Politieke deining in Bonn:
Strauss blijft een maand
ZWART
V u urge vee lit in
Nieuw-Guinea
AMERIKA'S SKYBOLT-RAKET OP DE RIJN
GRATIS VOOR DE BRITTEN?
„VN-leger voorbereid
op Katangese aanval"'
Bondkanselier jaagt liberalen
weer tegen zich in het harnas
DIEPVRIESVLEES
ZONDERLING BESLUIT VAN ADENAUER
OPSTOPPING
McNamara geeft de voorkeur
aan Minuteman en Polaris
WEERBERICHT
Een dode en
Thant ivil tot actie overgaan
zes gewonden
„Relay"
gelanceerd
Incident in
Queenstown
(9uc/ §ÏCÏe
letitvs
Opgericht 1 maart I860
VRIJDAG 14 DECEMBER 1962
No. 30832
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Bondskanselier Adenauer heeft gisteravond grote opschudding in de Bondsrepubliek veroor-
raakt door Franz Josef Strauss te verzoeken aan te blijven als minister van Defensie tot zijn op
volger, Kai-Uwe von Hassel, deze functie kan overnemen.
Von Hassel kan zich pas na half januari-met 's lands defensie
zaken gaan bezig houden, omdat hij niet eerder weg kan uit Kiel
In Sleeswijk-Holstein, waar hij sinds 1954 minister president is.
Het nieuws van Adenauers verzoek
aan Strauss was voor iedereen in
Bonn een verrassing. Eerder had de
regeringsvoorlichtingsdienst bekend
gemaakt, dat de Bondsraad in de
oude Westduitse regering, Hans-Joa-
chim von Merkatz, voorlopig nog in
het kabinet zou blgven als waarne
mend hoofd van het ministerie van
Defensie, omdat hü toch al als zo
danig optreedt sinds het aftreden
van Strauss. Ook was er gisteren nog
sprake van, dat Hopf, de staatssecre
taris van Defensie, het departement
zou leiden tot de komst van Von
Hassel. e
Tactische fout
Bij zijn beslissing heeft de Bonds-
kanselier zich beroepen op artikel 69
van de grondwet, volgens welke de
kanselier iedere afgetreden of ont
slagen minister kan vragen de zaken
te blijven waarnemen. Niettemin be
schouwt men Adenauers stap als een
tactische fout.
Strauss' gedrag in de Spiegel-af-
faire was immers aanleiding voor de
liberale ex-minister van Justitie,
Stammberger, de tegenstellingen zo
toe te spitsen, dat een kabinetscrisis
het gevolg was. En de omstreden
Strauss, wiens „val" door de liberalen
uitdrukkelijk werd gewenst, zal nu op
verzoek van Adenauer nog ruim een
maand met het nieuwe regeringsteam
moeten samenwerken. Adenauer had
geen beter middel kunnen bedenken
om zgn liberale coalitiegenoten op
nieuw op stang te jagen.
Ook de socialisten hebben al van
hun misnoegen over dit raadselach
tige besluit blijk gegeven. Zij hebben
meteen van de gelegenheid gebruik
gemaakt om de Spiegel-affaire weer
flink op te rakelen door te eisen, dat
het verslag over Der Spiegel dat vier
ministeries voor de Bondskanselier
maakten, aan de Bondsdag zal wor
den voorgelegd. Verder hebben zy
achttien vragen gesteld, die vooral
betrekking hebben op de rol die
Strauss in deze affaire heeft gespeeld
Scherpe woorden
Gisteren heeft Bondspresident
Lübke aan zes van de zeven nieuwe
ministers hun benoemingsoorkonden
overhandigd. Bij deze plechtig
heid heeft Lübke Adenauer er in
scherpe bewoordingen op gewezen,
dat hij en zijn nieuwe kabinet er zorg
voor moeten dragen, het „verloren
vertrouwen in 's lands democratische
instellingen" terug te winnen.
De president zou onder meer heb
ben gezegd: „Het Duitse volk en de
gehele wereld hebben het vertrouwen
in de doeltreffendheid van de Duitse
democratische instellingen in angst
aanjagend grote mate verloren".
