Paus Johannes voor tweede maal buiten bewustzijn Otto van Habsburg mag terug naar Oostenrijk Rassenmoeili jklieden alom in Amerika Minstens 5000 doden in Pakistan Zonnige Pinksteren Kabinetscrisis liet gevolg? SOMBERE EN NATTE LENTE I rouw stierf ami RABIES Hoge Duitser in opspraak TSJOMBE GEVLUCHT? Jonge Russen uit Moskou verbannen Boodschap aan Chroesjtsjow over kernstop van Egmond (§üc/ Qlieu tetnvs Opgericht 1 maart 1860 ZATERDAG 1 JUNI 1963 No. 30971 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f. 0.65 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Vijfduizend en misschien nog meer mensenlevens zijn ten offer geval- len aan de cycloon, die woensdag ij grote gebieden in Oost-Pakistan 1 heeft geteisterd. Traag sijpelen de berichten door over de ramp, die veel groter van y omvang blijkt te zijn dan men 3! had verwacht. Alleen al in het district Chittagong zijn meer dan drieduizend personen om het le ven gekomen. Hoeveel doden er in de andere gebieden langs de Golf van Bengalen zijn gevallen, is nog niet bekend. Ook de materiële schade die de wervelstorm die vijftien uur achtereen aanhield en soms snel heden bereikte van 225 km per uur heeft aangericht, is enorm groot. Duizenden huizen en tal van scholen en ziekenhuizen zijn verwoest. Meer dan honderddui zend mensen zijn dakloos. En nog steeds is het leed van de overlevenden van de ramp nog niet geleden. Gisteren hadden de getroffen gebieden opnieuw te lijden van zware regenval met hevige stormvlagen. ^lizenden militairen zijn ingescha keld bij het hulpverleningswerk. Op grote schaal worden de bewo ners van het rampgebied ingeënt met het oog op eventuële epide mieën. Deze foto werd gemaakt bij het verkeersplein Oedenrijn, toen de verwachte pinksterdrukte op onze wegen eigenlijk al was begonnen. Stromen auto's trokken van west naar oost door ons land, maar de stroom in de tegenovergestelde rich ting was al even groot. Aan de Duitse grens was het gisterochtend over het alge meen nog vrij rustig, maar gistermiddag werd het druk ker. Het fraaie zomerweer werkte mee. Lange files auto's stonden op de laatste kilo meters Duits grondgebied te wachten om ons land te kun nen binnenrijden. Vele Duit sers bleven in het zuiden of het oosten van ons land han gen, maar nog meer reden door naar het westen. Naar de kust, waar (voor bruin bak ken) en zand (voor kastelen bouwen) lokten. Maar de grote drukte moest nog komen. Die werd vandaag ver wacht. Van vanmorgen vier uur zijn de bezettingen van de posten aan de Duitse grens verdubbeld. De Oosterburen hebben bij de grensovergangen de naam van heel vroeg op staan. Aan de grens bij Venlo heeft men zelfs een driedub bele bezetting van de douane en marechaussee gepland. Ook in het westen van het land gaat men de gevolgen van de ze toeristische invasie reeds bemerken. De Haagse hotels hadden gisteren een vrg volle bezetting. En zoals het in Den Haag was, was het ook elders. Nog niet uitverkocht, wel goed bezet. ANVV en VVV vragen zich af: „Zullen we evenals vorig jaar in ons land weer een half miljoen bezoe kers te verwerken krijgen". Het zou de leiders van de toe ristenindustrie overigens niet verbazen als het inderdaad zo ver kwam. Want hoewel de Duitsers veruit in de meerder heid zijn. zij zijn niet de eni gen. Zoals in Eindhoven dui delijk bleek, waar in de files voor de stoplichten ook tal rijke Belgische en Franse wa gens te ontdekken waren. En ook vele Nederlanders zijn op stap gegaan. In het noorden was er gisteren al veel belang stelling voor een boottocht naar de Waddeneilanden en ook daar werd de echte drukte pas vandaag verwacht. Op het Zeeuwse eiland Schou wen Duiveland sprak men ook al van een „invasie". Over vele kilometers lengte stonden auto's bumper aan bumper te wachten om in Anna Jacoba- polder te worden overgezet. De twee ponten konden de enorme stroom niet verwerken. En