KennedyTijd is nog niet
rijp voor een topgesprek
MACHTSSTRIJD IN
VERDEELD SENEGAL
Openhartig gesprek
van Amerikaanse
president voor t.v.
Stakers-
opstand
in Peru
Soekarno
blijft nog
dreigen
„Wilhelmina"
Premier Dia contra
president Senghor
VERKERK (A.R.)
OOK AL LIT DE
TWEEDE KAMER
Duizenden Nederlanders gaan
per trein naar wintersport
(§ud
teuws
CASTRO wil
medicijnen
als losprijs
WEERBERICHT
NEEM EENS
IJS VOORAF!
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 18 DECEMBER 1962
No. 30835
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand. f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze correspondent in Washington)
Een gesprek van een uur tussen president Kennedy en de cor
respondenten van de drie nationale t.v.-zenders heeft gisteravond
In geheel Amerika sterk de aandacht getrokken. Het was namelijk
zonder precedent en bovendien een ogedwongen en vrije ge-
dachtenwisseling over de voornaamste punten van het binnen- en
buitenlands beleid. Een belangrijke opmerking van de president
was, dat de Sowjet-Unie naar zijn mening uit de affaire-Cuba een
les heeft getrokken, namelijk het enorme gevaar van een recht
streekse confrontatie van de Verenigde Staten en Rusland met
het risico van een gewapend conflict, met inbegrip van nucleaire
wapens en wederzijdse vernietiging. Moskou weet 'nu. aldus de
president, dat de Ver. Staten voor de verdediging van hun vitale
belangen moeten vechten en daartoe zo nodig bereid zijn.
Russische leider
trok een les uit
juiste weg vormen voor de Verenigde
Staten.
Met nadruk zei president Kennedy,
dat de Verenigde Staten alles do«m
om b.v. de NAVO te versterken. Zij
leveren meer dan hun volle aandeel,
maar de Europese bondgenoten moe-
I ten meer doen. Zij zijn daarvoor nu
welvarend genoeg. Het gaat om de
j versterking van de conventionele
krachten van de NAVO. zowel nume
riek ;iIs wat paraatheid betreft. De
Verenigde Staten zullen niet mee
werken aan de opbouw van een eigen
nucleair vermogen van andere lan
den. De president acht dit gevaarlijk
en te kostbaar, en bovendien onnodig
omdat het Amerikaanse nucleaire
vermogen ruim voldoende is.
Berlijn en Duitsland blijven
j gevaarlijke gebieden, omdat het
Westen in Berlijn vitale belan
gen heeft en de Russen nauw zijn
betrokken bij Oost-Duitsland.
Beiden willen na de les van
Cuba inzake Duitsland en Ber
lijn kennelijk voorzichtig ma
noeuvreren.
De president acht de weder
opbouw van Europa na de we
reldoorlog een groot succes van
de Amerikaanse politiek. Kenne
dy ziet geen termen voor het be
leggen van een topbijeenkomst
op dit ogenblik. De basis daar
voor is in zaken als de ontwape
ning. de atoomproeven en Ber
lijn nog niet gelegd. Hij meent
dat Chroesjtsjow dit ook zo ziet.
In het Peruviaanse mijndistrict
Oraya zijn gisteren een arbeider en
twee politiemannen om het leven
gekomen, toen stakende werkne
mers van een mijnbouwmaatschap-
pij zich meester poogden te maken
van de koper- en zinkraffinadervj-
installaties.
Om dit te beletten maakte de politie j
eerst van traangas gebruik en ver-
volgens van vuurwapens, waardoor
een arbeider werd gedood. Hierna
ontstond een vuurgevecht tussen
politie en stakers, waarbij twee
agenten om het leven kwamen. I
Vervolgens rukten de stakers op naar
de stad Oraya. die zij gedurende
enkele uren bezet hielden en waar
zij vijf grote brandstofopslagplaat
sen in brand staken, die later in de
lucht vlogen.
De stakers hebben de enige slecht
begaanbare weg tussen Lima en
Oraya en ook de spoorweg geblok
keerd.
Er zijn omvangrijke versterkingen
naar Oraya gezonden om de orde
te herstellen.
affaire-Cuha
President Kennedy legde er her
haaldelijk de klemtoon op. dat het
gevaar ligt in de zucht tot expansie
van de Russen. Als het Kremlin zich
concentreerde op de lotsverbetering
van het eigen volk in vreedzame
concurrentie, zou ieder zjjn eigen
gang kunnen gaan. Maar als Rusland
aan het doel van vestiging van een
communistische wereld vasthoudt,
blijft de toekomst gevaarlijk. De pre
sident acht het een gunstig teken,
dat Chroesjtsjow, zoals uit z'n jongste
rede is gebleken, beseft, dat een ge
wapende confrontatie met de Ver.
