Spaanse stakers voor de
keus werken of naar huis
•ZWART
NAVO en EEG wel
in Frans-Duits pact
i flmtoM [51
Vakbonden vragen:
werving stopzetten
C
Adenauer laat zich bepraten:
VEROLME-WERF
OOK IN MEXICO
S3FEIJEN00RD-BENFICA
Marijke
voortaan
Christine
@t,c/
Staatsmijnen stellen ultimatum
Oppenheimer
krijgt tie
Fermi-prijs
Loenik vandaag
LANGS maan?
Gevaarlijke
Wijnstroom
in Groningen
stap, zegt
Rode Ster
FILMS i
CAMERA'S
teitws
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 5 APRIL 1963
No. 30925
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57053
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Roermondse correspondent)
Een wilde stakinq van meer dan 200 Spaanse mijnwerkers, die
sinds enige tijd in de Limburgse mijnen emplooi hadden gevonden,
dreigt uit te lopen op een terugzenden naar Spanje.
Toen de stakers gisteren geen gehoor gaven aan een ultimatum
van de directie van de Staatsmijnen om weer aan het werk te
jaan, werd gisteravond hun ontslag aangezegd.
„Alle Spanjaarden zullen vrijdagochtend om negen uur als ongewenste
vreemdelingen op transport uorden gesteld naar Spanje. Ze hebben door
hun gedrag van de laatste dagen zowel hun werkkring als hun huis-
resting verloren, dus blijft ons geen andere keus over", besliste burge
meester Dassen van Sittard gisteravond. Maar vanochtend kregen de
Spaanse kompels uitstel. Dat was het resultaat van de bemiddeling, welke
de Spaanse ambassade in Den Haag vannacht verleende. Maar of dit
uitstel ook afstel van de repatriëring zou betekenen, was vanochtend
nog niet duidelijk.
Een reeds lang sluimerende onte
vredenheid is de oorzaak geweest van
de wilde staking, die reeds dinsdag
avond onder de Spanjaarden werd
geproclameerd door een kleine groep
raddraaiers. De directe aanleiding
was het misnoegen van de mannen,
die nadat zij dinsdagavond van hun
arbeid in de mijn in hun verblijf
het gezellenhuis Leijenbroek in Sit
tard terugkeerden, worst inplaats
van de beloofde gekookte ham kregen
„geserveerd bij het avondeten. Nader
hand bleken er nog allerlei klachten
te zijn over de huisvesting en de voe
ding.
De directie van de mijnen ..Hen
en „Maurits" hebben met. de
-trouwensmannen van de Span
aarden over deze klachten beraad-
Sélaagd, maar zij eiste, dat het werk
1 zou worden hervat, dat was gestaakt
f bij het ingaan van de nachtdienst
3De bedrijfsleiding wist aanvankelijk
niet eens, wat er aan de hand was,
want de Spanjaarden hadden nog
De Amerikaanse kernfysicus
dr. J. Robert Oppenheimer. die
1954 door de Amerikaanse
commissie voor on-Amerikaanse
activiteiten „een gevaar voor de
veiligheid van de V.S." werd ge-
oemd, krijgt 'de „Fermi-prijs"
oor 1963.
Deze prijs, groot 50.000 dol
lar, is genoemd naar de geleerde
"Enrico Fermi, die de leiding had
/an de groep geleerden die de
:erste gecontroleerde ketting
eactie teweegbracht.
Oppenheimer is vooral bekend ge
worden door zijn aandeel in
iet ontwikkelen van de kernbom tij-
^Jens de laatste wereldoorlog. Door
toekenning van deze prijs aan Op-
jenheimer zou de commissie voor
cernenergie de naam van de geleer-
ie symbolisch van elke blaam willen
tuivèren. Oppenheimer heeft inder-
ijd op grond van gewetensbezwaren
Je ontwikkeling van de waterstofbom
^fcewust tegengehouden tot bleek dat
i^Btusland bezig was met de ontwikke
ling van dit superwapen. Hij is het
Ihet slachtoffer geworden van de in
triges van MacCarthy.
geen klachten laten horen. Toen de
directie contact opnani, het zij we
ten, dat zij wel over de ontstane on
tevredenheid wilde praten, maar pas
als het werk weer was hei-vat.
