Versnelde repatriëring
zet KLM voor vuurproef
Algiers omsingeld door
Ben Bella's getrouwen
DAKREPARATIE
Franse pers: president
wil een referendum
Groep-Tepy verheugd
over zware straffen
Defensie verwonderd
over verzoek van VN
Militairen na 1 oktober met vakantie
India gaat
„Migs
kopen
ZWART
WEERBERICHT
A rresta tiegolf
in Portugal
Benzine halve
cent duurder
zou worden
onderhandeld
Opvolging van De Gaulle
Voor mislukte
aanval op een
marinekazerne
(9uc/
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1962
No. 30744
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: A E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week.
Witte Singel 1. Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
55
55
De K.L.M. staat voor een nieuwe vuurproef.
Net had zij zich gereed gemaakt voor de repatriëring van
enkele duizenden Nederlandse militairen uit Nieuw-Guinea ge
durende de herfstmaanden of zij wordt overvallen door het bericht
dat de Verenigde Naties geen genoegen nemen met het schema,
dat ontworpen was. Onze troepen zullen sneller uit Nieuw-Guinea
moeten worden afgevoerd.
,,De Verenigde Naties zullen er alles op zetten, dat de Nederlandse
militairen Nieniv-Guinea zo spoedig mogelijk definitief zullen verlaten.
Als de Nederlanders niet voldoende transportmiddelen hebben, zal de
V.N. daar eventueel voor zorgen. Van 1 oktober af iynmers hebben de
Nederlandse militairen vakantie. Dan kunnen ze gaan zwemmen"was
het. onomwonden commentaar van een hooggeplaatst lid van de V.N.-
waarnemersploeg in Nieuw-Guinea.
Hij wees er nadrukkelijk op. dat
de Nederlandse militairen na 1 okto
ber niet meer nodig zijn in Nieuw-
Guinea. „Eventueel zullen we gebruik
maken van de diensten van Indone
sische parachutisten voor het geval
de plaatselijke politie in gebreke zou
blijven of als het Papoea-Vrijwilli
gerskorps niet zal voldoen of wanneer
de veiligheidstroepen van de VN
zouden falen. Maar dit laatste geval
zal zich niet voordoen. Op 23 sep
tember komen hier duizend Paki
staanse militairen aan en men moet
niet uit het oog verliezen, dat voor
de schermutselingen met de Indo
nesiërs begonnen, de Nederlandse
militaire sterkte in dit gebied 1200
man bedroeg. Overigens lopen hier
de zaken naar wens. Voor elke moei
lijkheid. die zich mocht voordoen, zal
een redelijke oplossing worden ge
vonden. Beide partijen tonen goe'/2
wil en willen samenwerken met de
VN-vertegenwoordiging", aldus deze
woordvoerder.
„Vanmorgen", zo ging hij verder:
„Had de Indonesische militaire dele
gatie van drie man een gesprek met
schout-bij-nacht Reeser, waarbij de
stemming vriendschappelijk en zeer
correct was. De heer Reeser verzeker
de generaal Wiranate Koesoema:
„Als u mij wilt zien of raadplegen,
kom me dan gewoon opzoeken. Ik
ben tot uw beschikking".
Maandag correctie
baan Mariner II
De koerscorrectie van de Ameri-
Ikaanes Mariner-TI, die op weg is
naar de planeet Venus, zal worden
aangebracht, tussen maandag 20.04 en
dinsdag 06.58 uur, zo heeft het Ame
rikaanse bureau voor lucht- en ruim
tevaart NASA gisteren officieel be
kendgemaakt.
Zoals bekend, zal men door middel
van een radiosein een raketmotor in
werking stellen, die het ruimteschip
naar de directe omgevine van Venus
anoet stuwen.
w
Te New Delhi is van betrouwbare
zijde vernomen dat India in de Sow-
jet-Unie een order heeft geplaatst
voor de levering van een escadrille
„Mig"-straaljagers. Het heeft, vol
gens dezelfde bron. ook optie ge
vraagd voor de levering van nog een
dergelijke escadrille.
