KAREkdi
ZET AMERIKA REM OP
RUIMTE-PROGRAMMA?
jWr. P. J. Idenburg nam afscheid
van Afrika-Studiecentrum
PROF. DR. H. JONKER OVER
LITURGISCHE PROBLEMATIEK
Steenkoolprodnktie
zeer sterk gedaald
LOVELY
Kritiek moment in wedloop
dè sigaar
voor vader
Drukbezochte receptie in
Leid se Universiteit
In Perzië is de
rust weer
teruggekeerd
Busje reed in
op militairen
KERKDIENSTEN MOETEN
REFORMATORISCH ZIJN
Botsing met
dodelijke
afloop
VIER DODEN
IN VERKEER
J <- In de Stationsstraat te Horst is
gisteren de 46-jarige mevrouw G.
Lucassen uit Sevenum door een
auto aangereden en overleden. Het
ongeluk gebeurde doordat de wa
gen een lekke band kreeg en over
de kop sloeg.
Sabotage aan
Iberische
vliegtuigen
Rusland lanceert dit jaar
nog enkele astronauten
Damast
gordijn
Velours
7.25
lericht 1 maart 1360
Vrydag 7 Juni 1963
Tweede blad no. 30973
5? Dl
9.3
es km
Spoorwegstaking 1
in FRANKRIJK
tloor automatic
(Van onze correspondent in Parijs)
De radio raadde vanochtend alle
Fransen weer aan vandaag vooral
geen trein te nemen of de reis des
noods tot morgen uit te stellen. Gis
teren besloten de drie vakverenigin-
I gen namelijk voor vandaag een ver
rassingsstaking uit te roepen omdat
de machinisten bezwaren maken I
i tegen invoering van automatische
trein beheersing. De machinisten wil-
I len er niet aan omdat ze bang zjin
overbodig te worden,
i De Franse spoorwegdirectie wijst op
de stijgende tekorten van de exploi
tatie en op de voorbeelden van auto-
matische treinbeheersing, die ten j
1 voordele der veiligheid al door ver- I
I scheidene andere landen, (Amerika,
Bloeddruk
kardinaal
uitzonderlijk hoog
Van betrouwbare zijde wordt ln
Wenen vernomen dat kardinaal
Mindszenty aan uitzonderlijke hoge
bloeddruk" lijdt. De kardinaal ver
toeft al meer dan zes jaar in de
Amerikaanse legatie te Boedapest. De
legatie heeft over de toestand van de
kardinaal niets willen meedelen.
West-Duitsland. Zwitserland en Ita
lië) zijn gegeven. Op verschillende
baanvakken zouden de machinisten
uit protest hun locomotieven vandaag j
op gezette tijden voor twee uren stil
zetten. De bedoeling is echter wel dat
alle treinen, met meer of minder ver
traging, vandaag hun eindpunten
toch nog zullen bereiken.
doos van vijf 1.65
doos van tien 3.30
Tijdens een geanimeerde receptie hebben gistermiddag zeer
in de receptiekamer van de Leidse Universiteit afscheid
ibejenomen van mr. P. J. Idenburg. die thans de tijd gekomen achtte
8^jro zijn functie van algemeen secretaris van de Stichting Afrika-
neer te leggen. Uit de grote belangstelling, welke
jjfich deze middag rond de figuur van mr. Idenburg concentreerde,
duidelijk af te leiden, dat hij in deze functie zeer vele con-
itv<jacten heeft gelegd.
Olta
Onder de velen, die mr. Idenburg
m diens echtgenote de hand ten af-
leid drukten en daaraan ook een
ia iersoonlijk woord van dank verbon-
t. len, waren o.m. de ambassadeur van
ixz. 5uid-Afrika H. A. Rust, de burge-
o oimeester jhr. mr. F. H. van Kinschot,
to wethouders, de heren ir. J. J. G.
tan Hoek en C. J. Piena, de voorzitter
1jan het Afrika Studiecentrum, prof.
„'JAr. R A. J. van Lier. in wiens gezel-
zich ook enkele bestuursleden
tan dit centrum bevonden, tal van
IA hoogleraren en oud-hoogleraren der
Universiteit, medewerkers en
de oud-medewerkers van het Studie-
<5 feentrum en het Afrika-Instituut. ds.
