indelijk akkoord over Rijn-Scheldeverbinding )9 nita na invaring ïzonken GOUVERNEUR VAN ALABAMA IS „WETTELOOSHEID BEU" Engelsman Wynne zon Penkowski tot spionage hebben aangezet NIEUWE TELSTAR WERKT PERFECT NDER TEKENING EDS MAANDAG? •n alles Vlieland KIJKFEEST alles Vlieland Grootste struikelblok binnen Benelux ierenideetjes Gisteravond tivaalf gewonden bij betoging in Birmingham Spionageproces in Moskon r WEERBERICHT Langduriger verbindingen ra <§üd tenws iricht 1 maart 1860 WOENSDAG 8 MEI 1963 No. 30950 EIDSCH DAGBLAD ir: E. A. E. van Dishoeck dredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f. 0.65 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie. 21507 55 |Belgisch-Nederlands akkoord over de nieuwe Rijn-Schelde- ding zal maandag in Den Haag worden ondertekend. Iheeft tenminste de Belgische minister van Openbare Werken, disteren m Antwerpen verklaard ter gelegenheid van de zoge- J Frans-Belgische dagen voor de scheepvaart op de Maas. tederlandse staatssecretaris, Stykel (Verkeer en Waterstaat), hield p de dag in Den Haag nog een slag om de arm. „Het overleg verkeert leslissend stadium. Ik kan echter het bericht niet bevestigen, dat de ie minister maandag komt. Ik heb de laatste definitieve teksten in mijn bezit, zodat ik niet weet wat er in staat en derhalve geen iheid heb gehad ze te bestuderen". litieve teksten", zegt staats- lis Stykel. Het lijkt toch een ting in te houden van de me- van minister Bohy. waar- f gisteren een rede onderbrak Antwerpse wethouder voor de :-burgemeester Delwaide, die j op een verbetering van het l&naal, ook in verband met de rachten verbetering van de iheldeverbinding. Daarop iinister Bohy mededeling ge- jan het feit. dat hij maandag jen Haag zal gaan om het ak- ondertekenen. Er was veel i en later bleek ook hoezeer I kringen van hen, die met de jpse haven van doen hebben, was over hetgeen thans te staat. ton metende Nederlandse ip „Pinta" is gisteravond kust van New Jersey, op vijf- li ten zuiden van de haven York in aanvaring geko- het 7.547 ton grote Britse .ip „City of Perth" en ge- De elf koppen tellende ng van het Nederlandse ongedeerd overgestapt op het vrachtschip, dat vervolgens ette naar New York. zagvoerder van de „Pinta" eet na de aanvaring een SOS en, waarin hij zei, dat zijn en gat onder de waterlijn had >en en zware slagzij maakte, wam van het Britse schip be- !at de bemanning van de „Pin- e in de boten was gegaan on- i aan boord van de veel gro- !ity of Perth" was geklommen, ddels waren schepen en vlieg- van de Amerikaanse kust- ftaar de plaats van de aan gesneld. Zij behoefden echter ulp te verlenen. eigenares van het in Rotter- eregistreerde schip is de „NV erij HollandUtrecht Sensationeel De parafering van het akkoord zal een eind maken aan hetgeen door de staatslieden beider landen wel eens „het grootste struikelblok binnen Be nelux" is genoemd. Wethouder Del waide, die zoals men ook in ons land weet een groot aanhanger van de Be- neluxgedachte is, noemde het nieuwe verdrag sensationeel. En ir. De Vries, het hoofd van de economische afde ling van de planologische dienst van de provincie Noord-Brabant, die de studiedagen bijwoonde, zei dat nu na 1928 eindelijk een „enorm scheidend element tussen beide landen uit de weg zou worden geruimd". Over het tracé zijn nog geen bij zonderheden bekend. Men neemt te Antwerpen echter aan. dat de nieu we verbinding overeen zal komen gen zou worden geratificeerd, zal daarmee een eind zijn gekomen aan een steen des aanstoots in de relaties tussen beide landen