Stem van de Sleutelstad
OPBRENGST DER 59 LEIDSE STEMBUSSEN
De stembusuitslag in Leiden
Verdere hoogconjunctuur
onroerend goed verwacht
f 11
V 1
r 2
1
Als het raadsverkiezingen
waren
geweest
Als de verkiezing voor Leidens
gemeenteraad had gegolden
Huidige
Nieuwe
samen
samen
stelling
stelling
P.v.d.A.
15
15
K.V.P.
8
9
Prot. Chr.
7
7
V.V.D.
4
4
P.S.P
2
1
C.P.N.
1
1
Totaal
37
37
Kamer
Staten
Kamer
1963
Kamer
Stalen
Kamer
1963
21.6
11.553
36.7
19.653
11.6
6.207
6.7
3.611
10.6
5.691
3.9
2.111
1.3
668
4.6
2.465
0.4
207
O.l
36
0.5
288
O.l
78
0.4
216
0.3
162
1.2
660
OCHTEND-EDITIE DONDERDAG 16 MEI 1963
WD
CHU
CPN
SGP
PSP
Lib.
Chr. Nat.
Econ.
Nw. Dem.
GPV
Veilig
KVP
PvdA
AR
Staatsp.
Volksp.
Appèl
Party
verkeer
233
165
247
55
68
10
2
33
10
2
9
3
2
3
149
237
245
53
78
25
13
42
12
4
6
2
5
10
213
210
212
87
105
13
16
36
10
1
10
0
6
1
276
242
103
56
95
16
18
26
6
1
7
1
4
2
191
338
121
51
85
36
16
36
3
0
6
4
5
4
227
283
121
57
98
24
14
24
5
3
8
1
7
5
125
409
18
32
101
130
12
40
1
1
2
2
4
5
139
367
55
77
83
56
V
35
2
1
6
5
1
294
200
118
49
74
21
48
37
3
0
5
1
3
337
233
124
53
92
26
11
30
5
0
10
1
5
163
327
70
36
88
45
9
26
3
1
3
2
2
174
354
54
39
120
57
19
45
0
0
1
3
7
2
285
212
176
47
109
38
13
35
3
1
5
1
10
1
274
268
126
37
79
22
6
46
6
2
4
2
3
172
422
96
60
78
56
2
42
7
0
2
2
1
1
174
398
64
63
140
47
8
40
2
0
4
0
3
172
404
53
80
105
24
16
49
0
0
3
1
1
162
401
37
65
107
49
21
51
1
0
6
1
3
149
106
258
43
76
5
1
33
8
0
10
0
1
3
152
117
271
66
99
5
8
32
12
0
4
2
g
0
148
204
136
63
74
14
5
26
5
0
6
0
6
202
290
107
47
82
18
11
48
3
0
4
2
2
248
361
47
53
70
38
11
51
1
1
1
1
2
221
385
40
31
84
53
6
13
44
1
J»
5
1.
2
265
400
32
36
81
49
37
1
0
5
2
4
260
395
23
19
64
62
3
39
0
0
0
1
5
227
440
48
41
51
52
1?
39
2
0
4
0
5
148
502
30
20
59
58
49
2
1
5
0
2
186
413
24
36
66
105
5
62
0
0
0
2
1
3
155
435
65
53
60
67'
4
62
0
1
6
0
4
122
507
32
35
81
91
5
63
0
0
3
2
7
2
136
527
28
38
75
75
3
55
0
1
3
2
0
2
151
483
37
41
92
37
3
35
3
1
2
2
4
0
195
379
20
65
90
35 "f
ii
45'
0
3
6
1
4
126
430
33
74
183
30
23
41
0
1
1
1
0
157
376
30
70
174
36
9
39
3
0
3
1
3
0
159
353
116
89
127
15
13
46
6
0
5
1
4
3
221
290
142
112
134
23
11
41
12
1
4
0
3
151
393
66
86
121
23
16
33
0
0
5-
0
4
174
172
395
61
88
4
17
24
8
1
15
0
4
2
142
142
234
152
109
0
3
27
11
1
6
0
14
2
157
145
217
89
146
4
11
31
9
0
7
0
7
3
338
235
129
64
116
2
7
30
2
0
4
0
6
2
293
231
122
78
101
10
8
27
3
0
13
2
3
3
218
328
150
69
92
25
12
32
2
0
7
3
7
6
193
420
90
63
128
42
18
46
2
0
5
2
i 6
201
358
84
59
116
18
17
51
2
0
0
0
3
159
398
38
63
133
42
16
45
1
0
3
0
0
1
185
359
63
151
116
27
13
55
2
1
10
0
0
0
126
388
93
72
111
20
15
53
2
0
2
3
0
7
148
233
162
67
138
13
22
28
3
0
1
3
3
1
168
317
165
49
62
82
6
57
13
2
5
1
2
206
461
78
35
61
54
12
50
1
1
6
0
6
198
451
59
55
94
50
10
33
0
0
K
1
1
253
336
80
54
63
33
10
62
1
0
1
3
4
2
181
328
141
72
100
22
7
43
3
0
7
3
1
4
323
400
84
75
101
25
8
46
0
2
4
3
2
161
296
100
80
75
22
6
50
1
0
4
2
7
1
190
399
98
88
93
30
6
82
