ormateur zal knoop nu och moeten doorhakken Ook Atlantische vloot van Fransen uit NAVO Zomerprijzen Grote tegenstand van rebellerende Koerden P.v.d.A. Harmonie is bijna perfect y. V.D.j Basisprogram j Aanvaardbaar" S Nieuwe regering in Italië: zakenkabinet Militaire schade is echter zeer beperkt (§ud ?)ïie Keuze nog steeds vermedenmaar. WEERBERICHT Slechts twee nieuwe ministers Opstandelingen worden door Oostduitse radio aangespoord Verboden zone langs „Muur" teutvs Opgericht 1 maart 1860 ZATERDAG 22 JUNI 1963 No. 30988 EIDSCH DAGBLAD jcteur: E A E. van Dishoeck jfdredacteur: J. Brouwer DAGB'AD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f 0.65 per week Witte Singel 1. Leiden Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041, Redactie: 21507 (Van onze parlementaire redactie) De voorzitter van de Tweede-Kamer-fractie van de V.V.D., mr. E. H. Toxo- us, heeft gistermiddag aan de kabinetsformateur, dr. W. L. P. M. de Kort, mee- deeld, dat hij diens basisprogramma in grote lijnen aanvaardbaar acht. Zijn collega van de P.v.d.A., prof. dr. A. Vondeling, heeft, daarop reagerend, ten weten, dat de overeenstemming tussen de P.v.d.A. en dr. De Kort over fcns programma bijna volmaakt is en dat het, wat dit programma betreft, on- jjbgelijk is, dat dr. De Kort de Partij vande Arbeid laat vallen. Ir. de Kort heeft zelf laten meedele>i, dat hij zich in het weekeinde zal aden over de vraag, óf en zo ja welke oplossingen in nog bestaande mogelijk en aanvaardbaar zijn. Uiteraard, zo werd eraan beziet hij deze vraag thans in het licht van een samenwer- op basis van vier partijen. Welke deze partijen zijn of zullen zijn, .rd niet meegedeeld. Dr. de Kort bleef bij zijn voornemen, vanmorgen elf uur aan de Koningin een tussentijds rapport uit te brengen. Zulk een gesprek kan z.i. alleen plaats hebben, nadat is gekozen met behulp van welke partijen zal wor den gepoogd, een kabinet te vormen. Mr. Toxopeus is tot zulk een gesprek fr. Toxopeus heeft zijn standpunt éen brief aan de formateur mee- jeeld. Hij ging de brief persoonlijk togen en bleef ongeveer twee uur dr. De Kort aan de praat. Hij j weten, dat het basisprogramma i de formateur voor hem in grote en aanvaardbaar is en dat hij er een voortzetting ziet van het be- van het kabinet-De Quay. Ir is, volgens mr. Toxopeus, een ital bezwaren op punten, die door formateur als geschilpunten zijn ïgeduid. Hoe mr. Toxopeus over geschilpunten denkt, heeft hij t in zijn brief vermeld. Hij ver st naar hetgeen hij destijds aan f. Romme heeft laten weten, angenomen wordt, dat mr. Toxo- s tijdens het langdurige gesprek dr. De Kort op nog andere ver dien van inzicht is ingegaan, it het basisprogramma van de tnateur bevat voor de V.V.D. ei- ilij k nog een groter aantal onpret- elementen van de leidraad van Romme. ïr. Toxopeus heeft dr. De Kort zijn brief verder meegedeeld, dat erop vertrouwt, ten aanzien van geschilpunten tot een redelijke Dssing te kunnen geraken in een matiegesprek met de fractieleiders 1 de partijen, waaruit volgens dr. Kort het nieuwe kabinet zal moe- worden gevormd. N.T.S.- reportage ennedy in Keulen orgenochtend van 9.4511.30 nt de NTS een rechtstreekse re- age over van de Duitse televisie het bezoek van president Ken- y aan Keulen. resident Kennedy zal na aan- ist op het vliegveld van Keulen S- meer een toespraak houden het Keulse stadhuis, e KRO zal morgenavond in een tstreekse televisieverbinding met ie een indruk geven van de reac- in Vaticaanstad op de keuze van nieuwe Paus. Verslaggevers zijn Mulder en drs. M. van Buuren. INSTANDVASTIG WEER iijkens het weeroverzicht, dat het (MI om tien uur verstrekte, is er j geen verandering ten goede te wachten. In het weekeinde moeten rekening houden met te lage kperaturen en onstandvastig weer. hebben we te wijten aan een jchtig hogedrukgebied, dat zich by (Azoren nog steeds handhaaft en l nieuwe depressie, welke langs de Hpunt van Groenland naar het jten beweegt. 