OP BRUSSEL IN
VELDSLAG ONTAARD
Nederlanders alleen in
ondergeschikte functies
Morgen MAANSCHOT
Vijftien gewonden honderd arrestaties
Vlaamse betogers
slaags met Walen
Jurist moest kof f ie halen
Amsterdam bezorgd
over hondsdolheid
Gevangene
ontvlucht
Bittere verwijten in Nieuw-Guinea
WEERBERICHT
@ud
iemvs
EIS TEGEN
STASJINSKI:
TWEEMAAL
LEVENSLANG
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 15 OKTOBER 1962
No. 30781
jirecteur: E. A. E. van Dishoeck
joofdredacteur: J. Brouwer
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 8.25 per kwartaal, f. 2.80 per maand. f. 0.65 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Brusselse correspondent)
Meer dan honderdduizend Vlaamse betogers die vier uur lang
door de straten van Brussel trokken. Tienduizend Walen die alles
opalies zetten om de Vlamingen en de politie te provoceren. Vijf
duizend rijkswachters en bijna evenveel Brusselse politiemannen
die tenslotte krachtdadig moesten ingrijpen om een ware veldslag
In het centrum van de stad te beëindigen.
Stinkbommen, zevenklappers en rotte eieren die tegen de gevels
van de huizen en op de hoofden van de betogers uiteenspatten.
Vuistgevechten, kloppartijen van de politie, die zelfs waterkanon
nen in stelling bracht om Waalse en Vlaamse heethoofden af te
loeien. Vijftien gewonden, van wie drie ernstig. Honderd
arrestanten. Een helikopter die met oorverdovend geraas boven
je huizen cirkelde.
Dit is in het kort een beeld van de tweede Mars op Brussel die
jisteren is gehouden.
Naderhand heeft het Aktiekomitee
meegedeeld, dat de hoofdcommissaris
van politie zaterdag nog had ver
klaard, dat die straathoeken bij de
Beurs zouden worden afgezet en nie
mand er toegang zou hebben. Dit is
dus een bewijs temeer, dat de Brus
selse politie zich anti-Vlaams heeft
gedragen.
Clioos
De Mars was evenals vorig jaar
mganiseerd door het Vlaams
Iktiekomitee"dat met deze groot-
icheepse manifestatie kracht wilde
tijzetten aan zijn eisen, waarvan de
oornaamste zijn dat Brussel völ-
men tweetalig moet worden en
lat in de volksvertegenwoordiging
en zgn. zetelaanpassing dient
laats te vinden. Dit jaar waren er
•eel meer deelnemers dan in 1961.
laar ook de Waalse tegenbetogers
men talrijker dan vorig jaar.
De reactie van de politieke partijen
sterker geweest dan de vorige keer.
e socialisten hadden hun aanhan-
jts het advies gegeven niet mee te
doen. De liberalen hadden zich ge-
istantieerd en de r.-k.) CVP, had
volksvertegenwoordigers en an-
ere mandatarissen verboden te
inifesteren. Het enige gevolg is ge
est, dat op de trappen van het
Beursgebouw minder leden van Ka
mer en Senaat stonden opgesteld dan
wig jaar, maar verder is de opkomst
massaal geweest.
De organisatoren zijn van mening,
dat er tenminste 200.000 betogers zijn
geweest. De Brusselse politie sprak
ran 50.000 en wij kwamen tot een
j iotaal van ruim 100.000.
Het was Inderdaad een indrukwek
kende stoet die van het Zuidstation
ria de Brusêelse binnenstad naar het
loordstation is getrokken. Weken ge
leden was in geheel België geen auto
bus eer te huren voor deze zondag.
Zo zijn er dan ook vele Nederlandse
en Franse autobussen gebruikt om de
Vlamingen naar Brussel te brengen
Daar vonden zy de bordjes met slag-
turnen en de grote borden, welke zijn
meegedragen in de mars.
