Verbazing na Soekarno's uitleg zelfbeschikking Vopo's laten gewonde uur om hulp roepen „Foor binnenlands gebruik net als verklaring van Luns Marilyns laatste wil Militair overleden Genie uit La Courtine bouwt zwembad voor Franse bevolking Ambtenaren willen snel naar Nederland EDITH PIAF WEER ZIEK Vluchteling sterft bij „muur" in Berlijn Pokkengevaar in Engeland ZOMERPRIJZEN. Opgericht 1 maart 1860 ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1962 No. 30735 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E A E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMS'l REKEN l 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week. Witte Singel 1, Leiden Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 WEERBERICHT DROOG WEER Blijkens het weeroverzicht, dat het KNMI om 10 uur verstrekte, zal het morgen droog weer zijn met flinke zonnige perioden en minder wind, echter in hoofdzaak nog uit west tot zuidwest. Iets hogere middagtempe- raturen. STRANDVERWACHTING Rug van hoge druk passeert mor gen met zonnige perioden ons land. Tot zwak afnemende wind tussen zuid en zuidwest. Iets warmer; in de middag 19 tot 20 graden. Zeewater 17 graden. Vooruitzichten: van de Oceaan naderts iets warmere lucht, maar bestendig is het weertype nog niet. 19 augustus Zon op: 5.29 uur; onder: 19.58 uur. Maan op: 22.00 uur; onder: 10.02 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.33 en 18.03 uur; laagwater te 1.32 en 13.49 uur. (20/8 hoogwater te 6.19 en 18.48 uur, laagwater te 2.16 en 14.36 uur). Dit nummer bestaat uit 12 pagina's en een Bijvoegsel. oplossing nodig met het oog op de onoverzienbare consequenties. Het zou evenmin in het belang van de Papoea's zijn geweest. Volgens de hier vrij algemeen heersende mening heeft Ellsworth Bunker dus goed werk gedaan en was de Nederlandse medewerking verstandig. Dit wil niet zeggen, dat men de veeleisende po litiek van de Indonesiërs en hun militaire acties bewonderd heeft. Evenmin heeft men waardering voor Soekarno's jongste uitlatingen. Uitwerking Inmiddels gaat men in Amerika, in Den Haag en in Nieuw-Guinea voort met de uitwerking van de be palingen van het ondertekende ak koord. Het wetsontwerp, dat naar het Nederlandse parlement moet, blijkt praktisch al gereed te zijn. Ook de memorie van toelichting is reeds in zoverre de eindvorm gena- (Van onze correspondent te Washington) Soekarno's uitlegging van het recht op zelfbeschikking (intern Inplaats van extern) van de Papoea's heeft in de Amerikaanse hoofdstad wel wat verbazing gewekt. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken onthoudt zich echter van officieel com mentaar. Men meent om begrijpelijke redenen, dat het kennelijk te vroeg is om Soekarno's verklaringen te beoordelen. Sommigen zijn voorshands geneigd deze niet al te ernstig op te vatten, totdat Soekarno's ware bedoelingen werkelijk blijken. Men mag uit de uitlatingen van sommige zegslieden veilig afleiden, dat men zowel de verklaringen van Soekarno als die van minister Luns wenst te zien als vooral voor binnenlands gebruik bestemd. Het secretariaat van de Verenigde Naties had evenmin officieel com mentaar. Daar is evenmin iets van zenuwachtigheid te bespeuren. Diplomatieke waarnemers bij de Ver. Naties leggen er vooral de nadruk op, dat de tekst van het ge tekende akkoord duidelijk genoeg is en dat het de bedoeling is dat het zelfbeschikkingsrecht volgens geest en letter van het Handvest der Ver. Naties wordt toegepast. Sommigen achten het niet uitgesloten, dat Soekarno zich op onafhankelijkheids dag heeft laten verleiden de nadruk te leggen op de onherroepelijkheid van de overdracht en de inlijving van West-Nieuw-Guinea bij Indo- De Nederlandse ambassadeur, dr. J. H. van Royen, toonde zich giste ren verwonderd over de interpreta ties van Soekarno en hij acht ze kennelijk zo ongerijmd, dat ze nau welijks ernstig genomen kunnen worden. Zijns inziens wist iedereen in New York, met inbegrip van Oe Thant, dat