CHROESJTSJOW ZEGT ONTMANTELING
TOE VAN RUSSISCHE BASES OP CUBA
Nog niet de helft van
kiezerskorps zegt „ja"
maar De Gaulle blijft
jongis
Yfeding
Volledige capitulatie van Sowjetrussische premier
Oe Thant morgen naar Havanna
Castro eist ontruiming van
Amerikaanse basis Guantanamo
Drie personen door
dolle muis gebeten
Blokkade blijft nog van kracht
Wervelstorm
in SI AM:
300 doden
(§ucf Qlte
teuws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 29 OKTOBER 1962
No. 30793
LEIDSCH
DAGBLAD
Pirecteur: E. A. E. van Dishoeck
ïoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f.2.80 per maand, f. 0.65 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze correspondent in Washington)
De crisis om Cuba schijnt voorbij te zijn
nadat de Sowjetrussische premier Chroesjtsjow
gisteren het verrassende besluit nam de Russi
sche raketbases op het suikereiland te laten
ontmantelen en de onderdelen naar de Sowjet-
llnie terug te brengen. Deze ontwikkeling
wordt in Washington beschouwd als een grote
diplomatieke overwinning voor president Ken
nedy. In een boodschap aan Kennedy verklaar
de Chroesjtsjow, dat hij tot zijn beslissing is
gekomen nadat de Amerikaanse president de
verzekering had gegeven, dat de Verenigde
Staten Cuba niet zullen binnenvallen, waardoor
D© Amerikaanse blokkade van Cuba blijft intussen nog steeds van kracht
zolang de ontmanteling van de Russische raketbases nog geen feit is. De
Amerikanen treden echter soepel op: gisteren werden nog twee schepen
doorgelaten, namelijk de Griekse tanker Sirius (16.000 ton) en de Poolse
vrachtvaarder Bialistok (7.000 ton).
Minder soepel is de houding van de Cubaanse premier Fidel Castro, die
de eis heeft gesteld, dat de Amerikaanse basis Guantanamo zal worden
ontruimd. De waarnemend secretaris-generaal van de V.N., Oe Thant, zal
zich morgen naar Havanna begeven voor een gesprek met Castro, waarvoor
deze hem heeft uitgenodigd. Thant zal worden vergezeld door de onder
secretaris voor politieke zaken, de Egyptenaar Omar Loetfi. door zijn Indiase
militaire raadgever brigade-generaal Rikhve en door de Braziliaan Tavares
de Sa. endersecretaris van voorlichting. Oe Thants medewerkers zouden
moeten toezien op de ontmanteling van de Russische bases.
de raketwapens niet langer nodig waren. Gis
teravond arriveerde de Sowjetrussische onder
minister van Buitenlandse Zaken, Koeznetsow,
in New York om deel te nemen aan besprekin
gen over Cuba. Chroesjtsjow had een beroep op
Kennedy gedaan om een einde te maken aan het
schenden van het Cubaanse luchtruim door
Amerikaanse vliegtuigen. „Het kan ernstige
gevolgen hebben, wanneer Amerikaanse vlieg
tuigen boven Cuba vliegen", aldus Chroesjtjow,
volgens wie de Sowjet-Unie „niemand be
dreigt". „Wij willen slechts vrede".
Kennedy prijst
„staatsmanschap"
van Chroesjtsjow
Chroesjtsjow» mededeling over zijn
«vel de bases te ontruimen wordt in
Vashington gezien als een opmerke-
jjke capitulatie van de Russische
iremier, waardoor de Amerikaanse
(resident gekregen heeft wat hij
renste: verwijdering van de Russi-
che bases onder internationaal toe-
icht zonder dat de militaire acties,
i raartoe hij had besloten, nodig zijn
i ebleken. Om de capitulatiepil te ver-
1 ulden noemt Kennedy in een bood-
i( chap aan Chroesjtsjow het Russi-
che besluit „van goed staatsman-
- chap getuigend". „Dit is een belang-
2 ijke constructieve bijdrage tot de
eTede", aldus Kennedy.
De voormalige vice-president Ri-
:hard Nixon verklaarde na de be-
:endmaking van het Russische be-
- luit: „Dit is een gevolg van de hoge
raad van eenheid, begrip en samen-
perking tussen de Westelijke bond-
enoten". „De VN hebben een waar-
ige en opbouwende rol gespeeld en
rijgen zware verantwoordelijkheid te
[ragen bij het toezicht op de ont-
nanteling van de Cubaanse raket-
-lases", zo zei hij. „Wanneer de hui-
3lige regeling volledig wordt uitge-
1 oerd, zal het de eerste keer zijn dat
i (vereengekomen ontwapeningsmaat-
egelen onder internationaal toezicht
1< porden uitgevoerd".
