Geschat begrotingstekort i W van bijna EEN miljard Rusland erkent rechten van Westen niet langer STRAUSS BLIJFT Hoe ver kunnen lonen verder omhoog gaan? Geen remmende invloed van de rijksfinanciën op onze economie FAAM ITroonrede s )ber en reëel MILJARDENNOTA TOONT STIJGING UITGAVEN Op langere termijn verlaging belastingdruk mogelijk maken Raming -1962 zat ernaast Verklaring van Tass over BERLIJN: WEERBERICHT Minister vraagt S.E.R. @ud lernvs DINSDAG 18 SEPTEMBER 1962 No. 30759 EIDSCH DAGBLAD kcteur: A E van Disboeck Kdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOK LEIDEN EN OMSTREKEN f 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week. Witte Singel 1. Leiden Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507 IJ geloven ver in het verleden te moeten teruggaan teneinde in onze herinnering een rnrede op te roepen, waarin zo m,\g nieuws wordt verkondigd als L «het staatsstuk, dat H.M. de i Btfügin hedenmiddag openbaar ™jft. gemaakt door het voor te lezen de historische Ridderzaal. 'let is van het begin tot eind een eenschakelimg van feitelijkheden; r opsomming van zaken, welke óf een recent verleden hun oplos hebben gevonden öf die in een nabije toekomst op het punt te worden verwezenlijkt. En krvan dan bovendien voor een t deel reeds op een anlere plaats candiging is gedaan. ,ldus beschouwd kan deze Troon - worden gezien als een toon- |d van Nederlandse werkelijk- :in en grote nuchterheid, waar- elk element van fantasie of emo- iteit te enenmale ontbreekt, laatste is overigens allerminst oeld in denigrerende zin. Onze ionale eigenschap om beide voe- stevig in de Hollandse klei te aten is bepaald geen slechte en heeft o.a het voordeel, dat zij 190en aanleiding geeft tot diepe te rstellingen. ober en reëel, dat lijRen ons de lamingen. waarmede de inhoud de Troonrede 1962 het beste ■dt gekarakteriseerd. )EZE kwalificatie is al direct van toepassing oo de eerste alinea, welke zoals te ver- shten viel gewijd is aan de ont- ieling in Nieuw-Guinea. la dank te hebben gebracht aan die in de vervulling van hun ht het offer yan hun leven brach- en aan hen. die onder uitermate eilijke omstandigheden daar hun k verrichtten, besluit de Regering e zinsnede met het ui'spreken van hoop. dat de toekomst der Pa pa's. waarvoor de Ver. Naties ver woordelijkheid hebben aanvaard, irspoedig zal zijn )m vervolgens de van diepe le- iswijsheid vervulde stelling te ver- ïdigen, dat het oog niet gericht nt te zijn op het verleden, maar de toekomst! It ET spreekt vanzelf, dat in een ■j tijdperk, waarin de grenzen ■1 als gevolg van de technische [wikkelingen vervagen en waarin >r de mensheid, zowel in ideële in materiële zin, zóvele gemeen- appelijke belangen van de hoog orde op het spel staan, uitvoerige ld acht. wordt gewijd aan de in mat ionale samenwerking, iamenwerking zowel in het onder- ge verband van de drie delen van kit Konmkrijk als in het kader van 1 Benelux. Samenwerking in eco- msch opzicht IEE.G.I. maar ook militair (Navo))) en politiek ter- \l i v.N.) De Troonrede schenkt |L al deze facetten vrij uitvoerige ndacht zonder evenwel ook maar enig opzicht iets nieuws te ver- I len. det bterekking tot onze verhou- ïg tot andere naties wordt ten iizien van Indonesië als terloops gemerkt, dat zij ..geheel openstaat ~~hr een verbetering". 