kunst
kaleiöoscoQp
LUSTRUM VAN NEERLANDIA
LUISTERRIJK GEVIERD
Henk van Ulsen weer
uit Amerika terug
J. B. SAMSOM TE ALPHEF
PLOTSELING OVERLEDEN
Veel artistieke pliis-punten
leidden tot warm applaus
Kreeg een enorme injectie
Directeur grafisch bedrijf
bewoog zich op breed terrein
Culturele
avonden
O.G.B.-Rijnsb.
onbeslist
LEIDSCH DAGBLAD MAAVDAG IS SEPTEMBER 19SJ
Het accordeonorkest Neerlandia schepping van Lauw
Boellaard heeft z'n grote jubileumavond achter de rug. De
Stadszaal was er vrijwel voor vol gelopen. Er was ook hard aan
gewerkt en we verheugen ons in het succes. Vooral omdat dit
succes niet alleen culturele en organisatorische, maar ook arti
stieke pluspunten heeft meegebracht.
Neerlandia heeft de honneurs gedeeld met het uitwisselingsorkest
,,Rheinhausen" o.l.v. Guido Wagner, terwijl verder o.m. ook het mannen
koor Kunst na Arbeid" van Louis van Wijngaarden en K. en G. een deel
van de uitgebreid gevulde avond hebben verzorgd.
nisch handorgel gesecondeerd door
een kwintet uit Neerlandia. Het ging
hier meer toe in de improviserende
volkstoon uit de romantische amuse
mentssector. Een ander optreden
tenslotte, van de solo-kampioen
accordeon Harry Moot en (die deze
maand in Baden-Baden om de
wereldtitel gaat strijden» leek ons
van het goede teveel Maar. deze
Paganini van de balgtechniek kan
alleen door een duivelskunstenaar
worden overtroffen
Musik" van Bruckner, waarin het
stem men verband, de nuancering en
de klankafwerking een aanmerkelijk
niveau bereiken Daarna mocht op
meer ontspannen wijze gezongen
worden in Curt Mahr's Heimat, ich
grüsze dich". een mannenkoor op
het lfjf geschreven nog steeds
Neerlandia begon met een ouver
ture van een Duitse voorman van de
accordeoncultuur: de aanwezige Her
maan Schittenhelm. We hebben
deze sympathieke bejaarde muzikant
van wie zoveel stimulerends is uit
gegaan. al meermalen meegemaakt,
maar zijn compositorische capaciteit
in grotere stijl, in dit geval in een
ouverture, konden we niet bewon
deren. Het gaat hier waarschijnlijk
meer om een hoffelijkheidsgebaar
van Neerlandia.
Na Schittenhelm volgden beroem-
diere werkers: Smetana's Moldau
(voor Neerlandia bewerkt door Preek
Geertsma. de bassofonist van het
gezelschap» en Bizet's 2de Arlésien-
ne-Suite. Het kabbelen van de twee
smalle stroompjes, die later de éne
brede Moldau zullen worden kon
niet suggestief genoeg door de in
strumenten worden geproduceerd.
Ook de inzettende hoomfanfares van
het elektronium kregen dat niet. En
het. harpreglster op het door Henk
Briër bespeelde cembalet maakte er
nieuwsgierig naar of de klank vol
doende geraffineerd kon worden
nagebootst.
Ondertussen stond allang de
orkestrale eenheid, de hoge vlucht
van het ensemble-begrip bR Neer
landia vast. En de grote techniek
evenzo, al heeft dit orkest het nu
gehoorde zelfs wel eens overtroffen
In Bizet bleek alles anders te lig
gen. Klankkleur, klankeffecten, -sug
gesties en -contrasten benaderden
het origineel in veel sterker mate,
met meer warmte en glanzing. In het
stemmentrio van het Menuet waren
klankkleuren zelfs iets buitengewoon
boeiends. En in de besluitende
Farandole. waar niets van het tempo
werd opgeofferd, kon men weer eens
met klimmende verbazing de techni
sche kunde van deze bekwame spelers
volgen. Het bleek tenslotte ook, dat
de opvattingen van de strak leidende
dirigent in alles te verdedigen waren.
