Wereldgezondheidszorg heeft tot
taak ongelijkheid op te heffen
Losgeslagen meisjes
in (Frans) filmbeeld
„Groiidwinsthij hoogbouw is in
grote wijken maar heel gering
Films van tlese
week in Leiden
Gero-casseffe
STENCILWERK
Te grote kloof in de wereld
op gebied van ziekte en dood
Sportieve strijd tussen
zelfbeschermingsploegen
P. Beugelsdijk
Ambtsaanvaarding prof dr. J. H. de Haas
Drs. H. v. d. Weijde:
„Moeten wij hoger gaan wonen
Jpgericht 1 maart 1860
Zaterdag 16 juni 1962
Tweede blad no. 30679
Gistermiddag heeft prof. dr. J. H. de Haas met een oratie in
het Groot Auditorium het ambt van bijzonder Leids hoogleraar
in de wereldgezondheidszorg aanvaard. Deze leerstoel vanwege
het Leidsch Universiteits-Fonds is de eerste van deze aard in
Europa.
Prof. De Haas deed in deze oratie onder de titel ..Planning in
de wereldgezondheidszorg" een indringend beroep op het beschik
baar stellen van de volledige medische kennis van middelen aan
de gezondheidszorg in de onderontwikkelde gebieden, een zorg
die niet uitsluitend medisch kan zijn maar ook sociaal-economische
aspecten heeft. De klove die gaapt tussen technisch onderontwik
kelde en ontwikkelde landen is breder dan verantwoord is. De
wereldgezondheidszorg heeft tot taak. mede te werken aan het
overbruggen van deze kloof door de ongelijkheid tegenover ziekte
en dood op te heffen: in de eerste plaats in het belang van de
bewoners van de onderbevoorrechte landen en in breder verband
in het belang van de gehele mensheid. Gezondheid is een even
ondeelbaar goed als de vrede.
Planning begon
omstreeks 1850
Internationale afspraken op me-
disch-hygiënisch gebied zijn om
streeks 1850 voor het eerst gemaakt,
aldus constateerde prof. De Haas.
Sindsdien kan men van planning in
de wereldgezondheidszorg spreken. De
gezondheidsorganisatie van de Vol
kenbond heeft tussen de beide we
reldoorlogen de basis gelegd voor in
ternationale planning op vele terrei
nen van de volksgezondheid. De We
reld Gezondheidsorganisatie (WHO)
heeft deze tendens verstrekt en in
moderne banen geleid, sterk de na
druk leggend op de behoeften van
technisch onderontwikkelde landen.
Dit komt het duidelijkst tot uiting
in de mondiale eradicatie-program-
ma's van framboesia, malaria en
pokken, waarmee reeds belangrijke
resultaten zijn bereikt: sterke da
ling sterfte- en ziektecijfers, waar
door een economische industriële
ontwikkeling mogelijk wordt.
Spanning
Daling van sterfte vindt in tropi
sche gebieden in versneld tempo
plaats al is de sterfte er nog hoog
ten opzichte van westerse landen
terwijl het hoge geboortecijfer niet
daalt. Hygiënische maatregelen ver
scherpen schijnbaar het bevolkings
vraagstuk. In werkelijkheid is het zo,
dat de voedsel-produktie achterblijft
bij het tempo van toeneming van
de wereld-bevolking. Voor economen
moet dit een aansporing zijn de land
bouw in tropische gebieden snel op
Zoekt U een
van f40.— of f 400.—
v. d. WATER, Haarl.straat 207
heeft het. De Gero.specialist.
hoger peil te brengen en voor geïn
dustrialiseerde landen op onbekrom
pen wijze voedsel ter beschikking te
stellen. In beide richtingen is het
effect onvoldoende.
Dit kan voor de hygiënist geen re
den zijn de sterfte-daling af te zwak
ken. Integendeel. Het was, is en blijft
de taak van de arts niet meer
alleen in nationaal, maar ook in mon
diaal verband over het leven van
zijn medemensen te waken. Dit is op
steeds intensiever wijze mogelijk
doordat de ontwikkeling van de ge
neeskunde snel voortschrijdt en de
toepassingen op het gebied van de
volksgezondheid in toenemende mate
zij het nog onvoldoende op we
tenschappelijke wijze worden geëx
ploreerd.
