Kwakkelende beurzen als een
gevolg van veel onzekerheid
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Drie weken Lager Haid en
andere kampen
PJfk 1 r*i 'z/'Jm f5 is UJ i71:|
ARTIKELEN VOOR HUISHOUDELIJK EN PERSOONLIJK GEBRUIK
i
INTERNATIONALE TEXTIEUAARBEURS
Zwakkere positie
Et van W.-Duitsland
J 10
S JH M DINSDAG JV IV WOENSDAG V WÊDONDERDAG m W VRIJDAG f «/ff ZATERDAG M ZONDAG B BTW MAANDAG SB m W DINSDAG R ^JfÊ
'De Friescli-Groningsche gaat
q vaste goederen exploiteren
SLACHTVEE niet verder in prijs gedaald
Ir Ml BROS/',
Géén pen kan zoveel
leed beschrijven
LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1962
Advertentie
MAANDAG
f SEPTEMBER
SEPTEMBER SEPTEMBER SEPTEMBER SEPTEMBER SEPTEMBER ÊS^^B SEPTEMBER SEPTEMBER SEPTEMBER
Geopend
van 9-18 uur
Toegangsprijs
f.'j.
Vredenburg
Croeselaan:
(Van onze financiële medewerker)
j Zolang men zich over de toekomstige conjunctuurontwikkeling
W Amerika en Europa niet aan positieve uitspraken durft wagen,
an het niet verwonderen dat ook de effectenbeurzen, wat de aan
delenmarkt betreft, niet van een bepaalde richting blijk geven, maar
\m er} bij eenzelfde niveau heen en weer zwalken. Met name is dit
het geval op de New Yorkse beurs, waardoor de Europese beurzen
»<n vrij sterke mate worden beinvloed. De verwachting dat de New-
lelYorkse beurs na Labourday (maandag j.l.) een opwaartse richting
—jou inslaan, is niet in vervulling gegaan, waaruit sommigen de con
clusie trekken dat men vooreerst met kwakkelende markten reke
ning zal moeten houden.
jHet blijft intussen een feit dat de
increte conjunctuurgegevens in de
,S. niet bepaald ongunstig zijn, met
ndering dan van de situatie in
i staalindustrie waar de produktie
j altijd ver beneden de capaciteit
jft. Maar in de meeste andere sec-
i van het Amerikaanse bedrijfs-
j heerst een grote activiteit en
fat het aan dividend uitgekeerde be-
in het eerste half jaar ditmaal
ieuw een recordcijver heeft doen
5.3 miljard dollar d.i. 6
dan in die periode van 1961
Idt er toch wel op dat er in de
nog behoorlijk wordt verdiend.
I Het is blijkbaar de bezorgdheid
i de zakenwereld over de gedrags
van de regering, die een sfeer
i onzekerheid schept, temeer om-
lat die gedragslijn niet alleen op
nische, maar ook en ver-
lelijk niet in de laatste plaats
3 politieke overwegingen berust. Het
>ot enthousiasme, waarmee de
;rkieZing van Kennedy werd be
is danig geluwd en wat hij
nt te moeten doen om bij de
i zijn verloren populariteit terug
winnen, wordt niet in het voor-
el van de bedrijven geacht. De
ide controverse tussen arbeid en ka-
speelt hier een rol en het is
de Amerikaanse regering waar-
geen gemakkelijke opgaaf tussen
beide een verantwoord evenwicht
vinden.
Loonpeil vorm t
bedreiging
Dit geldt trouwens ook in Europa
komt zeer sterk tot uitdrukking
de moeilijkheden, waarmee de
i'est-Duitse regering heeft te kam-
nu het „Wirtsehaftswunder"
aureool heeft verloren. De Duit-
invoer stijgt van maand tot
d, de export lang niet in die
,te en de buitenlandse orders Io-
terug, waaruit de regering de
jlusie trekt dat de concurrentie-
r icht van het land snel vermindert.
Als oorzaak hiervan wordt genoemd
dat de lonen in West-Duitsland de
latste twee jaar met niet minder
25 zijn gestegen.
In hoeverre de positie van West-
luitsland tegenover de andere Euro-
iselanden daardoor slechter is ge-
'orden, blijkt uit een interessante
Vergelijking, voorkomende in een
iconomisch overzicht van Philips,
•ji een indexcijfer van 100 voor Ne-
lerland stond in oktober 1954 het
[emiddeld uurloon in West-Duitsland
ip 120, in Engeland op 140, in Bel
le op 135, in Frankrijk op 145 en
n Italië op 110. In maart 1962 ech-
;er (na de revaluatie) was het in
dexcijfer, dat van Nederland weer op
«100 aangenomen, in Duitsland tot
1131 gestegen, in België tot 118, in
Frankrijk tot 112, in Engeland tot
118 en in Italië tot 96 gedaald. Ter
wijl dus de Nederlandse concurren
tiepositie tegenover België, Frankrijk,
Slechter is geworden, omdat het ge-
Qiddelde uurloon daar nog slechts
.2 tot 18 hoger ligt dan bij ons
in Italië ligt het zelfs beneden ons
gemiddelde) gaat West-Duitslahd er
thans met 31 boven uit tegen 20
in oktober 1954. Deze cijfers bevesti
gen dus de mening van de Duitse
regering en van het Duitse bedrijfs
leven dat het loonpeil een ernstige
bedreiging vormt voor een uitbrei
ding van de Duitse export, waaraan
het „Wirtschaffèwunder" te danken
j was.
Concentratie
j Wij wezen er eerder al eens op
dat deze ontwikkeling in West-Duits-
land voor Nederland niet ongunstig
is omdat ca. een vierde van onze
export op dat land betrekking heeft.
