erste vrouw in de ruimte
n de tweede tweeling—vlucht
NIEUWE RUSSISCHE PRIMEUR
ONTMOETING AANSTAANDE?
Jeugdigste der 12 astronauten is
van beroep textiel-arbeidster
Macmillan herstelt
eenheid in kabinet
Mr. H. Albarda uit
Noordwijk zal de
K.L.M. gaan leiden
hinen liggen dicht bij elkaar
Lanceerbasis 1
Baikonoer j
WEERBERICHT
tijdelijk enige regen
Voorbereiding
gemeen
schappen in
de ruimte
Labour als boeman gebruikt
Attentie
ketie
29.
10.
Beperking van
Midas-program
©tiet
gericht
1 maart 1860
MAANDAG 17 JUNI 1963
No. 30983
EIDSCH
on ecteur: E. A. E. van Dishoeck
-^HoofdredacteurJ Brouwer
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
">OS
~~Nogmaals hebben de Russen een ruimte-
meur geboekt: zondagochtend om half elf
tderlandse tijd werd de eerste vrouw in een
nstmaan in een baan om de aarde gebracht,
in boord van de Wostok VI, die thans te-
een men met de Wostok V om de aarde wentelt,
vindt zich de 26-jarige Valentina Teresjkowa.
anrijdag gingen reeds de geruchten, dat deze
icering aanstaande was.
De banen van de Wostok V met Valery
towski en de Wostok VI met Valentina Te-
ijkowa liggen volgens Radio Moskou dicht
elkaar en de beide ruimtevaarders hebben
eds herhaaldelijk direct radiografisch contact
Goede nachtrust
Inmiddels blyven de berichten uit
Moskou spreken van een volle
dig succesvol verlopende tweeling-
vlucht. Valentina Teresjkowa werd
om tien over vier en Bikowski om
halt zes Nederlandse tijd wakker na
een goede nachtrust. Zij hebben tal
loze metingen verricht, gegeten, ge
sprekken met de aarde en met elkaar
gevoerd, en lichaamsoefeningen ge
daan. Bikowski heeft zich gisteren
losgemaakt van zijn stoel en heeft
vrij door de cabine gezweefd.
Op televisie
De Wostok VI met Valentina Teresjkowa werd zondagochtend om half
Nederlandse tyd gelanceerd naar een baan, waarvan de hoogte varieerde
a 183 tot 233 km. De omlooptijd bedroeg 88,3 minuten. Bikowski was toen
rijn Wostok V aan zijn 29ste omwenteling begonnen. Zijn oorspronkelijke
in varieerde van 175 tot 222 km hoogte en zijn omwentelingstijd was
■j nvankelijk 88,27 minuten. Beide banen maken een hoek van 65 graden
minuten met de evenaar. Baanhoogten en omwentelingstijden zijn echter
idsdien geleidelijk veranderd.
Andere plaats
van lancering?
lolang geen zeer nauwkeurige ge-
Vens bekend zijn, om. over de
lats van lancering en zeer nauw-
irig het tijdstip, is niet te bereke-
i, of de beide ruimteschepen el-
;r tot op zeer korte afstand zullen
leren. Op grond van de bekende
tit [evens is het vermoeden uitgespro-
i dat de Wostok VI met de vrouwe-
1 B ruimtevaarder niet van dezelfde
6 is gelanceerd als de Wostok V,
igezien een ontmoeting in de ruim-
niet mogelijk zou zijn.
met elkaar gehad en ook gezamenlijk gesprek
ken met de aarde gevoerd.
Het schijnt in de bedoeling te liggen, dat de
beide ruimtevaartuigen elkaar zeer dicht nade
ren, doch uit de beschikbaar gekomen gegevens
is niet op te maken, of dit experiment zal slagen.
De eerste tweeling-vlucht werd in augustus
vorig jaar gemaakt, toen de Russische ruimte
vaarders Nikolajew en Popowitsj elkaar tot op
minder dan 6 km naderden. Zij konden hun
ruimtevaartuigen echter niet zelf besturen. Dit
schijnt thans wel het geval te zijn met de Wos- zendingen. Gisteravond heeft ook de
- - - Nederlandse televisie beelden van de
ruimtevaarders in hun cabines ge
bracht.
