ormateur zal knoop nu
och moeten doorhakken
Ook Atlantische vloot
van Fransen uit NAVO
Zomerprijzen
Grote tegenstand van
rebellerende Koerden
P.v.d.A.
Harmonie is
bijna perfect
y. V.D.j
Basisprogram j
Aanvaardbaar" S
Nieuwe regering in
Italië: zakenkabinet
Militaire schade is
echter zeer beperkt
(§ud ?)ïie
Keuze nog steeds vermedenmaar.
WEERBERICHT
Slechts twee nieuwe ministers
Opstandelingen worden door
Oostduitse radio aangespoord
Verboden zone
langs „Muur"
teutvs
Opgericht 1 maart 1860 ZATERDAG 22 JUNI 1963 No. 30988
EIDSCH
DAGBLAD
jcteur: E A E. van Dishoeck
jfdredacteur: J. Brouwer
DAGB'AD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f 0.65 per week
Witte Singel 1. Leiden Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041, Redactie: 21507
(Van onze parlementaire redactie)
De voorzitter van de Tweede-Kamer-fractie van de V.V.D., mr. E. H. Toxo-
us, heeft gistermiddag aan de kabinetsformateur, dr. W. L. P. M. de Kort, mee-
deeld, dat hij diens basisprogramma in grote lijnen aanvaardbaar acht.
Zijn collega van de P.v.d.A., prof. dr. A. Vondeling, heeft, daarop reagerend,
ten weten, dat de overeenstemming tussen de P.v.d.A. en dr. De Kort over
fcns programma bijna volmaakt is en dat het, wat dit programma betreft, on-
jjbgelijk is, dat dr. De Kort de Partij vande Arbeid laat vallen.
Ir. de Kort heeft zelf laten meedele>i, dat hij zich in het weekeinde zal
aden over de vraag, óf en zo ja welke oplossingen in nog bestaande
mogelijk en aanvaardbaar zijn. Uiteraard, zo werd eraan
beziet hij deze vraag thans in het licht van een samenwer-
op basis van vier partijen. Welke deze partijen zijn of zullen zijn,
.rd niet meegedeeld. Dr. de Kort bleef bij zijn voornemen, vanmorgen
elf uur aan de Koningin een tussentijds rapport uit te brengen.
Zulk een gesprek kan z.i. alleen
plaats hebben, nadat is gekozen met
behulp van welke partijen zal wor
den gepoogd, een kabinet te vormen.
Mr. Toxopeus is tot zulk een gesprek
fr. Toxopeus heeft zijn standpunt
éen brief aan de formateur mee-
jeeld. Hij ging de brief persoonlijk
togen en bleef ongeveer twee uur
dr. De Kort aan de praat. Hij
j weten, dat het basisprogramma
i de formateur voor hem in grote
en aanvaardbaar is en dat hij er
een voortzetting ziet van het be-
van het kabinet-De Quay.
Ir is, volgens mr. Toxopeus, een
ital bezwaren op punten, die door
formateur als geschilpunten zijn
ïgeduid. Hoe mr. Toxopeus over
geschilpunten denkt, heeft hij
t in zijn brief vermeld. Hij ver
st naar hetgeen hij destijds aan
f. Romme heeft laten weten,
angenomen wordt, dat mr. Toxo-
s tijdens het langdurige gesprek
dr. De Kort op nog andere ver
dien van inzicht is ingegaan,
it het basisprogramma van de
tnateur bevat voor de V.V.D. ei-
ilij k nog een groter aantal onpret-
elementen van de leidraad van
Romme.
ïr. Toxopeus heeft dr. De Kort
zijn brief verder meegedeeld, dat
erop vertrouwt, ten aanzien van
geschilpunten tot een redelijke
Dssing te kunnen geraken in een
matiegesprek met de fractieleiders
1 de partijen, waaruit volgens dr.
Kort het nieuwe kabinet zal moe-
worden gevormd.
N.T.S.- reportage
ennedy in Keulen
orgenochtend van 9.4511.30
nt de NTS een rechtstreekse re-
age over van de Duitse televisie
het bezoek van president Ken-
y aan Keulen.
resident Kennedy zal na aan-
ist op het vliegveld van Keulen
S- meer een toespraak houden
het Keulse stadhuis,
e KRO zal morgenavond in een
tstreekse televisieverbinding met
ie een indruk geven van de reac-
in Vaticaanstad op de keuze van
nieuwe Paus. Verslaggevers zijn
Mulder en drs. M. van Buuren.
