Toekomst houdt velen in
W est- ieuw-Guinea
bezig
Rotterdamse molen
door brand vernield
ERHARDS REPUTATIE HEEFT
GEVOELIGE KNAK GEKREGEN
Voor Nederlanders geen keus
Wat
i vanneer
wie
hoe
Steeds sterker twijfel aan
zijn politieke talenten
GESLAAGDE LEERLINGEN
HUISHOUDSCH. KATWIJK
Instituut voor
veiligheid in
het verkeer
GRANT
-
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 13 juli 1962
Derde blad no. 30703
(Van onze correspondent in Hollandia)
Het plan-Bunker blijft de gemoederen op
ieuw-Guinea bezighouden. Steeds meer men-
n raken ervan overtuigd, dat er geen alter-
■tief is voor Nieuw-Guinea en dat het op den
iur dus wel tot uitvoering van dat plan zal
)men. Wat meer is: de meesten van hen den-
I |n, dat het wel niet zo lang zal duren voor het
iver is ook. Een overdracht van het bestuur
/er West-Nieuw-Guinea aan de Verenigde
aties vóór 1 januari 1963 wordt algemeen heel
innemelijk geacht. Dat maakt dan ook dat
en zich nu reeds aan het oriënteren is op wat
dan zal gaan gebeuren. Heel weinig is daar
in nu natuurlijk nog maar bekend. Welke
Van anti tot pro
verschijnt hier in Hollandia
semaal per week een gestencild
adje, de „Seruan Papua Barat",
t wordt uitgegeven door de Tugu-
ie gemeenschap hier. Die Tugu-
:en zijn bij de soevereiniteitsover-
tcht aan Indonesië hierheen ge
nen, omdat ze niet onder Soekarno
den komen. In Indonesië vormden
een besloten christengemeenschap
de kampong Tugu dicht bij Dja-
rta, en dat is hier zo gebleven,
t blad, dat ze uitgeven is fel anti-
ionesisch, ook al zijn de schrijvers
feite dus zelf Indonesiërs. Tot voor
rt sprak uit dit blad nog de hoop
t West-Nieuw-Guinea een zelfstan-
;e staat zou kunnen worden, waar
Tugunezen rustig zouden kunnen
jven leven. Wat inmiddels niet
gnam, dat men reeds toestemming
eft aangevraagd en gekregen om
geval van overdracht naar Suri-
me te emigreren. Blijkbaar had-
de Tugunezen echter toch nog
op, dat het niet zover zou hoeven
komen, want nu pas is de „Seruan
pua Barat" begonnen met een
ïeldpartij op Nederland en dr. Van
ijen, die hen voor de tweede maal
an „verkopen". Het is voor de Tu
nezen tenminste eens iets anders
op te schelden als altijd maar
donesië en Soekarno
„Verkopen"
Een merkwaardige gewoonte van
ze Tugunezen is het overigens in
yn blaadje altijd te doen alsof zij
"poea's zijn en alsof men bezig is
land te verkopen. Dat komt
Èwens uit de naam van hun blad
taald: „Oproep van West-Pa-
reeds tot uitdrukking. Het is
gewoonte, die ook veel Papoea's
iteert, die vinden dat zij hun eigen
mtjes wel kunnen doppen. Zo is
t ook de vraag of het nu wel zo
ukkig is als in een Maleis politiek
laretpro gramma van Radio-Biak
ïand, wiens accent duidelijk ver-
idt, dat hij een Nederlander is,
ft: „Wij Papoea's willen niet onder
lonesië, wij willen een vrij West-
poea, los van Soekarno en Djoean-
Zulke dingen maken dat men
h gaat afvragen waar de stem van
Papoea's zelf nu eigenlijk is.
ïu is die er natuurlijk wel, maar
geprononceerd is hij stellig nog
it. Er zijn enkele weinig beteke
nde gestencilde blaadjes, die door
poea's worden uitgegeven. Maar
5 gedrukte weekblad Pengantara
een uitgave van de Nederlandse
volkingsdienst. En daarnaast kun-
m de Papoea's zich natuurlijk doen
ren in ingezonden stukken in bla-
n als de Nieuw-Guinea Koerier (het
ige dagblad hier, in het Neder-
ids, en in zeer klein formaat), en
oral natuurlijk in de Nieuw-Gui-
araad.
