Henri het de Braekeleer in Brouwershuis Komende maanden in 1 voordeel van tegenstanders van Euromarkt Fares in Parijs voor hulp aan Algerije Hij uitte zich blij en warmvoelend Zowel positief als negatief resultaat van besprekingen Proces tegen Duitse jodenyervolgers Schilder op zijn motief betrapt 4-voudige combinatie inderdaad weel beter! CKefarme.,4' Antisemitisme in Argentinië „V.N. moeten zo nodig geweld gebruiken tegen Zuid-Afrika" AANSLAG OP HOESSEIN VERIJDELD LEIDSCH DAGBLAD DINSDAG T AUGUSTUS 1962. Sleiitelprobleem goeddeels opgelost Geen pessimistische en geen opti mistische, maar een afwachtende houding overheerst in kringen te Brussel van de gemeenschappelijke markt na de verdaging tot oktober van de onderhandelingen over En- geiands toetreding tot de Europese Economische Gemeenschap (E.E.G.). De Europese commissie, waarvan hel merendeel der leden en een deel dor ambtenaren direct na de verda ging met vakantie is gegaan, heeft in deze kwestie geen positie geko zen gezien haar rol, die in hoofd zaak de rol van een waarnemer is, zo verklaart men van bevoegde zij de. In feite schijnt men zich in krin gen van de gemeenschappelijke markt te houden aan de mening: „Geen succes, maar ook geen mis lukking", gezien bepaalde bestaande vaagheden ten aanzien van de toe komst. Men is van mening dat de conferentie, vooral de laatste fase, een aantal positieve en negatieve re sultaten heeft opgeleverd. Tot de positieve behoren: een ze ker aantal vraagstukken is opgelost, waaraan men wellicht te gemakke lijk voorbijziet. Zij strekken zich uit van de waarborgen voor de Britse landbouwers tot garanties voor de export van de industriële produkten uit de Aziatische landen (India, Pa kistan, Ceylon) die voorkomen op^e lijst van de Gemenebestlanden, die in aanmerking komen voor associa- ti met de gemeenschappelijke markt op dezelfde voorwaarden als de over zeese landen die reeds zijn verbon den met het Europa van de „Zes". Het sleutelprobleem van de Cana dese, Australische en Nieuwzeeland- se export van landbouwprodukten is voor een groot deel opgelost, hetgeen het vervolg van de onderhandelin gen moet vergemakkelijken. De sa menhang van de zes, die verscheide ne malen in gevaar was gebracht door nationale belangen en politie ke of economische verschillen is tel kenmale weer hersteld, zodat de ge meenschap een gesloten front kon vormen tegenover de Britse delega tie De onderhandelingen hebben aan het licht gebracht dat het voor de leden-landen noodzakelijk is de tot standkoming van een gemeenschap pelijke handelspolitiek 'waarvan zy onlangs de grote lijnen hebben vast gelegd) te versnellen, en toe te zien op de uitvoering van de gemeen schappelijke landbouwpolitiek, waar bij elk risco van een te soepele uit leg moet worden vermeden (zoals het geschil over de „financiële regeling" dat in de nacht van zaterdag op zondag met de Engelsen ontstond). Negatief Tot de negatieve resultaten beho ren: de onderhandelingen zijn tot oktober verdaagd zonder enige ze kerheid over hun uitslag ondanks de betrekkelijke optimistische gelui den uit verscheidene hoofdsteden en zelfs uit Londen. De eenheid van zienswijze, die de Zes ten toon hebben gespreid na de moeilijke aanpassing van de natio nale belangen, kan het bestaan van bepaalde verschillen in de gemeen schap niet verbergen, verschillen met alleen ten aanzien van het drin gende karakter en het belang van Engelands toetreding, maar ook ten aanzien van een te sterke uitbrei ding van de gemeenschap. De tijd werkt niet mee aan