Omstreeks elf uur zette de stoet
tich in beweging. Kwart over elf pas-
leerde de kop het Beursgebouw. Op
oe grote trap hadden degenen die
men hie rin België de „personalitei
ten" pleegt te noemen, zich opgesteld
en daar rondom is ook al direct de
grote heibel begonnen.
Op de hoeken van de straten die
0 de Beurs samenkomen, hadden
zich n.l. Waalse tegenbetogers opge
steld. Zij droegen gele insignes met
het woord „Liberté". En zij hadden
borden bij zich met opschriften als
-Geen Frans, geen centen", „Vlaamse
kiljons buiten", „handen af van Brus
sel", e.d.
Nozems
Hun commando's bestonden uit no-
Kmachtige jongelui, die kennelyk
varen geïmporteerd uit steden als
Charleroi en Luik, dames van onbe
stemde leeftijd en zuinig geklede
grijsaards, die waarschijnlijk een
Waalse opvoeding hadden genoten
'ij hen hadden zich figuren gevoegd
.die volgens betrouwbare zegslieden er
Precies zo uitzagen als eens de volge
lingen van de Belgische Mussert,
Leon Degrelle.
Die Walen schreeuwden naar de
betogers de schandelijkste beledigin
gen. Zij brachten de Hitlergroet, rie-
P*n scheldwoorden, wierpen met voet-
K*kers, rotte tomaten en zakjes
mayonaise. De ordedienst van de Vla
mingen, voor het merendeel eenvou-
dige jongens met een rode band om
de arm, trok direct een cordon om
die straathoeken en liet met engelen
geduld de eieren, tomaten en zeven
klappers op zich neerdalen.
Soms werd het één van hen of een
aantal van de deelnemers aan de
Mars te veel. Dan stortten die zich
op de Walen en dan kreeg men weer
zinwekkende taferelen te zien. De
Brusselse politie, die niets deed wan
neer die Waalse manifestanten zich
uitleefden, werd dan plotseling actief
en ranselde met haar gummistokken
op de Vlamingen in.
De organisatoren van de Mars heb
ben verscheidene malen bij de com
mandant van de politie geprotesteerd.
Zijn antwoord: „U provoceert. Zij
hebben recht op reageren".
„Laat dan de rijkswacht komen",
zeiden de Vlamingen.
„Neen", antwoordde de politie, „die
komt alleen, wanneer wij het niet
meer aan kunnen en door ons te hulp
wordt geroepen".
knokploeg
Nu, dat is tenslotte gebeurd. De
Antwerpenaren, die nogal sterk wa
ren vertegenwoordigd, hadden een
aantal bootwerkers meegebracht. Zo
wel Walen als Vlamingen hebben ons
verteld, dat die havenarbeiders daar
mee een daggeldje van duizend fran
ken verdiend hebben. Hoe het ook zij:
zij kwamen aangemarcheerd. duwden
de agenten opzij, gooiden stinkbom
men. zevenklappers e.d. tussen de
Walen, grepen er enkelen in hun
kraag en deelden hier en daar rake
klappen uit. Het gevolg was, dat de
straathoeken in een ommezien waren
schoongeveeld. Daarna kwam de door
de politie geroepen rijkswacht (deze
wordt gecommandeerd door de enige
Vlaamse generaal van België) entoen
was het snel gedaan.
Op verscheidene ogenblikken is de
algemene chaos nogal groot geweest.
Vuurwerk werd heen en weer ge
worpen. De betogers haalden de
vreemdsoortigste projectielen uit hun
zakken: half bebroede eieren (de
straat lag vol ongeboren kuikentjes),
flessen met inkt. zakjes met roet,
mosterd of mayonaise.
Sirenes van ziekenauto's loeiden,
manifestanten bliezen op fluitjes,
muziekkorpsen (er waren er 20 in
totaal) bliezen hun fanfares, de me
nigte zong tegen elkander in ..De
Vlaamse Leeuw" en de „Marseillai
se". De rijkswacht te paard voerde
charges uit.
