ANDERE EUROPESE LANDEN
GRIJPEN KANS IN MEXICO
ALS't
"JONGE"
MOETZUN!
V^S^/pjySec
Wf
i
Weer campagne tegen
de godsdienst in de
Russische vakbonden
BEZITSVORMING
IN SOWJET-UNIE
DUNK
Gemaskerd man
overvalt
eafclioudster
Naïef
lE«afll&!
Land met vele mogelijkheden
dat in ruime mate stabiel is
Husqvarna
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 28 september 1962
Vijfde blad no. 3076S
(Van onze Roermondse
correspondent)
De Heerlense recherche speurt in
tensief naar de man, die in de nacht
van maandag op dinsdag de Heerlen -
se cafehoudster, mevrouw K. van
£>ijk in haar slaapkamer heeft over
vallen.
Dezelfde dader is mogelijk ook
schuldig aan brandstichting in het
café van mevrouw Van Dijk. Ook
heeft hij vermoedelijk uit dit café
een toonbankapparaat en een bedrag
van f350 geroofd.
Die nacht verliet mevrouw Van
Dijk om ongeveer half één het café
om naar het tegenover de zaak ge
legen flat te gaan. Toen zij even la
ter in haar slaapkamer het licht uit
draaide en in bed wilde stappen,
hoorde zij de slaapkamerdeur piepen
en zag zij een man met een zwarte
doek voor zijn gezicht de kamer bin
nenkomen. Verstijfd van schrik gilde
de caféhoudster om hulp. Haar gil
len werd echter gesmoord door een
hevige slag met een hard voorwerp
op het hoofd. De aanvaller ging de
kamer uit en niemand heeft verder
iets van hem gezien. De vrouw wist
nog naar het raam te lopen en riep
daar om enkele voorbijgangers. Even
later vonden die voorbijgangers haar
bewusteloos in de kamer. Een vrien
din van mevrouw Van Dijk en haar
2-jarig dochtertje, die in de kamer
ernaast sliepen, hadden van het
voorgevallene niets gemerkt. De poli
tie was nog met het onderzoek ter
plaatse bezig, toen uit het café aan
de overkant brand werd gemeld.
Voordat de brandweer ter plaatse
was en de brand had bedwongen, was
de inventaris van het café voor een
groot deel in vlammen opgegaan. Wel
kon men nog vaststellen, dat een
toonbankapparaat en het geldkistje
met f350 waren verdwenen voordat
de brand uitbrak.
Twaalf man enkele Ameri
kanen, Britten en Fransen, een
Deen en een Australiër zijn
woensdag uit Gravesend bij Lon
den in "Everyman the third", een
bootje van ruim 13 Va meter leng
te, vertrokken voor een tocht
naar de Sowjet-Unie, waar zij
willen protesteren tegen de kern
proeven.