het bereiken van overeenstemming. En de twee maanden, die verlopen voordat de onderhandelingen worden hervat, ko men zonder twijfel ten goede aan de tegenstanders van de gemeen schappelijke markt, zowel in Enge land als in het Gemenebest. Intussen heeft de leider van de Britse delegatie, Edward Heath, gisteren in een televisierede ver klaard, dat het niet juist is dat de Fransen het overleg in Brussel in een impasse hebben gebracht. Zelfs al zou voor de hervatting van de be sprekingen vorige week overeenstem ming zynb ereikt over alle kwesties, dan zouden er toch nog bijzonder heden moeten worden geregeld z o meende Heath. In Bonn is gisteren officieel een aanklacht ingediend tegen dertien voormalige SS-ers en leden van de veiligheidspolitie wegens medeplich tigheid aan de moord op 170.000 jo den uit Polen, Oostenrijk en Duits land in het concentratiekamp Kulm- hof by Posen. Slechts drie joden zijn hier aan de gaskamers ontsnapt. Twee van hen, nu woonachtig in Israël, zullen als getuigen optreden. Zij hebben ook tijdens het proces-Eichmann getui genverklaringen afgelegd. Het proces tegen de dertien be klaagden zal aan het eind van dit jaar worden geopend en naar schat ting drie of vier maanden duren. De beklaagden hebben het hun ten laste gelegde bekend maar beroepen zich er op, aan bevelen te hebben gehoor zaamd. Formosa: 87 (loden Het aantal doden in de stad Ilan op het eiland Formosa, tengevolge van de taifoen is gestegen tot 87 en dat der gewonden tot 1.400. Ook worden nog twintig mensen vermist. De taifoen, die de stad urenlang teisterde, is later afgetrokken ln de richting van de Chinese kust. Vier betrouwbare middelen In 1 tablet doen wonderen tegen pijn en griep I Elk der vier bestanddelen van Chefarine „4" is wereldberoemd. De combinatie in één tablet werkt nóg krachtiger. Bovendien zorgt één der bestanddelen, dat ook een gevoelige maag niet van streek raakt. Glazen buisje 20 tabletten f 0.80 Handige etripverpatting 40 tabletten f 1.60 Voordelige flacon 100 tabletten f 3.50 Bij Den Helder startten giste ren 250 wandelaars voor de strand-zesdaagse naar Hoek van Holland. Een groep wandelaars onderweg bij Huisduinen. De Argentijnse regering heeft aan de Verenigde Staten gezegd streng te zullen optreden tegen anti-semi- tische handelingen, zo heeft de woordvoerder van het Witte Huis, Lincoln White, gisteren op een pers conferentie gezegd. Functionarissen van het Ameri kaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zeiden verleden week dat de Verenigde Staten tijdens informele besprekingen met Argentinië de aan dacht hadden gevestigd op de be zorgdheid die in de VS heerst over het anti-semitisme in Argentinië. BEN BELLA WIL GEHOORZAME MILITAIREN (Van onze Parijse correspondent) Fares, het hoofd van het voorlopige Algerijnse uitvoerend orgaan, bevindt zich sinds giste ren in Parijs, terwijl Ben Bella, Carpi o over Zuidwest-Afrika Victorio Carplo, ambassadeur der Phllippijnen en voorzitter van de commissie der Verenigde Naties voor Zuidwest-Afrika, heeft cr in een door bem uitgebracht rapport op aange drongen dat de volkerenorganisatie zo nodig geweld zal gebruiken om de Zuidafrikaanse Unie ertoe te be wegen gehoor te geven aan de reso luties, die de internatioale organi satie met betrekking tot het door Zuid-Afrika beheerde Zuldwest-Afri- ka heeft aanvaard. Carpio heeft, tezamen met zijn vlce-voorzitter, de Mexicaan dr. Sal vador Martinez de Alva kort geleden een bezoek van tien dagen aan Zuid- west-Afrika gebracht. Hij dringt er in zijn