i GRAANSILO Kom er ACHT-er HET WAS EEN DURE EED „Uitkomen" is nog altijd één der moeilijkste problemen Eindspelcomposities aparte werkstukken m m P* Gelofte ill i '13 1 .2 3 3 2 S*S; ps I I 1 4 1 1 1 Él l w ÜE 2 n 2 2 2 2' iü5 2 4' 1 1 x m m I 1 w Kom er ACHT er Zaterdag 4 mei 1963 Pagina 3 Op gezag van mijn ogen. die zagen de roof en belastten met noodkreet mijn hart. tot het boog op gezag van mijn deernis, die leefde; ..vergeef!" tot de dag. dat verschrikking vergeving verbood zwoer ik de eed: te gedenken dit alles, te gedenken en niets te vergeten. Niet te vergeten, tot het tiende geslacht. tot mijn onrecht gestild is en alle. ja al mijne tuchtroeden zullen vergaan ja, ik zweer: niet om niet zal weer deze schriknacht geweest zijn. niet sta ik tot zonde, zo zweer ik. weer op: dat niet ditmaal de les wéér vergeefs zij. Avraham Shlonski (vert. I. S. Herschberg) I'N het hart van wat eens de Amsterdamse Jodenbuurt was. herinnert een eenvoudige gedenkplaats aan barre tijden. De muren van de oude Hollandse Schouwburg omsluiten de plaats, waar het leed onnoemelijk was. Van hier vertrokken duizenden Nederlanders, mannen vrouwen en kinderen, voor wat hun laatste tocht zou zijn. De Hollandse Schouwburg, waar zo menigmaal de bevrijdende lach had geklonken van hen. die voor een ogenblik de zorgen van alle dag wilden vergeten, kent sindsdien niet meer het geluk van de zorgeloosheid. Wie hier verwijlt, dwaalt in gedachten terug naar de dagen van angst en verschrikking. De dagen van Anne Frank. Van de laatste bladzijden uit haar dagboek. wy legden onze gelofte af. Het was een dure eed. Een eed, die de dagen overbrugt, die de jaren door mag blijven sluimeren, maar wakker wordt gehouden door de jaariykse herdenkingen. We mogen twisten met elkaar over de dag van de herdenking, over de derde of de vierde mei, we mogen ons verlagen tot het optrekken van weer nieuwe scheidsmuren tussen de herdenken den; we mogen nationaal of in zul len staan in het aangezicht van de herinnering: op de Waalsdorper vlakte, op het monument op de Dam, stok gehesen worden, de stille tocht langs de graven begint. Wij worden steeds minder talrijk, wij die dat van nabij beleefden; die onze geliefden sagen sneuvelen, voor wie dat graf niet zinnebeeld, maar realiteit is. En toch blijft die dag der herdenking het inlossen van een gelofte. Van een dure eed. Het dagboek van Anne Frank heeft de wereld geconfronteerd met de waarheid. Met de verschrikkelijke waarheid, die meer zegt, die dui delijker taal spreekt dan alle cij fers uit het proces Eichmann. Littekens blijven De waarheid van de hoop en de wanhoop, van de liefde en de haat. In Moskou ging nog dezer dagen de première tientallen mensen huilden Want de tijd heelt wonden, maar de littekens biyven. Littekens van de verschrikking. We speuren nog naar de moordenaars van de miljoenen joden. We zoeken hen en stoten daarby telkens weer ons hoofd tegen de muren van ambtenary, van vergoeiyking, van wanbegrip. Het is soms moeiiyk. zo'n gelofte te houden Maar het ls zaak, ons die steeds weer voor de gee*) te halen. Telkens weer, zoals die Hol landse Schouwburg doet. zoals de kruisen van de begraafplaats doen. Zoals de joodse dichter doet Zoals de woorden doen van Han- na Senesch. een van de velen, die wy gedenken. Een Hongaars meisje, dat naar Israel was geëmigreerd, maar dat toen de nood hef hoogst was, de helpende hand reikte aan haar volksgenoten in de ellende. Zij stelde zich beschikbaar voor spio nagewerk achter de Duitse linies. In 1944 niet lang nadat ze haar ge- vaariyke werk was begonnen zet te een Duits vuurpeloton in Boe dapest een uitroepteken achter haar 7-, j i LJ 1 23 Jaren jonge leven. Van haar zijn Ue muren van de oude rlol- de woorden die hoop en troost landse Schouwburg omslui.cn de plaats, waar het leed ortnoe- telkens weer. dat het de beste zenen 1 en doch teren van vertrapte volke- melijk was. ren waren, die