ZOMERS ITALIË biedt
muziekfestivals
grote
PARTIJSTANDEN
VAN BONNARD
jOjOOi
Kom er
ACHT-er
Spoleto en Florence
in cle belangstelling
uinsen voor
jongeren
DOET IJ ZONDAG OOK MEE?
m. s mjL
MMJêTM
mJÊ,
J 31||'
mmjmrm. m
mm y m m i
PREMIERES AAN LOPENDE BAND
H
O'
„La Celastina
Kom er ACHT-er
ill IJ
Jaterdag 11 mei 1963
Pagina 3
chotte" met muziek van Minkus ver
re van fraai) en de choreografie van
Petipa, herzien door Victor Gsosky en
Rotislav Zakharof.
In Londen is het een groot succes
geworden; het internationale en zeer
verfijnde publiek van Spoleto zal
waarschijnlijk dat succes bevestigen.
Ook van dat ballet zijn vijf opvoerin
gen voorzien. ..Ballet Rambert" komt
nog met een tweede programma, be
staande uit vier balletten. Drie daar
van zijn van de jonge choreograaf
uitvoerenden zijn het sextet Luca
Marenzio. het koor van Pamplona in
Spanje. Choreografie: Rhoda Levine
en Carlo Mazaonl.
Enkele toneelstukken in het En
gels worden in het derde theater, een
soort circustent, voor het voetlicht
gebracht. Verder is er natuurlek het
gebruikelijke openluchtconcert van
gewijde muziek. Ditmaal is de keuze
gevallen op Handels "Messiah". De
dirigent is als steeds Thomas Schip
pers. waarschijnlijk de enige dirigent
Norman Morrice (er is een wereld- ter wereld die tussen zijn 25ste en
(Van onze correspondent in Rome)
ET moge dan zo af en toe nog wat fris zijn, in Italië is de
lente bezig plaats te maken voor de zomer. De grote toeris-
festival duurt van 20 juni
15 juli. De openingsavond, op
20 juni, steeds een gebeurtenis
voor de Romeinse Florentijnse
prinsessen, maar ook voor de
petroleumkoningen van Texas,
die in hun eigen vliegtuig naar
,.de middeleeuwen" vliegen,
waar het oude Umbrische stadje
première bij: ..De reizigers", op mu
ziek van Salzedo). het vierde is één
der bekendste werken van Antony
Tudor. „Gala performance" op Pro-
tot kofjews „Symphonie Classique".
Gospel Time
zijn 30ste jaar in alle grote theaters
van Amerika. Italië. Duitsland en de
Sowjet-Uunie heeft gedirigeerd. De
gebruikelijke „cocktailconcerten", dat
zijn kamerconcerten iedere middag
van twaalf tot half twee. komen het
overrijke programma aanvullen en
dragen er niet weinig toe bij dat Spo
leto gedurende enkele weken tot een
idu
paradijs wordt voor alle muzieklief-
Verleden Jaar bracht Menotll de (Jrtbeys Natuurlijk een enigszins
door hem ontdekte groep negerxan- duur paradjjs want ook al woont en
s»? r\.sPolrto- eet men er vr« goedkoop, de toegangs
Black Nativity tot een »o overwel- pruzen tot de theaters zijn. als steens
digend succes maakte, dat de groep iuilé, heel hoog. op de eerste rang
nog steeds In Europa van stad tot Mldfn mlnd,r dan f50... Maar de
naar stad reist. Dit jaar komt er een i>cdcktailconcerten". waarin beroemd-
in thuis hoort, brenqt een wel andere groep, naar het neet nog uit- heden uit de heje wereld optreden,
heel bekend werk: Verdt's ..Tra- ïfMeïïer^C." Mr& d"e £e "rtben een vast tarief van 300 lire.
viata". Maar we zijn in het reldpremiere van "Gospel Time", dat
ongeveer f 1.70.
men gaat zitten
onverschillig waar
talstroom is op komst en in alle steden wordt gewerkt aan ver- Verdi-jaar en natuurlijk is een SïdSjlflta^thÏÏtS r
makehjkheden om de mensen een paar dagen langer vast te „Traviata" in Spoleto wel iets een andeïe wereldpremière en wel MflgglO tlOretltUlO
houden. Dat is natuurlijk overal in Europa zo en het zou on- anders dan in Milaan of Rome. var? d,e opera "The coach wlth s,x
doenlijk zijn de programma's op te geven van alle festivals, die inside" (De koets met zes reizigers)
inside'
-n m 1 tl o tekst van n,iss Krdman naar de be
[dc Europese zomers aantrekkelijk moeten maken. Italië heeft er JJCler (1(111 (AllldS f kende roman van James Joyce. "Fin
daarvan zijn van zo aroot internationaal tn, nigans Wake", muziek van de Japan
tientallen. Maar twee daarvan zijn van zo groot internationaal
belang, dat wij er beslist aandacht aan moeten wijden.