INSTANDVASTIG WEER
iijkens het weeroverzicht, dat het
(MI om tien uur verstrekte, is er
j geen verandering ten goede te
wachten. In het weekeinde moeten
rekening houden met te lage
kperaturen en onstandvastig weer.
hebben we te wijten aan een
jchtig hogedrukgebied, dat zich by
(Azoren nog steeds handhaaft en
l nieuwe depressie, welke langs de
Hpunt van Groenland naar het
jten beweegt.
23 JUNI
Èon op: 4.20 uur; onder: 21.04 uur.
Kaan op: 06.21 uur; onder: 22.53 u.
[oogwater te Katwijk: 4.14 uur en
(6.47 uur.
Uagwater: 0.05 uur en 12.28 uur.
24 JUNI
Ion op: 04.20 uur; onder: 21.04 u.
Kaan op: 07.31 uur; onder; 23.30 u.
[oogwater te Katwijk: 5.03 uur en
p33 uur.
Uagwater: 0.52 uur en 13.13 uur.
STR ANDVERWACHTING
Storingsfront aan de noordflank
warme lucht boven Frankrijk
seen met veel bewolking en wat
zondag gevolgd door overwe-
droog weer met opklaringen,
zuid-westen wind. In de mid-
temperaturen van 17 tot 18 gra-
zeewater 15 graden.
S ooruitzichtenZonnige perioden
§§(ar nog een zwakke zeewind, zodat
^iwarme lucht in Frankrijk ons nog
|t kan bereiken.
gaarne bereid en heeft vertrouwen in
de uitslag ervan.
Reagerend op de houcing van mr.
Toxopeus. heeft prof. Vondeling zijn
zienswijze op het basisprogramma
van dr. De Kort uiteengezet. Er wa
ren, wat de Party van de Arbeid be
treft, twee punten. In de eerste plaats
was niet geheel duideiyk, in hoeverre
men zou zyn gebonden aan de uit
komsten van het werk van de t.v.-
verzoeningscommissie. Op verzoek
van dr. De Kort heeft de PvdA ver
klaard, akkoord te gaan met het re
sultaat van de pacificatiecommissie.
(De VVD meent, dat een dergelijke
binding niet wordt verlangd). Een
ander punt is de kwestie van de so
ciale zekerheid. De formulering van
dr. De Kort over de verhoging van de
AOW en de uitbreiding van de kin-
derbyslagregeling was de PvdA te
vaag. Hierover is met dr. De Kort
van gedachten gewisseld, maar een
minder vage uitspraak kreeg prof.
Vondeling van hem niet los.
Prof. Vondeling heeft de forma
teurs toen laten weten, dat, met in
achtneming van het bovenstaande, er
voor de PvdA geen afdoende beletse
len zyn om met diens basisprogram
ma in zee te gaan. Hy voegde er gis
teravond aan toe, dat slechts een
breuk mogelyk is, als de formateur
een héél aparte uitweg aangeeft voor
de financiering van de sociale ver
zekering.
Bijna volmaakt
Thans is er echter geen sprake van,
dat dr. De Kort de PvdA aan de
hand van dit programma kan laten
vallen, De overeenstemming tussen
hem en de socialisten is, aldus prof.
Vondeling, byna volmaakt. „Dr. De
Kort kan dus niet gemakkelyk „sa
luut" tegen ons zeggen".
Prof .Vondeling betoogde verder,
dat het basisprogramma van de for
mateur op zeker zes punten in tegen
spraak is met het verkiezingspro
gramma van de VVD. Hy noemde de
woningbouw (te weinig vrye wonin
gen), de televisie (geen commerciële
Keuze
televisie), de kinderbyslag (financie
ring uit de schatkist, waar de PvdA
tegen is», gedeeltelik het belasting-
vraagstuk (belastingverlaging is niet
in het programma opgenomen), wlj-
ziging van de rechtsvorm van de on
derneming (in strijd met de wensen
van de WD) en sterke binding van
de fracties aan het programma van
het kabinet (ook hiervan is de VVD
tegenstander)
Dit alles kan men, aldus prof. Von
deling, niet zeggen, als men het pro
gramma van de PvdA vergelykt met
dat van de formateur.
Dr. De Kort zelf staat nu nog le
vensgroot voor de keuze, die hij tot
nu toe vermeden heeft. Het drama
tische is, dat deze keuze te meer op
hem afkomt, naarmate hy haar lan
ger uitstelt.
