Kom er ACHT-er Damclub Leiden viei liet zevende lustr GOBELINS VAN Jean in (LELIJKE) casino van Knokke Tactisch grapje in de speeltechniek HOE WERKT HET! DE beüeeabare BRUG Zaterdag 7 juli 1962 Pagina 4 Onze damrubriek De Damclub Leiden bestaat dit jaar 35 jaar Voor velen zal het nog als de dag van gisteren zijn, dat de vereniging in 1927 werd opge richt. Het beroemde damjaar 1927. waarin Keiler de Amster damse vierkamp won, die de voorloper was van het later te houden wereldkampioenschap. Dat was een gebeurtenis zon der weerga, want de dammers waren toen nog niet zo veel gewend Weinigen slechts weten dat DCL door de jaren heen vele goede pro bleemcomponisten heeft voortge bracht of geruime tijd als lid heeft gehad. Het was daarom een bijzon der aardig idee van het huidige bestuur om thans, bij het 35-jarig bestaan een boekje uit te geven met 100 problemen samengesteld door de heer J. Dubbeldeman. (Men kan het boekje bestellen voor f. 1.00 bij de samensteller, Staringkade 38, Leiden, giro 301527). Zeldzaam Jammer overigens dat probleem componisten zo zeldzaam zijn. Aan bekwaamheid ontbreekt het vele spelers meestal niet, maar wel aan ambitie om iets blijvends tot stand te brengen. Wij wensen DCL, onder voorzitterschap van de heer W. Olivier nog vele jaren van bloei toe en hopen dat de „componisten school", die deze vereniging steeds bezat, nog eens van zich zal doen spreken. «i mf: JS.JiLJM 'SI 1 O O O Z.: 10/14, 18, 21, 22, 36. W.: 24, 29, 30, 32, 34, 38/41. No. III. J. v. d. Velden. 1 2 3 4 s| Antwoord op bridgevraag dezer week: Een dergelijk hoog ope ningsbod der tegenpartij is niet zo gemakkelijk te weer leggen vooral niet, als ge dat via ingewikkelde conven ties probeert te doen. Het bod wat ge moet kunnen doen en waarop partner geacht wordt te passen - is 3 Sans- atout. Met een weinig hulp in harten en ergens een be langrijke hoge kaart, zal zuid 9 slagen kunnen maken. Het is om een spel als dit, dat „conventies" (zoals 3 SA als „vraag" of 4 klaveren als dito) zulke grote nadelen hebben. Het normale bod van 3 SA zou niet meer gespeeld kunnen worden, terwijl men toch met een spel als boven niet anders wil. De ervaring leeft, dat men lastige acties der tegenpartij het beste weerlegt met eenvoudige, ge zonde biedingen en niet met gecompliceerde conven ties. V.J 4M i 3 Lokzet. Z.: 12/15, 19, 21, 22. W.: 29, 30, 32, 34, 38, 42. 48. No. IV. L. F. van Steenbergen. 12 3 4 Kom er ACHT-er 1. hark is omgedraaid 2. struik tegen schutting is weg 3. rechter schoen man in tuin 4. waterslang 5. één van de waterstralen is an ders gericht 6. raam in deur 7. linkerbeen man rechts 8. haar man op voorgrond a JSC '<K, ~J-. m m M m m m. MM %MM. m Z.: 7/9, 17, 24, 27, 36. W.: 23, 28, 33, 34, 40, 41. „Wit speelt en wint". wielen draaipunt kelder contragewicht Zó boeiende versiering, dat aandacht wordt afgeleid van de omgeving Schilderijen en tekeningen van De Cock Jos (Van onze correspondent in Brussel) Het casino van de Belgische balplaats Knokkein Neder land voornamelijk bekend door het songfestival, de biennale van de poëzie en door de mo gelijkheid er met een autobus een dagje heen te gaan en te gokken, is noch een wonder van bouwkunst noch van bin- nenhuisarhitectuur. Maar het is wel een zeer ruim, zeer prak tisch gebouw, waar de beelden de kunst aan haar trekken komt. Zo is er een rotonde met wandschilderingen van René Margritte en In de grote speel zaal hangen