het volledige zelfbeschik kingsrecht voor volk en gebied is bedoeld en niet alleen voor de indi viduele Papoea. Dr. Van Roijen heeft kennelijk nog steeds vertrouwen in de uiteindelijke interpretatie en toepas sing van het zelfbeschikkingsrecht. Het zal uiteraard de verantwoorde lijkheid van de Ver. Naties zijn daar voor te zorgen. Of de morele en fei telijke invloed van de Ver. Naties nu of later voldoende zal zijn, om tegen eventuele onwil van de Indo nesiërs door te zetten, is .een andere vraag. Officiële stilte Over de aanval van minister Luns op de Amerikaanse regering hult men zich hier officieel in stilzwijgen. Voor hen, .die hier van nabij de Amerikaanse politiek hebben gevolgd, is moeilijk na te gaan wat mr. Luns bedoelt. Voor zover is na te gaan is de Amerikaanse politiek altijd ge richt op een vreedzame oplossing, die voor beide partijen aanvaardbaar was. De VS zijn er steeds op uit ge weest al het mogelijke te doen om een gewelddadige oplossing te voor komen. Nimmer heeft men gezegd akkoord te gaan met voorstellen van Nederland in die zin, dat geen ver dere concessies moesten worden ge daan en dat eventueel bij onwil de Indonesiërs het dan maar op oorlog moesten laten aankomen. Ook 'velen hier hadden liever een langere over gangstermijn gezien en een volks stemming tijdens het VN-beheer. Het ware een ideale oplossing geweest maar zij was onbereikbaar. De ver scherpte toestand en de dreigende oorlog maakten een veel soepelere 59 derd, dat het kabinet gisteren wets ontwerp en memorie van toelichting in de vergadering kon bespreken. Waarschijnlijk zal de volksvertegen woordiging de stukken voor het ein de van de maand ontvangen en zal de openbare vergadering op 6 sep tember plaats hebben. In Nieuw-Guinea zijn vanochtend de vijandelijkheden gestaakt. De Indiase brigade-generaal Indar Jit Rikhye, militair-adviseur van Oe Thant is reeds op weg van New York naar Hollandia, waar hij maat regelen zal treffen voor de aankomst en de localisering van de Veiligheids troepen van de Verenigde Naties. Hij zal toezicht houden op de militaire maatregelen, die genomen zullen wor den na de staking van de vijande lijkheden. De generaal, die in zeker opzicht J stafchef is geweest voor de militaire I operaties van de Ver. Naties in I Kongo, zal tevens de leden van de groep militaire waarnemers van de VN over Nieuw-Guinea verdelen. Hij zal voorts met de Nederlandse mili taire autoriteiten beraadslagen over de huisvesting van een duizendtal „blauwhelmen" in Nieuw-Guinea en het is zelfs niet onmogelijk, dat hij er de bevelhebber van wordt. Wanneer dat het geval is, zal hij in de over gangsperiode ook nauw samenwerken met de Indonesische militaire leiders. Inmiddels zijn door het secretariaat van de Verenigde Naties uitnodigin- I gen aan India, Zweden en Ierland 1 verzonden om officieren te leveren voor het waarnemersteam in Nieuw- Guinea. Zweden en Ierland hebben I reeds positief gereageerd. India heeft 1 het verzoek „in beschouwing geno- I men". Het Duitse opleidingsschip „Gorch Fock", dat de eerste plaats heeft behaald in klasse 1 van de ..Tall Ships Race", trekt in Rotterdam, het eindpunt van de wedstrijd, veel bekijks. In het bijzonder gisteravond was dat het geval, toen het trotse schip feestelijk verlicht aan de Park kade lag. In Djakarta stroomden gisteren de gelukwensen binnen ter gelegenheid van de Onafhankelijkheidsdag en het bereikte akkoord, onder anderen van president Kennedy. In N.