Vanzelfsprekend hebben zU eiuge
telefoongesprekken met Chroesjtsjow
gevoerd, waarin partij, wereldvrede
en superioriteit van het Russische
volk de hoofdtoon voerden. Hetzelfde
gold voor de commentaren, die de
Russische pers aan deze opzienba
rende tweelingvlucht wijdde.
Beide ruimtevaarders zijn herhaal
delijk op de Russische televisiescher
men te zien geweest in directe uit-
tok V. Over de bestuurbaarheid van de Wostok
VI is niets meegedeeld.
In Sowjetrussische kranten
wordt opnieuw het gebied J
van Baikonoer in Kazakstan
genoemd als de plaats waar- J
vandaan Valery Bikovski in f
zijn Wostok V is opgestegen f
De lanceerplaats en de men-
sen die er werken zijn echter
nog steeds in geheimzinnig-
heid gehuld. De naam van de
basis werd pas enige roeken
na de eerste ruimtevlucht J
van Gagarin genoemd bij de
bijzonderheden die de Sow- i
jet-Unie toen aan de inter- J
nationale luchtvaartfederatie a
(FAI) verstrekte. Men meent i
dat de piloot Gary Powers a
met zijn U-2-vliegtuig in 1960 i
over dit gebied, ongeveer 300
km ten noordoosten van het
Aralmeer heeft gevlogen
voordat hij werd neergescho
ten.
In Moskou meent men dat
er een uitgestrekte, buiten
gewoon goed uitgeruste i
„ruimtestad" is.
Duur speculatief
Zondagavond, toen Bikowski zijn
38ste omwenteling had gemaakt, was
de hoogte van zijn baan gedaald tot
tussen 168 en 208 km in plaats van
175 tot 222 km en zijn omlooptijd
tot 88,06 minuten. Volgens sommige
westelijke deskundigen zou dit er op
kunnen wijzen, dat Bikowski vrij
spoedig zal dalen. De Russen heoben
het tot dusver niet gepresteerd, een
omlooptijd van minder dan 88 minu
ten te bereiken. Dat kan alleen op een
zo geringe hoogte, dat de weerstand
van de dichtere atmosfeer vele onbe
rekenbare invloeden heeft op de baan
en de snelheid, waardoor een lan
ding binnen een doelgebied veel
moeilijker wordt.
Niettemin hebben welingelichte
kringen in Moskou verklaard, dat
het de bedoeling is dat Bikowski etrst
vrjjdag zal landen na in een week
105 keer om de aarde te zijn gtcir-
keld. Dat zou een nieuw record zijn.
Nikolajew vestigde in augustus vo- Ciigste
Iljoesjin stort
neer in Hongarije:
31 slachtoffers
Een „Iljoesjin-14" van de Roemeen-
W luchtvaartmaatschappij „Tarom",
•lie door de Westduitse „Lufthansa"
*as gehuurd voor een vlucht van
München naar Boekarest en
Konstanza, is zondag boven zuid-
oost-Hongarije neergestort. De 31 in-
tittende, 27 Westduitse toeristen en
*n vier man sterke bemanning, zijn
dien om het leven gekomen. De
nDjoesjin-14" is tussen de dorpen
Totkomlos en Bekesamson neergeko
men. Een commissie van onderzoek is
onderweg naar het wrak
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: Veel bewolking met
tijdelijk enige regen of motregen.
Overwegend matige wind tussen
luidwest en zuid. Dezelfde tempera
turen als vandaag of iets hogere.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
18 JUNI
Zon op: 4.19 uur; onder: 21.02 uur;
Maan op: 2.41 uur; onder: 17.09 u.
Hoogwater te Katwijk te 12.33 uur,
taagwater te 757 en 20.38 uur.
rig jaar het huidige record met 64
omwentelingen in drie dagen 22 uur
en 25 minuten. Dat record zou aoor
Bikowski gebroken worden, wanneer
hij tot na half twaalf morgenochtend
Nederlandse tijd in de ruimte blijft.
Aanval op Cuba
verhinderd
Een sportvliegtuig met vijf man
aan boord Is gisteren door douane
beambten in beslag genomen, toen
het van een niet meer gebruikt vlieg
veld nabjj Miami zou opstijgen. Het
vervoerde twee bommen, tweehonderd
liter napalm, drie honderd dynamiet-
patronen, vuurwapens en granaten.
