Portugal op de bres voor
zijn gebieden in Afrika
Nederlander in Londen:
„Ik ben geen spion"
Pech voor bandieten:
serienummers bekend
van aantal biljetten
Theoretisch gedeelte rij-examen
verloopt nu in stilte
Amerika versterkt
u rode invloedzegt
Ayremier dr. Salazar
Pakje roomboter een
dubbeltje duurder
©net
Ver. Naties
^jbedreigen de
irde en vrede
EEN dode en
zes gewonden
in
Tilburg
Slachtoffer van geruchten?
Na de treinroof in Engeland
WEERBERICHT
j „Mondeling"
afgeschaft
Drie dorpen
weggevaagd
in NEPAL
Schip zinkt:
gezin vermist
TELSTAR
werkt weer
bgericht 1 maart 1860
DINSDAG 13 AUGUSTUS 1963
No. 31033
LEIDSCH
DAGBLAD
recteur: E. A. El van Dishoeclc
tfdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57058
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redaotiei 21501
*De organisatie der Verenigde Naties handelt hoe langer hoe
nder in overeenstemming met haar eigen Handvest en dit maakt
ar tot een bedreiging van de vrede en een ordelijke internatio-
le samenleving, aldus verklaarde de premier van Portugal, prof.
Antonio de Oliveira Salazar, gisteren voor radio en televisie,
irtugal, aldus verklaarde Salazar verder, zal zijn gebieden tot
t uiterste verdedigen wanneer de Afrikaanse staten hun bedrei-
ccSgen in daden zouden omzetten. De verantwoordelijke landen
Jnen krachtig aan te dringen op terugkeer tot redelijkheid,
amnders rest elk van ons niets anders meer dan het natuurlijk
er :ht om zichzelf en zijn verwanten te verdedigen", aldus Salazar.
mg
iet
dicbr. Salazar onderstreepte, dat An-
zejla een Portugese schepping is en
,,t het land zonder Portugal niet
Liaitaat. Er zijn geen Angolezen, doch
en,chts Portugezen in Angola, aldus
premier, volgens wie hetzelfde
"~^dt voor Mozambique.
[n Afrika wedijveren twee werel-
tn met elkaar en daarbij is Portu-
gjl slechts een voorwendsel. Salazar
'llde voor, dat Portugal en de Afri-
anse volkeren nauw en op vriend-
ïappeiyke wijze met elkander zou-
n samenwerken.
De Portugese eerste minister be-
Auldigde voorts „sommige" Weste-
Qke landen toen hij zei, dat de
\ikaanse landen niet bij machte
peest zouden zyn hun uitsluitin-
;n t eer geabonneerd
het Amerikaanse blad „New York
►^«rald Tribune" is sedert ongeveer
>r weken weer in het Witte Huis te
v^en. In mei 1962 waren de abon-
imenten op het blad opgezegd toen
It blad zich duidelijk kritisch uitliet
•er de politiek van president Ken-
1 fldy. Verscheidene leden van het
P|2rsoneel onder wie perschef Salin-
A, zijn thans weer op het blad ge-
[Afonneerd.
gen aan Portugal op te leggen als zij
daarbij niet de steun hadden gekre
gen van communistische regeringen
en van bovengenoemde landen, wier
houding bedoeld is om de sympathie
van de Afrikaan te winnen.
Salazar wees erop, dat de Ver
enigde Staten „meewerken aan de
zogenaamde vrijmaking van Afrika,
omdat zij denken op deze wijze de
communistische invloed in dit we
relddeel te kunnen weren".
Hij vervolgde: „Wat de Sowjet-Unie
in Afrika wil is voor een ieder duide
lijk. Er zijn echter grote verschillen
in de Amerikaanse en de Sowjetrus-
sische politieke werkwijze met be
trekking tot Afrika.
De Russische politiek is, vanuit het
standpunt der communisten bezien,
rechtlijnig en logisch. De Ameri
kaanse politiek is echter in ernstige
mate tegenstrijdig. De Verenigde
Staten zeggen zelf, dat het grondbe
ginsel van hun buitenlandse politiek
wordt gevormd door steunverlening
aan Europa bij het organiseren van
zijn verdediging. Maar in de praktijk
vermindert Amerika de kracht van
zjjn Europese bondgenoten en ver
hoogt daardoor het vermogen van
zijn grootste vijand, namelijk het
communisme", aldus de Portugese
minister-president.
De Portugese regeringsleider besloot
„Aan Portugal is een heilige erfenis
toevertrouwd. Wij achten het onze
plicht en in het belang van het Wes
ten om deze erfenis te verdedigen.