LOODGIETERSBEDRIJF
HOOIGRACHT 18 - TEL. 23951
NOORDELIJKE WIND
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond, droog weer met tijde
lijk wolkenvelden. Zwakke tot matige
wind uit noordelijke richtingen. Wei
nig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
(STRANDVERWACHTING)
Hoge-drukgebied komt langzaam
naar de Noordzee. Hierdoor zwakke
wind tussen noord en noordoost.
Droog weer met enkele wolkenvelden,
maar ook opklaringen. Temperatuur
omstreeks 18 graden. Zeewater 16
graden.
Vooruitzichten: droog weekeinde en
opklaringen.
1 SEPTEMBER
Zon op: 5.50 uur; onder 19.29 uur.
Maan op: 8.00 uur; onder: 20.39 u.
Hoogwater te Katwijk te 4.35 en
16.57 uur. Laagwater te 0.36 uur en
12.48 uur.
Tot nu toe meende de Nederlandse
regering, dat zij onze strijdmacht ge
leidelijk uit Nieuw-Guinea kon te
rugtrekken en dat de laatste mili
tairen eind december naar Nederland
zouden repatriëren. Zij daarop base
rend had zij de KLM om een ge
detailleerd plan gevraagd. Dit plan
voor intensivering van de al bestaan
de luchtbrug heeft de KLM inmid
dels ingediend. Wanneer de militai
ren echter veel sneller moeten
worden afgevoerd, zal de KLM zich
andermaal moeten beraden en een
nieuw plan ter tafel moeten brengen.
Insiders hadden al bewondering
voor de wijze, waarop de luchtvaart
maatschappij de luchtbrug in stand
hield. Tot dusver gaat het echter al
leen om de repatriëring van burgers.
Daar zullen straks nog militairen bij
komen en de capaciteit van de lucht
brug zal aanzienlijk moeten worden
opgevoerd. Dat vergt het uiterste aan
organisatie- en puzzeltalent. De nor
male dienstregeling mag immers niet
worden aangetast en het verwaar
lozen van slechts een simpele factor
kan een precies uitgekiend schema in
de war laten lopen.
het contract maandelijks te ver
lengen. daardoor een groter aantal
bereid is enige tijd te blyven.
Inmiddels heeft men van de zijde
van het christelijk werknemersver-
bond in Nieuw-Guinea erop gewezen
dat de bij het gouvernement in te
dienen verklaring over het al dan
niet doordienen juridisch niet bin
dend is, aangezien de ambtenaren
pas gebonden zijn nadat zij een
contract met het UNTEA (voorlopig
VN-gezag» hebben getekend. Voor de
ambtenaren, die Nieuw-Guinea na 1
oktober zullen verlaten, zal zo spoe
dig mogelijk een repatriëringsschema
worden bekendgemaakt.
Verwondering
De reactie van de VN-vertegen-
woordiger heeft in het Haagse
ministerie van Defensie wel enige
verwondering gewekt. Eerder had
men juist van VN-zijde het verzoek
verwacht de afvoer van bepaalde
onderdelen, zoals een aantal verbin
dingstroepen en ordepatrouilles, zelfs
enigszins vertraagd te doen verlopen.
De versnelling van de repatriëring
Defensie acht het niet aannemelijk. J
dat de belangen van de burgers
daardoor op de tweede plaats zouden
komen hangt voor een groot deel i
af van de transportmogelijkheden.
Wat dat betreft staat de KLM dus
weer voor een nieuwe krachtproef.
Weinig
animo
In Portugal zyn volgens een com
muniqué van de veiligheidspolitie 23
personen, onder wie verscheidene
vrouwen, gearrestered. Zij worden
allen beschuldigd van ondermijnen
de en communistische activiteit.