•ot-I. H. Enklaar en ds. G. J. Mackaay
Wnens de Ned. Zendingshogeschool
Oegstgeest, drs. E. Pelinck oud-
H. Pott. directeur van het Ryksmu-1
'Dleeum van Volkenkunde, dr. K. J.
lc«,Brouwer. oud-rector van de Zen
dingsschool te Oegstgeest. dr. W. D.
van Wijngaarden, oud-directeur van
""let Rijksmuseum van Oudheden, mr.
E. Menten en mej. mr. M. E. Blok.
^voorzitter en secret aris van het
Universiteitsfonds, mr. J. A.
veiponner, oud-president van de Hoge
>el.
NI
Nationaal zangconcours
#ra Woensdag as. hoopt de Ring van
mphr. Zangverenigingen „Leiden en
8. (Omstreken" haar 28ste Nationaal
r. Eangconcours te organiseren in de
'k.ptadsgeh oorzaal
Tevens is dit een jubileumconcours,
^•Öaar de Ring dit jaar haar veertig
jarig bestaan herdenkt. Zevenentwin
koren hebben voor dit concours
De jury bestaat uit be
kende musici, t.w. de heren, P. v. d.
Kerkhoff, R. Beintema en M. v Huis.
Het concours duurt van 's morgens
s.IO tot 's avonds 11 uur met onder-
k. brekingen van 12—2 en 4.30—6.30 uur.
Raad en voorzitter van de Commissie
voor de betrekkingen met Zuid-
Af rika dr. A .A. Kampman, directeur
van het Instituut voor het Nabije
Oosten, dr. J. J. Mak. secretaris van
de Maatschappij der Ned. Letter- voorafgegaan.
De ambassadeur van Zuid-
Al rika rechtsneemt afscheid
van mr. P. J. Idenburg en diens
echtgenote.
(Foto L.D./Holvast)
kunde te Leiden, de rector-magni-
ficus en de secretaris van de Leidse
Universiteit, resp. prof. dr. S. Dres
den en mr. N. F. Hofstee, prof. dr. A.
v. d. Kolff en mej. dr. J. Felhoen
Kraal namens het Instituut voor de
Tropen te Amsterdam en voorts ver
tegenwoordigers van studentenfacul
teiten en vele vrienden en bekenden
van de scheidende secretaris, die deze
functie zeventien jaar heeft bekleed.
Er waren deze middag ook vele
schriftelijke en telegrafische af-
scheidswensen, o.a. van het Ned. Bij
bel Genootschap en de bibliotheek
van het Vredespaleis, binnengeko
men. Aan deze receptie was reeds
eerder een afscheid in intieme kring
In 1962 is de kolenproduktie,
die zich gedurende enkele ach
tereenvolgende jaren in stijgen
de lijn heeft bewogen, op ver
ontrustende wijze gedaald met
ongeveer 8.4 procent. Een van
de factoren die hierbij een rol
spelen, is een tekort aan perso
neel. aldus het jaarverslag van
het Bedrijfschap voor de Steen
kolenmijnindustrie.
Sedert 1958 is de personeelsbezet
ting voortdurend gedaald, met name
doordat hetnatuurlyk verloop slechts
ten dele werd gecompenseerd.
De werving van buitenlandse ar
beiders. die door verschillende oorza
ken slechts langzaam op gang is ge
komen. heeft in 1962 niet geleid tot
afdoende voorziening in het perso
neelstekort. Voorts heeft de produk-
tie de ongunstige invloed ondervon
den van een stijging van het ver
zuim, een verschijnsel dat algemeen
landeliijk ls opgetreden, aldus het
jaarverslag.
In 1962 bedroeg de netto steenkolen-
produktie 11.573.000 ton. Het jaar
daarvoor was het 12.621.000 ton.
I
In de Perzische hoofdstad Teheran
Op de binnenlandse kolenmarkt
kwam geen wijziging in het beeld van
de laatste jaren. Het aandeel van de
kolen in het energie-verbruik blijft j is gistermiddag de rust teruggekeerd,
relatief dalen. In de stijging van de nadat de betogers, die gisterochtend
Nederlandse energiebehoefte wordt de straat waren opgegaan, door mili-
voorzien door toeneming van aard- tairen waren verspreid. Bij de vecht-
olieprodukten. De afzet van Neder- partijen van de afgelopen dagen zijn
landse kolen en cokes heeft zich de 86 mensen gedood en 150 gewond, al-
laatste jaren, behoudens een geringe dus is officieel meegedeeld. De Per-
daling in 1962, gekenmerkt voor ver- zi^chc „veiligheidsraad" heeft beslo-
groting van de export. De binnen- ten zo streng mogelijk op te treden
landse afzet van steenkolen bedroeg bij nieuwe ongeregeldheden. Politie
3.756.000 ton, de buitenlandse en militairen hebben bevel gekregen
2.223.000 ton. 1 m
■,gTHirecteur van „De Lakenhal", curato-
van het Afrika-Instituut, dr. P.
