MARS IN WASHINGTON
ORDELIJK VERLOPEN
la
SPOORSTAKING IN
V.S. AFGELAST
Twee arbeiders
uit mijn gered
Staking in
Rotterdam Varkensvlees Garage jONGELEEN
HAARDENSHOW
Vooral toespraak van cis. King
vond weerklank bij betogers
Te somber
Te koel
Te nat
Reeds minder werk
voor de koppelbazen
Niet het einde, maar begin
van een beslissende periode
TENMINSTE ACHT DODEN
J vóór hem hadden o.a. Wilkins van de laten naar de plaats waar men ver-
Voortvluchtige
weer gepakt
automobielen
ïioji duurder?
(§nc/ Qhcu ws
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 29 AUGUSTUS 1963
No. 31046
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
ring. Een andere aanhef was „wy
zullen niet voldaan zyn totdat
en dit deel zyner rede eindigde in
een bijbelse climax: ..Wy zullen niet
voldaan zün totdat de gerechtigheid
nederstroomt als water en de recht
vaardigheid als een machtige
stroom".
(Van onze correspondent in Washington)
Nooit in de geschiedenis heeft Washington zulk een indruk
wekkende betoging meegemaakt als de mars van negers en blan
ken, die gisteren demonstreerden voor rechtsgelijkheid van alle
Amerikaanse burgers: 200.000 betogers hebben op ordelijke wijze
blijk gegeven van hun vaste overtuigingen. Spreker na spreker
wees er echter op, dat dit maar niet een soort stoom afblazen was
en niet het einde, doch eerder het begin van de beslissende fase
op weg naar de emancipatie van de neger in Amerika. Het aantal
demonstranten was tweemaal zo groot als werd verwacht: 25 ex
tra treinen, 1500 bussen, vele particuliere auto's en afgehuurde
vliegtuigen, brachten de betogers naar Washington. Reeds om
zeven uur 's ochtends zag men deelnemers naar het terrein gaan,
waar de geweldige obelisk ter ere van George Washington opge
richt staat. Dat grote grasveld diende als verzamelplaats van alle
demonstranten.
lopen hebben. De menigte was zo tal
rijk, dat er geen plaats genoeg was
om te zitten.
Het eigenlijke programma by Lin-
colns monument duurde van twee tot
vier uur. Tevoren werd de menigte
beziggehouden door tal van bekende
artiesten, die zongen of toespraken
hielden o.m. door de 60-jarige Jose
phine Baker, die uit Parüs was over
gekomen, de filmspeler Burt Lan
caster, schrijver James Baldwin en
vele anderen.
De menigte die woensdag in Wash-
I ington bijeen kwam. toonde een gro
ter Reuther van het autovakverbond j tere neiging tot stevig christelijk
gesproken. Vooral Reuther verstaat idealisme dan tot revolutionaire
de kunst de massa mee te krijgen, verbittering, maar tevens werd duide-
büvoorbeeld door een uitspraak als de lijk, dat deze massa de bijeenkomst
volgende: „Wij kunnen de vrijheid in Washington niet zag als een apo-
van Berlijn niet verdedigen zolang theose, als een machtig begin. Het
wy Birmingham zyn vrijheid ontzeg- wachten is op een actie van het
gen". Congres en indien een nieuwe wetge
ving inzake burgerrechten slechts
Niettemin bracht Kings rede de halve maatregelen zal brengen, zul-
momenten van de dag Deze leider, ,e" deze idealisten daar geen genoe-
die actieve doch geweldloze verzets- K°n mee nemen. Reeds thans spreekt
beweging voorstaat, bleek bij de ma,- van een eventuele mars door het
sa verreweg de grootste populariteit «nlden en wanneer het Congres, wat
te hebben Maar hoe typisch Ameri- 1 heel goed mogelijk is, met een com-
kaans zyn toch ook de Amerikaanse promis voor de dag komt. kan men
Meer christelijk
idealisme dan
verbittering
Zeker tien procent van de betogers
was blank. Om half twaalf begon de
eigeniyke mars naar de neo-klassieke
tempel, die de Amerikanen hebben
opgericht ter ere van president Lin
coln. Dit monument is speciaal voor
de negers gebouwd omdat president
Lincoln gedurende de burgeroorlog de
vryiating der slaven proclameerde,
behalve een ideële ook een zeker ef
fectieve maatregel om het rebelse
zuiden te verzwakken.