Schoolsoftballwedstrijden
Zaterdag 23 juni worden onder
auspiciën van de Gemeentelijke
Schoolsportcommissie de jaarlijkse
schoolof tballwedstrij den gehouden
Terwijl in het Sportpark Roomburg
de jongensploegen van het Gymna
sium, het Chr. Lyceum, het Rijn
lands yceum het Bonaventura Ly
ceum, het Rembrandt Lyceum, de
UTS, de ULO-scholen van de Pie
terskerkstraat en de Plesmanlaan en
de Instrumentmakersschool verdeeld
over drie poules de strijd aanbinden
op het schoolkampioenschap 1962,
vinden op het KNvLO-terrein aan
de Zoeterwoudsesingel de ontmoetin
gen van de meisjesploegen van het
Gymnasium, het St.-Agnus Lyceum,
het Rembrandt Lyceum, het Rijn
lands Lyceum en de ÜLO-Pieters-
kerkstraat plaats.
Ds. P. J. Bos
beroepen
Gisteravond Is ln de vacature van
ds. M. Ottevanger een beroep uitge
bracht op ds. P. J. Bos. hervormd
predikant te Sprang (N-Br).
Ds. Bos, die in 1929 werd geboren,
werd in 1957 kandidaat gesteld en
aanvaardde op 6 oktober van datzelf
de jaar te Sprang de evangeliebe
diening in de Ned. Herv Kerk.
Op het B.B.-oefenterrein aan de
ir. Driessenstraat hebben de zelfbe
schermingsploegen van Leiden (wijk
I), Valkenburg, Lisse en Leiderdorp
uit de districten West, Leiden en
Oost van de A-Kring Zuid-Holland
gisteravond een spannende eind
strijd gehouden om het Kringkam
pioenschap en de daaraan verbon
den wisselbeker. Onder de vele be
langstellenden, die deze eindstrijd
tussen de vier winnaars van de in
mei gehouden selectiewedstrijden
bijwoonden, bevonden zich o.m. de
voorzitter van de Kringraad en bur
gemeester van Alphen aan de Rijn,
de heer Z. Bruins Slot, de loco-bur
gemeester van Leiden, de heer J. C.
van Schaik, de burgemeester van
Lisse, mr. Th. M. .J de Graaf, de
burgemeester van Valkenburg (Z.H.),
de heer M. A. v.d. Have, beiden le
den van de Kringraad, het H.B.B.
van de A-Kring Zuid-Holland, de
heer G. J. Wulfhorst, het plv.
H.B.B. de heer A. J. Paling, alsme
de een aantal leden van de Kring-
stad in Zuid-Holland.
De opgave, die de vier wedstrijd-
ploegen, elke bestaande uit een com
mandant en 15 leden, beurtelings op
het rampterrein kregen uit te voe-
blussings- reddings- en EHIO-werk,
dat in max 25 minuten moet wor
den uitgevoerd. Daar de verrichtin
gen onderling niet ver uiteen liepen,
had de jury, gevormd door een drie
tal deskundigen uit de drie genoem
de districten bij de beoordeling en
puntentoekenning een allesbehalve
gemakkelijke taak. Dat de presta
ties niet alleen op een zeer goed peil
stonden, doch de onderlinge strijd
tevens zeer spannend was geweest,
bleek wel uit de uitslag, die de heer
Bruins Slot na afloop bekend maak
te en die aangaf, dat de ploegen
van Leiderdorp en Leiden beide met
34 punten (max 50 ptn) gelijk wa
ren geëindigd en de ploeg van Lisse
met 1/3 punt verschil (26 2/3) de
ploeg van Valkenburg (26 1/3 pt)
naar de vierde plaats had verwezen.