Advertentie
Zoekt U moderne of klassieke
gouden verlovingsringen
v. d. WATER. Haar!.straat 207,
heeft het. Zeer grote keuze.
Op het graveren kunt u wachten
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Petronella Johanna Catharina, dr
j tyan C. P. van Tol en C. M. Vollering;
"ngrld Elizabeth, dr van M. A. Kerk-
oven en N. Prevoo; Margaret Kristin,
t r van M. M. Davis en J. Muhlmeister;
Johanna Geertruida, dr van W. F
'riruné en J. A. P. van Tol; Cornells
indrles. zn van J. Kamplnga en A. v.
Laan; Harmannus Nieslnus, zn van
|«J Kamplnga en A. v. d. Laan; Slebe
0 Daniël, zn van G."-Jongebloed en R.
M. W. Kesemakers; Monlgue Jacque-
|llne, dr van G. M. Seijn en A. Lang-
kemper.
ONDERTROUWD
A. Bekooij en E. Rfjsbergen; W. C.
Peet en M. C. T. Otten; J. van der
Weele en A. M. Bot; N. Paauw en I.
L. Clere; P. van Hecke en M. P. van
der Hoek; W. Hendriks en L. H. A. M.
Pu; P. Neuteboom en S. Cornet; H. B.
Ramakers en J. J. T. Vermeulen;
JA. Schreuders en P. Looman; J. C
en J. Hogenes; L. W. Jonge-
leen en s. W. cle Groot; C. G. Schol-
tes en M. M. W. Pieterse; G. N. van
der MelJ en G. van der Reljden; B M
M. Baak en J. C. W. de Bree; W. G
Bousie en J. Janssen; H. J. Krijneö en
U G. c. C. Splinter; L. Q van Rooden en
f J. M. M. Beckers; P. Kralt en V. Lök-
ïken; D. A. G. Canclan en C. H. Roe
it landse; H. van Kempen en T. J. M
4 StUgers; J. F. Azler en L. A. Planjer;
4 W. A. Klein en E. Kluivers; I. van der
5 Tuin en Y. Pleplenbosch; W. de Ru en
7 M. E. van den Berg.
GETROUWD
i J. Gordon en J. J. W. de Ruiter; P.
J. J. van Amsterdam en G. Blansjaar;
H. Swanenburg en C. van der Vos; D.
F. van der Blom en W. E. Hartevelt;
B. Schroef en C. Bekooij; J. Kamp en
D. E. Serller; C. W. F Onvlee en C.
M. F. de Laaf; A. W. de Groot en J.
W. van Zwleten: D. van der Veere en
i J. E. Benschop: R. B. Wljnanta en G.
Arends; J. Perreljn en W. van Loef;
l W. M. Dusoswa en T. A. M. Wortman;
i H. G. Peters en G. W. Erades: E J.
i Termeulen en J. C. Ravensbergen; L
C. Snoefjs en J. M van der Reljden.
OVERLEDEN
L. M. Verheyen, 41 Jr. e.v. H. B
i Zwlers; A. Smit. 63 Jr. man; A. M. M
W- Karstens. 50 Jr._vrouw; A. Simons.
Het streven van de jubilerende afdeling Leiden van de Geref.
Bond in de Ned. Herv. Kerk om voor een aantal actuele onder
werpen meer belangstelling dan uit eigen kring te trekken, is ook
gisteravond in vervulling gegaan. Onder het gehoor van prof. dr.
H. Jonker, hoogleraar te Utrecht, die deze avond in gebouw
Prediker de liturgische problematiek aan de orde stelde, bevonden
zich o.m. ds. Heule, gereformeerd predikant, dr. Velema. chr.
geref. predikant en de hervormde predikanten ds. Groot alhier,
ds. Lindenburg te Ter Aar en ds. Baart te Rijnsaterwoude.