Daar was het dan ook het raads-
Jouwe, dat aandrong op meer ac
re deelneming van Papoea's aan
strijd tegen de Indonesische in-
tranten „opdat met hun bloed de
schiedenis van West-Papoea ge-
hreven kan worden". Moet men uit
Ike woorden een zekere bezorgd-
Id afleiden, dat het Fapoea-natio-
Nederlanders zullen op Nieuw-Guinea mogen
blijven en welke zullen er vervangen worden?
Zullen de Nederlandse troepen in een over
gangsstadium nog blijven om de orde te hand
haven of zal men van hun diensten geen gebruik
meer maken? Zullen de uit Indonesië gevluchte
niet-Nederlanders (bepaalde groepen Ambone
zen, Menadonezen, Tugunezen e.d.) de gele
genheid krijgen naar Nederland of bijvoorbeeld
naar Suriname te gaan? Allemaal vragen, die
aan de orde zullen komen bij de verdere uitwer
king van het plan-Bunker, maar die de betrok
kenen nu reeds bezighouden.
nalisme anders wel eens niet sterk
genoeg zou kunnen blijken als de
tijd van het referendum is gekomen?
Bezorgd
Zo bestaat er aan alle kanten be
zorgdheid voor de toekomst van
Nieuw-Guinea, voor de eigen toe
komst ook vooral. Men heeft hier
voor de oorlog een tijd gekend, dat
Nieuw-Guinea vrijwel vergeten ge
bied was. Toen kwam voor een
goed deel van Nieuw-Guinea althans
de Japanse bezetting. Daarna
kwamen de Amerikaanse troepen. Dat
was de tijd, dat de opbouw hier het
grootst was. In 1945 volgde de over
dracht aan Nederland en veel van
wat de Amerikanen hadden geënta
meerd kon niet worden voortgezet.
Wegen verdwenen weer in het oer
woud en materiaal ging verloren.
Vanaf 1950 volgde een verbetering.
Geleidelijk maar gestaag werd er
opgebouwd op allerlei terrein. En het
zijn dan ook de jaren sinds 1950, die
Nederland zijn goodwill bij veel Pa
poea's hebben bezorgd. Als het plan-
Bunker doorgaat komt er nu dus
weer een periode met V.N.-bestuur,
dan een met Indonesische en dan
zelfbeschikking
Dat referendum zal nog een moei
lijke zaak worden. Van de 700.000
Papoea's in West-Nieuw-Guinea is
de helft nog niet onder bestuur ge
bracht, bij de rest is een belangrijk
deel. dat nog geen idee van de wereld
heeft buiten de eigen omgeving. Hoe
moeten die mensen straks kiezen?
Wie zal hun zeggen, wat ze stemmen
moeten? Het is een probleem apart.
Geen keus
De Papoea's zullen echter mogen
kiezen, als de uitvoering van het
plan-Bunker doorgaat tenminste.
Geen keus is er voor de Nederlan
ders hier, of het zou op zijn hoogst
moeten zijn of zij wat eerder of
wat later weggaan. Maar dat zal
voor de Ambtenaren wel van ho
gerhand beslist worden. En die ma
ken veruit het grootste deel uit van
ae Nederlandse gemeenschap hier.
De particulieren krijgen nu dus
garanties om te maken, dat zij
niet allen weglopen. Velen zijn er
al weg, en hun vertrek en de heer
sende onzekerheid hebben al ver
schillende prijsstijgingen tot ge
volg gehad. Voor de anderen wordt
het nu dus wat gemakkelijker te
blijven, al zullen ook zij aan hun
toekomst moeten denken.
En een heel bijzondere groep gaan
dus nog de niet-Nederlanders vormen
die uit Indonesië zijn weggetrokken,
omdat „zij niet onder het regime van
Soekarno wilden blijven".
Zullen ook die mensen straks de
kans krijgen naar Nederland of naar
Suriname te gaan? Het moet wel
haast, men kan hen toch niet zo
maar in de steek laten.
