SHELL
Vijf zeelieden na bang Zonder as-afzetting,mijnheer!
avontuur in de Hoek
Indiërs heroveren drie
gehuchten op Chinezen
MULTIGRADE
Alplien (met Kluivers)
gaat ook meetellen
de eerste motorolie die geen as-afzetting veroorzaakt
in de verbrandingsruimten! schone, jonge motor!
Na vergaan van de Rana
Hervormingen in liturgie
invoeren
II el en wee der derdeklassers
Chroesjtsjow
schreef brief
aan Nehroe
LEIDSCH DAGBLAD MAANDAG 5 NOVEMBER 1962
Advertentie
(Van onze Rotterdamse correspondent)
Voor lichtmatroos Johan Pieter Plat uit Beerta. 17 jaar. was het
zijn eerste zeereis geweest. Zaterdagavond stond hij als schipbreu
keling op de regenglimmende steiger van de Hoekse reddingboot
..President Jan Leis". Het was een bang avontuur geweest, maar
hij zei dapper, het gezicht dwingend tot een glimlach. ..Ik zal een
nieuwe schip moeten zoeken".
En matroos Ben Huyer uit Den
ILtag, vroeg waarvoor die koffer met
kleren was die zy van thuis had
den meegebracht. In de omhelzing
van ztjn moeder lag de blijdschap
over zijn terugkeer en de gelukwens
voor zijn nooit meer te vergeten 18-
de verjaardag: aan boord van een
zinkend schip, de aan de woelige gol
ven van de noordzee overgeleverde
Gronings? kustvaarder „Rana", die
vrijdagmiddag rond 5 uur 25 mijl
uit de Deense kust zich moest over
geven aan verzwelgend water.
In de Hoekse Berghaven eindig
de de reis voor 5 geredden van de
„Rana". de ruim 600 ton metende
en 5 jaar oude kustvaarder, die vrij
dag is vergaan. Vijf man werden op
gepikt door de „Johan Brinckmann"
een bijna 5.000 ton metend koel-
schip uit Rostock, dat op weg was
naar Afrika om een lading bananen
te halen.
Wat was er voor het Oostduitse
schip eenvoudiger dan zaterdag wst
dichter langs de kust te gaan om de
7 mijl buiten Hoek van Holland va
rende reddingboot „President Jan
Leis" te treffen, die de schipbreuke
lingen overnam?
Niets
De douane-ambtenaar had het snel
gezien: deze vyf knapen hadden
niets aan te geven. Zonderwat van
boord te kunnen meenemen hadden
ze vrijdagmiddag het schip moeten
verlaten. Na twee uur ploeteren werd
dit vijftal aan boord genomen van
de „Johan Brinckmann", waar de
Duitsers de geredden bijzonder mee
levend en verzorgend hebben ont
vangen.
De ondergang van hun scheepje
hebben zij niet meer gezien. Toen
bleek, dat er voldoende visserssche
pen ter assistentie in de buurt waren
mocht de Duitser zijn reis voortzet
ten. Via de radio hoorde stuurman
Henk Schipper uit Amersfoort, 24
jaar, dat zijn schip in de golven
was verdwenen. Hy wist ook. dat de
andere vier opvarenden, onder wie
kapitein-eigenaar J. Klugkist, ook ln
veiligheid waren op Engelse vissers
schepen en in Denemarken aan land
zijn gegaan.
De laatste reis van de „Rana" is
een heel droevige geweest. Al vorige
week vertrokken kapitein Klugkist
en zijn mannen uit het Engelse Bos
ton met een lading gerst voor Oslo.
Vijf dagen hadden zy al in de Hum-
berbaai liggen schuilen voor zij aan
de overtocht durfden beginnen. Vijf
dagen, waarin op het Groningse kan
toor niets van het scheepje werd ge
hoord, waarop toen al een S.O.S.
werd uitgegeven om naar de „Rana"
uit te kijken.
Slagzij
een halsbrekend werk. Elk ogenblik
dregide de sloep tegen de rand van
klinknagels te haken, met alle risi
co's van omslaan van dien. Drie man
hingen naast de loodsladder al in
het vangnet, toen stuurman Schipper
de sprong miste en in het water
viel. Matroos Henk Volman uit Arn
hem, 18 jaar, greep hem bij zijn
Jas en sleurde hem uit het water in
de sloep.