sinds de jaren zestig van de vorige eeuw, toen het kanaal van Hansweert naar Wemel- dinge ter vervanging van de door de spoorweg gedempte vaarweg door het Kreekrak werd gegraven. België heeft daar nooit genoegen mee willen nemen. Reeds in april 1925 werd een ontwerpverdrag geparafeerd en later met de voorstellen, welke te dien door het Belgische parlement en de aanzien reeds enige maanden gele den in een voorlopig rapport zijn be kendgemaakt. Volgens dat rapport zal er een kanaal worden gegraven van de in aanbouw zijnde zeesluis bij Zandvliet naar de Oosterschelde ten zuiden van Bergen op Zoom. Voor de rede van deze stad komt een beschermende dam. Vervolgens zou de Eendracht tussen Tholen en het vasteland van Noord-Brabant worden uitgebaggerd. De punt van St.-Philipsland zou tenslotte worden doorgegraven en via het Volkerak en het Hollandsch Diep zou de vaarweg verder naar de Rijn leiden. Lijdensweg Wanneer het verdrag inderdaad ook door de volksvertegenwoordigin- Nederlandse Tweede Kamer bekrach tigd. doch het werd afgewezen door de Eerste Kamer van ons land. In 1935 zou weer bijna overeenstemming zijn bereikt, doch ook toen weer is het ontwerp gestrand op de vasthou- dendheid van twee Nederlandse mi nisters, die met aftreden dreigden. Na wereldoorlog II, toen Benelux aan het groeien was, is de commissie- SteenbergheVan Cauwelaert ge komen, die in 1954 haar rapport heeft uitgebracht, doch het plan voor een Moerdykkanaal kon geen genade vinden in Belgische noch in Neder landse ogen. Tenslotte zijn nieuwe onderhandelingen geopend en dank zij het initiatief van de Kamers van Koophandel van Rotterdam en Ant De Britse zakenman Greuille Wynne, die gisteren voor het hooggerechtshof in Moskou heeft bekend te hebben gespio neerd tegen de Sowjet-Unie in de beklaagdenbank tijdens de zitting. SïaTi 'toIiu6 "nslot" t#edZoon dr. J. J. P. Oud Advertentie or onze Mam chtige vogelt|es die zingen, fluiten. Kooien, die een palelsje zijn. >r Mam's poezekind of trouwe vler- ler een mooie halsband - ot lijn, nd of divan, voerbak, borstel ot kam, n, voor wel 99 cadeau-ideetiee I veet leeft Burke Marshall voert overleg De betogingen in de Ameri kaanse staat Alabama hebben gisteravond een feller karakter gekregen. Tijdens een betoging van negers tegen de rassenschei ding. welke vier uur duurde, werden in Birmingham twaalf personen gewond. De politie ar resteerde een veertigtal demon stranten. die \olgens de politie met stenen hadden gegooid. Gouverneur Wallace van Ala bama heeft de politie laten ver sterken met leden van de staats politie. Hij verklaarde, dat hij de wetteloosheid in Birmingham beu is en alle middelen te baat zal nemen om een eind aan die toestand te maken. Overigens volgt de politie een nieuwe tak- tiek: zij gebruikt waterkanonnen om de demonstranten te ver spreiden, terwijl het aantal arres taties zoveel mogelijk wordt be perkt. De leider van de demonstrerende negers, ds. Luther Martin King, is van zijn kant evenzeer vastbesloten. Op een massa-bijeenkomst verklaar de hij, dat de beweging groter en gro ter wordt en dat er pas een einde aan zal komen, „zodra wij de rassenschei ding uit deze stad hebben gebannen". Niet alleen gisteravond was het on rustig in de grote Amerikaanse staal stad Birmingham. Grote groepen ne gers marcheerden naar het centrum, waarbij zij met succes de door de po litie opgeworpen versperringen wisten te ontwijken. Negerkinderen formeer den eveneens optochten. Tot dusver zijn in Birmingham naar schatting 2.400 kleurlingen, onder wie vele jon