LOUW 'WAARSCHUWT'
ENGELAND EN V.S.
Vuur laait weer
op in Parana
Gecijfer in loonpolitiek
dient snel te verdwijnen
Kennedy zet
Wallace mat
Minister dreigt met
represailles
Boeren proberen
oogst met hetelucht
kanonnen te redden
'Eenvoudiger systeem
is dringend gewenst9
Zuid-Afrika kan overeenkomsten opzeggen
WEERBERICHT
dezelfde temperaturen
Treinrovers
willen ander
gezicht
Hevige strijd
op CUBA
C.NA .-voorzitter meent
INTEGRATIE ALABAMA
Ook nieuwe
belastingen in
FRANKRIJK
ëud I
ieiavs
Ppgericht 1
maart 1860
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1963
No. 31057
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
I „Ik zou Engeland en de VS de waarschuwing willen geven.
Hat zij er niet al te zeker van moeten zijn. dat Zuid-Afrika hen in
|iun strijd tegen het communisme zal blijven steunen. Het schijnt,
Hat deze landen het niet erg zouden vinden, wanneer er een ne
berregering in Zuid-Afrika zou komen. Maar hebben zij er wel
eens aan gedacht, wat hiervan de gevolgen zouden kunnen zijn?"
Aldus de Zuidafrikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Eric
Louw in de toespraak, waarmee hij het congres opende, dat de
Nationale (regerings) Partij thans te Bloemfontein in de Oranje
Vrijstaat houdt.
De minister, die erop wees dat de Hü voegde hieraan toe: ..De Ver
enigde Staten en Groot-Brittannië
denken waarschijnlijk dat hun be
langen in Zuid-Afrika in elk geval
veilig zijn, zodat zy zich verder niet
jnerikaanse en de Britse vertegen-
roordiger in de Veiligheidsraad, res-
fctievelijk Stevenson en Dean, bij
et kortgeleden gehouden debat over
toid-Afrika de Zuidafrikaanse poli-
itk als „weerzinwekkend" hadden
«kenschetst, vervolgde:
„De overeenkomst van Simonstown
in worden opgezegd en dat zou
gjionder nadelig voor Engeland en
tmerika zijn. En er zijn nog andere
hnden, die maar al te gaarne ons
pud zouden willen kopen. Indien
vjj hierop zouden ingaan, zou dit de
leiding van de Engelse staatsbank
mre hoofdbrekens bezorgen, terwijl
bet voor het sterling-gebied in zijn
gebeel een gevoelige slag zou zijn".
In de in 1955 gesloten over-
eeatomst van Simonstown wordt be
paald dat deze vlootbasis onder Zuid-
pikaans gezag komt te staan. Enge-
pd behoudt het recht om de basis
je allen tijde te mogen gebruiken,
lelfs in een oorlog, waarin de Zuid-
pikaanse Unie neutraal zou blijven,
be overeenkomst voorziet voorts in
lolledige samenwerking tussen de
fuidafrikaanse en de Britse vloot.
Minister Louw vervolgde: „De re
en voor de onvriendschappelijke en
)ms zelfs vijandige houding, die
Vesterse mogendheden, waaronder
iroot-Brittannië en de VS, tegenover
uid-Afrika aannemen, is dat deze
inden denken volkomen op de steun
an Zuid-Afrika te kunnen rekenen,
anneer zij deze in hun strijd tegen
iet communisme nodig hebben".
„Ondanks deze Westerse houding
heeft Zuid-Afrika in deze strijd al-
ijd aan de zijde der Westerse sta-
gestaan. Dit was zo in 1948.
toen de Russen poogden Berlijn te
blokkeren en de luchtbrug werd in-
lesteld en het was ook zo ten tijde
van de Koreaanse oorlog en gedu
rende de crisis om het Suez-kanaal".
Engeland en Amerika drijven een
itgebreide handel op Afrika en zü
:bben veel geld in Zuidafrikaanse
jven gestoken. Maar laten zij
bedenken dat er nog andere lan
den zijn, die gaarne aan Zuid-Afrika
Trillen leveren", aldus de Zuidafri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken.
