HARING EN WITTEBROOD Mode maakt 't NIET BOOS WORDEN, GA LIEVER HOLLEN Wat doen we met de haring van het Kwark voor cle lijn Te zout om direct te consumeren <~Yïloederlijke. overpeinzing MENU VAN DE WEEK Verstandig vermageren Moeilijk om mooi te zijn in U.S.S.R. ROCOCO aterdag 29 september 1962 Pagina 3 Koffieliefhebber De oude heer Bismarck schynt, behalve voor militaire aangelegen heden, ook een goede neus gehad te hebben voor koffie. Van hem wordt verteld, dat hy op een van zijn tochten in een klein café belandde. Hij riep de waard en vroeg of die i misschien cichorei in huis had „Ze- ker" zei de man. „Breng me dan maar alles wat Je hebt", beval Bismarck. De man voldeed aan zijn verzoek en overhandigde hem een zak vol I cichorei. Bismarck vroeg hem of dit wer kelijk alles was en hij antwoordde: „Ja meneer, meer heb ik niet in huis". „Mooi zo", zei Bismarck, terwijl hij de zak cichorei liet wegbrengen, .Breng me dan nu maar een kop goede, sterke koffie". Iedere Leidenaar zou het op prijs moeten stellen op 3 oktober uit handen van de burgemeester haring en wittebrood te ont vangen en het doet het Leidse hart goed al die traditieminnende burgers op de ochtend van de historische dag te zien opdraven met een emmertje om de kostelijke gaven in te doen. Maar het is bepaald niet hartverheffend te merken, hoe som mige van de Leidenaren, zo gauw ze uit het gezicht van de autoriteiten zijn, hun emmertje omkeren boven de gracht en de zoute haring een eerlijk zeemansgraf geven. Want de zoute haring is tè zout. Te zout in elk geval om op 3 oktober samen met het wittebrood op te eten, zoals dat eigenlijk hoort. De Drie-October-vereeniging wast haar handen in volmaakte onschuld: het is haar niet mogelijk zo grote hoeveelheden haring en^enjSSS mefmayraaiit'le- (dit jaar zullen het er meer dan 12.000 zijn), en masse te ont zouten. Wanneer de mayonaise dik be gint te worden kan de olie in een klein straaltje worden toegevoegd. Af en toe wat azijn er bij doen en zolang roeren tot alle olie in de saus is opgenomen. De mayonaise zo no dig op smaak afmaken met zout. Deze exclusieve maniel is een model uit de wintercollectie van Nina Ricci. De hals en de overslag zijn afgezet met zwart mink. We zullen er dus zelf iets op moeten vinden, want al hebt U de drie-oktoberharing wel eens weggedaan, in UW hart zult U het toch wel jammer hebben gevonden. Temeer, waar de or ganisatoren altijd zorgen voor de beste kwaliteit haring, die midden augustus wordt gevan gen. De meest gebruikelijke manier om de haring te ontzouten is de vis 48 uur in ruim water met wat melk te laten roeken, een mengsel dat zo nu en dan moet worden ververst. Een minder bekende, maar nog wel zo effectieve methode, die bo vendien het voordeel heeft dat men de haring nog dezelfde dag kan eten, is de volgende. Men neemt evenveel water als haringen en voegt er een tikkeltje zout bij om de overgang niet al te groot te doen zijn. Na vijf uur het water verversen en er nu geen zout bijvoegen) en de haringen op een koude plaats wegzetten. Na een uur of vijftien in totaal is de haring dan voldoende ontzout. Wie dus 's ochtends vroeg de haring in het Waaggebouw afhaalt, kan ze op deze manier 's avonds laat nog con sumeren. Deze methode wordt aan bevolen door de Commissie Huis houdelijke en Gezinsvoorlichting „De Hoeksteen." Snijd dan de kop van de haring af en maak een inkerving over de rug. Maak de buikzijde open en had er de ingewanden, hom of kuit en het zwarte vliesje, dat om de inge wanden zit, uit. Trek het vel van de haring af, en was de vis goed schoon. Haring is rijk aan eiwitten, bevat ijzerzouten en de vitamines A. B. en D. en is dus erg gezond. U kunt niet alleen haring eten aan de kof fietafel, maar ook bij de warme maaltijd. Van de afdeling Vis van het Voorlichtingsbureau voor de Voe ding kregen we de volgende recep ten; Haring met mayonaise en spercieboontjes 4 zoute haringen, mayonaise (1 