i
NOG ZIJN WE VAN ELLENDE NIET AF
VN-troepen
Jadotstad
m
belegeren
Katanga
Boze boer blijft bij
ruzie dood liggen
t'
De Bilt verwacht weer sneeuw
Voorbereiding voor
aanval op Kolwezi
DORPEN IN
ISOLEMENT
TALLOZE WEGEN '\HO
ONBEGAANBAAR
VAST IN SNEEUW
TREIN UIT DE
RAILS GELOPEN
WEERBERICHT
DORPEN UIT
ISOLEMENT
VERLOST
teuws
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 2 JANUARI 1963
No. 30845
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
f r
I
l t
t
f We zijn van die winterse ellende nog niet af!
Integendeeldoor het naderbij komen van een depressie uit Portugal nemen de
kansen op nog meer sneeuw toe.
Eén overigens schrale troost kon De Bilt vanmorgen geven: de vorst zal
niet strenger worden.
Maar voorlopig blijven we nog midden in de moeilijkheden,
die de dagen rond de jaarwisseling verre van aangenaam hebben
gemaakt. Honderden automobilisten kwamen vast te zitten in door
stuifsneeuw gevormde witte barrières.
Dorpen raakten geheel geïsoleerd, mede doordat talloze bus
diensten moesten worden gestaakt.
Secondaire wegen waren namelijk vrijwel overal onberijdbaar,
de hoofdwegen waren nauwelijks beter.
Zelfs vanochtend was een belangrijke verkeersader als de rijks
weg tussen Amsterdam en Utrecht nog voor alle verkeer onbe
gaanbaar.
De rijksweg tussen Amsterdam en
't Gooi stond in de oudejaarsnacht
vol met wanhopige mensen. Inge
sneeuwde voertuigen stonden bij
tientallen langs de kant of soms mid
den op de weg. De politie van Mui
den en Naarden bereikten smeekbe
den van vele automobilisten, maai
de agenten konden niet helpen. De
politie van Naarden wilde wel, maar
moest zelf door een bulldozer verlost
worden uit de witte woestenij Onge
veer 150 auto's en tien bussen met
circa 500 passagiers zaten op oude
jaarsavond tussen Amsterdam en
Purmerend op de rijksweg door de
Buikslotermeer vast. De bestuurders
van de tien bussen zagen in de loop
van de avond kans om achteruitrij
dend zich te bevrijden. De helft van
de passagiers namen zij op de terug
tocht naar Amsterdam mee. De an
dere passagiers en ook een groot deel
van de gestrande automobilisten
hadden te voet de terugtocht aan
vaard. Rijkswaterstaat gaf onmid
dellijk opdracht aan een aannemings
maatschappij om de weg Amsterdam-
Purmerend vrij te maken. Om één
uur 's nachts werd door bulldozers
*an dit karwei begonnen.
Zo was het op legio plaatsen in
ons land. Het treinverkeer onder
vond gisteren ook ernstige moei
lijkheden van de stuifsneeuw en
de opgewaaide sneeuwbanken. Om
half tien gisterochtend liep een
reizigerstrein uit de rails bij Oost
huizen op de lijn Hoorn-Purme-
rend. Niemand werd gewond. De
reizigers werden met bussen ver
der gebracht, maar het duurde tot
gisteravond eer men de trein weer
op de rails had. Tussen zeven en
acht uur raakte een lege trein in
gesneeuwd tussen Anna Paulowna
in de lijn Alkmaar - Den Helder.
Het duurde een flinke tijd voor
men het gevaarte weer op gang
had.
KANS OP SNEEUW
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: Overwegend zwaar
bewolkt met op de meeste plaatsen
tijdelijk sneeuw. Vrij krachtige tot
harde wind tussen oost en noord.
Matige, tot strenge vorst, later iets
afnemend.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
3 JANUARI
Zon op: 08.48 uur; onder 16.40 uur:
Maan op: 12.55 uur; onder: 00 40
uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.44 en
21.16 uur, laagwater 4.10 en 16.42 u.
Dit blad bestaat uit 10 pagina's
In de afgelopen nacht hebben op
vele plaatsen mannen van de Provin
ciale waterstaat. Rijkswaterstaat en
van gemeentediensten doorgewerkt
om wegen sneeuwvrij te maken en
te houden. In alle provincies boven
de grote rivieren en Zeeland.