Minister Louw zei ook: „De Britse
ïiinister van Buitenlandse Zaken,
Lord Home. heeft nog kortgeleden
Verklaard dat hij de overeenkomst
van Simonstown, waardoor de ver
bindingen ter zee tussen het oosten
en het westen worden beschermd, van
groot belang voor Groot-Brittannië
acht. Men zou hebben gemeend dat
een overweging als deze en de voor
delige economische betrekkingen, die
Engeland en Amerika met de -Zuid-
ifrikaanse Unie onderhouden, deze
landen eerst tot nadenken zouden
hebben bewogen, voordat zij Zuid-
Afrika op een dergelijke wijze in de
Veiligheidsraad aanvielen".
om de Unie behoeven te bekomme
ren, doch zich kunnen toeleggen op
het verwerven van de gunst
der zwarte staten. Doch laten zij
hier niet al te zeker van zijn".
De Zuidafrikaanse minister van
Buitenlandse Zaken besloot: „Heb
ben Engeland en Amerika. Indien zij
er zich inderdaad niet om zouden be
kommeren wanneer Zuid-Afrika een
negerregering zou krijgen, wel eens
aan de mogelijkheid gedacht dat deze
een politiek van neutraliteit zou kun
nen volgen, die eerder op de Sowjet-
Unie of communistisch-China dan op
het Westen gericht zou zijn? En wat
zou er in dat geval met de vlootbasis
te Simonstown geschieden en wel
met name in het geval van een uit
schakelen van zowel het Suez als
het Panama-kanaal", aldus Louw.
Aan de toespraak van minister
Louw wordt speciale betekenis ge
hecht, omdat hij deze uitsprak als
plaatsvervanger van premier dr. Hen
drik Verwoerd.
Slot pag.
Vele landbouwers hebben thans hetelucht kanonnen in stelling
gebracht in de strijd om het behoud van althans nog een gedeelte
van de oogst.
De berichten uit de landbouw wor
den van dag tot dag somberder. In
geen jaren is de oogst zo bedreigd ge
weest door het water als nu. De
bewezen. Vooral in de bouwwereld
bleken zy een uitkomst te zijn. Nu
waardeert de landbouw dit apparaat.
Vooral in de zwaar getroffen kleige-
schade is nog niet te overzien, maar j bieden: de polders Wieringermeer.
zal zonder enige twijfel zeer groot
zijn. Graan met een vochtgehalte van
40 tot 45 procent is geen uitzonde
ring. De enige oplossing is drogen.
Maar de normale capaciteit schiet
daarvoor te kort. De drogerijen kun
nen de aanvoer niet verwerken.
UITKOMST
Dus hebben vele boeren gegrepen
naar het heteluchtkanon. In de af
gelopen winter hebben deze gemak
kelijk transporteerbare warmtebron
nen op vele plaatsen goede diensten
Dit is de Venezolaanse vijf ling.
De vijf baby's, allen jongens, in
hun couveuses.
Haarlemmermeer, in Zeeland, in de
Noordoostpolder en Oost-Flevoland.
Maar ook Groningen en Friesland,
waar de landbouw met eenzelfde
moeilijkheid te kampen heeft. Drogen
van de oogst is daar overal nummer
één.
Minister mr. B. W. Biesheuvel
(Landbouw) heeft dezer dagen de
Haarlemmermeer bezocht om de si
tuatie persoonlijk in ogenschouw tc
nemen. Gisteren verscheen hjj in an
dere landbouwgebieden. Zo bracht hy
een bezoek aan de Wieringermeer
en aan West-Brabant. Het ligt in
zyn bedoeling om nog in de loop van
deze week eveneens polshoogte te
nemen in de noordelijke bouwstreek
van ons land.
Eng
Wl
hfbbe
-1 Wrij
«tl b.
Dajan blijft aan
Generaal Mosje Dajan, die vorige
week besloten had af te treden als
minister van Landbouw van Israël,
heeft nu besloten toch aan te blijven,
gevolg gevend aan een beroep dat
premier Esjkol op hem had gedaan.