Aan de wand van het monument is
ln marmer Lincolns beroemde toe
spraak gebeiteld, die hy ongeveer
honderd jaar geleden in Gettysburg
hield, kort nadat daar een verbeten
veldslag was geleverd. Lincoln hoopte
toen dat de doden niet tevergeefs
zouden zün gevallen en dat Amerika
een nieuwe geboorte van vrijheid zou
meemaken. Hij hoopte, dat de rege
ling van het volk, dóór het volk en
vóór het volk niét zou verdwijnen van
de aarde. Honderd jaar nadat deze
woorden werden gesproken, gingen de
vertegenwoodigers van het gekleurde
deel van het Amerikaanse volk pro
beren te verwerkelyken wat Lincoln
als ideaal voor ogen heeft gestaan.
De opmars naar lincolns monu-
negers! Ook by deze menigte had
monetaire beeldspraak byzonder veel
succes. King betoogde dat de Ame
rikaanse neger een valse cheque had
ontvangen. Men had hem veel be
loofd, doch het heette dat onvol
doende fondsen aanwezig waren om
de belofte te honoreren.Gaande-
weg werd dr. King rhetorischer. Hy
wist de menigte vooral mee te krij
gen door zyn herhalingen „Nu is de
tyd gekomen om de belofte van de
democratie te realiseren" en dan
weer: „Nu is de tyd gekomen om
onze natie op te heffen van het
drijfzand en te plaatsen op de rots
der broederschap. Bij iedere herha
ling van een dergelyke zinsaanhef
geraakte de massa meer in vervoe-
meer en wellicht heftiger demonstra
ties tegemoet zien!
Je Amerikaanse vakbonden van
spoorweg-arbeiders hebben gisteren
een algemene staking die vandaag
Geen incidenten
Hoe groter de menigte, hoe meer
kans op incidenten. Toch is de dag
zeer ordelyk verlopen. Men had de
voorzorg genomen 350 plaatsen vry
te maken van de stadsgevangenis,
doch in totaal slechts drie mensen
werden gearresteerd. De fascist Rock
well, die beweerde het christeiyke
deel van Amerika achter zich te heb
ben, moet deze dag teleurgesteld zyn
in zyn aanhang: hy had 12.000 vol
gelingen verwacht, doch er kwamen
er slechts 86 opdagen. De groep werd
onmiddellyk door de politie omringd
en geïsoleerd gehouden. De drie ar
restaties betroffen provocaties van
niet al te ernstige aard.
Het aantal blanken onder de be
togers was weliswaar niet gering,
doch men moet daarom niet denken,
dat men veel vertegenwoordigers
aantrof uit de toonaangevende blan
ke kring. Generaliserend zou men
kunnen zeggen, dat vooral blanke
ment geleek op het aanzwellen van priesters en dominees, schaarse blan-
een enorme vloed. De betogers droe- ke idealistische studenten en blanke
gen "borden, waarop nooit het woord
„nu" ontbrak: Einde van het voor
oordeel nu, Stemrecht voor de ne
gers nu, Gelyk recht op arbeid nu.
Vanaf Lincolns monument zag men
hoe het grot» terrein voor de tem
pel voLstroomde. hoe de grasvelden
langs de lange vijver zich vulden en
hoe nog duizenden genoegen namen
nozems vry goed waren vertegen
woordigd. Van de negers was vooral
de sociale bovenlaag goed gerepre
senteerd. Zy konden zich de luxe van
de reis veroorloven en uit hun reac
ties op de toespraken van goed ni
veau bleek een grote mate van intel
ligentie. Toch waren er vooral ook
uit Washington zelf veel eenvoudige 1
Twee arbeiders zijn gered uit de kaliummijn in de Amerikaanse
staat Utah. In de mijn een van de diepste die ooit zijn gegra
ven deed zich dinsdagavond een zware explosie voor, waardoor
alle verbindingen met de buitenwereld werden vernield. Van de
25 man die op een diepte van 820 meter werden geïsoleerd, zijn
er tenminste acht om het leven gekomen: reddingsploegen hebben
vannacht hun lichamen gevonden. Het lot van de vijftien anderen
is nog onzeker.