Hy heeft geen keuze gedaan welke
vier partyen hy in het kabinet wil.
En daar gaat het feitelijk om. Biyft
hy de keus nog steeds myden? In po
litieke kringen was het dan ook een
raadsel, wat dr. De Kort vandaag
aan de Koningin wilde gaan zeggen.
Zeker, door zyn antwoord heeft mr.
Toxopeus voorkomen, dat de VVD
reeds buitenspel wordt gezet. Waar-
schynlijk voelt dr. De Kort persoon-
ïyk ook het meest voor samenwer
king met de liberalen. Maar kiest hy
voor de VVD, dan kan hy niet alleen
van de PvdA, maar ook van die
KVP-ers, die met de PvdA willen sa
menwerken uitermate veel moeilyk-
heden verwachten. Zij zullen hem
verwyten, dat hy na een informatie
en een formatiepoging van niet min
der dan zes weken met een basispro
gram ineens de nadruk legt op zyn
subjectieve keuze (gebaseerd op meer
vertrouwen in de VVD dan in de
PvdA) en de party, waarmee over
het programma een „bijna volmaakte
overeenstemming" bestaat, zonder
meer laat afvallen. Prof. Vondeling
heeft daarvan gisteren al een voor
proefje gegeven. Naar het schynt is
thans het enige zakeiyke argument
dat dr. De Kort daartegen kan aan
voeren, dat de protestantse partyen
evenmin met de PvdA in zee willen.
Ondanks dit argument biyft voor
dr. De Kort de keus uiterst moeiiyk.
Men kan slechts wensen, dat de za
terdag en de zondag hem raad zullen
brengen.
Ambassadeur van
China ging zijn
boekje te buiten
Oost-Duitsland heeft de Chinese
ambassade in Oost-Berlyn beschul
digd van het „onwettig verspreiden
van drukwerk." Volgens 't Oostduit-
se persbureau ADN heeft de plaats
vervangende minister van Buiten
landse Zaken, Winzer, de Chinese
ambassadeur doen weten, dat derge-
ïyke handelingen ontoelaatbaar zijn.
Het Oostduitse persbureau zei, dat
het betreurenswaardig is, dat de am
bassade op deze manier heeft gehan
deld tegen de wens van de marxis
tisch-leninistische partyen om het
openbare twistgesprek tussen de broe
derpartyen te beëindigen en de me
ningsverschillen door middel van on
derhandelingen op te lossen.
Gevechten in de
buurt van Mosoel
leger ontmoet in de stryd tegen de
Koerdische opstandelingen. Een groot
aantal opstandelingen is thans sa
mengetrokken in verscheidene stre
ken in het gebied van Taktak en ten
Radio-Bagdad heeft gisteren voor westen van Koisandjak. Het commu-
het eerst melding gemaakt van zeer niqué zegt verder, dat de Iraakse
1 heftige tegenstand, die het Iraakse strijdkrachten hun opmars voortzet
ten. Het communiqué, dat korter was
dan gewoonlijk, geeft vervolgens een
opsomming van vijftien dorpen, die
zich hebben overgegeven en hun wa
pens hebben ingeleverd.
In Londen wordt uit diplomatieke
bron vernomen, dat de spoorwegver-
i binding tussen Bagdad en Kirkoek
sedert 48 uur is verbroken. Langs de
spoorweg wordt hevig gevochten tus
sen de Koerdische opstandelingen en
eenheden van de nationale Baathis-
1 tische garde. Ook in de omgeving
van Mosoel wordt hevig gevochten.
1 De overheersende indruk in Lon-
j den is. dat de Iraakse strijdkrach
ten. die in de stryd op de vlakte
'sterker zijn. in het gebergte niet te-
j gen hun tegenstanders op kunnen
1 omdat deze het terrein door en door
kennen en zich gemakkelijker ver
plaatsen.
Zes mannen, die volgelingen van
de Koerdische guerrillastryder Bar-
j zani, de ..rode moellah". worden ge
noemd. zyn door een militaire recht-
I bank in Mosoel in noord-Irak ter
dood veroordeeld. Zij zouden in
augustus vorig jaar een legerkonvooi
in de bergen hebben aaneevallen en
daarbij drie soldaten hebben gedood.
Acht andere beschuldigden kregen
gevangenisstraffen.