Met man en macht wordt soms ge
werkt om dorpen uit hun isolement
te halen. Bunschoten in Utrecht,
Ecmnes in het Gooi, talloze plaats
jes in Zeeland, het dorpje Muid^r-
berg, zelfs Noordwijk en nog
heel veel andere stadjes, dorpjes en
gehuchtjes zijn vrijwel van de bui
tenwereld afgesloten. En dan te den
ken, dat het K.N.M.I. zegt, dat er
nieuwe sneeuw op komst is
Buslijnen
De slechte toestand van de wegen
had tengevolge, dat op een zeer groot
aantal buslijnen de dienst moest
worden gestaakt. Hier en daar kon
den gisteren weer wat diensten wor
den hervat, maar lang niet alle. In
Noord-Holland werd de toestand gis
teren in de loop van de dag zelfs er
ger. Van de 45 lijnen, die de N A.C.O.
daar normaal onderhoudt, reden er
gisteravond nog maar enkele. En
vandaag was het nauwelijks beter.
De maatschappijen deden vaak. wat
zij konden, maar het was niet te
doen. De wegen waren niet te berij
den. Sneeuwbanken van ongekende
hoogte en breedte versperden het
verkeer de weg. Zoals op de rijksweg
tussen Amsterdam en Utrecht, die
met grote hekken door de politie was
afgesloten. Alle verkeer moest over de
toch al zo drukke rijksweg Eén door
het Gooi, die overigens ook niet zo
best was. Automobilisten die naar
Hilversum of Utrecht wilden, moes
ten urenlang geduld oefenen. Tussen
Muiden en Naarden was de verkeers
chaos het grootst. Hier vormden zich
kilometers lange files.
De ijsgang legde verschillende veer
diensten moeilijkheden in de weg. De
boot van Texel naar Den Helder kon
gistermiddag niet varen. Vanochtend
ir er wel gevaren. Vanmiddag zou de
boot weer niet vertrekken.
De veerdiensten op Vlieland en
Terschelling hebben gisteren zonder
al te veel vertraging de verbinding
kunnen onderhouden.
Het treinverkee» heeft het op de
eerste dag van het nieuwe jaar heel
moeilijk gehad. De treinenloop was
dan ook zeer ongeregeld. De situatie
droeg in het bijzonder in de kop van
Noord-Holland een ernstig karakter
Naarmate de dag verstreek, kregen
de spoorwegen het steeds drukker, de
treinverkeer in het noorden, oosten
en zuiden kon daarentegen vrijwel op
tijd worden afgewerkt. In Groningen.
Leeuwarden en Twente arriveerden
de treinen als gevolg van de moeilijk
heden in het westen met vertragin
gen van een kwartier tot een half
uur.
In de loop van de avond liepen de
vertragingen, waarmee de treinen in
ons land te kampen hadden, terug
tot een gemiddelde van ca. 20 minu
ten. Mogelijk zouden vandaag de trei-
nen tussen Amsterdam en Rotterdam
en vice versa via Breukelen en Woer
den niet rijden, dit om het overige
treinverkeer te ontlasten.
Op de meest uiteenlopende
wijzen hebben de Nederlanders
deze barre dagen van de jaar
wisseling doorgebracht.
De meesten bleven thuis en
die hadden ditmaal geen onge
lijk. Anderen strandden ergens
een Alouettehelikopter, gevlogen door
sergeant-vlieger Van Bolderen, die
werd bijgestaan door sergeant-mon
in de polder in hoog opgejaagde
sneeuwbergen, zoals de inzitten
den van de auto's en bussen op
de linker foto, genomen ergens
tussen Amsterdam en Purme
rend. Zij moesten te voet war
mer oorden opzoeken en hun
taalde per week een gulden voor de
vrachtkosten. Dit was niet voldoende
en de commandant van het vliegveld
leur Horstmayer. In de Biesbosch De Peel had daarom een militaire
Hulp
Een helikopter van de luchtmacht
moest gistermiddag in actie komen
om een ernstig ziek meisje in Made
in De Biesbosch, dat het spoed naar
een ziekenhuis moest, te vervoeren
Over de weg was alle vervoer onmo
gelijk door sneeuw en ijzel en de bur
gemeester van Made en Drimmelen
deed daarom een beroep op de lucht
macht.