De activiteit van de arrestanten
was volgens het communiqué gericht
op de vorming van een volksrepu
bliek in Portugal zelf en het in han
den krijgen van de Afrikaanse ge
bieden die dan geheel los van het
moederland zouden komen.
De gearresteerden worden beschul
digd van de vorming van groepen
voor „directe actie", patriottische
junta's genaamd, communistische
activiteit in de strijdkrachten en de
politie, oprichting van een nationaal
front voor het voeren van agitatie
en activiteit onder studenten en in
tellectuelen.
Al deze bedrijvigheid geschiedde op
grond van een akkoord tussen Alvari
Cunhal, communistisch leider die
zich in de Sowjet-Unie zou bevinden.
Mario Pinto de Andrade. leider van
de Beweging voor de Bevrijding van
Angola, en Marcelino dos Santos,
leider van de Unie der Angolese
Bevolkingsgroepen. Het akkoord zou
door ex-generaal Delgado, de ver
slagen oppositie-kandidaat, bij de
presidentsverkiezingen in 1958. zijn
goedgekeurd. Deze bevindt zich thans
in ballingschap in Brazilië.
Tot de arrestanten behoren Anto
nio da Silva, penningmeester van de
(verbodent Portugese communisti
sche partij, vijf militante communis
ten. onder wie twee vrouwen, drie
artsen, studenten en een ambtenaar.
Zeventien arrestaties werden in
Coimbra verricht, de andere in Lis
sabon. Barreiro en Setubal.
Volgens een correspondent van het T-m-» Jisyf 4Y/)ïtd01lt1
Franse persbureau AFP wil ongeveer JLff- f1 f IV
tien procent van de Nederlandse
ambtenaren in Nieuw-Guinea gevolg
geven aan het verzoek om na 1 ok
tober te blijven. Een van deze amb
tenaren schreef in de Nieuw Guinea
Koerier: „Iedere VN-ambtenaar
krijgt per maand minstens 750 dol
lar, maar ons wordt gevraagd door
te werken voor een magere 500
dollar".
Het hoofdbestuur van de algemene
r.-k. ambtenarenvereniging in Nieuw-
Guinea heeft in een uitgegeven ver
klaring gezegd, dat het begrip heeft
voor de bezorgdheid van de Neder
landse regering, dat het bestuurs
apparaat in Nieuw-Guinea blijft
functioneren, maar het betreurt, dat
de regering nog steeds niet de voor
waarden heeft geschapen, welke het
de ARKA mogelijk maken in deze
kwestie de medeverantwoordelijkheid
te dragen.
In Hollandia wordt vernomen, dat
zeer binnenkort wijzigingen zullen
worden aangebracht in de voorwaar
den voor de Nederlandse ambtenaren
die na 1 oktober in Nieuw-Guinea
zullen blijven. Verwacht wordt, dat
de VN zich bereid zullen verklaren
de ambtenaren maandelijks een con
tract te laten tekenen. In de rege
ling, zoals die door het gouverne
ment was bekendgemaakt, moeten
ambtenaren minimaal drie maanden
bijtekenen. Alhoewel de ambtenaren
tot 5 september tijd hebben om een
beslissing te nemen, lijkt de animo
voor het contract van drie maanden
niet erg groot. Verwacht wordt, dat
als de VN de ambtenaren zal toestaan
De verkoopprijzen voor een aantal
aardolieprodukten zullen per 1 sep
tember worden verhoogd als gevolg
van stijgingen van de wereldmarkt
prijzen. die reeds enige tijd geleden
hebben plaats gehad, zo wordt van de
zijde van de Koninklijke Shell mee
gedeeld.
