KAMER KAPITTELT
.CENSUUR IN ETHER''
Bezoek van De Gaulle
in geheimzinnig waas
Motie-Kranenburg op
nippertje aanvaard
Frankrijk beducht
voor actie O.A.S.
MKREPARAÏIE
Soraya
filmster
FRANSE TREINEN
STAAN STIL
(§uc/ Qlt euws
Regering: „Bidault terrorist
Dubbele moord
nog raadsel
VOLAUTOMATISCHE
Castro stuurt
I agenten naar
buurlanden
Morgen noenmaal in Soestdijk
ZWART
TiwgERBERICHT
LEVENSLANG
geëist tegen
kampbeulen
Stakingsfront uitgebreid
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 15 MAART 1963
No. 30907
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maaJid. f.0.65 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
f (Van onze parlementaire redactie)
De Tweede Kamer heeft gisteren met een kleine meerderheid
j| (51 tegen 48 stemmen) als haar mening uitgesproken, dat het Tele-
visiebesluit-1956 geen maatregelen-vooraf kent. die de uitzending
van een programma kunnen verhinderen.
Deze uitspraak, neergelegd in een motie van mr. Kranenburg
(P.v.d.A.), ivas voor de regering niet zo zeer onaangenaam door de
bewoordingen, waarin zij was gesteld als wel door de toelichting die
ie heer Kranenburg erbij had gegeven. Volgens hem ivas de regering
vervuld geweest van gevoelens van dienstbaarheid jegens de Franse
president door pressie uit te oefenen op de Katholieke Radio-Omroep
om het vraaggesprek van de Engelse televisie met de Franse OAS-
leider Bidault niet in ons land uit te zenden.
Mr. Kranenburg, die de regering
iver deze bemoeienissen had geinter -
elleerd, verweet haar. dat zij geen
chone bladzijde in het boek van
nze geestelijke vrijheid had ge-
hreven en dat zij „De politieagent
de ether had gezet". De stemming
er de motie-Kranenburg was span-
ind. Dat zij met een kleine meer-
rheid werd aangenomen was te
inken aan het voorstemmen van vijf
[VP-ers en alle aanwezige Anti-Re-
olutionairen. Ook CPN en PSP wa-
en voor. De VVD. CHU. SGP plus
e grote massa van de KVP ver
laar den zich tegen.
0 Slot pag. 2
Arrestanten v
Vijf (loden bij
twist om homl...
Twee kinderen in het Turkse dorp
ikgoen. dat 260 kilometer ten oosten
»n Ismir ligt. kregen ruzie om een
ond. Volwassenen bemoeiden zich
rmee, hetgeen voor andere volwas-
enen aanleiding werd zich er ook
lede in te laten. Resultaat: een
echtpartij op leven en dood. waarbij
ijf personen het lieven lieten en
cht werden gewond. De politie wist
enslotte met krachtige hand de orde
w t herstellen.
Onder de vyf „afvallige" KVP-ers
was de voorzitter van de KRO. mr.
Van Doorn, die op een gegeven ogen
blik nog in een nare verwikkeling
met Staatssecretaris Scholten raakte,
toen het erom ging, wie van beide
heren onlangs een suggestie had ge
daan tot „uitstel" van het omstreden
vraaggesprek tot na het bezoek van
De Gaulle aan ons land. De commu
nist Bakker wilde weten, wie er nu
onwaarheid sprak. Mr. Van Doorn en
de Staatssecretaris Schoven elkaar
deze kwestie in de schoenen. Ten
slotte retireerde mr. Scholten onder
het gejoel van een deel der Kamer.
Waarom 'i
dault in de krant zou niet hetzelfde verboden feit is voltooid. Wanneer
zijn als een gesprek via het indrin- dus ook maar een flits van Bidault
gende medium van de televisie. De j op het scherm zou zijn verschenen,
minister-president noemde de vrije zou het afsnijden van de uitzending
meningsuiting een groot goed, maar I reeds mogelijk zijn zonder dat men
niet zonder beperkingen. zulks censuur zou kunnen noemen"
Onderscheid
Staatssecretaris Scholten maakte
een onderscheid tussen pers en tele
visie door te zeggen, dat de pers niet
onder verantwoordelijkheid van de
regering viel. maar de televisie wel.
De publiciteitsvrijheid is dus niet
hetzelfde als vrijheid van drukpers,
krachtens welke niemand vooraf
gaand verlof van de overheid nodig
heeft om zijn gedachten en gevoe
lens te openbaren.
