MARIJNEN STAAT OP PUNT
ORMATIE AF TE RONDEN
Rode Twee breken
gesprek af
Overstelpende drukte
in treinen en op wegen
ui
Koningin keert terug uit Italië
K.V.P. ZES ZETELS, V.V.D.
I RIE,A.R.P. EN C.H.U. TWEE
Spectaculaire brand
trekt tienduizenden
Verkeer
vaak vast
Ontwerp-verdrag voor
kernstop „is klaar
voor parafering"
©«j m
SUIKER twee
ent DUURDER
WEERBERICHT
'Hoever-kom-
J ik-ivagens9
Vulkaan op Bali
werkt weer
Scheepsramp
in Canada
UTE
in !J
W
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 22 JULI 1963
No. 81011
LEIDSCH
Idea.
>ssler
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1.8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f.0.65 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 6705S
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Het kabinet, waaraan de formateur, mr. V.
M. Marijnen, vandaag de laatste hand heeft
gelegd, komt er als volgt uit te zien:
Minister-president: mr. V. G. M. Marijnen
C.V.P.), 46 jaar, thans minister van Land-
)OUW.
Buitenlandse Zaken: mr. J. M. A. H. Luns
K.V.P.) 45, reeds elf jaar minister op deze
lOSt.
Binnenlandse Zaken: mr. E. H. Toxopeus
V.V.D.45, eveneens gewindsman van Bin-
lenlandse Zaken in het kabinet-De Quay.
Justitie: mr. Y. Scholten, (C.H.U.), 45, thans
taatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en
Vetenschappen.
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen: mr.
Th. H. Bot (K.V.P.), 52, thans staatssecretaris
an Binnenlandse Zaken.
Financiën: prof. dr. H. J. Witteveen
V.V.D.), 42, lid van de Tweede Kamer, hoog
waar aan de Economische Hogeschool in Rot-
erdam.
Defensie: P. J. S. de Jong (K.V.P.), 48, thans
taatssecretaris van Defensie voor Marine
aken.
(Van onze parlementaire redactie)
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid: drs. P. C.
W. M. Bogaers (K.V.P.), 39, lid van de Twee
de Kamer, tot voor kort directeur van het we
tenschappelijk bureau van de Katholieke Ar
beidersbeweging.
Verkeer en Waterstaat: mr. J. van Aartsen
(A.R.P.), 53, thans minister van Volkshuisves
ting en Bouwnijverheid.
Economische Zaken: prof. dr. J. E. Andries-
sen (C.H.U.), 34, hoogleraar in de economie
aan de Universiteit van Amsterdam.
Landbouw en Visserij: mr. B. W. Biesheuvel
(A.R.P.), 43, lid van de Tweede Kamer, voor
zitter van de Neder. Christelijke Boeren - en
Tuindersbond, tevens voorzitter van de wereld-
boerenbond I.F.A.P. Mr. Biesheuvel wordt
waarschijnijk ook vice-minister-president.
Sociale Zaken en Volksgezondheid: dr. G.
M. J. Veldkamp (K.V.P.), 42, reeds als zodanig
verbonden aan het kabinet-De Quay.
Maatschappelijk Werk: mevrouw J. F.
Schouwenaar-Franssen (V.V.D.), 54, lid van
de Eerste Kamer, lerares in de klassieke
letteren, weduwe van het onlangs overleden
Tweede-Kamerlid mr. A. J. Schouwenaar.
Deze dertien aspirant-ministers
ïllen zeer binnenkort voor de op-
chtersvergadering by elkaar ko-
Daarna zullen zij door de ko-
ingin worden beëdigd. Hare Majes-
iit komt speciaal hiervoor terug uit
aar Italiaanse vakantieverblijf in
orto Ercole. In 1959 is een pas ge-
ormd kabinet nog op de oprichters-
jrgadering uiteen gevallen, maar het
et er niet naar uit, dat een derge-
jk drama zich zal herhalen. Het
erk van formateur Marynen is snel
degelijk geweest.