Anderzijds is het kleinere verschil
tussen het Nederlandse loonpeil en
dat van landen als Engeland, Frank
rijk, België en Italië een nadeel en
over het algemeen wordt er dan ook
in ons land over een toenemende
concurrentie van het buitenland ge
klaagd.
De tariefverlagingen binnen de
E.E.G. blijven bovendien vooreerst
een factor van grote onzekerheid
vormen en het is daarom alleszins
begrijpelijk dat het Nederlandse be
drijfsleven door concentratie en fu
sie' van tot dusver zelfstandige on
dernemingen zich tegen de buiten
landse concurrentie sterk tracht te
maken. De voorgenomen fusie tus
sen de Kon. Zout-Kotjcn en Sikkens
Lak is wel het meest spectaculair,
n,aar er zijn naar men meent nog
vele andere in de maak, waarop de
beurs deze week met koersstijgingen
voor aandelen Nyma, Tricotbest, Hol-
landia Kattenburg e.a. is vooruitge
lopen.
Sterk de aandacht getrokken heeft
het bod van de Friesch Groningsche
op de aandelen Woon- en Winkel
huizen, waarmee ze dat van de
Landbank heeft getroefd. Deze bood
900 voor de gewone en 220 voor
de preferente aandelen, de Friesch
Groningsche biedt 1000 resp. 230
welk bod 1 maandag a.s. afloopt. Op
de beurs werd deze week voor de ge
wone aandelen ca. 1006 betaald,
waaruit de conclusie werd getrokken
dat de Landbank allicht nog met
een hoger bod zal komen. Niet on
mogelijk is het natuurlijk dat de
Friesch-Groningsche de aandelen bo
ven 1000 opkoopt teneinde zich
van de gewenste meerderheid te ver
zekeren. Bij bedragen als die, waar
het hier om gaat (f. 41 miljoen)
behoeft men niet op een procentje
te kjjken als men het een voordeel
acht in het bezit van de aandelen
Woon- en Winkelhuizen te komen.
Stijging vastgoed
Het is bekend dat de prijs van
vaste goederen de laatste tijd in
sterke mate is gestegen, hetgeen
uiteraard ook geldt van de aandelen
van vaste goederen maatschappijen.
Velen zijn van oordeel dat de gelei
delijk stijgende huren, de hogere lo
nen en de Europese integratie in ons
land tot een verdere prijsstijging
voor vast goed zal leiden, ook al kan
men thans hier en daar een zekere
terugslag constateren.
De Friesch-Groningsche Hypo
theekbank motiveert haar bod op ge
noemde aandelen met de wenselijk
heid haar arbeidsveld uit te breiden
tot de exploitatie van vaste goede
ren, waartoe zij onlangs een af
zonderlijke vennootschap heeft op
gericht welke aandelen op één na
in haar bezit zijn. De bank is hierin
natuurlijk vrij, evenals de spaarban
ken en de Raffeissenbank, die zich
sinds kort ook buiten hun oorspron
kelijk arbeidsterrein bewegen; bran
chevervaging is nu eenmaal aan de
orde van de dag.
Men zal zich er echter rekenschap
van moeten geven dat het karakter
van een hypotheekbank grondig ver
andert als zij zich met de exploitatie
van vast goed bezig houdt. Het hy
potheekbankbedrijf is een soliede be
drijf omdat slechts een zeker percen
tage van de getaxeerde waarde der
onderpanden als hypotheek wordt
verstrekt, ook al hebben in het ver
leden sommige banken desondanks
verliezen geleden en/of onderpanden
moeten inkopen om aan een boek
verlies te ontkomen.
Bij een geleidelijke, maar sterke
prijsstijging van het vaste goed, is de
dekking van de verstrekte kredieten,
althans voor die van oudere datum,
aanmerkelijk groter geworden en uit
de koersstijging van de niet volge
storte aandelen der hypotheekban
ken is wel gebleken dat het gevaar
voor een gedwongen volstorting der
aandelen uiterst gering wordt ge
acht. Pondbrieven van hypotheekban
ken worden daarom als de meest so
lide beleggingsobjecten beschouwd.
Als een instelling echter haar
doelstelling ook tot de aankoop en
exploitatie van vast goed uitbreidt,
worden haar bedrijfsrisico's groter,
omdat een prijsdaling van vast goed
dan voor haar een onmiddellijk ver
lies betekent en derhalve ook de dek
king van de pandbrieven aantast.
Gelet op de omvang van het kapi-
Rondom de Veemarkt
(Van een deskundige medewerker)
Deze week is mischien het voornaamste nieuws, dat we over de rundvee-
markt kunnen schrijven, dat er voor het slachtvee geen verdere prijsdaling
is opgetreden. Er is bepaald nog geen reden tot juichen voor de slachtvee
producenten, maar een klein lichtpunt menen we toch wel te zien in het
feit, dat na het slepend karakter, dat de handel maandag en dinsdag te
Rotterdam had, te Den Bosch bepaald een wat opgewekter beeld te zien
heeft gegeven. De aanvoer was er minder groot en de kwallteitsdieren
trokken er zelfs iets in prijs aan. Zoeken we naar een verklaring, dan valt
er allereerst op te wijzen, dat het warme weer dat aan het begin der week
zeker van invloed was op de omzet in de vleeshandel, woensdag had plaats
gemaakt voor herfstig weer. Verder is het zo, dat de maatregelen van het
Produktschap voor Vee en Vlees tot beperking van de invoer van slachtvee
misschien kwantitatief nog niet veel te betekenen hebben gehad, maar psy
chologisch hebben zij wel degelijk invloed. Aan de ene kant is er wat meer
vertrouwen bij de veehouders, die zich niet helemaal in de steek gelaten
voelen, aan de andere kant begrijpen de kopers, dat bij de veehouders de
drang tot het ruimen van slachtvee iets minder sterk is geworden.
taal en de reserves zal dit niet zo'n
vaart lopen, maar dat door de nieuwe
activiteiten van de Friesch-Groning
sche deze instelling van karakter
verandert en dit ook van haar pand
brieven geldt, kan o.i. niet worden
ontkend. Het onderbrengen van de
vaste goederen in een afzonderlijke
vennootschap brengt daarin princi
pieel geen verandering, omdat de
eventuele verliezen uiteindelijk door
de moedermaatschappij moeten wor
den gedragen.