Prof. dr. Jonker, zo bleek uit zijn
lezing, achtte cle tijd gekomen om
zij het op zachtzinnige wijze te
revolteren tegen de hoorgemeen
te" zoals zij zich in vele plaatsen in
ons land in de zondagse samenkom
sten nog openbaart.
Centraal moet blijven het spreken
Gods. maar de gemeente moet reage
ren. opdat de geloofszekerheid ver
diept worde, de onderlinge gemeen
schap moge opbloeien, de christen
moge afsterven aan zichzelf om met
Christus te leven, de lof van God
steeds meer worde gebracht bij ce
tekenen van brood en wijn en de
wereld méér moge gaan merken van
het heil, dat God in Jezus Christus
heeft geopenbaard.
In ons land is voor de reformato
rische eredienst de liturgie van
Genève overgenomen. Let wel: niet
die van Calvijn. Daartussen bestaan
niet-geringe verschillen. Wij hebben
daardoor typische preekdiensten ge
kregen, afwijkend van de Calvinisti
sche en meer overeenkomend met
de Zwingliaanse intenties. Calvyn
stond meer aan de katholieke (alge
mene* en de Lutherse kant, niet aan
de modernistische en spiritualistische.
Hij wilde vasthouden aan de alge
mene Kerk; immers, de Kerk is niet
begonnen bij de Reformatie. Hij
stond in de spanning van de geheel
heid èr. de waarheid. Deze wijde visie
is er bij ons te weinig geweest, zo
meende prof. Jonker.
Doorbraak
Liturgische problemen kenden wij
eeuwenlang niet, dogmatische des te
rneer. In het begin van deze eeuw
deed zich daarin een doorbraak voor.
Wel'swaar niet zonder romaniseren
de cn sacramentalistische tendensen
maar toch zeer stimulerend. En na
de tweede wereldoorlog is er opnieuw
een liturgische bezinning gekomen,
mede uit oecumenische en histori
sche motieven.
Spreker waarschuwde tegen een
esthetisering van de kerkdienst, als
ook tegen een sacramentalisering en
traditionalisering daarvan. Onze
I diensten, zo zei hij, moeten reforma
torisch biyven. Hy spitste dit vervol
gens toe op de oogmerken van de
Geref. Bond. die ln het geheel van
de Hervormde Kerk opkomt voor de
waarheid, de belijdenis en de bevin
ding.
Prof. Jonker meende, dat in geref.
kringen de waarheid te zeer wordt
benaoerd als systeem, terwijl zij juist
appellerend en dialogisch is. Liturgie
is in wezen niets anders dan dat de
waarheid Gods, die in de prediking
tot ons komt, zo met de mensen bezig
is, dat dezen reageren, antwoord
geven op het spreken Gods. In de
preek maakt de voorganger het
eigenlijke woord van God. dat spreekt
uit de Schriftlezing en de tekst voor
de preek, reëel, concreet in de eigen
situatie en ruimte. Wij mogen daar
dan ook niet als toehoorders zitten.
Prof Jonker noemde zes reacties
bij de gemeente op de verkondiging
van het Woord: schuldbelijdenis, lof
prijzing. de onderlinge gemeenschap,
de deelneming aan het heil. de
offerande en het dienstbetoon in en
buiten de samenkomst van de ge
meente. Op deze wijze ontstaan er
mogelijkheden om los te komen van
het boorgemeente-zijn. Op deze wijze
kan de dynamiek van het Woord
Gods werkzaam zijn in de gemeente.
om iedereen, die relletjes uitlokt, zon
der meer neer te schieten. De gear-
resteerde leiders van de samenzwe-
ring zullen terechtstaan, aldus een
mededeling van premier Alam.
I Premier Alam zei voorts in een ra-
diorede, dat het land zich gelukkig
mocht prijzen dat de samenzwering
I van de godsdienstige leiders op tijd
aan het licht was gekomen. Het kom-
Een personenbusje Ls gisteren op j plot, zo zei hij, zo uover veertien da-
de Amersfoortseweg tussen Maam gen ten uitvoer zijn gelegd De Per
en Amersfoort ingereden op een j zische regeringsleider verklaarde la-
groep militairen, die rechts van de ter meer over de plannen van de sa-
weg liep. Een van de militairen, de menzweerders te zullen meedelen De
sergeant der mariniers J. Stam uit voornaamste punten ervan behelsden
Den Beider (35) U met een geeom- de bezetting of vernietiging van tele-
pllceerde beenfractuur en ernstige fooncentrales, elektriciteitsbedrijven
verwondingen in het militair rieken- i en wateileidingsinstallaties.
huis „Oog en Al" in Utrecht opge
nomen Ook de bestuurder van het
busje liep een (dubbele) beenbreuk
op.
