rijgezel Hermann Gmeiner:
parijs draagt rode onderjurken
AL ZOU 1962 NOG TIEN
JAAR DUREN...
Supp-hose
UIT en
THUIS
voor duizenden kinderen een vader uit duizenden
Slaatje van witlof
MENU VAN DE WEEK
VEEL DUURDER
ROCOCO
•rdag 3 november 1962
Pagina 3
ig:
Hoewel fruit en groente door het slechte weer
weken later aan de markt zijn gekomen dan
gewoonlijk, zien we nu langzamerhand toch
weer de echte wintergroenten (witlof, prei en
spruitjes) bij de groenteboer liggen. Ze zijn nu
nog wel een beetje prijzig, maar als we witlof
rauw gebruiken, dus tot een slaatje verwerken,
kunnen we met veel minder volstaan, (150 gr.
per persoon is wel voldoende).
Jonge kinderen, die ouderloos, ontworteld en totaal verwaar
loosd zijn kunnen het best worden opgevoed in een gezin, waar
zij worden opgewacht door een moeder, waar ze kunnen spelen
met broertjes en zusjes en waar ze een huiselijke haard vinden
met alle warmte en intimiteit.
In zo'n besloten gezin kan de individuele persoonlijkheid van
een kind zich beter ontwikkelen dan in de tehuizen en gestich
ten, waarin dergelijke kinderen tot nu toe noodgedwongen col
lectief werden opgevoed.
Dit is de mening van de 43-jarige Oostenrijkse ingenieur
Hermann Gmeiner. Hij heeft het niet bij woorden alleen gelaten,
want reeds in 1949 kwam ir. Gmeiner op de gedachte een kin
derdorp" te stichten; een aantal eengezinswoningen, dat samen
een kleine dorpsgemeenschap vormt.
In deze huizen leven tien tot twaalf kinderen samen met hun
aangenomen moeder. Van hieruit gaan ze naar de lagere school
in het naburige dorp en later kunnen zij een ambacht leren of
zelfs een hogeschool bezoeken, wanneer zij daarvoor bijzondere
begaafdheden bezitten.
Sinds 1949 is het oorspronkelijke kinderdorp-plan werkelijk
heid geworden, want zes van zulke dorpen vindt men in Oos
tenrijk, zeven in West-Duitsland, drie in Frankrijk, en één in
Italië. Bovendien zijn er in deze vier landen in totaal nog tien
in voorbereiding, terwijl er reeds concrete plannen zijn uitge
werkt om dergelijke dorpen eveneens op te richten in Engeland,
Finland, België, Polen, Japen en Uruguay.
Het werk van ir. Gmeiner is zo
omvangrijk en neemt hem zo in
beslag dat hij vrijgezel is geble
ven, maar duizenden kinderen
dwepen met hem als met hun va
der, die er voor heeft gezorgd, dat
zij allen een liefdevolle moeder
hebben gekregen.
Een van Hermann Gmeiner's kinderdorpen.
;t lof wordt in fijne ringetjes
eden en aangemaakt met olie,
I en kruiden of slasaus. Bij-
ler smakelijk is het oranje-
ïje, waarvan u hieronder het
vindt.
DAG:
uijeslaatje, lever in rode wijn-
sla, rijst, gember met slag-
t
INDAG:
Title bietjes, runderlapjes, aard-
Leiltn, karnemelkpudding.
endijvie, kaasomelet, aardappel-
ntijfcs, coupe chocoladevla met si-
hefeppelpartjes.
om
1 tNSDAG:
op
bojwtensoep met prei, knolselderij
«raikensvlees, yoghurt met ge-
^te appel en noten.
^fïOERDAG:
^jerei, gebakken bloemkool, aard-
^felpuree, drie in de pan.
I2jjDAG:
lltrrlesoep, zuurkool royal of ge-
r ifde schelvis met peterselieboter,
„Sappelen en worteltjes.