Volgens de interpellant, mr. Kra
nenburg. was de kern van de kwestie:
„Wat zijn de bevoegdheden van de
regering bij het hanteren van de
knop om een televisie-uitzending af
te snijden?" Prof. De Quay had im
mers erkend, dat het sluiten van de
zender een der maatregelen was. die
de regering ten aanzien van de KRO
in petto had. Mr. Kranenburg stelde
nu. dat de regering zich had schul
dig gemaakt aan het uitoefenen van
toezicht-vooraf, een censuur in strijd
met het Televisiebesluit. „Nee", zei
prof. De Quay „Daar is geen sprake
van. Het Televisiebesluit kent alleen
toezicht-achteraf. Dat betekent ech
ter niet", aldus prof. De Quay „Dat
met het nemen van maatregelen zou
moeten worden gewacht totdat het
mj
(Van onze R'damse correspondent)
In overleg met de officier van
Justitie te Rotterdam, zijn de beide
mannen, stiefvader en stiefzoon, die
waren aangehouden in verband met
de moord op de weduwe Van der
Hoff en haar zoontje Marcel in Rot
terdam-zuid, gisteren vrijgelaten. Er
waren geen aanwijzingen, die het
wettigden de mannen langer in ar
rest te houden. Weliswaar was er een
zekere leemte in hun alibi, maar uit
de langdurige verhoren is niet ge
bleken. dat zU iets met het drama
aan het Brekelsveld uitstaande heb
ben. Ook het onderzoek van kleding
en schoeisel leverde niets op. Al met
al is zo de recherche nog niet veel
verder gekomen.
Tweede tweeling
voor Maria Pia
Prinses Maria Pia, die gehuwd is
met Prins Alexander van Joego-Sla-
vië, heeft in een kraamkliniek te
Boulogne, naby Parijs, het leven ge
schonken aan haar tweede tweeling,
I een jongen en een meisje, die ver
moedelijk Umberto en Helena zullen
I worden genoemd.
VOOR
wasmachines
IEMCO N.V.
Advertentie
_i De sub-commissie voor inter-Ame-
ta&nse zaken van het Amerikaanse
uis van Afgevaardigden heeft er in
n rapport op aangedrongen, dat de
erenigde Staten en hun bondgeno-
n van het Westelijk halfrond Cuba
i een volledige economische en di-
omatieke quarantaine plaatsen.
Volgens de sub-commissie, die ln de
gelopen weken functionarissen van
m i Amerikaanse geheime dienst en
Jl ubaanse vluchtelingen had ge-
iiord, stuurt Cuba agenten, die op-
ileid zyn voor het plegen van sabo-
ge en spionage, naar Zuidameri-
lanse landen. De sub-commissie
eent. dat de Verenigde Staten be-
1 id moeten zijn militair op te tre-
n als antwoord op een verzoek om
7 jstand van elk land op het Weste-
Ul k halfrond dat „door de onder-
ondse agressie van Castro" gevaar
Al »pt.
De bemoeienissen van de regering
met de KRO werden volgens de mi
nister-president, prof. De Quay, in
gegeven door de overweging dat Bi
dault hoofd is van een terroristenor
ganisatie, die het heeft voorzien op
het leven van een bevriend staats
hoofd. De Gaulle. De regering had
principiële en zakelijke bezwaren om
een vraaggesprek met een dergelijke
terrorist onverkort in de Nederlandse
huiskamers op het televisiescherm te
te laten komen. De regering meende
zich te moeten baseren op het Televi
siebesluit ter handhaving van de vol
kenrechtelijke plicht, dat het grond
gebied van de Staat niet wordt mis
bruikt voor misdadige activiteiten.
De socialist Fedde Schurer be
toogde echter, dat de kijkers wel
meer onplezierige dingen op hun
televisiescherm te zien krijgen:
moorden en dergelijke. En daar
legde hij de nadruk op het is
hier niet alleen te doen om de tele
visie, maar om de vrijheid van pu
bliceren in het algemeen. Straks
zouden misschien ook de kranten
worden genoopt hun artikelen te
schrijven overeenkomstig de opvat
tingen van de regering. Dat zou
een gevaarlijk vooruitzicht zijn.
Premier De Quay hield echter vol,
dat pers en televisie verschillende za
ken zyn. Een portret van de heer Bi-
Het bezoek, dat de Franse pre
sident generaal De Gaulle mor
gen aan ons lanfd zal brengen, is
in grote geheimzinnigheid gehuld.