Het is weer een probleem meer, al
gaat het nu uiteraard niet om zulke
grote aantallen als destijds bij de
souvereiniteitsoverdracht aan Indo
nesië. Uit Indonesië zijn 300.000 Ne
derlanders naar Nederland gekomen,
op Nieuw-Guinea wonen er maar
een 15.000. Ook de aantallen Ambo
nezen e.d. die weg zullen willen uit
Nieuw-Guinea zullen niet zo groot
zijn. Misschien vallen ze zelfs weg
tegen de Ambonezen in Nederland,
die nu weer naar Indonesië willen,
maar daar traag worden toegelaten.
Ook dat kon wel eens een punt voor
de onderhandelingen zjjn.
Advertentie)
Zware celstraf
voor OAS-ers
(Van onze Parijse correspondent)
Marcel Bouyer, het voormalige
poujadistische Kamerlid, dat vorig
jaar in zuidoost-Frankrijk voor eigen
rekening een activistische terreur
organisatie had opgebouwd, is giste
ren voor het bijzondere militaire
tribunaal in Parijs tot twaalf jaar
gevangenisstraf veroordeeld. Andere
leden van zijn bende kregen straffen
tussen tien en zeven jaar en de pit
toreske oud-parlementariër Demar-
quet, aan wie feitelijk niets ten laste
gelegd kon worden, werd weer op
vrije voeten gesteld.
In een proces, dat voor een leken-
rechtbank in het departement van
de Orne werd gevoerd tegen een
OAS-commando. dat een communis
tische belastinginspecteur vermoord
de, zijn de schuldigen slechts tot ge
vangenisstraffen veroordeeld. De
man, die het slachtoffer met zijn re
volver had neergeschoten zal, als hij
ooit mocht worden gegrepen, op zijn
beurt eveneens de kogel krijgen. Zijn
voornaamste medeplichtige werd tot
20 jaar veroordeeld.
Een derde OAS-proces (voor een
militair tribunaal) is nog niet ten
einde gekomen, zodat het moment
voor vergelijkingen tussen de straf
maten, die door de verschillende
soorten van rechtbanken zijn aan
gelegd, nog niet is aangebroken.
Juist vanwege die mogelijkheid tot
vergelijking werden de drie genoem
de processen, welke deze week in
Frankrijk begonnen zijn, vooral in
juridische kringen met speciale span
ning gevolgd.
Introductie academicus
in het bedrijf
De Contactcommissie bedrijfsle
venOnderwijs, ingesteld door de
Raad van Nederlandse Werkgevers
bonden heeft een rapport uitgege
ven over de introductie van de aca
demicus in het bedrijf.
„Aan de problemen, verband hou
dende met de tewerkstelling van aca
demici in het bedrijfsleven is in het
algemeen in Nederland nog slechts
betrekkelijk weinig aandacht besteed.
Wel is het zo, dat in de zeer grote
bedrijven te dezen aanzien een syste
matische methodiek is ontwikkeld,
maar de indruk bestaat, dat deze
niet zonder meer van toepassing is
op de middelgrote en kleine bedrij
ven", aldus het rapport. Daarom
heeft de contactcommissie zich over
deze problematiek beraden teneinde
de mogelijkheid te onderzoeken tot
het doen van concrete suggesties aan
het bedrijfsleven, suggesties die
uiteraard ook de interessesfeer van
het hoger onderwijs raken".
Een van de weinige molens, die nog
op het grondgebied van Rotterdam
staan is vanmorgen vroeg afgebrand.
Het was de specerijenmolen „De
Ster", die met de kleinere „De Lelie"
voor een fraai decor aan de Kraling-
se Plas zorgde. De brandweer stond
al direct voor een hopeloze taak wat
„De Ster" zelf betreft. Toen de eer
ste brandweerlieden arriveerden laai
den vlammen, die gretig in de kap
van stro hapten, reeds hoog op. Dat
was tegen kwart voor zes. Nauwelijks
een half uur later stortte de molen
die gemeente-eigendom was en op
de lijst van Monumentenzorg stond
in. De wieken, die doordat ze wa
ren verankerd, niet waren gaan
draaien, hetgeen verder onheil voor
kwam. lagen dwars over het wegdek
van de plaszoom.
Een klein magazijn en öe los van
de molen staande woning van de mo
lenaar C. G. van Harrewijen. konden
door de brandweer, die met 14 stra
len werkte, worden behouden. Giste
ren had de heer Van Harrewijen zak
ken met laurier en zoethout ter ma
ling gekregen. Produkten die in hoge
mate aan broeiing onderhevig zijn.