De kapitein is dr. Earle Rey
nolds, een Amerikaan die in Hi-
rosjima woont. Het gezelschap
wil via Oostende, Amsterdam,
Hamburg, Kopenhagen en Stock
holm naar Leningrad varen. Het
plan is om dan van Leningrad de
tocht voort te zetten tot Moskou
over rivieren en kanalen. In Mos
kou willen de twaalf vergaderin
gen beleggen, vlugschriften ver
spreiden, de Russen proberen
over te halen dienst te weigeren
en tenslotte betogingen tegen het
vestigen van raketbases organi-
Advertentle
1 'ïJ
(Van onze correspondente in Mexico)
Een mededeling, die president Adolfo Lopez Mateos onlangs een staande
ovatie van bet Mexicaanse Congres bezorgde, toen hij zijn vierde jaar-
boodschap uitsprak, luidde als volgt: „Bij decreet van 18 maart 1938 ver
klaarde de regering van de republiek ten behoeve van het algemeen belang
en ten gunste van de natie alle eigendommen van de verschillende olie
maatschappijen en subsidiaire ondernemingen onteigendVandaag
Ls het een eer voor mij om het land mede te delen, dat gisteren de laatste
afbetaling is voldaan van 's lands schuld, welke bij die onteigening van de
olie-industrie werd gemaakt
bijzijn van regeringsautoriteiten uit
handen van de Mexicaanse minister
van Financiën in ontvangst mocht
nemen
Engelse oprichter
De maatschappij ,.E1 Aguila" werd
I in 1912 door een Engelsman Lord
Cowdry. in Mexico opgericht. Er be
stond toen al een reeks kleinere
maatschappijen, waaronder ook de
Shell-maatschappij „Corona". Lord
Cowdry een financier die alleen in
het groot placht te denken en te on
dernemen en die in Mexico al in
havenbouw en spoorwegen zat, had
eveneens grote plannen voor ..El
Aguila" en kocht ..Corona" op. De
Sheli-maatschappij bleef daarna al
leen met ongeveer 19 percent van
de bijna 15 miljoen aandelen in
de „Aguila" geinteresseerd en had na
de aldus opgeheven „Corona" geen
directe belangen meer in Mexico.
Door deze gang van zaken is de Shell
hier dus ook nooit onteigend. „Shell
International" en „El Aguila" intus
sen bleven in de loop der jaren con
tact met elkaar onderhouden, zoals
bijvoorbeeld in de vorm van een ad
vies-contract.
Ooi: leende Shell, met zijn grote
internationale ervaring, vaklieden
Schuld afbetaald
voor onteigening
van olie-industrie
Furieus van enthousiasme was het
applaus, dat op deze woorden volg
de en dat een complex van emoties
uitdrukte. Patrotisme en de triomf
van Mexico's onafhankelijkheid klon
ken er doorheen, maar ook gerecht
vaardigde trots, dat Mexico zich po
litiek en economisch zo betrouwbaar
en stabiel had getoond, dat het in
staat was in de loop van vijftien
jaar een enorme schuld van meer
aan 130 miljoen dollar af te beta
len aan de maatschappij „El Aguila"
<De Adelaar» die in 1938 de grootste
der bestaande oliemaatschappijen in
Mexico was.
Het was een Nederlander, ir. Dick
L Asjes, president en directeur-ge
neraal van deze maatschappij fla
ter „Compania Mexicana de Petroleo
el Aguila S.A." genoemd) die het
ilaatste bedrag van 8.689 257.5 dollar
in eer plechtige ceremonie en in
van verschillenden nationaliteit aan
„El Aguila" uit, die ais president
konder optreden. Aldus beeft de laat
ste vier jaren een Nederlander aan
het hoofd van „El Aguila" gestaan.
Sinds de onteigening in 1928 bleef
de maatschappij administratief voort-
draaien hoewel met een zeer ver-
internationale financiële transacties.
Zware dobber
De afbetaling aan „El Aguila" was
een zware dobber voor Mexico en
eerst negen jaar na de onteigening
wei u daarmee een aanvang gemaakt.
Maar sindsdien heeft dé regering
zich „uiterst strikt" zoals de woor
den van ir. Asjes luidden, aan het
in 1947 gemaakte afbetalingscontract
gehcuden. „Ik zou tegenover de pre
sident van de republiek en zijn emi
nente medewerkers", aldus ir. Asjes
bij de aanvaarding van de laatste
afbetaling, „onze diepe voldoening
willen uitdrukken voor de nauwge
zetheid waarmee die regering de
overeenkomst is nagekomen, niette
genstaande de moeilijke omstandig
heden van de laatste 15 jaar".
Over een goed half jaar, waar
schijnlijk omtrent mei 1963, zal nu
over de verdere toekomst van „El
Aguila' door de aandeelhouders wor
den beslist. Er zal dan dus een be
sluit worden genomen om of de
maatschappij te laten voortbestaan
lin welke vorm dan ook er is ten
slotte nog een tien miljoen dollar
kapitaal beschikbaar of om te li
quideren. In het laatste geval zal
de dan volgens de wet oorgeschre
ven vijf jaar tijd worden gegeven
om de nog lopende zaken af te wik
kelen.
