N.V.V. eist „forse verhoging lonen Stuur federale troepen naar BIRMINGHAM TEKORT VAN 1,6 MILJARD mh BAMI K.A.B.„Optrekking naar Europees peiV' Negerleiders vragen Kennedy Rijksbegroting 1964 Belangrijk Nieuws C.A.O.-loon moet minimum zijn Protestmars WEERBERICHT Venezolaanse vijfling Aan Belgische hof geen blijde gebeurtenis :eet U graag of Zoeken naar de reinvs geldtas hervat pgericht 1 maart 1860 DINSDAG 17 SEPTEMBER 1963 No. 31062 LEIDSCH DAGBLAD Acteur: E. A. E. van Dishoeck pofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f 0.65 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Niets nieuws onder de zon ie de Troonrede 1963 leest met if de aandacht, welke voor dit r staatsstuk passend is, komt beëindiging van deze lectuur tot t conclusies. Ten eerste: zij is merkelijk korter dan in vele Ja- het geval is geweest en ten twee zij biedt dit jaar uitzonderlijk lig werkelijk nieuwe gezichts- ken. tide constateringen vinden hun jprong en verklaring in het feit, het in juli geformeerde kabinet jen officiële regeringsverklaring Ie laatste dag van die maand zijn stellingen en beleidslijnen reeds oerig kenbaar meakte. li van zaken, welke toen aan de t werden gesteld, worden in deze jnrede zelfs niet bü name ge- pd, al betekent dat uiteraard jszins dat zij niet de aandacht de regering zouden hebben. Ver- idene van deze zaken worden ook wèl ter sprake gebracht in pemories van toelichting, welke diverse begrotingshoofdstukken toellen. ter nog dan anders zouden wij ai stellen valt de nadruk in kroonrede uitsluitend op de grote ieke lijn en vindt men de details (egeven in de Miljoenennota, ét spreekt wel bijna vanzelf, dat in deze tijd van toenemende in tegratie op schier elk gebied Hoofdaccent voornamelijk valt op iternationale samenwerking, po- zowel als economisch. De tijd is voorbij dat een regering haar P afstemde op de omstandighe- tn verhoudingen binnen de eigen (grenzen en het leidend motief deze Troonrede is dan ook de alge en onvoorwaardelijke erken- van de onderlinge afhankelyk- en als logisch gevolg daarvan ïdia I noodzakelijkheid van een zich s uitbreidende en intensiverende D werking. i bewustzijn klinkt door in alle 1 de éden, waarin aandacht wordt Bd aan de verhoudingen naar in en naar buiten, d.w.z. binnen koninkrijk, in het Benelux-ver- in de relatie tot alle vrije pese landen en in het Atlanti- verband. regering verheugt zich verder de belangrijke verbetering in de kkingen tot Indonesië en geeft l aan haar goede hoop op een lelijke ontplooiing van het han- ïrkeer. i grondslagen van het sociaal- economische beleid blijven on veranderd de bevordering van terke en evenwichtige groei van pnomie en de beheersing van de nctuur. Daartoe zal het nood- tjk zijn de lonen en prijzen zo mogelijk te stabiliseren, mede |et oog op onze concurrentiepo- ten opzichte van het buitenland, de paragraaf over de sociale leningen treffen wij eveneens nieuws aan: dat het sociaal lum van de AO W-uitkeringen Wden verhoogd was al evenzeer ld als dat er een nieuwe Pen (ret in het verschiet ligt. .r het eerst sedert wij gedurende plaatsen voorkomen. Bij Wiener en Co's Fabrieken en Constructiewerk plaats in Amsterdam hebben de 150 uur- en weekloners gisteren de ge hele ochtend gediscussieerd. Van werken is niets gekomen. Circa 70 metaalbewerkers van dc N.V. Ma chinefabriek Voorwaarts in Amster dam hebben ook gisteren een uur het werk neergelegd. Zeven a achthon derd arbeiders van Werkspoor N.V. in het Botlekgebied hebben gisteren in de loop van de dag hun werk- Tijdens de plechtigheid in de i rechts: Prinses Irene, Prins i Prinses Beatrix en Prinses Mar- Ridderzaal. Van links naar Bernhard. Koningin Juliana. griet. Er dient in de Sociaal Economische