schilderijen van Delvaux, van Permeke. van Tytgat en van Gustaaf de Smet. Bovendien worden er ieder Jaar tentoonstellingen gehouden. Een daarvan, de grote zomer-expositie, is als regel een artistieke gebeurte nis van de eerste orde. Het vorig Jaar is er zo een overzicht van het levenswerk van Marc Chagall te zien geweest, het Jaar daarvoor was het de eerste grote expositie in het buitenland van het werk van Ber nard Buffet. Dit seizoen zal René Magritte, surrealistische rots in de branding van het niet-figuratieve worden geëerd. In die grote speelzaal, een niet al te gelukkig ensemble met enige wanden in kwasie-Empirestijl, een vloertapijt met grote krullen, hoog- reliefs anno 1930, kronen met een profusie van verguldsel en glas, met meubelen in de zuiverste stijl van Mechelen anno heden gn dan met die schilderijen van de Vlaamse ex pressionisten heeft men thans, op de enige plekken aan de wanden, die nog niet waren bedekt, een se rie van tien gobelins van Jean Lurgat opgehangen. Het plan ertoe is afkomstig van de heer G. Nellens. president-commissaris van de maatschappij, die de concessies voor het casino bezit, en zelf een groot collectioneur is. Men kan niet anders zeggen dan dat het een zeer gelukkige gedachte is geweest Lurcat te exposeren. De serie, aangebracht op enige meters boven de grond aan de lange wand en de beide zijwanden, blijkt aan Een van de landschappen uit de serie „Het begin van het einde'' van de jonge Belgische schilderes Jos De Cock. het geheel een zekere eenheid van stijl te geven, bindt de onsa menhangende elementen van de decoratie van de ruimte meer of minder tot een eenheid en is daar enboven een zo boeiende versiering dat ze de aandacht gevangen houdt en afleidt van hetgeen minder ge slaagd mag worden genoemd. „De roulette" een der gobelins uit de serie, welke Jean Lurcat voor het ca sino van Knokke heeft gemaakt Cère uit naar Knokke was geko men om bij de onthulling van zjjn werk aanwezig te zijn, „wat kon ik anders nemen dan onderwerpen, die op de zee betrekking hebben"? Zo omvat de serie dan: harten vrouw, schoppenkoning, ruitenboer. klaverkoning en de roulette. Dat voor wat betreft het spel. De zee en de kust worden verbeeld door. de drietand van Neptunus, de boog schutter met de vissen, de walvis, de vissenboom en de gladiator van de zee. Zoals dikwijls in zijn gobelins, heeft Lurgat ook in de reeks voor Knokke het fond volkomen zwart gehouden en komen de figuren daartegen uit in al hun bijkans tintelende rijkdom van ongemeng de kleuren. Aubusson bezit nog al tijd het eeuwenoude geheim van de met natuurlijke kleurstoffen ge verfde wollen draden en dat maakt een van de voornaamste waarden uit van zijn produkt. Daarbij is Lurgat van alle moderne Franse schilders, die zich (na hem) ook met het ontwerpen van gobelins hebben bezig gehouden, wel degene, die er het meest in is geslaagd de oude Franse traditie voort te zetten. Een kunstenaar, die zeventig is, verandert niet veel meer aan zijn stijl. Ook van Lurgat moet men dus geen vernieuwing meer ver wachten. Dat is ook helemaal niet nodig want zijn meesterschap is onbetwistbaar: een vormenspraak, die in doorzichtigheid mogelijkhe den tot interpretatie laat en een gevoel vöor compositie (voor de eenheid van vorm en kleur binnen de begrenzing van het gobelin), dat niet alleen de binding tussen de werken onderling hecht doet zijn doch die ze stuk voor stuk tot een monumentaal kunstwerk