Aan ovaties heeft het niet ontbroken.
Rheinhausen en Neerlandia bleken
aan elkaar gewaagd. Misschien zijn
de Duitse gasten nog een korrel ster
ker geweest door een grotere gelijk
waardigheid van alle partners Een
informatie leerde dat zij enige malen
per week repeteren Ze hadden voor-
eerst een superieure compositie uit- i
gezocht een Ierse Suite van Matvas I
Seiber. sober, doorzichtig, markant
melodisch, gevolgd door Rossini s
Gazza Ladra met meesterlijke stu-
wineen erin en doorbraken van
warmtestralingen, en door de Suite
Variété van Würthner. die het rijk
geeft aan de syncoop zoals deze de
musichalls veroverde na wereld
oorlog I.
Hier zRn stalen getoond van onge
woon kapitale orkestrale discipline,
terwijl ook aan de artistieke intenties
van de dirigent niet te tornen viel.
Een toegift lag in de IRn na de alge
mene erkentelijkheid.
Van Wijngaarden dirigeerde tussen 1
de twee orkesten in met opvallend i
vaardige slag zRn mannen in het
moeilijke a cappella stuk „Trösterin l
Ned. Radio Unie
is teleurgesteld
Het bestuur van de Ned. Radio
Unie is teleurgesteld, dat minister
Bot zich heeft verenigd met de con
clusies in het vierde rapport Witte-
man. Deze teleurstelling was aan lei-
ding voor het bestuur van de N.R.U.
zich telegrafisch tot de minister te
wenden. De beslissing van de minis
ter zal tot gevolg hebben, zo staat
in het telegram, dat de radio-orkes
ten van groep twee naar groep drie
worden teruggebracht, hetgeen voor
sommige musici een verlaging van
salaris zal betekenen. Het bestuur
van de N.R.U. moet ernstig bezwaar
maken tegen het door de minister in
genomen standpunt en het verzoekt
dringend om een onderhoud.
De katholieke bond van musici en
artiesten heeft in een telegram aan
de minister van O. K. en W. ge-
protesteerd tegen de beslissing van
minister Bot. akkoord te gaan met
de in het vierde rapport-Witteman
voorgestelde orkestindeling. Het tele
gram is mede verzonden namens „De
hoofdbesturen van de andere bonden
en instanties voor zover betrokken
bij het ove rleg met de N.R.U. en er
kend door de drie vakcentralen".
In het telegram wordt met na
druk verzocht het besluit te willen
herzien.
Het jubilerende orkest
Neerlandia
(Foto L-D./Holvast)
onder directie van Van Wijngaarden,
maar met begeleiding van Neerlandia
erbij. Elgar's Land of Hope daarop
kwam echter voor rekening van Boel
laard.
Schittenhelm heeft het feest mee
opgeluisterd met spel op zijn diato-
Gelukkig scheidde de pauze al het
voorgaande van het geweld van
groot K en G., dat z'n keurgarden
van tamboers en hoorns en pijpers
aan de buitenlandse gasten presen
teerde. Van de bepaald niet alledaag
se gaafheid en van de nooit ver
zwakkende perfectie van deze show,
ook al op wereldniveau, zullen zR
een treffende indruk hebben mee
genomen.
De heer Jac. Ginjaar, voorzitter
van het Jubileumcomité, sprak zRn
dank uit voor al het gebodene, waar
na nog (kon het wel anders?) „The
Saints" uit de schalbekers schalden.
V.
J. M. BENDIEN 72
OVERLEDEN
De heer J. M. Bendien. oud-direc
teur van de Stadsschouwburg te Am
sterdam, is zaterdag na een kort
stondige ziekte op 72-jarige leeftRd
in de Lutherse Diaconesseninrichting
in Amsterdam overleden.