eierdooier, 2Vt dl sla-olie, mosterd, zout, peper, 1 eetle- per azijn). De eierdooier in een kom doen en hieraan enkele druppels azijn, wat zout, peper en mosterd toevoe gen. Alles goed door elkaar roeren en dan druppelsgewijs onder voort durend roeren de olie toevoegen (de olie moet helder en vloeibaar zijn). Soms hebben w\j ruzie. Het i» niet zo moeilijk om ver schil van mening te krijgen met 'npaar pubers, vooral niet wan neer die pubers tot het eigen ge zin behoren en dus vertrouwelijk met je zijn. Een aanleiding om' in gewee klaag, gemopper en kwaadaardige verdachtmakingen te vervallen hebben zjj niet nodig. Zij leven op die jaren nu eenmaal in onmin met de wereld en verwonderlijk Is dat niet, want wat hebben wij er van gemaakt. Je kunt geen krant opslaan of het schaamrood vliegt over je kaken. In de Verenigde Staten wor den al zwembaden-in-het-achter- tuintje aangeboden, die ln een handomdraai veranderd kunnen worden in bomvrije schuilkelders, luxe en nameloze verschrikking in één adem. Nu Ja.dat is Ameri- i. 1 Maar hier? j Degene, die ten koste van veel moeite, geld, tijd en wanhoop ein- i: delijk een woning heeft veroverd, wordt meteen geconfronteerd met a de mededeling, dat hij die woning tevens tot schuilplaats moet in- 1 richten, compleet met noodrant soenen en zandzakken. Want elk ogenblik kan het dierbare dak bo ven zijn hoofd worden weggebla zen. In die wereld leven onze kin deren, groeien zij op, in weelde en welvaart en wij noemen hen ondankbaar, wanneer zij dwars door dat laagje van welbehagen heenkijken en daaronder de hel zien. Verwonderd constateren de psy chologen dan, dat bij de nieuwe generatie de puberteit eerder op treedt en langer aanhoudt dan bij vorige geslachten. Dat betekent dus, dat de kinderen meer moeite hebben om zich aan te passen bij onze inzichten, dat zij meer tijd nodig hebben om even afgestompt, blind en fatalistisch te worden als de groten, dat het voor hen niet meevalt zich te schikken in wat wij „het moderne leven" noemen. Pas na vele jaren van opstandig heid, vergeefs verzet en talloze ne derlagen gelukt het hun brave bur gers te worden en ijverig mee te helpen aan de voorbereiding van verdere beschavingsgruwelen. Wij letten nauwkeurig op hetgeen de jongelui lezen. Bepaalde boeken uit de kast zijn voorlopig „verboden lectuur" want je dient ervoor te zorgen dat hun jeugdige zieltjes niet bezwijken onder sug gesties en prikkelingen die zij nu nog niet kunnen verwerken. Maar de krant? Die ligt elke dag open en bloot op tafel, die staat vol met woordbreuk, plasticbommen, Eichmannmemoires en miljoe nenfraudes. Dat lezen ze wèl. Wij vinden het zelfs aangenaam te ontdekken dat onze opgroei ende kinderen belangstelling hebben voor politiek en actuali teit. Niettemin verwonderen wij ons als ze in opstand komen tegen hun huiswerk (waarom studeren, alleen atoomgeleerden schijnen nog een toekomst te hebben». Zij halen de schouders op voor sport (zeker om onze spieren te oefenen voor onze toekomstige sta tus van holbewoner). Zy kijken minachtend neer op het woord „hobby" (waarom post zegels verzamelen? Het is gewoon een extra staatsbelasting voor goedgelovigen). Waarom dit of dat? Hoelang zul len zij nog te leven hebben? Maak je niet druk Dus willen zij niet meer; niets willen zij meer. Zij hebben hun vertrouwen in de mensheid verlo ren, zij geloven niet in een wel vaart die elk ogenblik als een zeep bel uit elkaar kan spatten en die kan verhinderen dat elders op de wereld miljoenen mensen de hon gerdood sterven. Zij geloven niet in de zegenin gen van techniek en wetenschap en nog minder geloven zij ln de Kunst, want die is als een dier, waarmee te veel werd geëxperi menteerd: doodgebloed. dekken. Warme gekookte aardappe len en sperziebonen hierbij geven. Zoute haring met tomatentaui 4 haringen, 6 dl saus, 6 dl kruiden- of visbouillon, 48 g bloem, 48 g boter en toma tenpuree. De haringen schoonmaken en