Het is best mogelijk dat de Friesch-
Groningsche met het bezit en de ex
ploitatie van vast goed zijde sprint
en dat men dit verwacht zou uit de
recente koersstijging van de aande
len (750-900 kunnen worden af
geleid. Maar als men deze expan
sie uit een oogpunt van pandbrief
houders beziet, kan men er o.i. geen
bewondering voor hebben.
Zondag 9 september
Leiden. Herv. Gem.: Pieterskerk:
10 uur ds. H. J. v. Achterberg en 7 u.
ds. F. Offeringa te Katwijk, voor ds.
van den Berg.
Hooglandse Kerk: 8.30 uur ds. J. A.
Eekhol en 10.30 u. dr. P. L. Schoon-
helm.
Marekerk: 10.30 u. ds. P. A. Lefeber
te Alphen a. d. Rijn, voor ds. Poort.
Oosterkerk: 10 u. dr. K. E.'H. Oppen-
heimer en 5 u. ds. J. Groot (H. Avond
maal).
Bethlehemkerk: 10 u. ds. W. Kool te
Woerden voor ds. van den Berg.
Maranathakerk: 10.30 u. ds. P. Kloek
Bevrijdingskerk: 9 u. ds. J. Groot.
Herv. Ulo-school, Asserstraat 10 u.
ds J. A. Eekhof.
Aula School, Marnlxstraat: 10 u. de
heer J. Kooy, voor ds. de Wit.
Ver. van vrljz.
Volkshuls 10.30
Wassenaar.
Egllse Wallone: 10.30 u. pasteur J.
Wit.
Academisch Ziekenhuis: 10 u. ds. A.
J. Lamping.
Diaconessenhuls: 10.30 u. ds. D. J.
Modderaar te Voorschoten.
Jeugdkerk (Aula Gymnasium): 10 u.
mej. P. van Dalfsen.
Geref. Kerk: Zuiderkerk: 10.30 u.
dr. Westerink en 5 u. ds. Haverkamp.
Petrakerk, Surinamestraat: 10 u. ds.
Haverkamp en 5 u. dr. Westerink.
Kerk Oude Vest: 10 u. dr. Dronkert
en 5 u. dr. Rothuizen.
Maranathakerk: 9 u. dr. Westering
en 5 u. ds. Heule.
Bevrijdingskerk, Aerent Bruunstraat:
10.30 ds. Heule en 5 u. ds. H. v.
de Berg, te Sassenhelm.
Groenhoven: 10 u. dr. Rothuizen.
Chr. Geref. Kerk: (in Geref. Zui
derkerk): 9 u. (ond. De aardbeving)
en 3 uur (ond. Het gezag) dr. Velema.
Geref. Kerk (Vrijgem.) (In Luth.
kerk Hoogl. Kerkgracht) 8.30 en 5 u.
ds. W. G. de Vries (H.A.).
Geref. Gem. 10 en 5 u. leesdlenst.
(vrijdag 7.30 u. ds. Lamaln uit Gr.
Rapids).
Evang. Chr. Gemeenschap (Middel
stegracht 3): 10 en 5 u. d. heer Dlk-
kes, m.m.v. gebr. Spaargaren.
Baptlstengem.: 10 en 5.30 u. de heer
H. Schouten jr. (vrijdag 8 u. bidstond)
Doopsgez. Gem.: 10.30 u. dr. S. L.
Verheus.
Evang. Luth. Gem.: 10.15 u. drs. T.
R. J. Knetsph.
Rem. Gem.: 10.30 u. ds. J. Th.
Mackenzie.
Christian Science (Steenschuur 4)
10.30 uur dienst.
Oud Kath. Kerk (Zw. singel 50):
9.45 uur Hoogmis (woensdag 7.15 uur
Avondmis).
Vrije Kath. Kerk (Vreewljkstr. 19):
10.30 uur gezongen H. Mis.
Leger des Hells: 10 u. heiligings
samenkomst; 6.45 u. Open luchtsa-
menkomst Gangetje; 7.30 uur Opwek
kingssamenkomst o.l.v. kapt. en mevr.
A van Engelen-van Dijk.
Nieuwe Apostolische Kerk (Hoge
Rijndijk 24)9.45 en 4 uur dienst
(donderdag 7.45 uur l.d.).
Aarlanderveen. Herv. Gem.: 10 u.
kandidaat H. Brok te Waddlnxveen,
6.30 u. ds. M. H. Boogert.
Geref. Kerk: 10 en 6.30 u. ds. W. J.
van Hoek.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des
Woords en 2.30 u. ds. C. den Hertog
te Den Haag.
Alphen aan den Rijn. Herv. Gem:
Jullanastraat: 9.30 u. ds. M. Hane-
maaljer en 6.30 u. ds. J. H. Bogers.
Aula Immanuelschool (Anna van
Burenlaan): 9.30 u. ds. J. H. Bogers.