rapport op aan dat de commissie voor Zuidwest-Afrika op basis van zijn rapport verslag zal uitbrengen aan de Algemene Verga dering. Carpio meent dat de Verenigde Naties Zuidwest-Afrika aan het be stuur door de Zuidafrikaanse Unie moeten ontrukken. Als middelen, om dit te bereiken, beveelt hij aan: ge weld, dwangmaatregelen en sancties. Volgens Carpio moet Zuidwest- Afrika of onder rechtstreeks bestuur der Verenigde Naties worden ge plaatst, of verdeeld worden. Carpio zegt zelf te hebben vast gesteld dat de Zuidafrikaanse rege ring „in een dergelijke hachelijke positie verkeert, dat zij uitziet naar een mogelijkheid om zonder verlies van gezag te breken met de onmo gelijke positie, die zij in het verle den heeft ingenomen". Zuidwest-Afrika, een voormalige Duitse kolonie, is na de eerste we reldoorlog als een zogenaamd Vol kenbondsmandaat onder bestuur van Zuid-Afrika geplaatst. glas-in-lood-ramen, de oude 17e eeuwse stoel met het voetkussen, de twee spiegelluchters. Maar dat alles heeft hij als en tourage voor het melancholieke mannetje herschapen tot een won der van warmte en licht. Zoals hij ook, een jaar of tien later, de ver gaderzaal met het grote schilderij omtoverde tot een feestelijke, kleu rige ruimte. Heel wat anders dan de nogal sombere, niet gebruikte en levenloze 17e eeuwse zaal van thans. Ook van de kleine gang met de smalle trap heeft hij een „eigen" visie gegeven: romantischer knusser en boeiender. Voor dissertatie Men weet dat de kunstgeschiede nis nog véél meer voorbeelden kent van schilders, die men zo op hun motief kan betrappen: P. T. A. Swillens weet u in iedere Utrechtse kerk te vertellen waar Seanredam De vergaderzaal in het Brou wershuis, die er thans nog net zo uitziet als in de 17e eeuw. heeft gestaan, Vermeer's gezicht op Delft is er nog in werkelijkheid, ontelbare Zondagsschilders volgden Vincent te Aries of te Auvers aan de Oise, Weissenbruch's voetstappen klinken bij wyze van spreken nog na in de stille straten van de stadjes langs onze grote rivie ren, Parijs is in al zijn hoeken en perspectieven de eeuwen door uitgebeeld, om iedere hoek van de straat in Montmartre staat ge voor een Utrillo. Canaletto ziet men nog heden ten dage met enige verbeel ding ergens in Venetië tekenen. Zo zijn er nog velen meer: het zou een aardig onderwerp voor een disser tatie zijn! Ieder heeft op zijn manier de werkelijkheid weergegeven of her schapen. Het bijzondere van deze kleine tentoonstelling in het Ant werpse Brouwershuis is wel dat men kan zien hoe de vroeggestor- ven, als triest gedoodverfde Henri de Braekele-er zich in zijn schilde rijen en aquarellen heeft geuit als een warmvoelend, bijna biy mens. Zodat men zich afvraagt of de geest zo véél heeft geëist van het lichaam, of dit laatste zo véél heeft gegeven dat het vroeg was uitgeput leider van het politieke bureaj naar Constantine is vertrokken Zoals bekend Is Ben Bella nu machtigste man ln Algerije, ma dat wil nog niet zeggen, dat al z\ bevelen in het land worden uitg voerd. Overal in Algerije, tot in i kleinste dorpen, bevinden zich mil tairen van het vroegere bevrijding) leger, die niet zonder meer hun b voegdheden willen overdragen ai het politieke bureau in Algiers. Bi Bella is naar Constantine vertrol ken, in een poging om de gehoo: zaamheid van de militairen aan zit gezag af te dwingen. De reis van Fares naar Parj heeft een geheel ander doel. Off cieel ls gezegd, dat de reis een vo komen particulier karakter heeft e dat Fares een bezoek brengt at zyn zieke vrouw. Maar hy is nil