Toch heeft mr. Marijnen op de
atste formatiedagen nog voor en-
ïle formidabele verrassingen ge-
irgd. De grootste verrassing, waarop
ij met recht trots kan zyn, is het
t de weg ruimen van het conflict-
eldkamp. Dr. Veldkamp komt terug
s minister van Sociale Zaken en
t vormt voor zyn liberale en chris-
lyk-historische collega geen belem-
lering om ook van de party te zyn.
Veel gesprekken
Het is nog niet helemaal duidelyk,
t>e het conflict is opgelost. Een na-
ire formule schynt niet te zyn uit
werkt. Wel is een groot aantal ge-
trekken gevoerd. In deze gesprekken
het wederzydse vertrouwen terug-
ïkeerd. Beide partyen hebben be
seft, dat de soep ndet zo heet zal wor- Een andere grote verrassing is de
den gegeten als zy is opgediend. Of benoeming van mr. Bot op Onderwys.
concessies zyn gedaan zal binnenkort Het is duidelijk, dat mr. Marijnen de
duidelyk worden. Het ziet ernaar uit, heer Bot, die als staatssecretaris voor
dat de nieuwe minister-president de Nieuw-Guineazaken een zware tyd
volgende week met een regerings- achter zich heeft, niet zomaar aan
verklaring voor de Tweede Kamer zal de kant heeft willen zetten. Mr. Bot
verschynen. 1 was aanvankelijk genoemd o.m. voor
Maatschappelyk Werk en Defensie.
Velen zyn benieuwd, hoe hy het er
op Onderwijs zal afbrengen.
Defensie
Een derde verrassing ls de benoe
ming van marineman De Jong op
Defensie.
Landmachtkringen hadden daar
graag een eigen man gezien. Er moet
echter nog een groot aantal staats
secretarissen worden benoemd. Daar
zal ongetwyfeld een landmachtdes-
kundige by zyn. Men denkt in Den
Haag aan drie staatssecretarissen,
voor elk onderdeel een.
Voorts is er de verrassing, dat mr.
Van Aartsen op Verkeer en Water
staat komt. Reeds in het voorjaar
van 1959 heeft mr. Van Aartsen dit
apparaat beheerd. Aanvankeiyk was
zyn voornemen, zich uit de politiek
terug te trekken, maar nu Marynen
een beroep op hem heeft gedaan om
minister van Verkeer en Waterstaat
te worden, heeft hy niet willen wei
geren. Mr. Van Aartsen heeft de
formateur vanmorgen om half twaalf
zyn beslissing meegedeeld.
Dat drs. Bogaers voor Volkshuis
vesting en Bouwnyverheid is aange
zocht, heeft opzien gebaard, aange
zien dr. De Quay de kundige staats
secretaris van Algemene Zaken, drs.
W. K. N'. Schmelzer, voor deze post
had gevraagd. Is drs. Schmelzer zon
der meer gepasseerd. Er gaan ge
ruchten, dat de heer Schmelzer wel
dra dr. De Kort zal opvolgen als
voorzitter van de KVP-fractie en dat
hy daarom buiten het nieuwe kabinet
biyft.
Opstoppingen in en om Hilversum
(Van onze Hilversumse
correspondent)
Midden op en aan de boorden van
de Loosdrechtse Plassen recreërend
Gooi is gistermiddag getracteerd op
een stuk vuurwerk, zoals het in ja
ren niet beleefde. Een enorme brand
met dertig meter hoge vlammen heeft
een boordenvol met uiterst brand
bare stoffen volgestapelde loods van
de I.F.F. v./h. Polak en Schwartz
in Hilversum totaal vernield. Tien
duizend mensen repten zich naar de
plaats des onheils. Het verkeer werd
volkomen ontwricht.
De auto's op de ryksweg onder La
ren ondervonden grote hinder van
de brand, omdat ook daar passanten
bermtoeristen werden. Immers van
af dat punt had men over de hei
een schitterend uitzicht op het spec
taculaire schouwspel, bekroond door
een inktzwarte paddestoelwolk als
by een atoom ontploffing. De angst
aanjagende rookkolom werd tot ver
in de omtrek <tot in Amersfoort toe)
gesignaleerd. Alle brandweren uit de
omgeving werden naar Hilversum ge-
I dirigeerd, waar al spoedig bleek, dat
het eigen gemeentekorps het wel kon
klaren. Het spectaculaire van de
brand stond in geen verhouding tot
de aanvakeiyk geraamde schade.