JJERDAG:
loofpot kool met kaas, tomaten,
Oranjeslaatje
■i
250 g jong belegen kaas, 2
[snels en 2 sinaasappels in kleine
Meng hier twee zéér fijn
vlieden en gewassen stronkjes
if door. Op smaak maken met
paar lepels honing en citroen
sap. Het geheel smeuïg maken met
yoghurt (zéér fijn gehakte noten
geven dit slaatje een nog aparter
smaakje).
Zuurkool Royal
VA pond zuurkool, 3 pond aardap
pelen, 250 g ham, 200 g geraspte
oude kaas. De zuurkool in twee le
pels boter met 2 dl water in onge
veer 30 minuten gaar smoren. De
aardappelen gaar koken en er met
melk boter en nootmuskaat een
zeer smakelijke en luchtige puree
van maken. Leg deze puree onderin
een grote vuurvaste schotel en be
dek deze met de zuurkool, gewik
keld in de plakken ham.
Van bloem, boter, melk en de ge
raspte kaas vervolgens een gladde
saus maken, die over de ham-zuur -
koolrolletjes geschonken wordt.
Het geheel bedekken met paneer
meel en klontjes boter en in een
vrij bete oven in ongeveer 30 mi
nuten een croquant korstje geven.
Advertentie
Merkwaardig, hoe talloze men
sen hun fiets verwaarlozen. Ten
slotte is het niet „zomaar" een ge
bruiksvoorwerp, maar een bezit dat
waard is om er goed voor te zorgen.
Niet alleen voor de veiligheid maar
ook uit verstandig overleg. Een re
paratie kan duur worden als u er te
lang mee wacht. Daarom, ga zodra
het nodig is naar de vakman uw
fietsenhandelaar. Zijn raad voor
komt fietsenkwaad.
Publiciteit
Zonder aan zichzelf te denken of
zich voor dit werk te laten betalen,
weet hü idealisme en onbaatzuch
tigheid te verbinden met een nuch
ter en zakelijk organisatietalent,
dat tevens alle moderne middelen
van publiciteit voor zijn doel weet
in te schakelen. De kinderdorpen
zijn nationaal georganiseerd, zodat
elk land zijn eigen vereniging, le
den en donateurs heeft.
In Oostenrijk heeft Gmeiner
800.000 gezinnen weten te winnen
als leden, dat is ongeveer een derde
van alle gezinnen. Zij betalen per
maand een paar dubbeltjes, maar
op deze kleine bijdragen steunt het
dagelijkse bedrijf en de exploitatie
van de kinderdorpen.
Voor de bouw van de eengezins
woningen en van hele dorpen heeft
hij donateurs weten te vinden on
der grote bedrijven, industriëlen,
beter gesitueerde particulieren, so
ciale, maatschappelijke en kerke
lijke organisaties.
Het is een goed teken dat er in
onze tijd van hoogconjunctuur en
van uiterlijke welvaart toch nog
altijd vrij gemakkelijk zulke dona
teurs kunnen worden gevonden.
Dat bewijst het aantal kinderdor
pen dat gestadig toeneemt. De kos
ten echter voor het dagelijkse leven
en het onderhoud van de kinderen
en hun moeders worden opgebracht
door de leden van de nationale ver
enigingen. En al heeft de vader van
dit moderne sociale werk soms fi
nanciële zorgen, hij behoeft zijn
huizen niet te sluiten en kan tel
kens meer kinderen opnemen.
Nieuw probleem
Met deze groei echter ko
men ook nieuwe vraagstukken
op de voorgrond, die in de
laatste tijd de aandacht vra
gen. Doordat de kinderen
reeds vroegtijdig in een ge
zonde gezinsatmosfeer worden
opgenomen, vertonen slechts
weinigen psychische letsels.
Sommigen echter blijken psy
chisch aangetast of teleurge
steld te
pijnlijke
zijn ten gevolge van
ervaringen in de
vroegste jeugd.