heeft op gevoerd. Ik zou me kunnen denken dat er voor de directeur van het casino een nare zijde aan de schoonheid en de belangrijkheid van die gobe- linsv an Lurgat zou kunnen zijn: hij zal de verdere inrichting van de speelzaal op den duur toch wel moeten aanpassen aan hun bete kenis Gevoelig werk van schilderes In de grote benedenzaal van het gebouw is een tentoonstelling inge richt van recente schilderijen en tekeningen van de Belgische in Pa rijs wonende en werkende schilde res Jos Decock. Zij is te Kortrijk geboren, heeft aan de Brusselse Academie gestudeerd en woont se dert 1956 te Parijs, waar zij haar atelier heeft in een van de heerlijke oude huizen tegenover het zieken huis „Val de grace" aan de Rue St.-Jacques. In haar schilderijen toont Jos Decock zich een tachiste- van-romantische-afkomst. Haar niet-figuratieve oomposities dragen dan ook titels, die toch wel herinneren aan onderwerpen of be levenissen, welke zjj heeft onder gaan en verwerkt zoals bijv. Gele en witte condensatie. Sarabande, Voorjaarsnevel en dergelijke. Voor mij staat haar werk dichter by Matthijs Maris dan by Pollock, om maar twee namen te noemen, die me zo in herinnering komen. Het verraadt echter een gevoelige na tuur achter het uiterlijk van een zeer evenwichtige compositie. De bekoorlijkheid, ook die van de to naliteit, is er nooit slapheid gewor den. Integendeel: soms is de fors heid van het geheel opvallend. Jos De Cock's sterkste zijde lijken mij desondanks haar etsen en teke ningen. Zo is er een serie land schappen, onder de verzamelnaam: „Het begin van het einde". Visionai re beelden van een wereld, die op het punt staat te worden vernie tigd. Waardoor? Door natuur krachten of door een door mensen geschapen vernietigingsinstrument? Het is beide mogelijk. Het is een indrukwekkende serie. Omdat een werkelijke kunstenares aan het werk is geweest, wordt echter eer der de verschrikkelijke schoonheid van deze ondergang boeiender dan de gebeurtenis zelve. l^u. dan is me wel aan de „kunst met een grote k" toe. Vijf en vijf De gobelins meten alle twee bij een en drie kwart meter. Overeen komstig de opdracht moesten ten minste vijf betrekking hebben op het casino. In de andere vijf werd de ontwerper vrijgelaten. „Nu", zei de zeventigjarige Lurgat, die zelf van zijn woonplaats Saint Onze bridgerubriek Stelt U zich eens voor aan een sterk parentoernooi mee te spelen en als noord Uzelf (als gever) de volgende troosteloze verzameling gegeven te hebben: Sch. 8 5 3 2, Ha. 7, Ru. 10 9 8 6 4 3, KI. 7 4 U past oost, uw linker buurman opent met één harten en uw partner zuid, biedt dan 2 Sansatout (geen conventie). West past en het bod van 3 ruiten zal U geen moeilijkheden be zorgen men speelt met dit spel immers liever 3 ruiten, dan 2 Sansatout. Bridgevraag dezer week: Nadat west en noord heb ben gepast, opent oost in de derde hand «niet kwetsbaar» met drie schoppen. Als zuid (kwetsbaar) staat ge aan het hoofd van: Sch A 3 Ha V 10 Ru A H V B 7 4 KI A B 9 Wat moet zuid doen? Ant woord elders op deze pa gina. Nadat de tegenpartij past, biedt uw partner tot uw verwondering 3 Sansatout en de vraag is, wat ge thans moet doen. Om die vraag goed te beantwoorden, moet u zich eerst afvragen, wit uw partner in ruiten zal hebben. Dacht u, Ru Aas-Vrouw of Ru Heer-5, of iets dergelijks? Natuurlijk niet. want met drie ruiten hebt ge een zeer zwak spel aangegeven met uitsluitend een lange, zwakke