De brandbare stoffen, waaronder
benzol en tolyeen opgeslagen in
mandflessen en vaten, bevonden zich
uit veiligheidsoverwegingen reeds op
lager niveau dan de straat en het
fabrieksterrein. Daardoor bestond er
geen gevaar voor uitvlfoeien. Onder
grondse tanks met 20.000 liter benzol
etc. bleven gespaard. Het vuur, dat
waarschynlyk om twee uur door
zelfontbranding ontstond en snel om
zich heen greep, was om half vier
bedwongen. Van de naast de IFF ge
legen tapijtfabriek werd een vrydag
in gebruik genomen fabriekshal be
schadigd door bluswater, terwy door
de grote hitte het teer op het dak
smolt en vele nieuwe machines on-
geen gevaar voor uitvloeien. Onder»
schade nog niet bekend, zy wordt ge
raamd op enige tienduizenden gul
dens.
vaardiging de vliegtuigen verlieten,
werd hun met trommen en bekkens
een oorverdovend welkom bereid.
De Russisch-Chinese ideologische besprekingen in Mouskou
zijn afgebroken. De Chinese delegatie is zondag met twee Russi
sche vliegtuigen in Peking teruggekeerd. Volgens een communi
qué, uitgegeven door het persbureau Nieuw-China, is door beide
partijen afgesproken het overleg later voort te zetten. Datum en
plaats moeten nog worden vastgesteld. Het reces is voorgesteld
door China .aldus het communiqué.
Vyfduizend personen waren op het
vliegveld van Peking ter verwelko- j
ming aanwezig, toen de Chinese de- I
legatie arriveerde. Aanwezig waren I
o.a. party voorzitter Mao Tse-toeng,
premier Tsjoe En-lai en andere lei
ders van party en regering in China.
Toen de leden van de Chinese af-
De suiker is met ingang van van-
ag 2 cent per kilogram duurder ge
urden. De consumentenprys voor
iker bedraagt nu f 1,01 per kg.
Deze verhoging, zo deelt het minis-
rie van Landbouw mee, is het ge
lig van de verhoging van de af-fa-
ieksprijs van suiker met f2,— per
0 kg, die by beschikking van de mi
ster van Landbouw en Vissery door
jziging van de prijzenbeschikking
iker tot stand komt. zoals uit de
aatscourant van vandaag blykt.
Tot dusverre kon de definitieve sui-
rprijs af-fabriek voor de oogst 1963
et worden vastgesteld, aangezien de
et .suikerbieten beteelde oppervlak-
nog niet bekend was.
mt
OVERWEGEND ZWAKKE
WINDEN
De Bilt verwacht van heden- tot
orgenavond
Aanvankelijk weinig, later tijdelijk
it meer bewolking met kans op een
kale onweersbui. Warm weer met
erwegend zwakke winden maar in
i kuststreken enige afkoeling by
lad van zee.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
STRANDVERWACHTING
De ergste vakantlcdrukte Is zater-
Een nieuw hogedrukgebied nadert d in byna onvoorstelbare heftig-
de oceaan. Morgen overwegend heid i0Sgebarsten.
oog, met zonnige perioden en een
ts meer naar noordelyke richting
aaiende wind. Daardoor iets min-
warm. Morgenmiddag 20 k 21
aden. temperatuur zeewater 16 gra-
Vooruitzichten: de hogedrukgebie-
sn biyven de eerste helft van de
tefc goed tot fraai strandweer bren-
23 JULI
Zon op: 04.47- onder 20.45 uur.
Maan op: 07.34, onder 22.24 uur.
Hoogwater in Katwyk: 4.46 en 17.15
Laagwater te 0.36 en 12.59.