Intussen zijn waarnemers in
Vashington het er over eens,' dat er
liet de minste kans bestaat, dat de
rs zullen ingaan op de vijf eisen die
iremier Castro zondag heeft gesteld.
eisen
Vijf
Deze vijf punten waren:-1) Beëin-
liging van de blokkade en de econo-
nische pressie tegen Cuba. die de VS
n vele delen van de wereld uitvoert.
Stopzetting van ondermijnende
icties en het zenden van wapens
loor de lucht eri overzee, sabotage-
laden en van hulpverlening aan
pionnen en huurlingen door de VS
n andere medeplichtige landen. 3>
1 leëindiging van piratenaanvallen uit
Ie lucht en van zee uit van bases
WEERBERICHT
ONBESTENDIG
De Bilt verwacht van heden- tot
lorgenavond: Tijdelijk veel bewol-
ing met regen. Vannacht in het bin-
lenland temperaturen om het vries-
unt, morgenmiddag ongeveer dezelf-
e temperaturen als vandaag. Tijde-
|jk krachtige en langs de kust harde
ot stormachtige wind tussen zuid-
oi zuidwest.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
30 OKTOBER
Zon op: 7.30 uur; onder: 17.17 uur.
Maan op: 9.09 uur; onder: 18.39
uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.14 en
16.27 uur; laagwater te 0.09 en 12.21
uur.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
in de VS en Portorico. 4) Beëindiging
van schendingen van het luchtruim
en de territoriale wkteren van Cuba
door militaire vliegtuigen en sche
pen. 5) Ontruiming van de basis
Guantanamo en teruggave hiervan
aan Cuba.
De Cubaanse leider verklaarde, dat
aan deze voorwaarden moet worden
voldaan, willen de omstandigheden
geschikt zijn voor de tenuitvoerleg
ging van het jongste voorstel van de
Sowjet-Unie. Pas als deze eisen zou- i
den worden ingewilligd, zou de Cu-
baanse regering van oordeel zijn, dat
de waarborgen tegen Amerikaanse
agressie waarvan president Kennedy
heeft gesproken, ook werkelijk be-1
staan, aldus premier Castro.
De Amerikanen zijn echter van
oordeel, dat zij recht bezitten om in
Guantanamo een basis te hebben.
Vorige eisen van Castro op dit gebied
zijn dan ook steeds door Washington
van de hand gewezen.
In Washington heeft het ministe
rie van Defensie zaterdag bekendge-
maatk, dat een Amerikaans verken-1
ningsvliegtuig na een vlucht boven
Cuba werd vermist en vermoedelijk
verloren is gegaan. Later bevestigde
minister McNamara, dat Cubaans af
maakt, dat een Amerikaans verken
ningsvliegtuigen had gevuurd. Tevens
maakte de minister bekend, dat
vierentwintig escadrilles troepen- J
transportvliegtuigen van de lucht-
machtreserve voor actieve dienst wa-
iren opgeroepen. Bij deze maatregel
zijn meer dan 14000 manschappen be
trokken. Deze voorzorgsmaatregel is
door de Russische capitulatie uiter
aard overbodig geworden.
Amerika, terwijl het gezag van Ken
nedy onder de neutralistische staten
zeer gestegen moet zijn. Dit laatste
nog temeer omdat China's a/.nval op
India eventuele sympathie voor het
communisme in Azië en Afrika een
zware klap moet hebben toegebracht.
Ook binnenlands moet het gezag
van Kennedy enorm omhoog gaan
door dit succes. Amerika weet thans
wat het aan Kennedy heeft. Het
fiasco van de invasie tegen Cuba in
april 1961 is uitgewist. Men zou zich
kunnen voorstellen, dat Kennedy in
de komende dagen grote politieke j
winst voor de Democratische Partij j
zou kunnen behalen indien hij zich I
tot het volk richt met het dringende
verzoek: geef mij thans meer Demo
craten in het Congres opdat ik de
maatregelen kan nemen die ik in het
belang acht van Amerika.