3
0
3
0
4
4
11553
19653
6207
3611
5691
HU
668
2465
207
36
238
78
216
162
STEMBUREAUS
Totaal
Stadhuis
Dom. Savioschool Rapenburg
Neutrale school Noordeinde 1
Kweekschool, Vliet 8
Openb. school. Havenstraat 64
Kleuterschool, Levendaal 52
Gem. Werkplaats, Kaarsenmakersstraat
Kleuterschool, Zuidsingel 8
Kleuterschool, Middelstegracht 5
Geref. School, IIoogL Kerkgracht 20 A
R.-K. School Van der Werfstraat 96
Keinigings- en Ontsm.dienat, Noorderstraat 13
l'itus Brandsmaschool, Vrouwenkerkhof 1
Gebouw GGD, Marks teeg
l'lesmanschool, Plesmanlaan
Herv. Kleuterschool, Morsweg 114
Jan LigthartschooL, Da ml aan 1
Pacellischool, Damlaan 22
Don Boscoschool, Boerhaavelaan 44
Chr. Lyceum, Kagerstraat 7
Chr. Kweekschool, P. Buysstraat 1
Openh. School De Valk, Rynsburgerslngel 22
Prinses Marijkeschool, Pasteurstraat 2
Herv. Kleuterschool, Pasteurstraat 2
Marnix van Aldegondeschool, Maresingel 54
Kleuterschool De Goudsbloem, Marnixstraat
Van Voorthuysenschool, Marnixstraat 104
Willem de Zwügerschool, W'. de ZwUgerlaan 28
Geref. School, Lusthof laan 4
Karei Doormanschool, Sumatrastraat 203
Gunningschool, Driftstraat 77
Kleuterschool Zonnehoek, Atjehstraat 32
Geref. School, Driftstraat 49
Heilig Hartschool, Os-en Paardenlaan 2
Kon. Julianaschool, Oosterstraat 16
Prinses VViihelmlnaschool, Munnikenstraat 1
Pestalozzischool, Kernstraat 2
Rembrandt Lyceum, Burggravenlaan 2
Oppenheimschool, Oppenheimstraat 4
St. Josephschool, Oppenheimstraat 8
Sted. Gymnasium, Fruinlaan 15
Du Rieusschool. Du Rieustraat 4
SL Petrusschool, Lorentzkade 15 A
Lorentzschool, Lorentzkade 61
Don Boscoschool, Franchimontlaan 20
Tuinstadwijk, Hyacinthenstraat 18
Geref. School, Stadhouderslaan 1 B
Prinses Julianakleuterschool, Herenstraat 64
3 Octoberschool, Drie Octoberstraat 27
Duivenbodeschool. Duivenbodestraat 11
Haanstra Kleuterschool, Rapenburg 131
St. Leonardusschool Potgieterlaan 7
Chr. Nijverheidsschool, Toussaintkade 51
Da Costaschool, Da Costastraat 104
Prinses Margrietschool, Boshuizerkade 119
St. Antoniusschool, Boshuizerlaan 18 A
Geref. School, Obrechtstraat 4
Ulo-School, Jacob van Campenlaan 43
R.-K. Franciscusschool, Franckstraat
Totaal
19
15
8
15
10
16
16
7
16
16
11
10
20
12
17
17
9
11
4
9
5
15
15
20
8
8
5
14
16
8
8
6
9
11
2
6
9
17
10
8
13
7
11
9
11
18
8
13
22
8
7
15
16
12
10
6
10
4
4
861
896
928
898
818
869
948
786
885
956
889
958
963
922
917
697
782
697
839
904
896
934
880
932
906
919
926
958
951
900
865
945
907
946
1018
910
973
856
833
946
903
961
1033
919
912
925
895
913
945
988
975
912
918
1085
809
1004
Vooropgesteld dat bi) Kamerverkie
zingen geheel andere factoren een
rol spelen dan bij verkiezingen voor
de gemeenteraad, is de verleiding
toch groot om het resultaat van de
gisteren in Leiden gevoerde electorale
strijd te projecteren op het gemeen
telijke niveau, m.a.w. te onderzoeken
hoe de samenstelling van de Leidse
raad geweest zou zijn wanneer deze
verkiezingen zouden hebben gegolden
voor de gemeenteraad.