D nummer bestaat uit 12 pagina's
De velen, die de ergste drukte heb
ben willen ontlopen en vrydag reeds
op stap waren gegaan, hadden het
goed gezien. Vrydag was het wel
druk op de wegen en in de treinen,
maar het was niet overvol. Dat was
het zaterdag wel. Op de wegen waren
files van vele kilometers lengte geen
uitzondering. De treinen waren hal
verwege de zaterdagochtend voor on
geveer 150 procent bezet. Dat wil zeg
gen, dat ze anderhalf maal zoveel
reizigers vervoerden
Zo stonden en zaten er zater
dag vele duizenden. Bepakt en
gezakt voor de vakantie. Wach
ten op de volgende overvolle
trein. En dan op weg naar hope
lijk zonnige en rustige(I) oor
den.
De Nederlandse Spoorwegen heb
ben de grootste moeite gehad om de
enorme stroom vakantiegangers te
verwerken. De drukte was zelfs zo
groot, dat militaire treinen moesten
worden opengesteld voor burgers, iets
wat maar heel zelden gebeurt. Het
opvallendst was de trek uit de noor
delyke provincies naar het westen
en het zuiden van het land, hetgeen
overigens niet wil zeggen, dat het el
ders niet druk was. Integendeel. Op
de stations Utrecht, Amsterdam en
Rotterdam sprak men van „overstel-
met de officiële aantal beschikbare peilQe activiteit'' Zij hebben ook I van het geringeyerkeer, byzonder
zit- en staanplaatsen aangeven. I getracht en dat is veelal gelukt vlot,
zoveel mogeiyk te voorkomen, dat
reizigers moesten worden achtergela
ten op de perrons. Vaak werd dat
voorkomen door het inleggen van
voortreinen.
Geen vreugde
Maar door de verschrikkelyke
drukte was het reizen met de trein
zaterdag geen pretje. De treinreizi
gers hebben zich kunnen troos
ten met de gedachte, dat ook de
automobilisten zaterdag weinig ple
zier zullen hebben beleefd aan hun
tocht naar het vakantieoord. Een
groot percentage van de miljoenen,
die zaterdag als hun eerste vakantie
dag hadden uitgekozen, trok er toen
namelyk met de auto op uit. Verstop
pingen konden niet uitblyven. Voor
al in de buurt van de rotonde by
Oudenrijn. Daar ontmoetten de Ne
derlanders op weg naar den vreemde
de buitenlanders, die onze kusten als
vakantieoord hadden gekozen. Aan
weerszyden van dit verkeersknelpunt
stonden de wagens vele kilometers
achter elkaar bumper aan bumper.
Tientallen botsingen hadden er
plaats. Door de geringe snelheid veel
al niet ernstig, maar de vakantie-
vreugde was in de meeste gevallen al
vroegtydig bedorven.
Maar niet alleen by Utrecht, maar
op vele plaatsen in en buiten ons
land kwamen verkeersknopen voor,
die nauwelyks te ontwarren waren.
Aan het veer by Anna Jacoba, waar
twee ponten, de vakantiegangers over
het Zype naar Schouwen-Dulveland
overzetten, was de chaos compleet.
De ryen van wachtenden auto's wa
ren soms drie of vier kilometers lang.
De wachttyden bedroegen drie tot
vyf uur. Ook andere veerboten had
den het druk, zoals die naar Texel.
Van zaterdagochtend vier uur werd
aan een stuk doorgevaren tot zon
dagochtend drie uur. De trek naar
Texel was weer groter dan ooit.
Grensposten
Aan de grensposten was het ook
ontzettend druk.