De Bilt verwa-cht van heden- tot
morgenavond
Wisselende bewolking met slechts
«en enkele verspreid voorkomende
hui. Zwakke tot matige wind uit
noordelijke richtingen. Weinig veran
dering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
12 SEPTEMBER
Zon op: 6.08 uur; onder: 19.04 uur.
Maan op: uur; onder: 16.34 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.08 en 22.53
uur, laagwater te 5.22 en 17.59 uur.
(Dit nummer bestaat uit 14 pagina's)
Scotland Yard heeft contact opge
nomen met Interpol naar aanleiding
van verkregen inlichtingen volgens
welke twee mannen die worden ge
zocht in verband met de grote trein-
roof van de vorige maand, naar het
Europeses vasteland zijn gegaan om
hun gezicht door plastische chirur
gen te laten veranderen.
De Britse politie gelooft, dat de
41-jarige Bruce Richard Reynolds en
de 32-jarige Ier John Thomas Daly
kort na de treinoverval met hun
echtgenoten uit Engeland zijn ge
vlucht.
In de Braziliaanse staat Parana zijn
de bosbranden opnieuw in hevig
heid toegenomen. Duizenden sol
daten, brandweerlieden en vrijwil
ligers vechten nu reeds een week
onafgebroken tegen de vlammen.
Uit een communiqué van de Brazili
aanse militaire politie blijkt dat er
op 64 plaatsen in de staat Parana
nieuwe brandhaarden zijn ont
staan. Er wordt geen enkele grote
stad bedreigd en nieuwe slachtof
fers zijn er niet gevallen, maar da
verliezen zyn niet te schatten.
Te Monte Alegere, het grootste reser
voir van dennen in Brazilië, zijn
vierhonderd miljoen bomen ter
waarde van tweehonderd miljoen
dollar verkoold. De cellulosefabriek
te Klabin. de belangrijkste in La-
tijns-Amerika. waar 3500 man per
soneel werkt, kon mede dank z(j de
hulp van Amerikaanse technici die
vorige week aankwamen, behouden
blijven.
Een andere cellulosefabriek, te Lucher
in het gebied van Guarapuava.
wordt reeds drie dagen door het
vuur bedreigd. In deze omgeving
is de grootste schade aangericht.
Er zijn daar 35 personen omgeko
men, 60 gewond en 106 huizen ver
nield. Twaalf verkoolde lijken wer
den in het moeras aangetroffen,
dat door de hitte geheel is droog
gelegd. Het waren boeren, die ver
geefs hadden getracht zich in te
graven.
Luchtverkenning van de getroffen
gebieden is door de geweldige rook
ontwikkeling nog niet mogelijk. De
verbinding met de belangrijke pun
ten in de staat worden met kleine
vliegtuigjes onderhouden. De tele
graaflijnen zijn door het vuur ver
nield.
Het tekort aan water in Curitiba, de
hoofdstad van Parana, wordt nu
zorgwekkend: de lang verbeide
regen is er nog "steeds niet geval
len. Op het regeringspalels, waar
de gouverneur de reddingsoperaties
leidt, heerst een koortsachtige be
drijvigheid. De autoriteiten vrezen
dat er in de getroffen gebieden
epidemieën zullen uitbreken. Er
zijn reeds twintig gevallen van
tyfus gemeld.
Een beeld van de nieuwe ar
restaties in Saigon. Een groep
meisjesleerlingen van een mid
delbare school, die demonstreer
den tegen de regering-Djem. is
omsingeld door soldaten in af
wachting van de arrestanten
wagens.
Van de zijde van anti-Castro-be-
wegingen in Miami is meegedeeld,
dat enkele dagen geleden in de Cu
baanse provincie Las Villas een he
vige strijd is geleverd tussen contra
revolutionaire guerrillastrijders en
ongeveer 1500 man van de Cubaanse
militie. Bij dit gevecht, dat een ge
hele dag zou hebben geduurd en werd
geleverd op een vlakte rondom de
stad Guasamil. zijn volgens deze me
dedelingen tachtig leden der militie
en achttien guerrillastrijders gedood.