Kapel Gouwsluls: 9.30 u. ds. W
Verweij en 4.30 u. ds. Den Hartog te
Bodegraven. Gebouw Jonathan: 6.30 u.
ds. W. Verweij. Kapel Hooftstraat: 9.30
u. ds. A. Breure. Oudshoornseweg: 10
uur ds. G. Cadée, 6.30 u. ds. A. Breure.
Martha-Stlchting: 10.30 u. ds. J. Veen.
Geref. Kerk: Maranathakerk Raad
huisstraat: 10 u. kandidaat J. F. ter
Hart te Woerden en 6.30 u. Ds. K. H.
Schuring. Salvatorlkerk, W. de Zwij
gerlaan: 10 u. ds. K. H. Schuring en
6.30 u. ds. C. W. Thijs te Nieuw-Ven-
nep. Hooftstraat: 10 en 6.30 u. ds. W.
Tom. Geref. Kerk (vrijgem.): 10 en 5
u. ds. H. Scholte. Chr. Geref. Kerk:
Jeruzalemkerk (Grijpensteinstr.)9.30
en 5 u. ds. R. Kok. Oud. Geref. Gem.:
Van Mandersloostraat: 9.30 en 4 uur
Leesdlenst. Rem. Geref. Gem. (Van
Manderslootstraat)7 u. ds. Mackenzie
te Oegstgeest. Baptlstengem. (IJsclub-
gebouw) 10 u. Eredienst en 6 u. ds.
M. Cohen.
Benthuizen. Herv. Gem.: 9.30 en
6 u. ds. W. A. S. Laurense. Geref.
Gem 9.30 en 6 u. leesdlenst (donder
dag 7.30 u. ds. de Gier te Den Haag).
Bodegraven. Herv. Gem.: 10 u.
ds. J. de Lange, director van de GZB
en 6,30 u. ds. J. de Lange. (Nleuwer-
brug): 6,30 u. ds. J. Kooien te Reeu-
wijk). Herv. Evang.: 9 u. ds. L. Schel-
levis te Gouda en 7 u. ds. D. ter
Steege te Overveen. Geref. Kerk: 10 en
6.30 u. ds. C. L. Ruben te Rijswijk;
(Nleuwerbrug)9.30 en 6.30 u. ds. L.
Loosman. Geref. Kerk (vrijgem.)9.30
u. leesdlenst en 3 u. ds. H. Scholte.
Geref. Gem.: 10 en 6 u. leesdlenst
(donderdag 7.15 u. ds. A. Elshout te
Scheveningen)Evang. Luth. Gem.:
10.30 u. ds. A. Jense. Evang. Kring:
10 u. Eredienst en 7 u. Jb. Klein Ha-
neveld.
Boskoop. Herv. Gem, 9 en 10.30
u. ds. A. de Leeuw en 6.30 u. ds. W.
L. Heijmans. Geref. Kerk: 9.30 en 5 u.
ds. J. Drost, legerpredikant te' Ypen-
burg. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4.30
u. ds. P. J. de Bruijn. Geref. Gem.:
9.30 en 6 u. leesdlenst. Rem. Geref.
Gem.: 10 u. ds. J. G. Paardekooper.
Hazerswoude. Herv. Gem.: 9.30'u.
ds. Overgaauw te Woubrugge en 6.30
u. ds. A. de Leeuw te Boskoop. Geref.
Kerk: 8.30, 10 uur en 6.30 u. ds. N.
W. v. d. Hout.
Hlllegom. Herv. Gem.: 10 u. ds.
J. Veenendaal en 5 u. ds. F. Brouwer.
Geref. Kerk: 10 en 5 ds. Joh. Rlppe-
rink uit Overschie. Chr. Geref. kerk:
10 en 5 u. de heer J. van Leeuwen
uit Den Haag. Ned. Prot. Bond: geen
opgave ontvangen. (Maranathasamen-
komst, woensdag 8 uur in Nutsgebouw
evang. Th. Dlkkes uit Lelden).
Hoogmade. Herv. Gem. 10 uur
ds J. H. de Vree.
Katwijk aan den R(jn. Herv. Gem.
(Dorpskerk)9.30 u. ds. W. L. Tukker
te Katwijk aan Zee en 6 u. ds. A.
Makkenze. (Kapel Nieuwe Duinweg)
9.30 u. ds. A. Makkenze (H.D). (Gym
nastieklokaal school Narclsstr.)10.30
uur vie. J. Voordouw; Geref. Kerk:
9.30 en 5 u. ds. H. de Valk (H.A.).
Katwijk aan Zee Herv. Gem.: 10
u. ds. Offeringa en 6 u. ds. L. Vroeg-
indewey te 's-Gravenhage. Oude Kerk:
10 u. ds. H. Pot te Vrlezenveen en 6 u.
ds. Moerenhout. Kapel: 10 u. ds. Moe
renhout en 5 u. ds. H. Pol te Vrlezen
veen; Groen van Pr. School: 10 u. ds.
J. P. E. C. Eerhard em, pred. te
Hlllegom. Aula Overduin: 10 u. ds. de
Vos. Zeehospitium: 6.45 u. ds. A. Lan-
geler te Valkenburg. Geref. Kerk: 9 en
10.30 u. ds. Pijlman en 5 u. ds. A. Vos
te Wassenaar. Chr. Geref. Kerk: 10 en
5 u. Dienst des Woords. Geref. Kerk
(vrijgem.)8.30 en 3 u. ds. W. L. Kur-
pershoek te Haarlem en 10.30 en 5 u.
ds. Breen. Geref. Gem.: 10 en 6 u.
Leesdlenst. Geref. Gem. In Ned.: 10 en
5 u. Leesdlenst.
Koudekerk aan den Rijn. Herv
Gem.: 10 en 7 u. d6. Koerselman.