De hoofdrol zal worden vertolkt
door een volkomen onbekende zange
res. van wie wij alleen weten, dat zij
..Festival der twee werelden" te heeI »on8 ls' 'n Livorno geboren werd
ci Tj ij. en. naar ons wordt verzekerd
opoleto. riet zal dit jaar zijn zelfs de vermaarde Callas overtreft,
zesde editie beleven en het pro- Di? ..Traviata". onder regie van Lu-
se componist Teiji Ito.
chino Visconti, zal in het
Het tweede grote festival is de
"Maggio Florentino", met een veel
oudere traditie en zonder de origina
liteit, die aan Spoleto een eigen beko
ring geeft. Ook in Florence begint
men natuurlijk met een opera van
Steeds in het kleine theater wacht Verdi en wel „Un ballo in maschera".
ons nog een andere wereldpremière, dat op 10 mei 's avonds in het Tea-
ditmaal van een opera in één bedrijf, tro Comunale (Stadsschouwburg) het
„De moeder" van S. Hollingsworth. muziekfestijn opent. Wie de dirigent
Dat programma wordt aangevuld is en wie er zingen vermeldt het
doordat het veel
Eén der jongste festivals van biedt
Europa, maar waarschijnlijk ook minder bekende of totaal ver- voor het Westeuropese continent:
het meest boeiende, is het door geten werken en zoveel kansen Rambert", het oudste ballet-
CTgsTgMcr^ryaTN von tp rr rr o 1
nramma ie k". A*. cnino visconu, zal in net „Teatro met een langvergeten, maar zeer ka-
y eer neei Dijzonaer, nuovo", dat dit jaar juist een eeuw rakteristiek werk uit de Venetiaanse kan men tijdens de „maggio" reke
16de eeuw. "La barca di Venezia per nen op de allerbeste
Padova" iDe schuit van Venetië naar over Italië beschikt.
programma niet. Maar in Florence
n tijdens de „maggi
de allerbeste krachten waar-
Het „Ballo in maschera" wordt
premières oud is. vijfmaal worden herhaald. Op
21 juni in hetzelfde theater een pre-
Padua) van Adriani Banchieri. Alsof
herhaald op eondagmiddag 13 meb
Giancarlo Menplti gestichte biedt aan jeugdig talen,. Het
nere theater "Alla Pergola" een be-
ntelbare moeders worden mor
gen nu eens écht in 't zon
netje gezet! Ze verdienen
het.
Ze ploeteren maar, ze wassen
maar, ze strijken maar, ze koken
maar en 't lijkt wel alsof er nooit
een eind aan haar dagtaak komt.
De mannen hebben daarmee ver
geleken met hun dagelijkse por
tie van acht uur een gezapig
leventje, al klagen ze steen en been,
dat hun leven zo zwaar en zo
druk is.
Wie echter de moeders in de weer
ziet, met de baby'tjes en de grotere
kinderen, weet wel beter en moet
om dat geweeklaag een beetje
lachen.
De moeders krijgen, ondanks de
gelijkstelling van man en vrouw,
het zwaarste deel te dragen van
alle 365 dagen, die een jaar telt.
Nu moet U 't ook weer niet zö
somber zien, dat er voor de
moeders geen ogenblik res
pijt ls.
De vaders stropen als 't er op
4an komt de hemdsmouwen soms
heus ook op, om te zorgen dat 't
met al die vieze pannen en borden
weer in 't reine komt en ze zijn
ook niet te lamlendig om er zo af
en toe met de boodschappentas op
uit te gaan en netjes op 't papiertje
af te lezen, wat moeder voor 't da
gelijkse menu heeft opgeschreven.
