Collectie
Onstad in
I W'r"
Sonja Henie - Niels
het Gemeentemuseum
LADA
RITMEESTER
kunst
kaleiöoscoqp
Evolutiebeeld van
modern schilderen
BELANGRIJKE EXPOSITIE TE DEN HAAG
naaimachines
MEERPOEL
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 23 november 1962
Vierde blad no. 30814
Matisse, Bonmard, Roualt, Picasso,
Braque en Klee. Voorts zijn op deze
expositie vertegenwoordigd: Jacques
Villon, Fernand Léger, Juan Gris,
Roger Bissière. Willi Baumeister. Max
Ernst, Joan Miró, Rufino Tamayo,
Jean Dubuffet, Jean Bazaine, Mau
rice Estève, Hans Hartung, Serge Po-
liakoff, Maria Helena Vieira da Silva,
Jean le Moal, Gustave Singier, Endre
Nemes, Alfred Manessier. Wilfrid
Moser, Nicolaas de Stael, Louis Nal-
lard, Karei Appel, Sam Francis, Ja
kob Weidemann, Jean-Paul Riopelle,
Pierre Alechinsky, Albert Bitran en
Wifredo Lam.
Talrijke stromingen worden door
hen gepresenteerd, waarbij opvalt,
dat de keuze in de meeste gevallen
een verantwoorde en belangrijke was.
Het is evenwel te betreuren, dat vele
dezer schilderijen een afschuwelijke
in het geheel niet passende omlüs-
(Van onze kunstredactie)
SONJA HENIE (50)t tienmaal wereldkampioene en drie-
maal Olympisch kampioene kunstrijden op de schaats. Sinds
zij naar het professonalisme overging, verdiende zij miljoenen.
Haar echtgenoot, de Noorse reder Niels Onstad is er in dit op
zicht nóg gelukkiger aan toe.
Bij hem vergeleken schijnen de penningen van Sonja in het niet
te vallen
Vorstelijk cadeau
De laatste vijftien jaar verza
melde dit echtpaar een opzien
barende collectie schilderijen,
Waar de ganse evolutie van de
moderne schilderkunst duidelijk
uit spreekt.
Thans waardevolle schilderij
en, een in letterlijke zowel als
figuurlijke zin, uiterst kostbare
Verzameling. Zij gaven deze
ganse collectie cadeau aan de
gemeente Oslo, alsmede een mil
joenenbedrag voor de bouw van
een museum en een theater en
schreven daarbij een prijsvraag
uit voor het ontwerpen van bun
galows ten behoevë*van een kun
stenaarskolonie, waar schilders
in rust en stilte kunnen werken.
Grote erkentelijkheid past
voor deze grandioze geste
men kan gevoeglijk spreken van
een vorstelijk gebaar! van het
echtpaar OnstadHenie.
Een keuze uit deze collectie, welke
o.a. reeds, te bezichtigen was in Edin
burgh tijdens het daar gehouden
Festival en in Liverpool is thans te
zien in het Haagse Gemeentemu
seum, waar deze tentoonstelling gis
termiddag door de ambassadeur van
Noorwegen, de heer O. J. L. Kildal,
met een korte inleiding is geopend.
Deze belangwekkende expositie.
J welke tot 6 januari as. duurt, gaat
j vervolgens naar Genève en dan naar
Oslo. waar de schilderijen worden
opgeborgen, totdat het museum vol
tooid zal zijn.
Talrijke stromingen
1 r-v e in het Haagse Gemeentemu-
I seum aanwezige collectie bevat,
behalve twee schilderijen
de bekende Noorse schilder Edvar
Munch Baden" en „Dame in
armstoel" en twee van Paul Klee
- „Urn Sieben über Dachern" en
„In den beginne was het woord"
in hoofdzaak stukken van hen, die
behoren tot de Asger Jorn-Cobragroep
en voorts werken van Franse kun
stenaars, die op een of andere wijze
aansluiting hebben de „École de Pa
ris", zoals deze welhaast steeds bij
voorkeur vertegenwoordigd zijn in
collecties van Noorse verzamelaars.
Bij het samenstellen der collectie
is het echtpaar Onstad—Henie uitge
gaan van grote voorgangers, zoals
FERNARD LÉGER
..Dansende figuren met vogels"
ting hebben gekregen, waarbij blijk
baar uitgegaan is van het principe:
..Bij een kostbaar schilderij behoort
„vanzelfsprekend" een kostbare lijst",
wat natuurlijk een totaal foutieve
gedachtegang is.