Speciale veiligheidsvoorzorgen
zijn genomen met het oog op
eventuele initiatieven van de
OAS. De Franse autoriteiten heb
ben een volledig embargo afge
kondigd op alle nieuws met be-
LOODGIETERSBEDRIJF
ËACHT 18 - TEL. 23951
jATER MEER BEWOLKING
De Bilt verwacht van heden- txivt
orgenavond
Opklaringen, later weer toenemen-
1 bewolking gevolgd door enige
- Ken. Matige, later krachtige wind
ssen zuidwest en zuid. Dezelfde
mperaturen als vandaag of iets
U^c-re
(Opgemaakt te 11.15 uur)
tk
16 maart
>nop: 655 uur; onder: 18.44 uur.
aan op: 00.11 uur; onder: 09.39 uur.
oogwater te Katwijk te 6.50 en 19.10
Ur; laagwater te 2.30 en 14.52 uur.
ir.3 nummer bestaat uit 18 pagina's.
Een bekende figuur verlaat
binnenkort de KLM: de heer
W. Slotemaker. secretaris van
de afdeling bijzondere diensten,
die in de loop der jaren zeer vele
autoriteiten namens de KLM
heeft begroet op Schiphol. Gis
teren heeft hij zijn laatste
„V.I.P." (Very Important Per
son) verwelkomd. Het was dr.
W. H. Fitzjohn. hoge commis
saris voor Sierra Leone in Enge
land.
trekking tot De Gaulles bezoek. Er
zal ook maar één foto van het ge
zamenlijke gezelschap mogen
worden gemaakt, doch de plaats
en het moment voor die opname
worden tot het laatst toe angst
vallig geheim gehouden.
Het Elysee heeft de Franse Journa
listen en fotografen, die met de re
portage van het bezoek aan Soestdijk
zijn belast, tenslotte evenmin willen
onthullen via welke vliegvelden en op
welke uren de reis naar Nederland
zal worden gemaakt noch zelfs waar
het noenmaal eigenlijk plaats zou
vinden. Maar wat dat laatste detail
betrof konden ze zonder veel moeite
bij de Nederlanders terecht.
Maar goed. na vele ontkenningen
is het bericht van de reis dan toch
officiëel bevestigd en dat is voor de
Parijse pers aanleiding om er de no
dige aandacht aan te besteden. Een
reis, die vooral onder de huidige so
ciale omstandigheden zeker ook wel
de nodige verrassingen kan baren.
Er wordt aan herinnerd, dat het
al meer dan dertig jaren geleden is,
dat de beide staatshoofden elkander
voor het eerst, eveneens bij een offi
cieel banket, ontmoetten.
Geruststelling
Het Gaullistische boulevardblad „Pa
ris Presse", dat het bezoek eerst als
vrucht van een Nederlands initiatief
en het bewijs van dito inkeer
had voorgesteld, tapt nu uit een even
ander vaatje. Volgens dat nieuwe
inzicht zou de president der Repu
bliek, die, zo erkent „Paris Presse",
thans niettemin wel andere zorgen
aan zijn hoofd heeft, een gaatje in
zyn overvolle agenda hebben geo
pend om de Nederlandse vorstin, die
„geconsterneerd" zou zijn vanwege De
Gaulles veto tegen Engelands toetre
den tot de Euromarkt, persoonlijk ge
rust te gaan stellen. De generaal zou
zich morgen aan de dis in Soestdijk,
volgens die nieuwe versie, dus eerder
in het defensief bevinden
Dat het Franse taatshoofd de reis
trots zyn vele stakingszorgen nu toch
onderneemt, mag. wil men nog steeds
„Paris Presse" geloven, mede worden
verklaard uit de „byzondere waarde
ring" die hij de Nederlandse koningin
toedraagt. Gevoelens, die al van 32
jaren terug dateren, toen de 41-jari-
ge luitenant-kolonel Charles de
Gaulle als tafelheer optrad voor de
22-jarige Prinses Juliana by een of
ficieel banket, dat ter ere van de ko
loniale expositie in Parys door de
toenmalige Nederlandse Koningin
Wilhelmina werd gepresideerd.
Hernieuwd
Vorig jaar september, toen de Ko
ningin en Prins een bezoek brachten
aan het Elysee op hun doorreis naai
La Courtine, waar ze de Nederlandse
troepen gingen inspecteren, werd vooi
het eerst na ruim dertig jaar dat per-
soonlyke contact met haar voorma
lige tafelbuur hernieuwd. In de oor
log, toen De Gaulle de leider was der
vrye Fransen in Londen, heeft de ge
neraal daarentegen wel verschillende
malen gelegenheid gehad wyien Ko
ningin Wilhelmina en ook Prins
Bernhard te ontmoeten. Koningin
Juliana vertoefde toen, zoals men
weet. met haar dochtertjes in Cana
da. De bewondering die De Gaulle
Koningin Wilhelmina voor haar wils
krachtig en standvastig gedrag toe
droeg. heeft hy meermalen ook in
zyn gedenkschriften geuit.