Dat Adenauer zich deze woorden
niet erg heeft aangetrokken, heeft hg
gisteravond bewezen.
In Rotterdam arriveerde gis
teren de befaamde zangeres
Edith Piaf voor een serie uit
voeringen in ons land. Edith
Piaff in gezelschap van (links)
haar echtgenoot Theo Sarapo en
Wim lbo en (rechts) de
presario. Lou van Rees.
Negen spionnen in
West-Duitsland
gearr ;teei J
De Westduitse veiligheidsdienst
heeft de afgelopen dagen negen Oost-
duitse agenten aangehouden, die tot
taak hadden gegevens te verzamelen
omtrent de Britse en Amerikaanse
strijdkrachten en de grote chemische
fabrieken. Dit is gisteren door het
bureau van de federale procureur-
generaal in Karlsruhe bekendge
maakt.
De agenten waren werkzaam ge
weest in de staten Noordrijn-West-
falen, Rijnpalts en Wurttemberg. Zij
werkten in drie groepen en hadden
een speciale opleiding in Oost-Duits-
land gevolgd. Twee van de groepen
ontvingen hun instructies via de
radio van het Oostduitse ministerie
voor Staatsveiligheid. Bij de arresta
tie waren ook „talrijke instrumen
ten" in beslag genomen.
Nadere bijzonderheden werden niet
verstrekt met het oog op het feit, dat
het onderzoek nog niet is voltooid.
MACMILLAN
naar Frankrijk
De Britse premier I&acmillan is
vandaag naar Parijs gevlogen om
met president De Gaulle besprekin
gen te voeren, voornamelijk over de
Britse toetreding tot de gemeen
schappelijke markt (EEG). De pre
sident en mevr. De Gaulle ontvingen
het echtpaar Macmillan in het ka
steel Rambouillet. Zondagmiddag
keert de Britse premier naar Lon
den terug.
Tegenstrijdige
I De lage waterstand van de Rgn
j heeft tot een grote opstopping in de
i scheepvaart geleid, zo is gisteren
.door rivierpolitie van Koblenz be-
ris welke niet zo snel kan worden j ken(iffemaakt. Tussen Bad Salzig en
geleverd, intussen van een andere Bonn, een afstand van ongeveer 100
raket kunnen voorzien, namelijk de 1 kilometer, lissen meer dan 1.300 sche-
z"cTddoo?gdi^aoorrS?eeiBb^rgd™^ verder dur
verklaringen
(Van onze Londense correspondent)
In de Amerikaans-Britse te
genstelling over de Skybolt-
raket is gisteren nieuwe ver
warring ontstaan door tegen
strijdige verklaringen. Van
Thorneycroft hem niet alleen had ge-
Amerikaanse zijde is het denk- I lukgewenst, maar zgn felicitatie ver-
beeld geopperd, dar Engeland •-«
de ontwikkelinq en produktie
- Als nieuw argument voeren de Ame
rikanen thans aan. dat de tegenslag
met de Skybolt drie jaar te laat zal
komen, dus pas in 1967. Bovendien
ging der inkomstenbelasting is
niet denkbeeldig.
Van Britse zijde is met kracht ont
kend, dat de Amerikanen zoals zij
beweren al twee jaar geleden heb
ben gewaarschuwd dat de Skybolt
een mislukking zou worden. Integen
deel. de Amerikaanse minister van Skybolt had te doorstaan, ver-
Defensie, McNamara, had in augustus i klaarde dat hij de volgende week de
laten weten, dat de ontwikkeling van j m°cilijkheden met president Kenne-
het Skybolt-project hoogst bevredi- j d.v °P de Bahama's zal bespreken. Hij
gend was, waarop zgn Britse collega verwees naar Kennedy's verklaring,
dat de Hound Dog veel zwakker is
en daardoor verouderd. Bovendien
kan de Hound Dog niet aan de bom
menwerpers bevestigd worden. Daar
op hebben de Amerikanen dan voor
gesteld, dat de Britten de Skybolt
dan cadeau kunnen krijgen en ver
der maar zelf moeten ontwikkelen.
