Naasting Britse bedrijven
in Indonesië op komst
MELKPRIJS
„Constructie"
werkt weer
Engeland vreest:
AMBASSADE
GEPLUNDERD
Evenals
de N.E.M.
Eerste stalmeester:
Dergelijk ongeluk
kan altijd gebeuren
Geheimzinnige
rechtzaak in
Pretoria
VOLMAAKTE RUST OP
DRAKACEL
Bejaagse militair na
val overleden
'^WEERBERICHT
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1963
No. 31063
wcteur: E. a. E. van oishoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witt« Sln«el - Gir° 00 57055
toofdjedactcur: J. Brouwer f,8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, 10.65 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
LEIDSCH
DAGBLAD
Sinds de federatie Maleisië een feit werd, in twee dagen tijd
s, is de leiding van drie Britse handelsondernemingen in Dja-
irta overgenomen door linkse Indonesische vakbonden. Een al-
mene overname van de Britse belangen in Indonesië, naar het
orbeeld van de anti-Nederlandse actie in 1957, wordt thans
een al een kwestie van tijd beschouwd.
De anti-Britse stemming in
ionesië ontlaadde zich van-
ïtend in een plundering van
Engelse ambassade in Dja-
:ta. Ruim duizend betogers
itormden het gebouw. Zes
ko's van de ambassade wer-
i in brand gestoken. Onder
uitroepen van scheldwoor-
op de jonge statenbond Ma-
ië gooiden de Indonesische
ogers archiefstukken en meu-
lir naar buiten en staken dit
de tuin in brand. Politieman
en militairen moesten het
lassadepersoneel bescher-
-.e correspondent in Londen
oneerde vanochtend, dat de En-
regering bezorgd is dat Indo-
zich zal trachten meester te
en van alle Britse ondernemin-
in het land. Engelands beleggin-
in Indonesië vertegenwoordigen
waarden van 1.6 miljard gulden,
het ogenblik kan vrijwel geen
Ie Britse firma daar normaal
ioneren. omdat bijvoorbeeld de
ffeurs de sleutels van auto's en
htwagens hebben meegeno-
en de Britse employe's wordt be
de kantoren en installaties van
bedrijven te betreden,
nden houdt aldus onze cor-
jndent rekening met verdere
nesische acties tegen Britse fir-
en zelfs met de mogelijkheid
een diplomatieke breuk. Presi-
Soekarno zou als resultaat van
Vernedering" door de stichting
Maleisië ondanks zijn bezwaren
tegen, onder grote druk staan om
•Britse maatregelen te nemen,
iting van de Britse ondernemin-
zou echter een nieuwe zware
i betekenen voor de Indonesi-
economie. Shell levert meer dan
rocent van de Indonesische olie-
uktie. Niet minder dan zestig
lse maatschappijen bezitten
ages welke 25 procent van Indo
's rubber en thee produceren,
t zover onze correspondent.
Breuk
esident Soekarno. minister Soe-
lno en andere leden van het In-
idonesische kabinet zijn gisteravond
I in het Merdeka-paleis bijeengekomen
om te spreken over het besluit van
de Maleisische regering om de diplo-
I matieke betrekkingen met Djakarta
I en Manilla te verbreken. Volgens
sommige kringen zou ook een mo
gelijke breuk in de diplomatieke be-
I trekkingen met Engeland ter sprake
komen.
Dr. Soebandrio heeft vandaag ver
klaard. dat Indonesië de kwestie-
Maleisië bij de VN aanhangig zal
maken. Bij de opening van de Alge
mene Vergadering der VN. gisteren
in New York. sprak de Indonesische
vertegenwoordiger. Palar. reeds een
protest uit tegen het feit dat ..de
bank van de afvaardiging van Ma-
lakka door vertegenwoordigers van
de federatie Maleisië is bezet".
Zoals bekend heeft de Maleisische
regering gisteren met Djakarta en
Manilla gebroken. Dit gebeurde, na
dat Indonesië eenzijdig de betrek
kingen had verbroken en de Philip-
pjjnen hadden voorgesteld de status
van de Philippijnse ambassade in
Koeala Loempoer te verlagen tot con
sulaat. Nadat al dagen in Indonesië
tegen Engeland en Maleisië was ge
demonstreerd. kwam het gisteren tot
een tegen demoostra tie in Koeala
Loempoer. waarbij het Indonesische
consulaatsgebouw in brand werd ge
stoken.
Handel
Een vraagteken is nog wat het ef
fect van het verbreken der diploma
tieke betrekkingen op de handel
zal zijn. De havens van Singapore,
Penang en Jesselton verwerken het
grootste deel van de Indonesische
uitvoer van rubber en tin. Men
vreest een geweldige toeneming van
de klandestiene uitvoer van Indone
sische produkten.