Zo nodig zullen wij ons by de ver
vulling van deze plicht opofferen,
een plicht, waarin velen niet gelo
ven, ook al trekken zy wel het voor
deel van onze handelwyze", aldus
Salazar.
Politiehulp bij
ontvluchtingen
in Johannesburg?
Het regeringsgezinde dagblad „Die
Transvaler" meldt uit Johannesburg,
dat een blanke politieman is onder
vraagd in verband met het ontvluch
ten van vier politieke gevangenen uit
een gevangenis in Johannesburg. Het
blad acht het waarschynlyk dat de
politieman in staat van beschuldiging
zal worden gesteld wegens hulpverle
ning by de vlucht. Volgens „Die
Transvaler" zijn* nog andere Zuid-
afrikaanse burgers door de politie
aangehouden en ondervraagd. De in
het Engels verschynende „Rand Daily
Mail" brengt een overeenkomstig be
richt. Volgens dit blad zouden echter
enkele politiemannen zyn onder
vraagd.
Hoog tempo bij
wederopbouw
van Skopje
Woningbouwdeskundigen uit geheel
Joego-Slavië zyn gisteren begonnen
met de voorbereidingen voor de bouw
van geprefabriceerde huizen met in
totaal 10.500 etagewoningen in Skop
je. Men hoopt deze huizen binnen
twee of drie maanden opgetrokken te
hebben waarmee de eerste fase van
de wederopbouw van de getroffen
stad zal zyn voltooid. De «es Joego
slavische republieken en Belgrado
zullen elk een nieuwe woonwyk voor
hun rekening nemen.
Ongeveer honderd deskundigen op
het gebied van bouwconstructie in
specteren thans de beschadigde ge
bouwen om na te gaan of deze voor
herstel in aanmerking komen. Er zal
de grootste spoed worden betracht
om de huizen weer bewoonbaar te
maken.
De twee officierendie voor
gedragen zijn als staatssecretaris
tan Defensie. Links comman
deur A. van Es. die zich speciaal
net marine-aangelegenheden zal
bezighouden, rechts brigade
generaal f. C. E. Haex. die be
last wordt met aangelegenheden
betreffende de landmacht.
VOORRAAD WEL
GROOT GENOEG
De Nederlandse huisvrouw
moet een dubbeltje meer gaan
betalen voor een pakje room
boter. Dat heeft zij te danken
aan Nederlands grootste boter-
handelaar, de heer H. H. Buis
man in Leeuwarden, die met in
gang van vandaag zijn boterprijs
voor de groothandel met veertig
cent per kilo heeft verhoogd.
Men verwacht, dat andere
handelaren zijn voorbeeld zullen
volgen.
Deze prysstyging is de tweede bin
nen veertien dagen. Vorige week ging
de boterprys al met vijf cent om
hoog. Voortaan zal de huisvrouw
voor een pakje roomboter, waarvoor
zij een paar weken geleden nog f.1,05
betaalde, f. 1,20 moeten neertellen.
De heer Buisman heeft verklaard,
dat de botermarkt rijp is voor de
ze ingrypende prysverhoging. Neder
land is een goedkoopte-eiland. zei hij,
dat alle boter-invoerende landen
aanlokt. In België kost een pakje
boter f. 1,70 en in Duitsland f. 1,50
„Ik voel er weinig voor", zei ny, „de
zwaar gesubsidieerde Nederlandse bo
ter naar België te laten verdwijnen.
Laten de smokkelaars ook maar 40
cent meer betalen."
Men heeft de Nederlandse consu
ment door te hoge subsidies eigen
lijk verwend, vond hij. Hij kon
niet zeggen, of deze prysverhoging
voorlopig de laatste is: „Er Is nu
eenmaal te weinig boter in de we
reld en wy vragen er nog sieeds
maar twee derde van de kostprys
voor."
De handelaar, die zei dagelykse
contacten te onderhouden met „Den
Haag", verklaarde daar geen weer
stand te hebbon ondervonden, toen
hy de plannen voor een drastische
prijsverhoging liet doorschemeren
Hy verwacht, dat de boterproduktie
door de prysstyging zal worden aan
gemoedigd en dat de fabricage van
volle-melkpoeder daarentegen ver-
moedeiyk zal worden stopgezet.
De binnenlandse botervoorraad was
volgens hem op 3 augustus nog 1000
ton. Er is boter genoeg, zo zei hy,
„maar men gaat er op zitten". Hij
verwacht dat de handel weldra zal
gaan spuien, als zy de indruk krygt
dat er een top in de pryzen is be
reikt.