fi leren. De boter of margarine smel ten, de bloem toevoegen en roeren tot een samenhangende massa is ontstaan. Bij scheutjes tegelijk al roerend de bouillon toevoegen. Daarna de tomatenpuree toevoegen De saus even laten doorkoken. De haring op een schaal leggen en de tomatensaus er overheen gieten. Het gerecht opdienen met sla of lofsla en aardappelen. Roerei met zoute haring 4 eieren, 2 zoute haringen, 1 klein uitje, melk (per ei een eetlepel), zout, boter of margarine. De eieren loskloppen met melk en vermengen met in blokjes gesne den schoongemaakte haring, fijn gesneden ui en zout. In een pan netje een klontje boter of marga rine smelten. Het eimengsel toevoe gen en de massa op een zacht vuur verwarmen. Met een houten lepel telkens het gestolde gedeelte van de bodem losmaken tot de gehele mas sa gaar is en nog iets vochtig. Het roerei in een verwarmde schaal ser veren. Desgewenst wat fijngehakte peterselie er overheen strooien. Gevulde tomaten met haring en mayonaise 8 vrt) grote tomaten, 4 schoongemaakte zoute harin- Sen, 1 krop sla, zout, pe terse- e en mayonaise. De tomaten wassen en een kapje er afsnijden. De vruchten uithollen en van binnen eventueel met zout bestrooien als de haring niet erg zout is. De haring fijn snijden en met 2 eetlepels mayonaise en fijn gehakte peterselie vermengen. De tomaten op een met sla bedekte schaal zetten en met het mengsel vullen. Haring ha hap heerlijk (als ze niet te zout is). Haring sla En dan krijgen we ruzie. Want zoveel nihilisme kun je niet over je kant laten gaan. Je wilt niet dat je kinderen de moed opge ven en hun vertrouwen verlie zen. Je dacht hun ingeslauen eer zucht wakker te schudden, hun gedoofde ambities weer te doen opvlammen, hun geloof in een „taak" te herstellen. Je wijst ze op het feit, dat Je toch ook een wereldoorlog hebt doorgemaakt en desondanks ge lukkig werd, dat Je blij bent met alles wat je hebt geleerd en wen ste, veel méér gestudeerd te heb ben. Maar veel indruk maakt het niet. Slechts het feit, dat zij jong zijn en nooit lang in de put zitten, haolt je door deze moeilijke jaren heen. Op een avond was ik met Joep aan het stoeien. De hond werd al maar wilder, begon te grommen, te happen, maakte zich kwaad. Het liefst zou hij zich op mij ge worpen hebben om zijn tanden in mijn blote arm te zetten. Maar hij deed iets anders. Hij wendde zich af, begen als een krankzinni ge de kamer rond te hollen, slip pend in de bocht, hijgend en grom mend, steeds meer rond tot hij uit geput onder een stoel kroop, 'yn woede was voorbijhij had niet gebeten- Zo'n beest is waarachtig ver standiger dan een mens, riep va der uit. Hij was razend, maar in- plaats van aan te vallen, reageert hij zich af in hardlopen. Waarom doen wij dat niet? Waarom beginnen wij wèl on middellijk te bijten, te snauwen, te slaan als wij kwaad worden. Waar om gaan wij niet, met de tong uit de mond, kringetjes hollen en on ze boosheid in Vermoeidheid ver drinken? Dat zou heel wat minder gek zijn dan met plasticbommen gooien, vechtpartijen uitlokken, rui ten kapotsmijten of een oorlog ont ketenen. Merkwaardig, dat 'n stom me hond ons een lesje in bescha ving moet geven. Wij hebben nu afgesproken geen ruzie meer te maker. In plaats daarvan zal elk van ons, die een woedeaanval krijgt, in een kringe tje gaan hollen. 't Zal mij benieuwen. THEA BECKMAN 2 ft 3 zoute haringen, 500 g (5 k 6) koude gekookte aardappelen, 1 gekookte biet, 1 zachtzure appel, 1 kleine ui, augurkjes; peper, mosterd, zout, olie, azijn; blaadjes kropsla of zeer fijn gesneden andijvie, Brussels lof of veld sla, i mayonaise, 1 hard gekookt ei). De haringen schoonmaken, file ren en in stukjes snijden. De biet, de appel en de ui schoonmaken. De augurkjes in stukjes snijden en alle ingrediënten goed door elkaar men gen. Een sausie maken van mosterd peper, zout, olie en azijn. Dit door de sla roeren en geheel op smaak afmaken. De sla opdoen op een