Maar dat zijn toch in 't alge
meen bijkomstige akkefietjes, die
in het huishoudelijk geheel weinig
zoden aan de dijk zetten. Moeder
draagt per slot de verantwoorde
lijkheid voor de gang van zaken en
dat is een dagelijkse taak, die niet
is mis te verstaan.
Nu komt die Moederdag.
U kunt zeggen, dat daar de
„commercie" iets mee te ma
ken heeft alwèèr een listige uit
vinding om van alles en nog wat
aan de man te brengen! maar
per slot ligt er toch een hèèl sym
pathieke gedachte aan ten grond
slag: moeder eens te tonen hoe al
haar goede en zware zorgen op
prijs gesteld worden, met è.lle
warmte waarover een mens be
schikt.
Vader en de kinderen stappen op
die dag met 't allerbeste humeur
uit bed en komen met de kleine
verrassingen aandragen, welke ze
móéder hebben toegedacht.
Het hoeft waarachtig niet gewel
dig te zijn, het moet een aardig
heidje blijven.
Als er lets in zit van: „Moeder,
wat bèn je toch een schat, om altijd
voor ons zo in de weer te zijn",
dan is dat allang genoeg.
Daarbij een fikse omhelzing, zo
als deze kindertjes dat doen. nadat
ze stormachtig op haar afgehold
zijn.
Moeder zal zo'n hartelijke be
groeting misschien nog meer op
prijs stellen dan 't mooiste cadeau.
Een ferme zoen en de hele zaak
is in orde!
Doet U ook mee?
FANTASIO.
mm
kend werk opgevoerd van Ernst Kre-
nek: "Johnny spielt auf". Voor Italië
is dit een première, maar de Oosten
rijkse componist schreef dit werk
reeds in 1926. Het zeer onvolledige
programma vermeldt dit niet. maar
wij menen dat voor deze "Johnny"
zangers, koor en orkest uit Wenen
overkomen. Op 18 en 21 mei wordt de
voorstelling herhaald. Op zondag 26
mei. des avonds, gaat in de Stads
schouwburg Moessorgsky's "Kovan-
cina" in het Russisch Daartoe komt
waarschijnlijk het vermaarde opera
gezelschap uit Belgrado naar Floren
ce. Deze opera wordt herhaald op 28
en 30 mei en nogmaals op 4 juni,
steeds des avonds. Verdi wordt ge
ëerd met nog een tweede opera. "I
masnadieri" (De rovers), gebaseerd
op het gelijknamige tonelstuk van
Schiller. Dit is nu eens een weinig
bekend werk van de grote meester.
Het is na de Londense première
van 1847. die allerminst een succes
was. zelden meer opgevoerd. Door het
publiek de gelegenheid te schenken
kennis te nemen van dergelijke min
der bekende werken, heeft een festi
val tenslotte enige culturele zin. De
„Masnadieri" wordt gegeven op 20. 26
en 28 mei. des avond, en op zon
dagmiddag 23 Juni.
Het programma vermeldt nog een
wereldpremière op zaterdag 1 juni In
het theater "La Pergola". Het gaat
om "La Celestlna" van F. Testl. Fit
niets blijkt of men hier met een ope
ra of een toneelstuk te doen heeft. In
de eerste helft der 17de eeuw leefde
er een dichter Fulvio Testi, maar
voor zover ons bekend heeft hij nooit
een toneelstuk onder die naam ge
schreven. "La Celestlna" ls de naam
van een overbekend laat-middeleeuws
Spaans stuk, waarvan de schrijver
onbekend is. Het geldt als het beste
toneelstuk dat ooit in de Spaanse taal
werd geschreven. Op de avond van 13
juni krijgen we in het Frans in het
theater La Pergola een stuk van Paul
Claudel, "Partage de midi", dat op 14
juni wordt herhaald.
Enkele concerten vullen het vrij
rijke programma aan. Op maandag
20 mei. des avonds, zingt in "La Per
gola" de vermaarde Amerikaanse alt
Maureen Forrester. Op maandag 3
juni speelt in datzelfde theater net
"America string orchestra" uit Phi
ladelphia en op donderdag 6 juni kan
men er de Russische violist Leonid
Kogan horen. Op maandag 17 juni
zal in de Stadsschouwburg de pianist
Emil Chilels optreden en op 19 juni
in hetzelfde theater Robert Cassade-
sus. Op zaterdag 22 juni wordt er
symfonische muziek ten gehore ge
bracht onder leiding van de dirigent
Georg Szell
Dit is in grote trekken het pro
gramma van de 26ste "Maggio must-
cale Florentino".
