Formatiepoging-De Quay op het nippertje gered Ideologisch gesprek in Moskou voortgezet GASUNIE toch naar rroningen Leerling-vlieger uit brandend wrak gered Nadere precisering sociale paragraaf Marijnen zegt: ja! Relletje in Londen tegen het bezoek van Griekse koningspaar Nog twee boeren in arrest (§ud ZIJLSTRA'S POLITIEKE LOOPBAAN TEN EINDE MARIJNEN PREMIER? Venijn T U WEERBERICHT In Staphorst Doorbraak in koude oorlog? KAPITEIN „MAASDAM" ONSCHULDIG NIEUWE CHINESE UITVAL temvs Opgericht 1 maart 1860 WOENSDAG 10 JULI 1963 No. 31003 LEIDSCH DAGBLAD (Irecteur: E. A. E. van Dishoeck hoofdredacteur: J. Brouwer F DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN t. 8.25 per kwartaal, f2.80 per maand. t. 0.65 per week Witte Singel 1, Leiden Giro no. 57053 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Aan de politieke loopbaan van minister Zijlstra is een einde jekomen. De Tweede-Kamerfracties van K.V.P., A.R.P. en r.V.D. hebben gisteren het voorstel van formateur De Quay om trof. Zijlstra met het premierschap te belasten, van de hand ge rezen. Zij geven onder de huidige omstandigheden de voorkeur lan een K.V.P.-er. En nu hij geen minister-president kan worden, roeit deze bekwame bewindsman er niet voor opnieuw als minis- rr van Financiën op te treden, zo heeft hij gisteren laten weten. Deze verklaring kivam aan het einde van een dag vol politieke emoties, ten zeer kritieke dag ook in de formatiepoging van prof. De Quay. Het leeft maar een haartje gescheeld of zijn streven had schipbreuk geleden tp de vinnige kritiek uit de K.V.P.-fractie. Want niet alleen de persoon jan de minister-president heeft de gemoederen bezig gehouden. Bijna nog iger vlamden de hartstochten op in de K.V.P.-fractie bij het beraad over 3 sociale paragraaf in het akkoord, dat vorige week donderdag bij prof. eel thuis in Wassenaar is gesloten. Pas na een heel bewogen vergade- big kon dr. De Kort mededelen, dat deze wat vage paragraaf aanvaard s door de K.V.P., zij het met een nadere precisering. gisterochtend de K.V.P.-frac- eerste haar vergadering begon, voor de hand, dat er heel noten gekraakt moesten wor- In de eerste plaats immers lag het wat merkwaardige voorstel prof. De Quay om niet hem. de antirevolutionaire minister te accepteren als minister- En het was beslist geen ge- dat veel K.V.P.-ers er niet voor om deze belangrijke post te aan de vertegenwoordiger Niet alleen Groningen, maar iet gehele noorden van ons land leeft met groot genoegen kennis lenomen van het besluit van de Nederlandse Gasunie om het loofdkantoor in de stad Gronin- |en te vestigen. De gemeente leeft onmiddellijk alle mogelijke nedewerking toegezegd bij het oeken naar een geschikte plaats oor een kantoor en huisvesting »r personeel. Er zal een zekere overgangsperiode i acht genomen moeten worden, rant voorlopig klopt het hart van de tasunie nog in Den Haag. Dat moest anvankelijk wel, omdat het meren- leel van het personeel, met name de functionarissen van het Staatsgas- |>edrijf in Den Haag woont. Boven dien kon daar op korte termijn over gen behoorlijke kantoorruimte wor pen beschikt. Bovendien was de cen trale ligging in Den Haag vooral in le aanloopperiode van groot belang, [ezlen de vele noodzakelijke contac- van een partij, die bij de verkiezingen een zetel heeft verloren. Gisteravond na afloop van het langdurig vergaderen stelde dr. De Kort vast, dat de KVP „prijs stelt op een geestverwante minister-presi dent. aan wie zij steun zal verlenen". Enkele uren tevoren had de AR.- fractie, zij het met een aanvulling, eenzelfde geluid laten horen. Want ook deze fractie toonde zich niet by voorbaat verheugd over een aan wijzing van prof. Zijlstra als premier. Zij legde een verklaring af. waarin de benoeming van een minister-presi dent uit de K.V.P.