Het Paryse avondblad zegt ook,
niet verbaasd te zullen zyn indien
het Franse staatshoofd zich morgen
bij zijn toost in hun eigen taal tot
zijn Nederlandse tafelgenoten zou
richten. Terwijl madame Yvonne de
Gaulle van een Nederlandse koekjes
fabrikant afstamt haar meisjes
naam Vendroux is de Franse verbas
tering van Van Droog is de gene
raal geboortig uit Ryssel in noord-
Frankrijk. waar ook nu nog wel een
mondje Vlaams wordt „geklapt". Het
is dus inderdaad niet uitgesloten, dat
de generaal zich uit zyn jeugd nog
een paar woorden Vlaams zou herin
neren, om, in veel kleinere kring,
morgen de stunt te herhalen waar
mee hy tydens zyn bezoek aan de
Bondsrepubliek vorig jaar zoveel sen
satie verwekte, toen hy zyn Duitse
gehoor in de eigen taal wist toe te
spreken.
In het proces tegen twaalf voor
malige bewakers van het vernieti
gingskamp Kulmhof bij de Poolse
stad Poznan heeft de aanklager gis
teren zware straffen geëist. Tegen
drie beklaagden werd levenslang ge-
eist (tegen de voormalige politie-op-
zichter Alois Hafele zelfs viermaal)
met verlies van de burgerschaps rech
ten.
De eisen tegen de anderen liepen
uiteen van vijftien tot vyf jaar ge
vangenisstraf. Volgens de aanklager
waren de beklaagden medeplichtig
aan de dood van ongteveer 150.000 jo
den, mannen, vrouwen en kinderen,
die in Kulmhof verbrand en vergast
waren.
Twee van de twaalf voormalige
Kulmhof-bewakers werkten na 1945
rustig bij de Westduitse politie, na
melijk de 69-jarige politieluitenant
Hafele uit Karlsruhe en de 67-jarige
politiewachtmeester Kurt Möbius uit
Ex-keizerin Soraya van Perzië zal
een hoofdrol spelen in een Ita
liaanse film. Er is nog niet besloten
in welke rolprent zy zal optreuen
maar de filmproducent Dino de
Laurentils verklaarde gisteravond
dat er al een contract is getekend.
Een acteerproef, die woensdagavond
door De Laurentils zelf was afge
nomen, had aangetoond dat Sora
ya een „natuurlyk" talent en „gro
te warmte en charme" heeft en het
op het scherm zeer goed doet.
„Ik ben er zeker van dat wij een
nieuwe ster hebben gevonden" al
dus de producent. De proef was in
het geheim genomen om voortijdige
publikaties te voorkomen.
Volgens een verklaring "an de maat
schappij van De Laurentiis had de
ex-keizerin al lang over een film
carrière gedacht maar door ge
brek aan ervaring niet de moed ge
had om een proef te vragen. Deze
was haar thans door De Lauren
tiis aangeboden.
De constructeurs van de nieu
we hangbrug in New York. die
Brooklyn en Staten Island zal
verbinden, mogen geen last heb
ben van hoogtevrees. Dat blijkt
wel uit deze foto van de dragers
van de brug. genomen van een
van de torens. Overigens zijn
deze dragers zo breed, dat twee
auto's er naast elkaar op zouden
kunnen rijden.
Aken. die vyftien jaar tegen zich
hoorde eisen.
De Westduitse minister van Bin
nenlandse Zaken Höcherl, zal offici
eel laten vaststellen, óf en hoeveel
voormalige leden van de nazi-veilig
heidsdienst »S.D.) in overheidsdienst
werkzaam zyn. De minister deed deze
toezegging gisteren in het vragen
uurtje van het Westduitse parlement,
waarin de kwestie-Savecke door de
liberaal Oswald Kohut nog eens ter
sprake werd gebracht. Höcherl verze
kerde, dat hy ieder geval afzonderlijk:
zou laten nagaan, om een herhaling
van een dergeiyke kwestie als die met
Savecke to voorkomen.
De Westduitse regering onderzoekt
thans of de beschuldigingen tegen de
commissaris van de Bondsrepubliek
Theo Savecke gegrond zyn. Hij zou
in de oorlog in Tunis en Italië aan
acties tegen joden hebben deelgeno
men.
Vijf,ie
*011(1
India en Pakistan ;yn het er gis
teren over eens geworden oat hun
besprekingen over Kasjmir, die de
afgelopen drie dagen In Calcutta zijn
gehouden, weinig resultaat hebben
gehad, zy zullen er echter een vijfde
ronde aan wagen, die 21 april in
Karatsji zal beginnen.