Door precies 2 minuten kortere
werktijd, werd de ploeg van Leider
dorp winnaar en houder van de wis
selbeker. Nadat de heer Bruins Slot
met een toepasselijk woord de ploeg-
prijzen (wisselbeker en legpennin
gen) aan de ploegleiders had uitge
reikt, mochten alle ploegleden een
herinneringsprijsje, bestaande uit
legpenningen, wapenlepeltjes en as
bakjes in ontvangst namen.
COPIEERINRICHTING
Telefoon 0 1710) 34419
Middelstegr. 1 (hk. Nwe R^jn)
Leiden.
^igarettenmeisje-met-strip-tease-neigingen
CASINO Ze bestaan, de losge
slagen meisjes, die de liefde als
een vorm van vrijetijdsbesteding
beschouwen en voor wie een
slaapkamer een geliefdkoosd oord
van vermaak is. Het zijn de meis
jes, die zich van het ene avon
tuur in het andere storten en
daar bovendien nog prat op gaan.
Meisjes, die van geen God of ge
bod willen roeten en er maar lus
tig op los leven. Meisjes, die zich
zelf weggooien. Waar men ze aan
treft? Zeker in een stad als Parijs.
Losgeslagen meisjes in deze moderne,
alles onthullende wereld. Ze zijn
een dankbaar onderwerp voor de film.
trouwens niet om. Ze geven een in
druk van de rommel, die er op de
„liefdesmarkt" dag in dag uit te koop
is. Ook al zijn de tegenstellingen in
deze (Franse) film wel wat erg groot
stille, schuwe jongen neemt siga
rettenmeisje-met-strip-te ase-ncigin-
gingen meer naar zijn kamer het
verhaal is aannemelijk genoeg. Het
meisje, om wie het hier voornamelijk
gaat, kiest uiteindelijk de wijste par
tij. Ze laat tenminste de (vieze) boel
de boel en keert terug naar de jongen
van wie ze werkelijk houdt. Vóórhaar
is een betere toekomst weggelegd dan
voor haar vrienden en vriendinnen.
Zo wil het slot van de film althans
doen geloven. Vooraf draait een
(kleuren)filmpje over een Chinees
volkscircus,
nationaal en mondiaal verband.
Tegenover deze successen staan
nog vele problemen, die dringend om
een oplossing vragen. Verloskundige
hulp voor het grootste deel van de
110 miljoen vrouwen, die jaarlijks
baren vrijwel ontbrekend dient
met voorrang te worden georgani
seerd. Daarvoor is een leger van
vroedvrouwen nodig. In te langzaam
tempo worden ze opgeleid.
Zowel in geïndustrialiseerde als
technisch onderontwikkelde landen
openen zich ongekende mogelijkhe
den voor research en voor toepassing
van wetenschappelijke principes in
de praktyk van de gezondheidszorg.
Enorme verbeteringen
In verscheidene technische onder
ontwikkelde landen het moeilijkst
in Afrika worden de ergste volks-
plagen tot verdwijnen gebracht, in
geïndustrialiseerde landen heeft zich
om twee sprekende voorbeelden
te noemen door gerichte medisch-
hygiënische maatregelen in 15 jaar
een dramatische daling van tubercu
lose voltrokken en van kinderverlam
ming in 5 jaar. Deze snelle resulta
ten zijn bereikt door planning in
Naarmate research en evaluatie in
de volksgezondheid meer ingang vin
den hetgeen zowel voor ge-
industrialiseerde als technisch onder
ontwikkelde landen geboden is zal
de noodzaak van planning meer wor
den ingezien.
De klove, die gaapt tussen tech
nisch onderontwikkelde en ontwik
kelde landen is breder dan in het
atoom-tijdperk medisch en menselijk
verantwoord is. Het planmatig over
bruggen van deze klove op medisch
gebied heeft tot doel de extreme on
gelijkheden tegenover ziekte en dood
op te heffen en verbetering van de
gezondheidstoestand te bevorderen.