Zouden de Democraten bij de ver
kiezingen op 6 november a.s. inder
daad duidelijk een gunstige weerslag
ondervinden van de goed afgelopen
doch adembenemende crisis, dan kan
dit de carrière breken van Nixon,
die probeert gouverneur van Califor-
nië te worden. Mislukt hem dit, dan
staan Rockefellers kansen voor 1964
en 1968 beter dan die van Nixon om
Republikeins kandidaat voor het
presidentschap te worden.
Ook Ca s t r o zal niet profiteren
van de daverende dingen dezer laat
ste dagen. Nooit tevoren werd hü zo
zeer door Latijns-Amerika in de steek
gelaten en Chroesjtsjow, die Castro
letterlijk kwam omhelzen tijdens de
VN-assemblee in 1960. wil thans de
raketten terughalen, die hij zoge
naamd ter verdediging van zijn
vriend Castro op diens sigareneiland
had opgesteld.
Kennedy betuigt
J O
spijt voor een
luchtschending
President Kennedy heeft gisteren
in een brief aan premier Chroesjt
sjow zijn spijt getuigd over de schen
ding van het Sowjetrussische lucht
ruim door een Amerikaans vliegtuig
in het gebied van het schiereiland
Tsjoekotsk. De president liet zich er
niet over uit. of het een verkennings
toestel van het type U-2 betrof. „Ik
betreur het incident en ik zal er op
toezien, dat alle voorzorgsmaatrege
len worden genomen om herhaling te
voorkomen", aldus de president.
Over het luchtincident schreef de
president, dat hij had vernomen, dat
het een toestel zonder wapens of fo
tografische uitrüsting betrof, dat
luchtmonsters nam in verband met
Russische kernproeven. De koers van
het toestel liep van de luchtmacht
basis Eielson in Alaska naar de
Noordpool en terug. Bij het wendèn
naar het zuiden had de piloot een
„ernstige navigatiefout" gemaakt,
waardoor hjj over Sowjetrussisch ge
bied was gevlogen. Via een „open"
radio had hij onmiddellijk een
noodoproep gedaan voor navigatie-
bijstand. Daarop was hij langs de
meest rechtstreekse route naar zijn
thuisbasis geleid.
Italiaanse
oliemagiiaat
omgekomen
Enrico Mattei, de president van de
Italiaanse nationale oliemaatschappij,
is zaterdag bij een ongeluk met zjjn
eigen vliegtuig in de omgeving van
Pavia om het leven gekomen. De
politie vond het wrak van het neer
gestorte toestel bij het dorp Meleg-
nano, dertig km ten zuiden van
Milaan. De drie inzittenden, onder
wie Mattei zelf, zijn door verbranding
gedood.
Men zie verder elders in dit nummer.
Druk op Mepou om
af te treden?
Het onafhankelijke Indiase dag
blad Times of India heeft vandaag
gemeld, dat het „zeer goed moge
lijk" is dat de Indiase minister van
Defensie, Krisjna Menon, of uit
eigen beweging heengaat of ontsla
gen zal worden. Volgens het blad
zouden verscheidene ministers pre
mier Nehroe hebben meegedeeld, dat
z\j een wijziging in de leiding van
het ministerie van Defensie noodza
kelijk achten. De laatste tijd is op
Menon scherpe kritiek geoefend we
gen de naar het oordeel van velen
slechte bewapening van het Indiase
leger.
llllililiiiilllllllllllllllllllCIIIIIIIIIIIIIII
lllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllll
(Van onze Parijse correspondent)
De volksstemming over de grondwetswijziging heeft generaal
De Gaulle gisteren wel een relatieve, maar beslist geen absolute
meerderheid opgeleverd. Van de ruim 21 miljoen Fransen die aan
het referendum hebben deelgenomen, stemde 61.76 pet ,.ja" en
38,24 pet ..neen". Ongeveer 24 pet van de kiesgerechtigden is
zondag echter niet naar de stembus gegaan. Gerekend over de
ruim 27 miljoen Fransen die mochten stemmen, heeft dus slechts
46,48 pet ,,ja" gezegd. Men kan dus moeilijk volhouden dat De
Gaulle de massale en ondubbelzinnige steun heeft gekregen waar
hij in zijn drie propagafodaredevoeringen om had gevraagd. Toch
maakte de demissionaire premier George Pompidou (die vanaf
acht uur 's avonds voortdurend met het buitenhuis van de generaal
in Colombey-les-deux-églises telefonisch in verbinding was ge
bleven) tegen middernacht bekend, dat de president het resultaat
van het referendum ..bevredigend" vond en zeker op het Ëlysée
zou blijven.
generaal aan het hoofd bljjft van de
staat zonder hem daarom direct als
de „gids van Frankrijk" te willen er
kennen.