Al blijven het nog altijd uitzon
deringsgevallen, toch neemt hun
aantal toe naarmate de kinderdor
pen zich uitbreiden. Zulke kinderen
lijden onder depressies, waarmee
hun aangenomen moeder meestal
geen raad weet. Daar in dergelijke
gevallen vooral een psychiater kan
helpen, heeft ir. Gmeiner het plan
opgevat om in elk land met kinder
dorpen tenminste een pedogogisch
en therapeutisch centrum op te
richten, waar deze uitzonderlijke
en moeilijke gevallen kunnen wor
den behandeld.
Eerste centrum
Met de realisatie van dit plan is
men begonnen in Oostenrijk, waar
onlangs in het grootste kinderdorp
te Hinterbruhl (bij Baden, ten zui
den van Wenentevens een afzon
derlijk therapeutisch en pedogo
gisch centrum werd geopend. Hier
worden depressieve en lastige kin
deren uit alle Oostenrijkse kinder
dorpen door een psychiater, een
psycholoog en een team van ver
pleegsters onderzocht en ook al
duurt het maanden zolang be
handeld. totdat zij weer naar
„huis" kunnen gaan in hun eigen
kinderdorp. Het ligt in de bedoe
ling om een dergelijk centrum in
elk kinderdorp-land op te richten.
Een paar dagen geleden dacht
ik nog eens aan de goede voor
nemens, die ik op de eerste dag
van het jaar had gemaakt.
Orde op zaken stellen en een
gooi doen naar die veelbegeer
de status van achtenswaardi
ge burgers" was ons streven.
Want het mag eindelijk wei
eens worden gezegd: in dit
lieflijke forensendorp worden
wij helemaal niet voor vol aan
gezien. Ons huishouden is te
rommelig.
Op vrije zaterdagochtende, als alle
mannen in de laan ijverig hun
voortuin wieden, laden wij de pick
nickmand in, laten de tuin verwil
deren en trekken naar een bos.
weer we niets te maken hebben om
daar naar groene blaadjes te kij
ken en met dode takken een hut te
bouwen. Ik zou hagelwitte gor
dijntjes belangrijker moeten vinden
dan de nieuwste roman van W. F.
Hermans, maar inplaats daarvan
laat ik de gordijnen gelig hangen
en kruip bij de kachel met het
boek. Nooit houden we ons aan de
spelregels van de eerbare forensen
en dat wordt in een dorp niet door
de vingers gezien.
Dat alles zou nu anders worden.
Ik had besloten te gaan schoon
maken én opvoeden, dat het een
aard had. zodat niemand ooit meer
schouderophalend "zou kunnen zeg
gen: Nou ja die bohémiens!
—-
Parijs, november 1962.
'e etalages van de lingerie-
en die met hun tijd mee-
hebben hun pastelkleur-
iect verloren. De nieuwe
eratie heeft wit gedragen
zwart en de moedigsten
inmiddels al het nieu-
llt rood geadopteerd: knal-
*|od, van onderjurk tot en met
slip en beha.
ranaatrood is een wat ingeto-
;r tint, die voor lingerie modern
-i marineblauw en bruin zijn de
ngrijkste neutrale kleuren. Ma-
'ilauw wordt vaak met wit (voor
kantje óf een biesje) gegar-
•d, terwijl bruin met bruin en
met rood wordt afgewerkt.
nieuwigheden bepalen zich
jens niet tot de kleuren, ook
modellen zijn anders dan voor-
De onderjurk met puntig
stukje en schouderbandjes van
Inen lint is plaats aan het ma-
voor modellen met kamizool
diep. rond en met aangeknip-
louderbanden.
Iet populairst is de onderjurk
diep V-decolleté op de rug.
lij zo'n onderjurk met blote rug
_rt natuurlijk een beha of corse-
t met overeenkomstig decolleté.
"De rokwijdte varieert: sommige
ferjurkjes hebben een rechte
de meeste geren en andere
ben een ruim klokkende
jantjesrok, maar alle vallen glad
'er ae heupen.