'e binnenlandse economische toe stand wordt over het algemeen •heugend geacht, maar toch wordt vinger (en terecht!) waarschu- i geheven: handhaaf het even- t! Het gehele regeringsbeleid is op bij voortduring gericht, o.a. door de inschakeling van de iaal Economisohe Raad bij de mg van alle daarmede samen- •nde vraagstukken. in de sector der sociale voor- ^_ingen klinken weinig geluiden, n^lke men al niet eerder had kun- vernemen. Méér geld zal worden chikbaar gesteld voor onderwijs, :enschap en cultuur, o.a. ten be- leve van de scholing en vorming m de jonge generatie en voor de [breiding van het aantal deelheb- rs aan de cultuur. Dat daarbij oblemen aan de orde komen als vrije-tijdsbesteding en de gerin- mogelij'kheid tot openluchtrecrea- is inherent aan de tijd waarin en plaats waarop wij leven. Het. nieuws-elemen t in deze Troon- ie is het sterkst vertegenwoordigd de voorlaatste alinea, waarin de egering een nationale herdenking inkondigt van onze staatkundige Pderopstanding in 1813 en waarbij ize Kroonprinses aan het hoofd zal aan van het te vormen landelijke )mité. "\ESUMEREND: een uiterst reëel staatsstuk, dat bij niemand "hoge L verwachtingen kan wekken om- ent het toekomstige staatkundige leid, maar dat ook niet de moge- kheid van onaangename verrassin- en in zich bergt. In de huidige, zich voortdurend iternationaliserendc constellatie op conomisch en politiek gebied, is een eleid, dat uitsluitend zou zijn afgc- emd op binnenlandse verhoudin- rfen, trouwens een absolute onmoge- j ikheid. (Van onze parlementsredactie) De miljoenennota beter gezegd miljardennota die vanmid dag bij de Tweede Kamer is ingediend, vertoont voor het jaar 1963 een geraamd begrotingstekort van in totaal f. 939 miljoen. De uitgaven van de hele overheidsdienst in 1963 worden geraamd op f. 11.672 miljoen (dus ruim 11,6 miljard). Hiertegen over worden de inkomsten geschat op f. 10.733 miljoen (dus ruim 10,7 miljard). Trekt men de inkomsten van de uitgaven af dan ontstaat het genoemde nadelig saldo van bijna 1 miljard. Bij de opstelling van het begrotingsontwerp 1963 is nog geen reke ning gehouden met een aantal regelingen, die nog niet wettelijk zijn vastgesteld. Zo zullen de premieregeling-kerkenbouw, de wegen financiering en de aardgaswinning in Groningen nog tot uitgaven kunnen leiden. Het geraamde uitgaventotaal in 1963 is f 512 miljoen hoger dan de uitgaven, die bij de vorige miljoenennota werden geraamd voor 1962. Totde uitgavenstijging dragen vooral Onderwijs en Defensie sterk bij. .normatief nauwelijks enige afwij king van de oorspronkelijke raming te zien geeft". Na uitschakeling van enige bijzondere posten beloopt de behoefte aan dekkingsmiddelen cir ca f 850 miljoen. Naar verwachting zal op de voorinschryfrekeningen voor het Rijk in 1962 een bedrag van netto f 550 miljoen beschikbaar ko men. Tezamen met de opbrengst van de in het voorjaar uitgegeven staats lening van f300 miljoen zal globaal in de behoefte kunnen worden voor zien. Minister Zylstra wijst er in de thans ingediende miljoenennota ech ter op, dat bepaalde uitgaven terzij de kunnen worden gelaten en bij een nadere vergelijking ontstaat dan een verschil van f 294 miljoen. Aangezien hij als norm een stijging van maxi maal f 300 miljoen heeft gesteld, meent hij dat het begrotingsontwerp- 1963 aan de eisen in dat opzicht vol doet. Wat betreft de begroting-1962 (waarvan het ontwerp dus één jaar geleden werd ingediend) blijkt, dat het toen geraamde totale nadelige saldo van f 275 miljoen aanzienlijk is uitgelopen. Nog is het jaar 1962 niet ten einde, maar naar verwach ting zal het begrotingstekort toene men tot f 1.180 miljoen. Deze stijging is grotendeels toe te schrijven aan een daling van de belastingmiddelen, zoals een afneming met f 455 miljoen van inkomsten- en vennootschapsbe lasting. Anderzijds vergen bijvoor beeld de salarisverhogingen voor het Rijkspersoneel vermoedelijk f 66 mil joen meer dan vorig jaar werd voor zien. Minister Zijlscra zegt. in verband hiermee, dat het begrotingstekort Doorwerking tekort De noodzakelijke gebleven herziening van de ramingen voor 1962 werkt ook door in die voor 1963. Het in de aan hef genoemde tekort van f 939 mil joen is belangrijk hoger dan dat van het begrotingsontwerp-1962. De ra mingen van de belastingopbrengst was het gevolg van loonsverhogingen, die een aanzienlijke verschuiving van de