Volgens de autoriteiten scheen de
bemanning een aanval, waarschijnlijk
boven Cuba, te willen uitvoeren.
Pakje margarine
EEN cent dunrder
De prijs van margarine is met in
gang van vandaag met één cent per
pakje van 250 gram verhoogd
De Bond van Nederlandse Marea-
rinefabrikanten deelt mee, dat deze
prijsverhoging een gevolg is var-
gestegen grondstoffenprijzen. De laat
ste verhoging eveneens met één
cent per pakje dateert van 13 fe-
De eerste vrouwelijke ruimte
vaarder Valentine Teresjkowa is
26 jaar oud en daarmee de jeug-
de twaalf eerste
menselijke ruimtevaarders. Zij
werd op 6 maart 1937 geboren
in het dorp Maslennikovo als
dochter van een tractorbestuur
der en een textielarbeidster.
Op 17-jarige leeftijd ging Valen
tina in een bandenfabriek werken en
later kwam zij in dezelfde fabriek
waar haar moeder werkte. Deze is
thans gepensioneerd. Haar vader
sneuvelde in de tweede wereldoorlog.
De astronaute is lid van de Russische
communistische partij. Zij bezocht
gedurende zeven jaar avondscholen
en behaalde in 1960 een diploma voor
weef techniek.
De eerste ruimtevaarster is een
liefhebster van valschermspringer!.
Mej. Keeler: Geen
spionagepoging
doorIwanow
(Van onze correspondent in Londen)
Macmillan werd gedurende het
weekeinde voorlopig gered door
Enoch Powell, die als het geweten
van het kabinet en van de partij
fungeert en gedreigd had af te tre
den omdat Macmillans uiteenzetting
van zjjn beleid in het kabinet hem
aanvankelijk niet kon bevredi
gen. Zaterdagavond legde Powell de
verrassende verklaring af. dat hij
Macmillan. wiens premierschap be- thans geheel achter Macmillan staat,
laagd wordt door het Profumo-schan- omdat hij diens persoonlijke eer vol-
daal, heeft door drastisch ingrijpen komen onaangetast acht. Macmillan
de wegens gewetensbezwaren van en- kan thans rekenen op het kernkabi-
enkele ministers aan het wankelen net en de grote massa van de conser-
gebrarhte eenheid van zijn kabinet vatieve fractie.
hersteld. Hjj heeft de aarzelenden Indien echter een minderheid van
onder zijn collega's, die met aftreding tussen de tien en dertig Tories zich
hadden gedreigd wegens de slappe van stemming mocht onthouden, zou
manier, waarop Macmillan de hele dit een vertrouwenscrisis voor Mac-
affalre-Profumo heeft behandeld,
duidelijk gemaakt dat hy, wanneer
zjj hem op dit ogenblik tot heengaan
zouden dwingen, de gehele party in
zjjn persoonlijke ondergang zal mee
millan betekenen. HU zou dan zo
goed als zeker binnenkort plaats
moeten maken voor zyn grote rivaal,
de 60-jarige Richard Butler, omdat er
van de jongere generatie nog nie-
slepen door onmiddellijk de Kamers mand gereed schijnt om de teugels
CU 1 ummer bwUat <-U 16 pwtn»'» brulkt.
te ontbinden en nieuwe verkiezingen
te houden. Dit betekent dat de pre
mier dus Harold Wilson, de felle lei
der van de oppositie als boeman ge-
over te nemen en de verkiezingen te
winnen.
Christine Keeler ontkent in haar
„memoires" in een zondagsblad en Profumo,
Zaterdagavond is in de Am
sterdamse Stadsschouwburg het
Holland Festival officieel ge
opend. Tot de prominente gas
ten behoorden de echtparen
Luns. Zijlstra en Scholten.
ZU heeft 126 sprongen op haar naam
staan. ZU kreeg aan het einde van
haar studie aan de school voor ruim
tevaarders de rang van luitenant. ZU
begon deze studie pas in de lente van
vorig Jaar
Valentina Teresjkowa is ongehuwd.
ZU heeft een broer, die chauffeur is
en een gehuwde zuster.