Ultimatum
De Spanjaarden bleven echter sta
ken. Gisteren stelde de directie van
de Staatsmijnen een ultimatum: om
één uur aan het werk óf ontslag
Gisteravond is dit massaal ontslag
een feit geworden. Op dat moment
betrokken Sittardse politiemannen de
wacht rondom het gezellenhuis. Nie
mand werd toegelaten en aanvanke
lijk mocht er ook niemand uit. Later
op de avond werd het de Spanjaar
den echter toegestaan om de straat
op te gaan. Al gauw waren enige
buurtcafeetjes gevuld met druk pra
tende Spaanse mijnwerkers. Op an
dere plaatsen dromden echter ook
mijnwerkers tezamen. Het was aan
hungezichten te zien, dat zij het
niet eens waren met de gang van za
ken, maar hun sterk solidariteitsge
voel weerhield hen echter het werk
te hervatten om zo hun plaats in de
gelederen van de Staatsmijnen te
behouden.
Laatste nacht
Een aantal buitenlandse mijnwer-
I kers keerde gisteravond niet in het
l gezellenhuis terug. Het bracht in
j pensions en hotels de nacht door. die
I hun laatste in Nederland leek te
worden Want burgemeester Dassen
had zeer positief gezegd: In een ge-
I sloten colonne zullen de mannen
«voor het merendeel nog zeer jeug
dige arbeiders) pier bus naar Maas-
II richt worden gebracht. Om even-
tuele ongeregeldheden te voorkomen
j zou een politiemacht van ongeveer
honderd man op de been worden ge
bracht die de colonne naar de grens
I zou begeleiden.
Vanochtend bleek echter, dat nog
enige uitstel werd gegeven. Het
Spaanse consulaat in Maastricht
deelde mede, dat de mijndirectie haar
ontslagbrieven heeft ingetrokken ge
durende de verdere onderhandelin
gen. „Alles hangt er nu van af of de
stakers zich vanmiddag en vanavond
b|j hun ploegen zullen melden", al
dus een woordvoerder vanochtend.
Inmiddels is de politiebewaking
rond het Sittardse gezellentchuis, die
de gehele nacht in stand was ge
houden, opgeheven. Incidenten heb
ben zich niet voorgedaan.
Aan de gezamenlijke steenko
lenmijnen is door de R.-K. Mijn-
werkersbond het verzoek gedaan
de werving van buitenlandse
mijnwerkers voorlopig stop te zet
ten. Hun aanwezigheid acht men
niet bevordelijk voor de orde en
rust in de mijnen.
Van de 135 Spaanse arbeiders,
die zijn gehuisvest in de gezellen-
huizen „De Egge" in Brunssum en
„Gravenzicht" te Stein, hebben
enkele tientallen zich solidair ver
klaard met de Spanjaarden in het
gezellentehuis in Sittard. Of dit
voor hen eventueel consequenties
zal hebben, is nog niet bekend.
Voor zover thans aan de hand van
de zeer schaarse Russische gegevens
kan worden opgemaakt, zal de Loenik
IV, het dinsdag naar de maan gelan
ceerde ruimtevaartuig, in de loop van
vandaag „dicht langs de maan"
trekken, dus niet een landing
maken. Hoewel een landing ook niet
met zoveel woorden door de Russen
was aangekondigd, meende men in
andere deskundige kringen toch wel.
dat een landing in de bedoeling heeft
gelegen.
Wel bestaat nog de mogelijkheid
indien de Loenik daarop is ingericht.
Keizer Hirohito en Keizerin
Nagako van Japan in gezelschap
van hun gast Prinses Beatrix, die
tijdens haar bezoek aan Japan in
het keizerlijk paleis werd ont
vangen.
maar ook daarover werd niets be
kend gemaakt dat het ruimte
vaartuig een kleinere capsule met
instrumenten zal uitstoten voor een
landing, of dat televisieopnamen van
de maan op korte afstand worden
gemaakt en naar de aarde gezonden.
M gas - wafer - sanitair
ir. HOOIGRACHT 18 TEL. 23951
WEERBERICHT
AANHOUDEND KOUD
De Bilt verwacht van heden- tot
tl morgenavond: zwaar bewolkt met
plaatselijke opklaringen en hier en
■'daar enige neerslag. Weinig veran
dering in temperatuur.
Matige tot krachtige, langs de wad-
denkust wellicht tijdelijk harde wind
tussen noordoost en oost.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
6 APRIL
Zon op: 06.06; onder 19.20 uur:
Maan op: 16.34, onder 05.43 uur.
Hoogwater te Katwijk: 2.08 en 14.25
uur; laagwater te 10.03 en 22.29 u.
Bondskanselier Adenauer is gezwicht: de NAVO en de EEG zullen wèl wor
den genoemd in het Frans-Duitse verdrag van samenwerking, dat nog door de
parlementen van beide landen moet worden goedgekeurd.
Dit is het resultaat van een bliksembezoek, dat gisteren veertien
leidende CDU- en FDP-politici aan Adenauer in diens vakantie
oord Cadenabbia aan het Como-meer in Italië brachten. Verras
send snel werd men het eens over de ratificatie van het verdrag.