-kring als de meest logische oplossing naar voren werd gebracht, vooral gelet op de politieke verantwoordelijkheid, die de KVP als grootste groep draagt voor het wel slagen van de huidige regeringscon structie. „Indien echter op overtui- fende wijze zou blijken, dat de KVP- iguur, die hiervoor de capaciteiten beschikt, niet beschikbaar is, dan zou de A .R.-fractie bereid zijn op grond van 's lands belang de verantwoorde lijkheid voor een premierschap van prof. dr. J. zyistra te aanvaarden. Doch dan zou tevens moeten blij ken, dat zij zich voor de gehele pe riode verzekerd kan achten van de steun van alle bij de formatie be trokken groeperingen", aldus de uit gegeven verklaring. Het venijn zat ook hier in de staart. De AR.-fractie wil niet het risico lopen, dat de K.VP. prof. Zijlstra op een gegeven moment in de steek zou willen laten. Maar even duidelijk is. dat de K.V.P. nooit bereid zal zyn, prof. Zijlstra als het ware een blanco vol macht voor vier jaar te geven. De KVP-fractie heeft nu echter zelf het plan-De Quay afgewezen (en zo ook mr. Toxopeus van de VVD|, zodat het voor prof. De Quay zaak is. naar een andere oplossing uit te zien. Dr. De Kort zei overigens goede hoop te hebben, dat hy spoedig een geest verwant zal vinden, die bereid is. deze hoge post te bekleden. Verwacht wordt, dat prof. De Quay ook thans nog niet aan zichzelf zal denken. Hy- zelf schijnt er voor geporteerd te zijn de demissionaire minister van Land bouw, mr. Marijnen tot zijn opvolger te maken. Deze maakte vanochtend om tien uur zijn opwachting by de formateur in diens kabinet aan het Plein 1813. Maar ook de naam van KVP-voorzitter, mr. P. J. M. Aalber- se kan men in Den Haag veelvuldig horen als kandidaat voor het minis ter-presidentschap. Nu minister Zijlstra niet terugkeert zal in zijn plaats een nieuwe A.R.- bewindsman moeten worden gezocht. De ARP schijnt haar gedachten al lereerst te willen laten gaan over een mogelijke opvolger van minister Zyl- stra op Financiën. Als dat niet lukt, zou zij genoegen willen nemen met een ander depar tement. Het is duidelijk, dat op deze wijze nog belangrijke verschuivingen kunnen ontstaan in de reeds gepubli ceerde ministerslijstjes. De verwach ting, dat mr. Biesheuvel (Landbouw) de tweede A.R.-minister zal worden lijkt nog steeds gegrond. 9 Slot pag. 2 Ve a He Het tijdstip van de vestiging in Öroningen zal dan ook worden be paald door de noodzakelijkheid de werkzaamheden tijdens deze aan loopperiode niet te bemoeilijken, ilsmede door het ter beschikking (omen van huisvesting in het noor- len, zowel voor het hoofdkantoor als Voor het personeel. AANHOUDEND KOEL De Bilt verwacht van heden- tot iQrgenavond Veranderlijke bewolking, maar geen 'regen van betekenis Matige tot I iwakke zuidwestelijke wind Dezelfde of iets hogere temperaturen. (Opgemaakt om 11.15 uur). STRAND VERWACHTING Koufront met enkele buien pas seert ons in zuidoostelijke richting. Morgen overwegend droog, met ver spreide opklaringen. Zwakke tot matige, meest westelijke wind. In de middag 16—18 graden, temperatuur ïeewater 15 graden. Vooruitzichten: in de tweede helft ■van de week geleidelijk iets stabieler, ■met meer zonnige perioden. 11 JULI Zon op: 4.32 uur; onder: 20.58 uur Maan op: 23 39 uur; onder: 9.34 u. Hoogwater te Katwijk te 6.03 en 18.29 uur. Laagwater te 1.51 en 14.12 uur. (Dit nummer bestaat uit 14 pagina's) Straaltrainer stort neer De 23-jarige gehuwde leerling-vlieger, onder-luitenant J. H. R. Wisbecq van de Belgische luchtmacht uit Brasschaet, heeft zyn leven te danken aan de onverschrokkenheid van twee Nederlanders. Zy wisten hem gistermiddag met gevaar voor eigen leven uit de brandende wrakstukken van een neer gestort lesvliegtuig te halen. De Belgische leerling-vlieger was met de 31-jarge gehuwde instructeur, kapitein J. Looisen uit Hoogerheide met