Kunt U de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit Bijvoegsel.
Onze dainrubriek
Op 12 augustus 1916. terwijl de
strijd aan het Westelijk front op
z'n hevigst is, wordt er achter de
linies druk gedamd. Op die datum
haalt Bonnard te Lyon tegen
Dequesrel een staaltje van forceer-
kunst uit dat de moeite waard is
en een doorbraak naar dam be
werkstelligt. Men ziet die situatie in
stand I. waarin wit het initiatief
nam door 27—22, 31x22; op 12—17
komt nu 2823; op 1218, 4540!
en 28—23, en tenslotte op 21—26,
wit 28—23 (zw. 19x17). 30x10
(914), 10x19 (13x24), 43—39
(8—13), 48—43 (13—19, want op
3—8 gaat de schijf op 24 verloren
in de aanval 3430, 4540, enz.,
enz». 33—28 (17—21), 28—23 (19-:
28), 32 X 23 24—19), 23—19 29X
40). 45x34 (3—9), 34—30, en zwart
kan de situatie niet meer in han
den houden.
Deze partij bracht bij Bonnard
de componeermachine aan de gang
en, oorlog of geen oorlog, ontston
den een prachtige serie partijstan
den die demonstreren, hoezeer deze
Franse meester de techniek be
heerste. Een zijner mooiste staaltjes
geven wij in het tweede diagram,
een eenvoudige 9x9 die juist daar
om zo fraai is en als klassiek voor
beeld later Springer ea. inspireerde.
Wit speelt 3429, dwingt tot 30
35, nu 32—28, 17—21 of 31—26,
18—22 of 26x17, 22x11, en nu
de clou 25—20, 14x25 gedwongen!,
29—23. 10—14 of 23—18, 13x22
en 28x6!! Een prachtige afwikke
ling. Lastiger is de stand onder III.
Hier lokt wit met 31—27 de aanval
door 11—17 uit, waarna de schijf
op 27 verloren dreigt te gaan om
dat 47—41 verhinderd is door de
dam vla 15—20 en 6—11. De enige
zet die uitkomst schijnt te geven is
2419, en dat doet zij ook omdat
wit daarna steeds met 4741 kan
verdedigen en zwart dus nu beslist
moet doorzetten met 1722. Maar
dan komt geestig 30—24!!, en met
24—20 maakt wit dam op veld 1,
dank zij een geraffineerde toepas
sing van de meerslagregelPrach
tig is ook de manier waarop een
schijf wordt gewonnen in het vierde
diagram. Wit forceert de stelling
met 37-31, dwingt tot 21—26, waar
na 24—20, 20—14. 39—34, 29—24
steeds een schijf winst geeft. Bon
nard bejioorde tot de sterkste spe
lers ter wereld, vanaf 1912 tot aan
zijn dood. enkele Jaren geleden. Op
zijn oude dag werd hij nog tot
tweemaal toe kampioen van Frank
rijk. In zijn dagelijks leven was hij
Prefect te Lyon, de stad waar hij
zowat zijn hele leven heeft doorge
bracht.
1. onderkant van gordijn.
2. knop van eerste paaltje kleiner.
3. kapsel pop voorgrond
4. hand tweede pop links.
5. vossepoot vrouw links.
6. pijpekrul pop op achtergrond.
7. paal rechts.
8. voet vrouw links.
Vier standen van Marcel Bonnard.
I.
1 3 8 4 6
9 9
ei o gg
6
Z 2. 3, 6/9 U/14, 16, 18, 19, 21,
24. 25.
W.: 27. 28. 30/38, 41/43, 45, 48.
Wit wint een schijf.
n.
1 3 8 4 6
-
o o o
O
Z.: 2, 10, 13/15, 17/19, 30.
W.: 25, 31 34. 39. 45. 47. 50.
Schijf winst.
z.: 2. 3, 6, 7, 10/12, 15, 16, 18,
21. 25.
W.: 23. 24, 29/32. 34, 38, 40, 47/49.
Lokzet.
IV.
3jü m m
'i 1JB "l"l
Z 2/4, 6. 7, 9. 13. 15. 17, 18. 21,22.
W.: 24 29. 30. 32. 33. 35/37, 39,
40. 43. 48.
Schijf winst.