En glad om de heupen sluit ook
.5 kniebroek, die bij deze onder-
xkjes hoort. Hij 's van hetzelfde
ateriaal als de onderjurk en de
auwe pijpen zijn aan de zoom af-
f eikl met hetzelfde kantje, dat
even lange onderjurk garneert,
«ze degelijke, modieuze kniebroek,
Maar behalve een volmaakte
huisvrouw zou ik ook een goede
schrijister gaan worden. Alle onaf
gemaakte romans en kinderboeken
zouden worden voltooid, alle verha
len, die nog ongeboren door m'n
hoofd spookten, zouden met krach
tige pennestreken op papier worden
geworpen. Ik zou Adriaan steviger
aanpakken, opdat zijn kerstrapport
tenminste gezien mocht worden, ik
zou meer tijd en moeite aan de
maaltijden besteden, zodat Marian
eindelijk 'n flinke eetster werd, ik
zou Henkie naar alle belangrijke
tentoonstellingen slepen om zijn
ogen te openen voor modene kunst,
ik zou
<:Tfloeclerlylz&
overpeinzing
Maar vreemd zelf 1962 bl$ek
In zoverre een doodgewoon jaar
te zijn, dat ieder etmaal slechts
vierentwintig uren telde. Terwijl
ik in de keuken zwoegde op uit
gebreide menu's, kwam Adriaan
om me heen draaien met zijn
Engelse thema's, wenste Henkie
dat ik een algebrasom voor hem
oploste, gooide de postbode een
brief op het matje, afkomstig
van een uitgever, die infor
meerde waar het beloofde ma
nuscript nu toch bleef?
En straks zou vader thuiskomen
en vragen of ik zijn stofjassen al
had verstejd en of ik niet was ver
geten kolen te bestellen (ik was het
wèl vergeten), of ik nog naar de
stad was geweest om de ANWB-pa-
pieren in orde te maken en waarom
voor de drommel het eten nog niet
klaar was!
Maar aan elke dag komt een ein
de. 's Avonds geloofde ik het verder
wel. Toen de kinderen eenmaal op
bed lagen, de koffie geurde, greep
ik n boek en hield mij, alsof er
nooit goede voornemens hadden be
staan.
die als zoveel rokken en pantalons
net onder de taille begint, zal
een praktisch dessous blijken voor
de lange pantalon en de wijde rok
(vooral op de fiets lijkt ons zo'n
kniebroek heerlijk warm).
J.V.
Bij de tekeningen:
In de grote Parijse warenhuizen
zijn deze allernieuwste modellen te
koop. v.l.n.r.:
onderjurk van marineblauwe ny
lon oharmeuse met witte festons
rond de kamizoolhals en een rand
witte Zwitserse batist langs de
zoom.
rechte onderjurk met V-decolleté
op de rug en applicatie van witte
kant boven de zoom,
zachtblauwe nylon en biesjes in
marineblauw bij deze onderjurk
met aangeknipte schouderbanden
en V-decolleté aan de achterkant,
granaatrode nylon en kant voor
een onderjurk met ruim klokkende
rok en
een onderjurk van witte katoen
en witte kant, waarvan de voorzijde
aan de nachthemden van een goede
twintig jaar geleden doet denken.
Ervaar het wonder van
100 nylan zonder rubber
We krijgen morgenavond bezoek
kondigde vader aan.
Leuk, zei ik. Wie?
Van Denderen en zijn vrouw.
Ik verbleekte. Mevrouw Van Den
deren stond bekend als een vol
maakte huisvrouw. BIJ haar kon je
van de vloer eten, aan de ramen
likken en onder de kasten slapen
zonder ooit een stofje of papier
propje te ontdekken. Bij mij
De volgende ochtend stond ik een
uur eerder op en om negen urn-
glom het huis als een spiegel. Om
tien uur had ik alle boodschappen
in huis, het menu opgesteld, de tuin
aangeharkt en alle dorre blaadjes
van de kamerplanten verwijderd.
