DAGBLAD
EGE VAN DE GAULLE
P DE OUDE PARTIJ EN
Nehroe's troepen lijden
nederlaag op nederlaag auto:
Niels Bolir overleden
akkoord is
IN GEVAAR
Eerste ronde Franse verkiezingen
Voor driekwart der
zetels valt zondag
a.s. de beslissing
Chinezen achter
Indiase linies
(§uc/ Vïlteti
69
Peek&Cloppenburg
Dodenweg: dri e
slachtoffers
TREIN GREEP
3 doden
WEERBERICHT
Grondlegger atoomfysica en
vader van de atoombom" een
der grootste natuurkundigen
Door nieuwe Indonesische eisen
Gerucht over
rnilvoorstel
VS - Rusland
lettws
pgericht 1 maart 1860
MAANDAG 19 NOVEMBER 1962
No. 3081!
Ni
recteur: E. A. E. van Dishoeck
[oofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De eerste ronde der Franse Kamerverkiezingen heeft president
fff Iharles de Gaulle gisteren een belangrijke overwinning op de
aar ade partijen opgeleverd. In honderd van de 482 kiesdistricten is
tn {beslissing al definitief gevallen: 4 zetels worden door afgevaar
digden uit de overzeese gebieden bezet (twee door Volksrepubli-
[(1Jtinen, MRP, en twee door gaullisten) en voor de overige 96,
aarover in Frankrijk zelf is gestemd, staat de volgende verdeling
ast: gaullisten 45, conservatieven 19 (waaronder 10 voor aan-
angers van De Gaulle), communisten 9, Volksrepublikeinen
MRP) 14, waaronder 7 voor pro-gaullisten, radicalen 8 en
icialisten 1. In feite bezetten gaullisten en aanhangers van De
aulle uit andere partijen dus 62 zetels in Frankrijk en bovendien
ag 2 van de overzeese gebieden.
trokken om de overwinning van een
gaullist dan wel van een lid van de
oppositie mogelijk te maken. Maar
het is duidelijk, dat de wind daarbij
met verhoogde kracht uit de gaullis
tische hoek waait. En bovendien is
het waarschijnlijk, dat het oppor
tunisme van vele politici in nationale
en locale comité's ertoe zal leiden,
dat zij de gaullistische overwinnaar
ten eigen bate te hulp zullen snel
len, vooral nu het wel zeker is. dat
die gaullisten voorlopig alle lakens
zullen uitdelen.
(Van onze Parijse correspondent)
Slachtoffers
van grote niaan
Het zeer slechte weer in Frankrijk
regen en sneeuw) heeft een
rde van de kiezers thuisgehouden.
It iim 31 procent van de uitgebrach-
stemmen ging naar gaullisten en
ollistisch gezinden, voor de com-
inisten was dit cijfer 21.8, MRP
socialisten 12.6, conservatieven
jematigde conservatieven (pro-De
iolle) 4.4, linkse groepen 2.4 en
Jerst rechts 1.3. Ofschoon de com-
misten de enigen waren, die
mmenwinst boekten (van 18.9 in
naar 24.2 gisteren, met inbegrip
n uiterst-linkse groepen) hebben
h. hun plaats van grootste partij
p?: eten laten aan de gaullisten,
ira-rechts werd vrijwel verpulverd
een man als Pierre Poujade, die
kele jaren geleden nog aan het
c3, ofd stond van de op een na tal-
kste partij, kon gisteren zelfs niet
reel stemmen verwerven, dat 'hij
n de tweede ronde mee kan doen.
Wat die tweede ronde aangaat: de
n- Lslag van gisteren betrof nog maar
D, n klein deel van de samenstelling
C. a het parlement, want voor drie-
art van de zetels was de stemming
beslist. Om bij eerste stemming
kozen te worden moest een kan-
iaat de absolute meerderheid ver
men. In gevallen, waarin dit niet
J, beurde en dat betreft dus drie-
rart van de zetels wordt op zon-
25 november voor de tweede
al gestemd. Dan wordt die kandi-
gekozen geacht, die de meeste
nen op zich verenigt en is dus
enkelvoudige meerderheid vol
de. Het hangt nu van de af-
iken af, die door de partijbestu-
zullen worden beklonken, welke
Idaten zullen worden terugge-
Advertentie
SPORTIEVE COATS
dubbel katoenen gabardine,
met extra uitknoopbare
wollen teddy-voering.