Even later stonden ze allemaal aan
dek van het koelschip. Voor hen was
het bange avontuur afgelopen. Kapi
tein Klugkist is nog teruggegaan
naar zijn „Rana, toen de andere drie
man uit de sloep in veiligheid waren.
Zijn laatste vertwijfelde poging zijn
schip te redden was by voorbaat
kansloos. Hy was net weer van boord
gehaald toen de „Rana" verging. In
Hoek van Holland waren de vyf ge
redden al weer helemaal op ver
haal gekomen. In Hotel Amerika
kwamen z,y helemaal by. de men
sen. Midden op tafel een fles wodka,
een hartversterking, die de Oostduit
se kapitein de Hollandse stuurman
had meegegeven.
Pleidooi Benedictijner monnik
Voorstander van gebruik van landstaal
in de mis inplaats van Latijn
(Van onze Romeinse correspondent)
In verband met het concilie in Rome is zaterdag een zeer belangrijke
lezing gehouden over de waarheid en de schaduwen in de liturgische
hervormingen van het concilie door de Benedictijner monnik Salvatore
Marsili. Deze monnik staat aan het hoofd van het grote Benedictijner
klooster van Anselmo in Rome.
Hij heeft eerst gewezen op de belangrijkste verschillen in de liturgie der
Oosterse Kerken en de kerk van Rome, daarna op de veranderingendie
de laatste tientallen jaren zijn ingevoerd, en heeft tenslotte uiteengezet
waarom het wenselijk is dat verdere hervormingen worden ingevoerd.
„Bij windkracht zes tot zeven, af
nemend naar zuidwest vier a vyf"
vertelt stuurman Schipper, had de
„Rana" aanvankelijk een voorspoedi
ge reis tot in de nacht van woens
dag op donderdag bleek, dat het
scheepje een paar graden slagzij ging
maken over stuurboord. Alarmerend
was de situatie nog niet. De oorzaak
werd evenmin zo gauw gevonden. Het
werdeerst gezocht in een verschui
ving van de losse lading, maar toen
bij het aanbreken van de dag de rui
men werden onderzocht, werd er wa
ter gepeild. Donderdagmorgen vroeg
zijn de mannen begonnen met pom
pen. Het leek een tijdlang te helpen
tot de slagzij tot 20 a 30 graden be
gon toe te nemen.
„Wij koersten in het begin op de
kust aan om te proberen de „Ra
na" aan de grond te zetten", aldus
6tuurman Schipper. „Maar de zee
werd ruig en wij waren bang, dat
overlopende golven de luiken zouden
inslaan. Het betekende, dat toen wij
een myl of 7 van de kust verwy-
derd waren, we met het zeetje mee
moesten lopen, waardoor we steeds
verder uit de kust raakten". Hutten
en machinekamer liepen steeds ver
der onder water. Twee machinist
Harry Lalkens uit Appingedam, 20
jaar, stond permanent tot de knieën
in het water van zijn machinekamer.
„Ik was toch wel biy, toen de kapi
tein de boel liet stoppen en ik naar
boven kon", zegt hij. Dat was vrij
dagmorgen om een uur of elf. Don
derdagavond had kapitein Klugkist
de sloepen al laten klaarmaken, de
hele nacht hadden ze nog doorge
ploeterd. pompend en sjouwend om
het scheepje te behouden. Vrijdag
mogen bij ruwer wordende zee en
heiig zicht werd steeds duidelijker
dat de „Rana" niet te behouden was.
Steeds meer slagzij maakte het
scheepje, steeds meer water stroom
de binnen, de gerst zoog het water
op, de pompen, draaiend op volle ca
paciteit, konden het niet bolwerken.
In de sloepen
Vrydag om kwart over één besloot
de kapitein de mannen van boord te
laten gaan. Twee sloepen werden ge
streken. een met vyf man onder lei
ding van de stuurman, de andere
met vier onder wie de kapitein.
De vyf in de Hoek vertelden, dat
zij drie kwartier hadden moeten
roeien voor hun leven om de sloep
op voldoende afstand van de kust
vaarder te krijgen. Het was een uit
puttend karwei „Je bent dat roei
en niet meer gewend' om los te
komen van het schip, dat elk ogen
blik dreigde om te slaan met alle
gevaar de mannen in de sloep te
treffen als ze niet ver genoeg weg
zouden zijn.