De Van Denderens konden ko
men Ik hoefde mij voor niets
te generen!
Omdat er verder niets te doen
was, las ik nogmaals de brief van
de uitgever en schaamde mÜ. De
brave man had gelük; ik had my
niet aan de beloofde termijn ge
houden. Goed ik xou trachten hem
alsnog tevreden te stetlen. De drie
hoofdstukken konden die dag nog
wel klaarkomen en worden verzon
den.
Trillend van energie viel ik ach
ter de schrijfmachine neer. Ik ver
gat te eten en toen de zoons honge
rig uil school kwamen, zond ik ze
naar dc keuken en zei: „Snij zelf
maar brood, ik heb geen tijd".
Mams, zei Marian. Ik ben op de
speelplaats in de modder gevallen.
Krijg ik een andere jurk aan?
Zoek hem zelf maar op je weet
de weg.
Ik tikte verder, het ging Juist zo
goed. De uitgever zou belsist tevre
den zijn
Mams, mogen we ons huiswerk
beneaen maken op onze kamers
is het zo koud! vroegen de jongens.
Natuurlijk, als jullie maar stil
zijn. Ik moet werken.
Eer. uur lang waren ze stil, toen
werd het hun te machtig. Henkie
openoe de vijandelijkheden met het
gooien van propjes papier. Adriaan
beantwoordde de aanval met inkt-
spatten, Henkie ging over tot Judo,
Adriaan smeet driftig een beker
melk om, Henkie deinsde af.
Mama, melk gemorst! kreet Adri
aan. Ik tikte door.
Haal maar een doek.
Terwijl Adriaan melk bette, ging
de bel, Henkie. met een gezicht vol
inktspatten. op zijn sokken, een
passer in de hand, ging opendoen.
Mevrouw Van Denderen kondig
de hij aan.
Verbijsterd vloog ik overeind en
riep: Maar komt u toch binnen,
mevrouw"!
Zij kwam de kamer in en stokte.
Ik volgde haar blik en opeens zag
ik de kamer met haar ogen.
Mijn werkhoekje: bezaaid met
papier, enveloppen, rondslingerende
brieven, een koudgeworden kopje
thee, een lekkende vulpen, koek
kruimels. De grote tafel waaraan
de jongens zaten overdekt met boe
ken, schriften, schrijlgerei, inkt
vlekken. een potje plaksel.
Od de vloer papierproppen, een
kletsnatte doek, een paar schoenen,
een liniaal, potloodsljjpsel. een om
gevallen schooltas. By de kachel-
vier poppen van Marian, half ont
kleed, op en over elkaar, over de
stoelleuning haar bemodderde Jurk
een vuilgeworden maillot
Ik kwam even zeggen dat we tot
onze spijt vanavond verhinderd
zijn. sprak mevrouw Van Dende
ren. Ziet u. we kregen juist bericht
Ik luisterde verstomd naar
haar uitleg. Haar ogen dwaal
den rond, ze telden de koek
kruimels, de inktvlekken, de
propjes. En ik wist, dat ik nooit
door deze volmaakte huisvrouw
voor vol zou worden aangezien,
al zou 1962 nog tien jaar duren
THEA BECKMAN
We zullen allemaal wel eens
schamper gelachen hebben als
we op een of ander formulier
over ons zelf moesten invullen
beroep: géén, Of beroep: huis
vrouw. Maar dat betekent dan
precies hetzelfde, want „huis
vrouw" is géén beroep.
We plegen dan weieens heftig
te protesteren omdat we ons
lichtelijk gekleineerd voelen.