23 JUNI Èon op: 4.20 uur; onder: 21.04 uur. Kaan op: 06.21 uur; onder: 22.53 u. [oogwater te Katwijk: 4.14 uur en (6.47 uur. Uagwater: 0.05 uur en 12.28 uur. 24 JUNI Ion op: 04.20 uur; onder: 21.04 u. Kaan op: 07.31 uur; onder; 23.30 u. [oogwater te Katwijk: 5.03 uur en p33 uur. Uagwater: 0.52 uur en 13.13 uur. STR ANDVERWACHTING Storingsfront aan de noordflank warme lucht boven Frankrijk seen met veel bewolking en wat zondag gevolgd door overwe- droog weer met opklaringen, zuid-westen wind. In de mid- temperaturen van 17 tot 18 gra- zeewater 15 graden. S ooruitzichtenZonnige perioden §§(ar nog een zwakke zeewind, zodat ^iwarme lucht in Frankrijk ons nog |t kan bereiken. gaarne bereid en heeft vertrouwen in de uitslag ervan. Reagerend op de houcing van mr. Toxopeus. heeft prof. Vondeling zijn zienswijze op het basisprogramma van dr. De Kort uiteengezet. Er wa ren, wat de Party van de Arbeid be treft, twee punten. In de eerste plaats was niet geheel duideiyk, in hoeverre men zou zyn gebonden aan de uit komsten van het werk van de t.v.- verzoeningscommissie. Op verzoek van dr. De Kort heeft de PvdA ver klaard, akkoord te gaan met het re sultaat van de pacificatiecommissie. (De VVD meent, dat een dergelijke binding niet wordt verlangd). Een ander punt is de kwestie van de so ciale zekerheid. De formulering van dr. De Kort over de verhoging van de AOW en de uitbreiding van de kin- derbyslagregeling was de PvdA te vaag. Hierover is met dr. De Kort van gedachten gewisseld, maar een minder vage uitspraak kreeg prof. Vondeling van hem niet los. Prof. Vondeling heeft de forma teurs toen laten weten, dat, met in achtneming van het bovenstaande, er voor de PvdA geen afdoende beletse len zyn om met diens basisprogram ma in zee te gaan. Hy voegde er gis teravond aan toe, dat slechts een breuk mogelyk is, als de formateur een héél aparte uitweg aangeeft voor de financiering van de sociale ver zekering. Bijna volmaakt Thans is er echter geen sprake van, dat dr. De Kort de PvdA aan de hand van dit programma kan laten vallen, De overeenstemming tussen hem en de socialisten is, aldus prof. Vondeling, byna volmaakt. „Dr. De Kort kan dus niet gemakkelyk „sa luut" tegen ons zeggen". Prof .Vondeling betoogde verder, dat het basisprogramma van de for mateur op zeker zes punten in tegen spraak is met het verkiezingspro gramma van de VVD. Hy noemde de woningbouw (te weinig vrye wonin gen), de televisie (geen commerciële Keuze televisie), de kinderbyslag (financie ring uit de schatkist, waar de PvdA tegen is», gedeeltelik het belasting- vraagstuk (belastingverlaging is niet in het programma opgenomen), wlj- ziging van de rechtsvorm van de on derneming (in strijd met de wensen van de WD) en sterke binding van de fracties aan het programma van het kabinet (ook hiervan is de VVD tegenstander) Dit alles kan men, aldus prof. Von deling, niet zeggen, als men het pro gramma van de PvdA vergelykt met dat van de formateur. Dr. De Kort zelf staat nu nog le vensgroot voor de keuze, die hij tot nu toe vermeden heeft. Het drama tische is, dat deze keuze te meer op hem afkomt, naarmate hy haar lan ger uitstelt. Hy heeft geen keuze gedaan welke vier partyen hy in het kabinet wil. En daar gaat het feitelijk om. Biyft hy de keus nog steeds myden? In po litieke kringen was het dan ook een raadsel, wat dr. De Kort vandaag aan de Koningin wilde gaan zeggen. Zeker, door zyn antwoord heeft mr. Toxopeus voorkomen, dat de VVD reeds buitenspel wordt gezet. Waar- schynlijk voelt dr. De Kort persoon- ïyk ook het meest voor samenwer king met de liberalen. Maar kiest hy voor de VVD, dan kan hy niet alleen van de PvdA, maar ook van die KVP-ers, die met de PvdA willen sa menwerken uitermate veel moeilyk- heden verwachten. Zij zullen hem verwyten, dat hy na een informatie en een formatiepoging van niet min der dan zes weken met een basispro gram ineens de nadruk legt op zyn subjectieve keuze (gebaseerd op meer vertrouwen in de VVD dan in de PvdA) en de party, waarmee over het programma een „bijna volmaakte overeenstemming" bestaat, zonder meer laat afvallen. Prof. Vondeling heeft daarvan gisteren al een voor proefje gegeven. Naar het schynt is thans het enige zakeiyke argument dat dr. De Kort daartegen kan aan voeren, dat de protestantse partyen evenmin met de PvdA in zee willen. Ondanks dit argument biyft voor dr. De Kort de keus uiterst moeiiyk. Men kan slechts wensen, dat de za terdag en de zondag hem raad zullen brengen. Ambassadeur van China ging zijn boekje te buiten Oost-Duitsland heeft de Chinese ambassade in Oost-Berlyn beschul digd van het „onwettig verspreiden van drukwerk." Volgens 't Oostduit- se persbureau ADN heeft de plaats vervangende minister van Buiten landse Zaken, Winzer, de Chinese ambassadeur doen weten, dat derge- ïyke handelingen ontoelaatbaar zijn. Het Oostduitse persbureau zei, dat het betreurenswaardig is, dat de am bassade op deze manier heeft gehan deld tegen de wens van de marxis tisch-leninistische partyen om het openbare twistgesprek tussen de broe derpartyen te beëindigen en de me ningsverschillen door middel van on derhandelingen op te lossen. Gevechten in de buurt van Mosoel leger ontmoet in de stryd tegen de Koerdische opstandelingen. Een groot aantal opstandelingen is thans sa mengetrokken in verscheidene stre ken in het gebied van Taktak en ten Radio-Bagdad heeft gisteren voor westen van Koisandjak. Het commu- het eerst melding gemaakt van zeer niqué zegt verder, dat de Iraakse 1 heftige tegenstand, die het Iraakse strijdkrachten hun opmars voortzet ten. Het communiqué, dat korter was dan gewoonlijk, geeft vervolgens een opsomming van vijftien dorpen, die zich hebben overgegeven en hun wa pens hebben ingeleverd. In Londen wordt uit diplomatieke bron vernomen, dat de spoorwegver- i binding tussen Bagdad en Kirkoek sedert 48 uur is verbroken. Langs de spoorweg wordt hevig gevochten tus sen de Koerdische opstandelingen en eenheden van de nationale Baathis- 1 tische garde. Ook in de omgeving van Mosoel wordt hevig gevochten. 1 De overheersende indruk in Lon- j den is. dat de Iraakse strijdkrach ten. die in de stryd op de vlakte 'sterker zijn. in het gebergte niet te- j gen hun tegenstanders op kunnen 1 omdat deze het terrein door en door kennen en zich gemakkelijker ver plaatsen. Zes mannen, die volgelingen van de Koerdische guerrillastryder Bar- j zani, de ..rode moellah". worden ge noemd. zyn door een militaire recht- I bank in Mosoel in noord-Irak ter dood veroordeeld. Zij zouden in augustus vorig jaar een legerkonvooi in de bergen hebben aaneevallen en daarbij drie soldaten hebben gedood. Acht andere beschuldigden kregen gevangenisstraffen. I aumnit'i oestaal uit 12 pagina's en een bü voegsel Veelzijdige samenstelling De 54-jarige Italiaanse rechts geleerde en voorzitter van het parlement Giovanni Leone heeft een nieuwe regering gevormd, die geheel uit christen-democra ten bestaat. Attilio Piccioni is hierin, evenals in de vorige, vice- premier en minister van Buiten landse Zaken. Giulio Andreotti is weer minister van Defensie. Er zyn slechts twee nieuwe minis ters in deze regering, die volgens waarnemers als een zakenkabinet wordt beschouwd in afwachting van het congres van de Nenni-socialisten in oktober a.s. Deze nieuwe ministers zyn die van Financiën (Mario Marti- nelli) en Industrie (Giuseppe Togni). De socialisten moeten op hun con gres uitmaken of zy nieuwe pogingen om tot een links-centrum-regering te komen zullen steunen. In het nieuwe kabinet zyn de ver schillende stromingen van de chris ten-democratische party opgenomen. Hoewel het niet op de steun van gro te groepen in het parlement zal kun- vertegenwoordiger by De Iraaksi de V.N., dr. Pachachi, heeft gisteren op een persconferentie in New York nen rekenen, ls het toch zo samen- gesteld dat het niet op een vijandige houding van de voormalige links centrum-meerderheid zal stuiten. Kardinaal Alfrink brengt eer bewijzen aan de nieuw gekozen pausPaulus VI. President Soekarno vertoeft voor een onofficieel tweedaags bezoek in Parijs. De Indonesi sche president in gezelschap van De Gaulle en de minister voor Culturele Zaken, André Mal- (Van onze correspondent in Parijs) Twee etmalen voor de komst van president Kennedy in Europa, die op zijn rondreis Parijs echter niet bezoeken zal, heeft Frankrijk gisteren bekend gemaakt alle Franse vlooteenheden in de Atlantische verdedigingszones terug te trekken uit het Navo- verband. Men herinnert zich dat De Gaulle de Middellandse Zee- vloot al twee jaar eerder aan de bevoegdheden van het Noord- atlantische opperbevel onttrok. gingen is het besluit echter ook ken nelijk als een dwangmaatregel be doeld, waardoor De Gaulle zyn zin in de richting van een fundamentele herziening van de Noordatlantische Verdragsorganisatie door hoopt te kunnen dryven. Dat deze nieuwe klap die De Gaul le de NAVO nu toebrengt, gegeven wordt aan de vooravond van Kenne dy':: komst, onderstreept nog eens de, zacht uitgedrukt, onvriendschappe- ïyke gevoelens die De Gaulle zyn Amerikaanse evenknie nog altyd toe draagt. Niettemin lykt dit nieuwe ini tiatief van de generaal de plannen van de Amerikaanse president eerder Onvriendelijk gebaar jegens pres. Kennedy De beslissing, die tameiyk onver wacht genomen is of althans wereld kundig werd gemaakt, is een nieuwe stap van Frankryk om zyn militaire verdedigingsmiddelen geheel in eigen handen te concentreren en te re organiseren, met het oog op het na tionale atoomzwaard in staat van wording. Naast die militaire overwe- Ruimere handel Bonn - Warschau Acht ambtenaren van het West- dutse ministerie van Buitenlandse Zaken zullen begin juli naar War schau gaan om de vestiging van een handelsvertegenwoordiging in Polen voor te bereiden. De vestiging van deze vertegen woordiging, waaraan langdurige on derhandelingen zyn voorafgegaan, zal de eerste afwyking betekenen van de „Hallstein-leer", die voor- schryft, dat West-Duitsland geen en kele vertegenwoordiging mag hebben in enig land, dat Oost-Dultsland er kent. met uitzondering van de Sow- Jet-Unie. ADVERTENTIE BREESTRAAT te zullen bevorderen, plannen waar van immers de voornaamste opzet wel is, De Gaulle in Europa diploma tiek zoveel mogelyk te isoleren. Reuter meldt uit Washington, dat een woordvoerder van het Ameri kaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken uiting heeft gegeven aan de „teleurstelling" van het ministerie over de Franse stap Hy voegde hier echter aan toe: „Het aan het NAVO- bcvel onttrekken van de Franse vloot eenheden in de Atlantische Oceaan en het Kanaal behoeft niet van groot militair belang te zyn. Het gaat er om of de Franse marine-eenheden op peil blyven en in geval van oorlog beschikbaar zyn voor de verdediging van t Westen. En de Franse regering de westelyke geallieerden, heeft tegenover de NAVO te kennen I gezegd, dat de Koerdische opstande- lingen in zjjn land worden aange- spoord door Oostduitse radio-uitzen dingen in de Koerdische taal. Naar aanleiding van berichten, dat Sowjet-Rusland zyn hulp aan Irak zal staken wanneer de militaire ope raties tegen de Koerden voortduren, zei dr. Pachachi, dat Irak met alle landen goede betrekkingen wenst te onderhouden. Voor de projecten, die onderhanden zyn, zal het ophouden van Russische hulp echter geen ver nietigende gevolgen hebben. Op een vraag naar de sterkte van het Koerdenleger in het noorden van Irak zei Pachachi, dat deze troe pen wapens van buiten de grens ont vangen. De Iraakse woordvoerder zei echter niet uit welk land de wapens afkomstig zyn. De Oostduitse regering heeft gis teren een strook van 100 meter langs de Berlynse muur tot verboden ge bied verklaard. Alleen Oost-Duitsers die in het betrokken gebied wonen of werken kry'gen een speciale pas. De nieuwe beperkingen gelden niet voo de grensovergangen (er zyn er zeven tussen West- en Oost-Berlyn en een tussen West-Berlyn en Oost-Duits land). De verboden zone zal worden aan gegeven door borden met het op schrift „grensgebied". Het verbod geldt ook voor militair personeel van gegeven dat dit nu en in de toekomst het geval zal zyn", aldus de woord- irder. Rechter zal (le zaak-Profumo onderzoeken Premier Macmillan van Engeland heeft het Lagerhuis meegedeeld, dat de zaak-Profumo zal worden onder zocht onder leiding van een voor aanstaande rechter. Dc leider van het onderzoek is Lord Denning Hy zal tot taak krij gen, het functioneren van de veilig heidsdienst te onderzoeken „in het licht van de omstandigheden, die geleid hebben tot het aftreden van de voormalige minister van Oorlog, de heer Profumo". Dc mededeling van Macmillan ont lokte onmiddeliyk een protest uit van de leider van de socialistische oppositie. Harold Wilson. Wilson zei. dat een onderzoek door een rechter „volkomen onvoldoende" is om „de ongerustheid by het publiek" te sus sen. Volgens Wilson zal in het land de indruk heersen, dat de regering thans nog krachtiger poogt de zaak in de doofpot te stoppen. Premier Macmillan zei. dat wan- neei de zaak door een rechtbank zou worden onderzocht, alle mogelijke beweringen zouden kunnen worden gedaan en schade zou kunnen wor den berokkend aan onschuldigen Als Lord Denning het gewenste bewys- materiaal niet zou kunnen bemach tigen. zou het parlement hem meer bevoegdheid moeten geven. Volgens het regeringsbesluit wor den deze en andere beperkende maat regelen genomen om „de voortduren de ondermynende activiteit van re vanchistische en militairistsche krin gen in West-Beriyn te bestryden". Alle bars, restaurants, bioscopen en hotels in het verboden gebied zullen worden gesloten. De speciale passen, die telkens voor een half jaar worden uitgegeven, zullen van maandag a.s. af nodig zyn. De maatregelen zullen ook betrek king hebben op een vyfhonderd me ter brede strook langs de Westberiyn- se grens met Oost-Duitsland in de provincie Potsdam. De strook van honderd meter werd voor het eerst in augustus 1961 als een „beschermende zone" ingesteld maar er waren tot dusver geen spe ciale bepalingen vastgesteld. Uit het Leidsch Dagblad van 23 Junij 1863: Te Vlaardingen is nog in leven één der Vlaardingsche zeelieden, die in 1811 in En geland gevangen zijnde, on der wijlen Koning Willem II in 1812 en 1813 gestreden heeft in Spanje. Het vergrooten van het gebouw van de kweekschool voor Zeevaart is heden Maandag aangenomen voor f1145, door de firma P. E Rijk Zn, metselaar alhier

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 1