alleen voor zyn echtgenote naar P: rys gekomen. Fares staat bekend als een realiS die zyn land zo spoedig mogelyk v redden uit de politieke en econom sche chaos, waarin het na zeve jaar oorlog verkeert. Hy is berel om samen te werken met Ben Bell mits de oogst op het land kan woi den binnengehaald en de fabrleke weer gaan draaien. Ben Bella heeft verstand genoe om te begrijpen, dat alleen hij populairste man van Algerije ka) worden, die de Algerijnen binnen d kort mogelijke tijd brood en wei geeft. Hij heeft dus zyn goedkeu ring gehecht aan de reis van Fan naar Parijs. De werkelijke bedot ling van Fares in Parijs is, om Franse regering te bewegen Algeri» financiële hulp te verlenen en dnij uit te oefenen op de naar Frankrlji uitgeweken Fransen, om naar Alge rlje terug te keren. Dat laatste geld in hoofdzaak voor de Franse amb tenaren en de Franse onderwijzers. De Franse regering ziet zich q het ogenblik geplaatst voor groti moeilijkheden in verband met di huisvesting van de half miljoei Europeanen, die dit jaar uit Algerlji naar Frankrijk zijn gekomen. Pre mier Pompidou heeft maatregele genomen om de uitvoering van he bouwprogram te versnellen. Men wi 50.000 nieuwe huizen per jaar bou wen totdat de Fransen uit Algeriji allen behoorlijk onderdak hebbel gevonden. Rond 40.000 vluchtelinge» uit Algerije krijgen financiële steui van de Franse regering. Ben Bella heeft onlangs ln ee: interview met het in Cairo verschlj nende dagblad „Al Akhbar" gezegc dat Frankrijk Algerije verarm heeft achtergelaten en alle admini stratieve documentatiemateriaal e archieven heeft vernietigd al voren zich uit Algerije terug te trekken „Toen de Algerijnen de schatkis overnamen", aldus Ben Bella, „von den we die leeg. We troffen gee frank meer aan. De Fransen name al hun geld op en vluchtten". Nieuwe regeling tussen Katanga en Union Minière Het hoofdkantoor van de Unia Minière du Haut Katanga te Brusst is in afwachting van de omtvangs van details van een nieuwe verkoop regeling die dezer dagen door de pre sident van Katanga, Tsjombe, aan d maatschappij is opgelegd, zo heef een woordvoerder van de Union Mi nière gisteravond in Brussel meege deeld. Hij zei, dat de nieuwe regeling be tekent, dat de maatschappij voor mi neralen die uit Katanga voor verkoo; op de wereldmarkt worden geëxpor teerd, een bedrag in harde valuti moet beltalen overeenkomende me 75 procent van de waarde van mineralen aan de Katangese greni De woordvoerder verklaarde, dat d nieuwe regeling geen verhoging va: de inkomsten van Katanga uit dl door de Union Minière gewonnei mineralen koper, kobalt en anden metalen betekent. Katanga za niet meer krijgen. Het wil slecht voordat de mineralen werkelijk ver kocht zijn, een gedeelte van de op brengst ontvangen", aldus de woord voerder. Volgens hem komt 75 procent var de grenswaarde overeen met onge veer 65 procent van de uiteindelijk( verkoopwaarde. De overige 35 pro cent bestaat uit afzet-, transport- er raffinagekosten en de winst van dt maatschappij. Waarnemers in Brussel verklaarden echter, dat de nieuwe regeling eet „indrukwekkend bedrag aan contanl geld" in Tsjombes schatkist zal doer vloeien. Electra verongelukt: niemand gewond Oeen van de zeventig inzittendei werd gewond, toen gisteravond eer Electra van de American Airlines na bij het vliegveld van Knoxville in Tennessee verongelukte. Het toestel werd wel zwaar beschadigd, maar vloog niet in brand. Het ongeluk gebeurde doordat de linkervleugel van het vliegtuig dt grond raakte tijdens de landing Hei toestel