wy nu gedenken: Gelukkig de lucifer, die zelf verterend de vlammen ontstak, gelukkig de vlam, die het diepst van het hart voortdurend bleef branden, gelukkig de harten, die eervol het einde durfden aanvaarden, gelukkig de lucifer, die zelf verterend de vlammen ontstak. hier ln de Hollandse Schouwburg, misschien by het monumentje in onze woonplaats, misschien simpel by een houten kruis op een begraaf plaats Als we maar herdenken. Eens per jaar doen wy het. Mas saal. Nuchteren halen er de schou ders wellicht, voor op en spreken over gedenken een vol fa&r lang. dag in dag uit. Maar het is als met een vrouw, die haar man verloor de tijd heelt wonden, het leven gaat zijn gang. Hoe schrijnend, ook de pijn van het plotseling herinneren, als een ogenblik van kostbare her kenning de dagen van toen op nieuw doet beleven. Zo'n ogenblik is voor ons allen gelukkig nog ieder jaar dat moment, waarop de klokken luiden, de vlaggen half- Aan de muur verzinnebeel den drie simpele stenen het ge zin man. vrouw en kind. Kunt U de acht afwykingen in de beide bovenstaande tekeningen vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit Bijvoegsel. Bridgevraag dezer week: Zuid: Sch. A H 3. Ha. A 4. Ru 7 5 2. KI. V 10 7 4 3. West is gever, allen kwets baar. pa ren wedstrijd. West opent met een ruiten, noord een harten, oost twee ruiten —wat moet zuid doen? Ant woord elders op deze pagina. De eeuwige vlam De Hollandse Schouwburg: hier brandt de eeuwige vlam. Aan de muur. waar ten teken van de eeuwige hoop de bomen en planten die uit Israël naar hier gebracht werden hun vruchten dragen, ver zinnebeelden drie simpele stenen het gezin: man. vrouw en kind, zo als zy hier saamgedreven werden, met niets dan hun allerliefste be zittingen. Met niet eens meer de hoop op een terugkeer. Onze schaakrubriek Er zijn verscheidene manleren, waarop men van het schaakspel kan genieten. De partijspelers leven pas, wanneer ze elkander in hevige strijd te lijf gaan; zij interesseren zich zelden voor de kunstig samengestelde proble men. De problemist heeft veelal nauwe- ïyks belangstelling voor het spelen van een party, maar verdiept zich, alleen, in zyn eigen „wereld" in de wonderiyke geheimen van zyn of anderer scheppingen. En de eind spelcomponisten verwyien in de hoogste regionen van dit spel aller spelen. Want wie zaï kunnen ontkennen, dat er vele eindspelcomposities zyn, die tot het mooiste behoren, wat met vaak weinige figuren te be reiken is. Zoals byv. onderstaande studie van de Russen Korolkow en Dolukhanow. zou volgen 4. Kb2) 4. Tb6xc6, Pc7— d5! (op Pxh4 volgt Txc7 maar nu dreigt zowel Pxh4 als Pb4+) 5. f2— f4*e4—f3 ep 6. d2—d4t, c4xd3 e.p.; (op 6.... Pf5xd4; 7. exd4, Kf58. Tc5, Ke6; 9. Th3, f2; 10. Tf3 en wint). 7. Th4—e4t!, Ke4 xe4; 8. Tc6e6 mat. LADDER WEDSTRIJD Dat het uitkomen een van de moeilijkste en steeds weerkerende problemen van het bridgespel ls, weet iedereen, die enige ervaring heeft. In Amerika kwam onlangs een spel voor, waarby de man die moest uitkomen zich later verwij ten zal hebben gemaakt dat hy niet enfin, kijkt u zelf eerst maar eens naar dat probleem (Zuid) Sch 8, Ha. V 10 7, Ru. 10 9 7 fl. KI. B 10 6 5 4. Oost was gever, niemand kwets baar. Oost opende met vier schop pen, zuid paste en west verhoogde het bod tot zes schoppen. Noord, zuids partner, doubleerde, waarna Iedereen paste. Waarmee had zuid moeten uitkomen? Zuid ging langdurig piekeren en legde tenslotte klaverboer op tafel. Dit bleek geen succes, want de ge hele uitleg was; Sch.A 7 2 Ha. A B Ru. 8 5 4 3 2 KI 9 8 7 N Sch H V B 9 5 3 w O Ha. 9 8 6 6 4 3 Z Ru. - KI 2 Sch. 10 6 4 Ha. H 2 Ru. A H V B KI. A H V 3 Sch. 8 Ha. V 10 7 Ru. 10 9 7 0 KI. B 10 6 5 4 Nadat zuid dus met klaverboer was uitgekomen, slaagde oost er in het contract te winnen. Hy speelde namelijk eerst driemaal klaveren van tafel (west) en daarna vier hoge ruitens; zodoende kon hy zyn zes verliezende hartens