Raad een forse loonsver- hoging aan de orde te worden gesteld zonder dat dit uitmondt in een gedetailleerd cijfer. Dit is de kern van een verklarinq, die het i ^aa["h«den slaakt. Ook bjj de Ne- \T~~u ju 1 -VT it if j c derlandse Tank-Apparaten en Ma- Verbondsbestuur van het JN.V.V. gisteravond uitgaf na een chinefabriek Netam N.V. werd korte spoedvergadering. lÜd niet gewerkt. BU de machine- I fabriek Du Croo en Brauns N.V. wa- Ook de K.A.B. eti het C.N.V. hebben zich gisteren beraden over de ren er gisteren ook moeilijkheden. toestand op het loonfront. Hoewel zij zich van minder krasse termen be dienen als het N.V.V., komen zij tot vrijwel dezelfde conclusie. Het Nederlandse salarispeil dient te worden opgetrokken tot een peil, dat in evenwicht is met dat van de andere landen in Europa", meent de Verbondsraad van de K.A.B. ,,Een sterke verbetering van lonen en andere voorwaarden is nood zakelijk", zegt de Verbondsraad van het C.N.V. „De loonsverhogingen dienen niet krachten in het dichtbevolkte Neder- Birmingham (Alabama, VS), waar zondag vier negermeisjes bü een bomaanslag om het leven kwamen en twee negerjongens werden doodge schoten, zag er gisteren uit als een legerkamp. Leden van de nationale garde, staatstroepen en politie pa trouilleerdcn door de straten. De ne gerleiders in Birmingham hebben gisteren besloten president Kennedy om een militatire bezetting van de stad te vragen die verdere bomaan bbe voor1 arvamtientallen jaren dit jaarlykse lloverptuk onder ogen krijgen, trof- daarin een vrij ernstige zet- °rt'®Man. In de ons door de Staats- "g'g Vrij verstrekte tekst werd nJ. fcen van een wetsvoorstel om de jens in de Algemene Kinderby- tt te doen vervallen; dit moest ftlijk zijn de inkomengrens. rijding van de woningnood ge- log steeds de hoogste prioriteit, voorts landbouw en veeteelt korkeursbehandeling zullen on- j belangstelling zal ongetwijfeld worden uitgezien naar de aan- mgde wüzigingen op het gebied tneentelijke autonomie o.a. met jong tot de belastingheffing, laatste alinea's behelzen een mmiere opsomming van in -terst vage termen gestelde ligingen als daar zijn maat- ter stimulering van de gees- en culturele ontwikkeling van de vernieuwing van het on- itel, de vorming buiten and, uitbreiding van de voor wetenschappelijk en onderzoek e.d. kan heel veel zün, maar óók iinig. Laten we het voorlopig het eerste houden! r geval menen wij het ver te mogen delen, waarvan de aan het slot van deze gewaagt, n.l. waar zij de uuiieid aanwezig acht van een paar beleid in het komende ntaire jaar. e het zo zijn!! Tlnses Beatrix is gistermiddag pkeerd van haar weekei ndbezoek >penhagen. Naar de Rljksvoor- jsdlenst zaterdag bekendmaakte, zij daar een prlvebezoek aan 3 Margaretha. De Kroonprinses *""es Irene hebben het voorne- iderdag en vrijdag een oriën- I bezoek te brengen aan de hoofd en van de NAVO en de Shape Ons nieuwe vervolgverhaal De vermaarde Engelse schrijver van detective verhalen. Mark Cross, heeft ook in dit boek In 't holst van de nacht dat tharis als feuilleton in ons blad gaat verschijnen Daphne Wrayne als hoofd persoon gekozen. Zij heeft (zo stelt de schrijver het voor) in Conduit Street, Londen, een bekend parti culier detective-bureaudat zij na de tragische dood van haar broer oprichtte om de misdaad op nog effectiever manier te bestrijden dan het officiële Scotland Yard kan doen. omdat dit wereld beroemde politie-orgaan nog te vaak gebonden is aan voorschriften en bepalin gen, waarmee zij, als parti culier detective, niets te maken heeft. Dank zij haar doortastende methoden daarin bijgestaan door haar vier raadgevers, een groep zeer vooraanstaande man nen wier namen echter niet officieel bekend zijn is zij de schrik