naderde het vliegveld tijden! een zwarp reepnhnl De Marokkaanse veiligheidsdienst heeft gisteren bekendgemaakt, dat tien dagen geleden in Tanger drie Palestijnen zijn aangehouden die van plan zouden zijn geweest, ko ning Hoessein van Jordanië tijdens een bezoek aan Marokko te ver moorden. Het drietal was aangehouden op 27 juli, de dag waarop de Jordaanse vorst aankwam. Met het oog op deze arrestaties werd omtrent het bezoek van koning Hoessein en diens vertrek op maandagochtend de grootst mogelijke geheimhou ding betracht, zo wordt van gezag hebbende zijde in Tanger verno men. De drie arrestanten zouden deel uit maken van een grote organisatie die de Jordaanse koning buiten zijn land zou willen vermoorden. De arrestanten zijn de zakenman Za karia el Taher, de recidivist Sobhi Sjanin en een Libanesek apper uit Casablanca, Riad. Zakaria el Taher en Sjanin waren met valse pas poorten uit Zwitserland gekomen. Eerstgenoemde zou tweemaal in Amman door een krijgsraad bij verstek ter dood zijn veroordeeld wegens terroristische aanslagen in de Jordaanse hoofdstad. Philippijnen eisen Brits Noord-Borneo ep De Philippijnse regering heeft aan Engeland en de federatie van Ma- lakka doen weten, dat zy van plan ls haar aanspraken op Brits Noord- Borneo te handhaven, ondanks de nkondiging van de vorige week, dat deze landen binnen een jaar de fe deratie Malesië in het leven zullen roepen, waarvan Brits Noord-Borneo deel zou uitmaken. Volgens de Phllippynse regering is dit gebied nooit aan Engeland over gedragen, doch slechts verpacht. Pakistaanse president wil confederatie met Perzië en Afghanistan De president van Pakistan, maar schalk Ajoeb Khan, heeft bU 'n open bare by eenkomst in Quetta een con federatie van Pakistan, Perzië en Af ghanistan voorgesteld. De inwoners van deze drie landen vormen prak tisch één volk, zo zei hy. Wanneer de verschillen tussen de regeringen wor den opgeheven staat niets de een wording van de drie landen meer in de weg. Zonder het woord confede ratie te noemen zei Ajoeb Khan dat de drie landen door toenadering be ter in staat zullen zyn zich te ver dedigen. (Van onze correspondent te Brussel) HET kleinste museum van Antwerpen heeft de kleinste ten toonstelling van het seizoen: in het, korte tijd geleden, gerestaureerde Brouwershuis hangen vijf schilderijen, één teke ning en één ets van Henri de Braekeleer, die alle betrekking hebben op het huis, waar men ze thans kan zien. Het Brouwers huis is oorspronkelijk een soort watermachine geweest, die de omliggende brouwerijen, zestien in getal, van zuiver, althans van redelijk zuiver water heeft voorzien. Het plan ervoor was van de 16e eeuwse Antwerpse zakenman, grondspeculant, bouw kundige en stedenbouwer Gilbert van Schoonbeke afkomstig. Zó goed heeft het gewerkt dat nog kort voor de tweede wereldoor log één brouwery werd bediend. Toen werd de zuiverheid van het water door een bacteriologische dienst niet voldoende meer bevon den. In 1933 werd het museum ge opend, enige jaren geleden is het geheel gerestaureerd. Men kan on der het gebouw nog de grote ver gaarbakken zien, de tredmolen, waarin door paarden werd rondge lopen en het water aldus met pom pen naar een tussenverdieping om- hooggebracht, de werkplaats met de oude gereedschappen en als pièce de milieu de vergaderzaal van de brouwers, die zich bevindt op wat de Antwerpenaren „het schoonver- diep" plegen te noemen. Het is een ruimte, die haar 17e eeuwse karakter vrijwel geheel heeft bewaard: vloer van marme ren tegels, goudleer