een straaltrainer Lockheed-T 33 van Woensdrecht opgestegen voor een lesvlucht. Tegen twee uur wilden de vliegers terugkeren naar hun basis, maar vlak voor de landings baan stortte het toestel neer. Het vloog in brand. Kapitein Looisen liep by het ongeluk een enkelfractuur en een lichte ruggegraatbeschadiging op. Toch kon hij nog zelf uit het vliegtuig klauteren voor het vuur zich van het wrak meester maakte. De Belgische leerlingvlieger zat echter helemaal klem tussen de ver wrongen metaalresten. Gelukkig waren de wachtmeester eerste klas C. Verheyden van de legerplaats Ossendrecht en boer Prinsen, die in de omgeving op zyn land aan het werk was, toegesneld. Zy letten niet op het steeds gretiger om zich grij pende vuur, zij moesten en zouden de klem zittende onderluitenant red den. Toen ook kapitein Looisen on danks zijn verwondingen een handje hielp lukte het de Belg uit zyn be narde positie te bevryden. Zijn borst kas was ernstig gekneusd. Beide vlie gers zyn opgenomen in het Algemeen Burger Ziekenhuis in Bergen op Zoom Koningin Juliana. Prins Bern- hard en Prinses Beatrix hebben gisteravond in Delft een voor stelling van het lustrumspel Specul-aasbijgewoond. De koninklijke gasten op de tribune voor de aanvang van de voor stelling. (Van onze parlementaire redactie) De aftredende minister van Landbouw en Visserij, mr. V. G. M. Marijnen heeft „ja" gezegd op de vraag van prof. De Quay of hij minister-president wil worden. Dit deelde mr. Marijnen vanmorgen omstreeks kwart voor twaalf mee, nadat hij ge durende bijna twee uur met de informateur had gesproken. Mr. Marijnen zei voorts te verwach ten, dat het overleg tussen prof. De Quay en dr. Veldkamp over diens terugkeer in het kabinet als minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid positieve resultaten zal hebben. (Van onze Londense correspondent) De eerste dag van het staats- bezoek van het Griekse konnink- lijke paar aan Londen is geëin- i digd met botsingen tussen twee- j duizend demonstranten en poli tiemannen op Trafalgar Square. De demonstranten probeerden op te trekken naar Buckingham Palace, waar Koning Paul en Koningin Frederika aanzaten aan een staatsbanket met Ko- De Rykspolitie heeft gistermiddag in Staphorst opnieuw twee boeren gearresteerd, die weigerden de boete te betalen, die hun door de economi sche politierechter was opgelegd, om dat zij hun verplichtingen jegens het landbouwschap niet wilden nakomen. Het waren de landbouwers H. Boese kool en K. Feier, die in het huis van bewaring in Zwolle zijn opgesloten. De beide Staphorster landbouwers K Dominee en J. Lier, die een dag te voren in Zwolle om dezelfde redenen werd opgesloten, komen morgen vrij. Zy zullen dan hun straf hebben uit gezeten. De arrestaties hadden een zeer rustig verloop. Wat de andere landbouwers betreft, die hadden na gelaten te betalen, deze verklaarden doorgaans tegenover de politieman nen. die hen kwamen arresteren, dat zy niet zouden betalen. Zodra ston den zy echter niet op het punt te worden weggevoerd, of hun vrouw of een ander gezinslid kwam toesnellen met het geld. De man kon dan tegen iedereen verklaren, dat hij voet by stuk had gehouden en niet betaald had. De actie in Staphorst had be trekking op ongeveer 40 boeren. Averell Harriman. de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, speciaal belast met politieke kwesties, is vandaag via Londen naar Moskou vertrokken voor de kernstop conferentie. die maandag a.s. in de Russische hoofdstad begint. Gister avond kreeg Harriman definitieve instructies van president Kennedy en de Nationale Veiligheidsraad, die bijeenkomt als er dringende kwesties van nationaal belang aan de orde zyn. Kennedy en zon adviseurs heb ben zich naar alle waarschijnlijkheid afgevraagd of premier Chroesjtsjow de politiek van zijn land tegenover