Mogelijk moet daarin de oorzaak
van de brand worden gezocht. Een
man, die zich bijzonder verdienstelijk
heeft gemaakt, is de loodgieter M. G.
de Bruijn, die 25 meter uit de kant
aan de zijde van de plaszoom in de
Kralingse Plas zat te vissen. Hij zag
tegen vijf uur rookpluimen opstijgen,
maar aanvankelijk dacht hij, dat het
een schoorsteen was. Tegen half zes
echter begreep hij, dat de molen in
brand stond. Vliegensvlug ging hij
naar de kant. Hij sloeg aan de ach
terzijde van de molenaarswoning een
ruitje in, waardoor de molenaar waK-
ker werd. De brandweer werd gealar
meerd en direct daarop ging de heer
De Bruijn de smalle weg op om op
enkele honderden meters voor de fel
brandende molen het verkeer om te
leiden. Aan de andere zijde deed dat
de metaaldraaier J. Sterk uit Zeven
huizen, die op zijn bromfiets was
voorbij gekomen. Zo kon het gebeu
ren, dat de politie geen chaos van
verkeer en nieuwsgierigen aantrof.
De brandweerlieden hebben dan
ook m alle rust kunnen werken.
De molen „De Ster" is ih 1866 uit
Rijswijk naar Rotterdam gekomen,
in welke eerstgenoemde gemeente de
wiekdrager „De Stier" heette. In
1939 was de heer Van Harrewijen in
beide molens aan de plaszoom werk
zaam. Het waren specerijenmolens.
Vooral is er veel snuif in gemaakt.
Dit is in acht jaar tijd de tweede
grote molen, die in Rotterdam door
brand verloren is gegaan. Op .28 juli
1954 brandde de molen „De Noord"
op het Oostplein af. De Rotterdam
mers, die bijzonder gehecht zijn aan
de weinige nog resterende wiekdra-
gers in de Maasstad, hebben met
ontsteltenis kennis genomen van de
verwoesting van „de Ster".
(Van onze correspondent te Bonn)
„Adenauer had gelijk". Tot die verbluffende conclusie komen steeds
meer waarnemers van het politieke leven in Bonn ten aanzien van de
welgedane, steeds van een sigaar voorziene minister van Economische Za
ken Ludwig Erhard. Zoals bekend was Erhard altijd een van de meest
populaire politici der Bondsrepubliek. Aan hem werd de geweldige wel-
vaartsgolf toegeschreven die sinds 1950 over de Westduitsers is gespoeld.
Aan hem schreef men ook de verdienste voor de economische stabiliteit
en de expansie der Westduitse produktie toe. De enige wanklank in het
koor van lof was echter steeds afkomstig van Bondskanselier Adenauer, die
zijn populaire vice-kanselier in het openbaar trakteerde op laatdunkende
opmerkingen en die ronduit liet blijken dat hij voor Erhards politieke
talenten weinig bewondering had.
Bij het ondertekenen van de stich-
Bgsakte van de „Stichting weten-
happelijk onderzoek verkeersvei-
ïheid" gisteren in de Haagse Rol-
al heeft de minister van Verkeer
i Waterstaat drs. H. A. Korthals
iklaard, „dat deze stichting weten-
happelijk werk in volledige vrijheid
t ontplooiing zal kunnen brengen,
igeacht of de resultaten daarvan
of niet welkom zijn".
Tot de te onderzoeken vraagstuk-
behoren b.v. de gedragingen der
rkeersdeelnemers, de invloed van
leeftijd van bromfietsers, voor- en
istudies van wegverbeteringen,
chtbaarheid van zebra's en de in-
oed van ouderdom van automobie
le op de verkeersveiligheid. De stich
Og zal werkgroepen instellen, we-
inschappelijk en technisch onder-
nek stimueleren en coördineren en
•rgen voor uitwisseling van kennis
ervaring, ook in internationaal
«tand.
De minister verwacht, dat binnen-
ort een internationaal instituut voor
e research op het gebied van de
irkeersveiligheid onder auspiciën de
'ESO tot stand zal komen.
De Voorzitter van de nieuwe stich-
is ir. A. G. Maris.
De nieuwe stichting krijgt een ton
tubsidie van het Rijk. een halve ton
an de ANWB en een halve ton van
Ie Ned. Ver. van Automobiel-assura-
■ui Ui.