De centrumpartijen in het kartel
der ..neen-stemmers" hebben er in
derdaad nooit twijfel over laten be
staan, dat ze De Gaulle als staats
hoofd op dit moment zeker nog niet
zouden willen zien vertrekken. Hun
„neen" richtte zich dus vooral wel
tegen de nieuwe en autoritaire wen
ding, die hij aan de algemene gang
van zaken en de ontwikkeling der
Vijfde Republiek wenste te geven. De
vraag is nu of de generaal aan de
"hand van de duidelijke waarschu
wing. die hem gisteren gegeven is,
bergid zal zijn van die laatste voor
nemens nog af te zien. Zijn karakter
en zijn verleden geven zeker weinig
reden tbt optimisme in dat verband.
9 Slot pag. 2
Opgemerkt moet worden, dat I)e
Gaulle nooit zo'n geringe meerder
heid heeft gekregen vergeleken
met het vorige referendum heeft hij
elf procent der stemmen verloren
zodat de uitslag onmiskenbaar een
ernstige waarschuwing inhoudt voor
de generaal, dat het Franse volk
hem op de weg naar de „directe de
mocratie" (of semi-dictatuur) die hij
is ingeslagen, nog maar zeer aarze
lend wenst te volgen.
Op de Champs Elysées hebben tot
diep in de nacht duizenden Parij-
zenaars op grote borden, die aan de
Geen ruil
Dat premier Chroesjtsjow zijn
„ruilvoorstel" van in een eerdere
boodschap aan Kennedy, namelijk
ontruiming van de Russische bases
op Cuba in ruil voor ontruiming van
de Amerikaanse bases in Turkije,
heeft laten vallen, wordt gezien als
een bewijs dat deze suggestie voor
namelijk voor binnenlands gebruik
was bestemd.
De sfeer van ontspanning blijkt
duidelijk uit het feit. dat premier
Chroesjtsjow zondagavond in Moskou
de slotvoorstelling bijwoonde van het
Bulgaarse Nationale Theater uit
Sofia. Ook president Brezjnjew en
andere Sowjetrussische leiders waren j
aanwezig.
Intussen had president Kennedy
Washington per hefschroefvliegtuig
verlaten om op zijn boerderij te Glen
Ora in Virginia het middagmaal met
zijn vrouw te gebruiken. Het was de
eerste maal sinds het begin van de
Cul lanse crisis dat de president de
hoofdstad verliet. Hij keerde aan het
eind van de middag naar Washington
terug.
De gevolgen
Het goede nieuws van zondagoch
tend kan van uitzonderlijke histo
rische betekenis zijn. Amerika, dat
aan invloed verloren had. is thans
weer onmiskenbaar de leidende mo
gendheid in de vrije wereld gewor
den. Leidend niet alleen in de NAVO
maar thans evenzeer in Latijns-
Een wervelstorm, die Zuid-
Siam (Thailand) de afgelopen
dagen teisterde, heeft aan ten
minste driehonderd mensen het
leven gekost. Vliegtuigen van
de luchtmacht zoeken de Golf
van Thailand af naar schepen,
die als vermist zijn opgegeven.
Er zouden achttien schepen zijn
gezonken. In de kustplaats
Taloempoek werd een Chinese
tempel door het kolkende water
meegesleurd, waarbij 50 perso
nen die daar in gebed bijeen
waren, zouden zijn omgekomen.
Volgens niet-officiële gege
vens van hedenochtend is het
aantal doden reeds gestegen tot
duizend.
Piloten, die waren opgestegen
om in de Golf van Thailand
naar een vermiste boot met 40
man aan boord te zoeken, heb
ben in de mondingen van de
diverse rivieren tientallen licha
men zien drijven.
gevels van de zetels van de Franse
ra'Jio en van verschillende grote
kranten waren aangebracht, de uit
slagen uit het gehele land met grote
spanning gevolgd. Die spanning werd
vooral wel veroorzaakt door de vraag
of De Gaulle de absolute meerder
heid. waar men algemeen de rode
streep voor zijn aanblijven of zijn
vertrek geplaatst had, al of niet zou
halen Nadat hij tussen tien en elf
uur gisteravond om de 51 pet was
blijven schommelen, maakte hij
daarna een val tot 44 pet vanwaar
af hij weer langzaam opklom tot de
46 pet waarmee hij het tenslotte
moest doen. De cijfers der overzeese
departementen zyn in dat percen
tage echter nog niet begrepen, doch
hun gewicht is in elk geval te gering
om de generaal de absolute meerder
heid nog te kunnen bezorgen.