De redders hebben met allerlei
moeilykheden te kampen. Zij moeten
zich een weg banen door duizenden
kilo's puin om de ingesloten arbeiders
te bereiken. Gisteren moesten zy hun
werk zes uur staken, omdat zich on
der aan de schacht, die naar het ge
troffen gedeelte voert, koolmonoxyde
ontwikkelde. Een nieuwe installatie
moest in de schacht worden aange
bracht om de lucht te verversen; de
oude buizen van het ventilatiesys
teem waren door de explosies ver
nield.
Van ochtend deelde een functiona-
met plaatsen onder de bomen, waar negers van de party. De stemming ris van de mijn mee. dat het water in
men geen uitzicht had doch wel
koelte vond. Vele betogers langs de
vyver gingen met de voeten in het
water zitten.
De betogers hebben een Indruk
wekkend uithoudingsvermogen aan
de dag gelegd. Velen moeten op deze
dag ongeveer zes uren gestaan en ge-
Artvertentl»
27 TOT EN MET 30 AUGUSTUS
in „DEN BURCHT",
van 210 uur n.m.
WEERBERICHT
AF EN TOE ZON
De Bilt verwacht van heden- tot j
morgenavond
Enkele zonnige perioden, maar ook
hier en daar een bui. Vannacht
zwakke wind en plaatselyk mist,
morgen zwakke tot matige wind uit
oostelyke richtingen. Iets hogere
middagtemperaturen.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
30 AUGUSTUS
Zon op: 05.46; onder: 19.34;
Maan op: 17.19 uur; onder: 00.30 u.
Hoogwater in Katwijk: 11.43 en 0.0
laagwater: 6.59 en 19.32 uur.
STRANDVERW ACHTING
Ook morgen overwegend droog en
zonnig strandweer. Zwakke wind. In
de middag 18 A 19 graden, tempera
tuur zeewater 17 graden.
Vooruitzichten: rustig en geleide-
lijk iets beter strandweer.
onder de menigte was eerder die van
kruisvaarders, die bezield zyn van
hun hoge missie, dan van revoluio-
nairen die niets liever willen dan de
bestaande orde omver te werpen.
King en Reuther
Het bybelse idealisme van dominee
de schacht stygt en het reddingswerk
bemoeilijkt. Bovendien Ls men er niet
zeker van, zei hy, dat de samenge
perste lucht doordringt tot de inge
sloten mannen.
De ontploffing deed zich voor toen
de nachtploeg nog maar enkele mi
nuten beneden was. Men vermoedt,
dat de explosie is veroorzaakt door de
aanwezigheid van methaangas. De
arbeiders waren in een tunnel met
Martin Luther King vond meer een doorsnede van 2.5 meter bezig
weerklank dan de fellere toespraak met het verwijderen van gesteente
van een studentenleider. King sprak met behulp van dynamiet.
tegen het einde van de bijeenkomst. Gisteren ls een microfoon neerge-
nationale associatie voor verbetering onderstelt, dat Louis Bova, de mijn-
I van het lot der kleurlingen, en Wal- werker die werd Ingesloten in de ko-
lenmyn bij Hazleton. zich bevindt.
Een van de twee mijnwerkers, die
dinsdag werden gered, Fellin, zei er
van overtuigd te zyn, dat Bova nog
in leven is. Er zou op de plek waar
hy ingesloten is water zyn.
Throne, de andere geredde myn-
werker zei, dat zowel hy als Fellin
last hadden gehad van hallicunaties.
Hij had deuren, mensen en lichten
gezien, die er in werkelijkheid niet
waren. De vyfde dag vond hij het
ergste. Het regende toen gedurende
twintig minuten en er kwam water
naar beneden door een buizenstelsel
Throne raakte toen in paniek omdat
hy dacht te verdrinken.
De poging om met Bova via een
microfoon in contact te komen is
mislukt. Door een eveneens neerge
laten luidspreker vroeg men Bova
tweemaal te kloppen. Men kreeg ech
ter geen antwoord. De redders zullen
deze manier om met Bova in contact
te komen op verscheidene plaatsen
herhalen. Zolang er nog een sprankje
hoop is zal men de reddingspogingen
niet staken.
om vyf uur 's morgens zou zijn be
gonnen afgelast. Zy zyn bereid de
onderhandelingen niet de spoor
wegen over de reorganisatieplan
nen voor het spoorwegbedryf on- 1 Van onze weerkundige medewerker)
middellijk te hervatten. Kort te
voren hadden de spoorwegmaat- De klimatologische zomer, die bere-
schappijen een order ingetrokken
waardoor regelingen waartegen de
vakbonden bezwaar hadden van
kracht zouden worden.