I aumnit'i oestaal uit 12 pagina's
en een bü voegsel
Veelzijdige
samenstelling
De 54-jarige Italiaanse rechts
geleerde en voorzitter van het
parlement Giovanni Leone heeft
een nieuwe regering gevormd,
die geheel uit christen-democra
ten bestaat. Attilio Piccioni is
hierin, evenals in de vorige, vice-
premier en minister van Buiten
landse Zaken. Giulio Andreotti
is weer minister van Defensie.
Er zyn slechts twee nieuwe minis
ters in deze regering, die volgens
waarnemers als een zakenkabinet
wordt beschouwd in afwachting van
het congres van de Nenni-socialisten
in oktober a.s. Deze nieuwe ministers
zyn die van Financiën (Mario Marti-
nelli) en Industrie (Giuseppe Togni).
De socialisten moeten op hun con
gres uitmaken of zy nieuwe pogingen
om tot een links-centrum-regering
te komen zullen steunen.
In het nieuwe kabinet zyn de ver
schillende stromingen van de chris
ten-democratische party opgenomen.
Hoewel het niet op de steun van gro
te groepen in het parlement zal kun-
vertegenwoordiger by
De Iraaksi
de V.N., dr. Pachachi, heeft gisteren
op een persconferentie in New York
nen rekenen, ls het toch zo samen-
gesteld dat het niet op een vijandige
houding van de voormalige links
centrum-meerderheid zal stuiten.
Kardinaal Alfrink brengt eer bewijzen aan de nieuw gekozen
pausPaulus VI.
President Soekarno vertoeft
voor een onofficieel tweedaags
bezoek in Parijs. De Indonesi
sche president in gezelschap van
De Gaulle en de minister voor
Culturele Zaken, André Mal-
(Van onze correspondent in Parijs)
Twee etmalen voor de komst van president Kennedy in
Europa, die op zijn rondreis Parijs echter niet bezoeken zal, heeft
Frankrijk gisteren bekend gemaakt alle Franse vlooteenheden in
de Atlantische verdedigingszones terug te trekken uit het Navo-
verband. Men herinnert zich dat De Gaulle de Middellandse Zee-
vloot al twee jaar eerder aan de bevoegdheden van het Noord-
atlantische opperbevel onttrok.
gingen is het besluit echter ook ken
nelijk als een dwangmaatregel be
doeld, waardoor De Gaulle zyn zin in
de richting van een fundamentele
herziening van de Noordatlantische
Verdragsorganisatie door hoopt te
kunnen dryven.
Dat deze nieuwe klap die De Gaul
le de NAVO nu toebrengt, gegeven
wordt aan de vooravond van Kenne
dy':: komst, onderstreept nog eens de,
zacht uitgedrukt, onvriendschappe-
ïyke gevoelens die De Gaulle zyn
Amerikaanse evenknie nog altyd toe
draagt. Niettemin lykt dit nieuwe ini
tiatief van de generaal de plannen
van de Amerikaanse president eerder
Onvriendelijk
gebaar jegens
pres. Kennedy
De beslissing, die tameiyk onver
wacht genomen is of althans wereld
kundig werd gemaakt, is een nieuwe
stap van Frankryk om zyn militaire
verdedigingsmiddelen geheel in eigen
handen te concentreren en te re
organiseren, met het oog op het na
tionale atoomzwaard in staat van
wording. Naast die militaire overwe-
Ruimere handel
Bonn - Warschau
Acht ambtenaren van het West-
dutse ministerie van Buitenlandse
Zaken zullen begin juli naar War
schau gaan om de vestiging van een
handelsvertegenwoordiging in Polen
voor te bereiden.
De vestiging van deze vertegen
woordiging, waaraan langdurige on
derhandelingen zyn voorafgegaan,
zal de eerste afwyking betekenen
van de „Hallstein-leer", die voor-
schryft, dat West-Duitsland geen en
kele vertegenwoordiging mag hebben
in enig land, dat Oost-Dultsland er
kent. met uitzondering van de Sow-
Jet-Unie.
ADVERTENTIE
BREESTRAAT
te zullen bevorderen, plannen waar
van immers de voornaamste opzet
wel is, De Gaulle in Europa diploma
tiek zoveel mogelyk te isoleren.