Geref. Kerk: 10 en 7 u. ds. Duursema
te Maassluis.
leiderdorp. Herv. Gem.: 10 uur
de heer J. v. d. Hoek en 6.30 u. Jeugd
dienst. (Kerkzaal, Zijlkwartier): 9 u
ds J. P. Honnef. Geref. Kerk: 10 uur
ds. F. Minnema en 6.30 u. ds. J. Ban
ga (Kerkzaal, Zijlkwartier)10.30 uur
ds. J. Banga en 5 u. ds. F. Minnema,
Ver. Vrljz. Herv. (gebouw Lindenlaan
12a)7 u. ds. J. G. Jacobs te Den
Haag.
Lelmulden. Herv. Gem. 9.30 uur
ds, D. H. Gijsbers, Geref. Kerk: 9.30
en 7 u. ds. H. J. Koffrle.
Lis,se Herv. Gem.: 9 en 10.30 u.
ds. G. Pettlnga en 7 u. vicaris Geur-
sen. Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds, K.
Schouten. Chr. Geref. Kerk: 10 en 4.30
uur ds. D. H. Biesma. Geref. Gem.:
10 en 4 u. ds. H. van Gilst, Geref.
Kerk (vrijgem.): 10 en 4.30 u. ds. H.
J. Zwarts, legerpred. Oud Geref. Gem.:
9.30 en 3 uur Leesdlenst. Ned. Prot.
Bond: geen dienst.
Nieuwkoop. Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. W. H. de Jong (H.A.) en 6.30 u.
ds. H. J. van Achterberg te Lelden.
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. P.
de Ruig te Haarlem. Rem. Geref. Gem.:
10 u. ds. F. van Leeuwen te Amster
dam.
Noordwljk-Blnnen. Herv. Gem.:
10 en 7 uur ds. J. van Dok. Zaal
Pickéstraat: 10 u. Jeugdkerk. Geref.
Kerk: 9.30 en 5 uur ds. W. Dekker.
V. d. Berghstlchtlng: 11 u. ds. W.
Dekker.
Noordw(Jk-Zee. Herv. Gem.: 10 u.
en 5 u. ds. N. J. Cupédo (doopsbedle-
ning 5 u.). Geref. Kerk: 10 en 5 u.
ds. J. H. Kappers te Oegstgeest. Sole
Mlo: 10 u. ds. A. Pos te Haarlem.
Herv. Geref. Evang.: (vglo-school,
Schoolstraat 2)10 en 3.30 u. ds. H.
G. Abma te Putten.
Oudewetering. Herv. Gem.: ds. A.
M. Knottnerus. Geref. Kerk: 9.30 en
6.30 u. ds. D. J. Modderaar te Voor
schoten. Rem. Geref. Gem.: 7 uur dr.
Cramer.
Rijnsaterwoude. Herv. Gem.: 10
u. de heer A. J. Dekker te Alphen a.
d. Rijn en 7 u. kandidaat A. de Leeuw
te Boskoop. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u.
Dienst des Woords en 2.15 u. ds. J.
C. van Ravenswaay te Scheveningen.
RUnsburg. Herv. Gem.: (Grote
Kerk)9.30 u. ds. H. van Goslinga en
5 u. ds. M. C. Groenewoud. (Bethel-
kerk)9.30 u. ds. M. C. Groenewoud
en 5 u. ds. J. Veenendaal te Hillegom
(Jeugddienst). Geref. Kerk: (Rapen
burg): 9.30 en 5 u. ds. H. Post. (Petra-
ker): 9.30 en 5 uur ds. L. v. d. Linde.
(Maranathakerk)9.30 en 5 u. ds. J.
Bijleveld. (In alle diensten viering
Heilig Avondmaal, nam. bovendien
dankzegging). Geref. Kerk (vrijgem.):
10 en 5 u. ds. J. Douma. Chr. Geref.
Kerk 10 en 5 u. ds. J. Kampman.
Sassenhelm. Herv. Gem.: 9 en
10.30 u.: ds. W. H. Walvaart en 5 u.
ds. J. W. de Jong te Voorhout. Geref.
Kerk: 9.30 u. ds. H. v. d. Berg en 5 u.
dr. K. Dronkert te Leiden. Chr. Geref.
Kerk: 10 en 5 u. ds. L. S. den Boer.
Ned. Prot. Bond: 10.30 u. prof. dr. P.
A. H. den Boer te Oegstgeest.
Ter Aar. Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 uur ds. Llndenburg. Geref. Kerk:
10 en 6.30 u. ds. Heyner.
Valkenburg. Herv. Gem. 10 en 6.30
uur ds. D. Lekkerkerker. Geref. Kerk:
10 en 5 u. ds. Langeler. Geref. Kerk
(vrijgem.)10.15 en 5 u. ds. R. Brands
(H.A.)
Voorhout. Herv. Gem.: 10 u. ds.
de Jong.
Voorschoten. Herv. Gem.: (Dorps
kerk): 10 u. ds. Meljerlng en 7 u. vlc.
Emmen. (Rijndijk)10 u. ds. Boonstra
te Warmond. (Hulp en Heil): 10 u
vic. Emmen. Geref. Kerk: 9 en 10.30
en 5 uur ds. K. Smit. Geref. Kerk
Waddlnxveen. Herv. Gem.: (Brug-
kerk)9.30 u. ds. Joh. Verwellus en
6.30 u. (Jeugdappel) ds. J. R. Cupe
rus) en ds. J. Verwellus. (Esdoorn
laan): 9.30 u. ds. J. R. Cuperus en
6.30 u. geen dienst. (Stationsstraat)
9.30 u. ds. E. H. Kalkman en 7 u. ds.