(Van onze reisredacteur
W. L. Brugsma)
PARIJS -De Franse spoor
wegarbeiders zijn vanochtend
vroeg aan een 24-uurs-staking
begonnen, waardoor het hele
Franse treinverkeer is stopgezet.
Deze nieuwe uitbreiding van het
stakingsfront heeft de regering
te danken aan haar schoorvoe
tende pogingen om aan de eisen
van de stakende mijnwerkers
tegemoet te komen.
Eén van die tegemoetkomingen
was het instellen van de commissie-
Massé, die rapport moet uitbrengen
over de loonachterstand van de ar
beiders in de staatsbedryven op die
in de particuliere sector. De vakbon
den van de spoormannen, die vanoch
tend in Parijs hun lopende loonon
derhandelingen kwamen voortzetten
kregen daar tot hun verrassing te
horen dat de regering wenste te
wachten op het rapport van die
looncommissie en dat neemt wel
twee weken in beslag. De spoorwegar
beiders besloten daarop 24 uur te
wachten met het laten lopen van
de Franse treinen.
Frankryks sociale conflict krygt
zo langzamerhand een tragi-komisch
karakter dat elke democratische re
gering tot aftreden zou brengen.
Maar Frankryk heeft nu eenmaal
de zegeningen van een stabiel re
gime, al uit die stabiliteit zich in de
sociale sector dan voornamelyk in
het volhardend maken van autoritai
re misstappen en psychologische
fouten.
De aarzelende stappen in de rich-
i ting van de mijnwerkers zelf heb-
I ben overigens ook nog niet veel ef
fect Hoewel de regering de indruk
wil wekken dat het conflict op één
oor na gevild is. collecteerden mijn
werkers uit het noorden vanochtend
in de Paryse straten voor de sta
kingskassen en nemen de commu
nistische en katholieke vakbonden
een strikt afwyzend standpunt in. Of
liever gezegd: zy incasseren de winst
I van de algemene belofte tot een
energiepolitiek op lange termyn,
maar vragen inmiddels belangstel
lend wanneer er nu eens over de
I lonen onderhandeld zal worden.
Want totdat die onderhandelingen
een aanvang nemen, wordt er voort-
I gestaakt.
De regering zeg daarop, dat er
I toch al geheune onderhandelingen
aan de gang zyn. Maar de vakbon
den veronderstellen dan weer. dat
de regering blijkbaar met grappen
makers zit te praten, want zij heb
ben niemand gestuurd. En zy voe
gen er bovendien aantoe dat zy niet
van zins zyn twee weken te wach
ten op de verschyning van een ern
stig rapport over een feit dat ieder
een al bekend Is: namelyk dat de
mynwerkerslonen elf procent ten
achter zyn.
Ook uit andere sectoren voelt de
regering nieuwe druk. De metaal
arbeiders, die elf procent op de mijn
werkers voorliggen, beginnen aller-
wege te „ontkoppelen", d.wi. steeds
een paar uur het byltje er bij neer
te leggen. De trbeiders van het
aardgasbedrijf in Lacq hebben een
voorlopig akkoord .net de directie
uitgewerkt, maar dat akkoord moet
door de regering goedgekeurd wor
den. Zou de regering ook hier op het
rapport van de commissie-Massé wil
len wachten, dan gaat zaterdag dit
bedrijf oogappel van het regime
geheel „plat".
Met al deze schadeposten betaalt
de regering de rekening voor haar
monumentaalste flater het vor-
deringsbesluit voor de mijnwerkers
die haar nu tot bytrekken noopt
om het gezicht te redden. Het wordt
wel een duur gezicht. De katholieke
vakbond heeft laten weten, dat zy
geen stap opzy zal gaan. omdat
ieder toegeven aan de regering nu
de doodsteek aan de vakbeweging
kan zyn.
1 Uit het Leidsch Dagblad van
15 Maart 1863:
E (Advertentie) Lappendag
bij R. M. Beuth, N. Rijn over E
de Karnemelksbrug. Van
Maandag af zullen vele soor-
ten lappen enz. tot spotprij- E
h zen worden verkocht.
1 (Advertentie Petroleum 1
EE Amerikaansche-aard-olie ol
petroleum, reukeloos bijna E
zonder kleur, uit zich zeiven
E onontvlambaarverkrijgbaar
bij Aeckerlin. E. van Iperen
j| R'dam, per 100 kan f30.—.
niifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiniiiiiiiiiiiï
