OP BRUSSEL IN VELDSLAG ONTAARD Nederlanders alleen in ondergeschikte functies Morgen MAANSCHOT Vijftien gewonden honderd arrestaties Vlaamse betogers slaags met Walen Jurist moest kof f ie halen Amsterdam bezorgd over hondsdolheid Gevangene ontvlucht Bittere verwijten in Nieuw-Guinea WEERBERICHT @ud iemvs EIS TEGEN STASJINSKI: TWEEMAAL LEVENSLANG Opgericht 1 maart 1860 MAANDAG 15 OKTOBER 1962 No. 30781 jirecteur: E. A. E. van Dishoeck joofdredacteur: J. Brouwer EIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand. f. 0.65 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 (Van onze Brusselse correspondent) Meer dan honderdduizend Vlaamse betogers die vier uur lang door de straten van Brussel trokken. Tienduizend Walen die alles opalies zetten om de Vlamingen en de politie te provoceren. Vijf duizend rijkswachters en bijna evenveel Brusselse politiemannen die tenslotte krachtdadig moesten ingrijpen om een ware veldslag In het centrum van de stad te beëindigen. Stinkbommen, zevenklappers en rotte eieren die tegen de gevels van de huizen en op de hoofden van de betogers uiteenspatten. Vuistgevechten, kloppartijen van de politie, die zelfs waterkanon nen in stelling bracht om Waalse en Vlaamse heethoofden af te loeien. Vijftien gewonden, van wie drie ernstig. Honderd arrestanten. Een helikopter die met oorverdovend geraas boven je huizen cirkelde. Dit is in het kort een beeld van de tweede Mars op Brussel die jisteren is gehouden. Naderhand heeft het Aktiekomitee meegedeeld, dat de hoofdcommissaris van politie zaterdag nog had ver klaard, dat die straathoeken bij de Beurs zouden worden afgezet en nie mand er toegang zou hebben. Dit is dus een bewijs temeer, dat de Brus selse politie zich anti-Vlaams heeft gedragen. Clioos De Mars was evenals vorig jaar mganiseerd door het Vlaams Iktiekomitee"dat met deze groot- icheepse manifestatie kracht wilde tijzetten aan zijn eisen, waarvan de oornaamste zijn dat Brussel völ- men tweetalig moet worden en lat in de volksvertegenwoordiging en zgn. zetelaanpassing dient laats te vinden. Dit jaar waren er •eel meer deelnemers dan in 1961. laar ook de Waalse tegenbetogers men talrijker dan vorig jaar. De reactie van de politieke partijen sterker geweest dan de vorige keer. e socialisten hadden hun aanhan- jts het advies gegeven niet mee te doen. De liberalen hadden zich ge- istantieerd en de r.-k.) CVP, had volksvertegenwoordigers en an- ere mandatarissen verboden te inifesteren. Het enige gevolg is ge est, dat op de trappen van het Beursgebouw minder leden van Ka mer en Senaat stonden opgesteld dan wig jaar, maar verder is de opkomst massaal geweest. De organisatoren zijn van mening, dat er tenminste 200.000 betogers zijn geweest. De Brusselse politie sprak ran 50.000 en wij kwamen tot een j iotaal van ruim 100.000. Het was Inderdaad een indrukwek kende stoet die van het Zuidstation ria de Brusêelse binnenstad naar het loordstation is getrokken. Weken ge leden was in geheel België geen auto bus eer te huren voor deze zondag. Zo zijn er dan ook vele Nederlandse en Franse autobussen gebruikt om de Vlamingen naar Brussel te brengen Daar vonden zy de bordjes met slag- turnen en de grote borden, welke zijn meegedragen in de mars. Omstreeks elf uur zette de stoet tich in beweging. Kwart over elf pas- leerde de kop het Beursgebouw. Op oe grote trap hadden degenen die men hie rin België de „personalitei ten" pleegt te noemen, zich opgesteld en daar rondom is ook al direct de grote heibel begonnen. Op de hoeken van de straten die 0 de Beurs samenkomen, hadden zich n.l. Waalse tegenbetogers opge steld. Zij droegen gele insignes met het woord „Liberté". En zij hadden borden bij zich met opschriften als -Geen Frans, geen centen", „Vlaamse kiljons buiten", „handen af van Brus sel", e.d. Nozems Hun commando's bestonden uit no- Kmachtige jongelui, die kennelyk varen geïmporteerd uit steden als Charleroi en Luik, dames van onbe stemde leeftijd en zuinig geklede grijsaards, die waarschijnlijk een Waalse opvoeding hadden genoten 'ij hen hadden zich figuren gevoegd .die volgens betrouwbare zegslieden er Precies zo uitzagen als eens de volge lingen van de Belgische Mussert, Leon Degrelle. Die Walen schreeuwden naar de betogers de schandelijkste beledigin gen. Zij brachten de Hitlergroet, rie- P*n scheldwoorden, wierpen met voet- K*kers, rotte tomaten en zakjes mayonaise. De ordedienst van de Vla mingen, voor het merendeel eenvou- dige jongens met een rode band om de arm, trok direct een cordon om die straathoeken en liet met engelen geduld de eieren, tomaten en zeven klappers op zich neerdalen. Soms werd het één van hen of een aantal van de deelnemers aan de Mars te veel. Dan stortten die zich op de Walen en dan kreeg men weer zinwekkende taferelen te zien. De Brusselse politie, die niets deed wan neer die Waalse manifestanten zich uitleefden, werd dan plotseling actief en ranselde met haar gummistokken op de Vlamingen in. De organisatoren van de Mars heb ben verscheidene malen bij de com mandant van de politie geprotesteerd. Zijn antwoord: „U provoceert. Zij hebben recht op reageren". „Laat dan de rijkswacht komen", zeiden de Vlamingen. „Neen", antwoordde de politie, „die komt alleen, wanneer wij het niet meer aan kunnen en door ons te hulp wordt geroepen". knokploeg Nu, dat is tenslotte gebeurd. De Antwerpenaren, die nogal sterk wa ren vertegenwoordigd, hadden een aantal bootwerkers meegebracht. Zo wel Walen als Vlamingen hebben ons verteld, dat die havenarbeiders daar mee een daggeldje van duizend fran ken verdiend hebben. Hoe het ook zij: zij kwamen aangemarcheerd. duwden de agenten opzij, gooiden stinkbom men. zevenklappers e.d. tussen de Walen, grepen er enkelen in hun kraag en deelden hier en daar rake klappen uit. Het gevolg was, dat de straathoeken in een ommezien waren schoongeveeld. Daarna kwam de door de politie geroepen rijkswacht (deze wordt gecommandeerd door de enige Vlaamse generaal van België) entoen was het snel gedaan. Op verscheidene ogenblikken is de algemene chaos nogal groot geweest. Vuurwerk werd heen en weer ge worpen. De betogers haalden de vreemdsoortigste projectielen uit hun zakken: half bebroede eieren (de straat lag vol ongeboren kuikentjes), flessen met inkt. zakjes met roet, mosterd of mayonaise. Sirenes van ziekenauto's loeiden, manifestanten bliezen op fluitjes, muziekkorpsen (er waren er 20 in totaal) bliezen hun fanfares, de me nigte zong tegen elkander in ..De Vlaamse Leeuw" en de „Marseillai se". De rijkswacht te paard voerde charges uit. Maar onderwijl trokken de tien duizenden Vlamingen door Brussel, dat zij immers als hün hoofdstad be schouwen. Zij droegen borden met zich mee met teksten: „Taal van de arbeiders, taal van de fabriek", „Brussel Vlaams voor de Vlamin gen", „Geen kastescholen", „Eet meer hanen (het embleem van de Walen)". „Antwerpen hoofdstad", „Werk in eigen streek" en zo meer. Er was ook een ezel met een bord rondom zijn nek: „J'exige des faci- lité". En lieden die kennelijk uit stre ken afkomstig waren waar de pluim veeteelt bloeit, droegen stokken met tritsen dode jonge haantjes als teken van hun verachting voor de Walen. Nadat de stoet tenslotte was ont bonden. is het nog tot laat in de avond onrustig gebleven in de Brus selse binnenstad. Er werden auto's omvergeworpen, de ruiten van een tram waarmee betogers huiswaarts keerden, werden ingegoond. Walen, aanhangers van Genot, de opvolger van wijlen André Renard, hebben een tegenbetoging gehouden en zijn daarbij o.a. op de straat gaan zitten, zodat het verkeer werd gestremd. In totaal zijn ongeveer honderd per sonen gearresteerd. Geen derde Mars Het „Vlaams Aktiekomitee" heeft na afloop van de mars gisteren een persconferentie gehouden. Men kreeg daar de indruk, dat de organi satoren wel verheugd waren over de grote opkomst, maar dat zij er ook wel een weinig bijzaten als „tover- leerlingen" die teveel hebben opge roepen. Van een volgende Mars op Brussel zal dan ook geen sprake zijn. hebben zij met nadruk verklaard. De Belgische regering heeft gisteren nog een weinig zeggende mededeling aan de pers gedaan, waarin de zelfbe heersing van de Vlamingen werd ge prezen. Het was wel het minste wat dezen konden verwachten. Grappenmakers hadden zaterdag avond op de Muntschouwburg een affiche geplakt. Daarop stond (in het Frans»„Morgen De stomme van Portici". Zoals men weet was dat de opera, die de oorlog van 1870 deed ontbranden, welke de scheiding van noord en zuid tengevolge heeft ge had. Thans de scheiding van Vlaande ren en Wallonië? Er zijn, Goddank, nog genoeg Belgen met gezond ver stand in dit land om dat te voorko men, zeker te beletten. Maar als te ken aan de want, zowel voor de Wa len als voor de Vlamingen zelf, zijn de Mars van gisteren en de begelei dende verschijnselen misschien toch wel heel nuttig geweest. Nederlandse ambtenaren, die zich bereid hebben verklaard onder het bewind der Verenigde Naties in Nieuw-Guinea te blijven doorwerken, vervullen thans nagenoeg allen onder geschikte functies. De indruk bestaat, dat op hun adviezen nau welijks acht wordt geslagen. ZELFDE TEMPERATUUR De Bilt verwacht van heden- tot Morgenavond op de meeste plaatsen droog weer met veranderlijke be- *olking. In de nacht ochtend hier et> daar mist. Zwakke tot matige *Md, in hoofdzaak tussen west en noord. Weinig verandering in tempe ra tuur. 10 OKTOBER Zon op: 7.05 uur; onder: 17.46 uur. ®aan op: 19.56 uur; onder: 10.57 uur. ii,«°*water te Katwijk te 4.49 en h.ip uur, laagwater te 0.46 en 13.01 uur. Dit t ummer Lestaat uit 16 pagina's Hierover is hard geklaagd tijdens een in Hollandia gehouden stafver- gadering. die onder leiding stond van de tijdelijke administrateur van de I V.N., Rolz Bennet. Deze heeft op de Nederlandse „cri de coeur" geant woord, dat in deze moeilijke dagen, waarin de Untea zich moet aanpas sen aan allerlei voor haar vreemde omstandigheden, zich wel eens moei lijkheden kunnen voordoen, maar dat er naar wordt gestreefd, een zo goed mogelijke samenwerking tot stand te brengen. De heer Rolz Bennet verzekerde de Nederlanders, dat de Untea hun aanblijven op prijs stelt en dat alle aandacht zal wor den besteed aan adviezen van Neder landse zijde. Invallen in Kenia De politie in Nairobi heeft bekend gemaakt, dat eenenvijftig mensen J zijn gedood bjj een inval van leden van Oegandase stammen In Kenia. De invallers waren 300 man sterk. Het eigenlijke doel van de inval was het roven van vee. By gevechten tussen de aanvallers enerzijds en de I aangevallenen en politiemannen an derzijds vielen 15 doden. De indrin gers slaagden er in 200 stuks vee mee te voeren. De politie te Salisbury (Zuid-Rho- desië) heeft meegedeeld, dat 'n Afri kaanse politieman zondag in het zie kenhuis is overleden nadat een groep Afrikanen hem met stenen aangeval len, vervolgens met benzine overgo ten en tenslotte in brand gestoken had. De politie maakte verder gewag van verscheidene gevallen van brandstichting in Zuid-Rhodesië met kerken als het voornaamste doelwit. In Salisbury is zondag de vorming bekendgemaakt van een nieuwe Afri kaanse nationalistische partij, de On afhankelijke Democratische Volks unie. Voorzitter van de partij is een Afrikaanse zakenman. J. J. Rice. De partij wil op niet-gewelddadige wijze te werk gaan volgens het beginsel: „Een man, een stem". Snel neg Na afloop van de vergadering, die niet openbaar was, werd vernomen, dat thans 300 Nederlandse ambtena ren een contract met de Untea heb ben getekend om tot minstens 1 november in Nieuw-Guinea te blijven werken. Dit aantal is nog lager dan men had verwacht. Vele