Noodseinen hadden vliegtuigen in
de lucht geroepen, die de schipbreu
kelingen opspoorden. Vuurpijlen en
rookbommen trok een toestel naar
de plaats van de „Rana". het vlie"
tuig keerde terug en leidde de „Jo
han Brinckmann" naar de sloepen
Het meest riskante ogenblik kwam
toen nog voor de jongens, 18 en 21
jaar oud.
Er stond een hoge deining en het
overstappen op de loodt dder was
Men moet de kerk zien. aldus Mar
sili. als het lichaam van Christus en
de voortzetting van Christus. Verder
dient, men alle christenen te be
schouwen als hebbende een priester
lijke roeping. Van betekenis is ook
dat men begrijpt dat. het, hele Jaar
liturgisch zin heeft en dat het kerke
lijk jaar moet worden beleefd als de
actieve uitdrukking van de heils
mysteriën van Christus.
Pater Marsili heeft er o.a. op ge
wezen, dat er hervormingen moeten
worden ingevoerd, met het allergroot
ste respect voor de traditie, die echter
niet ma? dienen om zich achter te
verschuilen wanneer het gaat om
dingen te redden die een contrast
zijn met het werkelijke doel van de
kerkelijke handeling.
De hervorming moet volgens hem
iets zyn van een afkorsten. het weg
nemen dus van een korst. Pater Mar
sili maakte een geestige opmerking
over wat. hij noemde „striptease-
functies", het herhaaldelijk be- en
ontkleden van de persoon die de mis
opdraagt waar by dan verschillende
mijters worden gebruikt, enz. Verder
had hil over het handelen met het
misboek, dat nu eens links dan weer
rechts op het altaar moet liggen, het
een en ander te zeggen. Hy noemde
dat alles bijkomstig, wat men weg
moet nemen. Een andere zaak die hij
graag zou zien vervallen, is dit dat
tijdens de mis de persoon die de mis
opdraagt de geheiligde hostie tot zich
neemt terwijl de kerkgangers zich te
vreden zouden moeten stellen met
een tevoren gewyde hostie Hij zei dat
dit lijkt op een verschil tussen heer
en knecht.
Verder bleek hij ©en sterk voor
stander van het invoeren van de
landstaal in de mis en het vervallen
van het Latijn.
Natuurlijk is dit alles een persoon
lijke zienswijze die deze Benedictijner
monnik naar voren brengt, maar het
fei1 dat hij kon spreken voor de ge
zamenlijke journalisten die het con
cilie bijwonen bewijst toch wel dat
zijn ideeën grote aanhang genieten,
tot zover onze Romeinse correspon
dent.
Verjaardag Pauskroning
Zondagmorgen heeft Paus Johan
nes temidden van 2500 concilievaders
de vierde verjaardag van zijn paus
kroning gevierd. In zyn toepraak tij
dens de mis noemde de Paus deze
verjaardag een bijzonder en buiten
gewoon feest, dat moeilijk overtrof
fen kan worden
In zijn toespraak kwam Paus Jo
hannes geregeld terug op het con
cilie en ziin doelstellingen. Met name
legde hij de nadruk op de noodzaak
van een „aan de tüd aangepaste ver
kondiging'' van de eeuwige waarhe
den.
Paus Johannes nodigde de concilie
vaders uit, het voorbeeld te volgen
van Carolu.s Borromeus, die het stok
kende concilie van Trento in de 16de
eeuw weer op gang wist te brengen
en aldus een beslissende bijdrage le
verde tot het welslagen ervan.
Voor de eerst#, maal sinds het begin
van het concilie zijn de bisschoppen
van China zondag bijeengekomen, om
de problemen van de kerk in commu
nistisch China, in Formosa en van de
kerk der diaspora te bespreken.
De bisschoppen hadden er dringend
behoefte aan onder elkaar te over
leggen hoe men van Chinees stand
punt uit, de op het concilie te behan
delen vraagstukken zal bezien. Ten
tweede wilden de bisschoppen uitma
ken welke vraagstukken zij eventueel
aan dp concilievaders zullen voorleg
gen Ten derde welke voorstellen zij
bij her concilie ten behoeve van de
kerk in het vaderland te berde zullen
brengen.