Shell-maaf schappijen
Interessant is inmiddels, dat Shell
hier in de jaren-'50 opnieuw een
eigen maatschappij hee't opgericht:
„Distribuidora Shell de Mexico S.A.",
waan an de heer A. Racotta directeur
is. Nu is sinds de vestiging van Me
xico's nationale olie-industrie <Pe-
.troleos Mexicanos, in de wandeling
„Perr.ex" genoemd» de situatie hier
|zo. dat geen buitenlandse maatschap
pij het recht krijgt om in Mexico
te boren, te exploreren of te exploi
teren. te raffineren of olie en olie
producten te transporteren. Shell
heeft zich daarom in Mexico bepaald
tot het invoeren van eigen produk-
ten als bijvoorbeeld anti-insekten-
middelen, chemische producten voor
mdusirie. etc. Maar aan Shell-maat-
schappy in deze vorm is het nadeel
\erborden, dat de Mexicanen in de
loop der jaren deze produkten zelf
gaan produceren. En zodra ze dat
in voldoende hoeveelheden doen,
wordt import dier produkten gecon-
troieerd en dan opgeheven.
Dal wil echter allerminst zeggen,
dai er voor maatschappijen als de
Sheil niet legio andere mogelijkhe
den in Mexico zijn. Men hoeft maar
aan de zich hier sneluitbreidende
chemische industrie te denken. Het
is alleszins geoorloofd voor buiten
landse maatschappijen om Pemex'
geraffineerde produkten derivaten te
maken Buitenlands initiatief en ka
pitaal hiervoor wordt zelfs van harte
aangemoedigd door de regering. En
Esso Mobiloil en Dupont zyn op dit
uitgebreide gebied ieder op zijn
wijze zeer actief.
Nieuwe fabrieken
Pemex wil ongeveer twintig fabrie
ken oprichten voor het maken van
petro-chemische grondstoffen, waar
van op het ogenblik pas slechts en
kele staan en in bedrijf zijn. Dit
betekent dus. dat er grote toekomst
mogelijkheden zijn voor fabricatie in
Mexico van produkten, die deze di
verse grondstoffen verwerken.
Dupont is inmiddels al in zee ge
gaan met de regering (via Pemex»
en anderen staan op het punt dit
voorbeeld te volgen, vertrouwend
waarvoor alle reden bestaat dat
deze samenwerking de maatschap
pijen alle vrijheid tot handhaving
van hun bednjfspolitiek laat.
Overigens behoeven verwerkende
induslrieèn geen vrees meer voor
onteigening te hebben. Mexico is po
litiek ook een dagje ouder en erva
rener geworden. Het nationalise
ringscomplex zit Mexico niet zo hoog
meer als juist onafhankelijk gewor
den Naties. Bovendien is het land
politiek zeer stabiel en vandaar dat
het ook economisch een vast beeld
vertoont.
Communistische persorganen heb
ben de aandacht gevestigd op een
bovenmatig sterk ontwikkelde hang
naar persoonlijk eigendom, die in ve
le delen van de Sowjet-Unie nog
niet schijnt te zijn verdwenen.
In het laatste nummer van de
„Kommunist", het belangrijkste blad
van de Russische communistische
partij op theoretisch gebied, deed
men een aanval op de Russische bur
gers, die „de slaaf van hun bezit" zyn
geworden.
En het orgaan van de communis
tische jeugd-organisatie, de Komso-
molskaja Prawda lanceerde onlangs
in een weekeinde-editie een scherpe
aanval op de „cultus van het prive-
bezit", die zich manifesteert bij de
boeren, die „meer aandacht besteden
aan hun moestuin dan aan de be
langen van de collectieve boerderij".