Nederlan ders, die zich hadden voorgenomen nog enige maanden in Nieuw-Guinea te blijven, hebben in de afgelopen week alsnog besloten ten spoedigste te vertrekken. De omstandigheid, dat zij in het apparaat van de Untea vaak slechts een minder belangrijke functie kre gen toegewezen, is volgens vele Nederlanders aan dit besluit niet vreemd. De Tsjechische V.N. bestuur- der George Janicek schijnt zelfs een I Nederlandse jurist te hebben opge- dragen zjjn schrijfbureau schoon te maken en koffie te halen. De meester in de rechten reageerde daarop met opzegging van het contract. Enkele dagen later vertrok hij naar Neder land. Met vele anderen Wrijvingen In de laatste twee weken hebben zich tussen de internationale ambte naren en de Nederlandse functiona rissen nog meer wrijvingen voorge daan. Velen hebben daaruit de slot som getrokken, dat zij het land maar beter kunnen verlaten. De verklaring van Rolz Bennet zal daaraan weinig kunnen veranderen. Het is wel zeker, dat begin novem ber in heel Hollandia nauwelijks nog 500 Nederlanders zullen zijn. Daar van bestaat dan het grootste deel nog uit particulieren, die werkzaam zijn bij Nederlandse bedrijven zoals de KLM. KPM. de Nederlandse Handel- mij, de Nieuw-Guinea Import Mü e.d. Slot pag. 2 Dc Amsterdamse GG en GD heeft gisteren een 55-jarige vrouw en 'n 3-jarig kind, die beiden vermoedelijk door dezelfde hond zijn gebeten, naar het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid te Bilt- hoven gestuurd om daar tegen hondsholheid te worden gevac cineerd. Vanadag zou nog een jongen uit Amsterdam daar ingeënt worden. Tevens zou vandaag worden beslist of vijf jongens, die in het Vondel park door een agressieve hond werd gebeten, ook gevaccineerd zullen worden. Deze maatregelen zijn ge- nomen in verband met de mogelijk- I heid van het voorkomen van honds dolheid in de hoofdstad. Daarop heeft de Amsterdamse GG en GD. naar j reeds eerder werd bericht, de huis artsen attent gemaakt. I De hond. die de vrouw en het kind I beet is reeds afgemaakt Het staat vrijwel vast, dat dit dier werd gebe- Poging tot landing van instrumenten De Verenigde Staten zijn van plan morgenochtend van de basis Cape Canaveral een Atlas-Agena-B-raket af te schieten die een onbemand ruimtevoertuig van het type Ranger V van 347 kg naar de maan moet sturen. Deze cabine moet 66 tot 72 uur na de lancering op de maan terechtkomen. Van 4.200 km tot 25 km van het maanoppervlak moeten camera's aan boord van de Ranger beelden van de maan naar de aarde doorgeven. Daarna moet een in een twee meter dikke laag balsahout verpakte seismograaf, gekoppeld aan een zender, zich losmaken van de cabine en met een snelheid die dankzij een kleine raket van ongeveer 9.650 km tot nog geen 200 km per uur wordt verminderd „zacht" op de maan landen. Via genoemde zender kan de seismograaf gedurende een maand gegevens omtrent even tuele maanbevingen of meteoorinslagen aan de aarde doorgeven. Een van de vierduizend agen ten. die gisteren in Brussel in actie moesten komen, wordt door een demonstrant deskundig in een forse greep genomen. Twee vorige maanschoten zijn dit jaar mislukt. Ranger III miste in januari de maan op bijna 37.000 km. De Ranger IV kwam in april op de „onzichtbare" zijde van de maan te recht. zonder dat de landingssnelheid kon worden afgeremd. De proef van dinsdag is erop ge richt de ruimtecabine eerst op om streeks 160 km boven de aarde in een baan te brengen. Wanneer de Ranger V zich boven Afrika bevindt, moet een nieuwe stoot van de raketmoto ren de ruimtecabine naar de om streeks 386.400 km verder gelegen maan brengen. ten door de kleine witte hond. di^ op 26 juli een driejarig knaapje in Amsterdam heeft gebeten, dat op 8 september overleed. De kleine hond werd, zoals uit een onderzoek geble ken is, op 28 juli in het asiel afge maakt. Men beschikt nu over het sig nalement