van de onderwe reld geworden. Ook in dit spannende verhaal slaagt zij er weer in, een zeer ge heimzinnige zaak tot oplos sing te brengen. slagen zou moeten voorkomen. Op een massameeting van 1200 negers werd voorts besloten een mars naar het parlementsgebouw in Montgo mery. de hoofdstad van Alabama, te houden bü wijze van protest tegen de jongste gewelddaden. In Birmingham heeft zich gisteren opnieuw een incident voorgedaan. Een negerjongen werd door een kogel in de arm gewond toen een blanke in een voorstad van Birmingham op een menigte negers schoot. De jongen, de zeventienjarige Oliver Williamo, werd voor zün wond behandeld. De ver wonding zou echter niet ernstig zijn. Twee blanke jongelieden van 16 jaar zijn in Birmingham gearresteerd. Zij worden beschuldigd van moord op de 13-jarige negerjongen Virgil Ware. die zondag werd doodgeschoten. De twee arrestanten. Michael Lee Farley en Larry Joe Sims, hebben gezegd, dat zy samen op een scooter door de negerwijk reden en het slachtoffer en diens broer gezien hebben, die beiden fietsten. Sims, die achter Farley zat. zou twee keer met een revolver naar de grond geschoten hebben met de bedoeling de twee negerjongens i I schrik aan te jagen. Maar een van de kogels trof Ware, die onmiddellijk stierf. De overgrote meerderheid van de Amerikanen, blanken zowel als ne- gers. is diep geschokt door de dui- i velse bomaanslag in Birmingham, j President Kennedy gaf officieel j uiting aan zijn verontwaardiging en droefheid over de kindermoord die zondag heeft plaatsgevonden. Hij zei te hopen, dat dit incident het volk zou wakker schudden. De reacties van diverse kanten is dusdanig dat die hoop niet geheel ongerechtvaar digd lükt. Kennedy prees de negerleiders om dat zü hun volgelingen hebben ge maand zich te blijven beheersen. Die negerleiders hebben, samen met som mige blanken. Kennedy gisteren ver zocht federale troepen naar de stad te zenden en de staatspolitie terug te trekken. Hoe de centrale regering zal reageren, was gisteravond nog niet te voorzien. De redevoeringen in de Senaat over het kemstopverdrag werden gisteren herhaaldeijk opgehouden, omdat verscheidene senatoren uiting wens ten te geven aan hun ontdaanheid over de gebeurtenissen in Birming ham. Van de Democraten spraken o.a. Mansfield en Fulbright. van de Re publikeinen Kuchel en Javits. Laatst genoemde, die senator Is voor New York, concludeerde dat de wetgeving betreffende de burgerrechten voor de negers moet worden bespoedigd en stelde voor dat de Senaat niet zou wachten op het Huls van Afgevaar digden. Javits zei te hopen dat de wet op die manier vier weken eerder ge reed zou zyn. Kuchel noemde de aan. slag in Biijningham „een grote mis daad tegen alle Amerikanen". De negerkinderen konden gisteren in Birmingham zonder incidenten de gemengde scholen bezoeken, doch zo wel in deze stad'als in Tuskegee blyft een aantal blanke leerlingen van deze scholen thuis. In de stad Mobile daarentegen kan men de toestand op de geïntegreerde scholen normaal noemen. langer te worden gebaseerd op de door het Centraal Planbureau be rekende ruimte, maar op basis van onderhandelingen per onderneming of per groep van ondernemingen. Daarbij zal men lonen moeten kunnen vaststellen, die naar boven afwijken van het in de C.A.O. be paalde", aldus drs. D. Roemers in zijn toelichting op het N.V.V.-com muniqué. Over het tijdstip, waarop deze loonsverhogingen moeten in- I gaan, spreekt het N.V.V. niet. Maar per 1 januari lopen vele C.A.O.'s af en dat zal dus een belangrüke datum worden. „Indien echter gebeurtenis sen, zoals die bij de A.D.M. en de N.D.S.M. zich uitgebreid zullen her halen, zal dat aanleiding moeten zyn tot snellere beslissingen", aldus drs. Roemers. „De regering heeft dc afgelopen jaren de mogelükheden tot het op trekken van de lonen teveel onder schat", aldus de N.V.V.