Staten geen oplossing brengt. Dit in
tegenstelling tot de Chinezen, die
drijven in de richting van een gewa
pend conflict, omdat ze blijkbaar
menen, dat hun enorme bevolking
een nucleaire oorlog zou kunnen over
leven.
President Soekarno heeft In Djakar
ta verklaard, dat Indonesië tot het
einde zou strijden, indien nodig
fysiek, als de Nederlanders zich niet
houden aan de overeenkomst van 15
augustus, inzake westelijk Nieuw-
Guinea, aldus een uitzending van
Radio-Djakarta, die in Singapore
vrcrd opgevangen.
Hij zei. dat de roodwitte vlag van
Indonesië van een mei volgend jaar
af zou moeten wapperen. „Als de
Nederlanders dan hun woord niet
houden .zal Indonesië met al zijn
macht strijden
De president verklaarde dit op een
bijeenkomst van industriearbeiders
in het stadion van Djakarta. Hij
zei. dat de revolutie nog niet vol
tooid was. „Als u wilt, dat Indone
sië welvarend is. dan moet ieder een
geest van toewijding hebben". Hij
drong er op aan hard te werken voor
een hoge produktie eji een recht
vaardige verdeling. „Onze revolutie
moet onze maatschappij verbeteren"
aldus de president.
Advertentie
HET FOTOBOEK
THANS aan ons bureau
Witte Singel 1, verkrijgbaar.
De prijs bedraagt f 1.95.
Franco huis f2.20
Telefonische bestellingen num
mer 25041 i01710) girorekening
57055 t.n.v.
LEIDSCH DAGBLAD N.V.,
LEIDEN.
De oplage
„WIE WAT WAAR 1963"
is uitverkocht.
De president liet zich zeer open
hartig uit over zijn moeilijkheden en
zijn beweegredenen bij zware beslis
singen. zoals op het gebied van de
binnenlandse politiek tegen de prijs
verhoging in de staalnijverheid en op
het gebied van de buitenlandse poli
tiek inzake Cuba. Kennedy verheelde
niet. dat zyn verhouding tot de Ame
rikaanse volksvertegenwoordiging
uiterst moeilijk is. omdat ook in zijn
eigen Democratische partij van con
servatieve zijde veel verzet bestaat
tegen bepaalde onderdelen van het
presidentiële programma, zoals de
onderwijsverbeteringen en de zieken-
huisverpleging van bejaarden. Hij
verwacht ook in de komende zitting
een zware strijd.
De president meent, dat econo
mische. politieke en sociale verster
king van de vrije wereld en verstevi
ging van de bondgenootschappen de
In de Afrikaanse republiek Senegal is sinds gisteren een strijd
om de macht gaande tussen president Leopold Senghor en pre
mier Mohammed Dia, die wel door de eerste een gematigde.
Fransgezinde politicus schijnt te zullen worden gewonnen, al
was vanochtend de situatie nog zeer verward.
Cuba is bereid 1200 gevangenen,
gemaakt tijdens de mislukte Ameri
kaanse invasie van april 1961. te rui
len voor een scheepslading medicij
nen en babyvoeding, zo wordt in
New York vernomen.
De Newyorkse advocaat James Do
novan heeft verscheidene malen Cu-
ha bezocht om te onderhandelen over
de vrjjlating van de gevangenen. Hij
zou premier Castro hebben overge
haald goederen in plaats van geld
als losprijs te aanvaarden.
De regering van premier Dia werd
gisteren afgezet. De Nationale Ver
gadering van Senegal nam in een
buitengewone zitting ten huize van
haar voorzitter, Gueye, een motie
van wantrouwen tegen de regering
aan. Senghor had vergunning gege
ven voor deze zittin, nadat Dia het
gebouw van de Nationale Vergade
ring door politie en militairen had
laten bezetten om zodoende te voor
komen dat de motie in stemming zou
worden gebracht.
Onmiddellijk na het aannemen
van de motie van wantrouwen werd
in de Nationale Vergadering een
voorstel Ingediend tot het houden
van een volksstemming over wijzi
ging van de grondwet. Tot zolang
zou de regering onder leiding van
Senghor moeten staan, die zelf zijn
ministers zou moeten kiezen.