Zoals bekend betreffen de voornaam
ste punten van geschil tussen spoor
wegen en vakbonden de afschaf
fing van de post van stoker in
dieseltreinen hierdoor zouden
32.000 stokers zonder werk komen»
en de samenstelling van treinbe-
manningen.
Het besluit van de vakbonden om de
landelijke staking af te gelasten
werd genomen kort nadat het Huis
van Afgevaardigden tot verplichte
arbitrage in het vier jaar durende
geschil had besloten.
President Kennedy tekende het wets
ontwerp vrijwel onmiddellyk na de
goedkeuring door het Huis.
President Kennedy zei in een ver
klaring na de ondertekening van de
wet dat deze een gevaar had uitge
schakeld waardoor de economie
zou zijn verlamd. Het Congres had
de essentiële voorrang van het
openbaar belang boven een be
perkter belang laten wegen, aldus
de president.
kend wordt over de maanden juni.
juli en augustus, neemt zaterdag
afscheid. Vergeleken met de drie
voorafgaande slechte zomers is er
van enige verbetering sprake ge
weest, want eerst ln de tweede week
van augustus begon de zomer door
zware regenval weg te spoelen. Zo
wel de vakantiegangers als de land
en tuinbouwers waren tot dat tyd-
stip best te spreken over het zo
merweer, waarvan ook de bouwvak
met veel zon profiteerde.
Toch bleven alle drie de zomermaan
den aan de koele kant, vooral deze
herfstachtige augustus. Het aantal
echte warme zomerdagen met
maxima boven 25 graden Celsius,
bleef te klein. Op de Wadden en in
Den Helder niet één officiële zo
merse dag, normaal vyf. Vlissingen
totaal drie (10), Groningen vyf
(15), De Bilt negen (21), Zuid-Lim
burg veertien (28).
Het Deense schip Magga Dan.
waarmee aan het eind van het
jaar de Belgisch-Nederlandse
Zuidpoolexpeditie zal vertrekken
(Van onze Utrechtse correspondent)
Langzaam zyn de grote werkgevers
in de Amsterdamse haven, de Ne
derlandse Dok- en Scheepsbouw-
maatschappy en de Amsterdam-
sche Droogdok Maatschappy. bezig
hun contacten met de zogenaamde
koppelbazen tot een minimum te
beperken De afgelopen dagen heb
ben verschillendevertegenwoordi
gers van uitleenbedryven van de
directies van N.D.S.M. en A.D.M.
te horen gekregen, dat het werk op
is en er van hun diensten geen ge
bruik behoeft te worden gemaakt.
„Inderdaad ls het thans stil by de
A .DM.", zo deelde men ons heden
morgen van bevoegde zyde mee.
„Dat neemt echter niet weg, dat de
maatregel van de A.D.M.-directie
ongetwyfeld mede het gevolg is van
de onrust in de afgelopen weken".
Het is beslist niet zo, dat nu ineens
elk contact met de uitleenbedryven
is verbroken, maar er schynt wel
een kentering te komen in de hou
ding der werkgevers. Deze zien in
dat het tewerkstellen van geleende
arbeiders, die (vaak tydelijk) een
hoger loon dan de vaste ploeg ont
vangen, een bron is van arbeids
onrust en van wilde eisen, met alle
gevolgen van dien voor de produk-
tle.
Vanmiddag zou de directie van de
N.D.SM, de ondernemingsraad by-
elkaar roepen in verband met een
belangryke mededeling over de
koppelbazenkwestie.
Een luchtfoto van de honderd
duizenden deelnemers aan de
protestmars in Washington, toen
zij zich verzamelden om het ge
denkteken voor Abraham Lin
coln. de president die de slaver
nij afschafte.
In De Bilt gaf juni twee uren zon
meer dan normaal, maar juli en
augustus vielen naar de sombere
kant uit, zodat de zomer in zijn ge
heel op een tekort van ongeveer 80
uren zon komt. Juni was vooral in
Limburg en Oost-Brabant te nat.
Juli bracht de minste regen en was
de beste van de drie zomermaan
den. Augustus, zoals nu al vier jaar
achtereen, veel te nat. In Gronin
gen en Zeeland plaatselijk ruim 200
mm regen waardoor de zomer in
zijn geheel te koel, te somber en te
nat werd.
