isie op de structuur
van de onderneming
Eerste
Alphens
steen voor
ziekenhuis
nn
Meer bevoegdheid
toekennen aan de
ondernemingsraad
Tories opgelucht:
Profumo niet naar
de Koningin
rochure Maatschappij Nijverheid en Handel
AUTOKAARTEN
HBéh
BMW
-
BMW
Philippijn wil
grote Maleise
statenbond
Burgemeester
als metselaar
ONTMOETING
KENNEDY EN
MACMILLAN
driewielertje
Kleuter fietst
25 kilometer
IllllllllltlH
LL1DSCH DAGBLAD ZATERDAG 8 JUNI 1963
Achtergronden
l, Mi
hmc,
inn et
pao
a let hoofdbestuur van de Ne-
ecAlandsche Maatschappij voor
F/e verheid en Handel heeft be-
InsU*n 'n de op 19 juni in Bos-
s ne p te houden 180ste jaarver-
ziji ering in bespreking te bren-
het onderwerp ,,De structuur
0 de onderneming". Over dit
lerwerp zijn de laatste jaren
'porten verschenen, te weten
'hie\ï Qr Wiardi Beekman
:hting. het Christelijk Natio-
g il Vakverbond, het Neder-
2ön(ds Katholiek Werkgeversver-
mij)iid, de Prof. Mr. B. M. Tel-
1 /njfsstichting en het Nederlands
eeftpbond van Vakverenigingen.
let is het hoofdbestuur opgevallen,
desondanks de kringen, die zich
rvnor zouden moeten interesseren,
icht 1 noB betrekkelijk weinig op de
fte zijn van de opvattingen die
dtieie stukken worden weergegeven.
*bo«,rom heeft hoofdbestuur be
en een brochure uit te geven,
1 di irin o.m. de hoofdpunten van
j rnoemde rapporten zijn opgeno-
m. Het onderwerp is ook in studie
tor«men door een Staatscommissie
der voorzitterschap van prof. mr.
7an>J. Verdam.
'dsi |et meest kenmerkende van de tot
tl/W tc#> verschenen rapporten is, aldus
hoofdbestuur, dat men vooral
en anderingen wil aanbrengen in het
ftg tuur van en/of het toezicht op de
te naamloze vennootschappen. In
lernemerskringen heeft de proble-
tiek, volgens het hoofdbestuur, nog
1 t voldoende aandacht en be-
eer lamheid verworven. Daarom heeft
hoofdbestuur aan vier onder-
mei s verzocht hun persoonlijke
,Hè ie op het vraagstuk neer te leggen
een preadvies.
'0UHet eerste preadvies is van de heer
A Hamburger, directeur van de
V. De Koninklijke Nederlandsche
"*.|od- en Zinkpletteryen v.h. A. D.
20 mburger te Utrecht. Hij bespreekt
positie van de ondernemer in de
efobtschappij. de naamloze vennoot-
T, j jap de onderneming en als onder-
el daarvan, de materiële status van
n- werknemers, lonen en winsten, en
ft georganiseerd overleg. Over de
utie van de raad van commissa-
sen merkt hij op. dat bij voorkeur
irin niet een specifiek belang
hoort vertegenwoordigd te zijn.
ïl is het aanbevelenswaardig, dat
commissarissen zoveel mogelijk
derscheiden deskundigen kunnen
hrengen. Veel fricties tussen aan-
eihouders en leiding van een N.V.
mer z.i. voort uit een onjuist besef
i elkanders rechtspositie. Met de
dernemingsraad staan wij. vol-
ms de preadviseur, voor een ontwik-
ling. die nog maar in een begin-
idium verkeert.
Onder de hoge druk van onze sterk
stuwende tijdsbeweging ontwikkelt
zich. volgens de preadviseur niet
alleen, als van oudsher, op zuiver
economisch, doch thans evenzeer op
sociaal gebied een geleidelijk samen
vallen van verantwoordelijkheid met
vooruitziend ondernemerschap.