inkomensverdeling ten laste van het overige inkomen hebben veroor zaakt. Aanvaarding van het grotere be grotingstekort past, aldus minister Zijlstra. in het gevoerde budgettaire beleid. Hiet moeten conjuncturele mee- of tegenvallers in de middelen buiten beschouwing blijven by de vaststelling van de ruimte voor uit gavenverhoging of belastingverla ging. De financiering van het begro tingstekort in 1963 acht de regering verzekerd: naast de dekking met middelen van de voorinschrijfreke ningen <ca. 600 miljoen gulden) js een beroep op de kapitaalmarkt ver eist tot een bedrag dat beneden het bedrag blijft, dat voor de bruto af lossing op de binnenlandse gevestig de staatsschuld <ca. 450 miljoen) aan de open kapitaalmarkt wordt toege voegd. Aanvaardbaar' Het streven blijft erop gericht de Rijksuitgaven verhoudingsgewijs te doen achterblijven by de structurele groei van het nationale inkomen, op dat over langere termijn gezien een verlaging van de belastingdruk, die verder gaat dan het wegwerken van de geleidelijke verzwaring als ge volg van de progressie, mogelijk wordt. Past men voor de beoordeling van de conjuncturele aspecten van de ontwerp-begroting-1963 enige cor recties toe op de uitgaven en houdt men rekening met de wijzigingen in de belastingtarieven alsmede met de remmende werking, die de progressie van de belastingen heeft op de eco nomie, dan blykt uit de begrotings cijfers een „impulswerking" ter grootte van 5'2 procent van het uit gaventotaal van 1962. Dit percentage overschrijdt in zekere mate dat van de stijging van het reële nationale inkomen. Deze. stijging wordt op 4 a 4'- procent geschat. Hieruit volgt dat de Rijksfinanciën, voor zover door de begroting bepaald, het komende jaar géén remmende invloed op onze eco- mie zullen uitoefenen. Dit resultaat acht de minister van Financiën in het licht van de economische ont wikkeling aanvaardbaar, ook al om dat voor het voeren van conjunc- tuurpolitiek een geheel van instru menten ter beschikking staat. NIEUWE KUNSTMANEN Tiros V! en geheime Amerika is voornemens om vandaag van dp basis Cape Canaveral de weersatelliet „Tiros VI" de ruimte in te schieten. De kunstmaan is ontwor pen voor het opsporen van wervel- I stormen ©n zal weerberichten kunnen doorgeven voor de start van 's lands I astronaut nr. vier Scott Carpenter, welke voorlopig op 28 september is vastgesteld. De Amerikaanse luchtmacht, heeft gisteren een kunstmaan naar een baan over de polen gestuurd Bijzon derheden over deze satelliet werden niet, gegeven, doch daar zij werd ge- stuwd door een Thor-Agena raket, wordt verondersteld dat de kunst maan er een uit de z.g. ontdekker serie is. Het Kremlin erkent niet langer de Westelijke rechten in Berlijn. Dit is de teneur van een verklaring die gisteravond door het Russische persbureauTass is uitgegeven. Daarin wordt gezegd, dat de Sowjet-Unie de Westelijke verklaring van 24 augustus, volgens welke Berlijn nog steeds onder het beheer van de vier mogendheden staat en de bevoegdheden van de geallieerde commando's in de stad van kracht blijven, afwijst. KOUDE NACHT De Bilt verwacht van heden- tot ïorgenavond: Opklaringen, maar ook plaatselijk ikele buien, voornamelijk in de Ustgebieden. Overwegend matige 'ind uit noordelijke richtingen. Kou- e nacht met hier en daar mist. Mor- enmiddag dezelfde temperaturen als andaag of iets hogere. (Opgemaakt te 11.15 uur). 