grote platte schaal of kleine haal tjes. blaadjes sla of fijngesneden andijvie of Brussels lof om de sla heen leggen. De sla eventueel be dekken met mayonaise en garneren met plakjes hardgekookt ei en reep jes haring. De commissie Huishoudelijke en Gezinsvoorlichting „De Hoeksteen" heeft vouwbladen voor u, waarin u nog meer haring-recepten kunt vinden. In de meeste plaatsen is kwark wel te kkop. Meestal is dat magere kwark, dus gemaakt uit ondermelk. wat b(j een vetarm dieet van groot belang is. Wanneer in uw woon plaats geen kwark te krijgen is, kunt u het zelf maken, maar hele maal dezelfde resultaten als met het fabrieksprodukt bereikt u daar mee niet. ZONDAG: toost met kruidenwark, gegrati neerde bloemkoolschotel met kaas saus en aardappelpuree, kotelet, ba- nanenfantasie. MAANDAG: andijvie, omelet, gebakken aard appelen, tweekleurenvla. DINSDAG: nasi-goreng, vanille vla met ge braden appels. WOENSDAG: gebonden groentesoep, gesmoorde kussa, gebakken kaasplak, aardap pelen. DONDERDAG: leverragoüt, aardappelpuree, ap pelmoes, yoghurt met stukjes me loen. VRIJDAG: gebakken champignons, tomaten- sla en rijst of vis ragoüt met wor teltjes en aardappelen, kwarktaart zonder oven. ZATERDAG: stoofpot spitskool (of witte kool) met kaas en tomaten, fruit. De statistici hebben uitge rekend, dat in de VS ln 1958 voor het eerst sinds 1890 het aantal mannen, dat les geeft op middelbare scholen het aantal vrouwen heeft over troffen. In dat jaar bedroeg het aantal mannelijke onder wijskrachten 50,4 procent en het aantal vrouwelijke onder wijskrachten 49,6 procent. In hetzelfde jaar vormden de onderwijzers by het openbaar lager onderwijs 12.8 procent van het totaal en de onder - derwijzeressen 87.2 procent. Voor lager en middelbaar on derwijs tezamen waren de cij fers: 26.8 procent mannen en 73,2 procent vrouwen. De maaltijden in vakantietijd zijn vaak even zovele aanslagen op onze slanke lijn. Het is moeilijk om dan een vermageringsdieet vol te houden. Maar nu het leven weer geregeld ver loopt kunnen we wel weer eens proberen om wat van die pondjes af te krijgen. Kwark, voor sommige misschen een onbekend voedingsmiddel, is dan onmisbaar. Kruidenkwark 250 g kwark met een vork (geen ijzeren vork gebruiken) zo nodig glad roeren en vermengen met heel fijn gehakte tuinkruiden (bieslook, peterselie, kervel), wat rauw ge raspte of fijngesneden ui en iets zout. Desgewenst kan de kruiden kwark met wat paprikapoeder wor den bestrooid. Kwarktaart zonder oven 3 eieren, 150 g basterdsuiker, 2 ci troenen, dl water, 6 bl. witte ela- tine, 3 doosjes kwark a 250 gram) 1/8 liter slagroom. Vet een springvorm van 20 cm middellijn zeer goed in met Iets ge smolten boter, bestrooi deze daarna royaal met biscuitkruimels. Week de gelatine 5 min. in koud water en los ze daarna op in het even verwarmde sap van de beide citroe nen met H dl water. De citroenrasp hier ook ln doen. Vooral niet ko ken! Splits de eieren in wit en geel en roer de dooiers met de helft van de suiker dik en schuimig, het liefst op stoom. De afgekoelde gelatine er doorroeren en alles met de kwark vermengen. Sla de slagroom stijf, klop de eiwitten met de rest van de suiker ook zeer stijf. Ten slotte het kwarkmengsel zeer voorzichtig door de geslagen room en het geslagen eiwit mengen. In de springvorm overdoen en goed laten opstijven. Na het keren garneren met partjes mandarijn. In zijn boek „Calorieën zijn niet van betekenis" raadt de Ame rikaanse dr. Taller zijn landgeno ten aan, te eten wat ze willen en hij beweert dat ze dan toch slank blijven, mits ze de door hem aan bevolen vermageringspillen gebrui ken. Dit misleidende advies is voor da Amerikaanse autoriteiten aanlei ding geweest het boek te verbieden. Ook ln ons land zijn er veel men sen, die graag veel en lekker wil len eten en het overtollige vet pro beren kwijt te raken door zg-n. ver mageringspillen ln te nemen, dia handen vol geld koeten. Veel