Vijf adelborsten kregen lichte ver
wondingen. Zij werden overgebracht
naar „Oog en Al" in Utrecht of naar
het gewestelijk militair hospitaal in
Amersfoort. De bestuurder van de
personenauto is ook gewond. Zijn
toestand is niet ernstig.
L>e adelborsten nemen deel aan
ten tweeweekse bivakoefening in de
omgeving van Maarn. Zij waren op
weg naar de schietbaan op de Leus
der neide ten zuiden van Amersfoort
en liepen in twee groepen op het
rechter weggedeelte. Het busje wilde
de achterste groep passeren terwijl
van de andere kant een benzinetank
wagen van de Koninklijke Land
macht naderde.
Het busje reed daarbij in op de
groep militairen en kwam vervolgens
ln botsing met de trekker met op
legger, waarop een vaste benzinetank
was gemonteerd. De bestuurder
van het busje raakte klem en moest
worden bevrijd. Hij is in een zieken
huis in Amersfoort opgenomen.
Wet gewetensbezwaren
militaire dienst
Do wet gewetensbezwaren militaire
dienst zal in werking kunnen treden
zodra de algemene maatregel van be
stuur, waarbij de uitvoering van deze
wet wordt geregeld, tot stand is ge
komen. Hoewel het ontwerp voor dit
besluit vrijwel gereed ls, zal het
mede ln verband met de bij de oor-
bereiding van een dergelijk besluit te
volgen procedure vermoedeiyk neg
enkele maanden duren voordat de
wet in werking zal treden. Dit zegt
Te Woubrugge
In de dichte mist is vanmorgen de
motorrijder A. M. Zwartelé uit Rüp-
weterlng op de Kerkweg bij de be
graafplaats te AVoubrusse tegen een
vrachtauto gereden. Het slachtoffer
werd daarbij zo ernstig gewond, dat
het op weg naar het Academisch
Ziekenhuis te Leiden overleed.
Het ongeluk ls vermoedelijk ont
staan doordat de bestuurde van een
uit de richting Woubrugge komen
de vrachtauto geen voorrang ver
leende aan de van Hoogmade nade
rende motorrijder. Deze botste tegen
het rechtervoorwiel van de vracht
auto en werd levensgevaarlijk ge
wond aan hoofd, borstkas en rech
terbeen. Dokter J. Noote verleende
eerste Hulp. waarna het slachtof-
ger per ziekenauto naar Leiden werd
gebracht. Onderweg bezweek de mo
torrijder aan zijn verwoningen.
De 58-jarige veehandelaar H. Smit
uit Nijeveen is gistermiddag met
zijn bromfiets, ongeveer een kilo
meter buiten Nijeveen. op een
niet-beveiligde overweg gegrepen
door de trein LeeuwardenZwolle.
De man was op slag dood. Het
slachtoffer laat een vrouw en drie
kinderen na.
De 90-jarige oud-molenbouwer A.
van de Beemt is gistermorgen by
het oversteken van de Bredaseweg
in Etten tegenover het bejaarden
huis waar hy verzorging genoot,
door een passerende vrachtauto
gegrepen en tegen het wegdek ge
smakt. Om elf uur is hy in het
St.-Ignatiusziekenhuis te Breda
aan de gevolgen ervan overleden.
Het vijfjarig zoontje van veehou
der W. Visser uit Schagen is gis
termorgen op ongeveer honderd
meter afstand van de ouderiyke
woning door een personenauto ge
grepen. Het kind. dat onverwacht
de provinciale wég wilde overste
ken, werd zo zwaar gewond, dat
het tydens het vervoer naar een
ziekenhuis in Alkmaar is over
leden.
de minister van Defensie, de hter
Visser, mede namens zijn ambtge
noot van Justitie, in antwoord op
schrifteiyke vragen van het Tweede-
Kamerlid, de heer Fralissen (PvdA).
Vooi wat betreft de duur van de te
werkstelling wordt in de praktijk
reeds de in artikel 1 van de nieuwe
wet genoemde termyn van 26 maan
den aangehouden, aldus de minister.