na tuurlijk waren er weer heel wat buitenlanders bij. Zowel in het noorden als in het zuiden van de Verenigde Staten zitten thans honderden negers in de gevangenis in af wachting van een berechting. Een grote groep negerstudenten die een einde trachtte te maken aan de rassenscheiding in een restaurant te Oklahoma, werd gisteren opgeslo ten door het personeel dat weigerde de negers te bedienen. Toen de brandweer gelastte de deuren te openen, weigerden de demonstranten weg te gaan. In Philidelphia hebben negers met gemeente-ambtenaren en vakbonds functionarissen overeenstemming be reikt over de tewerkstelling van negers bij de bouw van scholen. De negers hadden hiervoor vijf dagen gedemonstreerd. Gisteren nog werden twintig personen gewond bij botsin gen tussen betogers en politie. uit voorraad leverbaar. HERENSINGEL 10—12 - LEIDEN Telefoon 26003 WEERBERICHT Voor de pinksterdagen droog, zonnig, maar wat koeler weer. Tot die con clusie komt het KNMI te De Bilt in het weeroverzicht, dat om tien uur verstrekt werd. De oostelüke stroming, die ons de laatste dagen het zomerweer heeft bezorgd, houdt zich goed, alleen is er in Rusland belangrijke koelere lucht in deze stroming opgenomen. Deze lucht begon reeds vanochtend ons land binnen te stromen. De aanvoer zal gedurende de pink sterdagen aanhouden, waardoor de maximumtemperaturen nog een paar graden lager zullen worden. De kans op vorming van onweers buien is klein. Overdag zal de wind tamelijk krachtig uit het oosten waaien. Veel bewolking be hoeven we niet te verwachten, zo dat we echt wel op een zonnige Pinksteren kunnen rekenen. 2 JUNI Zou op: 4.26 uur; onder: 20.50 uur. Maan op: 15.32 uur; onder: 2.54 uur. Hoogwater te Katwijk te 12.23 uur, laagwater te 7.42 en 20.25 uur. (3/6 hoogwater te 0.51 en 13.19 uur; laagwater te 8.41 en 21.16 uur; 4/6 hoogwater te 1.37 en 13.59 uur; laag water te 9.25 en 21.58 uur). Dit nummer bestaat uit 14 paglna> en een bgvoegsel (Van onze Weense correspondent) Het administratieve gerechts hof te Wenen een van de hoogste gerechtshoven in Oos tenrijk -heeft een uitspraak gedaan, waardoor Otto van Habsburg in het bezit komt van alle rechten van een Oostenrijks staatsburger, zodat hij zich dus ook vrij in Oostenrijk kan vesti gen en bewegen. Na het uitroepen van de Oosten rijkse republiek werd in 1919 een I Habsburg-wet uitgevaardigd, waar door het de leden van het vroegere keizerlijke Huis verboden was om Oostenrijks grondgebied te betreden. Alleen zg die uitdrukkelijk afstand deden van hun regeringsrechten en die zich als loyale burgers van de re publiek voordeden, mochten terug keren. De meeste leden van het kei zerlijke Huis hebben dit gedaan en keerden dan ook terug. Alleen Otto van Habsburg, de troonpretendent en oudste zoon van de laatste keizer Karei, wachtte met deze verklaring. Twee jaar geleden echter, op 31 mei 1961, heeft hij dit gedaan in een schrijven aan de Oos tenrijkse regering waarin hij afstand deed van alle regeringsaanspraken en zich als een trouw staatsburger van de republiek Oostenrijk presen teerde. Volgens het oordeel van het admi nistratieve gerechtshof beantwoord de deze verklaring ten volle aan alle eisen, zodat Otto van Habsburg nu naar Oostenrijk kan terugkeren. De socialistische party echter heeft hiertegen geprotesteerd, zodat er niet alleen een regeringscrisis dreigt te ontstaan doch ook gevaar voor sta kingen. De elektriciteitsbedrüven van We nen hebben gisteren reeds een uur lang de stroomtoevoer afgesneden. Woensdag zal er over deze kwestie een uitvoerig en fel debat in het par lement worden gehouden. Door de obstructie van de socialistische party kan er in Oostenrijk een grote bin nenlandse onrust worden opgeroe pen. Als bezwarende omstandigheid komt hier nog bij. dat niet alleen Moskou maar vooral ook de commu nistische nabuurstaten Tsjecho-Slo- wakije en