van het dier. Via de radio heeft de Amsterdamse GG en GD de burgerij van de hoofd stad gisteren geadviseerd honden uit sluitend aan de lijn uit te laten. Als gevolg van de publiciteit over de brief aan de huisartsen over de mogelijkheid van het voorkomen van hondsdolheid hebben zich dit week einde zeer veel mensen, die de afge lopen week door een hond waren ge beten. bij een dokter gemeld. Op een politiebureau in Amster dam-zuid is een hond, een jonge bokser, opgesloten, die een 18-jarige knaap heeft gebeten. Deze heeft zich onder behandeling van een huisarts gesteld. De hond, die het eigendom is van een dame uit Eindhoven, die gisteren op bezoek was in Amster dam, zou vandaag door de inspec teur van de Veeartsenijkundige Dienst te Haarlem worden onder zocht. Een beeld van de relletjes, die gisteren ontstonden naar aanlei ding van de Vlaamse betoging in Brussel. Tegendemonstranten halen de vlaggen met de Vlaam se leeuw neer. welke door de be togers werden meegevoerd. (Van onze Groningse correspondent) Een gevangene is gisteravond met behulp van een ijzerzaag en een la ken uit de Leeuwarder gevangenis ontsnapt. Hoewel een bewaker de ontsnapping opmerkte en de achter volging direct werd ingezet, is de ge vangene nog steeds voortvluchtig. De 27-jarige Wilhelm Meyer uit Amster dam zat wegens diefstal in de ge vangenis te Leeuwarden. Hij moet nog zes jaar met enkele maanden af trek van het voorarrest uitzitten. De man zaagde met een binnengesmok kelde ijzerzaag de traiies van zijn cel door en boog ze om. Hij kroop door het raampje en wist de rand van de goot te grijpen. Handje voor handje schoof hij een meter of acht langs de goot tot hij boven een lVi meter lager gelegen muur was gekomen. Daarop liet hij zich zakken. Hem restte toen nog de 6 meter hoge muur, die de gevangenis omringt, maar die in verbinding staat met de muur, waarop Meijer stond. Deze hindernis nam hy met zijn in repen gescheurd laken. Een bewaker zag de ontvluchting. Het was toen ongeveer 10 over 7 en sloeg alarm. De achter volging werd direct ingezet en om kwart over zeven was Leeuwarden bovendien afgegrendeld doordat alle uitvalswegen bewaakt waren. Maar de man was in de duisternis verdwe nen en is nog niet gegrepen. Meijer is 1.76 meter, hij heeft een smal ge zicht en blond haar. Hij droeg een blauwe trui, een bruine broek en zwarte lage schoenen. 1 Meyer was by zijn ontsnapping in j gezelschap van een andere gedeti- neerde, die echter by de sprong uit i de cel de muur miste en op de grond viel. Hij kwam zo ongelukkig terecht, dat hij een bekkenfactuur en gebro ken pols opliep. Hij moest in het zie kenhuis worden opgenomen. Uit het Leidsch Dagblad van 15 Oct. 1862: Te Sosnine in België had een groot ongeluk plaats met de nieuwe Amerikaanse olie. petroleum genaamd, die meer en meer in gebruik komt. Een lamp sprong doordat men deze met olie vulde, terwijl hij nog warm was. De vorige week heeft Prof. Pheygers alhier zijn lessen over het Latijn in het Hol- landsch aangevangen. Dit is het eerste voorbeeld dat dit aan onze Hoogeschool ge schiedt. De openbare aanklager bij de rechtbank in Karlsruhe heeft vandaag tweemaal levenslange gevangenisstraf geëist tegen de 30-jarige Sowjetrussische onder daan Bogdan Stasjinski wegens moord, op 12 oktober 1957, op de Oekraïnische schrijver Rebet en in 1959 op de Oekraïnische emigrantenleider Bandera. Stasjinski. die later uit de Sow- I jet-Unie naar West-Duitsland uitweek, had zich eigener bewe ging bij de Westduitse politie gemeld en vrijwillig een beken tenis afgelegd. Voorts eiste de openbare aanklager tegen Stasjinski drie jaar gevange nisstraf wegens het onderhouden van verraderlijke betrekkingen met het vroegere Sowjetrussische ministerie voor de staatsveiligheid, alsmede le venslang verlies van zijn burgerlijke rechten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 1