Soebandrio noemt eerste
contacten „bemoedigend"
Spaak en Gaitskell in
conflict in Brussel
Deze week nog meer wijziging in
Britse kabinet (op lager niveau)
Grote moeilijkheden
moeten nog komen
Strijd tegen para 's
nu bijna ten einde5
Vandaag voortzetting overleg in Washington
Zes papoea's
bij Soekarno
Schout hij nacht Reeser:
Engelsen willen dat wij
hen voor EEG komen smeken9
WEEKBERICHT
Macmillan zet z'n kegelspel
voort: gaat hijzelf ook?
MARGARINE
GOEDKOPER
(£)uc/ Qtie
tettws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 16 JULI 1962
No. 30704
y" Directeur: e. A. e. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week.
DAGBLAD
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze correspondent te Washington)
Na een onderbreking van anderhalve dag in het weekeinde
werd het vooroverleg vanochtend bij Washington hervat Maliks
partner Soedjarwo is thans ook in Amerika gearriveerd c jan de
discussie deel te nemen. Dit wijst erop, dat men thans he adium
nadert van serieuze besprekingen over de kern van de zaak.
Diverse symptomen doen echter verwachten, dat de onderhande
lingen moeilijk zullen zijn.
Malik heeft, zoals verioacht, vorige week terstond verzocht om een
duidelijke verklaring omtrent het Nederlandse standpunt ten aanzien van
het plan-Bunkei'. Het antwoord daarop kon prompt worden gegeven en
I Malik heeft daarover in een telegram aan Djakarta verslag uitgebracht.
Gistermiddag had Malik nog geen bericht terug ontvangen, doch men
kreeg de indrukdat het overleg vandaag toch intensiefzou worden
I voortgezet.
heet zal worden gegeten, als zij
thans wordt opgediend. Enige be
duchtheid voor een Nederlandse nei
ging tot tijdrovend perfectionisme
kan mede van invloed geweest zijn
op wat Indonesisch uitgangsstelling
schijnt te zijn. Nu is een zo vlot
mogelijke liquidatie van het probleem
natuurlijk een redelijk doel. maar
men moet voorzien, dat de Nederlan
ders de Indonesische methode van 't
royale gebaar zullen beschouwen als
liquidatie in een vloek en een zucht.
Men gebruikt wel eens het woord
.conclave" voor de diplomatieke con
ferentie, maar anders dan bij de
pauskeuze zijn de deelnemers niet
verplicht daar bij elkaar te blijven
totdat een akkoord bereikt is. Zater
dag met lunchtijd is men uiteen ge
gaan.
Van Roijen ging naar zijn eigen
buitenverblijf nabij Warrenton in
Virginia. Malik ging logeren in de
ambtswoning van zijn collega Zain
in Washington.
Nu Soedjarwo vandaag 'van de
partij zal zijn wegen de delegaties
samenstelling weer tegen el
kaar op. Helaas kan men uit dit
evenwicht in numerieke sterkte op
dit moment nog niet concluderen,
dat de wederzijdse inzichten in har
monie gebracht zullen worden. Tot
zover onze Amerikaanse correspon
dent.
Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, begrepen te worden".
Bij het onderhoud tussen president
Soekarno en de Papoea-delegatie was
ook de Papoea-student A. Ronsoem-
bre aanwezig, die enkele weken gele
den uit Amsterdam verdween en van
uit België een brief aan premier De
Quay stuurde, waarin hij zei dat
zijn verblijf in Nederland hem de
ogen had geopend. Ronsoembre deel
de toen mee, dat hij zich zou aan
sluiten bij het Indonesische vrijwil
ligerskorps.
De overkomst van Soedjarwo is
nog een definitief teken, dat de op
heldering, die Nederland heeft gege
ven. Djakarta heeft bevredigd. Soed->
jarwo is namelijk vertrokken voor
dat Maliks telegram daar was aan
gekomen. Maar een uitlating van
Soebandrio in Djakarta hij noem
de het eerste contact „bemoedigend"
doet niettemin verwachten, dat
de Indonesische delegatie opdracht
zal krijgen de situatie verder te ex
ploreren al voorziet Soebandrio ook,
dat nog een lange weg zal moten wor
den bewandeld.
