Voorstel premier De Quay
maakt „weinig kans"
FLEXA
Galavoorstelling in
wereldberoemde Opera
Vandaag publikatie
Oe Thants antwoord
Mozarts „Entfülirung
aus dem Serail"
„Ik kies geen partij"
zegt Oe Thant
Zware straffen voor
OAS-ers in Parijs
Vliegtuigramp
in Iowa (V.S.)
Koninklijk bezoek aan Wenen
Nog meer repatrianten in de
liaven van Marseille
Oproer in een
gevangenis
bij Cadiz
(§üc/ Qiteuws
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 23 MEI 1962
No. 30660
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur; E A E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
18.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week.
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De waarnemend secretaris-generaal van de V.N., Oe Thant,
heeft zijn antwoord op de brief van prof. De Quay over Nieuw-
Guinea aan de Nederlandse delegatie doen toekomen ter door
zending naar Den Haag. In kringen van het V.N.-secretariaat
werd gezegd dat het antwoord vermoedelijk vandaag in New
York zal worden gepubliceerd. Het schrijven werd per koerier
aan mr. C. W. A. Schürmann overhandigd.
Tot mislukking
gedoemd?
,,Het in de brief van minister
president De Quay herhaalde
voorstel, dat waarnemers van
de V.N. naar Nieuw-Guinea
zullen worden gezonden, maakt
weinig kans," aldus hebben
diplomatieke waarnemers bij de
V-N. gisteren verklaard.
De brief van minister De
Quay is gepubliceerd als een
document van de Veiligheids
raad, doch waarnemers te New
York achten het niet waar
schijnlijk, dat Nederland zal
verzoeken om een debat in de
Veiligheidsraad over Nieuw-
Guinea. Rusland heeft reeds
duidelijk doen blijken, dat het
zijn veto zal uitspreken over elk
besluit van de raad, dat door
Rusland wordt beschouwd als
gunstig voor een koloniaal be
wind in geschillen als dat over
Nieuw-Guinea. Een beroep op
de Veiligheidsraad om waar
nemers te doen zenden lijkt
daarom tot mislukking te zijn
geoemd.
In Indonesische kringen te New
York werd nogmaals de aandacht ge
vestigd op de bezwaren van de In
donesische regering tegen dit voor
stel. In deze kringen werd voorts
verklaard, dat een aanvaarding in
beginsel (van Nederlandse zijde)
van overleg over de voorstellen van
de heer Bunker, niet genoeg is om
de opgeschorte besprekingen tussen
Voorlichting
beroepskeuze
1 Elders in dit Blad schenken
1 wij uitvoerige aandacht aan het
1 vraagstuk der beroepskeuze.
1 waarmee in de eerstkomende
I maanden wederom velen in den
lande zullen worden geconfron-
I teerd
l Aangemoedigd door het succes,
I dat het vorige jaar een derge
lijk voorliohtingsnummer oogst-
I te, hebben wij andermaal bijzon,
derheden verzameld over de op
leidingsmogelijkheden in een
aantal beroepen uit de aard der
zaak merendeels andere dan
waarover wij in 1961 schreven.
Het verdient wellicht aanbe
veling in het bijzonder voor
hen. die binnenkort met het
probleem van de beroepskeuze
te maken krijgen, dit nummer
terzijde te leggen en te bewaren.
etijdsverf kwaliteitsverf
kleurstalen 10 ct in de winkel
WEERBERICHT
ZELFDE TEMPERATUREN
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Wisselend bewolkt en op de meeste
plaatsen droog weer. Matige tot
krachtige en aan de kust aanvanke
lijk nog harde noordwestelijke wind.
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
23 MEI
Zon op: 4.35 uur; onder: 20.39 uur.
Maan op: 0.16 uur; onder: 9.00 uur
Hoógwater te Katwijk aan Zee te
6.13 en 18.40 uur. Laagwater te 1.56
en 14.17 uur.
Dit blad bestaat uit 28 pagina's
Nederland en Amerika over de kwes
tie Nieuw-Guinea weer op gang te
brengen.
De woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken. Joseph Reap, heeft intussen
gezegd dat de V.S. nog pogen Indo
nesië en Nederland terug aan de
conferentietafel te krijgen teneinde
de kwestie-Nieuw-Guinea te bespre
ken. Hij zei dat het Amerikaanse
initiatief ten uitvoer werd gelegd door
de Amerikaanse ambassades in Dja
karta en Den Haag en voorts in
Washington.
