MEXICAANSE VISSERIJ wordt
gemoderniseerd en uitgebreid
In elk F rans dorpje
is een ,wondertuin'
VASTE PLANTEN VOOR DE TUIN
Aanleg van haven met koel
en vriesinstallaties; bouw van
vijf nieuive schepen
MET HULP VAN NEDERLANDSE BEDRIJVEN
Nederlandse vissers
instructie van
gaan
vangstmethoden
geven
"TFh'
door Sjouke van der Zee
Zaterdag 28 september 1963
Pagina 2
(Van onze correspondent In Mexico).
Het doet het vaderlandse hart in den vreemde
in dit geval Mexico hij zond er goed om de stevige
vriendschapsbanden die Mexico en Nederland al zo
lang verbindentelkens opnieuw uitgedrukt te zien in
andere vormen van samenwerking. In casu: een pracht
project waarvoor de Nederlandse Handels Maat
schappij 27.5 miljoen gulden heeft verleend voor een
termijn van tien jaar dat Mexico's visserijwezen
ten goede zal komen. Een van Mexico's vele rijkdom
men zit namelijk in de twee oceanen waar het aan
grenst met een paar duizend kilometer lange kustlijn.
Van de visrijkdom wordt
echter naar verhouding bij
lange na niet genoeg geprofi
teerd en met name aan Mexi
co's Pacific-kust en de Golf
van Mexico zou men nog heel
wat goede vissershavens kun
nen gebruiken. De bedoeling
van het project, waarvoor Ne
derland en Mexico de handen
hebben ineengeslagen, is dan
ook een enorme uitbreiding
van het visserijwezen, iets dat
niet alleen de export maar ook
het binnenland ten goede zal
komen. Want vreemd genoeg
wordt er in het binnenland
veel te weinig vis geconsu
meerd, iets wat vooral te ma
ken heeft met het tekort aan
goede koel- en vriesinstallaties
aan de kusten.
caanse vissersplaatsjes kan zien.
speciaal kort na zonsopgang en
kort voor zonsondergang.
Dan doemt er een schuitje op.
met een man of acht en een enorm
net. Tweehonderd meter uit de kust
blüft het schuitje liggen en het net
wordt nu naar twee kanten tege
lijk uitgeworpen, terwijl de man
nen het aan het net-einde voort
trekken tot aan en op de kust. Op
deze wijze wordt de visbuit lang
zaam maar zeker naar de kust ge
trokken, hetgeen soms een zwaar
karwUtje is met véél is.
Wanneer er toeristen bij de hand
zijn is er geen groter vreugde dan
mee te trekken, en zich voor het
harde werk dat spreekt vanzelf
LINKS: Visvangst i« ManzaniUo.
RECHTS: Mexicaanse methode
van vissen op het meer van PaPtz-
cuaro.
eens naar hartelust vis te kunnen
gaan eten. Dit. dank zi) de oplos
sing van het conserveringspro
bleem, dat het Mexicaanse visserij-
wezen teveel remt.
Moderne
installaties
De kolossale koel- en vriesinstal-
latie, die zal worden geplaatst.
«Of VIRSTAAK Dl AFGEVAARDIG
DEN VAN DlVERNAHES ELKAAR''
heeft een machinekamer met 12
koel-compressoren met een totaal
vermogen van 1000 pk naast een
drooginrichting zullen er twee diep
vries-tunnels voor vis zijn, waar ge
fileerde vis een paar uur aan een
lurht-circulatie van 37 graden on
der nul wordt bloot gesteld.
Daarna wordt de vis ln pakket -
vorm in bakken zoet water gedoopt,
zodat er een Usfilm achterblijft, die
het vocht helpt vasthouden, en dan
wordt alles in een opslagruimte ge
deponeerd. Behalve twee diepvries-
kasten, waar dunnere vis garna
len e.d. tussen beweegbare pla
ten van 36 graden onder nul wordt
bevroren, zijn er koelcellen gepro
jecteerd waar vis voor de directe
doorverkoop wordt opgeslagen. Bo
vendien wordt het geheel nog van
een volautomatische ijsfabriek
voorzien, zodat er ijs wordt ge
maakt voor de vissersboten en het
vis transport.