-Guinea Binnenkort wordt in Hollandia de bekendmaking verwacht, dat de re sidenten in Nieuw-Guinea zullen worden gemachtigd om visa te ver strekken aan inwoners van Nieuw- Guinea, die niet de Nederlandse nationaliteit bezitten. Dit zijn de z.g. maatschappelijke Nederlanders, die in 1950 uit Indonesië naar Nieuw- Guinea zijn gekomen en nog steeds de Indonesische nationaliteit bezit ten. De voorzitter van de streekraad van het nabij Hollandia gelegen Sen- tani, de heer Joku. heeft verklaard, dat de gehele bevolking van Sentani weigert, onder Indonesisch bestuur in West Nieuw-Guinea te blijven. Joku heeft aan de Australische ver bindingsofficier in Nieuw Guinea, de heer P. Mollison gevraagd of de be volking van Sentani, ongeveer 8000 zielen, in haar geheel zou mogen ver huizen naar Australisch Nieuw-Gui- j nea. De heer Mollison heeft het ver- j zoek doorgezonden naar de Austra-1 lische regering. Het is intussen een groot vraag teken, of er tijdens het beheer der Verenigde Naties Nederlanders in Nieuw-Guinea zullen blyven of niet. Volgens het bestuur van de Algemene R.-K. Ambtenarenvereniging en dat van de Christelijke Werknemers Or ganisatie, heerst onder de ambte naren algemeen de wens, om zo spoe dig mogelijk na de overdracht van het Nederlandse bestuur, Nieuw- Guinea te verlaten. Daarbij werd o.a. de nadruk gelegd op de onzekerheid, die er ten aanzien van de veiligheid bestaat, als troepen van de VN moe ten zorgen voor de orde en rust. De ambtenaren-organisaties wachten op een regeling van de regering mei be trekking tot de transportmogelijk heden en een afvoerschema voor de ambtenaren. „Het gros der ambtena ren zal bly zijn als ze tot de eersten behoren die gaan vertrekken", zo zei een bestuurder van de ARKA. Men verwacht, dat slechts een uiterst minimaal percentage der ambtenaren vrijwillig onder VN zal blyven dienen. De Franse zangeres Edith Piaf is gisteren naar een ziekenhuis te Besan?on overgebracht, waar zij donderdag was aangekomen op een tournee door de provincie. Gister nacht werd zij ziek. Ijlings ontboden artsen achtten opname in het zie kenhuis noodzakelijk. Zij werd door haar aanstaande echtgenoot, de 23- jarige Griek Theo Sarapo, per auto nadr het ziekenhuis overgebracht. Oostberlijnse Vopo's hebben gisteren een 22-jarige vluchteling die door kogels in de rug en de buik was getroffen, meer dan een uur lang laten liggen. Toen zij hem eindelijk kwamen halen, was hij aan zijn verwondingen bezweken. Het drama speelde zich af bij de Charlottenburg-straat. Toen het slachtoffer samen met een andere Oostberlijner over de twee meter hoge muur wilde klimmen, werd er vanuit een huisruine in Oost-Berlijn op hen geschoten. Terwijl het de ander gelukte op Westberlijns ge bied te belanden, stortte de jonge vluchteling van de muur naar be neden en bleef op Oostbeidijns ge bied tussen prikkeldraad en tank versperringen liggen. De Westberlijnse politie zag dat de door drie kogels getroffene ruim een uur in zijn bloed bij de muur bleef liggen, zonder dat de Vopo's zich om hem schenen te bekommeren. Men hoorde hem om hulp roepen, maar kon vanuit West-Berlijn niets onder nemen. Wel wierpen Westberlijners ver bandmiddelen naar hem toe, maar dat kon de gewonde vluchteling niet meer baten daar hij telkens het be wustzijn scheen te verliezen. Ten slotte toen men de indruk had dat hij was overleden werd het slachtoff<"- door de Oostduitse volks- politie weggedragen. Honderden Westberlijners die het voorval onder hun ogen zagen ge beuren, riepen in spreekkoren minu tenlang „moordenaars, moordenaars"! naar de Oostduitse Vopo's, die toen de woedende menigte met gas- en rookgranaten begon te bestoken. De Nederlandse genie in La Cour tine is deze week in liet plaatsje Saint Remy begonnen met de aan leg van een zwembad, dat zeven hectare groot zal worden. Luitenant kolonel F. Lind hoopt het karwei in vijf dagen klaar te hebben. Er stroomt by Saint Remy, dat vijf ki lometer van La Courtin^ ligt, een heel klein beekje. Een dyk van eni ge honderden meters zai er voor zorgen, dat daar een meer ontstaat. De burgemeester van Saint Remy wil aan de oevers bungalows laten bouwen, die Nederlandse officieren zullen kunnen huren voor hun vrou wen en gezinnen. Nederland heeft daarmee twee vliegen in één klap geslagen. Het verbeterde de toch al goede verhou ding tussen de Franse bevolking en do Nederlandse soldaten en daar naast vereffent het op een niet on voordelige manier, een forse