De gewone autobenzine wordt. 0.5
cent Per liter duurder, de superben-
zine 0.6 cent Per liter. Petroleum voor
verlichting en verwarming gaat 0.25
Het is nog niet tot een gewa
pend treffen gekomen tussen de
rebellerende militairen V3n wil-
laja 4 en de benbellistische troe
pen die gisteren vanuit Oran
naar Algiers zijn opgerukt. Dit
is het .beste" nieuws, dat van
morgen uit Algerije te melden
viel. De situatie in de jonge re
publiek is overigens bijzonder
dreigend geworden, nu tanks
met infanterie-eenheden een sta
len ring hebben gelegd rond de
Algerijnse hoofdstad, waarin de
rebellen alle strategische punten
bezet houden.
Tegelijkertijd is echter melding ge
maakt van geheime onderhandelin
gen. Waarnemers in Algiers menen,
dat bloedvergieten nog kan worden
voorkomen, ondanks de gespannen
toestand die door de troepenbewe
gingen is ontstaan. Ook de leiders
van Willaja 4, wier troepen verre in
de minderheid zyn, betwijfelen of
Ben Bella verder zal gaan dan
machtsvertoon.
Legerafdelingen van de willaja's 1.
2, 5 en 6 en van het Bevrijdingsleger
die het politieke bureau trouw
blijven zijn, na een oproep van
hun commandanten, het gebied van
Algiers binnengetrokken „om de orde
te herstellen". De militairen van de
willaja's 3 en 4, waaronder Algiers
en Kabylië vallen, hebben verklaard
hun posities met „alle ons ter be
schikking staande middelen" te zul
len verdedigen.
Geen tegenstand
De troepen van Ben Bella hebben
tot nu toe geen tegenstand onder
vonden.
De legerafdelingen in Algiers heb
ben in een communiqué bekendge
maakt gekant te zijn tegen het poli
tieke bureau en te willen voorkomen
dat een „willekeurige leiding" wordt
(Van onze Parijse correspondent)
Alle Parijse ochtendbladen zijn het erover eens dat generaal De
Gaulle omstreeks 15 september, na zijn terugkeer uit Duitsland,
een radio-rede zal houden, waarin hij officieel zal aankondigen dat
voortaan de president van de republiek gekozen moet worden door
het volk zelf. De Figaro van vanmorgen is tegen zulk een voor
nemen van De Gaulle vrij scherp gekant.
„Men verbaast zich erover", aldus
cent per liter meer kosten en tractor- Fi?aro-. dat De Gaulle aan zulk
petroleum 35 cent per 100 liter. een oplossing de voorkeur heeft ge-
Voor autogasolie uit pompen, gas- 8even. want zij lost niets op. Wan-
olie voor andere doeleinden, huis- De Gau 11e het slachtoffer wordt
brandolie en dunne stookolie be- v,an een aanslag, zijn hevige en anar-
draagt de prijsverhoging 20 cent. per1 chistische troebelen te verwachten.
100 liter. I Logisch is derhalve dat men in zulk
Dit nnmmer bestaat nlt 16 pagina's
De Rijksweg tussen Den Haag
en Rotterdam, de Rijksweg nr.
13, wordt verlicht. Ter hoogte
van Overschie brandt de na- I deze drukste snelweg van ons
triumverlichting reeds: een land veiliger te maken
nieuwe stap om het verkeer op
gevormd. Later gaven zij vlugschrif
ten uit waarin werd gezegd, „dat de
trcapen van Ben Bella naar Algiers
oprukken om willaja 4 aan te vallen
en de hoofdstad met geweld te be
zetten". Zij riepen de bevolking op de
straat op te gaan om „de woede uit
te schreeuwen" ondanks tanks en
kogels.
De Franse troepen moeten in hun
kazernes blijven, aldus een Franse
zegsman in Algiers.
Premier Ben Kehdda heeft zijn
H.K.H. Prinses Beatrix heeft
gisteren het CHIO in Rotterdam
bezocht. De hoge bezoekster ge*
noot zichtbaar van het gebodene
en applaudisseerde dikwijls en
met veel enthousiasme.