Blechts zy kunnen zich in de hui
dige constellatie nog tooien met de
mantel van verantwoordelijk onder
nemer, die als maatschappelijke voor
hoede de brug weten te slaan tot
de zich in ruwe contouren afteke
nende nieuwe eeuw. Voorheen wierp
de toekomst haar schaduwen vooruit,
nu is zij reeds werkzaam onder ons.
De ingetreden structurele wijzigingen .„eernunl is van een nrde
zun ontzagwekkend. De materiele oKnZl^ïe prod^üe
positie en sociale status
De achtergronden waartegen het
I vraagstuk moet worden geprojec
teerd. worden belicht in een inleiding
Ivan prof. H. W. Lambers, hoogleraar
in de staathuishoudkunde, algemene
i leer der economie, ondernemings- en
bedryfswezen aan de Nederlands In
Economische Hoogeschool te Rotter
dam.
Prof. Lambers stelt het vraagstuk
als volgt: In de privaat-economische
'produktie-opbouw, die de grondslag
van onze economische orde blijft
vormen, is de onderneming het in
strument. bij uitstek, vanwaar initia
tieven tot economische activiteit wor
den verwacht. De economische orde
zelf echter wordt steeds meer ge
toetst aan andere criteria dan haar
doelmatigheid ten aanzien van het
verminderen van de schaarste. Men
vraagt naar haar doorwerking op
andere terreinen van het maatschap
pelijk bestel en wil weten, in hoever
re zij andere maatschappelijke doel
einden dan de welvaart bedreigt of
bevordert. Voor deze meervoudige
vraagstelling aan de economisch? or
de. wil ik de term vermaatschappe
lijking gebruiken. Juist, omdat de on
derneming het middelpunt en de
die met
wordt
dynamiek in de ondernemingsgewijze
produktie, bezien vanuit het stand
punt van een ondernemer in een
middelgroot besloten bedrijf. De be
voorrechten in de maatschappij moe
ten z.i. zich positief inzetten om tot
een betere structuur van de onder
neming te komen.
Voorwaarde daartoe is een wijzi
ging in mentaliteit en een beter we
derzijds begrip tussen werkgevers,
kapitaalverschaffers en werknemers.
Voorts is het gewenst dat de ver
antwoordingsplicht van de werkge
ver tegenover de factor arbeid wordt
vergroot en dat aan de factor arbeid
een mogelijkheid van beroep wordt
gegeven op een beslissing van de lei
ding. Ook meent hij, dat de factor
arbeid moet delen in de opbrengst
van de onderneming.
1.1.
Bevoegdheden
hedendaagse arbeider verschilfen daz omschreven, wordt zij Mn het proces
en nacht van rdt rie^perste In vermaatschappelijking, dat zich
dust-°ële revó utie aan de orde als 8cheel voltrekt, be-
aust-.ele revolutie. trokken. Zo wordt ztj. primair een
Dynamiek instrument voor economische doel-
einden, thans mede in discussie ge-
LoY <w KPZXST 15 Ül bracht' naar haar mogelijkheden als
MirCUr Va£1 s werktuig van een maatschappelijke
7^™7h„ i Bergen op orde. In dit ..mede", dat tegelijkertijd
Zoom. Zijn preadvies gaat uit van de een zichzelf blijven en een getoetst
worden op andere taken aanduidt,
ligt de problematiek. Een vraagstel
ling, die in de aard van onze econo
mische orde zelf besloten lag en ligt,
die nooit kernachtiger is geformu
leerd dan door J. Schumpcter: Ca
pitalism is change".
In de ochtenbijeenkomst van de
jaarvergadering van 19 juni te Bos
koop zal prof. Lambers de behande
ling van het onderwerp ..De struc
tuur van de onderneming" inleiden,
waarna de vier preadviseurs bun
standpunt in het kort mondeling zul
len toelichten. In de middagvergade
ring vindt onder leiding van prof.
Lambers de op de jaarvergaderingen
van de Nederlandsche Maatschappij
voor Nijverheid en Handel gebruike
lijke discussie met de leden plaats.