ruitenkleur; als uw partner toch 3 SA wil bieden, moet hij zeer goede aansluiting voor uw kleur hebben en bovendien kans bij u aan slag te kunnen komen. Mi nimaal zal zuid dus meehebben b.v. Ru Aas-Vrouw 2. maar waarschijn lijk is het. dat bij b.v. Ru Aas-Heer- Boer-2 of iets dergelijks heeft. Het beste was ge (als noord) kunt en moet) doen, is passen een bewijs van vertrouwen in part ners bieden. De gehele uitleg kwam voor in het wereldkampioenschap en zag er als volgt uit: Sch 8 5 3 2 Ha 7 Ru 10 9 8 6 4 3 KI 7 4 Sch A 7 4 Ha 10 5 2 Ru 7 2 KI V 10 9 8 2 N W O z Sch H B 9 Ha A B 9 8 I Ru H KI B 6 5 Om aan het steeds toene mende verkeer te wateren te land tegemoet te komen, zijn er sedert de oudste tij- jen beweegbare bruggen gebouwd. ophangstaaf brugdek draaipunt Bij de moderne dubbele uitvoering is het bezwaar van het dakvormige brug dek opgeheven door alleen de hoofd liggers deze.vorm te geven. oudste vorm is de OPHAALBRUG, waarbij het brugdek draait om een horizontale as, en een contragewicht is bevestigd aan een hooggelegen ba- draaipijler] -3-= Daarom wordt de draaibrug steeds meer vervangen door de BASCULEBRUG. Hier is het beweginqswerk geheel onder gebracht in een "kelder van het landhoofd. Een DRAAIBRUG is draaibaar om een verticale as. In ge opende stand rust de brug op de draaipijlen Deze vormt echter een obstakel voor de scheepvaart rollers Bij de HEFBRUG wordt het brugdek (val) rechtstandig opgeheven tussen hef torens, I waarin zich de wielen, kabels en contragewichten bevinden. De ROLBRUG wordt in de lengterichting verreden op rollers. Deze brug is alleen j rondsel ^4-'.-J zijdelings toegankelijk en slechts geschikt voor licht verkeer. gïtavnrtrt--- Sch V 10 6 Ha H V 3 Ru A V B 5 KI A H 3 Een contract van 3 Sansatout. te spelen door zuid. is bij de normale uitkomst in harten, onverliesbaar ook als de ruitenheer niet direct gevallen zou zijn. 3 S.A. Er waren, in de wereldkampioen schappen, slechts enkele paren die 3 SA boden de meeste speelden 3 of 4 ruiten. Daarbij deed zich nog het volgen de aardige tactische grapje voor. Oost speelde tegen 3 ruiten een klavertje voor, zuid won zuid maakte een tweede klaverslag en noord troefde een derde klaver tje in eigen hand in. Hierna wer den twee ronden troef gespeeld, waarbij noord weer in eigen hand aan slag kwam. Noord speelde har ten na en oost nam verstan dig direct hartenaas. Oost wetende dat noord schop penaas niet kon hebben speelde toen schoppenheer na, die hij na tuurlijk maakte, en in de daarna volgende slag trok oost de schoppen 9. In zuid moet met dichte kaar ten natuurlijk de 10 worden ge legd; het is n.l. onmogelijk, dat oost schoppenaas en schoppenheer zou hebben en niet wetende wie schoppenboer heeft eerst schop penheer zou spelen en dan een klei ne. Oost zou daarmee alléén maar riskeren, dat zuid schonpenvrouw zou maken en op de vrije hartens van zuid bij noord de overblijvende schoppen weg zou gaan. Bovendien is er nog een reden, waarom oost niet schoppenaas en schoppenheer kan hebben: hij zou er mee uitgekomen zijn in slag 1. toch is het grapje iets om te ont houden in sommige gevallen is het goed van Heer-Boer-2 de Heer voor te spelen. Als zo'n grapje zelfs in de wereldkampioenschappen suc ces .ïeeft. gaat het zeker in minder sterk milieu ook wel eens op. Niet tegen u maar misschien wél te gen uw tsgenstander! H. W. FILARSKI.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 16