Verjaardag van
Prinses Wilhelmina
in intieme kring
De viering van de 82ste verjaar
dag van Prinses Wilhelmina in het
paleis Het Loo in Apeldoorn bleef,
evenals vorige jaren, tot intieme kring
beperkt. Behalve haar naaste fami
lieleden heeft Hare Koninklijke Hoog
heid op deze dag niemand ontvan
gen. Uit de omgeving van de Prinses
verzoeningspogingen voortgezet, maar wordt voorts vernomen, dat haar
behaalde hierbij weinig succes. Zijn gezondheidstoestand, haar hoge leef-
woensdag gedane voorstellen zijn tijd in aanmerking genomen, zeer
door het politieke bureau verworpen. I goed is.
VONNISSEN IN HOLLANDIA
een geval zijn opvolger extra be
voegdheden geeft. Die opvolger is vol
gens de grondwet de voorzitter van
de Senaat, tenzij de grond zo ver
anderd wordt, dat er, naar Ameri
kaans voorbeeld, een vice-president
komt, die bij het. heengaan van De
Gaulle onmiddellijk de zaken over
neemt. Generaal De Gaulle schijnt
beide oplossingen te hebben verwor
pen. Hij blijft vasthouden aan zijn
oude gedachte om de president een
zo groot mogelijk gezag te geven
door hem te laten kiezen door het
volk zelf. Maar daarvoor is wijziging
van de grondwet nodig, want de be
staande artikelen 6 en 7 bepalen dat
de president gekozen moet worden
via een beperkt kiesrecht.
De Gaulle klampt zich daaren
tegen vast aan artikel 11 van de
grondwet, dat he min bepaalde ge
vallen het recht geeft een referen
dum uit te schrijven, ofschoon arti
kel 89 van de grondwet bepaalt dat
alleen de volksvertegenwoordiging
moet beslissen over grondwetsherzie
ning en dat pas dan een referendum
mag worden gehouden wanneer de
meerderheid van drievijfde in beide
Kamers niet wordt bereikt.
„Wij zouden het betreuren", aldus
nog steeds de „Figaro", „wanneer De
Gaulle zijn zin zal doorzetten tegen
het bijna eenstemmig advies van alle
juristen en wanneer hij andermaal
de volksvertegenwoordiging aan zijn
laars zou lappen". In dat geval is
tegen het midden van oktober een
referendum te verwachten Voor de
regering is de verleiding dan groot
om tevoren het parlement te ontbin
den en verkiezingen uit te schrijven,
die dan samen zouden vallen met het
referendum.
Mogelijk kiest De Gaulle nog een
andere oplossing, die vrijwel op het
zelfde neerkomt. Hij kan de grond-
wetwijziging bij de Kamer indienen
wetende dat de volksvertegenwoordi
ging. die zal verwerpen. Na die ver-
Eenenzeventig verdachten, allen le
den van de opstandige „Groep-Tepy"
zijn vanochtend in Hollandia veroor
deeld tot gevangenisstraffen varië
rend van 1 tot I's jaar. De tenlaste
legging beschuldigde hen van het
vormen van een verboden vereniging,
poging tot omverwerping van het ge
zag en diefstal van wapens.
De straffen zullen, naar de land
rechter, mr. C. A. Brandenburg, be
paalde. pas ingaan op 9 mei 1963, dus
nadat het Indonesische bewind een
feit zal zijn -eworden.
Na de zitting van het gerecht wer
den de 71 verdachten weer in voor
arrest opgesloter. Vrolijk wuivend
en dankbaar voor de straffen ver
lieten de aanhangers van Tepy het
zittingszaaltje.
De leider van de groep, Roeland
Tepy. zijn drie zoons en de andere 67
om hun pro-Indonesische sympa
thieën, verschenen geboeid en met
zelfg .aakte roodwitte speldjes in
het houten rechtszaaltje. De speldjes
werden hun door de politie onmid
dellijk afgenomen. Daarop werden de
71 vonnissen in een razend snel tem
po voorgelezen.