De Cubaanse autoriteiten hebben
volgens dezelfde berichten ongeveer
1500 inwoners van de nabij gelegen
steden Sancti Spiritus, Trinidad, Ji-
baro en Guasamil in concentratie
kampen ondergebracht.
Honderdduizend
valt op 14799
Op lot nummer 1 4 7 9 9 van de
560ste Staatsloterij Ls de honderddui
zend gevallen. Het winnende lot is
In zes series verkocht in respectieve
lijk Hilversum. Rotterdam, Den Haag
Purmerend, Tilburg en Gouda.
(Van onze Utrechtse correspondent)
„Wordt het nu langzamerhand geen tijd op te houden met die
cijfertjes achter de komma? Wij willen af van de macro-econo
mische cijfermatige aanduiding van de loonruimte".
Aldus vanmorgen de voorzitter van het Christelijk Nationaal
Vakverbond, de heer C. J. van Mastrigt, in zijn openingsrede
voor de algemene vergadering van dit verbond in Utrecht.
De C.N.V.-voorzitter zag de huidige hantering van de loon-
cijfers als in strijd met het wezen van een vrijere loonpolitiek.
Gouverneur Wallace heeft zijn verzet tegen de toelating van
negerleerlingen zo lang mogelijk volgehouden, doch president
Kennedy heeft korte metten met hem gemaakt. De staatspolitie en
de nationale garde van Alabama zijn bij order van de president
onder federaal gezag geplaatst. Bovendien is de mogelijkheid ge
opend, dat onderdelen van het leger zouden kunnen ingrijpen.
Daarmee staat Wallace schaakmat. Twintig negerkinderen kon
den nu gisteren samen met blanken naar school gaan. De bevol
king hield zich in het algemeen rustig, alleen Wallace gedroeg
zich als een hystericus.
Hij achtte het van belang, dat So
ciaal Economische Raad en Stichting
van de Arbeid beiden gaan streven
naar een vereenvoudigd systeem, dat
ook voor de gewone werknemer be
grijpelijk wordt. ,JDe mogelijkheid tot
zwarte lonen en het verschijnsel van
de koppelbazen maken, dat grote
groepen werknemers afkerig worden
van het huidige loonsysteem", zo
meende hij. De heer Van Mastrigt be
pleitte een grotere soepelheid in het
systeem en meer speelruimte voor af
wijkingen per onderneming en per
bedrijfstak. Het anti-koppelbazen-
akkoord in de vakraad voor de Me
taalindustrie noemde hij een goed
voorbeeld van wat een bedrijfstak
zelf tot stand kan brengen.
Niet wachten
„Laat de regering niet wachten met
ingrijpen", aldus de CNV-voorzitter,
„tot dezelfde spanningen ook in an
dere bedrijfstakken ontstaan. Laat
zij, zoals door de meerderheid van de
SER is bepleit, de uitleenbedrijven
binden aan wettelijke vergunningen".
„Wij kunnen onze leden onmogelijk
duidelijk maken, dat de lonen die op
j grond van rentabiliteit en algemeen
economisch beleid niet gewenst zou
den zijn, zwart blijkbaar wel zonder
schade voor 's lands economie kun
nen worden betaald".
Hoewel de heer Van Mastrigt vele
idealen van de christelijk-sociale be
weging uit het ve rieden verwezenlijkt
wist, had hij nog vele wensen. Hy
noemde de gelijkberechtiging van de
werknemer en een meer rechtvEiar-
dige verdeling van inkomen en ver
mogen.
Eenzijdig
„Van de werknemers wordt mati-
ging gevraagd van de rechtvaardige
Slechts in één geval werd een luid- verlangens op toongebied In het be-
mingham. "Mobile en Tuskegee zou ruchtige demonstratie gemeld van 1 lang van de ondernemingsinvesterin-
omsingelen en wanneer de deuren blanke leerlingen, die hun school ver- j gen. Tot dusver echter, is de waarde-
opengingen alleer. blanke kinderen lieten. Voor het overige gedroeg de vermeerdering van het bedrijf een-
zou doorlaten ivlaar reed: om kwart bevolking zich voorbeeldig en kalm. J zydig de kapitaalverschaffer en de I
over zeven gaf president Kennedy in a Cl-# o bedrijfsleiding in de schoot gevallen".