Was de loop der gebeurtenissen tot
dusver goed te volgen, hierna werd
de ontwikkeling steeds onduidelijker,
mede door het herhaaldelijk uitval
len van de verbindingen. Een uit
zending van Radio-Dakar gister-
avond, waarin Senghor de bevolking
j zou toespreken, werd enkele minuten
nadat de president zijn rede was be-
j bonnen, afgebroken. Even later werd
de stem van de afgezette premier Dia
hoorbaar, doch echter ook voor
slechts zeer korte tijd.
Het grootste gedeelte van de strijd-
j krachten zou echter president Sen
ghor steunen. Ook werd vanochtend
I bekendgemaakt, dat de gendarmerie
I en de politie hun trouw aan Senghor
i hadden betuigd, hoewel men eerder
I de indruk had gekregen dat deze on
derdelen van de gewapende macht
aan de kant van Dia stonden. Tot
een treffen tussen beide partijen was
het tot vanochtend nog niet geko
men.
Een grote menigte dromde gister
avond bU het regeringsgebouw in
Dakar samen, waar zich aanhangers
van Dia hadden verschanst. Het ge
bouw was omsingeld door troepen
die trouw waren aan Senghor. Ook
het paleis van de president stond
onder strenge bewaking. Het radio
station was gisteravond nog in han
den van medestanders van Dia, maar
omsingeld door gezagsgetrouwe val
schermtroepen.
In een radio-uitzending, waar
schijnlijk vanuit een plaats op 30 km
van Dakar, heeft Senghor zich fel
gekeerd tegen de „weloverwogen
schending van de grondwet" waarin
Dia zich schuldig had gemaakt. Hij
riep het volk op. hem door massale
betogingen te steunen.
De crisis, die al enkele maanden
in de lucht hing, is niet zozeer een
gevolg van spanningen tussen Sen
ghor en Dia persoonlijk, als wel tus
sen beide groepen van aanhangers.
Senghors volgelingen menen, dat
Dia te ver is gegaan met zijn sociale
hervormingen en corruptie tolereer
de. De groep-Dia meende daarente
gen. dat Senghor de maatschappe
lijke ontwikkeling van het land rem
den en de hogere standen bevoor
deelde.
Senagal ls een voormalig Frans
gebied, dat in augustus 1960 onaf
hankelijk is geworden. Het land telt
ruim tweeëneenhalf miljoen inwo
ners.
Gisteren is dr. P. J. Platteel.
de oud-gouverneur van Hieuu>
Guinea, geinstalleerd als burge
meester van Ede. De loco-bur
gemeester. de heer M. Wiege-
raadt hing hem de ambtsketen
Geen bekervoetbal
op 1 januari
De KNVB is niet ongenegen do
drie bekerwedstrijden die voor I jan.
waren vastgesteld, uit te stellen. Het
betreft hier Vitesse SHS. Velox—
Noad en Wageningen-RCH, die zon
dag j.l. niet door gingen. Indien deze
clubs de KNVB een andere aanne
melijke datum bijvoorbeeld mid
den in de week kunnen opgeven,
zal het uitstel wel worden verleend.
Het Centraal comité van Anti-
Revolutionaire kiesverenigingen heeft
gistermiddag meegedeeld dat het ook
van mr. dr. E. P. Verkerk bericht
heeft ontvangen, dat deze voorne
mens is zijn plaats in de Tweede
Kamer der Staten-Generaal voor de
volgende parlementaire periode vrij
te maken.
Mr. dr. Elias Picter Verkerk is
63 jaar oud en burgemeester van de
gemeente Boskoop. Hij maakt sinds
1946 deel uit van de Tweede Kamer.
Na dr. Bruins Slot nu dus ook mr.
Verkerk
Onze parlementaire redactie tekem
VEEL BEWOLKING
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond plaatselijk enige regen
of natte sneeuw en hier en daar
mist. Ongeveer dezelfde tempera
turen. Overwegend matige wind tus
sen west en noordwest, langs de kust
van Holland en Zeeland tijdelijk
krachtig, maar in het noordoosten
van het land aanvankelijk zwakke
zuidelijke wind.
19 DECEMBER
Zon op 08.44. onder 16.29 uur.
Maan op 00.22, onder 13.24 uur.
Hoogwater te Katwijk: te 9.07 en
21.38 uur, laagwater te 4.26 en 16.53
uur.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Het Belgische
radioschip
..Uilenspiegel"
op het strand bij
Cadzand.