De volgende leerlingen van de Chr.
Katwijkse Industrie- en Huishoud
school behaalden een getuigschrift:
Primaire opleiding.
Katwijk: Ria Admiraal, Neeltje
Barnhoorn, Geertje van Beelen,
Kniertje van Beelen, Krijna van Bee
len, Dineke van der Bent, Corrie de
Best Janny de Best, Gea Biersteker,
Marga Bomas, Marti Botermans,
Hielkje Brandsma. Gerda Dekker,
Cobi van Delft, Beppie van der Does,
Willy van der Does, Elly van Duijn,
Bep van Duijn, Coba van Duijn, Cor
rie van Duijn, Corrie van Duijn. Dik-
kie van Duijn, Lies van Duijn, Beppie
van Duijn, Ina van Duijn, Jo van
Duijn, Nelie van Duijn, Stijnie van
Duijn, Thea van Duijn, Willy van
Duijn, Cobie van Duyvenbode, Greet-
je van Duy venbode, Jannie van Duy-
venbode, Loes van Duyvenbode, Nellie
van Duyvenbode, Willy van Duyven
bode, Liesje van Duivenvoorde, Nellie
van Duyvenvoorde, Corrie van Dijk,
Henny van Dijk, Geertje van Dijk,
Ria van Dijk, Cobie Dijkhuizen, Nel
lie van der Gugten, Bep Guyt, Corrie
Guyt, Corrie Guyt, Marijtje Guyt,
Nellie Guyt, Fia Guyt, Willy Guyt.
Rina den Haas, Alie Haasnoot, Atie
Haasnoot, Corrie Haasnoot. Geertje
Haasnoot, Gijsje Haasnoot, Nellie
Haasnoot, Nellie Haasnoot. Janneke
Harteveld, Nelly Heemskerk. Alie
Hoek, Annie Hoek, DikkieHoek, Grie-
ta Hoek. Dikkie Hus, Dina de Jong.
Elly de Jong, Willy Jonker. Janna
Knetsch, Anneke Kr alt, Annie Kuijt.
Geertje Kuijt. Gerda Kuijt. Leuntje
Kuijt. Nellie Kuijt, Niesje Kuijt, Wil
ly Kuijt, Hannie Lindhout, Liesje
van Lingen, Letta van Maanen. Neel
tje van der Marei, Rina Meyvogel,
Atie de Mol, Joke MuUer, Gerda van
der Niet, Corrie van den Oever, Bep
pie Ouwehand, Geertje Ouwehand
Hilly Ouwehand, Lida Ouwehand,
Rietje Ouwehand, Alie van der plas,
Corrie van der Plas, Dica van dei-
Plas, Gerie van der Plas, Coby van
der Plas, Cobie van der Plas, Klazien
van der Plas, Leni van der Plas, Leny
van der Plas, Corrie Plokker, Dikkie
Plokker, Corrie van Rijn, Corrie van
Rijn, Riekje van Rijn^ Ria van Rijn,
Annie Schaap, Corrie Schaap, Corrie
Schaap, Dikkie Schaap, Marijtje
Schaap, Lieneke Schoonenberg, Ada
Schoneveld. Marie Sinon, Corrie
Spaanderman, Gijsje Spaanderman,
Agaat Stavleu, Mijnie Valk. Bertha Leerling-verkoopster:
Verdoes. Mijnie Verdoes. Ans Vlie- Katwijk: Marrie Bakkenes, Atie
land, Dikkie Vooys, Cobi Vooys, Ma- I Schaap, Elly Veerman.
rian Vooys, Coba Zuyderduyn, Geer
tje Zuyderduyn, Jannie Zuyderduyn,
Ada van Zuilen, Dikkie Zwaan. Leny
van der Zwan. Corrie de Zwart, Ma-
rietje de Zwart.
De volgende meisjes ontvingen een
kookboek als bijzondere schoolprijs:
Marti Heemskerk uit klas 2G; Alie
van der Plas uit klas 2D; Bertha
Verdoes uit klas 2A; Cobi Vooys uit
klas 2H.