Gisteren zijn de ministers Zijl
stra en Korthals op Schiphol
aangekomen ran hun reis naai
de West. waar zij o.m. de over
eenkomst tussen de regeringen
van Nederland en de Neder
landse Antillen inzake de finan
ciële hulp van Nederland aan de
Antilliaaanse regering hebben
ondertekend.
Libellos: dus droge
en wanne zomer
Er ligt een droge en warme zo
mer in het nabije verschiet. Ten
minste, als men de oudere mensen
op Schouwen-Duiveland wil ge
loven.
Zij baseren hun weersverwach
ting op een t invasie van grote
zwermen libellen. De waterjuffers
zijn neergestreken in de nabij
heid vanen op de dijken, duinen
en stranden, waar.- zij hun net-
vleugels toeklapten en zich in de
zon te koesteren zetten.
De oudere Duivelanders, die al
vaker een dergelijke invasie mee
maakten, hebben naar hun zeg
gen vervolgens steeds een ivarme
en droge zomer moeten mee
maken.
FRAUENDORFER
„ONSCHULDIG"
De beschuldigingen die zijn inge
bracht tegen dr. Max Frauendorfer.
tweede penningmeester van de Chris
telijke Sociale Unie 'de Beierse zus
terpartij van de C.D.U.», zijn naar
hel oordeel van een commissie van
onderzoek uit deze partij niet ge
rechtvaardigd. Naar gisteren in Mün-
chen is meegedeeld is de commissie
in een beraad van twee dagen tot
de conclusie gekomen, dat Frauen
dorfer zich destijds meer 'egen het
nationaal-socialisme verzet heeft
dan „velen die zich thans tegenstan
ders van het Derde Rijk noemen".
Frauendorfer werd heftig gekriti
seerd toen hij via de deelstaatslijst
van de party een zetel in de Bonds
dag zou gaan bezetten. In februari
zag hij van dit. mandaat, af. Hij was
in 1928 tot de nazi-partij en l:ort
daarna tot de S S. toegetreden In het j
bezette Polen was hij eerst leider van
de sociale dienst en later gewoon i
soldaat. Volgens de commissie is hij
niet zoals beweerd was adju
dant van Heinrich Himmler, de lei
der van de S.S.. geweest.
VLOT DOOR EUROPA MET
lHyWEOENGIOS
ElWM
EUROPA
UNIEKE WE6EN6IDS VAN EUROPA
(mat wagankaart an routastift: f 2,50)
KDXZH
SVEBISI DANMARK
AUTOKAARTEN VAN VELE LANDEN
(met een schat van informaties: 11,25)
Aiivcrifiuie
de ruime gezinsauto v.a. f 5495.-
Luchtgekoelde motor. Benzineverbruik 1 op 16.
Topsnelheid 120 km/u.
V.a. f5495.- inclusief ruitensproeiers, buitenspie
gel, verwarming en airconditioning, lichtseiner,
verstelbare rugleuning, luxe
bekleding etc.
(Van onze correspondent in Londen), op hoogst onbevredigende wyze heelt
behandeld. Lauboui-leider Harold
'O
rTTTurw.v.'i
BilGIQUt
iittftf
OEUTSCMiAND
NIEUWSTE WEGWIJZER VOOR PARIJS
(an voor do prachtig* omgaving: f 1,25)
Tweede preadviseur is drs. A. W.
rer*ater. adjunct-directeur van de
.V. Koudijs' Voederfabrieken B.K.
i Den Bosch. Hij stelt vast, dat de
idrrnemine. welke in de juridische
van de N.V. gedreven wordt
samenwerkingsverband is van
'beid. kapitaal en leiding. De
RMnripatie van de werknemersgroep
hriidt voort, waarbij men de
irioden van het verkrijgen van
ehtsbescherming en van rechts-
rterheid heeft afgesloten, en nu de
Areden wil richten op de weg van
medezeggenschap.