19 SEPTEMBER Son op 06 20; onder 18.48 uur. Haan op 23.03; onder 12.58 uur. Hoogwater te Katwyk aan Zee 6.45 !n 19.06 uur; laagwater 2.36 en 14.51 Uur. Dit nummer bestaat uit 16 pagina's Omdat vooral de laatste weken het aantal arrestaties van West- berlijnets oostelijk van het ijze ren gordijn toeneemt, zijn de Westelijke autoriteiten overge gaan tot een nauwkeurige regis tratie van allen, die de grens in de ene of andere richting pas seren. Zo kunnen zij een indruk krijgen van wie er achter het ijzeren gordijn verdwijnen. Een controle bij de Westberlijnse post Dreilinden. Officiële kringen in Washington en West-Berlijn wezen gisteravond op hun beurt de Russische verklaring van de hand. In beide steden bena drukte men, dat de Sowjet-Unie niet eenzydig de bestaande rechtsverhou dingen in Berlijn kan wijzigen. Als gevolg van de opheffing van het bureau van de Russische stads- commandant in Oost-Berlyn, ver klaarden Amerika, Engeland en Frankrijk op 24 augustus dat de bfvoegdheden van de viervoudige ge allieerde commandantuur in Berlijn van kracht bleven. Tass zegt nu ge machtigd te zijn te verklaren dat deze aanspraken „absoluut onge grond" zijn. In de Russische verklaring van gisteravond wordt onder meer ge zegd: ..Er bestaan geen viervoudige or ganen voor het bestuur van Berlijn (Van onze correspondent in Bonn) Aan het maandenlange touwtrek ken om de Westduitse minister van j Defensie, de 49-jarige Franz Josef Strauss, is gisteren een einde geko men: hij blijft in Bonn en zal zich niet kandidaat stellen voor het mi nister-presidentschap van Beieren. De landelijke leiding van zijn par tij. de Christelijk Sociale Unie bleek gistermorgen nog bereid eenstemmig Strauss als toekomstige minister-pre sident in München te aanvaarden, indien hij zich bereid verklaarde de ze functie aan te nemen. Strauss zwichtte echter voor de argumenten van een viertal Bondsdagafgevaar digden van zijn party, die een weg gaan uit Bonn niet in het belang achten van de Bondsrepubliek en schadelyk voor de continuïteit van het Westduitse defensiebeleid. De Westduitse christen-democra ten en liberalen juichen de stap van Strauss toe. De socialisten verklaar den echter gisteren in Bonn nooit iets anders te hebben verwacht dan deze beslissing, aangezien zij in de aarzelingen van de minister een ma noeuvre zagen, die bedoeld was om zijn gedeukte prestige op te vijzelen. Daar zyn handelwijze in verband met een Amerikaans bouwproject is, zijn prestige de laatste maanden inderdaad verminderd. En daarom gelooft men ook niet, dat hij in de naaste toekomst enige kans maakt bij het aftreden van kanselier Ade- nauwer zelf naar de hoogste func tie op te rukken. meer sinds 1948, toen de comman dantuur door de fouten van drie mo gendheden ophield te werken". ,.Er bestaat evenmin een verenigd Berlyn. Door hun aparte acties heb ben de VS, Engeland en Frankrijk de viervoudige verantwoordelijkheid en de viervoudige procedures die in Berlyn waren ingesteld begra- \tn, een speciaal bezettingsstatuut in West-Berlyn ingevoerd en daar een apart drievoudig militair commando ingesteld". „Het resultaat van deze politiek was dat het bezettingeregime in West-Berlyn alle verband met de overeenkomsten van de mogendhe den in de anti-Hitlercoalitie wat Duitsland betreft verloren heeft", al dus Tass. West-Berlijn is nu tot militaire ba- basis van het agressieve NAVU-uiok gemaakt, tegen de Sowjet-Unie, Oost-Duitsland en andere vredelie vende staten gericht. De bureaus vai. de VS, Engeland en Frankrijk zyn in feite NAVO-commandoposten. Dit wordt ten volle door de feitelijke toestand in West-Berlyn bevestigd." „De toestand in West-Berlijn, die or langs steeds meer gespannen werd en waarvoor de Westelijke mogend heden de volle verantwoordelijkheid dragen, bevestigt dringend de nood zaak van onmiddellijke opheffing van de militaire NAVO-basis in West-Berlijn, dat binnen het gebied van de Duitse Democratische Repu bliek en de landen van het socialis tische gemenebest ligt en die het voorbereiden van agressieve daden daartegen ten doel heeft". „Het opheffen van het bureau van dc Sowjetrussische commandant in Berlyn is een stap in de richting van volledige opheffing van de overblijf selen van de tweede wereldoorlog op het gebied van de soevereine Duitse Democratische Republiek, die