Zoals hierboven al gezegd, de ver
gelijking gaat in vele opzichten mank.
In de eerste plaats liggen de partij-
groeperingen anders. Terwijl bij de
Kamerverkiezingen de Chr. Hist.
Unie en A it. Partij met afzonder
lijke lijsten uitkomen, komen zfj m
Leiden bij de raadsverkiezingen reeds
vele Jaren achtereen uit met een
gecombineerde Prot. Chr. lijst, waar
bij C.H. en A R. beurtelings voor een
zetel in aanmerking komen.
Bovendien plegen tal van kleine
partijen, welke gisteren wél aan de
verkiezingen hebben deelgenomen,
niet mee te doen aan de verkiezin
gen voor de gemeenteraad, zodat men
bij een projectie op het gemeente
lijke vlak gedwongen is deze stem
men toe te voegen aan de partijen,
welke in politiek opzicht hen het
dichtste nabij staan. Dit op zichzelf
houdt een groot element van wille
keur en onzekerheid in.
En tenslotte is er dan nog de per
soonlijke voorkeur voor bepaalde kan
didaten, welke in het lokale milieu
een grotere rol speelt dan by de ver
kiezingen voor het parlement.
Beschouwen wij in het licht van
deze vele onzekerheden niettemin de
uitslag van gisteren, dan komen wij
op grond van de cijfers en strevende
naar de meest waarschijnlijke com
binaties tot de volgende verdeling.
Er werden in Leiden volgens de
door onze eigen verkiezingsdienst
verzamelde cijfers uitgebracht 53.606
geldige stemmen. Bi) een zeteltal van
37 levert dit een kiesdeler op van
bijna 1449, om Juist te zijn 1448 30/37.
Deze kiesdeler toegepast op de
lijsttotalen vielen in eerste instantie
toe aan de
KVP 7 zetels
P.v.d-A13
WD 4
AR en CH (ver
meerderd met de
totalen van Chr.
Nat. Volkspartij en
Geref. Politiek Ver
bond) 6
CPN 1
PSP 1
Totaal
32 zetels
De overige partijen bleven verre
beneden de kiesdeler en kwamen dus
in eerste aanleg niet voor een *etel
in aanmerking. Eventueel wél voor
een restzetel, maar in het onderha
vige geval bleven zij ook daarvoor
beneden de maat.
Er bleven dus nog 5 restzetels te
verdelen, waarvoor in aanmerking
kwamen de lijsten, die na toekenning
van een extra-zetel het grootste ge
middelde aantal stemmen per toege
kende zetel aanwezen.
Daarvoor kwamen op grond van de
Leidse cijfers in aanmerking de
KVP 2 zetels
P.v.dA2
Prot. Chr1
waarmede dus de koek verdeeld was.
Volgens deze berekening zou dus
de Leidse raad precies dezelfde sa
menstelling te zien hebben gegeven
als momenteel het geval is met deze
uitzondering, dat de KVP één zetel
zou hebben gewonnen ten ko6te van
de PSP.
Zijn onze officieuze cijfers Juist,
dan zou het echter maar heel weinig
gescheeld hebben, n.l. 5 stemmen, of
de tweede restzetel van de KVP zou
niet aan haar zijn toegevallen, maar
aan de WD, die in dat geval van 4
op 5 zetels zou zijn gekomen.
Maar nogmaals: deze vergelijking
is uitermate aanvechtbaar en pre
tendeert niet meer te zijn dan een
spel met de cijfers. Waaraan welis
waar enige logica ten grondslag ligt,
maar die in geen geval als vaststaand
en maatgevend mag worden be
schouwd.
Ca. 70 procent van"'
ons volk is geen lid
vaneen partij.
Ca.74 procent van de
gehuwde vrouwen
stemt op dezelfde
partij als haar man
Totaal leggende 4fe
kiezers in de stem
bureaus eenafstand\
55.000kmaf.dat is
gelijk aan ca.10xde
afstand Nedert .Canada
Jaarverslag E. Af. S.
In 1962 zijn de omzetten in de Horeca-sector van de N.V. Ex
ploitatie Maatschappij Scheveningen enigermate teruggelopen, het
geen volgens het verslag hoofdzakelijk zijn oorzaak vond in de
slechte zomer van 1962 en in een stijging der loonkosten. Daardoor
daalde de brutowinst der Scheveningse exploitaties van f 2.7 mil
joen tot f2.2 miljoen. De Pier boekte 1.621.177 bezoekers, van
wie 378.443 op de 18 april 1962 geopende toren beklommen.