Rijnsburg: Ankie van den Berg. Ria
Blankert, Gerrie Bouwman, Gerda
van Delft. Janna van Delft, Ria van
Delft, Annie van Egmond, Emmy van
Egmond, Jannie van Egmond, Marja
van Egmond, Lidia Glasbergen,
Louise Glasbergen, Nella Glasbergen,
Hanny van der Gugten, Weina van
der Gugten, Elly van den Haak, Nella
van den Haak. Many Haasbroek, Joke
Hansen, Corrie Heemskerk, Marti
Heemskerk, Riet Hoek, Corrie van
Klaveren, Elly de Koning, Maria
Kromhout, Paulien Kromhout, Ria
Kromhout, Tinie Kromhout, Corrie
van der Kwaak, Jannie van der
Kwaak, Gerrie de Leeuw, Betty van
der Mey, Leentje van der Mey, Ria
van der Mey, Ria van der Mey, Willy
van der Mey, Ineke Mooten, Corrie
de Mooy, Paulien de Mooy, Tineke
Nasveld, Joke Ravensbergen, Marko
Ravensbergen, Ria Ravensbergen,
Rietje Ravensbergen, Wilma Ravens
bergen, Betty van Starkenburg, Ans
Vianen, Corrie van Wageningen, Ada
Wessel, Adrie Zandbergen, Tineke van
Zuilen. Jeltje Zwaan.
Valkenburg: Willy Bol. Anna van
Egmond, Krijna Korpershoek, Lyda
van der Nagel, Sijtje de Roode, Thea
Rovers, Krijntje Teljeur, Anneke
Tijsterman, Tilly Varkevisser, Corrie
van der Weyden, Willy de Wit.
Noordwijk: Willy van Duyvenbode,
Nelleke van der Loo, Stera Steen
voorden.
Oegstgeest: Tinie van der Heyden,
Willy Schaddee van Doorn.
201 geslaagden, 3 uitgesteld-diplo-
ma, 12 afgewezen.
Assistente in de Huishouding:
Katwijk: Atie Groen, Hanneke
Haas, Marjo Haasnoot, Hannie v. d.
Plas. Cobie Vooys, Marianne Vooys,
Edith Wijnands.
Noordwijk: Margreet Woudsma.
Oegstgeest: Diane van Duyn.
Rijnsburg: Hermien Post.
Afgewezen: 2
Noordwijk: Winny van Duyn, Ma
rijke den Haan, Trijnie v. d. Niet,
Anneke v. d. Wiel.
Rijnsburg: Corrie van Egmond,
Janneke Hogewoning.
Valkenburg: Marja de Vos.
Voorhout: Lida Moot, Gerrie v. d.
Voort.
Wassenaar: Nel de Vreugd.
Afgewezen: 2. Uitgesteld examen 1.
Kinderverzorgster
Katwijk: Sylvia Agema, Ada v. d.
Eijkel, Geertje Leenhouts, Janneke
Minnee Anneke van der Spijk,
Carla Timmers.
Rijnsburg: Adrie Lindhout. Ada
van Egmond, Nettie Kromhout,
'i Tevens geslaagd voor het diploma
kinderverzorgster, uitgaande van de
Centrale Raad voor Kinderuitzen
ding.
Vormingsklas:
Katwijk: Ada van Duyn, Riet
Ouwehartd. Els Remmelzwaal.
Noordwijk: Ineke v. d. Gugten.
Oegstgeest: Nel Ravensbergen.
2-jarige Naaistersopleiding:
Katwijk: Corrie Boezaard, Marga
Bol, Ada van der Boon, Tini van
der Boon. Marietje van Duyn, Krijna
van Duyvenbode, Tineke van Duy
venbode. Coby van Dijk, Willy Ede-
ling. Heieen Haasnoot, Dicky Har
teveld, Lenie Hartevelt, Gerda van
der Horst, Janna de Jong, Willy de
Jong, Gea Kloos, Ina Korpelshoek,
Corry de Mol, Leny van den Oever,
Geertje Ouwehand, Coba van dei-
Plas. Janneke van der Plas, Jannie
Plug, Cobie van Rijn, Cobij Schone
veld, Adrie Schuitemaker.
Rijnsburg: Bep van Delft, Ada van
Egmond. Joke van Egmond, Diddy
den Heijer, Nellie Jungerius.
Valkenburg: Corrie van der Nagel
Riet van der Niet, Willy Schone
veld, Alie de Vries, Willy de Wit.