In het bagageruim van een Cara-
velle-lijntoestel van de Spaanse
luchtvaartmaatschappij Iberia brak
gisteren brand uit, kort voordat het
vliegtuig van Frankfort naar Barce
lona zou vertrekken. De brand werd
ontdekt door personeel van de lucht
haven, dat bezig was met het inladen
van de bagage.
Dank zy het kordate optreden van
deze mannen sloeg het vuur niet over
naar de pas gevulde brandstoftanks.
Drie kruiers werden met brandwon
den naar het ziekenhuis gebracht.
Toen de brand werd ontdekt, bevon
den zich nog geen passagiers aan
boord van het toestel
Op „London Airport" deed zich gis
teren een dergelijk geval voor. Daar
ontplofte een koffertje dat aan boord
zou worden gebracht van een Por
tugees Cara veile-toestel. Er ge
beurden geen persooniyke ongeluk
ken. Het vliegtuig vertrok gister
avond met vyf uur vertraging naar
Lissabon en Las Palrnas met 68 pas
sagiers, voornameiyk vakantiegan
gers. De politie zoekt naar de eige
naar van het koffertje.
Advertentie
EEN
STERK
STAALTJE
86 Jr, man; M. J. Zwaan, 59 Jr, man. Wassenaar.
GEPENSIONEERDEN
GEZELLIG UIT
De reisclub van de Bond van Ge
pensioneerden by de Ned. Spoor- en
Tramwegen maakte een bustocht
door Nederland. Van Leiden ging het
naar Aalsmeer, Loenen en Loosdrecht
waar koffie werd gedronken. Van
daar reed het gezelschap naar Hil
versum, Baarn en Hoevelaken. Hier
werd de broodmaaltijd gebruikt.
In Harderwyk werd later op de
middag theepauze gehouden. Des
avonds kwam het gezelschap in Hil
versum aan waar het diner gereed
stond. Na het diner waren er enkele
attracties met muzikale omlysting.
Via het verlichte Schiphol ging het
weer op Leiden aan.
De tocht werd begunstigd door
prachtig zomerweer.
Examencommissies
In de examencommissie wiskunde
m.o. zyn benoema tot lid dr. W. J.
Claas te Leiderdorp, prof. dr. W. T.
van Est te Leiden, dr. G. W. M. Kal
lenberg te Oegstgeest en prof. dr. J.
P. Murre te Voorschoten; idem in de
examencommissie kleuterleidster de
heer J. G. A. Smorenburg (voorzit
ter). mej. G. M. C. Gelauff te Kat-
wyk aan Zee en de heer A. Kieft te
Het hoofd van de Russische delegatie prof.
Blagonravov naar het ruimtevaartcongres in
Warschau, georganiseerd door het internatio
nale comité Cospar, heeft in de Poolse hoofd
stad volgens United Press mededelingen gedaan
omtrent de Russische ruimtevaartplannen voor
de naaste toekomst. Deze mededelingen waren
vaag.
Minder vaag waren volgens United Press de
mededelingen van de leider van de Amerikaanse
delegatie dr. Richard Porter: de eerste anderhalf
jaar geen bemande ruimtevlucht meer. opschor
ting van het project Gemini (twee ruimtevaar
ders in één cabine) voor een vol jaar, geen ruim
teschepen naar Mars of Venus, en slechts één
maanschot in dit jaar
Professor Blagonravov zeide namens Rusland, dat de Sowjet-Unie dit jaar
nog een aantal kosmonauten de ruimte ln wil sturen. Hy zei er echter niet
bU, hoeveel, en evenmin, of er tweeling-lanceringen by zouden zijn. Wel gaf
hy te kennen, dat er onbemande raketten zouden worden afgeschoten naar
Mars en Venus, terwül tevens een aantal kleine Spoetniks zou worden ge
lanceerd van het Kosmos-typc waarvan er dit jaar al zes stuks zyn af
geschoten. Voorts sprak prof. Blagonravov over verder medisch en biolo
gisch onderzoek van het soort dat geschiedt door middel van de bemande
„Wostock"-rulmteschepen.
zijn bekendmaking, dat de Verenigde
Staten besloten hadden, om het
project „Gemini" (het zenden van
twee personen tegelijk In een baan
rond de aarde) voor eerst een vol
jaar uit te stellen! Bovendien zullen
de \crenigde Staten dit jaar geen
ruimteschepen naar Venus of Mars
zenden.