Premier McMillan, die gisteren in
het Lagerhuis de eerste storm over
van deze raketten gratis zal
overnemen indien Amerika het
project opgeeft. Van dit voorstel
is Londen nogal geschrokken,
omdat de kosten drie miljard
per jaar bedragen. Daardoor
zou de Britse defensiebegroting
jaarlijks twintig miljard gulden
gaan bedragen tenzij de uitga
ven op andere punten beknot
worden. Het gevaar van verho-
dat de president geen beslissing zou
nemen voor de ontmoeting met
McMillan en voegde eraan toe, dat de
Britse regering als het kan. aan de
Skybolt en zijn eigen afschrikwapen
wil vasthouden.
Zg wachten op loodsen, die
hen door de gevaarlgke bergachtige
gedeelten tussen de Lorelei en Bin-
gen kunnen brengen.
Een dergelijke opstopping van
schepen op de Rijn is vermoedelijk
nog nooit voorgekomen. Er zgn
echter, ondanks de drukte tussen
Bad Salzig en Bonn, nog geen grote
ongelukken gebeurd. Botsingen die
voorkwamen, hebben slechts lichte
averg tengevolge gehad.
De stagnatie van de Rgnscheep-
vaart heeft inmiddels tot een record-
drukte bij de spoorwegen geleid. Op
de lgnen langs de Rijn lopen de
laatste dagen soms zelfs 540 goede
rentreinen per etmaal. Doordat de
kerstdrukte al merkbaar wordt, be
gint het goederenvervoer per spoor
echter ook reeds moeilgkheden te
ondervinden.
In elk geval heeft men in Londen
een beetje moed geput uit Kennedy's
zal de Skybolt een veel minder nauw- opmerking, dat Engeland eventueel
keurig wapen zijn, zo zeggen zg. dan zonder de Skybolt een belang-
de Minuteman en de Polaris, welke ryke rol zal blijven spelen in de ver-
in staat zijn hun doelen precies te dediging van de vrije wereld. Van j f nP li O k t h PPfiniP
raken. Amerika geeft dan ook de Britse zgde wordt in dit verband l uvuwA.iiiciapiC
voorkeur aan beide laatstgenoemde, "°S opgemerkt, dat men ook zonder
niet aan vaste afschietplaatsen ge- de Skybolt nog een heel eind kan
bonden projectielen, waaraan later
dan nog een nieuwe Polaris, met een
bereik van 2400 kilometer, kan wor
den toegevoegd. Washington zou de
Britten, in afwachting van de Pola-
Advertentle
9as - water - sanitair
HOOIGRACHT 18 TEL. 23951
ZACHTER
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond overwegend zwaar be
wolkt met nu en dan enige regen of
motregen. Tot krachtig of hard toe
nemende zuidwestelgke wind. Zach
ter.
(Opgemaajct te 11.15 uur).
15 DECEMBER
Zon op: 8.41 uur; onder: 16.28 uur.
laan op: .1.01 uur; onder: 11.49 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.48 uur en
18.07 uur; laagwater te 1.30 en 13.54
uur.
Dit blad bestaat uit 20 pagina's
Indertijd leegde de 9-jarige
Christiane Trouve in Tours.
Frankrijk, haar spaarpot, waarin
zij twee jaar had gespaard voor
een nieuwe fiets, om het geld
naar Perzië te sturen ten behoe
ve van de slachtoffers van de
aardbevingsramp. Keizerin Fa-
rah hoorde daarvan en heeft nu
voor Kerstmis het meisje uitge
nodigd voor een bezoek aan
Iran. Christiane met een foto
van het Perzische keizerspaar.
gaan met de Britse vliegende bom
Blue Steel, welke eveneens door
vliegtuigen wordt gelanceerd, maar
niet zo verdragend is als de Skybolt,
wanneer de Blue Steel ooit
werkeigkheid wordt. Sommigen in
Londen geloven dat Amerika het
been stgf houdt tot dat het er zeker
van is, dat Engeland tot de EEG toe
treedt en mee zal doen aan een ge-
meenschappeiyke nucleaire stryd-
macht.