75
Er zijn bij de verKiezingen van
gisteren slachtoffers gevallen, wier
verlies voor de Franse democratie
oprecht betreurd moet worden. Zo
werden de twee oud-premiers Pier
re Mendès-France (links liberaal)
en Paul Reynaud (liberaal conserva
tief) door de gaullistische stortvloed
overspoeld. Een verlies voor het par
lement, waarvan zij door hun ver
standelijke en aurotorische talenten
een sieraad vormden. Ook de socia
listische leider Guy Mollet, een van
De Gaulle's felste tegenstanders,
werd in de eerste ronde niet geko
zen, maar hjj heeft nog een kans
tegen zijn gaullistische tegenstander
die gisteren geen absolute meerder
heid kon behalen. Doch dan zal Mol
let de steun moeten hebben van de
communisten.
Drie factoren
Er zijn drie factoren, die een rol
hebben gespeeld bij de uitslag van de
verkiezingen van gisteren: de ther
mometer heeft de tegenstanders van
De Gaulle niet meegezeten. Inplaats
van zich over De Gaulle uit te spre
ken, verkozen vele Fransen thuis te
blijven op deze eerste winterdag. Een
tweede factor is de stembus-moeheid,
nu de Franse kiezer dit jaar voor de
derde maal werd opgeroepen zijn
stem uit te brengen, met nog een
vierde keer op de volgende zondag
in het verschiet. Niettemin staat vast
en dit is de derde factor dat
tal van kiezers zich hebben afgewend
van het felle verzet van de anti-gaul
listische partijen tegen het al te per
soonlijke bewind van de president.
Deze laatste factor heeft er o.m. toe
geleid, dat mannen als Mendès-
France en Reynaud (die zijn stad
I Duinkerken al bijna een halve eeuw
I in het parlement vertegenwoordigde)
in de eerste ronde werden uitgescha
keld. Vele kiezers hebben kennelijk
de partij-parolen niet willen respec
teren. Zoals men weet had „het kar
tel van het nee-woord of het demo
cratische front, waartoe alle cen
trumpartijen behoren, in de meeste
kiesdistricten slechts één gemeen
schappelijke kandidaat gesteld.
Daardoor werden de socialistvche
katholieke, radicale of conservatieve
kiezers dus verplicht wederzijds op
elkanders voortrekkers te stemmen.
De partijleiders hebben, althans in
de ogen van het electoraat, met die
voorschriften het gewicht van hun
teeenstelling tot president De Gaulle
blijkbaar overschat. Inplaats van zich
tegen de president uit te spreken,
verkozen vele Fransen gisteren liever
thuis te blijven, zo ze de traditionele
vishengel niet ter hand hebben ge
nomen.
Auto rijdt in de
Zuid-Willemsvaart
De „dodenweg" langs de Zuid-Wil
lemsvaart tussen Veghel en Beek
en Donk zo genoemd om de vele
ongelukken, die er gebeuren: de
weg loopt vlak langs het water en
is onvoldoende beveiligd heeft
zaterdagmiddag weer drie slacht
offers geëist.
Een personenauto met drie inzitten
den. de 30-jarige heer L. A. A. M.
Aarts, hoofd van de lagere school
te Horst, zijn zoontje, de bijna 4-
jaar oude H. J. A. M. Aarts en de
4-jarige H. ten Brink, dochtertje
van een internist te Horst, reed in
de Zuid-Willemsvaart, waarbfj de
drie inzittenden verdronken.
heer Aarts was om twee uur uit
Sint-Miehelsgestel weggereden,
waar hij van het doofstommenin-
stituut de twee kinderen had op
gehaald, om ze mee te nemen naar
huis. Toen hij daar niet aankwam
is men begonnen met een onder
zoek, dat pas des avonds om tien
uur resultaat had, daar niemand
het ongeluk had zien gebeuren.
Doordat men een gat in het riet
ontdekte, is men ter plaatse gaan
dreggen en heeft men de drie
slachtoffers gevonden.
De lichamen zijn naar het ziekenhuis
in Veghel overgebracht.
11 1 lit,IN
Prinses Beatrix, begeleid door
Maharadja, Sawami Man Singt
tijdens een tochtje op de rug van
een 65-jarige olifant in faipoer
PLAATSELIJK BUIEN
De Bilt verwacht van heden- tot
(orgen avond:
Wisselende bewolking met plaat-
■ijk enkele buien, vooral in de
Rtprovincies. In het binnenland
«wegend matige, aan de kust
atige tot krachtige wind tussen
tod en noordwest. Weinig ver an-
Wag in temperatuur.
lOpgema :t te 11.15 uur).
20 NOVEMBER.
Zon op: 8.07 uur: onder: 16.43 u.
Maan op: 0 25 uur; onder: 14.39 u.