R. Allers te Rotterdam. Geref. Kerk:
9 30 u. leesdlenst en 6.30 u. ds. J. C,
Seegers te Gouda. Chr. Afgesch. Gem.:
9.30 u. en 5 u. ds. A. P. Verloop.
Warmond. Herv. Gem.: 10 u. ds.
F. Brouwer en 7 u. ds. H. L. Boonstra.
Wassenaar. Herv. Gem.: (Dorps
kerk): 10 u. dr. Th. C. Frederikse en
7 u. ds. A. Terlouw te Rotterdam-
Feijenoord. (Klevitskerk)10 u. prof.
dr. G. J. Hoenderdal, rem. hoogleraar
te Lelden en ds. J. T. Wiersma. (Dey-
lerhuls)10.15 u. ds. H. Stolk te
Scheveningen. Geref. Kerk: (Bloem-
camplaan)10 u. prof dr. J. H. Ba-
vinck te Amsterdam en 5 u. ds. P. v.
d. Spek te Den Haag. (Zijllaan): 10 u.
ds. A. Vos en 5 u. ds. F. Pijlman te
Katwijk. Ned. Prot. Bond: (Lange
Kerkdam)10.35 u. ds. H. W. Meihul
zen te Den Haag. NPB/Rem.gem./
Doopsgez. Gem. (Johannahuis)10.30
u. dr. H. J. Heering te Den Haag;
Soefibeweging (Wald. Pyrmontlaan 6)
11 u. universele eredienst. Herv. Evang.
(Dorpshuis): 10 u. ds. M. Ottevan-
ger te De Bilt.
Woubrugge. Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. Joh. Stehouwer, em. predikant te
Alphen a. d. Rijn en 6.30 u. ds. G. F.
Overgaauw Geref. Kerk. 9.30 en 6.30 u.
ds. G. W. J. van Bleek.
Zevenhoven. Herv. Gem.: 9.30 u.
ds. M. H. Boogert te Aarlanderveen.
Geref. Kerk: 9.15 en 7 u. ds. A. G.
Kornet te Oude Wetering.
Zoeterwoude. Herv. Gem. 10 uur
ds. R. Hengstmangers.
Zwammerdam. Herv. Gem. 10 en
6.30 u. ds. C. L. v. d. Broeck. Geref.
Kerk: 10 en 6.30 u. ds. J. Wagenaar.
Rem Geref. Gem.: 7 u. ds. J. G.
Paardekooper te Nieuwkoop.
Onze noteringen bewogen zich voor
de extra kwaliteit jonge beesten van
f3.15—3.30, eerste kwaliteit f2.90 tot
3.10, 2e kwaliteit f2.60 tot 2.85 en 3e
kwal. f2.402,60, worstkoeien f2.25
tot f2.40 per kg geslacht gewicht.
Waar we nog wel eens op willen
wijzen is het feit, dat de veehouders
vooral goed erop moet ra letten, dat
hun slachtvee niet te rijp gaat aan
voelen. Dat is een bezwaar van een
grotere spreiding van het aanbod in
de tijd. Vet op de dieren betekent
een gevoelige afstraffing in de te be
dingen verkoopprijs. Het publiek
vraagt vlees en daarom vraagt ook
de vleeshandel een vleesbeest.
Van de gebruiksmarkt kunnen we
alleen maar schrijven, dat er ook
deze week nog weinig is veranderd
in het marktbeeld. Er is o.i. bepaald
sprake van een soort stilstand in de
omwisseling van melk- en kalfkoeien,
doordat de meeste boeren wel wat
kwijt willen, maar helemaal geen
behoefte hebben aan meer vee.
Straks voor de stalling zal men im
mers eerder minder dan meer dieren
wensen, omdat cle eigen voederwin
ning het van 't jaar nu eenmaal heeft
laten zitten. Er zal dus drang bestaan
om 't ondereind in de veebezetting te
ruimen en dit zal kunnen leiden tot
een ruimere uitstoot van vee voor de
slachtbank van de mindere kwali-
teitsdieren uit slagersoogpunt beke
ken. Met de toch al grotere uitstoot,
die een gevolg is van de uitbreiding
van de melkveestapel in het afgelo
pen jaar en het grote aanbod van
jongvee voor de slachtbank is
dus reden om aan te nemen, dat de
markt voorshands nog wel on
der druk zal blijven staan.
Met de vraag naar guste, al dan
met melkgevende koeien voor de wei-
derij is het, nu de R in ae maand is,
praktisch gedaan. Er zal hooguit nog
wat vraag te verwachten zijn voor
het vervoeren van het bietenblad.
Het is onder deze omstandigheden
heel moeilijk prijzen te noemen, en
daarom met enig voorbehoud; melk
en kalfkoeien van goede tot betere
kiasse 7501000, prima dieren nog tot
f 1100 en misschien wat erboven. Het
ondereind brengt feitelijk niet meer
aan de slachtwaarde op. Dat is dus
geslacht gewicht maal kiloprijs, zeg
f 2.50 per kilo of hoger naar gelang
de kwaliteit.
Daarmee zitten we dan meteen op
het prijspeil voor de weiders, die va
riëren van f 500700 en alleen voor
extra soort dieren meer.