het Westen werkelijk grondig wil herzien of dat hij alleen maar tracht zich in een positie te manoeuvreren, die hem gunstiger perspectieven biedt in zijn strijd met de Chinezen. In Washington verklaarde men, dat Kennedy bij de definitieve beant woording van deze vraag voor een zeer groot deel zal afgaan op de mening van Harriman. De Ameri kaanse president schijnt zelf van mening te zyn, dat het overleg in Moskou, waaraan zal worden deel genomen door Amerika. Engeland en de Sowjet-Unie. kan leiden tot een doorbraak in de koude oorlog. Het verslag, dat de Belgische minister j van Buitenlandse Zaken. Spaak, naar Washington heeft gezonden naar I De Raad voor de Scheepvaart in Amsterdam is van oordeel, dat de kapitein van „Maasdam" A H. La- gaav geen schuld heeft aan het on geluk met het schip op 15 februari in de mond van de Weser, de hoofd inspecteur voor de scheepvaart had de raad geadvisserd de kapitein te berispen voor zyn beleid. Overeen komstig hat advies van de hoofdin specteur heeft de raad de tweede stuurman R. A. Riese onschuldig verklaard. De Raad zou de overwegingen die tot deze uitspraak hebben geleid vandaag openbaar maken. Zoals be kend stootte het schip in de vroege ochtend van 15 februari van dit >aar plotseling op een wrak, waardoor de ruim 200 gasten en by na 300 beman ningsleden in de reddingboten moes ten afdalen. Het was de eerste, fees telijke reis van de „Maasdam" tiaar Bremerhaven, welke plaats in het vaarschema van de HAL was opge nomen. aanleiding van zün onderhoud met Chroesjtsjow in Kiew, schijnt intus sen niet byzonder bemoedigend te zyn. ningin Elizabeth en Prins Philip. De politie werd door 'n schreeu wende menigte teruggedrongen, maar kon de grote hekken van het marinemonument Admiralty Arch dat toegang geeft tot de Mali en het paleis nog rijdig sluiten. Toen de demonstranten op zeker ogenblik in actie kwa men, ontstonden er schermutse lingen, waarbij de politie gebruik maakte van verscheidene brand spuiten. Tachtig personen wer den gearresteerd, veelal leden van het „Comité van 100" tegen kernbewapening en van de „Li ga voor democratie in Grieken land". Voor Buckingham Palace heerste een ware staat van beleg. Rijen poli tiemannen met de armen in elkaar vormden een brede verdedigings muur. De politie gaf echter de vroe gere leider van het Comité van 100. de 90-jarige filosoof Bertrand Rus sell. toestemming om het paleishek binnen te gaan en een brief aan Ko ningin Elisabeth af te geven waarin hij verzocht, dat zy er by haar ko ninklijke gasten op zou aandringen de politieke gevangenen te bevrijden. In het Lagerhuis protesteerde het uiterst-linkse lagerhuislid Tom Dri- berg gisteravond tegen het feit dat de regering zelfs de meest vredelie vende demonstraties had verboden. Henry Brooke, de minister van Binnenlandse Baken, antwoordde dat het publiek rust op straat wil en dat hu meer dan genoeg heeft van de monstraties van fascisten, commu nisten en andere extremisten. Een ander Labourlid nam het eehter op voor de Griekse regering. Dezelfde communisten, die nu schreeuwen, eis- ten destijds Cyprus voor Griekeidand op. Premier Maemillan beaamde, dat deae tegenstelling ook voor hem een raadsel is. De ontvangst van het Griekse ko ningspaar aan het Victoria-stadion in Londen in de ochtenduren verliep rustig. Toen Koning Paul en Konin- ging Frederika het stadion verlieten om plaats te nemen in de staatsie koetsen weerklonk gejoel, dat echter dadelijk overstemd werd door toejui chingen van het talryke publiek. Een aantal Jonge communisten, die een blad getiteld „Uitdaging" verkochten, werd verwyderd uit de straten, die de stoet zou volgen. Zij mochten hun blad wel in nabygelegen straten aan de man brengen. Mevr. Ambatielos de Engelse echtgenote van de zestien Jaar geleden gevangen gezette leider van de