Hoogwater te Katwijk to 8.07 en
;<3 uur. Laagwater te 0.25 en
!39 uur.
nummer bestaat uit 16 pagina's
Een van de grootste natuurkundigen van de eerste helft dezer
eeuw, de Deense atoomgeleerde dr. Niels Bohr, is gisteravond
onverwacht in zijn woning te Kopenhagen op 77-jarige leeftijd
aan een hartaanval overleden.
Niels Bohr, die als eerste de grote lijnen van het moderne
atoombeeld onderkende, was met Einstein een der eersten, die
wezen op de mogelijkheid tot ontwikkelinq van de atoombom en
ook de beheerste kernenergie. Hij heeft zeer veel tot de ontwik
keling van de atoombom bijgedragen na zijn illegale vlucht uit het
bezette Denemarken, doch heeft na de oorlog tevens geijverd voor
uitbanning van dit verschrikkelijkste aller wapenen en voor de
bevordering van vrede en onderlinge verstandhouding. Hij kreeg
de bijnaam vader van de atoombom" maar ook .vader van de
atoomenergie".
In 1922 verwierf hij de Nobelprijs voor de natuurkunde, in 1957
kreeg hij uit handen van Eisenhower als eerste de „atomen voor
de vrede"-prijs, en vorig jaar werd hij onderscheiden met de
Sonning-prijs.
/A f «limwaarmede de eeuw van de atoomfy-
WllIClIDcll 0 1111111110 [sica wera ingeluid, leidende niet al-
!een tot de atoombom maar ook tot
Uitgezonderd Ein stem heeft geen de veje vreedzame toepassingen van
andere geleerde als Bohr zoveel by- de kermis omtrent het atoom die
gedragen tot de ontwikkeling van hans een zo grote plaats innemen
£eif.natuurwe lenschap m de eerste jn wetenschap en samenleving
helft var. de twintigste eeuw. Hi| was I
een man met een haast onfeilbare Hij verdiepte zich verder
intuïtie, die de wegen aanvoelde sequenties van zijn theorie
waarlangs de natuurkunde zich zou j wierf in 1922, op slechts
ontwikkelen, en die aan t begin van leeftijd de Nobelprijs voor
deze wegen „wegwijzers" plaatste wel- j kunde.
ke gevolgd werden door zijn collega's Dageraad der
en leerlingen. Hy was bovendien een
zeer fijnzinnig en zachtaardig mens, Verschrikking
met een zeer brede belangstelling op
wetenschappelijk en menselijk gebied.
De Indiase troepen hebben dit weekeinde in de strijd tegen de
Chinezen nederlaag op nederlaag geleden.
De strategische belangrijke plaats Walong, bij de Birmaanse grens, is
zaterdag in handen van de Chinezen gevallen. Na verwoede gevechten
moesten de Indiërs zich terugtrekken tot 20 km ten zuiden van Walong.
Zondag vielen Chinese troepen de Indiase verdedigers van de Sa La-pas,
een sleutelpositie aan de noordoostgrens, in de rug aan. De Sa La-berg
rug is door een omsingelende beweging door de communisten veroverd.
In de hoge heuvels in de directe omgeving van de pas zouden nog zware
gevechten gaande zijn.
Ook aan het westelijk front nikken de Chinezen op. Bij Sjoesjoel, in
zuid-Ladach, waar de Indiërs een belangrijk vliegveld hebben, wordt
hevig gestreden. De communisten beschieten twee Indiase voorposten
en het vliegveld met zware artillerie. Een van de Indiase voorposten is
reeds gevallen.
Nadat premier Nehroe vanochtend
in het Indiase parlement het laatste
nieuws van het front had meege
deeldontstond grote opwinding
onder de afgevaardigden. Het socia
listische lid Hem Baroea wilde
totale oorlog met steun van geal
lieerd materiaal en manschappen.
Nehroe antwoordde, dat getracht
wordt alle mogelijke hulp van be
vriende landen te krijgen. Hieraan
zijn geen grenzen gesteld".
De Chinezen die zondag de In
diase sterkte in de Sa La-pas in de
Bohr werd op 7 oktober 1885 gebo
den als zoon van de hoogleraar in de
In 191 f was Bohr benoemd tot
hoogieraai in de theoretische natuur
kunde aai: de Universiteit van Ko
penhagen en vier jaar later werd hij
fysiologie aan de Universiteit van directeur van het nieuwe instituut
Kopenhagen Christian Bohr. Na een i voor Theoretische natuurkunde, een
briljante carrière aan deze univer- functie die hij 17 jaar lang bekleed-
riteit kreeg hij de gouden medaille |de hoogleraarschap bekleedde
van de Kon. Deense Akademie vanj^y mel onderbrekeing van enkele
wetenschappen toen hij slechts 22 00ri0gSjareiT> tot 1956. In 1939 heeft
'aar oue was. Vier jaar later promo- geruime tijd met Einstein sa-
veerde hu tot doctor in de natuur- mengewerkt aan de Princeton Uni-
wetenschappen. I versity
Atoom-modes en
rug aanvielen, beheersen de weg tus
sen deze pas en de stad Bomdila.