Van de vliegbasis Ypenburg startte
landde het toestel op een voetbalveld
in Made. waar de arts van het meisje
werd opgehaald. De arts werd met
het vliegtuig naar de boerderij, waar
het meisje woont, gebracht. Nadat
de arts het kind had onderzocht
werd het met de helikopter naar de
vliegbasis Gilze-Rijzen gebracht en
vandaar naar een ziekenhuis in
Breda.
Een bijzonder onaangenaam gevolg
heeft het winterweer voor het dorpje
Vrede Peel, een kerkdorp van Venray,
dat door de vorst zijn wateraanvoer
moet missen. Dit na de oorlog op ont
gonnen gebied gebouwde dorpje heeft
namelijk nog steeds geen waterlei
ding. Er wordt wel aangewerkt, maar
het zal nog enige tijd duren alvo
rens in de circa 55 woningen van het
dorp de kraan water zal gaan geven.
Op 14 januari zal, wanneer het weer
het toelaat, met de aansluiting wor
den begonnen.
Het drinkwater werd tot nu toe
aangevoerd in melkbussen, die wor
den gevuld op de Coöperatieve Zui
velfabriek in Venray. De bussen gaan
dan uit Vrede Peel weer met melk
naar de fabriek. Ieder gezin kreeg een
bus met 30 liter water per dag en be-
tankauto beschikbaar gesteld, die da
gelijks vers water bracht. De vorst
heeft deze aanvoer voorlopig onmo
gelijk gemaakt. De ruim 300 inwo
ners van de Vrede Peel zijn nu aan-
ten, maar ook deze voorraad is slechts
gewezen op regenwater uit hun put-
beperkt als drinkwater geschikt.
Lemnitzer neemt
NAVO-opperbevel
van NJorstad over
De Amerikaanse generaal Lyman
Louis Lemnitzer heeft vandaag in
Fontainebleau bij Parijs het NAVO-
opperbevel overgenomen van zijn
landgenoot generaal Lauris Norstad.
Hij is de vijfde Amerikaan die deze
hoge geallieerde functie bekleedt.
Generaal Lemnitzer diende in de
laatste wereldoorlog in Engeland en
Tunesië. Hij hielp de geallieerde in
vasie in Noord-Afrika voorbereiden.
Ook in Korea heeft hij gediend. Zes
tig militairen vier uit elk NAVO-
land vormden bij de commando
overdracht een erewacht.
wagens achterlaten. Maar er
waren ook lieden, die het er eens
echt van namen, op z'n zomers.
Dat waren de dapperen van de
Haarlemse zwemveren. ..Njord
'59". die de traditie getrouw op
Nieuwjaarsdag in Zandvoort in
de golven van de Noordzee do
ken. Naar wij vernemen hebben
ook zij na afloop van dit bar
baarse experiment een warmer
plekje opgezocht, in dezelfde
looppas waarmee ze op de rech-
terfoto de zee achter zich laten.
De 59-jarige landbouwer J. van
Loenen uit Meteren (gem. Geldermal-
sen) is slachtoffer geworden van de
oudejaarsavondpret. Hij maakte zich
kwaad op twee jongemannen, die
aan en bij zijn woning te Meteren
lastig en luidruchtig waren. De jon
gemannen. beiden uit Est. had
den een café naast de woning van
de heer Van Loenen bezocht. Gewa
pend met een stok begaf de heer
Van Loenen zich naar buiten om een
einde aan het lawaai te maken. Bij
de achtervolging moet hij gevallen of
ondersteboven gelopen zijn. De man,
die hartpatiënt was, bleef dood lig
gen. De politie heeft de jongelui ge
arresteerd. Een van hen werd in de
loop van de dag losgelaten. Het is
niet bekend of er misdrijf in het spel
is geweest.
Een tienjarige Jongen uit de
Brughestraat in Den Haag is even
na de jaarwisseling in brand geraakt,
doordat hij een rotje, dat na het
aansteken niet direct ontbrandde
weer in zijn zak stak, waar hij ech
ter nog een aantal rotjes had zitten.