In 1962 werden de aandelen verkregen in de N.V. Grand Hotel
Brittania te Vlissingen en werden plannen uitgewerkt voor de
bouw van een pier ter plaatse.
Dividend van 24%
Aangezien de activiteiten In de on
roerend goed sector eerst van 1 no
vember 1962 af deel van de vennoot
schap uitmaken, konden de resulta
ten uit deze sector slechts ln beperkte
mate tot de winst bijdragen. Met het
ontvangen dividend over 1961 resp.
nog te ontvangen dividend over 1962
van de Ned. Grondbriefbank en de
bUsandere baten, wordt een voorstel
tot 24 dividend ln contanten (onv.)
over 1962 mogelijk.
Gezien de gewijzigde structuur,
welke eind 1962 haar beslag kreeg,
zullen aandeelhouders, naar de Raad
van Beheer meent, hun belangstelling
vooral richten op de gang van za
ken in 1963. Eerst ln dit jaar immers
zullen de verschillende nieuwe acti
viteiten tot ontplooiing komen. Reeds
ln de eerste drie maanden van 1963
werd in de Horeca- en recreatiesec
dezelfde periode voor wat de sector
onroerende zaken betreft, eveneens
een grote activiteit te zien gaf.
De vooruitzichten voor 1963 voor de
Scheveningse bedrijven mogen gun
stig genoemd worden.
Uitbreiding der
activiteiten
In 1962 heeft de EMS ingrijpende
structurele veranderingen ondergaan.
Eind 1962 werd de activiteit in be
langrijke mate uitgebreid door de
landbank haar belangen in de on
roerend goed sector onderbracht bij
de EMS. Aldus verkreeg de EMS de
beschikking over waardevolle objec
ten en over de ervaring van vele ja
ren De onderneming werd hierdoor
in staat gesteld een belangryke rol
te spelen bU de ontwikkeling, finan
ciering en exploitatie van woon
tor een actief beleid gevoerd, terwijl winkel- en kantoorcomplexen, zulks
Percentages
Aantal stemmen
Partijen
1959
1962
1959
1962
K.V.P.
21,1
21,0
11142
10889
P.v.d.A.
39,5
39,8
20910
20622
V.V.D.
12,7
10,3
6734
5323
A.R.
7,5
6,5
3947
3385
C.H.U.
10,5
12,0
5555
6207
C.P.N.
3,5
3,9
1849
2011
S.G.P.
1,2
1,4
653
732
P.S.P.
2,4
3,7
1266
1914
Lib. Staatsp.
Chr. Nat. Volksp.
Econ. Appèl
Nw. Dem. Partij
G.P.V.
0,4
0,3
192
162
Veilig Verkeer
Boeren
0,7
373
OVERIGE (in '59 Brug-
groep 0.5% met 285
stemmen en in 1962 Vrije
Burgers 1.1% met 580
stemmen).
0,5
1,1
285
580
Totaal
100,0 100.0 100,0
52906
51825 53.606
Het aantal inwoners van Leiden bedroeg per 1 januari j.l. 98.013. Het aantal stemplichtigen voor dl
verkiezingen van gisteren bedroeg 57.665, in 1959: 56.456 en in 1962: 57.382.
voorshands nog in Nederland in
hoofdzaak. De EMS verwierf voorts
50 van het geplaatste kapitaal van
de Ned. Grondbriefbank. Tenslotte
beschikt de EMS over een meerder
heidsbelang in de Ver. Vorstenland-
sche Cultuur-Maatschappij, waarvan
de handel ln onroerende zaken thans
een van de voornaamste werkterrei
nen is.
De uitbreiding van het arbeidsveld
der EMS heeft het noodzakelijk ge
maakt het kapitaal te vergroten. Het
maatschappelijk kapitaal werd ver
hoogd tot f 40 miljoen, het geplaatste
kapitaal werd gebracht op f 20 mil
joen.
De Raad van Beheer heeft de stel
lige overtuiging dat het onroerend
goed In Nederland een periode van
verdere hoogconjunctuur tegemoet
gaat. Op grond daarvan heeft dc
EMS belangrijke complexen in uit
breidingsplannen en saneringsgeble-
den aangekocht.
De eerste stappen naar de door de
EMS noodzakelijk geachte concentra
tie in het Horecabedrijf werden reedi
gezet door de verwerving van diverse
ondernemingen en door aanzienlijke
deelneming door ondernemingen OP
het gebied van Horeca- en recreatie-
activiteiten. Voorts werden plannen
ontwikkeld met betrekking tot de
badplaats Scheveningen.