Na zijn oratie, die hij met de ge
bruikelijke toespraken besloot, reci
pieerde prof. De Haas in de ont
vangstzaal van de academie.
Prof. De Haas en echtgenote
worden tijdens de receptie geluk
gewenst door de rector magnifi
cus, prof. dr. G. Sevenstev.
In mondiaal medisch-hygiënisch
verband is de opleiding een primair
vraagstuk. Het onrustbarend tekort
aan artsen en van academici in
het algemeen kan alleen in rede
lijk tempo verminderen, als geïndus
trialiseerde landen met overtuiging
en op flexibele wijze steun verlenen
en als in de ontwikkelingslanden be
gaafde kinderen worden geselecteerd
voor een universitaire opleiding.
(Foto L.D./Holvast)
Meer planning nodig
„De vaak bij niet-ingewijden postgevatte mening dat de oplossing van
het probleem van woningtekort en schaarste aan grond absoluut in „hoog
bouw" ligt, is niet, of beter: niet geheel, juist. De „winst" van etagebouw
ten opzichte van eengezinswoningen is, hoe merkwaardig dat ook mag
klinken, vooral in steden met grote wijken van dit type woningbouw, maar
heel gering", aldus drs. H. van der Weijde, secretaris van het Nederlands
Instituut voor Volkshuisvesting en Stedebouw.
Drs. Van der Weijde hield gister
middag in „Het Gulden Vlies" voor
leden van de Nationale Woningraad,
Afd. Zuid-Holland, een lezing over
het onderwerp: „Moeten wij hoger
gaan wonen". De lezing was geba
seerd op het onlangs over deze kwes
tie uitgebrachte rapport van het In
stituut, waaraan de heer Van der
Weijde is verbonden. De commissie
die het rapport samenstelde, heeft
positief noch negatief op deze vraag
kunnen antwoorden.
Eerst na de tweede wereldoorlog is
de tendens ontstaan om over te gaan
tot middel- of hoogbouw. Niet zozeer
dus omdat men hierdoor grond be
spaarde, maar veeleer omdat het
noodzakelijk bleek de mensen dichter
bij elkaar te brengen. Daarbij kwam
ook dat vele gemeenten vrij snel „ver
stedelijkten". Vroeger stond men in
kleine samenlevingen zeer sceptisch
tegenover alles wat „van de stad
kwam". De stad was in dorpsogen
veelal een poel van misdaad en ver
derf en „stadse" hoogbouw werd al
leen daarom al afgewezen. Dat werd
nu anders.
„De keuze en vergelijking", aldus de
heer Van der Weijde, „tussen laag-
en hoogbouw is moeilijk zo niet on
mogelijk. We hebben hier te maken
met volkomen verschillende groothe
den, die eigenlijk niet vergelijkbaar
zijn. Zij hebben alle typische voor-
en typische nadelen".
Nog altijd is het echter een strijd
vraag, vandaar het rapport dat op
verzoek van de minister van Volks
huisvesting is samengesteld. Velen
verdedigen met hand entand de een
gezinswoning, maar het volgens drs.
Van der Weijde zeer objectieve rap
port acht het mogelijk en ook wen
selijk dat zowel laag-, midden- als
hoogbouw in het moderne woning
beeld worden opgenomen. Het rapport
dat rekening heeft gehouden met so
ciale, culturele, economische en este-
tische factoren, is gedeeltelijk door
enquêtes, gedeeltelijk door de door ex
perts bepaalde „theoretische woning
behoeften" tot deze conclusies ge
komen
De eengezinswoning is zeer geschikt
voor jonge gezinnen met kinderen,
maar kan aan de andere kant ge
makkelijk leiden tot een zekere zelf
genoegzaamheid en een wat nauw
besloten bestaan.
Middelbouw is geschikt voor gezin
nen die zich enige beperkingen kun
nen opleggen. Bij dit soort woningen
dienen nog heel wat verbeteringen te
worden aangebracht. Een selectie wat
de inwoners betreft is wenselijk.
Datzelfde geldt ook voor de hoog
bouw, met deze aantekening dat de
woningen hier bepaald niet geschikt
moeten worden geacht voor gezinnen
met kinderen. Zo deze toch van deze
woningen gebruik moeten maken,
dient men wel voor'n aantal compen
serende maatregelen te zorgen - bal
kons, speelgelegenheden etc. De be
woners dienen een zekere „woonbe-
schaving" te bezitten. Deze concen
traties van personen hebben wat ser
vice en algemene voorziening betreft
grote voordelen (centrale verwarming
e.d.).
Wat de financiële kant aangaat de
kosten die aan de hoogbouw zijn ver
bonden zijn aanzienlijk hoger dan die
van de laagbouw.
De commissie heeft als derde be
langrijke punt in haar verslag de
„stedebouwkundige vorming" in aan
merking genomen. Hier kreeg men te
maken met een aantal niet-rationele
motieven en algemene regels zijn
hierdoor moeilijk te geven.
m „Dat is trouwens het geval met deze
gehele kwestie, aldus de heer Van der
Weüde, de gemeenten zullen zelf die
nen te bepalen wat voor het gebied
dat zü bestrijken het gunstigst is.
Daar is nu eigenlijk alles om be
gonnen".
De bijeenkomst werd geleid door de
heer A. C. Goosen en o.a. bijgewoond
door wethouder A. J. Jongeleen.
Reprise van
Some like it hot
TRIANON Dat de kluchtige film
van Billy Wilder, „Some like it hot",
met Marilyn Monroe, Tony Curtis en
Jack Lemmon in de hoofdrollen, ze
ker voor een reprise in aanmerking
zou komen, lag voor de hand. Men
kan dit snaakse filmprodukt thans
gaan zien in het theater in de Bree-
straat. Het is bepaald te veel eer
deze film voor te stellen als een po
ging het vrolijke leven van de jaren-
'20 te doen herleven. Want, toegegeven
dat er in die richting gezocht is en
dat er zelfs veel aandacht is geschon
ken aan een correcte weergave van
de kleding uit die dagen, tenslotte
gaat het toch om de uitbundige lijnen
van Marilyn Monroe, waardoor het
eigenlijke verhaal zo nu en dan in de
verdrukking dreigt te raken. Dat ver
haal is overigens op zichzelf bijzonder
ryk aan kolderachtige situaties. Een
bassist en een saxofonist, die hun
laatste stuiver vergokt hebben op de
windhondenrennen, besluiten tot een
travestie-in-duplo. Zij raken verzeild
in een uit dames samengestelde band,
met alle daara.-n verbonden compli
caties gedurende een opwindende
treinreis. Maar voordat die treinreis
begint zijn zij (in Chicago) getuige
geweest van een schietpartij tussen
gangsters, welke aan zeven leden van
de verliezende groep het leven heeft
gekost. Op het laatste ogenblik heeft
het tweetal kans gezien te ontsnap
pen. Wanneer hun verkleedpartij hen
toch al heel wat hoofdbrekens begint
te kosten, worden de complicaties nog
vergroot door de omstandigheid, dat
de winnende gangstergroep uit Chi
cago de onvrijwillige getuigen van
hun misdaad op het spoor komt en
achtervolgt. Dat het er dan, ook in
afwezigheid van Marilyn Monroe, ge
peperd toegaat, spreekt vanzelf. Al btf
al: een film in het luchtige, vluch
tige en kluchtige genre, dat het in
(liiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiinin
Scotland Yard grijpt
keihard in
Jacht op boeven
Rex Als Scotland Yard ingrijpt,
keihard zelfs, dan zoeken de boeven
een goed heenkomen. Maar waarheen
ter wereld zij ook vluchten, zij ont
komen niet aan de Sterke Arm, die
volgens deze film kennelijk erg ver
reikt. Maar al is „Scotland Yard
grijpt keihard in" niet altijd even
geloofwaardig, er wordt in deze
detectivefilm wel op zeer boeiende
wijze verhaald over de jacht op mis
dadigers. De schijn van authentici
teit maakt trouwens het geheel alleen
Jules en Jim"
Superieure regie
STUDIO Jeanne Moreau zal ook
deze week nog te zien zün in de film
„Jules en Jim" onder de superieure
regie van Truffaud. Het merkwaar
dige leven van deze jonge vrouw, die
de liefde zoekt bij verschillende min
naars en daaraan tenslotte te gronde
gaat. is boeiend weergegeven, zó
boeiend, dat het niet te verwonderen
valt. dat. deze film allerwegen grote
belangstelling trekt. Ook door het
realistische spel der hoofdpersonen.
Een vlotte handeling paart zioh aan
De geheimzinnige
dubbelganger
Zeer spannend
Het slachtoffer van genoemde
schietpartij wordt door de politie uit
de Theems opgevist. De man heeft
een schotwond in de rug en is er
bijzonder slecht aan toe. Als in een
ziekenhuis de kogel wordt verwijderd,
blijkt tijdens de operatie het hart
van de man, in wie een journalist een
bekende atoomgeleerde meent te her
kennen, stilstaan. Na ruim zeven
seconden)begint het weer te klop
pen. Als de man weer bij bewustzijn
komt. is hij erg in de war en geeft
hij op geen enkele vraag een zinnig
antwoord. Bovendien hoort de politie,
als zij informeert bij het instituut
waar de atoomgeleerde moet werken,
dat deze in zijn laboratorium aan het
werk is! Zij trekt daaruit zeer voor
barig de conclusie dat de gewonde
man „maar een dubbelganger" is.
Onze slimme reporter blijft echter
twijfelen en met een voortvarend
heid. waarvoor een Lemmy Caution
zich niet zou hoeven te schamen,
brengt hij het raadsel van de geheim
zinnige dubbelganger stap voor stap
tot een oplossing. Dat hij daarbij zijn
eigen hachje riskeert en tenslotte
niet alleen op zijn verstand kan ver
trouwen maar ook zijn vuisten moet
gebruiken, zal de bioscoopbezoeker
alleen maar deugd doen.
„De geheimzinnige dubbelganger"
is een typisch Engelse misdaadfilm,
dat wil zeggen: niet alleen spannend,
maar ook vaak humoristisch en tot
in de puntjes verzorgd, terwijl er
uitstekend in wordt gespeeld. De
wetenschappelijke nonsens in deze
film. die trouwens zo geloofwaardig
mogelijk wordt opgediend, moet men
voor lief nemen.
Paniek in Parijs
Pakkende thriller
Lido „Paniek in Parijs" is een
thriller van typisch Franse makelij:
hier en daar pikant, indringend ver
filmd en een knap uitgedachte in
trige. Het gesprek mag nog zo ernstig
zijn. tijd om naar een mooie Fran-
?aise te kijken is er altijd
Bron van alle „paniek" is de overi
gens zeer rustige culturele attaché
van de Russische Ambassade in
Parijs, die nog iets anders aan zijn
hoofd blijkt te hebben dan „cultuur".
Op een dag vindt hij zyn brandkast
geforceerd en grondig leeggehaald.
Een ogenblik later wordt hijzelf ont
voerd.
De vermiste stukken zijn van het
grootste belang. Zij zijn in code ge
steld en op decodering is voorlopig
geen kijk. Een Franse rechercheur
bijt zich in de intrige vast en rolt na
veel opwinding het komplot op. Toch
is hij het die de grootste klap moet
incasseren.
Het verhaal komt met horten en
stoten op gang, maar is beslist
boeiend, als het eenmaal „loopt".
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Luxor Het verhaal van „De ge
heimzinnige dubbelganger" mag dan
niet zo bijster origineel zijn (de
atoomgeleerde, het gevaar voor een
enorme kernexplosie en de pientere
journalist die de politie vrywel steeds
een slag voor is), bijzonder spannend
is deze film wel.
Met een nachtelijke achtervolging
en een schietpartij gaat de film by-
zonder vlot van start en dit hoge
tempo blijft tot het einde toe ge
handhaafd.