-voorzitter. „Zolang tal van C.A.O.'s niet wor den nageleefd, passen wü ervoor ge- honden te worden aan het Centraal Planbureau. Door het laag houden van de lonen waren de investerings- mogelijkheden van de ondernemers zo groot, dat men maar fabrieken bouwde en machines kocht tot er tenslotte geen emplooi meer voor was". Buitenlanders In de verklaring zegt het N.V.V.- Verbondsbestuur om., dat het te lage loon- en prijspeil heeft mogelijk ge maakt, dat Nederlandse produkten over het algemeen vlot naar het bui tenland kunnen worden afgezet, daarentegen verscherpt het feit. dat vele Nederlanders in het buitenland gaan werken, de schaarste aan ar beidskrachten in aanzienlijke mate. Omgekeerd worden door het bedrijfs leven dure buitenlandse arbeids- Advertentte NEVELIG WEER De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond: tydelyk mist of laag hangende bewolking, vooral in de I nacht en ochtend. Overdag ook en- kele zonnige perioden, met een kleine kans op een onweersbui, zwakke tot j matige zuidelijke tot zuidwestelijke wind. Iets minder warm overdag. (Opgemaakt om 11.15 uur) 18 SEPTEMBER Zon op: 06.18, onder: 18.50. Maan op: 06.34, onder: 19.31. Hoogwater in KateMjk: 3.37 en 15.58 uur, leegwater11.50 en uur. Dit nummer bestaat uit 18 pagina's. Prof. dr. H. J. VVitteveen, de minister van Financiën in het nieuwe kabi- net-Marüncn. heeft vandaag zijn eerste begroting bü de Staten- Generaal ingediend. Bij een totaal aan rijksuitgaven van büna dertien miljard verwacht hij een begro tingstekort van 1628 miljoen. Mi nister Witteveen tekent bij de mil joenennota aan, dat deze voor het overgrote deel nog is opgesteld door het vorige kabinet. Veel nieuwe ge zichtspunten worden er dan ook niet geboden. De verwachting, is dat de overheids uitgaven in vergelijking met 1963 met 1405 miljoen zal stijgen. Dit is volgens minister VVitteveen die nadrukkelijk stelt, dat de staats taken hun grens hebben bereikt en in geen geval mogen worden uitge breid 134 miljoen teveel. Deze stüging is hoofdzakelük te wijten aan de extra maatregelen voor de landbouw, die 100 miljoen gaan kosten. Maar de minister wil deze overschrüding van dc norm zo het even mogelijk is in de komende ja ren (tot en met 1967) inhalen. Geheel in de lün van het uitgestip pelde beleid van het kabinet-Ma- rijnen. dat de woningbouw boven aan de prioriteitenlijst heeft ge plaatst. zal vermoedelijk volgend jaar een kwart miljard meer wor den uitgegeven voor de financiering van de woningwetwoningen. Het streven van de regering is weer gericht op 90.000 woningen, waar van de helft woningwet. 25.000 pre- miebouw en 20.000 in de vrüe sec tor. Uitvoerig verklaart minister VVitte veen in zijn toelichtirg. waarom hij van mening is, dat de conjunctuur op dit moment nog geen belasting verlaging toelaat. De belastingbe- i taler moet echter van dit uitstel niet het slachtoffer worden. Het streven is erop gericht een grotere verlaging in de toekomst door te voeren. Gelijk met de miljoenennota ts ook j de raming van het Centraal Plan bureau ter tafel gekomen. Daarin wordt becüferd, dat door verschil lende oorzaken de bouwproduktie j met ongeveer vijften procent zal j kunnen sttygen. Het Centraal Plan bureau merkt ook op, dat in 1964 volgens de verwachting de collec tieve arbeidsovereenkomsten van vrüwel alle werknemers zullen wor den vernieuwd. Gemiddeld zal, vol gens het Planbureau, de loonsver hoging bü deze vernieuwing vier procent kunnen bedragen. Dit geldt met inbegrip van een eventuele California commentaar op het Sinds de geboorte van de beroem de Dionne-vüfling, in 1934 