Hoo
g niveau
Een greep doende uit de veelheid,
noemen wij bij voorkeur de
prachtige, in lichte kleuren ge
houden stukken van Fernand Léger,
waarvan wij diens „Dansende figuren
FANTASTISCH
Kom KIJKEN envergelijken!
f 395— comp. elektr.
Alléénverkoop voor Leiden
BREESTRAAT 171 - TEL. 24815
met vogels" hierbjj publiceren, de
zorgvuldige stillevens van Juan Gris
(o.a. De krant!), de fijnzinnige en
psychologisch karakteristieke obser
vaties van Jacques Villon (De woe
keraar) en het njk-color istische,
volkomen doorgecomponeerde alles-
vullende palet van Asger Jorn, wiens
oeuvre bijv. duidelijk aantoont,
hoe een Karei Appel (vertegen
woordigd met rijn „Bloemen en die
ren", „Vogelgevecht", ,31auw naakt"
en „Zomer") volkomen in het louter
décoratieve is blijven steken. Enige
bizarre Picasso's verdienen, naast
vier wondere stukken1 van Matisse
(o.a. zijn stilleven „Les citrons"),
aparte vermelding.
In het algemeen kan van een
zeer hoog niveau gewaagd wor
den, waarbij alle mogelijkheden
en krachten van het in volledige
vrijheid „scheppen" nadrukke
lijk tot expressie komen.
Dat deze expositie een breed
voerig overzicht geeft van het
geen de schilderkunst van het
heden beweegt, staat boven
iedere twijfel.
Advertentie
Stramheid en Pijnen Tallen
van U af
met de kleine dagelijkse
dosis Krnsehen.
Ja - met Kruschen drijft U die on
draaglijke pijnen uit Uw ledematen.
Dat doet de aansporende werking op
de bloedzuiverende organen van
Kruschen's zes minerale zouten. On
zuiverheden uit het bloed worden los
gemaakt en langs natuurlijke weg
afgevoerd. Neem óók Kruschen, van
vandaag op morgen en iedere dag
weer. Allengs voelt ge Uzelf weer de
oude worden, vief en fit en vrij van
pijn.
Leden Ned. Opera
naar buitenland
Met de solist van de Ned. Opera
Cora Canne Meijer in de titelrol
in Carmen, toordt het nieuwe
Operagebouw in de Franse stad
Rouen op 11 december geopend.
De opvoering staat onder leiding
van Francis Cebron. Andere solis
ten zijn Albert Lance. Peter Gott
lieb en Adriana Maliponte.
Marilyn Tyler is uitgenodigd op
19 en 20 december a.s. te Berlijn
haar medewerking te verlenen
aan een concert door de Berliner
PhilharmonikerZij zal zingen in
Vivaldi's „Gloria" en in Janecek's
„Het eeuwige Evangelie".
Deze maand is een Francesco Ci-
lea-herdenking in Palmi, de geboor
teplaats van deze componist. Op
27 november a.s. wordt zijn stoffelijk
overschot herbegraven en daartoe
vervoerd van het kerkhof te Napels
naar Palmi. Van zijn werken zijn
vooral bekend gebleven Adriana Le-
couvreur en Arlesiana. Dit laatste
werk wordt op 27 en 28 november te
Palmi in het Theatre Francesco Ci-
lea opgevoerd onder leiding van de
dirigent van de Ned. Opera Arrigo
Guarnieri met een bezetting van de
opera te Rome (mezzo-sopraan Mi
riam Pinazzini. tenor Ferruccio Tag-
gliavini) en het koor en orkest van
het Theatro Vincenzo Bellini te Ca
tania.
Vijf werelden
van
Louis Couperus
Het bestuur van het Nederlands
Letterkundig Museum en docu
mentatiecentrum in Den Haag
heeft het voornemen in juni 1963
een tentoonstelling te organise
ren ter herdenking van het feit,
dat Louis Couperus op 10 juni
1863 werd geboren.
Deze expositie zal getiteld zijn
Vijf werelden van Louis Coupe-
rus" en worden ingericht in het j
Gemeentehuis in Den Haag naar j
een ontwerp van dr. J. Hulsker.
NATIONALE BALLET:
„Symphonij for fun"
Het Nationale Ballet brengt 27 no
vember in de Amsterdamse Stads
schouwburg de première van
„Symphony for fun", van de Engelse
choreograaf Michael Charnley. De
muziek is de Symfonie no 5 van de
Engelse componist Don Gillis. De
kostuums zijn op aanwijzing van de
choreograaf ontworpen door de Ne
derlandse kunstschilder Franz Deck-
witz.
Op het programma staan voorts
Serenade" van George Balanchine.
op muziek van Tsjaikowsky. waarin
de hoofdrollen worden gedanst door
Sonja van Beers. Viveka Ljung.