geren, in de gevangenissen opgeslo ten Onder leiding van onder-minister van Justitie Burke Marshall zijn maandag en gisteren in Birmingham besprekingen gehouden tussen verte genwoordigers van de blanker en de negerhevolklng. President Kennedy, die gisteravond de hoop uitsprak, dat het conflict door de bevolking van het gebied zelf kan worden opgelost zonder tussen komst van buitenaf, houdt zich aan dachtig met de toestand bezig. Hy staat in voortdurende verbinding met zyn broer Robert, die Amerikaans minister van Justitie is. Ter verduidelijking van de situatie kan meegedeeld worden, dat zeven tien staten in het zuidoosten van de V.S. 61'7 van het totale aantal negers in het land tellen. In 1960, toen Ame rika bijna 180 miljoen inwoners had. waren er 158 miljoen blanken en 19 miljoen negers, dus bijna 11%. Het hoogste aantal negers telt de staat Mississippi, waar naast 1.2 miljoen blanken meer dan 915.000 negers wo nen. In de staat Alabama, waar zich thans moeilijkheden voordoen, wonen rond één miljoen negers op 2.2 mil joen blanken. In een staat als Cali- fornië liggen de verhoudingen geheel anders: daar wonen slechts 884.000 negers op 14.5 miljoen blanken. In New York zijn anderhalf miljoen ne gers op 15 miljoen blanken. Omdat vele negers naar het noorden van de Verenigde Staten zijn verhuisd, is hun percentage in de zuidelijke sta- Duizenden jongens en meisjes zijn gisteren begonnen aan de laatste en zwaarste loodjes van hun schooltijd: het eindexamen. Een kijkje in een van de vele lo kalen. waar in deze dagen hard wordt gezwoegd. ten in de laatste halve eeuw vrij sterk afgenomen. In bovenbedoelde zeven tien zuidelijke staten bedroeg het percentage negers in 1900 nog 89,7, in 1940: 77, in 1950: 68 en thans: 61. voltooit gebouw De raad van commissarissen van de N.V. Nederlands Congresgebouw In Den Haag heeft besloten architect ir. H. E. Oud in Wassenaar uit te no digen, het werk van zijn enige tijd geleden overleden vader, dr. J. J. P. Oud, voort te zetten en af te ma ken. Verwacht wordt, dat de heer Oud jr. deze uitnodiging zal aanvaarden Zijn eerste werk zal dan zijn het uitbrengen van advies over de wijze van uitvoering van het grootse pro ject. Met het bestek is men nagenoeg gereed. Het hoog militair gerechtshof in Moskou heeft qisteren een aan- Amerikaanse ambassade, met wie a, i Donlrnmclfi via ann rraKotma Kriavan vang gemaakt met de berechtiging van de 43-jange Rus Oleg Pen kowski en de 44-j3rige Britse zakenman Greville Wynne, die zich wegens spionage voor de Britse en Amerikaanse geheime diensten moeten verantwoorden. Volgens de akte van beschuldiging hebben beide beklaagden schuld bekend Penkowski volledig en Wynne onder bepaalde voorbehouden die hij, naar hij verklaarde, in de loop van het proces uitéén zou zetten. Penkowski. die in de Russische staatscommissie voor wetenschappe lijke coördinatie een hoge functie bekleedde en bovendien een hoge officier in het Russische leger was, werd eind oktober 1962 ge arresteerd. Genoemde commissie was belast met het wetenschappelijk onderzoek op het gebied der bewape ning en de coördinatie van de wapenproduktie. Wynne, die in november 1962 ln Hongarije werd gearresteerd en naar de Sowjet-Unie werd uitgeleverd, zou volgens de tenlastelegging in april 1961, in opdracht van de Britse spionnagedienst, in contact met Penkowski zijn getreden, en later als verbindingsman hebben gefungeerd tussen Penkowski en de Britse en Amerikaanse geheime diensten. Bij verschillende ontmoetingen zou hij de Rus tot spionage hebben