Vlucht van belang
voor toekomst
Mevrouw Guerd, een bekende Rus
sische biologe, heeft tegenover Tass
verklaard, dat de Russische geleer
den reeds geruime tUd de problemen
bestuderen, die zich voordoen bU
ruimtevluchten met vrouwelUke
astronauten.
Het is van het begin af aan duide-
lUk geweest, aldus mevrouw Guerd,
dat de Russische ruimtevaarster
Teresjkowa evengoed in staat is een
opdracht in de ruimte te vervullen
als welke man ook.
In de nabije toekomst zal de ruim
tevaart door vrouwen wellicht nood
zakelijk worden, wanneer men kleine
levensgemeenschappen in de ruimte
denkt te brengen. Het is dus van
belane te weten hoe het vrouwelijke
organisme op de factoren, die zich
bij een ruimtevaart voordoen reageert
aldus de Russische biologe.
Gelukwensen van
aan de president der Sowjet-Unie de
eerste ruimtevrouw. Valentina Te
resjkowa, geluk gewenst met haar
prestatie en de hoop uitgesproken dat
de vlucht tot een goed einde zal wor
den gebracht.
Voorlopig geen
Amerikaanse
Een functionaris van het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruimte
vaart Nasa O. B. Lloyd heeft gezegd,
dat de Verenigde Staten op het
ogenblik geen plannen hebben om
een vrouw in de ruimte brengen.
Deze kwestie zou pas „een poos
later" aan de orde kunnen komen. De
Nasa zou over de lancering van
Valentina Teresjkowa officieel nog
geen commentaar geven voordat zij
het doel van de vlucht zou kennen
en zou weten of de vlucht was ge
slaagd.
Verscheidene vrouwelUke vliegers
hebben vorig jaar voor een senaats
commissie gepleit voor het betrekken
van vrouwen bU het Amerikaanse
ruimteprogr a mma
De voorzitter van de senaatscom
missie voor het ruimte-onderzoek,
Clinton Anderson, heeft gezegd, dat
de V.S. weldra de lijst van kandidaat
astronauten aanmerkelijk zullen uit
breiden. Ook vrouwen zouden in de
nabije toekomst op de lUst moeten
L)e eerste vrouwelijke ruimte
vaarder Valentine Teresjkowa
in gezelschap van haar landge
noot Valery Bikowski. die haar
thans in de ruimte begeleidttij
dens een iets minder opzienba
rende ontmoeting gefotografeerd
op het Rode Plein in Moskou.
Koningin Elisabeth Yorden MaaI 5enator *n:
3 derson vindt het niet nodig dat
Koningin Elizabeth van Groot- vrouwen bij de volgende groep astro-
Brittannië heeft ln een boodschap 1 nauten worden ingedeeld.
Mr. Horatius Albarda (58), wonende aan de Dennenweg 7 in
Noordwijk, zal drs. E. H. van der Beugel opvolgen als president
directeur van de K.L.M.wanneer de buitengewone vergadering
van aandeelhouders op 27 juni haar sanctie geeft aan een desbe
treffend voorstel van de raad van commissarissen.
Moise Tsjombe in
Parijse kliniek
De Katangese leider Molse Tsjombe
is gisteren in een Parijse kliniek op
genomen, nadat hij bjjna 36 uur op
het vliegveld van Orly had moeten
wachten, omdat hjj geen vergunning
bezat Frankrijk binnen te komen. Het
Franse ministerie van Binnenlandse
Zaken gaf Tsjombe de vereiste ver
gunning, nadat een dokter, die hem
had onderzocht, had verklaard dat
Tsjombe ernstige nierklachten had
en dat hij daarvoor in een ziekenhuis
diende te worden opgenomen.
Tsjombe zei tegen journalisten, dat
hU zich voor enige tUd uit de inter
nationale politiek wil terugtrekken
om de geesten gelegenheid te geven
tot rust te komen. Maar er moest
vooral geen twUfel over bestaan, zo
onderstreepte hU. dat hU zUn vroe
gere activiteiten later weer hervatten
zou. want, zo besloot hU: „MUn volk
verwacht van mU dat ik terugkom".
ook in een andere krant dat er ook
maar één woord waar zou zUn van
de verklaring, vrijdag afgelegd door
de adcovaat Eddowes, dat zU hem
verteld zou hebben dat de Rus Iva-
now haar zou hebben gevraagd b|j
Profumo inlichtingen in te winnen bestaan uit vijf personen, te we-
over kernwapens. Maar ze onthult ten hemzelf en vier directeuren, n.l.