Het schip strandde
tijdens een sleepreis
naar Vlissingen.
De Spoorwegen zullen deze
week een krachttoer moeten
verrichten om duizenden en dui
zenden Nederlanders naar de
bekende wintersportoorden in
Oostenrijk, Zwitserland en
Zuid-Duitsland te brengen.
Alleen al de speciale treinen van
de reisbureaus vervoeren morgen 800
donderdag 800, vrijdag 2000, zaterdag
900 en zondag 1500 passagiers. Hier-
van gaat 78 procent naar Oostenrijk.
10 T na.r Zuid-Duitsland en 12 1
procent naar Zwitserland. Om de
enorme stroom vakantiegangers te j
kunnen verwerken zal de N.S. zelf j
het gewone vervoer naar het zuiden
in de week van 19 tot en met 23 de-
cember uitbreiden door het inleggen 1
van zestien extra treinen met gemid-
deld elf rijtuigen.
Een moeilijkheid voor de Spoor
wegen is, dat het wintersportver- j
voer samenvalt met het transport
van buitenlandse arbeiders uit
Duitsland en Zwitserland, die de j
feestdagen thuis willen doorbren
gen. In Duitsland werken 300.000
Italianen, 90.000 Spanjaarden.
95 000 Grieken en 15.000 Turken,
het aantal buitenlandse arbeiders 1
in Zwitserland bedraagt 500.000.
Naar schatting 70 procent van deze
mensen gaat voor de kerst naar
huis.
Voor het vervoer van de buiten
landse arbeiders hebben de Duitse
spoorwegen 106 extra treinen naar
Italië, 16 naar Spanje en 8 naar
Griekenland ter beschikking gesteld.
In Zwitserland verwacht men, dat in
de week voor Kerstmis 100.000 Ita
liaanse arbeiders naar het zuiden
zullen trekken. Voor de arbeiders, die
van de speciale treinen gebruik ma
ken. gelden aantrekkelijke reducties.
Er zijn echter werkgevers, die de Ita-
lianr i gratis een eersteklas reisbiljet
aanbieden als ze enkele dagen later
een „gewone" trein nemen, hetgeen
het bijzonder moeilijk maakt, te
schatten, hoe de bezetting van de
verschillende treinen zal zijn.
Met gezin
Daarbij komt nog, dat veel Ita
liaanse arbeiders hun gezin hebben
laten overkomen, zodat de kans be
staat. dat zij met vrouw en kinderen
op reis zullen gaan naar hun familie.
Sommigen van hen hebben samen
met enkele collega's een auto gekocht
en de spoorwegen houden er dan ook
al rekening mee. dat ze extra rijtui-
gen aan de treinen zullen moeten
koppelen voor het vervoer van deze
wagens. Ook daardoor blijft de moge-
J lijkheid voor bijzonder wintersport-
vervoer door de Nederlandse spoor-
wegen beperkt: men kan nu bij de
buurlanden geen treinstellen lenen.
Alle treinen naar Oostenrijk. Zwit
serland en Zuid-Duitsland op 21 en
22 december zijn volgeboekt De trei-
nen op 19. 20 en 23 december zijn oü-
i na volgeboekt.
De vakantiegangers keren na 6 jan
j meestal wat meer gespreid uit de
wintersportgebieden terug en men
verwacht dan ook. dat de vervoers
problemen dan nlec zo groot zullen
I zijn als deze week.
daarbij aan: de politiek is een hard
bedrijf. Dat is al vaak gezegd en het
klinkt bijna als liet intrappen van
een open deur. Nu is wereldkundig
geworden, dat dr. Bruins Slot, Anti-
Revolutionair fractievoorzitter in de
Tweede Kamer, niet meer voor een
kandidatuur in aanmerking wil ko
men. Officieel is medegedeeld, dat
hij zich. op grond van een medisch
advies, genoodzaakt ziet een eind te
maken aan het gelijktijdig vervullen
van het Kamerlidmaatschap en het
hoofdredacteurschap van het dagblad
..Trouw".
Dr Bruins Slot is sinds 1956 frac
tieleider van de A.R.P. geweest. Hij
was een andere figuur dan zijn
rechtlijnige voorganger, dr. Jan
Schouten, meer een gevoelsmens, zo
zei men. Gevoelsoverwegingen hebben
dan ook zeker ten grondslag gelegen
aan zijn opmerkelijke standpuntbe
paling over de kwestie-Nieuw-Guinea
bij de algemene politieke beschou
wingen in de Tweede Kamer in ok
tober 1961. Daar is nogal wat over
te doen geweest. „Dr Bruins Slot is
niet principieel meer", zo kon men
in een aantal kringen van zijn eigen
geestverwanten horen verluiden.