verstandiger is het, als u slanker wilt worden, een goed dleel te volgen; dat wil zeggen de voe ding af te stemmen op de werke lijke behoeften van het lichaam. Da enige, die u daarover een deskundig advies kan geven, is uw eigen huis arts. Raadpleeg hem eerst voor u dure pillen gaat kopen. U zult zich veel geld en teleurstellingen bespa ren. De Russische vrouwen zullen met veel Instemming da zondagse bij lage „Nedelya" van het regerings blad „Iswestia" hebben gelezen. Het blad beweerde namelijk, dat het helemaal niet nuffig of vreemd ls van de Russische vrouw om zwart zijden lingerie te willen dragen en een goede kapper te bezoeken. In het artikel werd er op gewe zen, dat nylons en kosmetika in veel te kleine hoeveelheden op da markt verschijnen. „Het is moeilijk voor een vrouw om mooi te zijn ln de Sowjet- Unie", aldus het blad. „Zij moet vaak werken en daarbij de huis houding doen en dan loopt het spaak met haar persoonlijke ver zorging, zowel door gebrek aan ar tikelen daarvoor als door gebrek aan tijd". En verzorging van het uiterlijk kan de Russische vrouw veel tijd kosten: „Een inwoonster van Mos kou had vier uur gewacht op een permanent en toen waren er nog twaalf andere damea voor haar", aldus „Nedelya". Rosbief „in biuV Misschien bent u zo"n goede huis vrouw, dat u rosbief nooit te lang braadt. Maar als uw rosbief door te lang braden droog en hard is ge worden en zijn mooie kleur heeft verloren, ls er een oplossing ,die het vlees zijn rode kleur voor een groot gedeelte teruggeeft. U stopt het vleee eenvoudig ln bad, dat wil zeggen, u laat het enige uren geheel ondergedompeld in koud water liggen. Daarna kan de rosbief weer in de pan worden ge daan totdat u hem gaat snijden. Parijs, september '62. Bont voor iedereen en op al les heeft Parijs gedecreteerd. En dat bont-voor-iedereen is bij voorkeur nerts vooral zwart of wit), bever of Austra lisch opossum. Zwarte nerts is favoriet en een zwart nerts kraagje op een klassieke maar natuurlijk keurige) regenjas is voortaan de gewoonste zaak van de wereld. Een zwarte nerts-pompon boven op een hoofddeksel of als hoofd deksel (4) ls een modesnufje dat ledereen kan kopeëren. Zwarte nertsranden zien we langs mer.ig kledingstuk en de bonthoed ls net zo populair als de hoed van een restantje tailleur- of mantelstof (2, 3 en 5). De bontkraag sier; vanzelf sprekend vele moderne mantels, maar viert hoogty op de tailleurs (2). Een typerend attribuut van deze mode is de bontsjaal, klein en in de halsopening gedragen of lang, smal en los om de hals geslagen (3). Bont dient verder als rand Uw modehuis langs de capuchon (de capuchons zijn dit Jaar flatteuzer dan ooit) langs een rokzoom en zelfs langs een broekrokzoom. Bont is er voor manchetjes, mofmanchetten en randmanchetjes, en als afwerking van het korte einde van de lange stoffen sjaal. Bont mag dan een detail z^n dat dit Jaar in geen modieuze garde robe dient te ontbreken het laat niettemin een royale keus wat het „hoe" en vooral wat het „hoeveel" betreft. De bontjas is een klassieke dracht, bont als garnering of als accessoires echter zorgt voor de mo dieuze toets in het tenue en in dat laatste geval komen één velletje of eer. paar staartjes net zo goed in aanmerking als een dozijn huiden. De overweging echter dat zelfs een minimum hoeveelheid nerts gemak kelijk meer kost dan een maand huur, brengt vanzelf een andere overweging mee: imitatie of geen bont. J.V. Bij de illustraties: 1. DIOR: grote beversjaalkraag op een beige kameelharen jas. 2 RICCI: toque en kraag van Australisch opossum op een ensem ble van grijs pled-de-poule 3. DIOR: Garbo-hoed en lange sjaal van bever, accessoires by een tweed tailleur. 4. DIOR: zwarte nerts pompon als hoofddeksel en kleinere pom pons alt kraag op een zwarte tail leur. 5. HEIMhoed en driehoekige losse kraag van bever, bij een tweed mantelpak.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 17