Hongarije zich meermalen uitdrukkelijk hebben uitgesproken tegen een terugkeer van Otto van Habsburg. Oostenrijk is echter een rechtstaat, waar iedereen de bescher ming van het recht geniet afgezien van geboorte, stand, ras of gods dienst. K.N.M.I. constateert Volgens het KNMI in De Bilt zijn de drie lentemaanden maart, april en mei erg nat en somber geweest, hoewel minder dan in de lente van het vorige jaar. Ook was het weer veelal aan de koude kant, van de 92 dagen waren er 53 te koud. De gemiddelde tempera tuur bedroeg in De Bilt 8,2 graden Celsius tegen 8,6 graden Celsius normaal. Het aantal uren zonne schijn bedroeg daar 400 tegen 501 normaal, zestien dagen verliepen zonder dat de zon zich liet zien, een aantal, dat in de lentes van %de laatste 25 jaar nooit groter is geweest. Gemiddeld over het ge hele land is bijna 170 mm. regen gevallen tegen 136 mm normaal, de lente van 1962 was slechts wei nig natter. Het eerstvolgende nummer van 1 dit Blad verschynt dinsdag 4 juni a.s. Onze bureaus zullen op beide pinksterdagen gesloten zijn. Vanochtend om 8.17 uur heeft Paus Johannes XXIII opnieuw het bewustzijn verloren. Volgens een Vaticaanse zegsman kan het overlijden van de Paus elk ogenblik worden verwacht. Gisteravond even na acht uur raakte de Paus voor de eerste maal bui ten bewustzgn. Zeven uur lang vreesde een duizendkoppige menigte die op het Sint-Pietersplein was samengestroomd om te bidden het aller ergste. tot een Vaticaanse woordvoerder meedeelde dat de Paus weer by kennis was gekomen. Om halfvgf werd bekendgemaakt, dat de Paus rechtop in bed zat en mot zijn broers sprak in het dialect van Bergamo, zün geboorteplaats. Hg dronk eigenhandig een kop koffie en was helder van geest. ,,Maar de dokters die bg hem zijn, zeggen dat dit niet onge woon is en dat de toestand zeer ernstig blijft", zo werd er aan toege voegd. Kort na acht uur vanmorgen verslechterde de toestand van de Paus weer zienderogen. 1 Nadat twee dagen achtereen de be richten over de gezondheidstoestand van Paus Johannes iets hoopvoller waren geweest, werd gistermiddag om één uur door het Vaticaanse pers bureau bekendgemaakt, dat zijn toe stand veel ernstiger was geworden. In de nacht van donderdag op vrg- dag had hg een zware crisis doorge maakt en de bloedstelpende middelen die juist de laatste dagen resultaat hadden gehad, hielpen niets meer. Sinds drie uur gistermiddag ligt de j Paus onder een zuurstoftent. Tegen half twee was bekendgemaakt, dat de Paus de laatste sacramenten had ontvangen, toegediend door de sa- crista. onze landgenoot Canisius van Lierde die behoort tot de Augustgner Orde. De politie heeft in de omgeving van I Vaticaanstad alle verkeer met in gang van zes uur vanochtend ver boden. Vanochtend bevonden zich op j het Sint-Pietersplein tienduizenden mensen die in stilte baden, zodat al leen het geruis van de fonteinen was te horen. In Jackson, in de staat Mississippi, heerst een gespannen toestand naar aanleiding van plannen van de negers om grote betogingen tegen de rassenscheiding op touw te zetten Gisteren werden daar 250 negers aangehouden die na een kerkelijke bijeenkomst een betoging hielden. Zg zongen „wy willen vrijheid" en droe gen Amerikaanse vlaggen. In Tallahassee werden 222 negers van rechtsvérvolging ontslagen, na dat ziï waren aangehouden omdat zy hadden gepost bij blanke bedrijven, die geen negers toelaten. Een der advocaten zei dat het de eerste maal is dat in een zuidelijke staat van de Verenigde Staten het recht van de negers, te demonstreren docr het posten voor een instelling die uit sluitend voor blanken toegankelgk is, wettig is erkend. In de uren dat de Paus weer bg bewustzgn was, zegende hij allen die in zijn kamer waren, o.w. zgn broers en zuster, en dankte hg tevens zijn geneesheren. Tot het moment dat hy ten tweede male buiten kennis raak te, ging hg voort met het zeggen