in Ca nada, was nog niet weer een vütllng geboren. Maar nu is het dan zover. Mevrouw Elfren Prleto in Venezuela vond hot niet meer dan billiik om, ook al is het wat laat, tegenover de vQf Dionne- meisjes \üf gezonde Jongens te stellen. „Leuk!" zeggen we allemaal. Maar we denken toch ook wel: hoe houdt zo'n eenvoudige Vene zolaanse huisvrouw al die magen in haar - tóch al kinderrijke - ge zin gevuld? Enfin, in het zonnige Venezuela zal men daarvoor wel een oplos sing vinden. En wèt, als er in Nederland eens een vttfiing werd geboren? Dftn lijkt ons de voeding beslist geen probleem. Voor de eerste Jaren zijn er onze wereld vermaarde zuivelprodukten. En daarna? Ach, kies maar uit onze rük gevulde hoorn des overvloeds. Eén tip kunnen wfi de toekomsti ge Hollandse Ufling-moeder vast geven: als het gezonde knapen zün zullen ze, nèt als hun vriend jes, dol zijn op Callfornla-soep! (Tussen haakjes: waarom zou u eigenlijk wachten tot die vilfling er is? California soep Is ook nü al het proberen waard!) compensatie van een haJf procent voor kleine wijzigingen in de so ciale verzekeringen. Elders in dit nummer schenken wü uitvoerige aandacht aan prof. Wit- teveens dans met miljarden. Daar- bü kan men ook een beschouwing aantreffen van onze financiële medewerker, die er nadrukkelijk op wüst. dat deze gehele begroting door de loonacties van de werkne mers die gisteren een extra sti mulans hebben gekregen in de forse eisen, die door de vakbonden worden gesteld wel heel erg op losse schroeven Is komen te staan. land aangetrokken. Het N.V.V. is van oordeel, dat de door het Centraal Planbureau bere kende ruimte telkens weer tot over spanning op de arbeidsmarkt heeft geleid. Het is beter onderhandelingen te voeren per bedrijfstak, dan tevo ren te zün gebonden aan een percen tage, dat daardoor een tevoren be paalde beleidskeuze wordt. De ver klaring omschrüft niet het begrip „forse loonsverhoging". De verklaring van de KA.B. ademt eenzelfde geest. „De overspanning in de economie heeft een byna perma nent karakter gekregen. Nederland is in vergelijking met het buitenland nee goedkoop land en het wordt kunstmatig goedkoop gehouden door de lonen en salarissen af te rem men". Voortzetting van het huidige loon- beleid acht het bestuur van de K.A.B. gevaarlijk. Door hetgeen in Amster dam thans in alle openbaarheid is gebeurd en op grote schaal ook el ders geschiedde, worden de vakbon den in een onaanvaardbare positie geplaatst. Het is temeer noodzakelyk geworden het systeem van de loon vorming opnieuw en op korte termyn te bezien. De K.A.B. heeft wei oog voor de noodzaak van de uitbreiding van de werkgelegenheid op langere termün en het bestuur begrijpt, dat daaruit bepaalde consequenties kunnen voort vloeien. ook voor het loonniveau, maar de al te grote voorzichtigheid in het verleden heeft ons in een ge heel andere positie geplaatst dan ja ren geleden werd voorzien. Een posi tie namelyk, waarin niet het tekort aan werkgelegenheid vooropstaat, maar het tekort aan arbeidskrachten. Het C.N.V. wil het huidige loon politieke systeem wel handhaven, maar het wil niet meer gebonden zün aan zo sterk toegespitste cüfer- matige aanduidingen als in het ver leden is gebeurd. Een sterke loons verhoging is noodzakelük om zwarte lonen te voorkomen. Voorts zullen van loonbepalingen in de C.A.O.'s voor zover zü op bedrijfstakken be trekking hebben per afzonderlüke onderneming en bedrijfssector te regelen afwükingen naar boven mo gelijk moeten zün. Deze mogelükheid dient in de collectieve contracten te worden neergelegd. Ook de contactgroep van werkge vers in de metaalny verheid heeft zich gisteren in Rotterdam beraden op de toestand. De metaalnüverheid heeft alle belang by