Men had reeds lang voorzien, dat
het overleg moeilijk zou worden zo
dra men zou gaan proberen het
plan-Bunker in grote lijnen om te
zetten in een realistisch werksche
ma. Dan zou men oa. toekomen aan
vragen als de volgende: hoe wordt in
de praktijk de overdracht georgani
seerd van de administratie van de po
litiemacht?
Of een andere vraag: welk poli
tiek stelsel zal gelden, nadat Indo
nesië het beheer zal hebben overge
nomen en welk rechtssysteem? En zo
zijn er nog veel meer problemen.
Verouderd
Het overleg zal echter nog des te
moeilijker worden omdat thans wel
duidelijk wordt, dat Indonesië de
schets, die Bunker ontworpen heeft
ten dele reeds als verouderd be
schouwt. We laten het Indonesische
standpunt zo concreet mogelijk vol
gen.
Bunker, aldus de Indonesiërs, heeft
precondities van beide partijen in
zijn plan opgenomen. Dat plan werd
door beide partijen nu aanvaard.
Over de moeilijkheid van precondi
ties is men dus heen.
„Laten wij", aldus de Indonesiërs,
„Nu geen kruidenierspolitiek gaan
voeren. Laten wij een royaal gebaar
maken en niet legalistisch vasthou
den aan die termijn van twee jaar.
President Soekarno heeft immers al
tijd al gezegd, dat hij de kwestie nog
voor 1963 wilde oplossen
Daarom stuurt Indonesië erop aan
de periode van overdracht van het
beheer te verkorten of symbolisch te
maken. De Verenigde Naties zouden
daardoor van moeilijkheden ontlast
worden en de betrekkingen tussen
Nederland en Indonesië zouden door
dit royale gebaar worden gebaseerd
op vertrouwen en niet langer worden
gekenmerkt door knibbelarijen.
Tot zover het Indonesische betoog.
Zelfs een kind in de diplomatie kan
begrijpen, dat 't overleer uiterst moei
lijk zal worden indien Indonesië op
dit standpunt blijft staan. Ambassa
deur Van Roijen beschikt over ruime
volmacht maar men kan moeilijk
veronderstellen dat hij gemachtigd
zal zijn het plan-Bunker als ver
ouderde schets in de prullenmand te
gooien en het royale gebaar te maken
dat Indonesië schijnt te verlangen.
„Conclave""
Natuurlijk *is het mogelijk dat de
nasi-goreng der Indonesiërs niet zo
Papoea's
De uit zes Papoea's bestaande de
legatie uit Nederland is na haar aan
komst in Indonesië ontvangen door
president Soekarno in zijn paleis te
Bogor. Soekarno zei tot de delegatie
leden, dat het geen bluf was als hij
zei. dat het Indonesische volk vast
besloten is om westelijk N.-Guinea
nog dit jaar te „bevrijden". Hij sprak
ten stelligste beweringen tegen, vol
gens welke de strijd om westelijk
Nieuw-Guinea van de Nederlanders
te bevrijden alleen een idee van hem
zelf zou zijn en voegde daaraan toe:
„Wat kan één man doen tegen de
wil van negentig miljoen mensen? En
dit schijnt niet door de heer Luns, de
Op het vliegveld had de leider van
de Papoea-delegatie, A. F. Indey
(belasting-ambtenaar). verklaarde:
„Broeders en landgenoten, wij zijn
verheugd naar Indonesië, ons moe
derland te kunnen terugkeren. Wy
behoren tot een en dezelfde natie en
wij zullen gezamenlijk meewerken
aan de opbouw van ons land". In^cy
zei voorts, dat de delegatie naar In
donesië was gekomen, omdat alle
voorlichting over dit land, die zij in
Nederland kregen eenzijdig was.
De commandant van de strijdkrachten in Nieuw-Guinea, schout
bij-nacht Reeser, heeft verklaard, dat de actie tegen de Indonesi
sche parachutisten ..ontegenzeglijk in een afgelopen stadium is
gekomen".