Ondanks deze negatieve balans zal de
indruk, die deze zomer by velen
nalaat, echter minder ongunstig
zyn dan de cyfers mogen doen ver
onderstellen. Dit Ls voornameiyk
toe te schryven aan het feit, dat de
drie vorige zomers vier tot zes we
ken vroeger in herfstweer overgin
gen en daardoor belangryk slechter
leken.
Amsterdamse rechercheurs hebben
vanochtend in een woning in de Da
Costastraat een 24-jarige Amster
damse chauffeur-monteur gearres
teerd. die in de nacht van 20 op 21
augustus op ingenieuze wijze wist te
ontvluchten uit het Huis van Bewa
ring aan de Amstelveenseweg in Am
sterdam. De man zat daar sedert 18
juli in voorarrest wegens 24 door hem
in de hoofdstad gepleegde inbraken.
Hy pleegde geen verzet toen de re
chercheurs in de woning van een
relatie van hem in de Da Costa
straat, de inval deden.
Via een door hem zelf gemaakt gat
van 24 by 35 cm in de anderhalve
steens dikke celmuur koos de gedeti
neerde de vryheid. Toen hy de cel
uit was moest hy nog slechts een
houten schutting nemen om in vry-
heid te komen want de gevangenis
muur is weggebroken in verband met
verbouwingswerkzaamheden.
Advertentie
HIIIIIIIIIIIHIIIIIItlllllllllinillllllllltllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHl
Onderhoud
van alle merken
4Van onze Rotterdamse
correspondent)
By Wilton Feyenoord in Schiedam
is vanmorgen in verband met de
actie tegen de koppelbazen een sta
king uitgebroken Ongeveer 1000
arbeiders marcheerden over de werf
De stoet bewoog zich langs de lood
sen en in reparatie liggende schepen
in een poging nog meer men en mee
te krijgen en dan gezamenlyk naar
de directie te gaan. Het werk aan de
„Conox", dat binnenkort gereed moet
zijn op straffe van een dwangsom,
ligt helemaal stil. Het doel van de
actie is niet de stryd tegen de kop
pelbazen. maar een rechtstreekse
loonsverhoging In de ondernemings
raad heeft de directie gisteren afwij
zend geantwoord op een desbetref
Het is vrijwel zeker, dat de pryzen
voor varkens en varkensvlees in de
komende tyd nog verder zullen sty-
gen. Dit zei de secretaris van het
Produktschap voo Vee en Vlees, de
heer F. Bikker gisteren op de open
bare vergadering van het produkt
schap in Utrecht.
Het regent namelyk aanvragen om
exportvergunningen. In by na alle
landen van de EEG bestaat grote be
langstelling voor varkens uit Neder
land en het aanbod is overal vry
krap. Alleen al in de afgelopen week
werden vergunningen uitgegeven voor
de export van 20 000 geslachte var
kens. Daarnaast is er een bijzonder
(Dit nummer bestaat uit 1* pagina's)
fend verzoek. Zy zag geen reden tot grote export van spek en onderdelen
loonsverhoging en wilde wachten op
de beslissing van de vakraad. In
pamfletten wordt gesteld, dat de
werf wel hoge lonen kan betalen aan
de koppelbazen, zodat een loonsver
hoging is gemotiveerd. Het bestuur
van de ANMB deelde ons vanoch
tend mede. dat de bond geheel buiten
deze actie staat.
voornameiyk schouders en ham
men» naar Duitsland, Frankrijk. Ita
lië en België.
Het verschynsel, dat zich iedere
zomer voordoet, namely k een fikse
verhoging van de prijs van karbona
des, valt op het ogenblik in versterkte
mate te constateren.
ST. JACOBSGRACHT 1<»16
Telefoon 21560 - Leiden
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiï
Uit het Leidsch Dagblad van
29 Aug. 1863:
Een geacht ingezetene
van Adam heeft opgerigt
„Stichting voor den am
bachtsstand" met het doel
ambachtslieden van 60 jaren,
die gedurende 12 jaren bij
één patroon hebben gewerkt
een vrije en kostelooze wo
ning te verstrekken.
In onderscheidene plaat
sen der Kaapkolonie ver
langt men zeer naar Holl.
doctoren die zeker kunnen
zijn goede zaken te maken.