een verdere en mogelyke verbetering van de arbeidsvoorwaarden in de CAO voor 1964. Maar het is noodzakelyk. dat de huidige CAO in de nog resterende looptyd zowel door de werkgevers als de werknemers onverkort wordt na gekomen. Dat dc werknemers niet overal dit standpunt kunnen delen blykt wel uit de stakingen, die op diverse in Benenden begint. (Van onze correspondent in Brussel) Op even omzichtige wijze als op 21 augustus j.l. werd aangekondigd dat er een blijde gebeurtenis aan het Bel gische hof mocht worden verwacht is gisteren meegedeeld dat die gebeur tenis niet zal doodgaan. Koning Bou- dewijn, zo zegt het officiële commu nique van het paleis, zal aanstaande vrijdag terugkeren naar Brussel. De Koningin zal haar terugkeer nog enkele dagen uitstellen De hoop. al dus het communiqué, onlangs opge wekt door berichten over de toestand van de Koningin is ongelukkiger wijze niet meer negrona Vele Belgen zyn erg onder de In druk van dit bericht. Koningin Fa- biola heeft in weinige jaren zich bü het Belgische volk uitermate bemind gemaakt. Aanleiding tot deze mededeling was het feit, dat Koning Boudewyn en Koningin Fabiola hun vakantie in Spanje zouden onderbreken om een tweetal plechtigheden in België bü te wonen. De Belgische vorst kwam ech ter alleen voor enkele dagen naar België. De Belgische vorstin ontving de af gelopen weken in het vakantieverblijf in Spanje herhaaldelyk Spaanse art sen, terwyl ook de hofarts uit Brus sel naar Spanje was vertrokken. Zü had reeds eerder een miskraam. Britse koningin verwacht baby (Van onze correspondent in Londen) Koningin Elizabeth van Engeland verwacht haar vierde baby. Waar- schünlük zal de geboorte plaatsvin den in de laatste week van februari. Tot dat tüdstip zal de 37-jarige koningin geen officiële functies meer verrichten. Dit betekent, dat zü ook de opening van het nieuwe zittingsjaar van het parlement, op 29 oktober, niet zal bywonen. Haar taak in deze zal nu vervuld worden door een commissie van drie edellieden, van wie een de troonrede zal voorlezen. Dezelfde procedure werd gevolgd in 1951. toen koning George VI reeds te ziek was om het parlementsjaar te openen. Het verschil tussen een vierde vor stenkind en kroonprins Charles zal meer dan vijftien jaar bedragen. De laatste wordt op 14 november vyftien jaar. Prinses Anne werd dertien jaar op 15 augustus, terwyl prins Andrew op 19 februari vier jaar wordt. Het koninklijk gezin houdt thans vakantie in Balmoral Cast le De koningin zal morgenavond naar Londen terugkeren met prinses Anne die vrijdag haar nieuwe schoolperiode Advertentie Koop het dan VERS kant en klaar Alle ingrediënten lijft reedi toegevoegd.Drie minuten in de bra.dp.n h« is klaar. Slecht! f IJS per groot pok Verkrijgbaar bij jlagerijenr met verkoop uit gekoelde toonbank, VERPAKTE KANT EN KtAAR MAALTIJDEN De pionier van de Chinese keukerr in Nederland. GORTMOCEN V OEN HAAG TEL. MSGS Het zoeken naar de geldtas met f 157.000./, waarnaar men van 28 au gustus tot 1 september vergeefs heeft gedregd is gistermiddag hervat. De grootste baggermolen van de ge meentereiniging zal In opdracht van het Centraal Expertisebureau enke le honderden meters Schinkel naby de Overtoomse sluis afbaggeren ter hoogte van de plaats, waar dinsdag middag 28 augustus de 31-jarige bankchauffeur J. P. Valks met zün auto te water is geraakt en verdron ken. Uit het Leidsch Dagblad van 17 Sept. 1863: De Gemeenteraad heeft V/oensdag besloten tot het doen afbreken der Heerepoort en het plaatsen van een ijzeren hek. Zondag hield de Zuid- Hollandsche onderwijzers vereeniging te Dordrecht haar jaarlijkse algemene vergadering waaraan o.a. ook deelnam de afd. Leiden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 1