Op zijn wekelijkse persconferentie vijandige houding van de Papoea's.
in Hollandia gaf hij uiting aan zijn
voldoening dat „grote aantallen pa
rachutisten zijn begonnen zich over
te geven". Hij noemde dit het resul
taat „van zelfbeheersing van onze
kant". Deze hield in, nodeloze verlie-
zpn aan Nederlandse zijde te voorko
men en de infiltranten in beweging
te houden en geen rust te gunnen,
„het opjagen en uithongeren van de
parachutisten die bovendien geen
steun van de bevolking hebben gekre
gen begint nu vruchten af te wer
pen". aldus de heer Reeser.
Hij sprak zijn grote tevredenheid
uit 'over de tegen de para's gevoerde
acties en zei. dat van de ongeveer
duizend sinds december van het vo
rig jaar in Nieuw-Guinea over zee of
door de lucht gelande infiltranten
„nog een bijzonder klein aantal is
overgebleven". Hij voegde hieraan toe
„uiteraard niet te kunnen voorspel
len wat er nog gaat gebeuren. Ten
slotte ligt het initiatief niet aan on
ze kant", zo zei hij.
Sisnoto niet
Op de persconferentie werd voorts
meegedeeld, dat de actie bij Kaima-
na na de overgave van 52 parachu
tisten vorige week, wier voorraden
tevoren voor het grootste deel in Ne
derlandse handen waren gevallen,
vrijwel afgelopen is. Onder de gevan
genen bevindt zich echter niet de
luitenant Hiro Sisnoto die zich de bij
naam van „fanatieke luitenant" ver
wierf door het neerschieten van eigen
mensen, die zich wilden overgeven.
Zijn naam kwam ook in het nieuws
door zijn dagboek dat bij een over
val van een Nederlandse patrouille
op een van zijn bivaks werd buitge
maakt en waarin hij zijn ontgooche
ling uitsprak over het- uiblijven van
versterkingen uit Indonesië en de
Kaimana is na Teminaboean het
tweede infiltratiegebied, waar volgens
de officiële gegeven de parachutisten
zo goed als uitgeschakeld zyn.
Schout-bij-nacht Reeser bevestigde
op zijn persconferentie voorts nog,
dat op een aantal plaatsen eenheden
mariniers zijn vervangen door die
van de landmacht om hen vrij te
maken voor hun amfibische taak en
de vorming van een mobiele reserve.
Franse (luikkogel
op de bodem van
de Koerillentrog
De Fran.se bathyscaaf (duikkogel)
„Archimede" beeft gisteren ten noor
den van Japan de bodem van de
Koerillentrog bereikt, 9.208 meter on
der de zeespiegel. Het duikapparaat
is tien uur onder water geweest,
waarvan drie uur op de grootste
diepte.
Volgens een communiqué hebben
de twee inzittenden, Huto en Wilm,
vastgesteld dat de bodem van de
trog uit zeer zachte modder bestaat.
Zij namen daar veel leven waar,
vooral een soort zeeveder, op veren
lijkende bloemdieren.
De bereikte diepte is geen record.
In 1960 kwam prof. Jacques Piccard
aan boord van de „Trieste" op een
diepte van 11.520 meter. Het is.ech
ter wel de diepste duik in de Koe
rillentrog. Men had overigens geen
record op het oog, want het doel was
vooral van wetenschappelijke aard.
De Commissaris der Koningin
in Zuid-Hollandmr. J. Klaasesz
heeft zaterdag in Vlaardingen
het Museum voor de Neder
landse Zeevisserij geopend. Na
afloop werd hem een pakje
vijgen aangeboden als herinne
ring aan een vroeger Vlaardings
gebruikwaarbij deze vruchten
werden gegeven aan jongens, die
koppen van vissen afbeten alvo
rens deze verder bereid werden.
Mr. Klaasesz liet zich de zuid
vruchten goed smaken.