Onoprecht'
De persattaché van de Indonesi
sche ambassade te Washington,
Sjamsoe Soegito, heeft de Nederlan
ders ervan beschuldigd een „onop
rechte houding" aan de dag te leg
gen voor zover het de onderhandelin
gen over Nieuw-Guinea betreft.
In een brief aan de te New York
verschijnende „Herald Tribune" zei
Soegito dat de Nederlanders „koppig
bleven en er de voorkeur aan gaven
op een moeilijke wijze kennis te ne
men van de gang van zaken".
In de brief heet het o.a.:
„Indonesië heeft genoeg gekregen
van de verschillende methoden die
Nederland in Indonesië heeft toege
past om het denkbeeld van zijn in
tellectuele, politieke en economische
superioriteit hoog te houden.
De Nederlanders hebben nimmer
superieure oprechtheid aan de dag
gelegd bij het verkeer met Indone
sië. Indien zij oprecht zouden zijn
geweest zouden zij hun houding heb
ben aangepast aan de zich wijzigen-
Ten zuiden van Centerville in Iowa
(V.S.) zijn wrakstukken gevonden
van een Boeing-707 straalvliegtuig
van de Continental Airlines, dat
sinds gisteravond werd vermist met
37 passagiers en een bemanning van
8 aan boord. Er is weinig hoop op
overlevenden. Het toestel is vermoe
delijk in een zware bui terechtgeko
men. Het was onderweg van Chicago
naar Kansas City.
de toestand in Indonesië. Indien
zij dit zouden hebben gedaan zou
den zij in staat zijn geweest op een
waardige wijze uit Indonesië te ver
trekken. De Indonesische bevolking
zou de Nederlanders wellicht dank
baar zijn geweest.
Wij zullen niet opnieuw worden
bedrogen: de 350 jaar waren lang
genoeg. Ons enige antwoord op dit
Nederlandse vertoon van trots, kop
pigheid, onrechtvaardigheid en mili
taire versterkingen is een totale con
frontatie ten behoeve van de vrede
in Indonesië, in zuidoost-Azië en op
de gehele wereld.
Wij hebben de deur echter niet
gesloten voor een vreedzame oplos
sing".
I Inzendingen voor
J Haringrace J
l WU maken onze lezers erop
i attent, dat de inzending van j)
a oplossingen van de door de
x directie van het Leidsch Dagblad a
uitgeschreven haringprijsvraag
vrijdag 25 mei, 's middags 6 uur
f sluit. Deze inzendingen moeten
t voorzien zijn van het opschrift f
i „Haringprijsvraag". f
f De vraag, die beantwoord
a moet worden, luidt „Hoeveel
x kantjes haring worden door de
J eerste Katwjjkse logger in x
f IJmuiden aangevoerd?"
f Degenen, die het juiste aantal
raden (of het dichtst benaderen) f
komen in aanmerking voor de f
f volgende prijzen:
1ste prijs f. 50.z
f 2de prijs f. 25.
f 3de prijs f. 20.
f 5 prijzen van f. 10.f
i 10 prijzen van f. 5.
,Show'
De „Baltimore Sun" meent, dat
men moeilijk kan ontkomen aan de
indruk, dat Indonesië in de kwestie-
Nieuw-Guinea de voorkeur geeft aan
een oorlog boven een bijlegging van
het geschil door onderhandelen. In
een hoofdartikel over de infiltraties
met parachutisten zegt het blad:
„De hele zaak lijkt op een typische
Indonesische operatie, die in de eer
ste plaats als „show" bedoeld is. De
berg heeft, na de jarenlange oorlogs
zuchtige taal van president Soekar-
no, een muis gebaard. Maar even
goed is dit een manier van oorlog
voeren, een oorlog die de aandacht
van het volk moet afleiden van de
binnenlandse moeilijkheden", aldus
de „Baltimore Sun".
(Van onze Weense correspondent)
Wat bij ons het Oranje-zonnetje heet, dat noemen de oude
Oostenrijkers het „Keizerweer". Deze stralende zon heeft de ge
hele dag boven Wenen geschenen tot de avond toe, ja, tot op het
ogenblik dat de poorten van de opera zich openden voor de gala
voorstelling van zeven uur, ter ere van het Koninklijk bezoek.
In de helverlichte zaal waren alle loges en plaatsen bezet door
dames in groot avondtoilet en heren in rok met decoraties. Aan
de buitenkant van de ere-loge, waar de Koningin plaatsnam, hin
gen drie grote bouquetten anjers met het Oostenrijkse en Neder
landse wapen.