Maar onderwijl trokken de tien
duizenden Vlamingen door Brussel,
dat zij immers als hün hoofdstad be
schouwen. Zij droegen borden met
zich mee met teksten: „Taal van de
arbeiders, taal van de fabriek",
„Brussel Vlaams voor de Vlamin
gen", „Geen kastescholen", „Eet
meer hanen (het embleem van de
Walen)". „Antwerpen hoofdstad",
„Werk in eigen streek" en zo meer.
Er was ook een ezel met een bord
rondom zijn nek: „J'exige des faci-
lité". En lieden die kennelijk uit stre
ken afkomstig waren waar de pluim
veeteelt bloeit, droegen stokken met
tritsen dode jonge haantjes als teken
van hun verachting voor de Walen.
Nadat de stoet tenslotte was ont
bonden. is het nog tot laat in de
avond onrustig gebleven in de Brus
selse binnenstad. Er werden auto's
omvergeworpen, de ruiten van een
tram waarmee betogers huiswaarts
keerden, werden ingegoond. Walen,
aanhangers van Genot, de opvolger
van wijlen André Renard, hebben
een tegenbetoging gehouden en zijn
daarbij o.a. op de straat gaan zitten,
zodat het verkeer werd gestremd. In
totaal zijn ongeveer honderd per
sonen gearresteerd.
Geen derde Mars
Het „Vlaams Aktiekomitee" heeft
na afloop van de mars gisteren een
persconferentie gehouden. Men
kreeg daar de indruk, dat de organi
satoren wel verheugd waren over de
grote opkomst, maar dat zij er ook
wel een weinig bijzaten als „tover-
leerlingen" die teveel hebben opge
roepen. Van een volgende Mars op
Brussel zal dan ook geen sprake zijn.
hebben zij met nadruk verklaard. De
Belgische regering heeft gisteren nog
een weinig zeggende mededeling aan
de pers gedaan, waarin de zelfbe
heersing van de Vlamingen werd ge
prezen. Het was wel het minste wat
dezen konden verwachten.
Grappenmakers hadden zaterdag
avond op de Muntschouwburg een
affiche geplakt. Daarop stond (in
het Frans»„Morgen De stomme van
Portici". Zoals men weet was dat de
opera, die de oorlog van 1870 deed
ontbranden, welke de scheiding van
noord en zuid tengevolge heeft ge
had.
Thans de scheiding van Vlaande
ren en Wallonië? Er zijn, Goddank,
nog genoeg Belgen met gezond ver
stand in dit land om dat te voorko
men, zeker te beletten. Maar als te
ken aan de want, zowel voor de Wa
len als voor de Vlamingen zelf, zijn
de Mars van gisteren en de begelei
dende verschijnselen misschien toch
wel heel nuttig geweest.
Nederlandse ambtenaren, die zich bereid hebben verklaard
onder het bewind der Verenigde Naties in Nieuw-Guinea te
blijven doorwerken, vervullen thans nagenoeg allen onder
geschikte functies. De indruk bestaat, dat op hun adviezen nau
welijks acht wordt geslagen.
ZELFDE TEMPERATUUR
De Bilt verwacht van heden- tot
Morgenavond op de meeste plaatsen
droog weer met veranderlijke be-
*olking. In de nacht ochtend hier
et> daar mist. Zwakke tot matige
*Md, in hoofdzaak tussen west en
noord. Weinig verandering in tempe
ra tuur.
10 OKTOBER
Zon op: 7.05 uur; onder: 17.46 uur.
®aan op: 19.56 uur; onder: 10.57 uur.
ii,«°*water te Katwijk te 4.49 en
h.ip uur, laagwater te 0.46 en 13.01
uur.