Volgens de laatste berichten deden
de communisten een frontale aan
val waarbij zij in golven, onder het
uitstoten van oorlogskreten, aan
stormden. De Chinezen schoten met
automatische wapens en werden ge
steund door zware artillerie en mor
tieren. Dt Indiërs slaagden er in
hen met zware verliezen terug te
drijven Vanochtend was de toestand
ter plaatse zeer verward.
Het is niet bekend, hoe de Chine
zen er in waren geslaagd in een der
gelijke sterkte achter de Indiase li
nies te komen. Volgens waarnemers
zijn zij vermoedelijk door een rivier
vallei in Bhoetan, een neutrale berg-
staat, in de Indiase linies doorge
drongen. Hun directe doel bleek te
zijn, de Indiërs in de pas in te slui
ten en Bomdila te veroveren, waar
net hoofdkwartier van een Indiase
divisie is gevestigd.
Intussen rukken de Chinese troe
pen die de Indiase bezetting van
het staoje Walong hebben overmees
terd, verder op naar het zuiden. Wat
hun directe doel is, is nog niet dui
delijk. Wel liggen op omstreeks 130
km van Walong de rijke olievelden
van Assam in de vallei van de Brah-
mapoetra.
De sterkte van de aanvallers in
het gebied van Walong is meer dan
een divisie, gesteund door artillerie,
zware mortieren en geschut waar
van de lopen niet terugstoten. De
Chinezen beheersen nu alle strategi
sche wegen naar Birma.
Volgens Tibetaanse vluchtelingen
die in Tezpoer arriveerden, houden
de Chinezen al enkele weken op de
noogvlakte van Tibet grootscheepse
luchtlandingsoefeningen. waaraan
ruim tienduizend man deelnemen.
Het akkoord tussen Nederland en Indonesië is in gevaar. De
Indonesische druk om nog dit jaar een overdracht van Westelijk
Nieuw-Guinea te bewerkstelligen wordt steeds groter.
De commissie van Buitenlandse
Zaken uit het Indonesische parlement
heeft al eenstemmig besloten, dat In
donesië het bestuur over Nieuw-Gui
nea eind van dit jaar dient over te
nemen Bovendien heeft de commis
sie bepaald, dat er in Nieuw-Guinea
ook geen volksstemming over zelfbe
schikking moet worden gehouden.
Beide besluiten druisen geheel in
tegen het getekende akkoord tussen
de beide landen. De besluiten van de
commissie moeten worden voorge
legd aar een volledige zitting van het
parlement. Dat zal een resolutie in
dienen als de besluiten worden goed
gekeurd.
Telegrammen
Een aantal onbekende Papoea's uit
FakFak Merauke en enkele kleinere
olaatsen heeft telegrammen gestuurd
eind maart van het volgend jaar alle
sleutelposities in west-Nieuw-Guinea
in handen van Indonesiërs zullen zijn
Hij voegde eraan toe, dat duizend
Indonesiërs spoedig naar Nieuw-Gui
nea gestuurd zullen worden om op
genomen te worden in het VN-be-
stuur.
Commentaar
De New York Times besteedde gis
teren in een hoofdartikel aandacht
aan deze nieuwe Indonesische eisen.
„Het ziet er naar uit, dat de vrees
gegrond is, dat Soekarno de over
eenkomst zal misbruiken ter eenzij
dige bevordering van zijn eigen doel
einden' De Times haalt de eisen
van dc commissie van Buitenlandse
Zaken aan: overdracht voor 1 ja
nuari en geen volksstemming. „In-
Drie personen zijn zaterdag om het
leven gekomen, toen de auto,
waarin zij zaten, op een niet met
waarschuwingsborden beveiligde
particuliere overweg in Babberich
door een trein werd gegrepen.
Het ongeluk gebeurde om tien over
half elf, op welk ogenblik de om
half elf uit Zevenaar naar Duits
land vertrokken trein de overweg
passeerde. De auto, waarin de
slachtoffers zaten, bleek geleend
te zijn. De wagen werd 700 k 800
meter meegesleurd.