Kathleen Smith en Jan Arntz. De
„pas de deux" uit de Notenkraker
wordt gedanst door Marianna Hila-
rides er, Ben de Rochemont.
De avond wordt besloten met het
ballet „Etudes" van Harald Lander,
op muziek van Knudage Riisager.
dan rookt u er goed van.
Immers het puikje van de
tabaksoogsten wordt steeds
weer voor Fiat gereser
veerd.
Fiat: een echt fijnproevers -
model!
Morgen wordt in Pulchri Stu
dio te Den Haag een tentoon
stelling geopend van werken
van de bekende kunstschilder
Paul Citroen uit Wassenaar. Zij
omvat 62 schilderijen in drie za
len. Het merkwaardige is. dat
deze de eerste expositie is, waar
Citroen uitsluitend schilderijen
toont: hij was tot nu toe uitslui
tend bekend om zijn prachtige
zwart-wit tekeningen. Op 65-
jarige leeftijd is deze vitale kun
stenaar zich geheel gaan wijden
aan olieverfschilderijen.
Hierboven Paul Citroen met
enkele meisjesportretten en op
de achtergrond elf van zijn
Haagse collegae, v.l.n.r. George
Lampe, Sierk Schroder, Harry
Disberg. W. Bouthoorn. Co*
Wester ik. Herman Beserik,
Sinemus. Jan van HeelRein
Drayer. H. van Dam en Willem
Schrofer,
(Foto Nico Naeff)
SONJA HENIE
in haar glorietijd.
Prof. Elling (65)
overleden
Belangrijk architect
Op 65-jarige leeftijd is dinsdag in
Utrecht overleden prof. P. J. Elling,
een onzer belangrijkste architecten
en buitengewoon hoogleraar aan de
Technische School te Delft. Van tal
rijke bekende bouwwerken is hij de
ontwerper geweest, n.m. van grote
radio-projecten in Hilversum. Zo is
zijn naam verbonden aan de uitbrei
ding van de VARA-studio's en de
bouw van Radio-City aan de Insu-
lindelaan.
I Na de tweede wereldoorlog associ-
I eerde de heer Elling zich met de
latere Amsterdamse stadsbouwmees
ter Merkelbach. Samen maakten zij
I het ontwerp voor de eerste uitbrei
ding van het studiocomplex van de
VARA. Na het overlijden van Merkel
bach werkte prof. Elling alleen aan
de verdere uitbreiding ervan. Het
zendergebouw te Lopik is eveneens
ontsproten aan de samerïwerking
MerkelbachElling. Het thans in
aanbouw zijnde stationspostkantoor
te Amsterdam is ook een ontwerp van
Elling. Andere bekende projecten van
hem zijn het Rijnhotel in Rotterdam,
het nieuwe Jaarbeursgebouw aan het
Vreeburg te Utrecht en de uitbreiding
van Ketjens' Zwavelzuurfabrieken.
I De teraardebestelling heeft van
morgen in alle stilte op de algemene
1 begraafplaats te Laren plaatsgevon
den.
Indiase dansgroep
in ons land
Gisteravond zijn 17 dansers en 8
musici van de Indiase dansgroep
van Uda.v Shankar uit Londen op
Schiphol aangekomen.
De groep heeft een tournee van
twee maanden door Amerika ge
maakt. „Wij blijven vier maanden
in Europa, tenzij men ons vraagt de
programma's te verlengen", zei de
I nog jonge echtgenote van Shankar,
Joseph Kessel lid
Academie Frangaise
De Franse schrijver Joseph Kessel
is gisteren tot lid van de Academie
Francaise gekozen.
Kessel, een krachtig gebouwde
man en een hartstochtelijk reiziger,
werd in 1898 in een hut op de Ar
gentijnse pampa geboren. Zijn vader
was eer. Russische emigrant. Op 18-
jarige leeftijd kwam Joseph Kessel
naar Parijs, waar hij letteren ging
studeren aan de Sorbonne. Al spoedig
na het uitbreken van de eerste we
reldoorlog nam hij dienst bij de
Franse luchtmacht. Hij gaf blijk van
grote moed en werd in 1918 opgeno
men ir. de Franse generale staf voor
Siberié. Daar kwam hij in contact
met Hetman Semenoff en diens ko
zakken. De avonturen die Kessel
daar beleefde zijn de inspiratiebron
geworden voor een deel van zijn li
teraire oeuvre (La steppe rouge).
Na de oorlog bereisde Kessel als
verslaggever van diverse grote bla
den een groot stuk van de wereld.