Maar als er dan tegen ons ge
zegd wordt „nou en ivat
doen jullie dan allemaal be-
wys dan eens dat je een beroep
uitoefent", dan is het soms net
als met 't verlanglijstje voor je
verjaardag: weken en maanden
van tevoren weet je een hele
lijst wensen in alle soorten en
prijzen (vooral dit laatste is
niet onbelangrijk
Maar als de grote dag nadert
is het: ,Ja ik weet eigenlijk
niets. Jullie moeten zelf maar
wat bedenken!". Je ivéét ge
woon ineens niets! Misschien
ligt hier wel de wortel van het
geschenkenbonnenkwaad, waar
over ik het vorige week had. Je
moet n.l. ook een zekere flair
hebben om op 't juiste moment
je wensen kenbaar te maken
Aan de ouders dan de taak om
hun oren te spitsen!
Maar goed het beroep huis
vrouw dus. In een enigszins
overjarig tijdschrift, dat ik
laatst nogeens doorbladerde
vond ik niet minder dan dertig
bewijspunten, dat 't wél een be
roep is, een dertigvoudig beroep
dus. Zoudt u er geen prijs op
stellen, dat lijstje ook te heb
ben, opdat U er, net als met de
verlanglijst, te zijner tijd een
gepast gebruik van kunt maken?
Daar gaat 'ie dan We be
ginnen 's morgens:
Omroepster. Klopt; er wordt
bovendien van ons de service
verwacht, dat we minstens twee
maal 't rondje langsgaan: op
staan!!
Stookster, we hebben niet al
lemaal centrale, of verwarming
of een oliehaard, en kolenhaar
den vragen de nogal onplezie
rige, nodige werkzaamheden.
Diëtiste, alweer akkoord: ba
by- en kindervoeding, bergbe-
klimmerskost voor de stoere
knapen, voor eventuele maag-
en andere klachten aparte spijs-
jes.
Kapster; ik heb tegenwoordig
in ieder geval grote bedreven
heid gekregen in het opsteken
van lang haar.
En nu een hele rits die niet
eens commentaar behoeven:
opvoedster, kinderverzorgster
werkster, wasvrouw, kamer
meisje, strijkster, coupeuze.ver-
stelnaaisterstopster, verpleeg
ster, hoofd van de keuken
Boekhoudster! Klopt uw huis
houdboekje altijd?! Heeft U er
eigenlijk wel één?!! (ik niet!).
We zijn er nog niet met onze
lijst, er zijn nog enkele interes
sante beroepen bij.
Zoals bijvoorbeeld speelgoed-
fabrikante en montessorileid-
ster. En dat laatste helemaal
vanzelf, zonder gespecialiseerde
opleiding en zonder diploma.
Krijgt U veel gasten? Zaken
relaties van uw man, vanwege
de uitgebreidheid van uw ken
nissenkring? Dan heet U: dame
de reception. Heeft uw man ook
zo'n hekel aan brieven schrijven
en blijft zijn verjaarspost altijd
maanden onbeantwoord leggen?
Dan bent U particulier secre
taresse. U kunt ook een druk be
zette telefoniste zijn en U bent
in ieder geval inkoopster, een in
het maatschappelijk leven uit
stekend betaalde baan. Verder
bent U natuurlijk scheidsrechter
als uw kroost elkaar in de haren
vliegt en repetitor als ze de nei
ging hebben zich met een Jantje
van Leiden van hun huiswerk
af te maken.
Ik heb niet geteld of ik alle
dertig beroepen al opgesomd
heb, maar één moet er beslist
nog bij: Als we aan 't eind van
onze veelzijdige, veeleisende
(maar ook veel voldoeiiing
schenkende!!) dagtaak zijn ge
komen, dan zouden we er eigen
lijk eens rustig voor moeten
gaan zitten, om in verband met
onze werkhanden, rimpeltjes
piekharen en andere euvelen die
we al beroepenuitoefenende op
gelopen hebben, eens uitvoerig
schoonheidsspecialiste te wor
den.
Geen zin meer in? Te moe
voor? Nau ja dan maar ho
pen dat onze slaap een ware
schoonheidsslaap zal zijn. Tot
de volgende morgen het rijtje
weer opnieuw begin met: op-
stdaéinü!
Hermine G.
Uw modehuis
DOMiERSTEEG 12 LEIDEN