Helikopter van
VS in Vietnam
neergeschoten
Vijf voorwaarden
(Van onze Brusselse correspondent)
Zondae en vandaag zün in Brussel
de socialistische afgevaardigden van
de landen, die deel uitmaken van de
eeg, bijeengeweest. De opzet was te
komen tot een gemeenschappelijke
positie. Maar aan de eendracht man
keerde nogal het een en ander. Tus
sen Hugh Gaitskell, de leider van de
Labourparty, en Paul-Henri Spaak,
de Belgische minister van Buiten-
Een helikopter Tan het Ameri- landsf z/k™. k"»um. to' "n
kaanse leEer. met vijf Amerikanen woordenduel. waarbij Spaak de En-
ppkman tehnrn van ronhol r
en twee Vietnamezen aan boord, is
zondag-hr~ZTiid-Vietnam neergescho
ten door communistische guerrilla-
troepen. Het toestel kwam brandend
tussen de bomen terecht. Het was
opgestegen om voorraden over te
brengen. Later trof men een Ame
rikaanse officier, die slechts zeer
lichte verwondingen had opgelopen,
in goede welstand aan op een af
stand van vijftien k.m. van de plaats
waar het toestel was neergestort. De
overige inzittenden worden nog ver
mist.
Goed bewapende communistische
guerrillastrijders hebben Zuidvietna-
mese valschermtroepen aangevallen.
Een Amerikaanse kapitein, die zich
als militair raadgever bij de para
chutisten bevond, sneuvelde, terwijl
zeventien parachutisten werden ge
dood. De aanval werd op ongeveer
65 kilometer ten noorden van Saigon
uitgevoerd. De guerrilleros lieten
eerst landmijnen ontploffen om ver
volgens de Zuidvietnamezen onder
vuur te nemen. De aanvallers werden
tenslotte verdreven.
gelsman scherp van repliek diende.
Gaitskell had de nadruk gelegd op
de relaties van Engeland met de lan
den van het Gemenebest. Hij herin
nerde eraan, dat de Engelse aanslui
ting bij de EEG in Engeland hele
maal niet unaniem wordt toegejuicht.
Het zou volgens hem geen economi
sche ramp zijn, wanneer Groot-Brit-
tannië er buiten zou blijven en het
wél deelnemen zou evenmin een
economische reddingboei betekenen.
Hij noemde verder vyf voorwaarden
voor de aansluiting van Engeland:
a. er kan geen sprake zijn van het
aansluiten van Engeland by een
politieke federatie; b. Groot-Brittan-
nië moet zijn verplichtingen tegen
over de leden van de z.g. „Kleine
vrijhandelszone" (EVA) nakomen; c.
de Britse landbouw moet garanties
krijgen; d. de belangen van het
Gemenebest moeten in haar geheel
gevry waard blyven; e. Groot-Brit-
tannië moet over een zelfde zetelrecht
beschikken binnen de EEG als
Frankrijk, Duitsland en Italië. Daar-
by stelde hy voor dat dit zetelrecht
beperkt zou zijn. Een groot land zou
WEINIG VERANDERING
De Bilt verwacht van heden- tot I
morgenavond: In het algemeen veel
bewolking en overwegend droog weer.
Zwakke tot matige noordelijke wind.
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
STRANDVERWACHTING
Hogedrukgebied versterkt zich bo
ven West-Europa en brengt ook mor
gen droog weer met een afnemende
bewolking. Zwakke noordelyke wind.
Overdag 18 tot 20 graden. Zeewater
16 graden.
Vooruitzichten: Iets warmer met
meer zon. Zondag viel de meeste re
gen langs onze kust, in Scheveningen
(15 mm.) en Noordwijk (10 mm.).
17 JULI
Zon op: 4.39 uur; onder: 20.52 uur.
Maan op: 20.53 uur; onder: 4.33 uur.
Hoogwater te Katwyk te 2.47 en 15.17
uur; laagwater te 10.59 en 23.26 uur.
i Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
het slechts kunnen uitoefenen samen
met een klein land.