Met de vette kalveren is het de af
gelopen week bepaald niet best verlo
pen. Alhoewel de markt van Barne-
veld de week inzette met een sterk
verkleinde aanvoer t.o.v. de vorige
week, had de handel er een zeer traag
verloop met lage prijzen. Ook de
dinsdagmarkten als Rotterdam bo
den geen beter beeld en woensdag te
Den Bosch was het nog precies het
zelfde. Er is op het september contin
gent van Italië terstond aan het be
gin van september zoveel geleverd,
aat de exporteurs bang waren voor
een herhaling van de strop, die zij
onlangs hebben gehad, toen honder
den tonnen kalfsvlees Italië niet meer
binnenmochten, ondanks het feit, dat
ze gekocht waren en aan de grens
stonaen, omdat het contingent uieek
te zijn uitgeput. De Italiaanse dou
ane is beiaai met de controle op de
handhaving van het contingent en
dat biedt mogelijkheden tot onaan
gename verrassnigen. Want niet al
leen uit Neaeriana. maar ook uit de
andere EEG-ianden, West-Duitsland
en rrankiyx wordt door Italië kalls-
viees betrokken en niemand weet met
zekerheid noe op elk moment de
stand van ae invuerbaians is. Zo la
gen de prijzen voor de vette kalve-
den deze week weer op rond f2.00
voor 't gros, voor kwaliteitsdieren tot
f 2.25 en enkele extra beste, maar
weinig aangeboden, Lot f 2.o02.60
per kg levend gewicht.
Het wolvee is behoorlijk goed en
prijshoudend gebleven en alleen voor
ouuere slachtschapen was de koop
lust niet zo groot. Maar de goeae
lammeren weiden overal graag ge
kocht, de üchte voor prijzen tot f 5.—
per kg geslacht gewicht, de wat
zwaardere tot zware aliopend tot
f 4.00. Dat zijn stuksprijzen van 1 90
tot 120. Oudere schapen f 1.60—2.00
per kg geslacht gewicht of f 70110
per stuk. Fokschapen met goede
viaag tot f125 per stuk.
De varkensmarkt is in ere hersteld
en heropend zowel voor de aanvoer
van slacntvarkens als van fok- en
mestvarkens. Dit is door boer en
handelaar overal met vreugde be-
gioet, maar men is na 9 maanden
nog wat onwennig gestart. Voor big
gen werden prijzen besteed van 1 45
tot f 60 en voor loopvarkens van f 70
tot f 95 per stuk. Vette varkens deden
te Leiden dinsdag 1 1.601.63 voor 'd
lichte goed, f 1.46f 1.64 voor de sla
gersvarkens en voor zware varkens
gaf de markt geen notering. Slacht-
zeugen f 1.3&—1.41.
Rotterdam was maandag, na een
flink prijsherstel van de Utrechtse
beurs vrijdags voorafgaand, aanvan
kelijk vlot met vrü hoge prijzen, tot
f 1.74, maar daarna zakte ae markt
in en kwam de notering op f 1.65 tot
f 1.6a gemiddeld met een afloop naar
f 1.62. Zeugen f 1.35—1.45. Alles per
kg levend gewicht.
De varkensmarkt onderging de
laatste week een opleving doordat in
West-Duitsland de prijzen zodanig
aantrokken, dat een vrij ruime ex
port onder de EEG-heflingsregeling
kon worden gerealiseerd. Maar dit ter
waarschuwing; hoge prijzen mag
men op grond daarvan ten enenmale
niet verwachten, want het stelsel
maakt, dat in Duitsland de hogere
prijzen onmiddellijk worden afge
vlakt door de dan optredende rui
mere invoer.
De Algerijnse minister van On
derwijs, Mohammed. Said, heeft mee
gedeeld dat het onderwijs geheel op
net Arabisch zal moeten overschake
len „als Frankrijk zijn culturele ver
plichtingen Jegens Algerije niet na
komt en de Franse onderwijskrachten
niet willen terugkeren".
Aarzelt niet,
steunt „Margriet"
Onder bovenstaand motto wordt in
de week van 10 tot en met 15 sep
tember de jaarlijkse collecte géhou-
den, waarvan de opbrengst bestemd
is voor de medische verzorging van
10 j kleuters van 1 tot 6 jaar, uit gezin
nen van alle gezindten, woonachtig
Oegstgeest. Herv. Gem.: (Grote in de gemeente Leiden.
luskVrk|10'310 "li ddsBjCIr7kSS7r ,(,PariV Slnds kort na de BevrlJdlng het
w j h Hubeek te Lelden d?'1 «euterverblUf in de Boerhaavelaan
Kerk: 10 en 5 u ds Meijer Geref 'verd oPSericht. heeft het van stonde
Kerk (vrijgem.)8.30 en 3 u. ds. R. af aan bewezen in grote behoefte te
I Brands (H.A.). Ver. Vrljz. Herv.; 10.30 1 voorzien. Talloze moeders zouden
u. ds. G. F. Callenbach. eenvoudig niet in staat zijn op enig
Noordwykerhout. Herv. Gem.:
uur ds. A. H. Smits.
Wie helpt mee lichtstraaltjes in
pik-zwarte duisternis te brengen
Drie weken is een te korte tijd, al enorme tassen vruchten; gekocht
werd die zoveel mogelijk uitgebuit
door de dagen vroeg te beginnen en
laat te eindigen. Pas tegen midder
nacht koelde het wat af in de ba
rakken, waar de temperatuur meest
al opliep tot diep in de 30 gr. Zo wa
ren de dagen lang en de gebeurtenis
sen overweldigend. Een enkel voor
beeld is maar mogelijk: in onze ba
rak werd een man waanzinnig. Ter
wijl hij overal binnendrong en dan
uren achtereen wartaal uitsloeg, was
er geen enkele bewoner van deze ba
rak 99, die verzocht maatregelen te
nemen, hoewel men nauwelijks meer
slapen kon en het griezelige momen
ten waren, wanneer hij met zijn zeis
bezig was. In zijn delirium sprak hij
steeds over het bouwen van een huis;
al de opgekropte ellende over een 18-
jarig barakkenbestaan zocht zo een
uitweg. Zijn dochter bracht diezelfde
week voortijdig een dood kind ter we
reld en toen hij tenslotte toch weg
was gebracht, naar de verschrikke
lijke „Irrenanstalt", kreeg zijn zuster
de volgende zondag vlak na de mis
eeri beroerte en stierf. De dag daarop
verscheen zijn troosteloze vrouw op
mijn spreekuur: er was geen geld en
de begrafenis moest worden betaald.