In zekere zin wordt de ijsfabriek
ook een besparing, want het ijs
moest totnutoe van locale markten
worden gekocht, en met de steeds
fluctuerende prijs aldaar zal een
eigen ijs-producerende fabriek voor
visserij en transport voordeliger
worden.
Dat het Nederland is, die deze
grote installatie levert, hangt sa
men met het feit dat Mexico nog
geen eigen koelindustrie heeft, wel
natuurlijk voor huishoudelijk ge
bruik. maar niet voor industrieel
gebruik.
Veel mogelijkheden
Conservering is een van Mexico's
grootste problemen. Er zou veel
meer verse groenten en fruit, vis
en vlees naar vergelegen en geiso-
leerde streken in Mexico kunnen
worden verzonden. wanneer er
meer koelhuizen en ijsfabrie
ken zouden zjjn. Er wordt b.v. veel
van Mexico's vis direct naar de
Ver. Staten gevlogen, omdat Mexi
co zelf, door het tekort aan moge
lijkheid tot visverwerking, waar
voor een koelindustrie nu eenmaal
onontbeerlijk is die vis niet naar
al die afgelegen plaatsen kan ver
voeren.
In een staat als Sonora komt
het voor, dat door een tekort aan
gekoelde opslagplaatsen soms hon
derdduizenden kilo's tomaten ver
loren gaan. Tegen dergelijke ver
liezen zouden aanschaffingen van
koelhuizen natuurlijk opwegen.
Maar in Mexico zouden de door
boeren gevormde coöperaties zo'n
installatie moeten financieren, en
daartoe zijn zij niet in staat.
Grasso levert inmiddels aan alle
mogelijke industrieën en zaken in
Mexico, zoals aan chemische en
wasverwerkende industrieën, aan
medische centra, aan wijnfabrie
ken en aan gemeenteslachthuizen,
etc. De firma werkt hier uitsluitend
met een Mexicaans monteurkorps,
en het project van Alvarado zal
natuurlijk ter plaatse een aardige
hoeveelheid werk verschaffen. Ont
wikkelt zich het project naar wens.
dan zullen waarschijnlijk meer van
dergelijke ondernemingen langs
deze kust worden gevestigd.
land komen. Een van deze twee bo
ten zal van een Nederlandse be
manning worden voorzien. Deze be
manning komt hier instructie in
moderne visvangst-methoden geven.
Al zullen die moderne methoden
ongetwijfeld minder vreugde aan
het oog bezorgen, dan de oude me
thoden, die men nog in vele Mexi-
een paar vissen toe te eigenen.
Met behulp van nieuwe vissersbo
ten. nieuwe vangstmethoden en
nieuwe installaties hoopt men in
Alvarado dat men daar dan 50 ton
vis per dag kan gaan verwerken.
Totnutoe werd daar ongeveer drie
tot vijf ton vis per dag gevangen.
Van die verwachte vertienvoudiging
hopen enige omliggende staten mee
te profiteren en daardoor eindelijk
TAALKIEZERS
Elk» VtjfvMTlijdf hevttw kcpfvWocrvwiw*
"taalkJMW» MKUnfl-óalkjerfCkAnbi
fwhWTwto op de spr*4cerat5)wnfr»f\o(opf«o
de tolken
Niemce haven
Daarom heeft men zeer intensief
overleg gepleegd en het resultaat
na degelijk onderzoek, waarvoor
o.m. ook de directeur van het be
kende IJmuidense Instituut voor
Visserij, ir. Van Mameren. naar
Mexico is gekomen is, dat in het
plaatsje Alvarado in de staat Vera
Cruz een „pilot-project" wordt ge
lanceerd. ofwel de eerste onderne
ming in haar soort, waarbij een
haven wordt gebouwd met een
enorme koel- en vriesinstallatie. De
laatste, die door Grasso's Konink
lijke Machinefabrieken in Neder
land wordt geleverd voor 2 miljoen
gulden, zal in de loop van deze en
de volgende maand in Mexico aan
komen, waarna de montage in no
vember begint onder leiding van
Grasso's chef in Mexico, ir. O.