Reuter meldt uit Washington, dat
een woordvoerder van het Ameri
kaanse Ministerie van Buitenlandse
Zaken uiting heeft gegeven aan de
„teleurstelling" van het ministerie
over de Franse stap Hy voegde hier
echter aan toe: „Het aan het NAVO-
bcvel onttrekken van de Franse vloot
eenheden in de Atlantische Oceaan
en het Kanaal behoeft niet van groot
militair belang te zyn. Het gaat er
om of de Franse marine-eenheden op
peil blyven en in geval van oorlog
beschikbaar zyn voor de verdediging
van t Westen. En de Franse regering de westelyke geallieerden,
heeft tegenover de NAVO te kennen
I gezegd, dat de Koerdische opstande-
lingen in zjjn land worden aange-
spoord door Oostduitse radio-uitzen
dingen in de Koerdische taal.
Naar aanleiding van berichten, dat
Sowjet-Rusland zyn hulp aan Irak
zal staken wanneer de militaire ope
raties tegen de Koerden voortduren,
zei dr. Pachachi, dat Irak met alle
landen goede betrekkingen wenst te
onderhouden. Voor de projecten, die
onderhanden zyn, zal het ophouden
van Russische hulp echter geen ver
nietigende gevolgen hebben.
Op een vraag naar de sterkte van
het Koerdenleger in het noorden
van Irak zei Pachachi, dat deze troe
pen wapens van buiten de grens ont
vangen. De Iraakse woordvoerder zei
echter niet uit welk land de wapens
afkomstig zyn.
De Oostduitse regering heeft gis
teren een strook van 100 meter langs
de Berlynse muur tot verboden ge
bied verklaard. Alleen Oost-Duitsers
die in het betrokken gebied wonen of
werken kry'gen een speciale pas. De
nieuwe beperkingen gelden niet voo
de grensovergangen (er zyn er zeven
tussen West- en Oost-Berlyn en een
tussen West-Berlyn en Oost-Duits
land).
De verboden zone zal worden aan
gegeven door borden met het op
schrift „grensgebied". Het verbod
geldt ook voor militair personeel van
gegeven dat dit nu en in de toekomst
het geval zal zyn", aldus de woord-
irder.
Rechter zal (le
zaak-Profumo
onderzoeken
Premier Macmillan van Engeland
heeft het Lagerhuis meegedeeld, dat
de zaak-Profumo zal worden onder
zocht onder leiding van een voor
aanstaande rechter.
Dc leider van het onderzoek is
Lord Denning Hy zal tot taak krij
gen, het functioneren van de veilig
heidsdienst te onderzoeken „in het
licht van de omstandigheden, die
geleid hebben tot het aftreden van
de voormalige minister van Oorlog,
de heer Profumo".
Dc mededeling van Macmillan ont
lokte onmiddeliyk een protest uit
van de leider van de socialistische
oppositie. Harold Wilson. Wilson zei.
dat een onderzoek door een rechter
„volkomen onvoldoende" is om „de
ongerustheid by het publiek" te sus
sen.
Volgens Wilson zal in het land de
indruk heersen, dat de regering
thans nog krachtiger poogt de zaak
in de doofpot te stoppen.
Premier Macmillan zei. dat wan-
neei de zaak door een rechtbank zou
worden onderzocht, alle mogelijke
beweringen zouden kunnen worden
gedaan en schade zou kunnen wor
den berokkend aan onschuldigen Als
Lord Denning het gewenste bewys-
materiaal niet zou kunnen bemach
tigen. zou het parlement hem meer
bevoegdheid moeten geven.
Volgens het regeringsbesluit wor
den deze en andere beperkende maat
regelen genomen om „de voortduren
de ondermynende activiteit van re
vanchistische en militairistsche krin
gen in West-Beriyn te bestryden".
Alle bars, restaurants, bioscopen en
hotels in het verboden gebied zullen
worden gesloten. De speciale passen,
die telkens voor een half jaar worden
uitgegeven, zullen van maandag a.s.
af nodig zyn.
De maatregelen zullen ook betrek
king hebben op een vyfhonderd me
ter brede strook langs de Westberiyn-
se grens met Oost-Duitsland in de
provincie Potsdam.
De strook van honderd meter werd
voor het eerst in augustus 1961 als
een „beschermende zone" ingesteld
maar er waren tot dusver geen spe
ciale bepalingen vastgesteld.
Uit het Leidsch Dagblad van
23 Junij 1863:
Te Vlaardingen is nog in
leven één der Vlaardingsche
zeelieden, die in 1811 in En
geland gevangen zijnde, on
der wijlen Koning Willem II
in 1812 en 1813 gestreden
heeft in Spanje.
Het vergrooten van het
gebouw van de kweekschool
voor Zeevaart is heden
Maandag aangenomen voor
f1145, door de firma P. E
Rijk Zn, metselaar alhier