(Dit nummer bestaat uit 30 pagina's)
De Mexicaanse president Lo
pez Mateos recipieerde gisteren
in zijn ambassade in Den Haag
voor zijn in Nederland wonende
landgenoten. De president be
groet de zesjarige Giavanna
Korporaal uit Den Haag.
Het staat thans vast, dat aan het
verdrag een inleiding zal worden toe
gevoegd, die spreekt van de tVest-
duitse wil geen afbreuk te doen aan
de verplichting van de Bondsrepu
bliek in de NAVO of aan haar ban
den met de Europese Economische
Gemeenschap.
Verder zal in de preambule een
„duidelijke verklaring" ten gunste
van de Duitse hereniging worden op
genomen. De uiteindelijke formule
ring van de inleiding zal door het
parlement geschieden, die het ver
drag op 25 april in eerste lezing in
behandeling neemt.
Onder de groep die naar Cadenab
bia was gereisd om met Adenauer
ruggespraak te houden, bevonden
zich de ministers Schroder. Krone en
Scheel en de liberale-partijleider
Mende.
Door overstag te gaan heeft de
Bondskanselier een mogelijke coali
tiecrisis voorkomen. Niet alleen de
socialisten hadden verklaard tegen te
zullen stemmen, als er in de tekst
geen clausule werd opgenomen ten
gunste van de EEG en de NAVO
ook de FDP had haar gedachten in
die richting laten gaan.
Onlangs nog vond Adenauer de
FDP en de SPD samen tegenover
zich in de buizen-kwestie. Een her
haling van deze anti-CDU-coalitie
heeft hij nu kennelijk niet willen ris
keren.
Bovendien raakten steeds meer
CDU-ers ervan overtuigd, dat er iets
gedaan moet worden om de in het
Westen bestaande verdenking, dat
het Frans-Duitse pact tegen een
„open" EEG en een Atlantische poli
tiek gericht is. uit de weg te ruimen.
En die overtuiging groeide, toen de
CDU-fractieleider. Von Brentano, na
zijn bezoek aan Washington wist te
vertellen, dat de Amerikanen een
diepgewortelde wens naar samenwer
king met Europa hebben en daarom
vol achterdocht staan tegenover een
Frans-Duitse kongsi.
Nu de NAVO en de EEG wel in de
tekst van het verdrag zullen worden
genoemd, verwacht men, dat niet al
leen de liberalen en de CDU-CSÜ
maar ook de socialisten in de Bonds
dag er hun fiat aan zullen geven. Het
pact is al aanvaard door de Bonds
raad «te vergelijken met onze Eerste
Kamer
De kans bestaat, dat Verolme in
Mexico een werf gaat bouwen volgens
opzet, zoals die ook in Brazilië en Ier
land Ls toegepast. De heer C. Verolme
heeft er zich gistermiddag, direct na
het bezoek van president Lopez Ma
teos, w el niet met zoveel w oorden <n er
uitgelaten, maar toch toegegeven dat
„er iets in de lucht zit".'Op 16 ?pril
vertrekt hij naar Mexico, onder meer
om een conferentie van de interna
tionale Kamer van Koophandel b»j te
wonen. De mogelijkheden van een
vestiging «waaraan, volgens het Ver-
oime-procedë, bouworders zullen zijn
verbonden) zullen dan opnieuw- wor
den bekeken.
De heer Verolme is al enkele keren
in Mexico geweest. Het concern heeft
daar een eigen kantoor. Duidelijk
werd dat het bezoek van de heer Lo
pez Mateos, die in zijn land beicend
staat als een zakenman-president,
verband houdt met de eventueel aan
leg van een werf. Daarop duidde ook
een maquette, die het Mexicaanse
staatshoofd in de werkkamer van de
heer Verolme heeft bestudeerd. Het
enige, dat de heer Verolme tenslotte
wenste te zeggen, was dat de bespre
kingen in een dusdanig stadium zyn,
dat hij hoopt dat de zaak tijdens zijn
aanstaande bezoek aan het Midden-
amerikaanse land in orde komt.
Voor bouw
Op Rozenburg zal Verolme binnen
kort ook een proef nemen met een
nieuw- produkt in de sector van de
hoogvacuumtechniek, dat het bouwen
van huizen ook tijdens felle koude
mogelijk moet maken. De heer Ver
olme heeft dat gisteren medegedeeld.