„Ik ben ongerust"
Spaak heeft daarop by na een uur
lang van repliek gediend. Het zetel
recht, zoals Gaitskell dat wilde, heeft
hy verworpen. Hij zei. dat hij niets
voelde voor een dergelijke combina
tie van de zetels van grote en kleine
landen. Een groot land zoals Frank
rijk, zo merkte hij op. zou bijvoor
beeld zyn zetelrecht niet kunnen uit
oefenen zonder de steun van een
klein land als België. Dat voorstel
heeft men zeker gedaan omdat men
de volkomen overeenstemming tus
sen myn ideeën en die van generaal
De Gaulle kent.
Spaak heeft verder verslag uitge
bracht over de onderhandelingen met
ander derde landen. Hy stelde voor
dat men de vraagstukken die daarop
betrekking hebben zonder dat de
EEG van methodes en politiek doel
zou veranderen, zou behandelen.
Toen hy de vergadering verliet ver
klaarde hij aan de journalisten die
haar niet hadden mogen by wonen:
„Het is helemaal niet goed en ik ben
ongerust. In feite was het zo dat de
Engelsen voorwaarden hebben gesteld
voor het samengaan van de EEG
met het Gemenebest. Het leek wel of
zij wilden dat wy hun op onze knieën
zouden komen smeken om by ons te
komen.
De Zes, zo zei Spaak nog, zijn niet
de vragers, maar de landen die zich
op een of andere wyze willen aan
sluiten. Zij komen thans allemaal
tegelyk en ze willen onze werkmetho
des weigeren. Het gaat er niet om
voorwaarden te stellen maar er moet
worden onderhandeld. Anderzijds
plaatst Engeland ons voor een dilem
ma. Wanneer wij een aansluiting
accepteren riskeren wij voor lange
tijd de politieke ontwikkeling van
Europa geblokkeerd te zien.
systeem
vormt.
een remmende factor
V ooruitstrevende
vleugel is naar
voren geschoven
(Van onze Londense
correspondent)
Gedurende het weekeinde,
toen de stofwolken van de door
Macmillan veroorzaakte poli
tieke aardbeving enigszins D,„J
waren nnnefrokken en het ver- om na&en°es uitsluitend op monetai- penter en anderen naar voren te
waren opgetroKKen en net ver re maatrege,en te vertrouwen. schuiven.
anderde landschap zichtbaar Macmilian kan nauwelijks afwy- Macmillans kegelparty is trouwens
werd, kon worden vastgesteld ken van Lloyds klassieke recept, dat no? nïet ,over
dat de Britse premier een dubbel idö Britse regering de tering naar de
aat ae oriuse premier een uuuue nPrmg mQet zetten> maar Macmillan
motiet voor zijn handelswijze kan geen kanseliers verdragen,
had, n.l. opportunisme, met het
oog op de strijd om Engelands
nieuwe wegen durven In te slaan, om
7.0 dan eindelijk, nu zijn partij in
levensgevaar verkeert, een kans te ge
ven en zodoende de politieke crisis te
bezweren.
Dit is dan vooral het antwoord op
d. nieuwe lokstem van de liberalen
die met hun leider Grimand ook
„Kennedy"-manieren willen aanne
men.