Griekse zeemansbond, zag kans het politiecordon te doorbreken, maar werd spoedig tegengehouden. Een inspecteur zei tegen haar: „U moet verstandig zyn", waarop zy ant woordde: „Ik zal verstandig zijn als mijn man wordt vrygelaten". Toen de stoet gepasseerd was werd zy vrij gelaten. De menigte bereidde het ko ninklijk paar een harteiyk welkom. Koningin Elisabeth was gekleed in blauw en wit, de kleuren van de Griekse vlag. zy benoemde Koning Paul tot Ridder in de Orde van de Kousenband. De Griekse koning die een neef is van Prins Philip, is geen vreemde in Londen. Hy woonde tij dens zyn ballingschap in Londen en werd in een fabriek in Coventry tot technicus opgeleid. Koningin Elisabeth zei gisteravond in haar tafelrede in Buckingham Pa lace, dat het heroïsche Griekse ver zet tegen de Duitse invallers tus sen 1939 en 1945 een bron van in spiratie voor iedereen is geweest.. In Londen is gisteren de overeenkomst ondertekend be treffende de oprichting van de Federatie Maleisië. Premier Rahman van Malakka onder tekent het verdrag, terwijl de Britse minister voor Gemene bestzaken Duncan, Sandys, toe ziet Het Russisch-Chinese overleg in Moskou, dat maandag op ver zoek van de Chinese afvaardi ging was verdaagd, is vandaag in het hoofdkwartier van het centrale comité van de Russische communistische partij voortge zet. De twee afvaardigingen hadden maandag, na de respectieve stand punten in het ideologische geschil te hebben uiteengezet, besloten het ge sprek op te schorten om de Chinezen in de gelegenheid te stellen, nieuwe instructies van Peking te vragen. Gistermiddag brachten de Chinese afgevaardigden een bezoek van en kele uren aan de Chinese ambassade, kennelijk om contact op te nemen met Peking. Geruchten die gisteren in de Rus sische hoofdstad de ronden hadden gedaan als zouden de besprekingen zijn afgebroken, werden door ge noemde communistische kringen als „bespotteiyk" gekwalificeerd. Het centrale comité van de Chinese communistische party heeft vandaag de Sow jet-Unie ervan beschuldigd, de betrekkingen tussen China en de Sowjet-Unie te verslechteren. In een verklaring dringt het comité aan op Chinees-Russische eenheid om „de Amerikaanse imperialistische samen zweringen te verijdelen die gericht zijn op een breuk in het communis tische kamp". Gisteren beschuldigde de Russische communistische party China ervan, de betrekkingen tussen de commu nistische Grote Twee verder te ver troebelen. De Sowjet-Unie gispte vooral het welkom, dat vyf Chinezen die door de Sowjet-Unie waren uit gewezen. zondag in Peking ls bereid. De vyf hadden een Chinese verkla ring verspreid waarin het standpunt van Peking in het ideologische ge schil met de Sowjet-Unle was uiteen gezet. In de Chinese verklaring wordt de Russische beschuldiging van gisteren „volkomen ongerechtvaardigd" ge noemd. Het centrale comité van de Chinese communistische party zegt. dat de Russische standpunten in het ideologische geschil wel uitvoerig in China zyn gepubliceerd, maar dat het Chinees standpunt in de Sowjet- Unle niet is bekendgemaakt. Peking verwyt Moskou, dat het de Russische opvattingen wel in China heeft ver spreid, maar niet toestaat, dat de Chinezen hun opvattingen in de Sowjet-Unie bekendmaken. Volgens de Chinese verklaring ho pen de communisten in de gehele wereld, dat de besprekingen in Mos kou resultaten opleveren en dat de Chinees-Russische eenheid behouden biyft en versterkt wordt. Uit het Leidsch Dagblad van 10 July 1863: De heer C. C. Besyer ge boren te Leiden is na prak tisch examen benoemd tot vroedmeester te Leiden. Men verneemt, dat een nieuw brevet is aangevraagd om de petroleum te gebrui ken in buizen, die naar de verschillende verdiepingen in de huizen leiden op dezelfde manier als men gas gebruikt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 1