De heer S. van der Ploeg, voorzitter
van de algemene Nederlandse Agra
rische Bedryfsbond en bestuurslid
van het produktschap voor zuivel,
verklaarde desgevraagd, dat hij deze
prysverhoging al enkele maanden
geleden heeft zien aankomen. Hy
stelde op 2 juli schriftelijke vragen
aan de minister van Landbouw over
deze kwestie. De minister gaf een
geruststellend antwoord, aldus de
heer Van de ploeg, maar hy zorgde
er niet voor dat er een kilo boter
meer kwam. Hy verwacht dat de
le prysverhoging niet de laatste zal
zyn.
De maatregel van de heer Buisman
keurt hy af, omdat hy niet gelooft
dat het boterprobleem daarmee wordt
opgelost. Volgens hem kunnen de fa
brieken niet plotseling overgaan van
de produktie van byvoorbeeld melk
poeder op die van boter, omdat zy
al maanden vooruit contracten heb
ben afgesloten over de verkoop van
melkpoeder. De heer Van der
Ploeg wil het vetgehalte van melk
terug brengen van 3 op pet en de
pryc van de melk gelijktydig met
2 cent per liter verlagen. Een ver
laging van het vetgehalte zal bete
kenen dat er 10.000 ton boter per
jaar meer kan worden geproduceerd.
By een verkeersongeluk in Tilburg
zijn gistermiddag zeven personen ge
wond. Een van hen, een 37-jarige
Zweedse architect,, is gisteravond aar»
de gevolgen van het ongeluk overle
den. Zyn echtgenote verkeert in
levensgevaar. Hun vier kinderen, twee
jongens en twee meisjes in de leeftyd
van twee tot zeven jaar, zyn even
eens gewond en opgenomen in heê
Sint Elisabethsziekenhuis.
Het ongeluk gebeurde op het kruis
punt van de Ringbaan Oost en de
Ringbaan Zuid in Tilburg. De
Zweedse architect wilde de Ringbaan
Oost opryden, maar gaf daarby geen
voorrang aan een tankauto. De
chauffeur van deze wagen trachtte
door krachtig remmen en het om
gooien van het stuur een botsing te
voorkomen, doch kon daarin niet sla
gen. De personenauto werd totaal
vernield.
De tankauto botste by zyn ontwy-
kingspoging ook tegen een stilstaande
vrachtauto, die aan de voorzijde
werd ingedrukt. De chauffeur van de
vrachtauto liep slechts enkele
schrammen op. De bestuurder van de
tankauto kwam er echter minde*
goed af. Hij brak een hand. Na ver
bonden te zijn in het ziekenhuis kon
hy naar huis worden vervoerd.
De Zweedse familie was na een be
zoek aan Engeland op thuisreis naa*
Zweden.
Dr. JH. van Roijen. de Neder-
landse ambassadeur in de Ver
enigde Staten, gefotografeerd op
het moment dat hij voor ons land
het keïnstopverdrag tekent.
Staande links de heer J. Bean
van het Amerikaanse Departe
ment van Buitenlandse Zaken
en rechts de heer H. farrissen
kanselier voor politieke aange
legenheden.
Een in Londen wonende Nederlander, de 45-jarige Leo Vlaan
deren, heeft verklaard contact te zullen opnemen met Lord Den
ning, die een onderzoek instelt naar de spionage-aspecten van de
zaak-Profumo. Hij zou dit doen naar aanleiding van geruchten
dat hij een spion voor de Russen zou zijn.
Volgens het boulevardblad
„Daily Sketch" was Vlaande
ren, die als statisticus werkzaam
(Van onze correspondent in Londen)
Ongeveer de helft van de
vorige week bij de treinroof
buitgemaakte bankbiljetten was
nieuw en daarom van weinig
nut voor de bandieten, omdat
men de serienummers kent. De
andere helft van de buit, ten
bedrage van ongeveer lx/2
joen gulden, bestond uit oude
smoezelige biljetten welke voor
ZELFDE TEMPERATUUR
Het KNMI in De Bilt verwacht van
leden- tot morgenavond: Verander
de bewolking met plaatselyk enkele
luien. Overwegend matige wind tus-
|en zuidwest en noordwest. Weinig
ferandering in temperatuur.
STRANDVERWACHTING
Buitenstoringen worden minder ac-
fief. Morgen nog een kleine buien-
lans, maar ook flinke perioden van
lonneschyn. Matige wind tussen west
in noord-west. Nog iets te koel. In
le middag 17 k 18 graden, zeewater
17 graden.