In de loge rechts daarvan had de pauselijke nuntius plaatsgenomen, in
de linker loge bevond zich minister Luns in galaruniform en hij was in
gesprek met kanselier Gorbach. Het was een voorstelling, uitsluitend voor
genodigden: vooraanstaande Nederlanders in Wenen, Oostenrijkse kunste
naars en geleerden, hoge ambtenaren en vertegenwoordigers van handel
en industrie.
Bij het ter perse gaan van dit nummer ontvingen wij het
antwoord van de w.n. secretaris-generaal der V.N., Oe Thant,
aan de minister-president prof. dr. J. de Quay.
Het luidt als volgt:
Excellentie.
Gaarne bevestig ik bij deze uw brief van 16 mei 1962 betref
fende de toestand in en om West-Nieuw-Guinea. Zoals IX weet,
ben ik zelf bezorgd over de ontwikkelingen in dat gebied en ik
heb, verscheidene malen, een beroep gedaan op alle betrokken
partijen om uiterste zelfbeheersing te betrachten. Dit lijkt des te
meer wenselijk nu ambassadeur Bunker, onder aanmoediging
mijnerzijds bezig is met pogingen om de partijen bijeen te brengen
teneinde een oplossing te vinden voor de moeilijkheden, die zijn
gerezen.
Uw voorstel dat ik thans een be
roep zou doen op de regering van
Indonesië zou, zo dit voorstel door
my werd aanvaard, impliceren dat
ik partij koos in de controverse, het
geen m.i. niet in het belang van alle
betrokkenen zou zyn.
Ik meen echter dat een toestand
is ontstaan waarin het geëigend lijkt
om een beroep te doen zowel op uw
regering als op die van de Republiek
Indonesië om zich te onthouden van
alle agressieve handelingen, zowel
met het oog op de verplichtingen
van de twee regeringen uit hoofde
van het Handvest, als om de pogin
gen die op het ogenblik door ambas
sadeur Bunker worden ondernomen
niet in gevaar te brengen.
Wat uw tweede voorstel betreft, t.w.
om enige waarnemers naar de re
gio te zenden om zich van de feite
lijke situatie op de hoogte te stellen
en als stabiliserend element op te
treden, mag ik u mededelen dat ik
een dergelijke stap alleen dan zou
kunnen overwegen wanneer een ver
zoek werd gedaan zowel door de Ne
derlandse als door de Indonesische
regering. In elke andere omstandig
heid dan deze, zou zulk een daad
mijnerzijds, naar myn mening, niet
gepast zijn.
Aanvaard, Excellentie, de gevoelens
van myn bijzondere hoogachting.
wnd. secretaris-generaal.
Vorstelijk
Iets over tijd verscheen het Ko
ninklijk gezelschap, waarna alle aan
wezigen zich omdraaiden naar de
ere-loge, waar de Koningin verscheen
terwijl het Wilhelmus weerklonk, ge
volgd door het Oostenrijkse volkslied.
In een toespraak had Hare Majesteit
reeds in Wenen gezegd dat zij zich
bijzonder verheugde op een bezoek
aan de herboren en wereldberoemde
opera van Wenen. Nu verscheen zij
hier dan werkelijk als gast, maar in
een vorstelijke gestalte, eenvoudig en
toch vol majesteit. Plotseling lag nu
de hoge, helverlichte zaal voor haar
en men zag duidelijk dat ze even ont
roerd was. Over haar lichtblauwe
avondrobe droeg zij een rood-wit
rood ordeband, de hoogste Oosten
rijkse onderscheiding en haar kapsel
werd gekroond door een prachtige
driehoekige diadeem.
President Scharf nam plaats tus
sen de Koningin en Prins Bernhard,
die in het gala-uniform van de hu
zaren was gekleed, versierd met tal
rijke orden en gouden onderscheidin
gen. Rechts van de Koningin zat
Prinses Irene in een groenblauwe
robe, eveneens met een Oostenrijks
ordeband getooid, terwijl een klei
nere sierlijke diadeem in het blonde
kapsel was verwerkt. Jammer genoeg
was Prinses Beatrix nog niet zover
hersteld, dat zij deze voorstelling kon
bijwonen.