schuld, welke het aan Saint Remy heeft ten gevolge van bij legeroefeningen aan gerichte schade. Bij een ander plaatsje in de buurt, Fornac, dat iets verder ligt van La Courtine dan Saint Remy, gaat de genie het- toor Wordragen, afkomstig uit Ge- zelfde doen. Daar ligt al een dijk, maar die houdt het water niet ge noeg tegen. De genie gaat nu de dijk verstevigen. leen, die in Frankrijk vier zeer ar me parochies leidt. Hetzelfde Majoor-legerpredikant G. Leens doet hetzelfde. Deze veldpredikant heeft nu ongeveer 1600 franse fran ken bijeengebracht. Hij hoopt dat het er morgen 2000 zullen worden. Dit geld gaat naar de christelijke school te Paron. Deze school is voor kinde ren van Nederlands protestantse ge- - zinnen, die naar midden- en noord- eis wordt nog betwist! loopt tegen zyn geëmigreerd. In de- rlü HnonnnHovrt rrnlHor» Tla loorrcrn ze school zitten ongeveer 60 kinderen van 7 tot 14 jaar. Ook generaal-majoor G H. Chris- ton, commandant van de Vijfde Di visie, is bar tevreden, zoals hij zelf Tevreden De schadecommissaris majoor J de Geus, is een tevreden man. Hij heeft tot nu toe weinig moeite ge had met de toch al niet hoge scha declaims. De hoogste eis, die bij hem is ingediend dit jaar (en deze it nog betwist) loopt tegen de driehonderd gulden. De laagste eis is afgedaan met een doos siga ren en een pakje sigaretten. Volgende week als de herhalings oefeningen van de 52ste brigade van de Vijfde Divisie voorbij zullen zijn, jzei, over het werk dat de herhalers zullen er nog meer verheugd zijn. Majoor-legeraalmoezenier M. J. N. Kempener heeft bij de missen col lecten gehouden. Morgen hoopt hij f 2000.- bij elkaar te hebben, die zijn bestemd voor de Nederlandse pas hebben verricht. Kapitein-arts Sandbeek in het kamphospitaal heeft een record ge broken. Hij heeft in anderhalve week tijd drie blindedarmen moeten verwijderen. Brandt in Bonn Samen met Bondspresident Heinrich Lübke, die ter gelegenheid van de eerste verjaardag van de muur een bezoek van een week aan Berlijn heeft gebracht, kwam gisteren in Bonn burgemeester Willy Brandt aan. Brandt kwam naar de West- duitse hoofdstad voor een gesprek met Bondskanselier Adenauer, dat gistermiddag plaatsvond. De West berlijnse burgemeester bracht ver slag uit van de toestand in zijn stad en sprak verder met Adenauer over het voorstel van de Berlynse Senaat een registratie in te stellen op de toegangswegen naar West-Berlijn voor alle reizigers, die van deze we gen gebruik maken. De Berlijners hopen daarmee te bereiken dat nauwkeurig kan worden nagegaan of de Oostduitsers reizigers arresteren. Erfenis van half miljoen dollar Aaron Frosch, de advocaat in vrouw Baker en mevrouw Tsjekow, New York die de belangen van Marilyn Monroe behartigde, heeft gisteren de voornaamste punten meegedeeld uit het testa ment van de overleden filmster. Zy heeft bezittingen ter waarde van meer dan een half miljoen dol lar (1.800.000 gulden) nagelaten. Een bedrag van honderdduizend dol lar is gereserveerd voor het levens onderhoud van Marilyns moeder, Gladys Baker, die thans In een te huis voor bejaarden woont. Zy zal jaarlyks vijfduizend dollar krygen. Mevrouw Michael Tsjekow, een vriendin van de overledene, die als lerares voor dramatiek aan een to neelschool is verbonden, ontvangt een bedrag van 2.500 dollar per jaar, uit hetzelfde fonds als Marilyns moeder Het geld, dat van dit fonds is over gebleven na het overlijden van me- Er dreigt in Engeland opnieuw pokkengevaar. Gebleken is dat een driejarig jongetje dat woensdag met hei stoomschip „Oronsay' was aan gekomen, aan pokken hjdt niet aan waterpokken zoals men eerst dacht. Getracht wordt thans de 1.716 aan land gegane passagiers en de be manning van het schip op te spo ren. Het kind en de moeder zijn onder observatie in een afgelegen isolatie ziekenhuis in Kent, dat voor dit ge- va! heropend werd. Vijf andere pas sagiers die waterpokken nebben, wor- ziekenhuis verpleegd. De passagiers wordt verzocht