Tenslotte kondigde dr. Porter aan,
dat inplaats van de aangekondigde
drie, dit jaar maar één enkel .Ran
ger "-ruimte vaar tuig zal worden ge
lanceerd. De bedoeling is, dat dit
projectiel van dichtby foto's van de
Zeer beperkt
De leider van de Amerikaanse
delegatie, dr. Richard Porter, was
minder vaag, en bracht ten eerste
het nieuws, dat voor het einde van
1963 door de Verenigde Staten nog
tien satellieten van verschillende
types zullen worden gelanceerd.
Daarna kwam hy met de mede
deling, dat de V.S. de eerste ander
half jaar geen ruimtevaarder in een
baan om de aarde zullen brengen.
Het meest schokkend was wellicht
maan zal nemen, deze naar de aarde
overseint en tenslotte een landing op
de maan maakt en daar instrumen
ten deponeert. Tot zover de gegevens,
verstrekt door United Press.
Niet nieuw
Deze mededelingen komen, wan
neer zy inderdaad volledig juist de
Amerikaanse plannen omschryven,
wel als een verrassing maar niet als
een donderslag uit heldere hemel.
De lancering van nog een ruimte
vaarder na Cooper in het Mercury-
programma lag aanvankelijk niet in
de bedoeling, is later wel overwogen,
maar is nu biykbaar overbodig ge
acht.
Schoten naar Venus en Mars waren
mogejyk, zelfs in voorbereiding, maar
bekend was dat andere ruimte-pro
jecten zoveel geld kosten, dat van
deze voornemens misschien moest
worden afgezien. Na het eclatante
succes van de Mariner II in decem
ber J.l. en het mislukken van de
Venus en Mars-schoten van de Rus
sen heeft Amerika het bovendien om
prestige-redenen bepaald niet meer
nodig om zich in kostbare avonturen
van deze aard te storten wanneer
elders de beschikbare middelen beter
besteed zouden kunnen worden.
Wel ernstig
Anders ligt het met het project
Gemini, dat beoogde een tweemans
capsule in een baan om de aarde te
brengen, en daarmee proeven te
nemen met de rendez-vous-techniek.
Deze om van het aan elkaar koppe- j
len van ruimteschepen in een baan I
om de aarde, zoals dat later nodig
zal zyn in de uitvoering van het
project Apollo, de eerste bemande
Amerikaanse vlucht naar de maan.
Er is reeds geruime tyd gesproken
over de kwestie, dat de projecten
Gemini en Apollo elkaar overlapten.
Het ls zeker een grote kostenbespa
ring (en dus versnelling van het
Apollo-project) wanneer het kost
bare Geminiproject wordt stopgezet.
Mav propagandistisch betekent dit.
dat Amerika niet voor eind 1964 of
medio 1965 met nieuwe spectaculaire
bemande ruimtevluchten bewijzen
kan. dat het een essentiële voor
sprong op de Russen heeft.
De Russen zullen deze lacune in de
Amerikaanse prestaties ongetwyfeld
weten uit te buiten.
Het grootste directe gevaar daar
van is, dat de Amerikaanse belasting
betaler de hoop opgeeft, de ruimte-
wedloop met Rusland ooit te kunnen
winnen, en niet meer akkoord gaat
met de astronomische bedragen,
welke voor het winnen van die race
nodig zyn.
In de klem
Amerika zit min of meer in de
klem. Het heeft ongetwyfeld een
voorsprong op de Russen met betrek
king tot de veelzydigheld van het
ruimteonderzoek, de wetenschappe
lijk r.oodzakeiyke exactheid de ln de
ruimte benodigde precLsie-techntek
en vele andere aspecten. Rusland
heeft het steeds op byzonder knappe
spektakelstukken gegooid, waarvan
de wezeniyke wetenschappeiyke en
LICHT GROEN
LICHT BEIGE
LEVER, TERRA
prachtkwaliteit
OVERAL KIJKEN,
MAAR KOPEN BIJ.
Haarlemmerstraat
172 - 174 - 179
estronautische waarde echter niet te
hoog mag worden aangeslagen.
Wanneer Amerika nu door een
onjuiste besnoeiing van het ruimte
vaartprogramma de periode tot het
operationeel worden van de Satur-
nus raket waarschyniyk eind 1964»
niet zou weten te overbruggen, wordt
de door Amerika bereikte wezeniyke
voorsprong door de Russen Ingelopen
en waarschyniyk voor goed teniet
gedaan.