Geniaal
Opgevoerd werd de opera „Entfüh-
rung aus dem Serail", een werk dat
Mozart op 25-jarige leeftijd heeft ge
componeerd. Hij was toen juist met
Konstanze Weber getrouwd en daar
om gaf hy aan de hoofdrol in deze
opera de naam Constanze. In deze
kluchtige opera weerklinken telkens
weer liefdesliederen, uitingen van
een nog prille liefde zonder schadu
wen. Het is een geniale mengeling
van ernst en komedie, van weemoed
en levenslust, van beperking en vrij
heid. Ofschoon de opera enkele zwak
ke punten vertoonde en nog vast
hield aan de gewoonte om een colo
ratuurzangeres de gelegenheid te ge
ven tot hoge en langgerekte tonen en
coloraturen, verried dit werk toch
reeds de volleerde meester.
Als byzondere attentie was er te
vens in het programma een facsimile
afgedrukt, waar een klein Mozart-
compositie op de melodie van het
Wilhelmus is weergegeven. Mozart
componeerde het op 10-jarige leef
tijd. toen hy met zijn vader en zijn
zusje in ons land concerteerde.
Heinz von Wallberg stond achter
de lessenaar en dirigeerde het Weens
„Philharmonisch Orkest", dat bij
deze gelegenheid weer eens liet horen
hoe de echte Weense, onvolprezen
Mozart-vertolking behoort te zijn.
Het tempo was vrij snel, maar de
muziek weerklonk zacht als fluweel.
De hoofdrollen werden gezongen
door Ilse Rothenberger, de beste co
loratuurzangeres van Wenen, Rena-
te Holm, Anton Dermota en de
prachtige bas G. Frick.
Aan het einde van het eerste be
drijf gebeurde er iets uitzonderlijks.
Bij andere staatsiebezoeken applaudi-
seert het publiek alleen aan het ein
de van de voorstelling ter ere van het
buitenlandse staatshoofd. Nu echter
begonnen de aanwezigen reeds tij
dens de pauze te klappen en gaven
zodoende blijk van hun grote sym
pathie voor onze vorstin.
Voortreffelijk
Het was een voortreffelijke uitvoe
ring, vooral in het tweede bedrijf,
waarin het prachtige kwintet als af-
sloiting werd gezongen. Toen 't gor
dijn viel .stonden alle aanwezigen op
nieuw op en keerden zich weer naar
de ere-loge toe, om Hare Majesteit
met applaus te begroeten. Het duur
de enige minuten. Stil glimlachend
en met een vorstelijk dankgebaar,
nam de Koningin het huldeblijk in
ontvangst. Hierna trok het gezelschap
zich terug in het hotel Sacher, waar
Ook Australische
troepen naar
Thailand (Siam)
Een contingent Australische troe
pen zal in Siam gelegerd worden in
het bestek van de Zuidoostaziatische
Verdragsorganisatie (ZOAVO) aldus
een bekendmaking van de Siamese
regering.
Volgens de bekendmaking worden
voorts besprekingen gevoerd met „ze
kere andere landen" over het lege
ren van hun troepencontingenten in
Thailand.
Volgens een gezaghebbende zegs
man in Camberra zal Australië een
eskadron Sabre-straalvliegtuigen
naar Siam zenden. Deze toestellen
zijn uitgerust met anti-vliegtuigra
ketten van het type Sidewinder en
een 30 mm-kanon. Het betreft hier
ongeveer 12 toestellen en 150 man
schappen.
Prof. De Quay
niet naar Brussel
Prof. dr. J. E. de Quay, die morgen
een bezoek zou brengen aan zijn Bel
gische ambtgenoot, premier Lefèvre,
heeft besloten dit bezoek voor onbe
paalde tijd uit te stellen.
Het uitstel is een direct gevolg van
het feit. dat de Tweede Kamer mor
gen een Nieuw-Guinea-debat heeft
gevraagd, aan welke wens de rege
ring tegemoet wil komen.
Een Nederlands meisje bood
Koningin Juliana gisteravond
bloemen aan tijdens de ont
vangst van de Nederlandse kolo
nie in het Paleis Palavicini te
Wenen.
een souper in intiéme kring werd ge
geven. Uitgenodigd waren diploma
ten, le«"en van de Oostenrijkse aris
tocratie en enkele vooraanstaande
kunstenaars, zangers en toneelspe
lers, alsmede de echtgenoot van de
Oostenrijkse dirigent Herbert von
Karajan.
(Men zie ook elders)
Gisteren vielen
er 27 doden
Gisteren hebben in geheel Algeryë
27 personen tengevolge van aansla
gen het leven verloren, terwijl er
twaalf werden gewond; 21 doden en
negen gewonden waren Algerijnen.