Het rotje ontplofte toch en bracht
ook de rest van het vuurwerk tot
ontploffing. Ook het vuurwerk in zijn
andere zakken hij had in totaal
ongeveer 60 rotjes bij zich ont
ploften en de jongen werd één bran
dende fakkel. Toegeschoten agenten
I rolden de jongen in de sneeuw en
I trokken hem zijn brandende kleren
I uit. Per ambulance is de jongen naar
het ziekenhuis aan de Zuidwal ge
bracht. Zijn toestand is ernstig
Voor zover bekend zijn dit de énige
incidenten tijdens de jaarwisseling.
Het nieuwe jaar is over het alge
meen „rustig ter wereld gekomen".
De sneeuw, die steden en dorpen in
een grimmig witte greep houdt was
echter de bondgenoot van de politie
op de oudejaarsavond. De dienaren
van Hermandad hadden deze jaar
wisseling niet zonder zorg tegemoet
gezien, maar het is nu erg meege
vallen. Wat vuurwerk, wat branden
de kerstbomen en daar bleef het
eigenlijk bij. Veelal onder het oog
van lachend toekijkende politieman
nen. De ouderen bleven in de warme
kamers. Van achter de ramen keken
zij naar de activiteit van de koude
trotserende jeugd. Zo verliep de jaar
wisseling rustig in de grote steden en
de kleine dorpjes.
De enige plaats, waar de politie
met de sabel heeft moeten optreden,
is geweest op de hoek van de Gou
verneurlaan en de Allard Pierson-
laan in Den Haag. Daar weigerden
omstreeks één uur zeventig voor het
merendeel baldadige jongelui uiteen
te gaan. Na een charge met de sabel
lagen de straten enkele minuten ech
ter geheel verlaten.
Troepen van de Verenigde Naties zijn gisteren in Katanga de
rivier de Loefira overgestoken en tot 24 km van Jadotstad opge
rukt. De bedoeling is Jadotstad te veroveren en contact te maken
met de VN-troepen uit Kamina, waarna de weg vrij zou zijn voor
een aanval op Kolwezi, de derde stad van Katanga. President
Tsjombe. die in Jadotstad met zijn ministers heeft vergaderd, zou
om een bestand hebben gevraagd, opdat hij veilig naar Elisabeth-
stad zou kunnen reizen.
Oe Thant, de secretaris-generaal
van de VN, heeft Tsjombe een ulti
matum gesteld: binnen „een dag of
veertien" moet hfj praktische
stappen hebben gedaan om Katanga
met de rest van Kongo te herenigen;
anders kan Tsjombe „andere maatre
gelen" verwachten.
Bovendien worden in Katanga VN-
vliegtuigen in gereedheid gehouden
om handelend op te treden als
meeste treinen waren vol tot zeer vol Tsjombes luchtmacht geen gehoor
In enkele gevallen moesten zelfs rel- geeft aan het ultimatum zich over te
zigers op de stations achterblijven, geven. Aanvankelijk wensten de VN,
omdat er geen plaats meer was.
Het treinverkeer in het westen
van het land kampte een groot deel
van de dag met vertragingen van on-
dat Katanga al zijn vliegtuigen zou
inleveren vóór 1 januari 12 uur op
het vliegveld Manono. Toen deze pe
riode was verstreken maakte men
geveer een half uur. Het regionale van VN-zijde in New York bekend
„de Katangese vliegers nog enige tijd
te willen laten om aan het verzoek
tot inlevering van de toestellen te
voldoen."
Tsjombe en zijn ministers kunnen
ongehinderd hun gang gaan, mits zij
het volk niet tegen de VN opzetten.
Tsjombe is op oudejaarsavond uit
Rhodesië in zijn land teruggekeerd;
na een bezoek aan Kolwezi reisde hij
door naar Jadotstad.
De münbouwmaatschappüen in
Jadotstad hebben bi] wijze van
voorzorgsmaatregel hun bedrijven
gesloten. De brug over de Loefira was
door Katangezen opgeblazen, maar
Indiase VN-troepen hebben een
noodbrug gebouwd.