De heer Albarda zal dan uit de
raad van commissarissen treden, van
welk college hU nu vice-voorzitter is.
Als president-directeur zal het zUn
taak zUn leiding te geven aan de
werkzaamheden van de directie en de
activiteiten coördineren. De directie
over kernwapens,
tegelykertijd, dat haar wel door een
ander gevraagd werd dit van Profu
mo te weten te komen. Ze had ge
weigerd. „Jack (Profumo) en ik wa
ren zo niet. Hjj sprak nooit met mjj
over zjjn werk of over staatszaken".
Christine Keeler onthulde de naam
van de vriend, die haar tot spioneren
trachtte te bewegen aan beide re
dacties. welke de naam en andere
byzonderheden onmiddellyk aan de
autoriteiten hebben doorgegeven.
Het Russische persbureau „Tass"
heeft zondag ontkend, dat de
voormalige plaatsvervangende mari
ne-attaché in Londen, kapitein Iwa
now, tUdens de Cubaanse crisis op
een of andere wUze gepoogd heeft
onderhandelingen te voeren met ver
tegenwoordigers van Engeland ten
einde dit land in de crisis te iaten
bemiddelen. De verklaring van
,Tass" maakt voor het eerst in de
Russische berichtgeving melding van
Iwanow in verband met de kwestie-
ir. F. BesanQon, mr. L. de Block, de
heer E. H. Larive en een nog te be
noemen directielid.
De heer Albarda, die onlangs door
de Koningin werd benoemd tot Com
mandeur in de Orde van Oranje Nas
sau, werd in Leeuwarden geboren. HU
studeerde rechten in Leiden. Na een
ambtelUke carrière stapte hU over
naar het bankwezen, dat hU na de
bevrijding weer verliet om tUdelijk
de leiding van het ministerie van Fi
nanciën op zich te nemen als secre-
taris-generaaJ. Eind 1945 bedankte hU
reeds. Enkele maanden later werd hU
benoemd tot directeur van de Neder
landse Handel MaatschappU. welke
functie hU rond tien jaar heeft ver
vuld. HU bekleedde, bovendien nog tal
van gesturende functies in de Neder
landse handel en industrie.
Zo had de algemene vergadering
van K L M-aandeelhouders hem in
april 1946 tot lid van de toenmalige
raad van bestuur benoemd In augus
tus 1956 werden de leden daarvan op
genomen in de nieuwe raad van com
missarissen, waarvan mr. Albarda vi
ce-voorzitter werd. Tevens is hU vice-
voorzitter van het college van gede
legeerden uit de raad van commis
sarissen. Door deze functies is hU
steeds ten nauwste betrokken ge
weest bU de ontwikkeling van de
luchtvaartmaatschappU en de lucht-
vaartproblematiek in het algemeen.
75
ZOMERPANTALONS
lichtgewicht
T5Jtu\ha.
Katoenen
gabardine,
krimpvrij
95
«Wjj:w»wi«i»]»w»ia»TZr
Het Amerikaanse departement van
defensie gaat de uitgaven voor
waarschuwingssatellieten drastisch
verminderen, zo wordt ln Washington
meegedeeld. De moeilijkheden bjj het
z.g. plan-Midas worden kennelijk als
onoverkomelyk beschouwd.
Midas had lanceringen van Rus
sische ballistische raketten snel moe
ten signaleren, doch is daarin slechts
voor een deel geslaagd.
Een deskundige heeft onlangs
voor een subcommissie van het Con
gres verklaard dat van de in 1963
aan het project uitgegeven 423 mil
joen dollar de helft is „weggegooid".
W5
Uit het Leidsch Dagblad van
17 Junij 1863:
Maandagavond had in den
koninklijken zoölogische bo-
tanischen tuin te 's Hage de
eerste muziekale uitvoering
plaats bij gelegenheid van de
opening dier inrigting.
Te Amersfoort is de prijs
van het gas voor particulie- 4
ren door de eigenaars der fa- j
briek met 15 Aug gesteld op
f 5 de 1000 kubieke voet. J