Vyf Algerijnse vrouwen werden ge
dood en één gewond. Intussen zyn in
Algiers en in Oran opnieuw Euro
peanen en Algerijnen ontvoerd. In
Algiers zyn gisteren de lichamen ge
vonden van zeven vermoorde Euro
peanen, nadat maandagavond j.l. de
deerlyk verminkte stoffelijke over
schotten van acht andere om het le
ven gebrachte Europeanen in een
wijngaard waren aangetroffen.
Een militair tribunaal in Parijs
heeft gisteren een aantal leden van
de OAS in Oran veroordeeld tot ge
vangenisstraffen. variërend van vijf
tot twintig jaar.
De leider van de OAS in Oran, de
sergeant-majoor Petitjean, kreeg 15
jaar. Hij was in febuari vorig jaar
uit het leger gedeserteerd om de lei
ding van de OAS op zich te nemen,
doch meldde zich in april reeds bij
de politie, omdat hij, zoals hij ver
klaarde, geen Fransen wilde doden.
Twee leden van de politie van Oran
kregen straffen van resp. acht en
vijf jaar. Negen andere OAS-leden
uit dezelfde plaats werden bij ver
stek veroordeeld tot straffen van 15
en 20 jaar.
De „Ville de Marseille" is gisteren
in Marseille aangekomen met ruim
1000 passagiers aan boord. Het schip
kwam uit Algiers. De meeste vluchte
lingen verklaarden, dat zij alles ach
ter hadden gelaten. „Myn zaak is
ruim 230.000 gulden waard. Ik heb
alles moeten achterlaten", zei een
der repatrianten.
Uit de gesprekken met de passa
giers bleek dat men doodsbang was
geweest ontvoerd te worden door de
mohammedanen. Een moslim, die op
zakenreis naar Frankrijk was, zei
echter tegen journalisten, dat de
verhalen van gevluchte Europeanen
schromelijk overdreven waren. „Zij
zijn door paniek bevangenzei hij.
Volgens een officiële mededeling in
Madrid zijn er thans in geheel Span
je nog ongeveer 64.000 stakers: 30.000
in Asturië, 20.000 in het gebied van
Bilbao, tegen de 2.000 in het gebied
van San Sebastian, 2.300 in de kolen
mijnen van Leon en 10.000 in Catalo-
nië. In Barcelona zyn in de afgelo
pen dagen 94 studenten aangehou
den. Ook in de hoofdstad zouden ar
restaties zyn verricht, er zouden der
tig agitators zijn opgepakt.
Zes buiten de wet gestelde opposi
tiegroepen, w.o. de Spaanse socialis
tische partij in ballingschap, hebben
in een manifest alle. Spanjaarden
verzocht over te gaan *t gemeen
schappelijke burgerlijke verzetacties"
en vreedzaam te betogen uit solidari
teit met de mijnwerkers en andere
arbeiders, die op het ogenblik staken.
De communisten hebb a daarop gis
teren een -manifest laten volgen,
waarin aangedrongen wordt op be
togingen die gericht zyn tegen het
regime van Franco. Deze betogingen
zouden haar hoogtepunt moeten
vinden in een algemene staking.
In de Santa Maria-gevangenis, in
Puerto de Santa Maria nabij Cadiz,
waar hoofdzakelijk veroordeelden zit
ten die langdurige straffen onder
gaan, hebben zich in de afgelopen
dagen tekenen van onrust voorge
daan. De gevangenen zouden uiting
hebben gegeven aan hun medeleven
met de stakers in noord-Spanje. De
oproerige beweging zou „geblust" zijn
door twee brandweerbrigades uit Ca
diz. Dit resultaat was overigens maar
voorlopig, want uit betrouwbare bron
in de hoofdstad vernam het Franse
persbureau AFP, dat alle vijfhonderd
gevangenen gisteravond in honger
staking zyn gegaan en weigerden
naar hun cellen terug te keren.
i Uit het Leidsch Dagblad van
24 Mei 1862:
De Algemene kerkeraad
der Nederd. Herv. gemeente
alhier heeft heden Vrijdag
beroepen Ds. P. H. Hugen-
J holtz te Renswoude.
In de zitting van het Prov.
J Gerechtshof v. Z.-Holl. van
J U .Woensdag heeft Mr. S. A.
J Lipman, pleiter voor de Ge-
5 meente Leiden tegen den
Staat der Nederlanden be
treffende de visscherij in het
Haarlemmermeer, te kennen
gegeven na 40-jarige dienst
tijd zijn praktijk neer te leg
gen.