behang, schouw met getorste zuilen, een oude ar chiefkast. balken, zoldering met kristallen luchter, een houten beeld van Sint Arnoldus, de Schotse pa troon van de brouwers en twee gro te schilderingen van de Italiaanse schilder Antonio Pellegrini, in op dracht van de brouwers in 1717 gemaakt. Belangrijke figuur Bij elkander ls het, met de aar dige kleine gang en de houten trap misschien niet zo veel, maar wie van oude dingen houdt, kan er toch wel zijn plezier aan beleven. Dat heeft namelyk ook de Antwerpse schilder Henri de Brae keleer gedaan. Hy werd in 1840 in de Scheldestad geboren. Zijn vader, Ferdinand, was er ook schilder en van hem heeft hy les gehad even als van zijn oom, de eens befaam de historieschilder Henri Leys. De publieke waardering is voor de schilder betrekkelijk laat gekomen. De laatste jaren van zyn leven heeft hy weinig gewerkt. Hij was 48 jaar toen hij 20 juli 1888 over leed. Hij wordt thans algemeen, met Ensor en Permeke ,tot de be langrijke figuren van de moderne Vlaamse schilderkunst gerekend. Men zou hem misschien wel de Thys Maris van die schilderkunst mogen heten wanneer men dan daarmee zou willen zeggen dat De Braekeleer een dromer is geweest, een mens, die genoeg had aan de stille beschouwelijkheid der dingen om er in fantasie op voort te bordu ren. Geen hemelbestormer in zijn kunst maar wel een zoeker, een schouwer, een impressionist-op-zijn manier die zocht naar het licht dat straalt en omhult en verwarmt en milder maakt. In het Brouwershuls heeft hij, eerst in 1875 toen hy er „De man ln de stoel" schilderde en later, zo De man in de stoel, geschil derd in 1875 door Henri de Braekeleer in de grote verga derzaal van het Antwerpse Brouwershuis. rond 1885, kort voor zyn dood toen hy steeds weer zyn schilderyen placht te hernemen en by te wer ken, een paar motleven gevonden. Men heeft ze thans zo opgesteld dat het ls alsof de bezoeker naast De Braekeleer staat en over diens schouder schlldery en motief be kijkt. Hy kan dan twee dingen consta teren: dat De Braekeleer feilloos, fotografisch juist de interieurs van het huis heeft weergegeven en dat zyn schilderyen en aquarellen van het onderwerp een warmer, een zon niger, een men zou willen zeggen: harteiyker en menselyker beeld geven van de werkelykheid van thans. Toch zal er in die byna 100 jaar niet zo veel zyn veranderd, goudleer behang verkleurt niet snel, het licht, dat van buiten komt, is niet veel gewyzigd want de be bouwing in de omtrek bleef vrywel eender. Het is dus de schilder ge weest, die dat alles zo heeft gezien en geschilderd dat de wereld van zyn doeken en vellen papier er ge lukkiger uitziet dan de realiteit. Is het niet wonderlik dat thans te bemerken? Terwyl men juist De Braekeleer zwaarmoedigheid en be sluiteloosheid, zekere geestelyke onrust en zelfs „angst en benepen heid" heeft toegerekend. De be schouwer van het jaar Onzes Heren 1962 vraagt zich af, of het toch allemaal niet anders is geweest en of diezelfde De Braekeleer niet al zyn liefde en genegenheid en wie weet nog welke gevoelens in zyn schilderyen heeft gelegd. Eigen visie Wat de vorm betreft, zo kan men b.v. aan „De man in de stoel" zien, heeft hij zich pynlyk nauwkeurig j gehouden aan wat er was en is te zien: het houten beeldje van Sint Arnoldus, de schets van Pellegri ni voor het schilderij boven de schoorsteen (hoeveel knapper ls die schets dan het grote uitgewerkte fi guurstuk), het goudleren behang, de betegelde vloer, de openstaande m

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 4