De gelukkige „ontknoping" van de
Cubaanse crisis voltrok zich vermoe
delijk net even te laat om de uitslag
van het referendum een nieuwe
wending te kunnen geven. De inter
nationale omstandigheden lijken dus
eerder in het voordeel van De Gaulle
te hebben gespeeld. Het is immers
aannemelijk dat onder de dreiging
van een dramatisch internationaal
conflict vele Fransen een ernstige
binnenlandse crisis die het gevolg
van De Gaulles vertrek zou zfjn ge
worden, met nog meer aandrang
hehhen willen voorkomen.
Globaal gesproken is de situatie
nu dus zo, dat op de vier Fransen
twee ia en één nee togen De Gaulle
hebben gezegd terwijl de vierde zich
van een uitspraak heeft onthouden.
Geografisch gezien heeft het zuiden
met grote steden als Bordeaux. Tou-
I louse en Marseille, in meerderheid
zich teeen De Gaulle uitgesnroken.
Voor het eerst waren er verscheidene
departementen, veertien op de ne-
centig, die een absolute meerderheid
van nee-stemmen opleverden. So
ciaal beschouwd hebben de arbeiders
en de kleine middenstanders over
het alcemeen front tegen De Gaulle
gemaakt.
In het algemeen ook moet men
constateren dat het referendum een
grote verdeeldheid in het Franse volk
heeft veroorzaakt terwijl De Gaulle
nu juist altijd de ambitie had ge
koesterd de spil te vormen waar alle
Fransen zich om zouden verenigen.
De les die men uit de cijfers trekken
moet zou daarom kunnen luiden dat
een grote meerderheid van het Fran
se volk zeker nog altijd wenst dat de
Na haar aankomst in het pre
sidentiële verblijf in Moerree in
Pakistan maakte Prinses Beatrix
filmopnamen van het prachtige
berglandschap. Zij werd echter
tijdens die bezigheid ook zelf ge
filmd.
Van onze Amsterdamse redacteur
Aan de Reinier Vinkeleskade te Amsterdam, in de onmiddellijke nabij
heid van de plaats, waar vorige week een kat aan hondsdolheid is over
leden, is nu een witte muis, die zich agressief had gedragen, gestorven.
Het diertje brak uit zijn kooi en beet drie mensen. De G.G. en G.D. wil
nu weten of de muis aan hondsdolheid is overleden. Het dode diertje is
voor onderzoek opgezonden naar de veterinaire dienst in Haarlem. De
drie gebeten personen een vrouw, een meisje en een jongen zijn
ingeënt en worden onder controle gehouden.
Het afgelopen weekeinde hebben de gemeentepolitie van Amsterdam, de
Rijkspolitie en de algemene inspectiedienst van het ministerie van Land
bouw en Visserij ruim 20.000 auto's aangehouden bij de 24 uitvalswegen van
Amsterdam om de naleving van het uitvoerverbod van honden uit de
hoofdstad te controleren.
Op advies van de politie keerden vele automobilisten, die een hond in de
auto hadden, terug. Er waren echter ook automobilisten, die dit advies niet
opvolgden en Amsterdam uitreden. Het gevolg was, dat zU in de aangren
zende gemeenten werden bekeurd. De gemeentepolitie te Amstelveen moest
92 keer een proces-verbaal opmaken.
Advertentie
Jong-en-modern
draagt een
sportjasje
van markante
tweed - de
nit helemaal
up to date!
10 jaar
34.75
Sportief In combinatie met
Terlenka broek 14.75
Uit het Leidsch Dagblad van
29 Oct. 1862:
Bij de in de volgende
maand ophanden zijnde ver
kiezing voor de plaats van
lid van de Kamer van Koop
handel zal het den onderge
tekende aangenaam zijn, niet
in aanmerking te komen.
A. Hartevelt Jr.
Maandag heeft aan het
Ministerie van Marine de
aanbesteding plaats gehad
i o.a. van 5500 Ned. kan jene-
i ver en aangenomen door J. H.
i Henkes voor f41.42 de 100
i Ned. kan.