aange moedigd. Penkowski zou als taak hebben gehad gegevens over Russische raket-eenheden te vergaren en door e Rijn 50 Tfn 208 24 (01710) l_ GERE TEMPERATUREN Bilt verwacht van heden Enavond et bewolking met hier en daar regen. Lagere middagtempera- vooral in de kuststreken, ke tot matige wind draaiend zuidwest tot west. (Opgemaakt om 11.15 uur) 9 MEI op: 4.58 uur; onder: 20.16 uur. i op: 21.00 uur; onder: 5.45 uur. water te Katwijk te 3.51 en 16.11 laagwater te 1159 uur. nummer bestaat uit 16 pagina's te geven, alsmede de Britse en Amerikaanse geheime diensten in lichtingen te verschaffen over de Russische troepen in Oost-Duitsland. over de voorbereidingen voor het sluiten van een vredesverdrag tussen de Sowjet-Unie en Oost-Duitsland en over de ontwikkeling der betrekkin gen tussen China en de Sowjet-Unie. Het hoogtepunt van de eerste zit tingdag was het verhoor van Pen kowski door de auditeur-militair, generaal Gomi. Penkowski beant woordde alle gestelde vragen zeer beslist en zelfbewust en met een opvallend geheugen voor details. Hy gaf toe tijdens een officieel bezoek aan Londen in april en mei 1961 schriftelijk een toezegging om als spion te zullen optreden te hebben gegeven. Daarna was hij nog enige malen in Londen en Parijs geweest, waar hy voor zijn nieuwe functie werd opgeleid. In Parijs bezocht hU uitgaansgele genheden als „Moulin Rouge" en „Lido". Zijn uitgaven daarvoor wer den door Wynne betaald. Op een vraag van de openbare aanklager aan Wynne, wie aan hem deze kosten vergoedde, antwoordde deze: „De Britse geheime dienst". Uitvoerig werd Penkowski verhoord over de vele verbindingen, die hij met tal van diplomaten van de Britse en Amerikaanse ambassades in Mos kou zou hebben gehad. Herhaaldelijk vielen daarbij de namen van een voormalige tweede secretaris van de Britse ambassade. Chisholm. en diens vrouw. Ook werd de naam genoemd van Richard Jacob, een lid van de Zaak Berkelse art) Hoge Baad doet op 18 juni uitspraak De advocaat-generaal by de Hoge Raad, mr. Moons, heeft gisteren ge concludeerd tot verwerping van het cassatieberoep van de 46-jarige Ber kelse arts die door het Gerechtshof in Leeuwarden tot levenslange ge vangenisstraf is veroordeeld wegens moord op zijn medegevangene A L. Lodder uit Gouda, gepleegd op 4 fe bruari 1958. Ten aanzien van de aangevoerde drie cassatiemiddelen zei mr. Moons, dat zijns inziens de stelling van de dagvaarding voldoende was. Het liaan van 950-10.500 km hoogte Gisteren is met succes de tweede Telstar-satelliet gelanceerd. De communicatie-kunstmaan, waarmee televisiebeelden, radiouitzen dingen en telefoongesprekken over zeer grote afstand kunnen worden overgebracht, kwam in een eliptische baan, waarvan de hoogte boven de aarde varieert van 950 tot 10.500 km. De lan cering met een Thor-Deltaraket geschiedde om 12.38 uur Neder landse tijd. Vannacht tijdens de vierde omwenteling om de aarde om 01.42 uur werd de eerste proef uitzending via de Telstar II een volledig succes. Een vijf minuten durende bandopname werd uitgezonden door het station Andover in Maine en uitstekend opgevangen in het station Goonhilly Downs in Engeland. Volgens Amerikaanse deskundigen werken de instrumenten van de Tel star II perfect. De satelliet werd gebouwd door de Bell telefoonmaatschappij, die ook de eerste Telstar bouwde. Deze maatschappij betaalt drie miljoen dollar voor de lancering van een Telstar. De Telstars zyn de eerste particuliere kunstmanen. Het ligt niet in het voornemen van de Bell maatschappij om nog meer Telstars te lanceren. De