opruimen, alvorens hy begon met troef te trekken Het verkregen resultaat ls niet slechte curieus, het is ook leerzaam. Men zou west kunnen verwyten. dat hij naliet azen te vragen (bijv. met 4 SA)doch daar west met zyn bod een groot succes boekte, zou een dergelijk verwyt aan het adres van de tegenparty alleen maar geschikt i mm m n ■h m m M Wit aan zet, geeft mat in twee zetten. Wit is aan zet en gaat winnen. Materieel staan beide combattanten zo goed als geiyk, want zowel toren b3 als paard d3 staan ln. De oplos sing is een serie van zetten, die tot •en verrassende ontknoping voeren. 1. Pd3eöt, Kf7e6 (ging de ko lling naar de achtste lijn, dan redt Tb3 zich door op b8 schaak te ge ven). 2. Tb3b6Ke6xe5; 3. e2— e3, Pd4f5 (op 3 Pc2 om na Txc6 met Pb4t de toren te winnen 1 V 1 1 I? 4 1 ,- ,vi w lüü as 2 i:2,' «t T 3 a i> S! Zwart aan zet geeft mat in drie zetten. zyn om de vreugde in het vyande- ïyke kamp te verhogen. Beter Ls het als zuid zich zou afvragen of hy misschien een fout gemaakt heeft en die vraag moet men bevesti gend beantwoorden. Want het dou blet van noord gaf met vry grote zekerheid aan. dat hy het contract meende te kunnen downspelen door de aanwezigheid van twee slagen, waaronder met grote waarschyn- ïykheld een slag in troef. Zuid had daarom in troef moeten beginnen, daar alle andere kleuren de moge- ïykheid van een catastrofe inhiel den. Was het niet mogelijk, dat noord gedoubleerd had op byv. aas-heer ln een by kleur? Een dergeiyk dou blet zou slecht zyn geweest, daar de kans natuuriyk groot ls dat er slechts één of misschien zelfs géén slag ln die bUkleur gemaakt kan worden. Gelijkenis De gebeurtenissen van dit spel brengen ook een situatie in herin nering, die veel op het bovenstaande gelijkt. Zuid heeft: Sch. H 4 3, Ha. 0. Ru. 10 9 8 7 ft 3, KI 8 5 2. Oost opent met vier harten, zuid paste en west biedt zes harten, waarna iedereen past. Wat is de meest kansryke uitkomst? In het algemeen moet men stellen, dat een speler die niet naar azen vraagt (zoals west ln dit geval), óf zeker van zyn zaak is dat het slembod by elke uitkomst gemaakt zal worden of hy waagt een avontuur, spe- oulerende op een gunstige uitkomst. Doet hy dit laatste, dan ia de kans groot dat hy aas en heer ener kleur mist: wordt er niet in die kleur uitgekomen, dan maken de tegenstanders een stuk of zes 4 ze ven slagen ln troef, alsmede een groot aantal slagen In een lange sterke bykleur. Zuid moet in het laatste voorbeeld dan ook uitkomen met een kleine schoppen en nu zeker niet met troef, of met enige andere kleur. Heeft de tegenpartij ook nog aas en vrouw van schop pen, dan helpt vermoedelijk niets. Maar heeft noord schoppenaas, dan voorkomt zuid een rampzalig resul taat. H. W. FilarsH. Antwoord op bridgevraag dezer week; Zuid heeft een sterk spel en daar zyn part ner reeds een kwetsbaar volg- bod kon geven, ls het zeker niet onmogeiyk dat er een manchebod te maken zal zyn. Het heeft niet zoveel zin de klaverkleur te bieden voor al niet. omdat daaraan de tops ontbreken en de klem- geen byzondere lengte heeft. Het steunen "an harten komt eerder in aanmerking, doch het nadeel ervan ls dat zuids hartensteun nogal kort is een nadeel dat niet zó groot is, daar noord vermoedeiyk geboden heeft op een lange klem. De beete actie om de algemene kracht te omschry- ven Ls een bod in de kleur van de tegenparty; noords volgende bod zal zuid dan gemakkeiyk kunnen doen be- slLssen. hoever er gegaan kan worden. Dit bod wordt in mo dern bridge ln zulke situaties vaak gebruikt en hier is het een nuttig hulpmiddel. Waardering: 3 ruiten is 10; 3 harten is 7 2 harten is 4 3 klaveren is 1 1. ïyst van schlldery breder 2. T.V. antenne korter 3. extra knop op T.V. toestel 4. poot T.V. smaller 6. halsopening knielende vrouw 6. arm meisje 7. vllnderdasje kleiner 8. sok yan man zit hoger.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1963 | | pagina 11