Zoals gemeld, hebben de leden van
de groep-Tepy in het voorjaar in
Hollandia wapens gestolen en pleeg
den zy een mislukte aanval op de
marinekazerne. Het groepje magere
mensen, gekleed in kleurige overhem
den. bekende met trots de feiten te
hebben gepleegd. Alle verdachten ho
pen, onder het Indonesische bewind
voordeel te kunnen trekken uit de
thans opgelegde zware straffen, die
hun dan. naar zij verwachten, zullen
worden kwijtges». .lolden. De zware
vonnissen begroetten zij daarom met
blijdschap.
Van de leiders kreeg Tepy ander
half jaar met aftrek, acht andere
vooraanstaande leden kregen een
jaar en drie maanden en de overige
62 opstandelingen tegen het Neder
landse bewind kregen een jaar met
aftrek.
Huurbijslag voor
cursisten regionale
werkplaatsen
Bij besluit van de staatssecretaris
van Sociale Zaken en Volksgezond
heid is de huurbijslag voor cursisten
van de regionale werkplaatsen voor
vakopleiding van volwas-'tnen ver
hoogd. Voor cursisten van 23 jaar en
ouder en cursisten jonger dan 23
jaar, voor zover zy kostwinner zijn,
wordt boven de geldende loonder
vingsvergoeding de volgende bijslag
uitgekeerd
Gemeenteklasse 1: f6.25 per week,
klassen 2 en 3: f6.- per week en Klas
sen 4 en 5: f 5.V5 per week. De ver-
iep.v. u™ auv.» «1 »nu«rC Wag mag voor het eerst
volgelingen, die allen bekend staan I g september^ m in8an8 van
Mr. Luns tekent
rechtsverdragen
niet W-Duitsland
Minister Luns en de Westduitse
ambassadeur in Nederland hebben
gisteren in het ministerie van Bui
tenlandse Zaken in Den Haag een
verdrag ondertekend, waarbij de
tenuitvoerlegging van vonnissen in
burgerlijke zaken van Nederlandse en
Duitse rechtscolleges in de twee lan
den over en weer wordt mogelijk ge
maakt. Voorts wordt een verdrag
ondertekend tot wijziging van het be
staande verdrag inzake rechtshulp
voor Nederlanders en Duitsers in bei
de landen.
Bij de ondertekening waren ook
aanwezig de Duitse minister van
Justitie, dr. W. Stammberger, en mi
nister A. C. W. Beerman. (Justitie).
Latijnsamerikaans
handelsblok tegen
toetreding Cuba
Op de conferentie van de Latijns-
amerikaanse Vrijhandelsassociatie is
gebleken, dat het economische stel
sel van Cuba wordt beschouwd als
niet in overeenstemming te brengen
met dat van de aangesloten landen.
De afgevaardigden trachten nu een
formule te vinden om de aanvraag
van Cuba voor het lidmaatschap van
de associatie af te wijzen.
In afwachting van een beslissing
heeft de conferentie van de Uru-
guayse regering, die belast is met
het secretariaat van de associatie,
gedaan gekregen dat de uitschrijving
van de Cubaanse aanvraag voor de
werping ontbindt De Gaulle de Ka- derde maal wordt uitgesteld. Als de
mer om verkiezingen te laten houden,
die hem dan de gewenste meerder
heid. naar hy hoopt, zullen opleve
ren.
inschrijving eenmaal een feit is,
moet de aanvraag binnen dertig da
gen aan de regeringen van de aan
gesloten landen worden voorgelegd.
0 Uit het Leidsch Dagblad van f
1 1 Sept. 1862:
l Op den avond van den f
f 28en Aug. viel aan het dorp 0
Bodegraven te beurt, voor het
eerst een gaz-verlichting te i
hebben waarvoor door de in- i
gezetenen de driekleur werd i
uitgestoken.
Het rijkskantoor voor de 1
in- en uitgaande rechten en
accijnzen te Leiden is overge- j.
gaan in de 2e klasse.