ge durende de volgende veertien dagen in contact te blijven met hun plaat selijke gezondheidsdiensten. Indien zij dan geen symptomen vertonen, zit verder vrijuit gaar gaat naar dr. Marianne Kris, met de bepaling dat zij het zal gebrui ken voor het steunen van door haar aan te wijzen psychiatrische instel lingen en genootschappen. Marilyn Monroe heeft al haar per soonlijke bezittingen, waaronder haar kleren, nagelaten aan Lee Strasberg, die in New York haar leraar in de dramatiek is geweest. Zij heeft hier bij de bepaling gemaakt, dat hij ze, geheel naar eigen inzicht, moet ver delen onder de vrienden en collega's die zij op prijs stelde. Marilyns halfzuster, mevrouw Ber- nice Miracle krijgt tienduizend dol lar, evenals haar vroegere secreta resse May Reis. En tenslotte heeft zij vyfduizend dollar vermaakt aan een bevriend echtpaar, Morna en Hedda Rosten, te besteden aan de opvoeding van hun dochter Patricia. Soustelle in Italië gepakt De 50-jarige Jacques Soustelle voormalig gouverneur-generaal van Algerije, later minister onder presi dent De Gaulle en nog later voor aanstaand leider van hen, die zich verzetten tegen de Algerijnse politiek van het Franse staatshoofd is door de politie van Milaan aangehouden. Soustelle, die een vals paspoort bleek te bezitten, zal als ongewenste vreemdeling over de Italiaanse grens worden geleid. Soustelle is indertijd, uit protest tegen de Algerijnse politiek van De Gaulle (welke hij als verraad be schouwde van de in Algerije begon nen beweging, welke leidde tot de val van de Vierde Republiek en het weer aan de macht komen van de gene den voor de zekerheid in een ander [raai) uit de regering-De Gaulle ge treden. Verleden maand heeft hy bekend gemaakt dat hij afstand deed van het hem verleende Legioen van Eer en van de Franse verzetsmedaille zulks als protest tegen de Algerijnse poli- tiak van De Gaulle. In de Willem de Zwijger Kazerne te Wezep zijn de eer sta gerepatrieerden uit Nieuw-Gui nea aangekomen. Sergeant-hofmeester Ehlert helpt de driejarige Renata met de maaltijd. Op laatste dag Op de allerlaatste dag voor de wapenstilstand heeft nog een. Nederlands militair het leven gelaten in Westelijk-Nieuw- Guinea. Het was de 23-jarige tijdelijke reserve-tweede luitenant C. H. L. M. Moreu uit Eibergen, die een dag te voren gewond was geraakt in een vuurgevecht nabij de kampong Soem in de omgeving van Fak Fak. Zyn verwondingen leken toen van niet ernstige aard. In het ziekenhuis in Kaimana werd operatief ingrijpen toch noodzakelijk geacht. Luitenant Moreu is tijdens deze operatie over leden. Neimi's toestand aanzienlijk beter In een door negen dokters onder tekende bekendmaking van het zie kenhuis te Aosta, in de Italiaanse Alpen, waar in de 71-jarige links- socialistische leider Pietro Nenni na een val in een bergstroom is opgeno men, wordt medegedeeld dat de toestand van de patiënt „aanzienlijk beter" schijnt te zijn. Een van de negen dokters, professor Dogliotti, verklaarde gisteren tegenover ver slaggevers dat er thans reden voor een „voorzichtig optimisme" bestaat. Honderden personen hebben Nenni boodschappen gezonden, waarin zij hem een voorspoedig herstel toewen sen. Onder hen bevinden zich presi dent Segni en eerste minister pro fessor anfani. De leider der Italiaanse communis tische party, Togliatti, heeft Nenni in het ziekenhuis bezocht. Advertentie BREESTRAAT 173 Hooftstraat 88 - Alphen Nog 14 dagen (§ucf FïCt'ettws Uit het Leidsch Dagblad van 19 Aug. 1862: De Spaanse regering heeft een oorlogsfregat naar Civita Vecchie gezotiden. De paus zou zelf daartoe aanzoek bij koningin Isabella hebben ge daan, ten einde bij onver hoopte gebeurtenissen daar op de wijk te nemen. (Brievenbus) Reeds dik- ivijls is gesproken over den treurigen toestand van den iveg buiten de Witte Poort. Waarom doet de Leydsche re gering deze wegen niet over aan het Rijk, zoodat deze er voor kan zorgen?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 1