Johan Marie Bendien is van sep
tember 1947 tot februari 1957 direc
teur van de Stadsschouwburg ge
weest. Na zRn pensioen was hR nog
enige tRd adviseur van de schouw
burg.
Na zijn h.b.s-opleidmg ging hij
M.O. Engels studeren. Hij verbleef
enige tRd in Engeland en ging later
naar Canada om boer te worden.
Door de mobilisatie bij het uitbreken
van de eerste wereldoorlog ging hij
terug naar Nederland.
Na zijn diensttijd trad hij als klerk
in dienst van de gemeente Amster
dam en in 1920 werd de jonge Ben-
dien met zijn grote liefde voor het to
neel. verbonden aan de gemeentelijke
dienst van de Stadsschouwburg. In
1932 werd hij administrateur van de
schouwburg Tijdens de Duitse bezet
ting moest hij deze functie opgeven,
maar na de oorlog werd hR benoemd
tot directeur.
De heer Bendien is voorts lid ge
weest van de Raad voor de Kunst en
de Amsterdamse Kunstraad en secre
taris van het curatorium van de To
neelschool.
Eén van zijn hobby's was schrijven.
Van zRn hand verschenen korte ver
halen in De Groene Amsterdammer.
De drie soldaten, HengelaarsrRm en
De beunhaas
Het stoffelijk overschot van de heer
Bendien zal donderdag op Zorgvlied
te Amsterdam ter aarde worden be
steld. HR heeft de wens te kennen
gegeven niet van de Stadsschouwburg
uit begraven te worden.
Week van de koorzang
De Kon. Bond van ChristelRke
Zang- en Oratoriumverenigingen,
heeft in samenwerking niet de NCRV
de week van 15 tot 21 september uit
geroepen tot „Week van de koor
zang" onder het motto: „Ga zelf zin
gen".
Deze week voeren bij de bond aan
gesloten koren een propaganda met
behulp van het hun verstrekte mate
riaal. De NCRV ondersteunt deze
actie door een kooruitzending in
haar televisieprogramma op te ne-
I men, benevens 21 kooruitzendingen
voor de radio. Hoogtepunt is de eer
ste uitvoering van het oratorium „De
man Lot" van Jan Koetsier op woens-
1 dagavond 's avonds om acht uur door
het onder leiding van Willem van
Otterloo.
TOBI BIRNE.
een negentienjarige studente aan
de universiteit van Miami, houdt
van zwemmen in zee. Zij heeft
het nuttige met het aangename I zij de voorkeur geeft aan sfra(
verenigd en verdient thans de foto s.
kosten van haar studie door op
te treden als foto-model, waarbij
Verkleed als een vagebond op hel-gele klompen, is de acteur
Henk van Ulsen. de 36-jarige toneelspeler van het gezelschap
„Studio" uit Amsterdam, zatzrdagmiddag uit New York op
Schiphol teruggekeerd .Hoog boven de Oceaan had hij zich in de
geheel lege eerste klasse van de KLM-DC-8 verkleed.
Verlaat Sonia
Gaskeil Nat. Ballet?
(Van onze A'damse correspondent)
Vernomen wordt, dat Sonia Gas-
kell per 1 september 19fi4 op haar
„eigen verzoek" zal woiden ontheven
van de leiding van het Nationaal
Ballet. Het Stichtingsbestuur zou j
thans naar een nieuwe structuur van i
de leiding van het balletgezelschap 1
zoeken. Bij het ontslag van mevrouw
Gaskeil zullen niet alle banden met
haar worden verbroken. Zij heeft
zich bereid verklaard, als adviseuse
de leiding de assisteren.
Mevrouw Gaskeil zelf verklaarde
intussen desgevraagd dat zR nooit
verder is gegaan dan het bestuur
schriftelRk mee te delen bereid te
zijn bij een eventueel ontslag de
nieuwe leiding met adviezen terzijde
te staan. Dit zou een maand geleden
zijn gebeurd. Sindsdien zou zR niets
meer hebben vernomen.