Vooruitzichten: Geleidelyk iets
.Itabieler, maar door zeewind nog
koel.
14 AUGUSTUS
Zon op: 5.20 uur; onder: 20.08 uur;
Maan op: 0.16 uur; onder: 16.34 u.
Hoogwater te Katwyk te 10.18 en
22.56 uur; laagwater te 5.47 en 18.19
uur.
L Dit blad bestaat alt 10 pagina'»
(Van onze Haagse correspondent).
Daar waar alleen wordt ge
praat over examen-doen en auto
rijden en waar nerveuze span
ningen met koffie-aan-de-lopen-
de-band worden weggespoeld, is
gisteren na maandenlang broe
den dan toch die verandering
aangebracht. Het theoretisch ge
deelte van het rij-examen ge
beurt niet langer mondeling,
maar schriftelijk.
Het centraal bureau voor de
uitgifte van rijvaardigheidsbewij
zen is er gistermorgen in het hele
land mee gestart. En al die exa
minandi van boven de achttien
moesten eraan geloven ,met uit
zondering dan van analfabeten
en buitenlanders die geen Neder
lands kennen en die daarom bi)
uitzondering nog „ondervraagd"
worden.
Maar vrijwel overal is er een
stilte gevallen, in al die zalen en
kamers, mar eerst ie etammtoc
via spitsvondige vragen achter de
theoretische kennis van het auto
rijden bij de kandidaat wilde ko
men. Deze babbels zijn voorbij.
De kandidaten buigen nu het
hoofd over een papier vol vragen
en zetten in diepe rust en even
diepe concentratie een kruisje.
De kandidaten krijgen ieder
dertig vragen voorgelegd, vragen
waar drie antwoorden achter
staan en drie hokjes. Een van die
ontwoorden is goed. Het probleem
is, net dat goede antwoord aan te
kruisen.
Kennen van rij-exauiensj zoals
examinatoren en rijschool-in-
structeuren, stellen unaniem, dat
het er gemakkelijker op geworden
is. Immers, weet de kandidaat het
niet, dan kan hij gokken als
bij een toto en daar aangeno
men mag worden, dat hij toch ze
ker de helft van de vragen zeker
weet, kan hij de rest op goed ge
luk invullen met de zekerheid, dat
er van die rest toch nog wel iets
goed moet zijn.
Bovendien heeft ieder nu ge
lijke kansen. De examinator kan
de kandidaat niet meer naar
slinkse zijpaadjes drukken, niet
omverpraten, omdat de kandidaat
bij de theorie onafhankelijk van
hem is. Die theorie blijft overi
gens eindeloos gevarieerd, want
er zijn eindeloos veel formulieren
met verschillende vragen.
Even gevarieerd zullen ook de
meningen blijven van toekomstige
rijbewijs-bezitters. Zegt de één
(de geslaagde) over dit kruisjes
zetten in dertien minuten: „Het
is zo simpel", dan zegt de ander
(de gezakte). Kon er niet uitko
men, zo moeilijk gesteld dis vra
gen-„t 1
vernietiging bestemd waren. De
serienummers hiervan zijn na
tuurlijk niet bekend. Dit zijn de
enige biljetten, welke de bende
zou kunnen gebruiken.
Scotland Yard heeft vannacht meer
dan 40 invallen gedaan in woningen
van verdachte individuen, die ver
oordelingen achter de rug hebben in
en rond Londen. Verder tracht de
politie drie Ieren op te sporen, die
drie weken geleden uit Dublin zyn
verdwenen en waarschynlyk hebben
deelgenomen aan de overval. Twee
van hen zyn broers. Een van de
mannen ontsnapte drie jaar geleden
uit een Engelse gevangenis. Geloofd
wordt, dat hy gedurende een korte
periode by de spoorwegen heeft ge
werkt. De Ierse politie gelooft dat
hy de leider was van drie bankover
vallen in Dublin gedurende de laat
ste twee jaar.
De politiechef die het onderzoek
leidt is van mening dat de gestolen
biljetten, welke zonder pakpapier
2V4ton wegen zich nog steeds onder
één dak bevinden, niet verder dan
50 km van Londen. De reden hier
voor is dat de buit snel moest wor
den verborgen voordat n.l. politie
auto's de omgeving konden afzetten.
Daarom worden boerderyen en lege
kampen doorzocht.
Bij een aardverschuiving, die
zich zaterdag in West-Nepal
heeft voorgedaan, zijn honderd
vijftig mensen onder grondmas-
sa's bedolven. Volgens de Ne-
palese minister van Binnenland
se Zaken werden drie dorpen
weggevaagd»
is bij de Internationale Rubber-
studiegroep in de Britse hoofd
stad, reclasseringsvrijwilliger.