Kostuumnaaister:
Katwijk: Ria de Best, Nellie Doets,
Janie Groen, Meintje Guyt, Jannie
Hoek, Ina van der Horst, Geertje
Houwaard, Cobie Meyvogel, Hannie
van der Plas I. Hannie van der Plas
II, Atie van Rhee, Corry van Rijn,
Willy van Rijn.
Oegstgeest: Annie de Mooy, Lies
Schaddé van Dooren.
Rijnsburg: Geertje Paauw.
Tevens geslaagd voor het diploma
Algemene Handelskennis (Midden
stand).
Coupeuse:
Katwijk: Hennie de Jong, Greet
Kuyt, Laura de Liefde. Ria van der
Plas, Lenie van der Plas, Riet van
Rijn, Lies Spierenburg, Atie Zwanen
burg.
Rijnsburg: Adrie Glasbergen, Wil
van Klaveren, Rita Kromhout.
Vermoedelijk geen
opvolger van de
Bondskanselier
Meer dan eens zei Adenauer, als
er sprake was van zijn aftreden en
een opvolging door Erhard: „Onze
minister van Economische Zaken is
een voortreffelijk econoom, maar
als politicus mist hij nog de nodige
ervaring". Deze boutade vatte men
uiteraard op als een aanwijzing dat
Adenauer zelf er niet voor voelde
af te treden. Bijna niemand twij
felde er echter aan dat Erhards po
litieke ervaring en kennis ruim vol
doende waren voor een kanselier -
schap.
Daarin is nu verandering gekomen.
Steeds meer mensen zeggen nu:
„Adenauer had gelijk. Erhard is geen
politicus. Hij mist het gevoel, dat
daarvoor nodig is en ook zijn econo
mische politiek vertoont meer dan
één zwakheid".
Het begint dan ook steeds twijfel
achtiger te worden of Erhard Aden
auer ooit als kanselier zal opvolgen.
Wellicht nog even voor een interim
periode tot de volgende verkiezingen
in 1965, maar zeker niet voor langere
tijd.
De wind is vooral tegen Erhard
omgeslagen nadat hij eind maart,
I tijdens een van Adenauers talrijke
vakanties in Cadenabbia, op het te-
levisiescherm verscheen om de in een
verbruiksorgie levende Bondsburger
te manen tot matigheid. Erhard
richtte zich daarbij weliswaar ook
tot de werkgevers en waarschuwde
hen voor onverantwoorde loonsver
hogingen, maar met bijzonder veel
nadruk wendde hij zich vooral tot de
werknemers om hen te vragen ma
tigheid te betrachten bij het stellen
van looneisen.
Te vuur en te zwaard
Als onze produktiekosten oeverloos
stijgen wordt het Westduitse produkt
te duur om op de wereldmarkten nog
te kunnen concurreren, aldus Erhard.
Er moet daarom voor gewaakt wor
den dat de loon- en prijsspiraal on
eindig stijgt.
Nauwelijks had de minister deze
gevoelvolle woorden gesproken of de
auto-industrie maakte bekend, dat zij
haar prijzen ging verhogen. Hoewel
Erhard allang van de plannen tot
deze prijsverhogingen wist. ging de
minister te vuur en te zwaard de
prijsstijgingen der auto's bestrijden,
daarbij kennelijk vergetend dat juist
autopnjzen de kosten van het nood
zakelijke levensonderhoud weinig be
ïnvloeden en dat de auto-industrie
een van de weinige takken van be
drijf was, die de afgelopen twaalf
jaar meer prijsverlagingen dan stij
gingen te zien had gegeven.
Kort en goed. Erhard zette door
dat de invoerrechten op buitenland
se auto's met 50 procent verlaagd
werden, waarmee hij wel een crisis
veroorzaakte in de coalitie met de
liberalen, maar waarmee hij niet be-
ROOK DIE
LEKKERE
HALFZWARE
SHAG
'i INT 0£ BEKEH0E HANDIGE
soos
halfzwaar I
Invloed getij op
kust in onderzoek
In de loop van de zomer zal aan
de Noordzeekunst bezuiden Katwijk 'n
twee maanden durend wetenschappe
lijk onderzoek worden ingesteld naar
de invloed van de getijbewegingen op
de verandering van de kust, zulks in
verband met praktische problemen
in het Deltagebied. Voor dit onder
zoek. waaraan land-, zee- en lucht
macht hun medewerking zullen ver
lenen, zullen op ongeveer 600, 200 en
100 meter uit de kust drie torens
worden geplaatst, die tot ongeveer ze
ven meter boven NAP zullen reiken.