Een 78-jarige Amsterdammer
is woensdag, toen hg zich in een
balletje gehakt verslikte, zo
danig onwel geworden, dat de
a GG en GD moest worden ge-
a waarschuwd. Door het schokken
van de ziekenauto waarmee hij
J naar het Wilhelmina Gasthuis
f werd vervoerd schoot het bal-
f letje opeens los, zodat de man
na een korte behandeling naar
i huis kon worden gebracht. f
A 0
Een Papoea-politieagent werd woens
dag gedood en vier agenten en twee
Nederlanders werden gewond bij
een incident op een eilandje bij
Sorong in Nieuw-Guinea. Als de
namen van de Nederlandse gewon
den werd opgegeven Van den Dosch
en H. Rusche. Zij zijn in een zie
kenhuis opgenomen.
Volgens de officiële lezing van het
incident ontstond een vuurgevecht
tussen de politie en een groep In
donesische militairen, nadat de po
litie een militair had aangehouden.
Tijdens dit vuurgevecht is een Pa
poea-politieagent omgekomen, vier
agenten werden gewond. Twee Ne-
Mariner krijgt
het zeer warm
Het Amerikaanse ruimtevaartuig
Mariner II zal hedenavond de pla
neet Venus passeren en dan geduren
de een half uur gegevens naar de
aarde zenden. Na het passeren van
Venus zal de Mariner II zgn ruimte-
tocht voortzetten om, naar men
hoopt, nog zeker twee weken gege
vens over de zon te verzamelen en
naar de aarde door te geven. On
danks de zeer grote hitte dooi
de sterke zoi nestraiing zullen volgens
de deskundigen de instrumenten aan
boord van het ruimtevaartuig hun
taak vandaag nog naar behoren kun
nen vervullen, maar twee weken later
zal dit mogeiyk niet meer het geval
zgn.
derlanders. die toevallig ter plaatse
waren, werden per ongeluk geraakt.
Maandag heeft zich in Merauke een
incident voorgedaan, toen demon
strerende Papoea's naar het vlieg
veld kwamen om te protesteren
tegen de komst van een groep In
donesiërs. Daarbg werd een Pa-
poea gewond.
Opvolger Telstar
De Verenigde Staten hebben giste
ren de tweede communicatie-kunst-
maan „Relay" genaamd gelanceerd,
waarmee opnieuw directe intercon
tinentale televisie- en radiouitzen
dingen zullen worden gedaan.
De kunstmaan werd met een Thor-
Deltaraket precies op het vastge
stelde tgdstip gelanceerd
Tegen half vijf vanmorgen heeft
een woordvoerder van het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruim
tevaart Nasa bekend gemaakt, dat
de .Relay" in een baan om de aar
de draait.
De kunstmaan heeft een zender
die viei keer zo krachtig is als die
van de Telstar. De technici verwach
ten. dat de Relay" nog duideiyker
televisie- en andere sigi.alen dan de
Telstar zal geven.
De eerste communicatieproef zal
I vanmiddag tegen 3 uur genomen
•.vorden. In Goonhilly (Engeland)
zullen televisiebeelden via de „Relay"
naar Andover in de Amerikaanse
staat Maine uitgezonden worden. De
.Relay" beschryft dan zgn vyfde
baan.
De secretaris-generaal van de
Verenigde Naties. Oe Thant.
heeft gisteravond bekendge
maakt, dat de troepen van de
VN in Kongo gereed zijn om
aan een aanval van Katangese
zijde het hoofd te bieden, wan
neer Katanga hiertoe naar aan
leiding van de nieuwe strenge
maatregelen ter beëindiging van
de afscheiding van deze provin
cie mocht overgaan.
Oe Thant verklaarde in de 20 le
den tellende speciale adviescommis
sie voor Kongo dat zgn herenigings
plan geheel zal worden uitgevoerd.
Aan de hierby betroken landen is
verzocht de Katangese export en im
port te boycotten, met inbegrip van
het koper en kobalt uit Katanga. In
eerste instantie betreft het Engeland
België, Portugal en Zuid-Afrika, die
hierby het nauwst betrokken zijn.