De eerste stappen zijn daarop reeds
ügi-zet door middel van de instelling
»n de ondernemingsraden. Het hart
er wensen ligt in het toekennen van
lin.ere bevoegdheden aan de onder-
emmgsraad. Het lijkt de preadvi-
:ir zeer wel mogelijk en wenselijk
et cverleg in de ondernemingsraad
p verschillende terreinen te inten-
iveren.
Als derde preadviseur treedt op
•of. dr. F. L. Polak, directeur van
J. Menko N.V. in Enschede. Naar
(jn mening bevinden wij ons reeds
midden van een tweede industriële
ivolutie met nieuwe kaleidoscopi-
:he verschuivingen en omzettingen.
Krachtig "raspaard van een vermaarde stal"
Import: Alimpo N.V., Parkstraat 91a, Den Haag, tel. 070-184846 100dealers verspreid over het gehele land.
MaaK nu een proefrit bij de BMW-dealer:
Automobielbedrijf v. d. PIJL Zn.,
LEIDEN - OUDE HERENGRACHT 11 - TELEFOON 01710—22704
N.V. Automobielbedrijf MEKO
LEID SCHEND AM - VUETWEG 8 - TELEFOON 01761—3916
Conferentie in Manilla
I De Philippijnse minister van Bui
tenlandse Zaken; Emmanuel Pelaez,
peeft gisteren aan het begin van een
vierdaagse conferentie in Manilla van
p ministers van Buitenlandse Zaken
fcn Indonesië. Malakka en de Philip-
Wjnen het denkbeeld geopperd van
pn Maleise statenbond, bestaande uit
Indonesië, de Philippijnen. Malakka.
Ptagapore en de Britse gebieden op
Borneo.
L De bijeenkomst is belegd wegens
pet onbehagen van Indonesië en de
Ihüippynen over de plannen inzake
pe federatie van Maleisië, die voor
li augustus in het leven zou moeten
A'orden geroepen en waarvan slechts
Malakka. Singapore en Brits-Borneo
deel zullen uitmaken.
Een statenbond zal naar de mening
van Pelaez „een machtig bastion
vormen tegen agressie uit w elke hoek
dan ook en er voor zorgen, dat de
vrede en de veiligheid in het gebied
ïelf gehandhaafd blijft
De Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken. dr. Soebandrio.
meende dat verdeeldheid onder de
drie landen rampzalig voor Zuidoost-
Arië zou zijn en een chaos in het ge
bied zou veroorzaken. Vice-premier
Abdoel Razak van Malakka zegde alle
medewerking toe om barrières tussen
de drie landen te helpen slechten.
De audiëntie bij Koningin
Elizabeth van John Profumo, de
wegens een persoonlijk schan
daal afgetreden Britse minister
van Defensie, gaat zoals we
gisteren in een deel van onze op-
laeg berichttenniet door. Pro-
laag berichtten - niet door. Pro
ten meedelen, dat hij de konin
gin verzocht heeft, gezien de
omstandigheden van de audiën
tie te mogen afzien. Koningin
Elizabeth heeft Profumo's ver
zoek ingewilligd. Zij heeft daar
mee zichzelf onvermijdelijke kri
tiek en Profumo voor een extra
vernedering bespaard.
Vele conservatieve Lagerhuisafge
vaardigden. die ontsteld waren over
I het vooruitzicht dat de Koningin
audiëntie zou verlenen aan een J;"naica is gisteren tot drie jaar ge-
Wilson zal de aanval openen met als
thema de nationale veiligheid, welke
door Profumo's gedrag in gevaar kan
zjjn gebracht.
Het Lagerhuis is politiek niet ge
ïnteresseerd in deze liefdesaffaire,
maar wil weten welke rol de ln de
cember naar Moskou teruggekeerde
Russische assistent marine-attaché
Iwanow heeft gespeeld. Niemand sug.
gereert dat Profumo bij Russische
spionage-activiteiten betrokken zou
zijn geweest. maar het Lagerhuis wil
weten waarom Mac nulla n zo gnf
Profumo's lezing heeft aanvaard dat
zijn verhouding tot Christine Keeler
volkomen onschuldig was. .Aangeno
men tenminste dat de geheime dienst
over het doen en laten van het
vreemde gezelschap waarin Profumo
verkeerde, aan de premier heeft ge
rapporteerd.