In deze hoedanigheid bracht hij
bezoeken aan de gevangenis
Wormwood Scrubs, waar we
gens spionage veroordeelde ge-
Duilse steun voor
volkswoningbouw
in Suriname
Op doorreis naar Hamburg heeft
de Surinaamse minister van socia
le Zaken. J. P. S. Kraag, gistermid
dag op Schiphol meegedeeld, dat hy
uit Duitsland van particuliere zyde
aanbiedingen heeft ontvangen voor
financiële steun voor de Surinaam
se volkswoningbouw.
Dat Suriname zich niet in. de eer
ste plaats tot Nederland wendt voor
hulp by de financiering van haar
woningen, komt omdat Nederland
Suriname immers reeds by zyn al
gemene ontwikkeling steunt, nl. by
de financiëring van het tienjaren
plan, waarvan de woningbouw een
onderdeel vormt.
„Daar bovenuit hopen wy echter
de woningbouw te versnellen", aldus
minister Kraag, „wy zyn bezig
met het opstellen van gedetailleer
de plannen." Aangezien die plannen
nog niet klaar zyn kon hy echter
niet zeggen hoe groot het aantal wo
ningen is, dat men in de komende
jaren hoopt te bouwen.
Om half zes vanmorgen is op de
Maas in België naby Maeseyck een
Nederlands schip gezonken, de „Ma-
rianneke" (105 ton). De opvarenden
schipper D. Rennlngs uit Maasbracht
met zijn echtgenote uit Stevensweert
en hun een-jarig zoontje worden
vermist. Duikers uit Maasbracht heb
ben zich naar de plaats van het on
geluk begeven.
Het schip lag voor de grintbagger-
molen „Marie" en was gisteren half
geladen met grint. Het zou vanmor
gen worden volgeladen. Toen de mo
lenbaas van de baggermolen vanmor
gen om half zes aan boord kwam,
hoorde hij plots een kabel knappen
en zag hy op hetzelfde moment het
halfgeladen grintschip zinken.
Het schip zonk zeer snel en van
de opvarenden werd niemand meer
gezien. De duikers zullen ter plaatse
moeten werken in water van tien
meter diep,
vangenen zitten, zoals George
Blake, John Vassall, Henry
Houghton, Peter Kroger en Gor
don Lonsdale. Een oud-gevan
gene zou hebben verklaard, dat
Vlaanderen in de gevangenis
contact had gehad met voor
malige Russische agenten.
Voorts zou hij in zijn woning
een radiozender hebben.
„Het is onzin dat ik een Russische
spion zou zyn en het is zeker niet
waar dat ik in mijn fiat een zender
heb staan. Ik heb daar alleen maar
een radio-ontvanger", aldus Vlaan
deren. Hy voegde hieraan toe, dat hR
zyn reclasseringswerk zou opgeven.
Naar aanleiding van de geruchten
dat hy in verband met zyn „spio-
nage-activiteit" vaak bezoeken aan
het buitenland zou brengen, merkte
hy op dat hy viermaal per jaar naar
Den Haag, zyn geboortestad, ging,
aldus de „Daily Sketch".
Als reclasserings-vrywilllger be
zocht Vlaanderen, met toestemming
van het ministerie van Binnen
landse Zaken, gevangenen, om hun
boeken te brengen en om hen in per-
soonlyke en gezinskwesties te helpen.
De communicatiesatelliet Tel
star II is gisteren op geheimzin
nige wijze weer actief geworden,
nadat hij er door een even onna
speurlijke oorzaak sinds 16 juli
het zwijgen toe had gedaan. Een
routine-signaal van de aarde
werd onverwachts beantwoord,
toen de kunstmaan haar 622e
ronde maakte.
Van een televisiesignaal kwamen
by de volgende ronde beeld en geluld
normaal door. Men wil nu door mid
del van nieuwe proeven te weten ko
men, wat er vorige maand verkeerd
is gegaan.
Uit het Leidsch Dagblad van
13 Aug. 1863:
De Schuttersraad alhier
heeft bij vonnis van Maan-
dag één fourier en 5 schut-
ters veroordeeld tot geldboe-
ten wegens herhaalde af we-
zigheid bij de wapenoefenin-
gen.
De le en 2e bataillons van
het 4e Reg. Infanterie uit I
Leiden zullen gecombineerde l
manoeuvres in de vlakte te
V/aalsdorp uitvoeren.