Scheider.
Wat de havenbouw betreft: deze
wordt uitgevoerd door een Mexi
caans-Nederlandse firma: Ingenie-
ros y Puertos S.A.. onder leiding
van de Koninklijke Nederlandse
Mi), van Havenwerken, waarvan in
Mexico ir. G. Treep directeur is.
Alvarado scheen een hoogst ge
schikt oord voor dit project, omdat
er niet alleen zout-, maar ook zoet
watervis aanwezig Ls. dankzij de ri
vier Papalospan, plus een Delta-
meer.
Voor plaatsing van de grote
vries- en koelinstallatie is nodig dat
er verdichting-werk wordt verricht.
Er zal daarvoor een in Mexico
nieuwe methode worden toegepast,
waarbij zand-pilaarfunderingen
worden gemaakt. De verdichtings-
werkzaamheden worden door de
Goudse firma Nederhorst uitge
voerd. Deze draagt in Mexico de
naam van Cimentaciones y Edifica-
tiones S.A. en staat onder leiding
van ir. J. Woltman.
Het is dus wel een zeer spectaculair
en typisch Nederlands project,
dat de regering van president Lo
pez Mateos laat uitvoeren. In
september 1964 zal het bedrilf in
werking kunnen worden gesteld.
Verwacht mag worden, dat dit
door de president van Mexico zelf
geschiedt, en het is niet onwaar
schijnlijk dat ook Prins Bernhard
de opening van het bedrijf mede
zal voltrekken.
Instructie
Er zullen ook vijf nieuwe vissers
boten aan Alvarado worden gele
verd, waarvan er twee uit Neder-
Nu de herfst in aantocht is
kan men plannen maken voor
de border. Vaste planten heeft
men vrijwel elk najaar modig en
het is nu de goede tijd die te
bestellen. Dat dient men bi) een
solide firma te doen. die dan
straks de tijd heeft uw bestel
lingen in orde te maken. Thalic-
trums zou ik beslist niet willen
missen. Ze komen in diverse
soorten voor en speciaal de
dipterocarpum moet genoemd
worden. Die bloeit met blauwe
bloempjes, echt iets voor de lief-
hebberstuin. Deze soort kan men
ook voortkweken door middel
van zaaien, doch daarvoor is
het nu niet de goede tijd. Dat
kan men beter in het volgend
voorjaar doen. Nu kan men
sterke plantjes kopen. Ze ver
langen een zonnig plekje en de
grond dient men goed los te
maken. Ook zal men voor vol
doende voedsel moeten zorgen.
Spit oude mest door de grond
heen. maar gebruik in geen ge
val verse stalmest. Indien de
grond voldoende voedzaam en
humusrijk is. kan men ook heel
goede resultaten bereiken met
de bekende korrelmestsoorten
per vierkante meter heeft men
dan ongeveer dertig gram no
dig. Later moet men nog eens
een lichte overbemesting geven.
Thalictrums zijn vrijwel win
terhard. doch de afgelopen win
ter heeft ons geleerd, dat men
niet voorzichtig genoeg kan
zijn! Vooral indien nu nog voor
de winter gepoot wordt, zal men
ze beter een beetje kunnen be
schermen met wat turfmolm of
met groene sparretakken.
Als men eenmaal flinke plan
ten heeft, kan men voortkwe
ken door middel van scheuren
en dat kan men in deze tijd van
het jaar doen of in het vroege
voorjaar. Men dient dan grote
pollen op te nemen en die in
stukken verdelen.
Behalve de hier genoemde
zijn er nog vele andere soorten.
Over het algemeen groeien ze
vrij hoog op en men mag ze dus
niet op de voorgrond zetten. De
hoogop groeiende gaan naar de
achtererond en de andere kun
nen iets meer naar voren gezet
worden.