Dan een totaal ander toneel; Jo
hanna Ohlsen, over wie ik al vaker
schreef, de 70-jarige vluchtelinge uit
Litauen, komt stralend aan met
gebied maatschappelijk werkzaam te
zijn, indien zij niet haar kleuters
konden toevertrouwen aan de veilige
hoede van de deskundige verzorg
sters. Het voortbestaan van deze in
stelling is dus een maatschappelijke
noodzaak, waarvoor een beroep op de
offervaardigheid van onze stadge
noten alleszins gerechtvaardigd is.
Moge het klinkende weerklank on
dervinden
van het geld dat zij verdiende met
de verkoop van haar met zoveel zorg
gekweekte bloemen. In die hete we
ken liep ze elke ochtend al om vijf
uur met grote emmers water te sle
pen van haar barak naar haar tuin;
de ene vracht na de andere. Nu komt
ze vragen of ze die vruchten wel kan
brengen aan de studenten, die vijf
weken vakantie geven om haar kerk
te helpen bouwen; de studenten
bouwen inderdaad in het zweet hun
aanschijns. Juist in die tijd bouwde
een oude vluchteling mee, juist met
pensioen; onvermoeid werkte hij bij
de betonmolen; 10.000 schilling had
deze Franz Duck vorig jaar na de
brand van zijn spaargeld voor het
kerkje geschonken. Zoiets als de
vrouw, die deze week een bedrag van
over de honderd gulden bracht; de
10 zo zei ze die God wil, dat we
offeren. Dit jaar, nu het geld voor het
kerkje maar niet binnenkwam, had
hij de rest van zijn spaarboekje:
40.000 schilling geschonken, het be
drag voor de tijd, dat hij zijn kleine
pensioentje kreeg. „God zal zeker
zorgen, dat ik het terugkrijg, wan
neer ik het echt nodig heb", zei hij.
De studenten verzorgden de feestdag
voor de kinderen en kregen zelf een
feest aangeboden, georganiseerd door
de nieuwe predikant, die na 18
dienstjaren onder het communistisch
regime in Roemenië niet meer kon.
Nu moet hij zijn examens overdoen
en behalve Haid en Traun nog vele
kampen verzorgen. Toen hij na dat
fees mij naar mijn barak begeleidde,
bleek mij, dat hij de 6 kilometer naar
zijn pastorie in Traun te voet moest
afleggen; geen eigen vervoer. Ook de
bejaarden een honderdveertig
hadden hun uitgaansdag.
De vrolijkste dag was die met de
huismoeders; er kwamen maar 40
van de 80 genodigden. Deze dag werd
georganiseerd door de studenten van
de UNA (United Nations Association),
een zeer Internationaal gezelschap
met een Indiër als leider. Op een
stralende dag trokken we er op uit,
richting Wenen. Toen de bus nog
maar even op weg was, stond een,
vrouw op, zwaar tbc-patiënte en zei:
„Allen laten wij onnoemelijk veel
leed achter ons (zij een invalide man
en een nest vol kinderen, die ze soms
nauwelijks kan verzadigen), maar
vandaag hebben we feest en zijn we
dus blij. Toen zette ze een vrolijk
lied in en van dat ogenblik af weer
klonk het ene lied na het andere;
vrolijke en vrome liederen in Duits,
Engels, Russisch, Pools, een Turks
lied zelfs ingezet door een blinde
vrouw; Joegoslavisch, en Hongaars.
Op een grote wei werd gestopt voor
een „Jause", met belegde broodjes.
Tenslotte bereikten we Grein aan de
Donau; daar werd het raadhuis be
zocht met annex een toneelzaal; een
Indiër begeleidde meisjes, die Engel
se en Duitse liedjes zongen op een
grappig ouderwets en decoratief to
neel. Toen het hoogtepunt: een over
vloedige maaltijd op een terras met
uitzicht op de Donau; mogelijk was
de stemming nog uitgelatener bij de
picnic op de terugtocht bij appelsap
en biscuits. Weer het ene lied na het
andere met als overkoepelend slot
het „Dona nobis pacem".
„Zo'n heerlijke dag hebben we
nooit meer gehad", verklaarden ve
len bij het afscheid" en „zo ver wa
ren we nooit meer sinds de vlucht".
De volgende dag stond de Indiër al
vroeg bij mijn barak: één en het
zelfde probleem had ons die nacht
geen rust gelaten: die veertig vrou
wen, die wegens werk in de fabriek
of om hun kinderen niet mee hadden
gekund. En hoewel de kas er niet
best voorstond, besloten we tot een
tocht op de vrije zaterdag, waarop
dan een deel van de studenten voor
de achterblijvende kinderen zou zor
gen.
Veel en veel meer geld dan was
binnengekomen, hebben we uitgege
ven, eenvoudig in het vertrouwen, dat
het zal komen, voor de lege kas,
waaraan dagelijks toch weer nieuwe
eisen worden gesteld. En bovenal
voor het spaarbankboekje van Franz
Duck, de 65-jarige vluchteling, die in
dit vertrouwen zijn laatste schilling
gaf. s
Dr. E. A. Franken-Duparc.
Lammenschansweg 133
Lelden. TeL 20408; giro
285812. B