Geen standpunt
De bisschoppen van China zyn in
hun bijeenkomst tot d« slotsom geko
men, weinig of geen vastomlijnde
ringe verbindingen met hun bisdom
men. eweinig of geen vastomlijnd
voorstellen voor de kerk in China aan
het concilie kunnen doen en in vele
vraagstukken geen standpunt kun
nen innemen.
De vervolgde kerk
In Rome is een tentoonstelling over
de vervolgde kerk in de communisti
sche landen geopend. Het. initiatief
tot deze expositie is uitgegaan van
het centrum voor bestudering van
her. communisme. Aan d« hand van
documenten en ander materiaal
wordt een overzicht gegeven van de
kwellingen waaraan rooms-katholie-
ken en andere christenen in veertig
jaar tijd* in een twintigtal landen
hebben blootgestaan
In de „Osservatore Romano" van
JJ. zaterdag wordt aangekondigd dat
het vicariaat van Rome zal worden
verplaatst, naar het. paleis van Late-
ranen
-+- maximum vermogen!
u bovendien:
iniebe „tnuW8ia „e koude en
Deze unieK bu strenge kou
schone, jonge motor!
maximum vermogen!
blijvend laag benzine-verbruik!)
SHELL leidt de smeertechniek!
Voor Tweede Kamer
Mr. D. Schuitemaker
niet herkiesbaar
(Van onze Utrechtse correspondent)
Het lid van de Tweede Kamer voor
de VVD (tevens lid van de Utrechtse
gemeenteraad» mr. D. Schuitemaker
heeft zaterdag het hoofdbestuur van
de VVD schriftelijk meegedeeld, dat
hij zich voor de komende zittings
periode van de Kamer niet beschik
baar kan stellen. Hij heeft dit be
sluit om persoonlijke redenen moe
ten nemen.
Mr. Schuitmaker is lid van de
Tweede Kamer sedert 1959. Hij hield
zich in hoofdzaak bezig met de wo
ningbouw. Na de heren Oud. Rit
meester, Van Leeuwen en De Hartog,
die zich allen wegens vergevorderde
leeftijd geen kandidaat hebben ge
steld, is de heer Schuitemaker het
vyfde lid van de huidige fractie det
VVD dat niet in de Kamer zal te
rugkeren.
De grote overwinnaar van de
weinig derde klaswedstrijden,
die gisteren doorgang vonden, is
zonder twijfel Foreholte. Zelf
wonnen de mannen uit Voorhout
met 03 van HDL en daar één
der concurrenten, VCS, zich
lelijk vergaloppeerde, staan zij
nu zelfs aan de spits. Alphen
komt hoe langer hoe beter op
toeren en versloeg uit OVV
(1—2). Een knappe prestatie!
verrichtte ook Wassenaar door
bij HVV een punt weg te slepen
(1-1).
OVV—Alphen
Voor het eerst in deze competitie
had Alphen de beschikking over de
oud-UVS-speler Kluivers, die in het
treffen tegen OVV op de rechts-
binnenplaals opereerde. Het heeft
heel lang geduurd voor de Alphe-
naren toestemming verkregen Klui
vers op te stellen. Pas zaterdagmid
dag om 5 uur had secretaris Cam-
men ga officiële toestemming de ex-
semiprof in het team op te nemen.
Kluivers betekende een daadwerke
lijke en morele steun voor het Al-
phense elftal, al komt het ons voor
dat hij als achterspeler een grotere
versterking voor de ploeg zal bete
kenen.
Matchwinnaar voor Alphen was
dit keer linksbinnen Jaap de Bruin,
d:e niet alleen beide treffers voor
zijn rekening nam, maar daarnaast
zoveel aandacht van de Oostvoomse
defensie opeiste, dat zyn medespe
lers herhaaldelijk vrij spel kregen.
Geprofiteerd hebben die er niet van.
Al in de 10de minuut keek Alphen
tegen eep achterstand aan. Uit een
schot, van de OVV-linksbuiten kwam
een uitermate verwarrende situatie
voort waaraan pas een einde kwam
toen de bal achter Proost lag. Dit
doelpunt was kennelijk de zweepslag
die Alphen nodig had om tot vol
ledige spelontplooiing te komen. Al
spoedig maakte Jaap de Bruin met
een scherp schot gelijk. Vier minu
ten voor de pauze maakte De Bruin
het tweede Alphense doelpunt.