O. KROMDIJK.
Dit was dus Frankrijk! Een
enorm land, waar de toerist dag na
dag langs eindeloze wegen snelt,
waar achter elke hoogte weer een
volgende hoogte ligt, nog hoger en
met nog langere aanloop. Een ont
zaglijk stuk Europa met steden als
mierennesten, waar de auto's sich
als kleurige insekten voegen in
lange, lange rijen, om dan, bevrijd
van de stad, weer uit te zwermen
naar andere steden, langs graan
velden, die reiken van horizon naar
horizon, langs dorpen, waar alleen
wat kippen op een mesthoop schar
relen en eenossenspan zonder enige
haast slentert langs een wagen
spoor, langs wegbermen, die ln hun
rijke bloei verstild zijn tot één
groot bloemencorso.
Wie in dit wijde land na dagen
reizen tenslotte zijn doel heeft be
reikt en tot rust is gekomen in een
van de ontelbare dorpjes, gestrooid
langs de bochten van de wegen, die
ervaart echter een geheel ander
Frankrijk. Want behoudens de en
kele weken, dat vreemdelingen er
kortstondig leven brengen, staat in
die kleine Franse dorpen de tijd
vrijwel stil. De vreemdeling heeft
er nauwelijks enige invloed op de
rustige tred van het leven.
Dit is óók Frankrijk, zo'n stil
dorp aan de rivier, waar vrijwel
alles anders is dan in mijn eigen
land. Zijn boerderijen, uit grove
brokken steen opgebouwd, liggen
tegen elkaar opgestapeld, uit de
verweerde muren barst het leven
overal tevoorschijn, wilde slinger
planten houden zich vast ln scheu
ren en gaten, hangen in een prach
tige wanorde naar beneden. Achter
de muurtjes zijn de tuinen, stille
paradijsjes van planten, bloemen,
bomen.
Ze zien de vernielers wel, maar ze
komen niet in actie Ze komen ook
niet in het geweer als na een wolk
breuk de rivier hun dorp bedreigt.
Niet eerder beginnen zij te slepen
met hun eigendommen, of het snel
wassende water moet hun drempel
bereiken.
Insekten
Vlinders
De rivier! Met een groot gebaar
houdt zij de huizen, de oplopende
straatjes, de boomgaarden omvat,
stil en vredig vloeit haar water
voorbij, maar zodra zfj het dorp
achter zich heeft gelaten, neemt
zil een sprong, die het water in
wilde werveling over een barrière
van stenen voert, waarna haar
murmelende stem nog ver en lang
hoorbaar blijft, de hele zomerdag,
tot in de stilte.van de nacht als
langs de slapende huizen het don
kere water vloeit.
Maar mijn tuin slaapt nu niet.
Klaar wakker heeft hij zUn over
vloed van petunia's en donkerblau
we salie overgegeven aan het licht.
Het is hier een land van insek
ten. van sprinkhanen bijv. in tien
tallen soorten en duizendvoudig in
aantal, van sluipwespen in alle
maten en kleuren, herkenbaar aan
haar slanke taille, haar haastige
dribbelgang. Er komt iemand aan
wandelen met een doosje, waarin
het wijfje van ..het vliegend hart",
bij ons in Nederland de grootste
inlandse kever, hier in zuidwest-
Frankrijk een gewone verschijning.
Pas op voor uw vingers! De kaken
van deze kevers zijn messcherp en
zij gebruiken ze maar al te gemak
kelijk wanneer ze het met de be
handeling niet eens zijn.
De zon staat nu op z'n hoogst, de
hitte zindert over de tuin, over de
wijdopen bloemen, de ijverige in
sekten, de roerloze bomen. Er is
geen geluid van mensen, het dorp
houdt z'n siësta, de rivier zingt in
de verte. Alleen een cicade, ergens
in het groen verstopt, vertelt kras
send zijn verhaal zonder einde.
Genieten
In een schaduwhoek van zo'n hof
van Eden zit ik en geniet van alles,
wat er anders is dan in het land,
dat ik ver achter me heb gelaten.
De hele lange warme zomerdag ligt
dit stukje grond in de ban van de
stilte, die alleen wordt verbroken
door de heldere stem van een
groene specht, de melodieuze roep
van een wielewaal.