nieuwe Telstar is een verbeter de versie van de eerste, die op 10 juli van het vorig jaar werd gelanceerd. Een belangrijk verschil niet de eerste is de langgerekte baan. Hierdoor kan men weliswaar een minder aantal malen per dag via deze Telstar verbindingen tussen Amerika en Europa tot stand brengen, maar deze verbindingen zullen langer duren. Bovendien hoopt men door deze langgerekte baan de beschadigingen te kunnen vermijden door straling in de Van Allen gordels, die een min of meer voortijdig einde heeft betekend voor de eerste Telstar. Amerika heeft nog twee actieve communicatie-satellieten gelanceerd in het laatste jaar, namelijk de Relay en de Syncom. De Relay heeft weliswaar enkele malen goed werk geleverd, maar is toch nooit een vol ledig succes geworden. De Syncom is vermoedelijk niet in de beoogde baan gekomen. Het radiocontact met deze satelliet werd tijdens de ma noeuvres om de kunstmaan in de juiste mbaan te brengen verbroken. Cooper op ome schermen Een zeer spectaculaire uitzending via de nieuwe Telstar zal vermoede lijk volgende week woensdag plaats vinden. Dan wordt de Amerikaan Cooper voor een ruimtevlucht in een Mercury-capsule gelanceerd. Cooper zal vermoedelijk 36 uur in de ruimte blijven. Televisiebeelden zullen dan uit deze cabine naar Amerika wor den gezonden en van daar via Telstar II naar Europa, zodat de Nederlandse kijkers waarschijnlijk tussen de ver kiezingsuitslagen door beelden zullen zien van Cooper, terwijl hij ergens boven Europa door de ruimte dartelt. Penkowski via een geheime brieven bus in verbinding zou hebben ge staan. Penkowski gaf zijn spionage-acti- viteit volledig toe, doch ontkende daarvoor van zijn opdrachtgevers geld te hebben willen aannemen. Zo beweerde hij b v„ dat hij van een bedrag van 3.200 roebel, dat hem ter hand was gesteld, ongeveer 1.200 roebel had besteed voor het kopen van geschenken voor zijn opdracht gever en de rest aan deze in een bar had teruggegeven. Wynne bestreed dit echter. 0 Slot pag. 2 voor menton mat oen tuin morgen: in zaal De Kleine Burcht, Nieuwe Rijn, Leiden. U bent er welkom: morgen van 2 tot 9, vrijdag van 10 tot 9 en zater dag van 9 tot 6 uur. Eer» complete „Driedaagse voor Tuin- liefhebbers"! Om ideeën op ta doart, veel nieuws te zien en prijzen ta verga- lijken. Kijk: tuingereedschap om van ta watertanden. Hele reeks handmaaiers (v.a. f 36.50). Keus uit liefst 7 merken motormaaiers (v.a. f202.50). Verder zaaizaden, zaaimatjes, kunstmest en natuurmest (van „Culvlta" een fijne Irv formatiestand). Een show om niet te missenl weet heeft Nieuwe Rijn 50 Tfn 208 24 (01710) tweede cassatiemiddel had erover j geklaagd, dat een deskundige niet was aangezegd dat hij op de voort zetting van de zitting aanwezig moest zijn. Mr. Moons achtte dit ver zuim niet rakende het wezen van het strafproces, zodat het niet tot nie tigheid van het onderzoek behoefde te leiden. Ten slotte zei mr. Moons ten aan zien van het derde middel dat zijns Inziens geen tegenstrijdige bewijs middelen waren gebezigd. De uitspraak van de Hoge Raad is bepaald op 18 juni. Uit het Leidsch Dagblad van 4 8 Mei 1863: 4 Door de politie is een vrouw gearresteerd te Am- sterdam, die getracht heelt f een briefje in betaling te ge- t ven, dat in den vorm van een t bankbiljet van f 1000 bij H. Matveld, alhier, is gedrukt. J Overal misschien, doch bijzonder te Berlijn, heerscht groot gebrek aan goede f dienstmeiden. De eischen van t haar zijn dan ook schrikba- t rend hoog. i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 1