van evangelie-teksten die betrekking hebben op de dood. Hij zei o.m.: „Met de dood begint een nieuw leven, de verheeriyking in Christus". Het Vaticaanse radiostation zond voortdurend religieuze muziek uit, nu en dan onderbroken door mededelin gen over de toestand van de Paus. De weerstand die het lichaam van de Paus tegen de dood biedt heeft iets wonderlgks. Volgens een Vaticaanse woordvoerder Igdt de stervende erg. Gespannen sfeer De angstige gespannen sfeer die door de ononderbroken uitzending van Radio-Vaticana wordt gescha pen, doet denken aan de dramatische nacht op negen oktober 1958, waarin Paus Pius XII stierf in Castel Gan- dolfo. Evenals toen wisselde de radio het pauzeteken, de eerste tonen van „Christus Vincit", af met geestelgke liederen en muziek. Van tijd tot tijd hield de muziek op om plaats te ma ken voor de stem van pater Frances co Pellegrino. Jezuïet, die in de ka mer van de stervende van minuut tot minuut aan de luisteraars verslag uit bracht over de doodsstrijd van de Paus, Nu, evenals toen, spitst men de oren elk ogenblik wanneer de muziek oven ophoudt, om te luisteren wat er zal worden aangekondigd. Ditmaal staat de omroeper echter niet in direct contact met de zieke en is het nieuws dat hg omroept afkom stig van de officiële instelling die het aan de verslaggevers doorgeeft. Paus Johannes heeft, om herhaling van de buitensporigheden rond het doodsbed van Paus Pius XII te voorkomen, verboden voortaan welk technisch middel dan ook tot de onmiddellijke omgeving van een stervende Paus toe te laten. De demissionaire minister van Economische Zaken De Pous (rechts) en staatssecretaris Van Houten (midden) in gesprek de Westduitse minister van Eco nomische Zaken Erhard tijdens de EEG-vergadering in Brussel. Geen nieuwe golf Uit het door prof. dr. R. Gispen van het Rijksinstituut voor Volksge zondheid ingestelde hersenonderzok is komen vast te staan, dat de 55- jarige mevrouw Dahrs-Kuiper vorige week woensdag in het O.L.V. Gast huis in Amsterdam is overleden ten gevolge van een rabiësbesmetting. |Van de zgde van de afdeling volks gezondheid van de G.G. en G.D. wordt meegedeeld, dat tevens onom stotelijk is komen vast te staan, dat de beet heeft plaatsgevonden vóór j 30 juli 1962 door het bewuste witte hondje, dat op 28 juli 1962 ook op het Rembrandtplein gesignaleerd is en dat vermoedelijk de rabiësgolf heeft veroorzaakt. Hiermede is tevens be vestigd dat in het onderhavige ge val geen sprake is van een nieuwe golf van hondsdolheid. Het is wel degelijk mogelijk, dat de incubatietijd tot een jaar en wellicht langer kan uitdgen zoals het hier bedoelde geval kan worden afgeleid. Uit heimwee Vierjarig jongetje stept 15 kilometer Het 4-jarig zoontje van een Ven- rayte familie is gistermiddag per autoped van Horst naar Venray ge reisd teen afstand van 15 kilometer», omdat hij door heimwee gekweld werd. In verband met vakantieplan nen van zgn ouders logeerde het kind bij zgn grootouders in Horst, waar men omstreeks drie uur gistermiddag ontdekte, dat de jongen spoorloos verdwenen was. Opsporingen lever den geen resultaat op, tot het jon getje om vijf uur in de ouderlijke huiskamer werd aangetroffen. Het zat rustig te spelen met een dode kraai, die hy had gevonden. In Israël zijn belangrgke documen ten gevonden, waaruit zou blijken dat Friedrich Karl Vialon, die op het ogenblik staatssecretaris voor Econo mische Samenwerking in Bonn is, verantwoordelijk is voor de organi satie van de concentratiekampen in de Baltische landen, toen de Duitsers deze landen in de laatste wereldoor log bezet hadden. Hillel Seidel, een van de leiders van het Israëlische vakverbank Hista- droet, die destijds aan het hoofd stond van de verboden zionistische organisatie in de Baltische landen, verklaarde dat hg deze documenten, waarop de handtekening van Vialon voorkomt, in zijn bezit heeft. Volgens