In de bloemperken, vers be
sproeid, kleurt het diepe blauw van
ridderspoor, het felle rood en wit
van gladiolen. Aan de takken van
perzikbomen en abrikoos hangen
donzige vruchten, zocht bedauwd.
Deze tuin is een wondertuin, waar
de liefhebbers van planten en die
ren ogen te kort komen. Van ste
nen, ruwe blokken kalkstegn, zijn
de muurtjes gebouwd, ruwweg op
elkaar gestapeld.
De streek leverde ze voor niets,
het land leverde ook de overvloed
van planten, die zo wonderwel pas
sen bij het geel en het bruin van de
ongelijke brokken: ruige cactussen
met bloei van lila trompetkelken,
en lichtgroene rozetten van de huis-
look. een zgn. vetplant, die hier bU
honderdtallen de stenen bedekken.
Uit het hart van enkele rozetten
schiet een bloeistengel omhoog, een
kandalaber met roze lampjes, een
wonder van groei en haast exotisch
van voorkomen.
De streek leverde ook de mossen
en de korstmossen in prachtige
schakeringen van grijs, geel, bruin,
en rood. Mossen op stenen, maar
jammer genoeg ook op bomen en
struiken, vooral vruchtbomen, die
tot in hun kronen met hun woeke
rende gasten zijn bedekt. De men
sen hier weten het wel. zU zien wel
de vele dode spookbomen, maar zij
doen er niets aan. zo min als zij iets
ondernemen teeen die andere para
siet. de vogellijm of mistletoe, die
op vruchtbomen en populieren al
even erg beslag legt.
aan de hitte, die als een zware
hand drukt op alles wat er groeit
op en tussen de stenen; de hitte, die
trillend hangt boven de verten.
Er wiekt een vlinder rond, bleek
geel met zebrastrepen op de vleu
gels. Ik ken hem niet, zomin als de
felrode wants, die op de gladiolen
rondwandelt. Maar er is ook een
oude bekende, de koningspage, een
grote kapel, kenbaar aan de lange
punten van de achtervleugels. HU
lijkt op onze Nederlandse koningin-
nepage, maar deze is kleiner en
sterker van kleuren geel, roodbruin
en blauw.
Het lichtroze zeepkruid geniet de
eer, bezocht te worden door een
merkwaardige vlinder, die onmid
dellijk de aandacht trekt door zUn
ongewone snelheid en rusteloos
heid. Het is de meekrapvlinder, een
pUlstaart, grUszwart van lichaam
met witte vlekken, en vleugels, die
zo snel bewegen, dat men geen
kleuren kan onderscheiden Het
diertje raakt de bloemen niet aan.
maar blUft er als een kolibri in de
lucht voor staan, steekt vlug een
lange gebogen tong naar binnen,
om dan in een flitsende boog voor
een bliksembezoek naar een vol
gend bloemperk te schieten.
Verrassing
Kijk, een verrassing! Nog een
zonaanbidder, die niet slaapt. Van
steen op steen, hangend en sprin
gend haast zich een hagedis. ZU
heeft de kleur van de stenen, een
onduidelUk grUsbruin. dat haar vol
komen gelUk maakt aan haar
jachtterrein, om op een steen te
lUken. en nu houd ik m'n adem in.
beweeg zelfs mUn ogen niet, want
de acrobaat komt recht op me af
Als een vinnige streep schiet zij
over het grint, roetst tegen een
stenen bank omhoog, bemerkt bij
een stoelkussen de vergissing,
neemt een vluchtige duik in een
open boodschappenmand en ver
stilt dan ineens tot roerloosheid,
lange tyd op dezelfde plek.
Alleen de flanken ademen on
merkbaar, het scherpe kopje met
de waakzame ogen staat geheven
boven het lichaam, slank, sierijk
Wie maakte de eerste beweging?
Waren mijn ogen het? Verschoof er
een steentje? Eén flitsende streep
en weg is het reptiel, opgenomen in
het veilige muurtje. Het brandend
hete muurtje met zUn bloemen. En
boven de bloemen het vederlichte
spel der vlinders.