Dit t ummer Lestaat uit 16 pagina's
Hierover is hard geklaagd tijdens
een in Hollandia gehouden stafver-
gadering. die onder leiding stond van
de tijdelijke administrateur van de
I V.N., Rolz Bennet. Deze heeft op de
Nederlandse „cri de coeur" geant
woord, dat in deze moeilijke dagen,
waarin de Untea zich moet aanpas
sen aan allerlei voor haar vreemde
omstandigheden, zich wel eens moei
lijkheden kunnen voordoen, maar
dat er naar wordt gestreefd, een zo
goed mogelijke samenwerking tot
stand te brengen. De heer Rolz
Bennet verzekerde de Nederlanders,
dat de Untea hun aanblijven op prijs
stelt en dat alle aandacht zal wor
den besteed aan adviezen van Neder
landse zijde.
Invallen in Kenia
De politie in Nairobi heeft bekend
gemaakt, dat eenenvijftig mensen
J zijn gedood bjj een inval van leden
van Oegandase stammen In Kenia.
De invallers waren 300 man sterk.
Het eigenlijke doel van de inval was
het roven van vee. By gevechten
tussen de aanvallers enerzijds en de
I aangevallenen en politiemannen an
derzijds vielen 15 doden. De indrin
gers slaagden er in 200 stuks vee mee
te voeren.
De politie te Salisbury (Zuid-Rho-
desië) heeft meegedeeld, dat 'n Afri
kaanse politieman zondag in het zie
kenhuis is overleden nadat een groep
Afrikanen hem met stenen aangeval
len, vervolgens met benzine overgo
ten en tenslotte in brand gestoken
had. De politie maakte verder gewag
van verscheidene gevallen van
brandstichting in Zuid-Rhodesië met
kerken als het voornaamste doelwit.
In Salisbury is zondag de vorming
bekendgemaakt van een nieuwe Afri
kaanse nationalistische partij, de On
afhankelijke Democratische Volks
unie. Voorzitter van de partij is een
Afrikaanse zakenman. J. J. Rice. De
partij wil op niet-gewelddadige wijze
te werk gaan volgens het beginsel:
„Een man, een stem".
Snel neg
Na afloop van de vergadering, die
niet openbaar was, werd vernomen,
dat thans 300 Nederlandse ambtena
ren een contract met de Untea heb
ben getekend om tot minstens 1
november in Nieuw-Guinea te blijven
werken. Dit aantal is nog lager dan
men had verwacht. Vele Nederlan
ders, die zich hadden voorgenomen
nog enige maanden in Nieuw-Guinea
te blijven, hebben in de afgelopen
week alsnog besloten ten spoedigste
te vertrekken.
De omstandigheid, dat zij in het
apparaat van de Untea vaak slechts
een minder belangrijke functie kre
gen toegewezen, is volgens vele
Nederlanders aan dit besluit niet
vreemd. De Tsjechische V.N. bestuur-
der George Janicek schijnt zelfs een
I Nederlandse jurist te hebben opge-
dragen zjjn schrijfbureau schoon te
maken en koffie te halen. De meester
in de rechten reageerde daarop met
opzegging van het contract. Enkele
dagen later vertrok hij naar Neder
land. Met vele anderen
Wrijvingen
In de laatste twee weken hebben
zich tussen de internationale ambte
naren en de Nederlandse functiona
rissen nog meer wrijvingen voorge
daan. Velen hebben daaruit de slot
som getrokken, dat zij het land maar
beter kunnen verlaten. De verklaring
van Rolz Bennet zal daaraan weinig
kunnen veranderen.
Het is wel zeker, dat begin novem
ber in heel Hollandia nauwelijks nog
500 Nederlanders zullen zijn. Daar
van bestaat dan het grootste deel nog
uit particulieren, die werkzaam zijn
bij Nederlandse bedrijven zoals de
KLM. KPM. de Nederlandse Handel-
mij, de Nieuw-Guinea Import Mü e.d.