De doorgangen tussen de torens zul
len worden versperd. Het onderzoek
geschiedt in samenwerking tussen de
Directie Waterhuishouding en Water
beweging en de Deltadienst van de
Rijkswaterstaat, de Technische Ho
geschool. universiteiten en het KNMI
in De Bilt.
reikte dat de Westduitse autoprodu
centen hun prijsverhogingen onge
daan maakten. Integendeel, bij de
volkswagens wordt al gepraat over
een tweede prijsstijging!
Slecht voorbeeld
Na het avontuur met de auto's
werd Erhard al gauw in het nauw ge
drongen door een staking van de
mijnwerkers in Saarland. Zeventig
procent van de mijnen in deze deel
staat is in bezit van de Bondsrepu
bliek, zodat de loonsverhoging van
acht procent, die de mijnwerkers af
dwongen. in feite betaald wordt door
de regering in Bonn. Uiteraard een
grote nederlaag voor Erhard, die zijn
wijze woorden tegen de particuliere
werkgevers moest verloochenen.
Niet anders ging het met de mijn
werkers aan de Roer en bij Aken, die
een loonsverhoging afdwongen, die
grotendeels ook uit de belastingen
betaald zal worden. Het zelfde liedje
bij de employés in openbare dienst
en weldra bij ambtenaren en post
beambten.
Kortom, de regering waarin beste-
dingsbeperker Erhard vice-kanselier
is, gaat vooraan bjj het toegeven aan
looneisen!
Kras is daarbij dat Erhard zelf,
wellicht overtuigd door Adenauer, die
steeds een blik heeft op de verkie
zingen van 8 juli in de volkrijkste
deelstaat Noordrijnland-Westfalen
meestemde voor dit toegeven.
Dikke vraagtekens
Inmiddels is de situatie evenwel zo
ernstig, dat men Erhard niet alleen
meer verwijten kan als politicus ge
faald te hebben bij het voorzien van
de gevolgen, of liever gezegd van het
gebrek aan gevolgen van zijn matig-
heidsoproep, maar dat men ook dikke
vraagtekens moet zetten bij zijn eco
nomische politiek van de laatste ja
ren.
Zolang alles voorspoedig ging in
West-Duitslands Wirschaftswun-
der"-tuin was er alles voor Erhards
stelling te zeggen zich zo min moge
lijk te mengen in het economische
leven. Op het moment evenwel, dat
lonen en prijzen spiraalsgewijs steeds
hoger vlogen had iets gedaan moeten
worden. In elk geval meer dan een
beroep op het geweten van de nog
niet bestaande „verantwoordelijke
Westduitse staatsburger". Indien Er
hard in zijn televisierede gedreigd
had met bijvoorbeeld 25 pet hogere
inkomstenbelasting, indien hij con-
Junctuurafremmende maatregelen
had afgekondigd, indien hij wat meer
gedaan had dan alleen een bouwstop
voor publieke werken, dan was er
wellicht kans geweest dat de spiraal
was afgeremd. Nu trompetterde Er
hard als een welgedane Rubens-en
gel vanaf de hoge Bonner wolken wel
onheilsgeloei. maar daarover kon
iedereen voorlopig ongestraft zijn
schouders ophalen.
Wat er nu moet gebeuren is niet
duidelijk. Beperkingen van de kre
dieten, belastingverhogingen, prijs
bindingen, al deze mogelijkheden
zullen binnenkort wel beproefd moe
ten worden. De economische toestand
in West-Duitsland baart echter zor
gen, ook al zijn de orderportefeuilles
voorlopig nog vol en stijgt zelfs de
vraag, zowel naar verbruiks- en ka
pitaalgoederen als grondstoffen. Er
hards liberale politiek van niet-in-
menging mag de basis gelegd hebben
voor het Wirtschaftswunder (samen
met zijn handig manoeuvreren vlak
na de oorlog met de Ame.ikanen),
er lijkt nu meer nodig dan praten
i cn vermanen om de economische toe
stand veilig te stellen, ook al komt
dat misschien de partijpolitici onge-
I legen.