De bijeenkomst van de adviescom
missie werd achter gesloten deuren
gehouden en duurde een uur en ,-eer-
tig minuten. Oe Thant gaf daarna
echter uittreksels van de verklaring
vry.
Bij het spoorwegstation van de
Zuidafrikaanse stad Queenstown is
gisteren een zuidafrikaanse politie
man met een panga (kapmes) ge
dood. Drie politiemannen en zeven
Bantoes werden gewond.
Volgens een hoge politie-functlo-
naris werd de politie aangevallen by
het aanhouden van een goederen
trein uit Qamata om in een per-
sonenrytuig met Bantoes in deze
trein te zoeken naar gevaariyke wa
pens Dat de Bantoes hiermee in
derdaad waren uitgerust, bleek uit
de vondst van tal van vuurwapens.
De politie vuurde op de Bantoes en
doodde er zeven. De rest is gevlucht.
Van de vier landen die een brief
van Oe Thant met de oproep hebben
ontvangen, is geen onmiddeliyke of
ficiële reacties ontvangen. Engeland
is steeds tegen toepassing van econo
mische sancties geweest, en vermoe-
deiyk delen Portugal en Zuid-Afrika
dit standpunt.
Oe Thant zei dat alle beschikbare
maatregelen zullen worden genomen,
waarbij alles zal worden gedaan om
een gewapend conflict te vermyden.
Wanneer Tsjombe zou verkiezen zgn
gendarmerie het bevel tot de aanval
te geven, zullen wij ons verdedigen
en zo hard mogeiyk terugslaan. „De
VN-troepen zgn in staat van alarm
en op deze eventualiteit voorbereid",
zo zei hg.
De secretaris-generaal zei gisteren
van Tsjombe opnieuw bericht ont
vangen te hebben. De tekst hiervan
werd niet vrygegeven.
In verband met de actie, die de
VN voornemens zgn te voeren tegen
Katanga, heeft premier Sir Roy We
ienski van de Rhodesische federatie
gewaarschuwd voor een mogelgke
guerrilla op grote schaal in Katanga,
Hg geloofde niet dat president
Tsjombe van Katanga zich zal over
geven. Volgens Weienski zal Tsjombe
uit Elisabethstad weggaan en de
rimboe intrekken. En dan zou de vol
kerenorganisatie zich geplaatst zien
tegenover een guerrilla op grote
schaal.
Prinses Alexandra
trouwt 24 april
Het huwelijk tussen Prinses
Alexandra van Kent en de Lon
dense zakenman Ogilvy zal op
24 aPril 1963 in de Westminster
Abdij te Londen worden vol
trokken.
voor hond en kat in prys verlaagd.
NU 50 ef. p. Va kg.
VLIELAND
voor dier en tuin
NIEUWE RIJN 50
Granaat explodeert
in de hand van een
wachtmeester
De Konlnklgke Marechaussee en
de commissie van proefnemingen
stellen een onderzoek in naar een
ongeval tengevolge waarvan een 21-
jarige beroepswachtmeester ernstig is
verminkt. Het is de wachtmeester
F. H. den Doop van de A-battery
van de 119de afdeling veldartillerie
uit de legerplaats Steenwykerwold,
wiens rechterhand men inmiddels
heeft moeten amputeren en verder
ernstig gewond werd aan het rechter
oog en -oor en die verder nog lichte
beenverwondingen opliep. De man,
die is opgenomen in het Diacones-
senhuis in Meppel verkeert buiten le
vensgevaar.
Het ongeluk is woensdagavond ge
beurd, in de omgeving van Darp
(gemeente Havelte). Er werden daar I
oefeningen gehouden, waarby de
wachtmeester op een gegeven mo
ment een aanvalshandgranaat moest
gooien. Deze granaat is in zgn hand
gedetoneerd. Wachtmeester Den Doop
is gehuwd en woont in Kampen.
LEIDEN
K A T W IJ K
Breestraat
..Voorstraat
Uit het Leidsch Dagblad van
15 Dec. 1862:
Heden is het 10 jaren ge
leden, dat het Stedelijk Werk
huis werd geopend. Het zij
nog lang voor Leiden een
sieraad en voor ledigloopers
een wijkplaats en toevlugtl