uitge voerd moet en zal worden", aldus de verklaring. Nieuwe premier van Brazilië President Goulart van Brazilië heeft gisteren de benoeming tot pre mier bekendgemaakt van de 61-jari- gc rechtsgeleerde Hermes Lima. Deze behoort tot de Braziliaanse Arbei derspartij, waarvan ook Goulart lid is. Hjj was in de regering-Da Rocha, die vorige week ontslag nam, minis- tei van Arbeid. Lima is de vijfde pre mier in de ambtsperiode van presi dent Goulart, die een jaar geleden president Quadros opvolgde. Na de algemene stakin? welke drie dagen heeft geduurd en zondag ein digde, is de toestand sinds gisteren weer normaal. De spoorwegen en de havens functioneren weer ondanks een zeeliedenstaking welke nog voort duurt. Premier Hermes Lima zal in het nieuwe kabinet ook de portefeuille van Buitenlandse Zaken beheren. Nieuwe gezichten zijn die van gene raal Amaury Kruel, die generaal Nel son de Melo als minister van Defen sie opvolgt, en Ribeiro, minister van Onderwijs. De overige ministers maakten reeds deel uit van het vo rige kabinet. De voormalige minister van Buitenlandse Zaken, Alfonso Arinos, keert niet terug in de nieuwe regering. Minister De Pons vanavond voor tv In een extra N.T.S.-programma vanavond zal Kees van Langeraac! een vraaggesprek hebben met drs. J W. de Pous, minister van Economi sche Zaken en minister van Finan ciën ad interim. Tijdens dit gesprek zal de bewinds man een toelichting geven op de aan de Staten-Generaal aangeboden nota inzake de economische ramingen voor het jaar 1962—63. De uitzending be gint om 21.20 uur, onmiddellijk na de herhaling van de reportage van „Prinsjesdag" en duurt tot 21.35 uur. Politiemensen, brandweer lieden en burgers graven in het puin van het gebouw van het Belgische Ministerie van Econo mische Zaken in Brussel, dat gisteren is ingestort. Deze in storting heeft enige tientallen levens gekost. Advertentie fijn I 1 m fantastisch De regering heeft, blijkens een vandaag voor publikatie vrij gegeven brief van de minister van Sociale Zaken en Volksgezond heid aan de Sociaal-Economische Raad, onlangs aan de S.E.R. verzocht met spoed een advies uit te brengen over de begrenzing van de stijging der loonkosten gedurende 1963. De regering stelt het op prijs dit advies vóór 1 november te ontvangen. Minister Veldkamp zegt, dat van regeringszijde tijdens het loongesprek met de Stichting van de Arbeid op 13 juli enige suggesties zyn ge daan om ook in 1963 tot een beper king van de loonkostenstijging te komen. Het is gewenst, aldus de minister in de brief aan de S.E.R.. dat bij de besprekingen hierover de meest re cente gegevens over de huidige eco nomische situatie en over de ver wachtingen voor 1963 ter beschikking staan. In dit opzicht acht de minister van bijzonder belang de zgn. macro- economische ramingen voor 1962 en 1963, die het Centraal Planbureau vandaag aan de Tweede Kamer heeft aangeboden. Minister Veldkamp deelt verder om. mee, dat deze ramingen overigens in hoofdzaak overeenkomen met de gegevens, die de regering in juli jJ. aan het bestuur der Stich ting van de Arbeid heeft verstrekt In de loop van het gesprek met de Stichting van de Arbeid is gebleken, aldus dr. Veldkamp, dat het van ver scheidene zijden op prys werd gesteld indien de regering aan de Sociaal- Economische Raad advies zou vragen. In deze omstandigheden komt het de regering gewenst voor dat, alvorens het gesprek met het bestuur van de Stichting van de Arbeid wordt her vat, de Sociaal-Economische Raad in licht van de economische verwachtin gen advies uitbrengt over de begren zing van de stijging der loonkosten gedurende 1963. I Uit het Leidsch Dagbald van 18 Sept. 1862: J Keizerin Eugenie volgt te Biarritz de thans heerschen- de mode onder de elegante dames van de badplaatsen J en wandelt met een rotting.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 1