Washington het bevel de staatspoli- I Dior pagJ zei de heer Van Mastrigt. „Het is I
daarom niet meer dan billijk, dat ook
de werknemer gaat delen in de ver-
mogensaanwas".
Het CNV blijkt voorstander te zijn
van uitbreiding van de wet op de ar
beidsongeschiktheid tot de groep der
zelfstandigen en van de verplichte in.
stelling van een soort rest-pensioen-
fonds. Hiervan zouden die werkne
mers moeten profiteren, die nog niet
onder enige bijzondere pensioenvoor
ziening vallen.
Het CNV acht het gewenst de drie
bestaande kinderbijslagwetten op
korte termijn om te zetten ln één al
gemene wet voor ieder kind, zonder
inkomensgrenzen. In principe dienen
de kinderbijslagen, meent het Ver
bond. uit de belastinggelden te wor
den gefinancierd. Voorzitter Van
Mastrigt zag de kinderbijslagwet na
melijk niet als een sociale verzeke
ring, maar als een herverdeling van
het primaire inkomen.
Schakers kennen waarschijnlijk het
zogenaamde „gekkenmat"Wit be
gint en doet twee zulke domme zet
ten, dat zwart bij de tweede zet
reeds de overwinning behaalt. Gou
verneur Wallace, die uit principe
natuurlijk alleen met wit wil spélen,
deed een paar zetten met zijn pion
nen fin casu agenten van de staats
politie), maar de tegenpartij, reeds
lang door Wallace zwart gemaakt,
wist haar koningin fin casu Vrouwe
Justitia) achter Wallace's pionnen
te brengen en daarmee was het
spelletje uit: gekkenmat.
Gisterochtend, voordat het licht
was, gaf Wallace het bevel dat de
nationale garde de scholen te Bir
tie en de nationle garde in Alaba
ma onder de federale regering te
stellen. Verder kreeg Mc Namara,
de minister van Defensie, machti
ging zonodig Amerikaanse troepen te
gebruiken voor de handhaving van
de wet.
De troepen, die de scholen omring
den, kregen vervolgens van de cen
trale regering het bevel zich terug
te trekken naar hun hoofdkwartie
ren. Daarmee was de weg naar de
scholen vrijgemaakt. De plaatselijke
bevolking had zich erbij neergelegd
dat een bescheiden begin aan de in
tegratie zou worden gemaakt en voor
Wallace was het pijnlijk dat de
plaatselijke politie aan negerkinderen
een veilige geleide bood op weg naar
school
De Franse premier, George Pompi
dou. heeft gisteren in een persinter
view in grote lynen een uit vyf pun
ten bestaand programma geschets om
de economische toestand in Frank
rijk te verbeteren.
Hij verklaarde, dat do regering
zou trachten de liquiditeit in de fi
nanciële sector te verminderen, de
begrotingsuitgaven te beperken, de
prijzen te stabiliseren en indien mo
gelijk te verlagen, loonsverhogingen
te beperken en buitensporige of ab
normale winsten te belasten en het
aantal werkkrachten te vergroten,
gedeeltelyk door vroegtijdige demo
bilisatie van vele militairen voor I
november as.
Pompidou voegde er aan toe, dat
„er ook belastingen zouden komen".
Hij zei, dat Frankrijk zich op het
ogenblik gesteld ziet tegenover al de
symptomen van een inflatie, die drei
gend wordt.
Uit het Leidsch Dagblad van
11 Sept. 1863:
In Frankrijk heeft men
i dezer dagen een magnifieke
i eik geveild, die niet minder
i dan zes eeuwen oud was.
Koningin Victoria heeft
verzochtbij hare terugkomst
J een officieële ontvangst ach-
terwege te laten. Een groote
zwaarmoedigheid heeft zich
van haar meester gemaakt.