Volgens het blad hebben sommige
boeren in het nog niet opengelegde
gebied van Kazakstan te veel belang
stelling voor hun dasja's (landhui
zen) en hun auto's.
Kommunist wees er in een lang
artikel, handelend over het thema
van het privé-eigendom in het Sow-
jet-bestel op. dat er in de verschei
dene Sowjet-republieken diverse ge
vallen zijn voorgekomen waarbij das
ja's en andere gebouwen, welke aan
burgers toebehoorden, werden ont
eigend. Deze mensen hadden het
geld. hiervoor op „oneerbare" wijze
verdiend, zo schreef het blad.
Vermoedelijk sloeg dit op persoon
lijke eigendommen, die waren ver
kregen met gelden verdiend boven
het normale loon en soms zelfs door
het verrichten van wederrechtelijke
handelingen. In zekere gevallen, die
de perken te buiten gingen, heeft
dit tot terechtstellingen geleid.
„Wij zijn niet tegen privé-eigen-
dom" verklaarden de schrijvers van
het artikel in „Kommunist" „maar
we zijn tegen de neiging zichzelf te
verrijken ten koste van de Sowjet-
gemeenschap. Wij zijn tegen bezit,
waarbij de grenzen van het redelijke
worden overschreden en de eigenaar
tot een slaaf van zijn bezittingen
wordt".
In het artikel werd het geval aan
gehaald van een ingenieur bij een
kogellagerfabriek in Koebitsjew wien
landhuis en auto hem „geheel in be
slag namen".
„Er zijn mensen voor wie privé-
eigendom de belangrijkste drijfveer
in het leven is maar de meeste Rus
sen hebben zich losgemaakt van de
hen beheersende macht van het be
zit".
Het blad nam echter de moeite
zichzelf te verdedigen tegen wat het
noemt „burgerlijke laster" die be
weert, dat de communisten alle soor
ten van bezitsvorming willen afschaf
fen. „Dat is niet waar. het kenmerk
van het communisme is niet de af
schaffing van de eigendom maar de
liquidatie van de eigendom met in-
plaats daarvoor het openbaar bezit".
„Kommunist voorspelde een tijd
waarin het volk van de Sowjet-Unie
zal kunnen beschikken over alle goe
de dingen des levens in dezelfde gro
te mate als brood nu in de restau
rants verkrijgbaar is.
De hoeveelheid goederen die bur
gers onder het communisme zullen
bezitten, zo schreef het blad zal zijn
„natuurlijke" begrenzing hebben, zo
als de „natuurlijke eetlust en het
geweten" oververzadiging zullen
voorkomen.
tijdschrift groeien deze sekten snel
aan. vooral in de Oekraïne. Het tijd
schrift „Philosophische Vragen"
wees onlangs op zwakke plekken die
in de Sowjet-propaganda voor het
atheïsme zouden bestaan.
Veel buitenlandse toeristen in de
Sowjet-Unie worden getroffen door
het sterke godsdienstige leven, dat zij
in veel kerken hebben waargenomen.
Daarop werd onlangs nog de aan
dacht gevestigd door een delegatie
van de Nationale Raad van Kerken
in Amerika, die een bezoek van drie
weken aan Rusland bracht. Het de
legatielid Eugene Black uit Phila
delphia zei aan het eind van het be
zoek, dat het meest van alles de vi
taliteit van de Russische eredienst
hem geïmponeerd had. Alle diensten,
die hij, bijna elke dag. had bijge
woond. hadden steeds in volle ker
ken plaats gehad.
De Russische vakbonden willen een
nieuwe campagne tegen de gods-
i/ren beginnen. In de Prawda is
melc»ng gemaakt van een besluit
van de eentrale raad der bonden om
„de wetenschappelijke en atheïsti
sche propaganda onder de arbeiders
te verbeteren", waarbü dan gebruik
gemaakt zou moeten worden van al
le publikatiemiddelen. pers. radio en
televisie. Tevens zouden er leeszalen
voor atheïstische literatuur geopend
moeten worden en lezingen op dit
terrein georganiseerd moeten wor
den.