De oppositie heeft met opzet afge
zien van de indiening van een motie
van wantrouwen om het de conser
vatieven gemakkelijker te maken hun
kritiek op de regering te luchten.
Valerie Hobson, Profumo's echtge
note. die meestal met haar actrice-
naam van vroeger wordt aangeduid,
heeft afgezien van een propacanda-
rede welke fcy volgende week donder
dag voor de conservatieve vrouwen,
organisatie in het district van Bire-
mingham zou houden. Zy is politiek
aeer actief en hielp haar man ln zijn
werk.
<fo$>
FRANCE
«CHWIU
SWSSESVUZflU
SPECIALE KAART VAN NEDERLAND
(mat tol van toeristisch* tips: 0,90)
NEDERLAND
Vele honderden Esso dealers heb
ben al deze kaarten in voorraad.
Drie
aar cc
De jazzmusicus Aloysius Gordon uit
Juist op zijn zestigste verjaar
dag heeft burgemeseter Bruins
Slot gistermiddag in aanwezig
heid van een groot aantal geno
digden de eërste steen gelegd
voor het in Alphen aan den Rijn
aan de Heul in aanbouw zijnde
ziekenhuis, dat gebouwd wordt
voor rekening van de Vereni
ging voor Christelijke Zieken
verzorging in Nederland.
De voorzitter van deze vereniging
ir. R. v. d. Bout. begroette op het
bouwterrein de vele genodigden, o.w.
het voltallig gemeentebestuur van
Alphen aan den Rtyn met de gemeen
te secretaris de heer A. Veeiihuijsen.
een aantal raadsleden, bestuursleden
van de Maatschappij Ziekenfonds
Alphen en Omstreken, tal van artsen
predikanten en de deken te Alphen
aan den Ryn.
Ir. Van den Bout herinnerde er
aan. dat de burgemeester van Al
phen 1 oktober 1962 de eerste paal
heeft geslagen. Weliswaar heeft de
strenge vorst de bouw enigszins ver
traagd. maar. zo vervolgde ir. Van de
Bout, de naannemers zullen trachten
deze achterstand weg te werken zo
dat het werk toch op de vastgestelde
tyd zal kunnen worden opgeleverd.
Burgemeester Bruins Slot noemde
het voor hem een grote eer, dat h(j
niet allee nals hoofd van de gemeen
te, maar ook als bestuurslid van de
vereniging de eerste steen mag leg
gen voor de ziekenhuisbouw. Alphen
aan den Ryn zal zich straks aller
minst voor dit ziekenhuis behoeven
te schamen. De voorlopige opzet is
160 tot 170 bedden
De grootste schat op aarde is een
goede gezondheid, aldus burgemees
ter Bruins Slot. die tot slot de wens
uitsprak, dat dit nieuwe ziekenhuis
straks voor een ieder, die er in op
genomen moet worden, in ruune
mate zal bydragen tot het algeheel
herstel van gezondheid.
Vervolgens ging Alpheus burger
vader op uitnodiging van ir. Van de
Bout tot het metselen van de eerste
steen over.
Na afloop van de plechtigheid reci
pieerde het bestuur van de vereni
ging in hotel 's-Molenaarsbrug.
aftredende minister wiens gedrag al
gemeen wordt afgekeurd, is opgelucht.
Lord Poole. een van de beide voor-
n. l i. I zitters van de conservatieve partij,
Ue burgemeester metselt, on-1 eaf fi.trri,ïf,nrt voor do WevisiVtor,
dat het Profumo-schandaal een ern
stige terugslag voor de party bete
kent.
der toezicht van zijn echtgenote,
en de voorzitter van de vereni
gingir. v. d. Bout (links), de
eerste steen op zijn plaats.