Met een versterkte verdediging
trok Alphen in de tweede helft ten
strijde. De OVV-aanval zag geen
kans openingen te maken en Proost
kreeg het. dan ook niet erg moeilijk
De kleine zege van Alphen was ver
diend.
DHLForeholte
Wanneer het sterke overwicht van
Foreholte bij DHL in doelpunten
uitgedrukt had moeten worden, zou
den zeker de dubbele cijfers zijn be
reikt. De Foreholte-aanval liet dus
nogal wat kansjes voorbijgaan. Met
zeer weinig kunst en byzonder veel
vliegwerk wisten de gastheren de
eerste drie kwartier zonder bescha
digingen door te komen. Wel kreun-
de hun houtwerk onder schoten van
Koppe en Mart van Dijk. maar ver
der hielden de DHL-ers toch stand.
De achterhoede van Foreholte had
niet de minste moeite met het aan-
valsspel van de Delftenaren.
In het eerste gedeelte van de
tweede helft kwamen de gastheren
met doortastend aanvalsspel op de
proppen en het ging er even drei
gend uitzien voor doelman Van Dyk.
Maar Foreholte slaagde er na korte
tijd in de eigen aanval weer op gang
te brengen en toen was het met DHL
afgelopen. Toch duurde het nog tot
de 34ste minuut alvorens Hans Kop
pe met een zuivere kopstoot doel
man Hoeven kon passeren (0-11. Di
rect daarop scoorde hij opnieuw.
maar nu werd het doelpunt afge-
j keurd. In de 40ste minuut werd het
I dan toch 0-2 toen Hans van Dijk uit
een comer langs een haag van spe
lers schoot. In de laatste minuut
maakte Koppe de zege wat spreken
der (0-3).
HVV—Wassenaar
De verjongde Wassenaarploeg
heeft zich bij HVV niets aangetrok
ken van de aloude roem van de
Wassenaarse leeuwen. Met fris, open
spel trokken de Wassenaarders naar
voren en slechts met de grootste
moeite vond HVV een passend ant
woord. In de 15de minuut was het
al raak. De HVV-goalie werd vol
komen verrast door een boogballetje
van Wil Remmelzwaal. Tot rust
hield Wassenaar die voorsprong vast.
In de 2e helft kreeg Wassenaar weer
een klem overwicht, maar de sco
ringskansen bleven schaars. HVV
werkte zich los maar kwam toch pas
5 min. voor het einde naast de bezoe
kers. Doelman Klumpes moest zwich
ten voor een prachtig schot van
Kooijstra (1-1).
De Indiase troepen hebben
drie gehuchten nabij Tawang, in
het noordoostelijke grensgebied,
op de Chinezen heroverd, zo is
in Tezpoer in Assam vernomen.
De sterkte van de Chinese troe
pen. die zich schuldig zouden
hebben gemaakt aan ..vele
wreedheden", was niet bekend.
Een woordvoerder van het
Indiase ministerie va*» Defensie
heeft bekendgemaakt, dat Chi
nese troepen die een Indiase
stelling bij Walong. eveneens
aan de noordoostelijke grens,
aftasten, zich hebben terugge
trokken nadat zij door Indiase
eenheden waren aangevallen.
Premier Nehroe heeft zondag be
kendgemaakt, dat India een natio
nale defensieraad zal vormen en mo
gelijk zijn derde vijfjarenplan zal
wijzigen. Het belangrijkste was nu,
de invaller uit het land te verdrijven.
remier Chroesjtsjow van Rusland
heeft een staken van het vuren aan
de C'hinees-Indiase grens en onder
handelingen voorgesteld in een brief,
die vrijdag in Nieuw Delhi aan Neh
roe is overhandigd. Naar verluidt zal
de Indiase premier in zijn antwoord
aan Chroesjtsjow zeggen dat de Chi
nezen eerst de status quo van 8 sep-
(ember moeten herstellen alvorens er
van onderhandelingen sprake kan
zijn.