De verongelukten zijn de 36-jarige
heer H. Kruis uit Babberich, zijn
22-jarige zuster, mej. R. Kruis,
eveneens uit Babberich, en haar
23-jarige verloofde, de heer J. G.
W. Centen uit Gaanderen.
Premier Chroesjtsjow zou
president Kennedy een „ruil-
transactie" hebben aangeboden,
waarbij het Westen Oost-Duits-
land zou erkennen in ruil voor
het afbreken van de muur in
Berlijn, aldus meldt het Britse
blad „The Observer". Voorts
zou Moskou hebben aangeboden
alle personeel en wapens uit
Cuba terug te trekken en in te
stemmen met een verbod op het
nemen van kemproeven met be
perkte inspectie ter plaatse op de
naleving daarvan, in ruil voor
de opheffing van de Amerikaan
se blokkade en boycot van Cuba
en herstel van de normale be
trekkingen tussen de V.S. en
Cuba en erkenning van Oost-
Duitsland.
Volgens het Britse blad zou vice-
Dremier Mikojan deze voorstellen
hebben overgebracht toen hij kortge
leden op doorreis naar Cuba een dag
ir> New York vertoefde. Het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken noemde het bericht van het
Engelse blad echter „wilde specula
tie". Ir Washington wordt meer
waarde gehecht aan een bericht van
de „Washington Sunday Star", dat
de Amerikaanse regering de berich
ten aan een nader onderzoek onder
werpt, volgens welke de vier- k vijf-
duizenc Russische „technici" op Cu
ba in militaire eenheden ter groot-
re van compagnieën zijn ingedeeld.
President Kennedy zou van Moskou
willen eisen, dat zij haar militaire
eenheden tegelijk met alle offensieve
wapens van Cuba terugtrekt, als is
xomen vast te staan, dat het Krem
lin voornemens is deze eenheden op
Cuba te laten.
a an de lndones^chereRering waar - dien de reeering in Djakarta de
it 8- ar 'voornaamste benalintrrn van He nvor.
NIELS BOHR
een der grootsten van deze eeuw
In die periode spraken deze twee
i grootste natuurkundigen dezer eeuw
Nobelprijs 'eeds mel elkander over de mogelijk-
<ident Roosevelt op deze mogelijk
heid attent, en op grond daarvan
- - begon in het begin van de tweede
,heid, een explosieve kettingreactie tot wereldoorlog in Amerika een inten-
In 1913, op 28-jarige leeftijd lan- stand te brengen die gebruikt zou sief in diep geheim uitgevoerd on-
'•eerde Bohr zijn concept van de kunnen worden voor het vervaardi- Verzoek op dit gebied.
atoomstructuur, later bekend gewor- gen van een atoomhom. Met mede
in ook de mening wordt uitgesproken.
iat de overdracht van het bestuur
|y| over Nieuw-Guinea aan Indonesië
reeds per 1 januari dient te geschie
den. Sommigen uiten zelfs de wens,
dat de volksstemming, die volgens
het akkoord in 1969 gehouden dient
te worden, achterwege zal blijven.
Overigens verneemt hel ANP van
welingelichte Nederlandse zijde, dat
1 deze telegrammen het resultaat zijn
van eei. propagandacampagne door
in Nieuw-Guinea. verblijvende Indo
nesiërs
den als het „atoom-model van Bohr" welen van Bohr maakte Einstein pre-
Slot pag. 2
De Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken, dr. Soebandrio,
heeft eind vorige week gezegd, dat
voornaamste bepalingen van de over
eenkomst onder welke de Nederlan
ders besloten af te zien van de verre
uitoefeningen van hun soevereini-
teitsrechten in Nieuw-Guinea. drie
maanden nadat zij deze heeft be
krachtigd over boord zou willen
gooien, zou dit betekenen, dat zij op
bijzonder cynische en schandelijke
wijze een internationaal verdrag
>chendt dat slechts na moeizame on-
derhanuelingen tot stand is geko
men".
De Verenigde Naties moeten van
Indonesië eisen, dat het alle bepalin
gen van het akkoord tenvolle
nakomt", zo besluit de New York Ti
mes.
Uit het Leidsch Dagblad van
18 Nov. 1862:
Als no. 1 op de voordracht
J ter benoeming van Gemeente
a architect staat J. W. Schaap.
J architect en opzichter der
j Academiegebouwen alhier.
J Zaterdag is het stoffelijk
l overschot van wijlen Prof.
Dr. J. Geel, vroeger bibliothe
caris der Hoogeschool alhier,
op Eik en Duinen te 's Hage
ter aarde besteld.