De premier van Singapore, Lee
Koean Jew, verklaarde vandaag in
Koeala Loempoer. dat de kwestie was
hoe ver Indonesië bereid zou zijn in
het geschil met de federatie te gaan.
De premier zei, dat de statenbond
door de meerderheid van de Verenig
de Naties zal worden erkend en dat
zijn buurlanden derhalve het bestaan
van Maleisië feitelyk zullen moeten
erkennen.
Het blad van de Russische strijd
krachten De Ster en het vakbonds
blad Troed hebben gisteren de pro
clamatie van de federatie Maleisië
een neo-kolonialistische daad van
Groot-Brittannië genoemd, aldus het
persbureau Tass.
Journalisten cn publiek zgn giste
ren uil de rechtszaal verwijderd toen
c> rechtbank in Pretoria een zaak
behandelde tegen drie defensiefunc
tionarissen. die betrokken zijn bjj
een „wapenschandaal" in Zuid-Afri-
ka. Zelfs de aard van de aanklacht
werd geheim gehouden.
De beschuldigden zijn de 54-jari-
ge commandant B. va.1 der Merwe.
sergeant-majoor Julius Rencken <41
en John Deacon "55). een burger
employé van het ministerie van De
fensie.
Aanvankelijk waren zij beschul
digd van omkoperij, doch gisteren
zei de openbare aanklager dat de be
schuldigingen vielen onder de wet
op de officiële geheimen. De rechter
stemde ermee in de zaak met geslo
ten deuren te behandelen
De begroting van het Landbouw-
egalisatiefonds 1964. dat uit de schat
kist een dekking van het tekort ont
vangt van f 317 miljoen (vorig jaar
volgens oorspronkelijke raming f 215
miljoen), wijkt naar opzet belangrijk
af van die van vorige jaren. Nu het
heffings- en restitutiebeleid in steeds
toenemende mate aan gemeenschap
pelijke (EEG) regels onderhevig is,
is de begroting van het LEF hieraan
aangepast.
Minister Biesheuvel overweegt zijn
toelichting op deze begroting het
melkprijsjaar voortaan van 1 april
tot 1 april te doen lopen. Hiermee
zou overeenstemming verkregen wor
den met het voor het gemeenschap
pelijk zuivelbeleid in de EEG vast te
stellen melkprijsjaar. Tevens wordt
hiermee een betere coördinatie ver
kregen tussen de vaststelling van de
richtprijs en de jaarlijkse inleve-
ringsprijs voor zuivelprodukten. De
wijziging in het melkprijsjaar maakt
het noodzakelijk alsnog voor de pe
riode 4 nov. 1963 tot 1 april 1964 een
budgettaire voorziening te treffen.
Het meest doelmatig is het. deze pe
riode te doen aansluiten by die van
het lopende melkprijsjaar "november
1962november 1963).
Uitgaande van de over 1962—1963
bekende gegevens wordt verwacht,
dat in het kader van een door de
minister voorgestaan ruimer melk-
prijsbeleid een overheidstoeslag op de
melk over het melkprijsjaar 1963—
1964 betaald zal worden van circa
f362 miljoen (vorig jaar volgens oor
spronkelijke raming f 247 miljoen),
welk bedrag tevens het nadelig slot
van „zuivel" betekent. Aan heffingen
bij zuivelfabrieken enz., alsmede uit
de toeslagen (f 15't- miljoen», verkre
gen van de afdeling akkerbouw, die
compensatie geven voor de prijsver
hogende werking van de invoerhef
fingen op voedergranen, wordt een
i bedrag van f 247miljoen verkregen.
Dit zelfde bedrag is aan de uitgaven
kant ten laste van het zuivelfonds XV
j opgenomen en wordt gebruikt voor
1 marktordeningsdoeleinden.
DE ENIGE KUNSTSTOFMATRAS
GOEDGEKEURD DOOR DE NED.
VER. VAN HUISVROUWEN
DE „HARDE- MATRAS MET ALLE
COMFORT VAN EEN „ZACHTE"
De staking bij de Holland-
sehe Constructie Werkplaatsen
cn de Nederlandsche Electro-
lasch Maatschappij aan de Leid-
se Zoeterwoudseweg behoort
tot het verleden.