De Bond van Nederlandse Marga
rinefabrikanten heeft bekend ge
maakt, dat In verband met een da-
I ling van de prijzen van bepaalde
grondstoffen de consumptieprijs van
De speelruimte voor Maudling. de Macmillan tracht zijn kabinet
nieuwe kanselier van de schatkist, is thans een zo liberaal mogelyk gezicht
daarom beperkt. Zijn voorganger Sel- te geven. Dit. is al eer met succes ee-
wyn Lloyd wordt verweten, dat beurd. De Tories waren nl. onder in-
zijn anti-inflatiepoiitiek te negatief vloed van een vernietigende neder-
en te eenzijdig was en dat hy daar- iaa<? van 1945 tot een moderne poli-
aan te stug heeft vastgehouden, toen 1 titk bekeerd, zodat de kiezers zes jaar
het politiek en vooral ook eco- later beseften, dat het niet meer no-
nomisch noodzakelijk was een dig was Labour te stemmen om pro-
kltin rukje aan het roer te geven. gressief te zijn
I 'oyd krijgt dan ook te horen, dat Macmillan heeft thans zyn grote
hij louter de slaafse dienstknecht troefkaart gespeeld, door zyn vooruit-
var. het departement van Financien snevende vleugel Butler. Macleod,
is geweest en dat de tijd voorbij is Heath, Maudling, Boyl°, Boyd Car-
In de loop van deze week zullen,
iqii naar verwacht wordt, nog twintig an-
die j dere leden van de regering, die geen
al te dogmatisch zyn. Daarom ging Idefduitmaken van het kernkabinet,
Lloyd overboord hij wilde voorlo- w°rden omvergeworpen,
pig nog star vasthouden aan zyn in- vraag dringt zich echter steeds
middels illusoir geworden loon- en|mcer op. °f Macmillan zelf nog in
- - - Izyn verjongde ploeg thuishoort!
toetreding tot de EEG en vooral D
i salarisstop voor overheidsfunctionaris yii
wegens de opdoemende alge- iseii en aail de ki-edietbesnoeiing Door Butler in feite a,s zyn opvol-
mene verkiezinqen, en economi- jzoals ook enkele jaren geleden Thor- lR^r ,te, installeren, heelt hij in elk
I neycroft als kanselier overboord ging. £evaj|de mogelijkheid geschapen zelf.
omdat hy weigerde soepel te zijn. zonodig, van het toneel te verdwy-
Lloyd wordt door velen verant- rel'
woordelijk gesteld voor de vererge
ring van Engelands economische stag Zy die Macmillan al zo lang ge-
natie. waardoor de Britten by de rest brek aan leiderschap en vooral onge-
ww. van de wereld op het gebied van pro- motiveerde luchthartigheid hebben
TT „ii iduktiviteit en export nog altyd ach- verweten, beschuldigen hem van laf-
achtergebleven Engeland zitten [trraan hinken. jhrid, omdat hü voor zijn eisen po-
Iftiek anderen de bons heeft gegeven.
"Volgens sommigen, zal Macmillan
sche noodzaak.
Maar niemand verwacht won-
deren van Macmillans harde
maatregel, want de oude kwalen
van het in tal van omzichten
klasse van 36 cent per pakje van 250
gram met ingang van vandaag
kan worden verlaagd met één cent
per pakje.
en zijn bovendien niet van i
Militair besluit
over het geschil
in ALGERIJE
Afgevaardigden van de zes Alge
rijnse willaja's (militaire districten)
zyn zondag in het geheim ergens in
Algerije byeen gekomen om een op
lossing te zoeken. Zowel Ben Khedda
als Ben Bella zou met dit overleg
hebben ingestemd. Het resultaat der
besprekingen zou waarschijnlyk van
daag of morgen bekend zijn.
Daar de leiders der willaja's op het
ogenblik de eigenlijke macht in het
land in handen hebben zal hun be
slissing vrywel bindend zyn vooralle
partyen, mits zy het onderling eens
kunnen worden, want zy zouden zelf
ook verdeeld zyn.
Uit het Leidsch Dagblad van jt
17 Julij 1862:
Van te Londen heersende t
Zo n uitrusting was wel nodig i einde een bezoek aan het strand
voor wie in het afgelopen week- bracht!
drukte heeft men een denk- t
uitsluitend binnenlandse aard,. Jongeren aail 1)0(1 liadaTd, ÈÊT&ek'neenmét'ïiïd j tinnen "éénuu ^dagelijks *361
omdat bij de steeds weer opdui- of faiikant resultaat hun beslag heb- j J omnibussen door de stad rij- t
kence crises in de betalinqs- Macmillan probeert zijn kabinet len gekregen en nog voor de nieu- \f d'U. i
3 thans een „Kennedy"-karakter te we tussen nu en eind 1964 te houden r f
geven, door de briljante jongeren, die I verkiezingen misschien al heengaan. 1
crises in de betalings
balans het internationale valuta-