Aan de Keulse barrière by Venlo
passeerden zaterdagmorgen nog voor
het krieken van de dag zeer vele Ne
derlandse vakantiegangers. De
stroom bleef onafgebroken doorgaan
tot ver op de dag. In alle vroegte tel
de men aan deze grenspost een ge
middelde van dertig wagens per mi
nuut, dat wil zeggen alleen Neder
landse auto's, die ons land verlie
ten. Zaterdagmorgen vroeg waren de
wegen, die aansloten op de grote
autoweg by Keulen, zo druk bezet,
dat er zich onafzienbaar lange files
vormden. Op een der Duitse wegen
voorby Venlo ontstond op een gege
ven moment zelfs een file van twaalf
a dertien km lengte. Door de vakan
tie van de bouwvakken is het scheep
vaartverkeer op de Maas in Limburg
opvallend stil. Er is nauwelyks vraag
naar zand en grint, waardoor tal van
schippers tot gedwongen werkloos
heid zyn gedoemd. Het schutten in
de sluizen verloopt nu, ten gevolge
Tussen het grote aantal
toeristen, dat dit weekeinde
de Limburgse wegen bevolkte,
heeft de politie een nieuwe
groep vakantiegangers ont
dekt. Het zijn de mensen met
de „hoever-kom-ik-wagens"
die zo gauw de auto's het be
geven, zich naar een kam
peerterrein laten slepen en
daar hun week vakantie blij
ven uitvieren. Het zijn meest
al auto's, die technisch in een
dergelijk deplorabele staat
verkeren, dat ze het na een
klein aantal kilometers bege
ven. Terwijl moeder en kin
deren zes dagen profiteren
van de vakantie, moet vader
in die dagen maar zien, dat
de auto tegen zaterdag weer
in staat is gebracht dat het
gezin ermee terug naar huis
kan keren. Deze toeristen be
seffen kennelijk niet, dat ze
én de overige weggebruikers
f in gevaar brengen én, dat ze i
de kilometers lange files
f auto's nog langer ophouden
1 dan reeds het geval is. f
Uit de menigte werd geroepen:
„Blyft getrouw aan het leninistisch
marxisme", „Kant u tegen de revi
sionisten" en „Houdt stand in een
heid en verzet u tegen de splijtzwam"
aldus het persbureau Nieuw-China.
Dit uitbundige welkom stond wel
in schrille tegenstelling tot het af
scheid in Moskou, waar alleen de
Chinese wegbrengers, driehonderd in
getal vrouwen en kinderen van de
staf van de Chinese ambassade inbe
grepen, juichten toen de Chinese de
legatie in de vliegtuigen stapte. De
Russische delegatieleden, die moeihjk
hadden kunnen wegblijven, namen
heel koeltjes afscheid. De gebruike
lijke omhelzingen ontbraken ditmaal.
Slechts één Rus, Leonid Iljitsjew,
stak een hand ten afscheid omhoog,
toen de toestellen opstegen. Er was
voorts geen Russische filmoperateur
of fotograaf te zien.
De Chinees-Russische besprekin
gen ln Moskou zyn op 5 Juli begon
nen in een sfeer van weergaloze cri
sis tussen de communistische grote
twee. De delegaties kwamen om de
andere dag drie of vier uren byeen.
Voor de rest hield de Chinese dele
gatie zich volkomen afzydig. De le
den brachten de tyd door in de villa
op de „Lenin-heuvels", waarin zij
waren ondergebracht of op de nabij
gelegen Chinese ambassade, vanwaar
uit zij vermoedelijk aan Peking ver
slag uitbrachten over het verloop van
de conferentie.
De meest Westelyke waarnemers in
Moskou beschouwden de conferentie
al by voorbaat mislukt en een com
munistisch zegsman beschreef haar
zaterdag zelfs als „twee alleenspra
ken".
Beide delegaties trachtten elkaar
kenneiyk van hun geiyk te overtui
gen, waarby de Russen de Chinezen
er waarschynlyk van beschuldigden
een wereldoorlog te willen riskeren
om de overwinning van het commu
nisme te bereiken, waartegenover de
Chinezen vermoedeiyk stelden, dat
Chroesjtsjow's politiek van vreed
zame co-exlstentie neerkwam op het
onderhandelen met het kapitalisme.
In Moskou neemt men aan, dat
beide partyen voorlopig de bespre
kingen maar als hopeloos hebben op
gegeven, doch op latere datum naar
de conferentietafel zullen terugkeren.