Nederlandse Opera
brengt De Walküre
Vrijdag 27 september brengt de
Ned. Opera de eerste première in dit
seizoen, namelijk de Walküre van
Richard Wagner.
Solisten zRn Marijke v. d. Lugt
(Brünnhilde'. Antonette Tiemessen
Sieglinde'. Frits Uhl iSigmund»,
j Hans Hotter WotanArnold van
i Mill (Hunding», Anny Delorie
iFricka».
Hotter regisseert de voorstelling,
welke staat onder leiding van diri
gent Franz Bauer-Theussl.
Moskou's orkest
speelt in Engeland
Het Philharmonisch Orkest van
I Moskou, het grootste van de Sowjet-
Unie met 120 leden, is zaterdag in
j Londen aangekomen voor het geven
van 12 concerten in Engeland.
Het voor zeer velen ontstellende be
richt verspreidde zich zaterdagmid
dag In Alphen. dat plotseling was
overleden de heer J. B. Samsom, di
recteur van de uitgeverij N. Samsom
N.V. De heer Jacobus Baltus Samsom
was geboren 17 maart 1906 en bereik
te dus de leeftijd van slechts 57 jaar.
Toen de ontslapene In dienst trad
bR de N.V. was zRn vader. wRlen de
heer J. B. Samsom. lid van de direc
tie. Deze werd mede gevormd door de
heren N. Samsom en W. Samsom. die
thans nog als gedelegeerd commis
saris en commissaris hun aandeel in
het bestuur van de onderneming heb
ben.
De overledene begon op 3 maart
1930 zRn werk in het bedrijf. Hij werd
met ingang van 1 Januari 1943 tot
waarnemend-directeur benoemd en
rijn aanstelling tot directeur volgde
reeds op 1 augustus 1943.
In de loop der Jaren werden ook
*Rn twee broers tot directeur be-
VALKENBURG
Politie had
druk werk
Op de laatste avond van de Val-
kenburgse paardenmarkt werd aan
gifte gedaan, dat twee op de Hoofd
straat geparkeerde personenauto's
waren aangereden door een andere
personenauto waarvan de bestuurder
was weggereden. Dank zij de oplet-
tendheid van enige toeschouwers was
het mogelijk de doorgereden auto te
I achterhalen en de identiteit van de
bestuurder vast te stellen, waarbij
door het personeel van de Verkeers-
groep der Rijkspolitie technische as- I
sistentie werd verleend.
Kort na het sluiten van de Valken-
B. SAMSOM f
(Foto Leldsch Dagblad)
noemd, de heren mr. R. H. Samsom
en J. F. Samsom. Met deze twee vorm
de de thans zo plotseling heengegane
heer Samsom de directie van de on
derneming.
Uit hoofde van zijn opleiding,
waardoor hij een grote typografische
en technische kennis kreeg, werd de
heer J. B. Samsom. in de kringen
nische zaken het laatste woord sp
De heer Samsom stond bekend
zRn grote werkkracht en niet al
tende ijver, als het om de beli
van de N. of die van haar pei
ging.
Hij was lid van tal van commi
organisaties en verenigingen zowe!
grafisch gebied als op het bi
maatschappelijke terrein. Grote
langstelling had hR voor de opleid
en vorming van jonge mensen. H
van getuigt onder andere het feit.
hR voorzitter was van de Stichl
Chr. NRverheidsonderwRs te Alpl
aan den RRn. Ook bekleedde hij
functie van lid van het hoofdbestl
van het Ned. BRbelgenootschap.
De teraardebestelling zal woo
dagmorgen omstreeks kwart over
geschieden op de Oosterbegraafplu
te Alphen aan den Rijn. Op vezrj
van de overledene zullen er geen t
spraken worden gehouden.