(Foto Leidsch Dagblad)
Op 16 juni. wanneer het Lagerhuis
van het Pinksterreces terugkeert, zal
de oppositietegen Macmillan los
branden omdat h(j de zaak-Profumo
vangenisstraf veroordeeld wegens het
toebrengen van lichamelijk letsel aan
Christine Keeler. Zy verontschuldig
de zich voor haar uitbarsting van
donderdag. De rechter /.ei deze te
hebben begrepen, gezien de insinua
ties van Gordon.
Christine Keeler heeft het recht op
dezelfde bescherming als wie ook. zei
de rechter. Miss Keeler was door
Gordon geterroriseerd, meende hij.
Gordon heeft reeds dertien veroorde
lingen op zijn naam en bijna de helft
van de laatste dertien jaar heeft hij
in de gevangenis doorgebracht. Het
speet de rechter dat hy geen be
voegdheid had om Gordon het land
uit te zetten.
(Van onze correspondent in Lonccn)
Premier Macmillan en president
Kennedy zullen elkaar voor het
eerst na hun gesprek in Nassau eind
i vorig jaar op 29 en 30 juni ent-
moeten en wel op Macmillans land
goed Birch Grove in Sussex. Deze
nieuwe ontmoeting vindt plaats na
Kennedy's bezoek aan de Bondsrepu-
i bliek en Ierland en voordat hij naar
Italië gaat.
Het is mogelijk, dat de ontmoeting
tot gemeenschappelijke stappen in
zake een verbod van kernproeven zal
leiden. De Britten zijn in dit opzicht
soepeler dan de Amerikanen.
Een ander belangrijk punt van be
spreking is de kwestie van de ge
meenschappelijke NAVO-Polarisvloot
[waaromtrent de Amerikaanse presi
dent geestdriftig is. De Britse regering
hoewel zy in beginsel haar zegen san
het plan heeft gegeven, houdt echter
nog een slag om de arm. Londen
schijnt wel overtuigd van het poli
tieke nut van de vloot, maar vraagt
zich nog steeds af of het plan tech
nisch en militair aanvaardbaar is.
Of admiraal Ricketts missie naar
Londen in die opvatting verandering
heeft gebracht, is nog niet bekend.
Overal in West-Europa ziet U dit embleem.'
Symbool van Esso sarvict!
Speciaal voor toariston.
MET ESSO BENT U BETER UIT!
(Van onze Hilversumse
correspondent)
Er is een nieuw record afstandiietsen
voor kleuters gevestigd. De 7-jarige
Adriaan Vuyst uit de Raadhuis
straat in Naarden, heeft donder
dagavond de afstand vesting Naai
den—Amersfoort (25 kilometer) in
5 uur afgelegd. Op zyn, roodge
kleurd driewielertjè volgde de kleu
ter de drukke ventweg langs Rijks
weg 1. Hoogtepunt van de avon
tuurlijke trip: een zakje patates
frites en drop van de Amersfoortse
politie.
Adriaan pakte 's middags zyn fietsje
en reed de straat in. Zijn moeder
miste hem plotseling en ging zoe
ken Spoedig werd dc gehele buurt
gealarmeerd en op fietsen en brom
mers trokken de vestingbewoners er
op uit om Adriaan te zoeken. Om
half tien werd de politie ingescha
keld. nadat het privé-opsporings-
werk vanaf vijf uur zonder resul
taat was gebleven. Alle politiepos
ten in de omgeving werden gewaar
schuwd tot Amersfoort toe. Het
ergste werd gevreesd, maar de hoop
leefde op. toen iemand verklaarde
Adriaan langs de Rijksweg gezien
te hebben.
In Amersfoort hielden verbaasde
voorbij gangers de montere kleuter
aan. Wie hij was en waar hy van
daan kwam? Adriaan wist het niet
precies en das werd hy naar het
politiebureau gebracht. Daar was
meteen duidelijk dat het hier de 7-
jarige vermiste jongen uit Naarden
betrof. Opgetogen keerde Adriaan
bij zyn ouders terug. Vooral die
agenten uit Amersfoort vond hij
„machtige lui...."