De vulkaan Agoeng op Ball kan
elk ogenblik opnieuw tot uitbarsting
komen. Dit ls de mening van vulka-
nologen van de Verenigde Naties die
op Bali zyn om de drieduizend meter
hoge Agoeng, die in februari van
dit jaar 1500 slachtoffers maakte, te
bestuderen, zy geloven dat de op
handen zynde uitbarsting heviger zal
zyn dan de vorige. Terwyl thans
gaswolken uit de krater ontsnappen
werd deze week op Bali een lichte
aardbeving gevoeld.
De regering heeft een strook van
tien kilometer rondom de krater tot
verboden gebied verklaard. Men ge
looft. dat echter een deel van de be
volking toch in dit gebied is geble
ven.
By een aanvaring tussen tweo
Britse schepen op de SintLaurens-
rivier in Canada zijn zaterdag min
stens 22 mensen verdronken. Twaalf
zeelieden worden nog vermist.
De ruim 12.500 ton metende vracht
boot „Tritonica" voer in dichte mist
op de ruim 6.000 ton metende ,Roo-
nagh Head". De bemanning van de
„Tritonica" voor het grootste deel
zeelui uit Formosa probeerde nog
de reddingboten te stryken. Een deel
sprong overboord omdat het schip
snel zonk.
Een kleine Ierse vrachtboot, die in
buurt was, kon maar drie overleven
den oppikken daar het zicht mini
maal was. Het water was yskoudDe
„Roonagh Head" heeft een diepe
scheur aan de boeg opgelopen enke
le leden van de bemanning van dit
schip zyn gewond.
In Amerikaanse regerings
kringen. zijn berichten uit Mos
kou bevestigd, dat een ontwerp
verdrag voor een gedeeltelijk
verbod op kernwapenproeven
thans ter parafering gereed is.
Afgezien van onvoorziene hin
derpalen hoopt men, dat het ont
werp binnen enkele dagen gepa
rafeerd kan worden en als dit is
gebeurd, zal het verdrag aan de
regeringen in Moskou, Wash
ington en Londen voorgelegd
worden, aldus is in genoemde
kringen gezegd.
In andere kringen meent men even
wel, dat ondanks de gemaakte vorde
ringen in de kernstop-besprekingen
de landen van het Pact van War
schau. Maar waarnemers merken op,
dat de Amerikaanse onderhandelaar
Harriman alleen maar gemachtigd is
om over een kernstop-verdrag te on
derhandelen.
De Russen, Amerikanen en Engel
sen zyn zaterdagochtend in Moskou
weer byeengekomen. In Westelyke
kringen gelooft men dat de bespre
kingen een dag of tien in beslag zul
len nemen. Zaterdag was het de zes
de maal dat de delegaties elkander
ontmoetten. De beraadslagingen zyn
vandaag voortgezet.
In een commentaar op het kern
stop-overleg te Moskou waarschuwt
de New York Times het Westen er
voor zich niet door de Russen te la
ten verschalken. De Russen, aldus
het blad, zyn zo vaak overstag ge
gaan, dat men de mogeiykheid niet
mag uitsluiten dat Chroesjtsjow het
Westen alleen maar uitspeelt tegen
ïoYh^KVem'i^r^ r; si xs
5t.ken klrnwaVnpSvgen ,m"*1 h" bl«-
koppeld wil hebben aan een niet-|
aanvalsverdrag tussen do NAVO onj
SP0RTPANTAL0RS
Hm 28"
Junior T6 Jaar 14."
Jongens 6 jaar 9.®®
peek k clGppenb
Slot pag, 2 j
Uit het Leidsch Dagblad van
22 Julij 1863:
De boekhandelaar H. de
Hoog te Amsterdam heeft het
gelithographeerd portret van
Mr. G. Groen van Prinsterer,
het welk op de steendrukkerij
van J. J. Sleyser te Leiden is
vervaardigd verkrijgbaar ge
steld.
Ter verkiezing van negen
leien van den Gemeenteraad
alhier zijn 518 stembriefjes of
3/8 van het aantal klesgereg-
tigden ingeleverd.