KATWIJK AAN DEN RI\
Damclub KDC
Het tweede tiental van de da
club KDC speelde zRn eerste v
stryd in dit seizoen in de compel
van de Leidse Districts Dambont!
wel tegen DCL III uit Leiden.
AanvankelRk ging de strijd ge|
op. maar na anderhalf uur spa
begon KDC een flinke voorsprt
te nemen, welke tenslotte een rul
146 overwinning opleverde.
De eerste ronde van de bordenwj
strRden van KDC leverde de
gende uitslagen op: H. KoelewRn-
Heemskerk 2—0. C. van Klaverei
H. Klinkenberg 0—2, A. A. Voop
Ar. van Beelen afgebr., J. PasschieJ
J. Zwaan afgebr.
KATWIJK AAN Z
van het bednjf steeds aangeduid let
pérsonenauto een bR het kermister
rein staande auto van een exploitant
„mijnheer Koos" geacht degene te
zRn, die in de directie bR voorkeur de
ken. zal het toch zeker wel zó zRn
geweest, dat de overledene in tech-
Peter Aryans, Do re Smit. Sacco van
der Made en Robert So be Is.
Over zRn reis van twee maanden,
waarvoor hem van het ministerie
van O. K. en W. een beurs van f 3000
i was verstrekt, zei Van Ulsen: „Ik
heb het gevoel, dat ik een enorme
injectie heb gekregen, vooral door al
les was ik heb gezien in New Yrok."
Hij had nog een week langer weg
kunnen blRven. aangezien hR pas
tegen het einde van deze maand
moet deelnemen aan de repetities
van „De wRze kater" van HeRer-
mans, dat het gezelschap „Studio"
voor het voetlicht gaat brengen.
Maar hR werd letterlijk gekweld door
heimwee, door geldgebrek en door
het gevoel dat hR even op adem
moet komen voor hij weer aan het
werk gaat, zo zei hR.
1 ZRn reis heeft hem door de Antil
len. Trinidad, Suriname, Venezuela,
Columbia. Mexico en de VS gevoerd.
Overal heeft hR voor Nederlandse
clubs voorstellingen gegeven. Het wa
ren „one-man-shows", die men in
Nederland niet van hem kent. Voor
- j de pauze declameerde Van Ulsen
De gala premiere is vastgesteld op fragmenten van Shakespeare. Von-
2 oktober a.s. in het City Theater te deJ en Edgar Anan p,^ na de pauze
Amsterdam. De regie is van Jom j volgde het uChtere genre, liedjes, ca-
andere medewerkenden WH u vnn nlon ln
aan het spatscherm beschadigd en technische zaken behartigde Hoewel
een leegstaande marktkraam omver WR kunnen aannemen dat in de di-
gereden. alsmede een bromfiets be- rectie alle belangrijke zaken wel een
schadigd. De RRkspolitie trof daarop punt van gezamenlijk overleg uitma-
te Rijnsburg de doorgereden per-
sonenauto aan en kon de dronken be-
stuurder aanhouden. Ook de door i
i deze bestuurder gereden auto bleek
1 beschadigd te zRn.
KATWIJK
Quick Boys-jeugd
won van HDVS I
opnamen werden reeds voor Van
Ulsen begin juli vertrok geschoten.
„Dit ls het kostuum, waarin ik de
hoofdrol speel in de nieuwe Neder
landse speelfilm „De vergeten mede
minnaar", zei hR. Directeur Landre
van de Nederlandse film Produktie
MaatschappR bevestigde het. De film Korporaal; anoere meaewerKenueii ba~et enz is van pian in
is al kant en klaar, want de laatste JzRn Pim Dikkers, Hetty Verhoogt. I Nederland dit voetspoor te volgen.