President De Gaulle \an Frankryk
en premier Ikeda van Japan heb
ben Nehroe schriltelijk verzekerd van
hun sympathie voor India in het
geschil met Rood-China. In Dadar,
een voorstad van Bombay, hebben
l^den van de Indiase communistische
party zaterdag besloten, de plaatse
lijke afdeling van de partij op te
heffen, omdat de partijleiding de
.pro-China" groep niet heeft uitge
stoten.
Volgens Radio-Katmandoe is de
afbakening van de grens van Nepal
met communistisch-China voltooid.
Op 99 plaatsen zyn grenspalen neer
gezet of tekens op de rotsen aan
gebracht.
Harriman voor t.v.
Averell Harriman, de Amerikaanse
onderminister van Buitenlandse Za
ken voor het Verre Oosten heeft in
een televisie-vraaggesprek gezegd, dat
iaar zijn mening de Chinese aan
val op de Indiase grensgebieden
„een vrij onaangename verrassing"
is geweest voor premier Nehroe van
India er. andere Aziatische leiders.
„Er. nu dc Russen", aldus Harriman
„te kennen beginnen te geven, dat
zij bereid zyn de Chinese communis
ten en niet de Indiërs te steunen,
zal dit ook die Indiase en Aziati
sche leiders zeer teleurstellen, die
dachten dat zij op samenwerking met
de commun sten konden rekenen".
Op een vraag over de Amerikaan
se mening over Pakistans bezorgd-
neid t.a.v de Amerikaanse militaire
hulp voor India, zei Harriman. dat
natuurlijk zeer duidelijk te verstaan
gegeven zal worden, dat deze hulp
alleen tegen China en nooit tegen
Pakistan mag worden aangewend.
Omgekeerd hadden de VS Pakistan
wapens gegeven, op voorwaarde, dat
zij niet tegen India gebruikt worden.
Harriman is voorts van oordeel,
Reeks kernproeven
in Stille Oceaan
afgesloten
President Kennedy heeft zondag
bekend gemaakt dat de huidige
Amerikaanse reeks kernproeven in
het. gebied van dP Stille Oceaan is af
gesloten. Hy heeft tevens de hoop
uitgesproken, dat in de komende
maanden een verdrag kan worden
gesloten waarbij kernwapenproeven
zijn verboden. Kennedy zeer in een
speciale boodschap, dat. de Verenigde
Staten wel de ondergrondse kern
proeven in Nevada zullen voortzetten.
Deze verklaring van Kennedy
volgde op de geslaagde Amerikaanse
kernproef zondagochtend vroeg in
de dampkring by het eiland John
ston De kernbom, van een sterkte
minder dan 20.000 ton TNT, werd op
een hoogte tussen 32 en 48 km tot
ontploffing gebracht De lichtflits
van de explosie kon in het, 1.200 km
van Johnston gelegen Honoloeloe
tegen de nachtelijke hemel worden
waargenomen.
De Russen hebben dit weekeinde
drie kernproeven genomen, zo heeft
de Amerikaanse commissie voor
atoomenergie meegedeeld. Zaterdag
werden in het. gebied van Nova Zem-
bla twee kernwapens van middelbare
kracht tussen 20.000 en een miljoen
TNT. in de dampkring tot ontplof
fing gebracht Zondag heeft de Sow-
jet-Unie in Kazakstan een kernproef
van middelgrote kracht genomen.
Amerikaan moet
Moskou verlaten
De Sowjet-Unie heeft Amerika ver-
zocht om onmiddellijke terugroeping
van Richard Carl Jacob, secretaris bij
de ambassade in Moskou. Jacob, die
24 jaar oud is is het derde perso
neelslid van de Amerikaanse ambas
sade in Moskou, dat in een maand
tijds de Sowjet-Unie moet verlaten.
Allen zijn van spionage beschuldigd.
Volgens Tass zou Jacob op heterdaad
betrapt. zyn toen hij spionagemate- i
riaal uit een geheime bergplaats in
een huis aan de Poesjkinstraat weg
haalde. Het. Amerikaanse departe
ment. van Buitenlandse Zaken heeft
de beschuldiging van Russische zijde
tegen Jacob een verzinsel genoemd.
dat zowel India als China waar-
schynlyk uitbreiding van de grens
gevechten tot een oorlog op grote
schaal willen vermyden.