Seidel blijkt uit deze stukken ook. dat Vialon verantwoordelgk is voor de beroving van de slachtoffers van de I nazi's voor zij naar de kampen ge stuurd werden. j In Elisabethstad neemt men aan. dat de Katangese president Moise Tsjombe heimelijk zijn hoofdstad heeft verlaten om een door de centrale regering in Leo- poldstad uitgevaardigd arresta tiebevel te ontkomen. Het arrestatiebevel is uitgevaar digd, nadat troepen van de centrale regering de hand legden op docu menten waaruit zou blijken dat Tsjombe plannen koesterde zich op nieuw van de macht over de rijke provincie meester te maken, aldus zegslieden. Men vermoedt dat Tsjombe zich thans bevindt in Kapanga. 928 km ten noordwesten van Elisabethstad gelegen, waar hij, naar het heet, zijn stervende schoonvader Mwata Jam- voe zou bezoeken. Jamvoe is opper hoofd van de Loenda-stam. Maar di plomatieke zegslieden geloven dat Jamvoe al twee weken geleden is overleden. Zgn dood zou geheim zijn gehouden opdat de stamleiders gele genheid zouden hebben een opvolger te benoemen. Men neemt aan, dat Tsjombe zal trachten het leiderschap over de Loenda te verkrijgen, waardoor hg automatisch een zetel in het Katan gese parlement krijgt. Volgens zegslieden werden de voor Tsjombe bezwarende documenten ge vonden, toen een voormalige huur- I ling in zijn leger werd gearresteerd. De documenten zouden volledige mi litaire details bevatten voor de over name van de provincie door een ge- combineerde strgdmacht van Katan gese soldaten en huurlingen. Drie jonge Russen zgn voor vgf jaar j uit Moskou verbannen, omdat zg „hun leven verdeden met uitspat tingen, gokken en het kopen van kleren en deviezen van buitenlan ders", zo meldt het avondblad Mos kou. Het „vonnis" is donderdag uitgespro ken op een bijeenkomst van 2.000 Russen in het tennisstadion van de Russische hoofdstad. De drie beklaagden zullen in hun ballingschap lichamelgke arbeid moeten verrichten. Zg stonden te recht voor een van de in 1959 in gestelde „kameradenrechtbanken" die moeten optreden tegen „para sietachtige elementen". Vgf jaar verbanning is de hoogste straf die een dergelijk orgaan kan opleggen. Het vonnis moet worden bekrachtigd door de districtsraad. Dit is inmiddels in het geval van de drie jongeren gebeurd, nadat de 2.000 Russen die het proces be woonden, „eenstemmig" het vonnis hadden goedgekeurd, aldus het Moskouwse blad. Als stukken van overtuiging waren stapels zakdoeken, sokken, onder goed en sigaretten uit het buiten land overgelegd. President Kennedy en premier Mac- millan hebben premier Chroesjtsjow voorgesteld, dat deskundigen van de drie landen gezamenlijk een onder zoek instellen naar de juistheid van de Russische stelling, dat bg een verdrag tot beëindiging van de kern proeven inspecties ter plaatse niet nodig zyn. Dit hebben welingelichte kringen in Washington donderdag verklaard over de boodschap die de twee Westelgke leiders aan Moskou had den gezonden. Met name willen Kennedy en Mac- millan weten, waarop de Russen hun standpunt baseren, dat ondergrondse kernproeven niet verborgen kunnen big ven. Twaalf vrouwen en kinderen zijn donderdag verdronken, toen het bootje, waarmee zi) op de rivier de Seboe ln Marokko voeren, omsloeg. Een echtpaar met drie kinderen ls gisternacht ln het gebied van Hof ln Beleren van Oost- naar West-Duits- land gevlucht. Advertentie classic MANTELS MANTELKOSTUUMS HOOFTSTRAAT 88 ALPHEN BREESTRAAT 173 - LEIDEN Uit het Leidsch Dagblad van 1 3 Juni) 1863: In het Apollo-locaal te 1 Amsterdam is een groote ver zameling Japanse voorwer pen tentoongesteld, welke jhr. Ph. F. van Siebold heeft verzameld. Door den abt Caselli is 1 een telegraaftoestel uitgevon- 1 den, dat elk portret en elke 1 teekening kan overbrengen; 1 ook de kleuren van het ori- f gineel worden gelijk overge- l J bragt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 1