Slot pag. 2
Dc Amsterdamse GG en GD heeft gisteren een 55-jarige vrouw
en 'n 3-jarig kind, die beiden vermoedelijk door dezelfde hond zijn
gebeten, naar het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid te Bilt-
hoven gestuurd om daar tegen hondsholheid te worden gevac
cineerd.
Vanadag zou nog een jongen uit
Amsterdam daar ingeënt worden.
Tevens zou vandaag worden beslist
of vijf jongens, die in het Vondel
park door een agressieve hond werd
gebeten, ook gevaccineerd zullen
worden. Deze maatregelen zijn ge-
nomen in verband met de mogelijk-
I heid van het voorkomen van honds
dolheid in de hoofdstad. Daarop heeft
de Amsterdamse GG en GD. naar
j reeds eerder werd bericht, de huis
artsen attent gemaakt.
I De hond. die de vrouw en het kind
I beet is reeds afgemaakt Het staat
vrijwel vast, dat dit dier werd gebe-
Poging tot landing van instrumenten
De Verenigde Staten zijn van plan morgenochtend van de basis
Cape Canaveral een Atlas-Agena-B-raket af te schieten die een
onbemand ruimtevoertuig van het type Ranger V van 347 kg naar
de maan moet sturen. Deze cabine moet 66 tot 72 uur na de
lancering op de maan terechtkomen.
Van 4.200 km tot 25 km van het maanoppervlak moeten
camera's aan boord van de Ranger beelden van de maan naar de
aarde doorgeven. Daarna moet een in een twee meter dikke laag
balsahout verpakte seismograaf, gekoppeld aan een zender, zich
losmaken van de cabine en met een snelheid die dankzij een kleine
raket van ongeveer 9.650 km tot nog geen 200 km per uur wordt
verminderd „zacht" op de maan landen. Via genoemde zender
kan de seismograaf gedurende een maand gegevens omtrent even
tuele maanbevingen of meteoorinslagen aan de aarde doorgeven.
Een van de vierduizend agen
ten. die gisteren in Brussel in
actie moesten komen, wordt door
een demonstrant deskundig in
een forse greep genomen.
Twee vorige maanschoten zijn dit
jaar mislukt. Ranger III miste in
januari de maan op bijna 37.000 km.
De Ranger IV kwam in april op de
„onzichtbare" zijde van de maan te
recht. zonder dat de landingssnelheid
kon worden afgeremd.
De proef van dinsdag is erop ge
richt de ruimtecabine eerst op om
streeks 160 km boven de aarde in een
baan te brengen. Wanneer de Ranger
V zich boven Afrika bevindt, moet
een nieuwe stoot van de raketmoto
ren de ruimtecabine naar de om
streeks 386.400 km verder gelegen
maan brengen.
ten door de kleine witte hond. di^
op 26 juli een driejarig knaapje in
Amsterdam heeft gebeten, dat op
8 september overleed. De kleine hond
werd, zoals uit een onderzoek geble
ken is, op 28 juli in het asiel afge
maakt. Men beschikt nu over het sig
nalement van het dier.
Via de radio heeft de Amsterdamse
GG en GD de burgerij van de hoofd
stad gisteren geadviseerd honden uit
sluitend aan de lijn uit te laten.
Als gevolg van de publiciteit over
de brief aan de huisartsen over de
mogelijkheid van het voorkomen van
hondsdolheid hebben zich dit week
einde zeer veel mensen, die de afge
lopen week door een hond waren ge
beten. bij een dokter gemeld.
Op een politiebureau in Amster
dam-zuid is een hond, een jonge
bokser, opgesloten, die een 18-jarige
knaap heeft gebeten. Deze heeft zich
onder behandeling van een huisarts
gesteld. De hond, die het eigendom
is van een dame uit Eindhoven, die
gisteren op bezoek was in Amster
dam, zou vandaag door de inspec
teur van de Veeartsenijkundige
Dienst te Haarlem worden onder
zocht.