„De popularisering van het atheïs
me moest gebaseerd zijn op de emi
nente resultaten van de Sowjet-we-
tenschap en' op de materialisNsche
levensbeschouwing", aldus het be
sluit. De vakbondenraad doet een
beroep op de arbeiders hun gelovige
kameraden van het ongelijk te over- j
tuigen. I
Dit besluit van de vakbondenraad
staat niet alleen. Het afgelopen jaar
verschenen herhaaldelijk artikelen
in de Sowjet-Unie. waarin op de
noodzaak van strijd tegen „godsdien
stige overblijfselen" gewezen werd.
In 't theoretische tijdschrift „Kom
munist" werd het vorig jaar aan
gedrongen op de uitroeiing van
„godsdienstige sektenmet welke
term vooral groepen als de getuigen
van .Jehova m Zeven's-
'ten bedoeld worden. Volgens het 'Nederlandse handelsattache de
Hiermee wil gezegd worden, dat
met de zeer sterke bevolkingstoene
ming van ongeveer 3.4 percent jaar
lijks. en met de zich hier snel uit
breidende markt dit land voor bui
tenlandse initiatief aanzienlijke en
veel belovende kansen biedt, kansen,
die landen als West-I)uitsland,
Frankrijk en Japan zó goed begrij
pen, dat ze hier de markt hard aan
het veroveren zijn.
De Duitsers met name begrijpen,
wat menige Europeaan nog niet ziet.
dat de Mexicanen naast de reeks
talrijke Amerikaanse investeringen
bij voorkeur de Europese investerin
gen zcuden willen zien vermeerderen.
Voer een en ander zijn ook psy-
chologisch-historische redenen aan
wezig. maar het is een feit waarmee
Europees' initiatief nog weinig reke
ning meë heeft gehouden.
Tijdens
emonie.
de laatste betalings-
zitttend links de
heer T. Meurs en in het midden
ir. Asjes: rechts: de heer P.
Maqedo. directeur van de Me
xicaanse bank. tevens mede
directeur van "Aguila",
ZUIVERING HONGAARSE
RECHTERLIJKE MACHT
Ir. Hongarije zijn een plaatsver
vangende minister van Justitie. Fe-
renc Ando. twee vice-presidenten
van het Hooggerechtshof en negen
andere hoge functions- ssen bij de
rechterlijke macht afgezet, zo blijkt
uit het Hongaarse staatsblad. Waar
nemers zien hierin een bevestiging
var. eerdere berichten over een nieu
we destalinisatiecampagne onder het
personeel van de ministeries van Ju
stitie en Binnenlandse Zaken.
In het begin van deze maand
werden vele ambtenaren uu. de com
munistische party gezet, omdat zij
zouden hebben deelgenomen aan de
zuiveringsprocessen ten tijde van Sta
lin.
Zweedse
naaimachines
Moderne Zweedse
vormgeving.
7 Typen vanaf ƒ285.-.
Vraag demonstratie -
het verplicht U tot niets.
ÏMEERPOEL
Brrpstr. 171 I
LEIDEN
V.S. wijzen Russisch
plan van de hand
De Verenigde Staten hebben giste-
ren een Russisch voorstel voor een
gedeeltelijk verbod op het nemen
tn kernproeven, gekoppeld aan een
moratorium vcor ondergrondse proe
ven van de hand gelezen. Charles
Steile, de Amerikaanse vertegenwoor
diger bij de besprekingen over een
kernproevtnverbod te Genève. zei
dat dit voorstel slechts een herha
ling wa- van het Russische ontwerp
verdrag van verleden jaar. dat door
het Westen met kracht was verwor-
Ipen