Het A-junioren-elftal van Quick
Boys is de regionale jeugdcompetitie ferste
gestart met een goede 31 overwin- 1
ning op het bezoekende HDVS. De
ploeg was ten opzichte van het vo
rig seizoen op negen plaatsen gewR-
zigd, daar bijna het gehele elftal is
overgegaan naar het seniorenvoetbal.
Desondanks heeft het „verjongde"
elftal een goede wedstrijd gespeeld.
Het duurde tot drie minuten voor de
rust alvorens mid voor Parlevliet voor
Quick Boys de score opende. De
vreugde was echter van korte duur
want voordat de rust aanbrak had
den de bezoekers gelRk gemaakt.
Rust 11.
Na de rust begon Quick Boys met
een offensief dat leidde tot het twee
de KatwRkse doelpunt. Een fout in
de verdediging van HDVS werd door
midvoor Parlevliet afgestraft. Toen
in de twintigste minuut linksbuiten
J. van Dijk goed doorzette en de bal
goed doorgaf aan N. Boonekamp die
van de kans gebruik maakte om de
stand op 3—1 te brengen, waa de
I overwinning veilig.
De Damclub O.G.B.
competitiewedstrijd in de
overgangsklasse van de LDDB tegen
het sterke RDC uit RRnsburg. De
Bodegravers hebben zich echter uit
stekend geweerd, wat des te meer tot
uitdrukking komt, als men weet, dat
zR met enkele Invallers speelden. De
voorlopige uitslag werd 9—9, terwRl
een hangpartR een redelRke kans op
remise biedt. Een geIRkspel kan dus
zeer zeker bereikt worden.
De gedetailleerde uitslag luidt: N.
Imming (RDC)—N. Ankere (KGB)
1—1; G. v. ZuylenC. Scheer 1—1;
O. Leeuwenberg—J. van Dam 2—0;
J. P. v. d. BergA. M. de Jong 02:
J. Kromhout—J v. d. Vlist 20; J
v. d. MeyT. Kooistra 11; P. v.
EgmondT. Lammers afgebr.; R.
RavensbergenP Bos 2—0: H Ver
kuilJ. v. Leeuwen 02; A. Schad-
delee—A. Sterk 0—2.
De Geref. Jeugdwerkcommissie
gedurende het winterseizoen
groot aantal culturele avonden or
niseert, heeft uit de wat terugiope
belangstelling, de indruk gekref
dat er velen zRn, die nog niet
het bestaan afweten.
Voor het komende seizoen ziet
programma er als volgt uit: dins
8 oktober: Noorse avond het lied
vertellingen en films door mevn
Svanhild-Oussoren; dinsdag 29 ok
ber: Film „Het Gerucht" met for
Inleider: dr. J. v. d. Grient; dins
26 november: „De kunst" door R
land Koning) kunstschilder»; dinsi
21 januari: „Jazz en klassiek-teg
strRdig?" door P. C. van Westeri
dinsdag 18 februari: „Edelstenen
speelde haar Parels en het onderzoek daarvan" r
1 dia's door dr. P. C. Zwaan; dins
17 maart: Cefa-film.
In verband met het feit, dat in
voorbRe winter de belangstelling vi
deze avonden nu en dan teleurst
lend was veronderstelt, de comni
sie dat men nog niet voldoende op
hoogte is van de prachtige avond,
vooral ook door ouderen zeer gewa
deer werden. De prRs houdt de cö
missie zo laag mogelRk, opdat
voor niemand een bezwaar is
aan te melden. Voor het gehele
zoen bedraagt z n.l. f 4.-.
Indien het aantal bezoekers
niet in stRgende lRn gaat beweg
dan kon het weleens gebeuren,
dit het laatste seizoen is om den
lRke avonden te houden. Deze ave
den zRn niet alleen voor de jeugd
schikt, maar ook voor ouderen. 1
groot aantal trouwe bezoekers he
er bR de commissie op aangedrongi
toch vooral door te blRven gaan. B
grote teleurstelling zou het zRn. w»
neer dit mooie werk zou moeten VU
den gestaakt.