Bij de Bedoeienen van de Eufraat
verzamelde hij de gegevens voor zijn
werk over de laatste slaven en in
Berlijn stelde hij een onderzoek in
naar de handel in blanke slavinnen.
Ke^sels werk is de neerslag van zyn
ervaring als wereldreiziger.
Zijn bekendste werken zijn: „Les
captifs" (1926), „Les coeurs purs"
(1927), „Nuits de princes" (1930),
„Belle de jour" (1930), „Les enfants
de la chance" (1934), „Vent de
sable", „Les rois aveugles" en „Le
coup de grace". Hij heeft ook de dia
logen voor een tweetal films geschre
ven.
Portret van Huvgens
J
in Rijksmuseum
Het Rijksmuseum heeft door uit
wisseling met het museum te Douai
'Frankrijk) het langdurige bruik
leen verworven van het portret van
Constantijn Huygens door Jan Lie-
vens <1607-1674) geschilderd.
De dichter en staatsman Constan
tijn Huygens leeft van 1589-1687 en
diende sinds 1625 als secretaris de
prinsen rederik Hendrik. Willem
II en Willem III.
die een van de danseressen van de
groep is
De „Uday Shankar Dancers" bren
gen behalve de Indische folkloristi
sche, ook godsdienstige dansen voor
het voetlicht Op de vraag of de leef
tijd var de heer Shankar 62
hem geen parten speelt, was zijn
antwoord: „ik blijf tot mijn 80ste
jaar dansen".
Boek verschenen
in Shmv-alfabet
(Van onze Londense correspondent)
In Engeland is gisteren voor het
eerst een boek verschenen in een
nieuw uit 48 inplaats van 26 letters
bestaand en van klanken uitgaand
alfabet, waarvan Bernhard Shaw
zulk een groot voorstander is geweest
dat hij bij zijn dood een reusachtig
bedrag ter bekostiging van de pro
paganda naliet. Maar de rechtsgel
digheid van deze testamentaire be
paling werd betwist met het gevolg
dat er uit Shaws nalatenschap van
10 miljoen gulden slechts een gering
bedrag beschikbaar is voor het nieu
we alfabet, zodat men in feite geld
tekort komt om het te verspreiden.
Begrijpelijkerwijze heeft men voor
het experiment een van Shaws to
neelstukken uit gezocht, „Androcles
en de leeuw" dat thans In de nieuwe,
op stenografie lijkende spelling is uit.
gegeven. Tegenover elke pagina staat
de „vertaling" in gewone spelling.
Shaws opvatting was. dat de nieu
we spelling in elk geval een uitmin-
tend hulpmiddel voor kinderen zou
zijn om Engels te leren lezen, een
taal waaraan wat. spelling betreft
vaak logica ontbreekt en waarmee de
schooljeugd dan ook talrijke jaren
worstelt. En het aantal spellingsfou
ten op de Britse scholen, ook van ver
gevorderde leerlingen, is vaak ont
stellend.
Deskundigen menen dat de nieuwe
spelling het lezen leren met minstens
een jaar en misschien zelfs twee jaar
zal verkorten. Zoals men weet, is de
woordenrijkdom van de Engelse taal
enorm groot en zijn er ongeveer 500
paar woorden, die, hoewel op dezelfde
manier uitgesproken, een geheel an
dere betekenis bezitten welke uit de
spelling moet blijken. Om de juiste
spelling onder de knie to krijgen is
zeer veel tijd gemoeid.
I De nieuwe spelling omzeilt dit pro-
bleem. maar de moeilijkheid is dat
hierbij uit de tekst niet altijd valt af
te leiden welk woord wordt bedoeld.
Het zogenaamde Shaw-alfabet is niet
door Shaw gemaakt, maar wel door
hem aanbevolen. Het is bedacht door
een letterontwerper, de thans 74-ja-
rige heer Kingsley Read.
Het blijkt nog niet definitief
vast te staan waar de voetbal-inter
land Nederland-Frankrijk op 17 april
1963 wordt gespeeld. Woensdag is be
kend gemaakt, dat 't Feijenoord-sta-
dion als strijdtoneel was aangewezen
thans wordt medegedeeld, dat het
bondsbestuur van de KNVB hierover
nog een beslissing moet nemen.
De voetbalwedstrijd tussen de
jeugdploegen van Engeland en Zwit
serland heeft donderdagavond te Co
ventry slechts negen minuten geduurd
Daarna maakte de mist verder spelen
onmogelijk. Engeland had in de ze
vende minuut met 1-0 de leiding ge
nomen door een doelpunt van mid-
voor Georges Jones.