Een beeld van de relletjes, die
gisteren ontstonden naar aanlei
ding van de Vlaamse betoging
in Brussel. Tegendemonstranten
halen de vlaggen met de Vlaam
se leeuw neer. welke door de be
togers werden meegevoerd.
(Van onze Groningse correspondent)
Een gevangene is gisteravond met
behulp van een ijzerzaag en een la
ken uit de Leeuwarder gevangenis
ontsnapt. Hoewel een bewaker de
ontsnapping opmerkte en de achter
volging direct werd ingezet, is de ge
vangene nog steeds voortvluchtig. De
27-jarige Wilhelm Meyer uit Amster
dam zat wegens diefstal in de ge
vangenis te Leeuwarden. Hij moet
nog zes jaar met enkele maanden af
trek van het voorarrest uitzitten. De
man zaagde met een binnengesmok
kelde ijzerzaag de traiies van zijn cel
door en boog ze om. Hij kroop door
het raampje en wist de rand van de
goot te grijpen. Handje voor handje
schoof hij een meter of acht langs
de goot tot hij boven een lVi meter
lager gelegen muur was gekomen.
Daarop liet hij zich zakken. Hem
restte toen nog de 6 meter hoge
muur, die de gevangenis omringt,
maar die in verbinding staat met de
muur, waarop Meijer stond. Deze
hindernis nam hy met zijn in repen
gescheurd laken. Een bewaker zag de
ontvluchting. Het was toen ongeveer
10 over 7 en sloeg alarm. De achter
volging werd direct ingezet en om
kwart over zeven was Leeuwarden
bovendien afgegrendeld doordat alle
uitvalswegen bewaakt waren. Maar
de man was in de duisternis verdwe
nen en is nog niet gegrepen. Meijer
is 1.76 meter, hij heeft een smal ge
zicht en blond haar. Hij droeg een
blauwe trui, een bruine broek en
zwarte lage schoenen.
1 Meyer was by zijn ontsnapping in
j gezelschap van een andere gedeti-
neerde, die echter by de sprong uit
i de cel de muur miste en op de grond
viel. Hij kwam zo ongelukkig terecht,
dat hij een bekkenfactuur en gebro
ken pols opliep. Hij moest in het zie
kenhuis worden opgenomen.
Uit het Leidsch Dagblad van
15 Oct. 1862:
Te Sosnine in België had
een groot ongeluk plaats met
de nieuwe Amerikaanse olie.
petroleum genaamd, die meer
en meer in gebruik komt. Een
lamp sprong doordat men
deze met olie vulde, terwijl hij
nog warm was.
De vorige week heeft Prof.
Pheygers alhier zijn lessen
over het Latijn in het Hol-
landsch aangevangen. Dit is
het eerste voorbeeld dat dit
aan onze Hoogeschool ge
schiedt.
De openbare aanklager bij de
rechtbank in Karlsruhe heeft
vandaag tweemaal levenslange
gevangenisstraf geëist tegen de
30-jarige Sowjetrussische onder
daan Bogdan Stasjinski wegens
moord, op 12 oktober 1957, op
de Oekraïnische schrijver Rebet
en in 1959 op de Oekraïnische
emigrantenleider Bandera.
Stasjinski. die later uit de Sow-
I jet-Unie naar West-Duitsland
uitweek, had zich eigener bewe
ging bij de Westduitse politie
gemeld en vrijwillig een beken
tenis afgelegd.
Voorts eiste de openbare aanklager
tegen Stasjinski drie jaar gevange
nisstraf wegens het onderhouden van
verraderlijke betrekkingen met het
vroegere Sowjetrussische ministerie
voor de staatsveiligheid, alsmede le
venslang verlies van zijn burgerlijke
rechten.