Het nieuwe produkt is ten gemetal
liseerde en gecacheerde plastic boes,
die opgeblazen als een ballon door
een kleine overdruk om een huis of
flatgebouw wordt opgetrokken. De
warmte wordt eventueel kunstmatig
opgewekt, zonder dat een van de ar
beiders daarvan fysiek nadeel zal
ondervinden. Op deze wijze kan de
bouw 's winters normaal doorgaan,
wat voor de bouwnijverheid in haat-
geheel grote besparingen kan opleve
ren. Het principe is besproken mcb
minister Van Aartsen en diens top
functionarissen van het departement
van Volkshuisvesting en Bouwnijver
heid.
De heer Verolme verwacht, dat het
procédé in de toekomst ook kan wor
den toegepast voor campingmateriaal
Hij bezit als enige ter wereld de rech
ten op de uitvinding.
Het concern heeft voor dat doel
een kunststoffenfabriek in Neuren
berg gekocht, die het produkt zal ver
vaardigen in samenwerking met het
Duitse dochterbedrijf „Verolme Va-
cuumtechnik A.G." in Eltville.
Personeel van de CP-fa-
brieken in Groningen, werk
zaam op de ajdeling wijn-
tankopslag van het bedrijf,
moesten vanochtend om
streeks negen uur ijlings de
vlucht nemen voor een ra
zendsnel opkomende stroom
van witte landwijn.
Van een tegen de zolder
aangebrachte polyestertank
scheurde namelijk plotseling
de bodem de oorzaak is
niet bekend en de inhoud
16.000 liter witte landwijn
stortte als een ivijnwaterval
naar beneden.
De ivijnoverlast is groot.
Witte landicijn staat centi-
iheters hoog op de expeditie-
overafdeling en op de biii-
nenplaats. Men begon onmid
dellijk onder het waakzaam
oog van personeel van de
dienst accijnzen de niet meer
zo witte wijn in het riool te
pompen.
MENSEN DIE
HET GOED
BEKDKEN
woensdag 10 april
AR1ST0NA
nu 'n Aristona kopen voor dit èn de komende
voetbalfeesten: Finale Europa Cup èn Cup Final!
Koningin beslist:
Prinses Marijke wil voortaan om per
soonlijke redenen met de naam
Christine worden aangesproken en
aangeduid.
De officiële voornamen van de jong
ste oranje-telg luiden: Maria
Christina. De roepnaam van de
Prinses wordt dus Christine met
een e terwijl de officiële tweede
naam Christina is.
De Koningin heeft beslist, dat de
naamsverandering zal ingaan als
de Prinses na Pasen naar het
Amersfoorts Lyceum gaat. Voor-
heen bezocht de Prinses de middel
bare meisjes school verbonden aan
het Baarns Lyceum.
De Prinses vindt naam Marijke te
kinderachtig. Enkele dagen geleden
heeft zU reeds op school aan leer
krachten en vriendinnetjes laten
weten, dat zij met Christine wilde
worden aangesproken, wat sinds
dien ook is geschied.
De eerste officiële gelegenheid, waar
aan de Prinses onder de naam
Prinses Christine deelnam, was het
noenmaal in het Huis ten Bosch
woensdagmiddag, ter gelegenheid
van het staatsiehezoek van de pre
sident van Mexico. Lopez Mateos.
De „Rode Ster", het orgaan van
de Sowjetrussische strijdkrachten,
schreef vandaag dat de voorgenomen
stationering van Amerikaanse Pola-
ris-onderzeeboten in de Middellandse
Zee „een nieuwe gevaarlijke stap in
de richting van transformatie van dit
gebied in Amerika's grootste kem-
raket-arsenaal" betekent.
De Verenigde Staten zyn van plan
een net van mobiele onderzeeraket-
bases te scheppen om een kernoorlog
tegen de Sowjet-Unie en andere so
cialistische landen voor te bereiden
en te ontketenen, aldus beweert het
blad, daaraan de waarschuwing vast
knopend dat de landen aan de Mid
dellandse Zee het gevaar dienen te
beseffen, dat aan de schepping van
mobiele raketbases in dit gebied ver
bonden is.
Uit het Leidsch Dagblad van
7 April 1863:
(Advertentie) Nieuwe Rot-
terdamsche broodbakkerij.
Groenesteeg hoek Lange-
straat. Prijzen o.a. R'damsch
gescheurd brood per 5 ons 10
cents. Kadetjes 2 cents per
J stuk. H. A. Olijiers
1 Te Parijs werd een too-
1 neelspeler aangesproken tot
1 betaling van 150 fr. boete
1 voor het kussen en omarmen
1 van een tooneelspeelster. Hij
1 stelde voor de omarmingen
(25 x 2l/2 francs) te betalen
maar de 25 gestolen kussen
terug te geven.