Een colonne, onder meer bestaande
uit een India's bataljon, een groep
pantserwagens en Ierse troepen, die
met mortieren zijn uitgerust, zijn
zeer snel van Elisabethstad in de rich
ting van Jadotstad opgerukt. Zij
hebben een afstand van rond 100 km
afgelegd. Vanuit de lucht werd door
jagers steun verleend. Bij de opmars
vanuit Elisabethstad zijn totnutoe
drie Indiase militairen gesneuveld en
14 gewond. De Indiase troepen kwa
men onder vuur van mortieren en
hadden twee versterkte dorpen be
stormd.
Verscheidene duizenden hongerige
Katangese vluchtelingen bevinden
zich bfj de grens met Zuid-Rhodesië,
zo heeft een federale regeringswoord
voerder in Salisbury gisteren mee
gedeeld. De Rhodesische Federatie
heeft aan VN-autoriteiten in Katan
ga gevraagd de verantwoordelijkheid
voor de „menselijke aspecten van het
probleem" op zich te nemen.
De vluchtelingen zijn bang voor de
Ethiopische VN-soldaten. De aan
komst van deze soldaten zal waar
schijnlijk een paniek onder de negers
veroorzaken, aldus de woordvoerder.
Premier Adoela van de centrale
Kongolese regering heeft gisteren in
Leopoldstad bekendgemaakt, dat het
parlement drie maanden lang niet zal
vergaderen. Hij zei voorts dat presi
dent Kasavoeboe een amnestie zal
afkondigen voor politieke misdrijven.
De Verenigde Staten zullen bin
nenkort transportmaterieel, voorna
melijk militaire vrachtauto's, per
vliegtuig naar de strijdmacht van de
Verenigde Naties in Kongo sturen.
Slot pag. 2
Verscheidene dorpen in de Rijn- en
Bollenstreek zijn met Oud en Nieuw
letterlijk ingesneeuwd. Pas vanoch
tend hadden de meeste plaatsen
na uren van intensief sneeuw
ruimen en strooien zich weer
enigszins uit hun isolement verlost.
De belangrijkste provinciale wegen in
de omgeving van Leiden zijn weer
berijdbaar, al blijft voorzichtigheid
geboden. De meeste busdiensten
zijn hervat, maar degene die van
ochtend bijvoorbeeld naar Rijns-
burg of Valkenburg wilde, moest
naar een ander vervoermiddel om
zien.
Ook de bus tussen Noordwijk en Kat
wijk reed vandaag nog niet. Met
name de badplaats Noordwijk
heeft het de afgelopen dagen
zwaar te verduren gehad en slaag
de er pas vanmorgen in één smal
weggetje enigszins sneeuwvrij te
maken. Gisteren waren alle wegen
naar Noordwijk volkomen geblok
keerd door enorme sneeuwbanken,
waar men zich alleen te voet door
heen kon worstelen.
In de Rijnstreek hebben vooral de
boeren en tuinders het zwaar te
verduren. De eersten wachten ver
geefs op de melkauto's en de tuin
ders lijden grote schade omdat de
verwarming van de groentekassen
niet meer voldoende is.
Zon in Europa
Wie de zon wil opzoeken, zal naar
Zwitserland of de Fran-
s e Rivièra moeten reizen, waar de
temperatuur gisteren belangrijk is
gestegen. Ook in vele delen van
Italië scheen gisteren de zon. In
Spanje was het eveneens zacht
weer, al viel er veel regen.
In West-Duitsland
was de temperatuur rond het vries
punt. Ook in Noorwegen en
Zweden stijgt het kwik.
In Moskou blijft het echter
bar koud. Het vroor daar 24 graden.
Engeland, dat de afgelopen
dagen erg te lijden heeft gehad van
sneeuwval en vorst, zal blykens oe
weervoorspellingen voorlopig nog in
de greep van Koning Winter blijven.
In het westen van Engeland wordt
een zware sneeuwstorm verwacht.
Verscheidene Britse dorpen, die al
sinds zaterdag van de buitenwereld
zijn afgesloten, worden vanuit de
lucht bevoorraad.
Uit het Leidsch Dagblad van i
2 Jan. 1863: J
Advertentie- Holl. IJze- 5
ren Spoorw. Mij. Aanbeste-
ding op 15 Jan. a.s.: Het bou-
wen van eene ijzeren brug op
gemetselde pijlers, over den
Rijn aan de Vink bij Leiden, j