Nadat de stakende werknemers he
denochtend door de directie nog
maals onder het oog was gebracht,
dat onder de huidige omstandigheden
niet kan worden afgeweken van de
lopende C.A.O.. bleek een deel van
het personeel bereid om het
werk te hervatten. Spoedig volgden
anderen dit voorbeeld. Hangende de
besprekingen tussen directie en on
dernemingsraad keerden alle werk
nemers in de loop van de ocMei'' in
de werkplaatsen van beide fabrieken
terug. De staking, welke circa -4^0
werknemers omvatte, was vrijdag
middag uitgebroken.
Op vele plaatsen komt het nog
steeds tot stakingen, welke echter
meestal na korte tijd weer worden
beëindigd. Ongeveer 70 metaalbewer
kers van de N.V. Machinefabriek
Voorwaarts in Amsterdam hebben
gisteren twee uur gestaakt. In twee
der bedrijven van dé Verenigde Blik-
fabrieken hebben de uurloners giste
ren een uur niet gewerkt. In Krom
menie betrof het ongevèer 500 arbei
ders, in Delft ongeveer honderd. Zo
waren er ook korte stakingen bij de
Hollandse Signaal in Hengelo en bij
de draadindustrie Jonge Poerink N.V.
in Borne. In Arnhem gaven 150 werk
nemers van de Continental Tool Com
pany met een korte staking uiting
aan hun ontevredenheid over het uit
blijven van een winstuitkering. Nadat
het werk hervat was, werd het over
leg tussen de directie en de onderne
mingsraad voortgezet. Ook bij de N.V.
Wiener en Co in Amsterdam was het
gisteren onrustig, evenals bij Du Croo
en Brauns. Bij Verschure en Co werd
door 70 werknemers een uur lang niet
gewerkt. In vele andere Amsterdam
se fabrieken werd dan wel niet ge
staakt. maar de kansen op een loons
verhoging werden alom zo druk be
sproken, dat de produktiviteit zeer
laag genoemd kon worden. Zo was
het wellicht ook in Rotterdam, uit
welke stad geen stakingsberichten
kwamen.
(Van onze Haagse correspondent)
„Wie met paarden werkt, weet dat
een dergelijk ongeluk altijd kan
gebeuren", zegt eerste stalmeester
luitenant-kolonel W. F. K. Bischoff
van Heemskerck als hij spreekt
over wat er gisteren met de crème
calèche van de drie Prinsessen is
voorgevallen. „Er kan lang niet al
tijd een bepaalde oorzaak worden
aangewezen. Lees er uw eigen
krant van vyftig jaar geleden nog
maar eens op na. Iedere dag zeker
èèn keer het kopje „paard op hol".
En hoe kwam dat? zomaar op
eens
Nog gekleed in zijn gala-uniform zit
de eerste stalmeester 's avonds om
zeven uur aan zijn bureau in het
gebouw van de Koninklijke stallen.
Na een vermoeiende Prinsjesdag
zonder precedent verzucht hij ont
spannen: „Het is een bijzonder
groot geluk geweest, dat het span
zich tegen de bomenrij heeft vast
gelopen. Die wending naar rechts
is overigens geen idee van koetsier
Loman geweest. Hij kón niet, hij
had de teugels stukgetrokken
Al jaren ment hij de spannen van
de Koninklijke Stallen, op Prins
jesdag, tijdens staatsiebezoeken en
ook bij de begrafenis van Koningin
Wilhelmina.
Koetsier G. J Loman door velen
afgeschilderd als de held van de
li onze Haagse correspondent)
21—jarige Haagse militair J. C.
die woonde in de Abraham
itraat en gelegerd was op de
asis Huis ter Heide, is gister -
I, toen hij hielp bij een karwei
Hadewichtstraat in Den Haag.
leen dak gevallen en tijdens het
naar het ziekenhuis aan zijn
idingen oezweken
jongeman hielp een vriend me\_
imen van puin van het dak
in huis. Dit puin was afkom
en een schoorsteen. Men ge-
;te voor het laten zakken van
puin een bok. die op het dak
geplaatst. De militair was op
a ene eind van de bok gaan zitten
is tegenwicht te dienen. De last.
nen wilde neerlaten was echter
(aar voor hem, waardoor de balk
*'P ging werken. Plugge werd
gil de balk op straat geslingerd na
val van ongeveer tien meter,
hij zwaar gewond bleef liggen,
or men hem in het ziekenhuis
opnemen, was hij al overleden.
dag knikt en zwijgt. Na een
korte pauze zegt hij, haast onwil
lig: „Aan het paard heeft het niet
gelegen. We hebben Peter de
naam van de zwarte hengst, die
het eerst schichtig werd en door de
botsing met de boom onderuit
gleed al meer dan drie jaar hier.
Verleden jaar heeft hij nog als
achterste van het span voor de gou
den koets gelopen. En nergens last
mee". Er wordt trouwens zoveel mo
gelijk met de paarden geoefend.
Met trommels en wapperende vlag
gen worden ze aan tumult en ge
zwaai gewend.
Peter is geschrokken, dat staat wel
vast. Maar waarvan? Mogelijk van
het juichen of het applaus van de
menigte, misschien van een onver
hoedse beweging langs de afzet
ting. Er kan onmiddeiyk een oor
zaak worden aangevoerd, maar het
hoeft niet dé oorzaak te zijn. Vlak
voor het span viel een soldaat uit
het gelid, bewusteloos. De paarden
moeten het hebben gezien. Ze kun
nen ervan zijn geschrokken. De
primitieve angst maakt het dier
ongevoelig voor een ruk aan de
teugel, doof voor elk bevel
Niet schichtig
Peter staat weer rustig ln zijn box,
hy heeft geen nadelige gevolgen
van de val ondervonden. Hij maakt
beslist geen schichtige indruk, in
tegendeel. Gewillig loopt, hy met
koetsier Loman naar buiten, laat
zich door een wildvreemde strelen
en snuffelt gretig naar méér als
hy juist behoedzaam een klontje
suiker van een uitgestoken hand
heeft opgepakt.
Peter knippert zelfs niet met de ogen
als de lamp van de fotograaf on
verwacht opflitst. Weinig geïnte
resseerd spitst hy een oor als het
felle licht hem voor de derde keer
plaagt. En dat is dan het paard,
dat het leven van drie Prinsessen
van Oranje in gevaar heeft ge
bracht
Hoe gelukkig het ongeluk op het
Lange Voorhout is afgelopen, biykt
wel uit de geringe beschadigingen,
die het rytuig heeft opgelopen.
Slechts nauwkeurige vergelijkingen
wyzen uit, dat het rechtste spat-
scherm van de calèche overigens
slechts op enkele decimeters af
stand van de plaats van Prinses
Margriet lichtjes is verbogen. De
boom. die de paarden van het span
scheidt is gebroken, waarschynlyk
door de ruk by het plotseling tot
stilstand komen van het rytuig.
Gekneusde roet
De rubber banden zyn voor controle
van de wielen genomen. „De calè
che heeft even op twee wielen ge
staan". zegt de heer Bischoff van
Heemskerck. „Een van de banden
liep toen van de velg, op die ge
broken boom na is er verder niets
gebeurd".
Ryknecht Florestein is de enige, die
by het ongeluk is gekwetst. Hy zat
als postiljon op het voorste paard,
toen het span tegen de boom botste
en liep een gekneusde voet op.
Overigens heeft de blessure hem er
niet van weerhouden om 's mid
dags gewoon weer met de rytoer
mee te gaan
Jer
zul
Br1!
ranlfe
de
idei
IIOORDEUJKE WIND
IBilt verwacht van heden- tot
navond: veel bewolking met
selijk wat lichte regen, en in het
van het land aanvankelyk
.1 daar mist. Later voornamelijk
noordelyke helft van het land
VCD#6 opklaringen.
akke tot matige wind ruimend
noord tot noordoost. Dezelfde
«raturen als vandaag of iets la-
Opgemaakt om 11.15 uur)
19 SEPTEMBER
op: 6.19 uur; onder: 18.48 uur;
lan op: 7.42 uur; onder: 19.49
•ater te Katwyk te 4.12 en
uur, laagwater te 0.09 en 12.24
Ogw;
r ft u
r bestaat «H 14
Het incident, dat gisteren aan I stoorde. De calèche met de Pr in- stand gekomen nadat de paar-
het begin van de feestelijkheden sessen Beatrix. Irene en Mar
in Den Haag het protocol ver- J griet is tegen een boom tot stil
den op hol waren geslagen. En
kele ogenblikken later schoot
van alle zijden hulp toe. waar
door de paarden in bedwang
konden worden gehouden en de
Prinsessen het rijtuig konden
verlaten.
(§ucf Qfficuws
Uit het Leidsch Dagblad van
18 Sept. 1863:
Wij vernemen, dat in het
laatst dezer maand het Cir-
i que van den heer Blennou
eenige dagen binnen Leiden
zal worden geplaatst op de
Ruïne (het tegenwoordige V.
d. Werf park Red.) voor i
i voorstellingen.
Bij de plaats gehad héb
bende aanbesteding van
eenige openbare gemeente-
werken is als minste inschrij- i
ver aannemer geworden van l
de herstelling van het leijen-
dek van het Raadhuis. J. L. 4
Been» voor f4994