Dat verwijt in het Anti-Revo
lutionaire milieu een heel ernstig
verwijt zal wel hebben doorge
speeld bij het voorbereiden van de
kandidatenlijsten voor de komende
Kamerverkiezingen. De loop van
zaken hierbij moet zodanig zijn
geweest, dat de man, die zestien
jaar fractielid was. waarvan de
laatste zes jaar zelfs als voorzitter,
een elfde plaats op de lijst toege
dacht kreeg.
Dit moet voor dr. Bruins Slot wel
heel moeilijk te verwerken zijn ge
weest. Een elfde plaats achter
een aantal heel wat minder promi
nente figuren. Bepaalde groepen in
de partij wilden kennelijk van de
I „niet-principiële" Bruins Slot af,
maar wilden hem blijkbaar ook weer
j niet helemaal laten schieten. Van-
1 daar een grievend-lage plaats. Voor
een gevoelig man als dr. Bruins Slot
niet alleen hard. maar In zekere zin
ook tragisch.
Op medische advies wü hij zich nu
terugtrekken. Wij geloven niet ver
mis te tasten, wanneer wij aannemen
dat de moeilijkheden in de kring van
de A RP. hiermee in verband staan.
Afgezien van het feit, dat zijn ge
zondheid reeds wel eens meer niet zo
goed was.
Onlangs heeft mr. Biesheuvel, een
van de strijdbare jongere leden van
de A R.-fractie in de Tweede Kamer,
gezegd, dat er geen fractie denkbaar
zou zijn zonder dr. Bruins Slot. al
thans woorden van deze strekking.
De heer Biesheuvel komt in aan
merking voor een hoge plaats op de
Anti-Revolutionaire lijst Wij hebben
wat Nieuw-Guinea betreft nooit een
duidelijk verschil tussen de heren
Bruins Slot en Biesheuvel gemerkt.
Maar acht men mr. Biesheuvel min
eer makkelijk misbaar dan de tegen
woordige fractieleider?
De heer Biesheuvel is een groot
man in agrarische kringen en is goed
op de hoogte van internationale za
ken Zo iemand kan men nog nodig
hebben Maar hoe zit het met een
A.R-fractie zonder dr. Bruins Slot,
voor wie de heer Biesheuvel inder
tijd in de bres is gesprongen?
Nieuwe regering
in Zuid-Rhoilesië
Premier Winston Field van Zuid-
Rhodesië, wiens rechtse front bij de
verkiezingen van vorige week een
absolute meerderheid behaalde, heeft
gisteren een kabinet van acht mi
nisters bekendgemaakt. Het zijn al
len oud-militairen en vier hunner
zijn in Engeland geboren. Field wil
de blanke suprematie handhaven. In
de raskwestie neemt hy een tame
lijk neutraal standpunt in. Hij heeft
zich uitgesproken tegen „geforceerde
integratie" volledige inschakeling
van het zwarte bevolkingsdeel).
Advertentie
Us, als het betrouwbaar ls.
vormt een prima begin voor
'n gezellig etentje buitenshuis.
Bind uw schaatsen eens af bij
een knus cafétje of een leuk
restaurant. Rust uit, laat u ver
wennen en geniet dan volop
van de schaarse echte winter
dagen. U weet toch. dat u met
Horeca-cheques kunt betalen.
Zend ƒ10 - of 25.- aan het
Bedrijfschap Horeca. Koningin
negracht 58-59, Den Haag (giro
63 53 00; vermelden: Cheque
boekje) en u ontvangt 'n cheque
boekje in coupures van f 2 50^
waarmee u in elk
Nederlands
Horecabedrijf j
kun' I uitL
betalen.
goed
vooru!
a Uit het Leidsch Dagblad van
18 Dec. 1862:
t Advertentie- Burgemeester
f en Wethouders van Leiden
f doen te weten, dat eerlang
f zal worden overgegaan tot
f benoeming van een hulpon-
J derwxjzer der 4e klasse open-
f bare school op eene jaarwed-
J de van f300.-.
f Met den lsten Januari
f 1863 zal ten kantore van
f den rijkstelegraaf te Leiden
v de volle dagdienst worden in-
gevoerd en is tot 2e ambte-
naar geplaatst 1. P. H. Hof-
J stede.
