KONINGIN nu ook
officieel op bezoek
in OOSTENRIJK
Na vele vakanties
LEIDSCH
DAGBLAD
Schoonheid
en pracht in
metropool
aan Donau
„VOORBEELD VAN
EUROPESE MOED"
WOORD
VAN
BEZINNING
„WIE MET PEK OMGAAT
(Van onze Weense correspondent)
Voor de eerste maal in de geschiedenis van ons Koninklijk
Huis zal een Nederlands staatshoofd een officieel bezoek aan
Oostenrijk brengen. Het staatsiekarakter van dit bezoek van
21 tot 24 mei krijgt nog meer kleur, wanneer men bedenkt dat
de Koninklijke familie herhaaldelijk op privé bezoek in Oosten
rijk is geweest.
Reeds in 1897 nam de toenmalige Prinses Wilhelmina een jaar voor
haar troonbestijging tezamen met Koningin Emma haar intrek in een
Weens hotel, hetgeen zij in haar boek beschrijft. Ook Koningin Juliana
heg ft als Kroonprinses 25 jaar geleden op haar huwelijksreis met Prins
Bernhard een kort privé-bezoek aan de Donau-metropool gebracht.
Sinds 191/5 brengt de Koninklijke familie bijna regelmatig haar winter-
vakantie in Tirol door, vooral in St. Anton. Bovendien kennen de oudste
drie Prinsessen Wenen vrij goed, want Irene was reeds in 1958 aanwezig
bij de uitreiking van de Erasmusprijs, Beatrix en Margriet bezochten
het Operabal en de Prins gaat er graag op de jacht. Enkele jaren ge
leden zag men liem op de Weense Graben, waar hij een jachtgeweer
kocht.
Ook voor onze koninklijke familie
is Oostenrijk voornamelijk een land
van natuurschoon, waar men weer
op krachten kan komen.
Deze natuurlijke rijkdom is zo
groot, dat dit land elk jaar door
honderdduizenden buitenlandse
toeristen wordt bezocht. Het is een
land van bergen, bossen, rivieren
en prachtige meren, een oase tus
sen landen met een hoog ontwik
kelde industrie.
Ook Oostenrijk heeft weliswaar
vooral na 1945 een moderne indus
trie opgebouwd en uitgebreid, maar
de streken, waar men nog onge
stoord van de ongerepte natuur
kan genieten, zijn legio. Geen en
kele provincie is van het toerisme
uitgesloten, maar elke streek heeft
zijn eigen karakter en overal vindt
men verpozing: wandel-, berg- en
zeilsport in de zomer en alle soor
ten van sneeuw- en ljssport in de
winter.
Ofschoon de boerenbevolking in
getalsterkte is teruggelopen, is toch
het Oostenrijkse volk als geheel
landelijk van aard gebleven en
heeft het zodoende een gezonde
natuurlijkheid bewaard.
De tijd van het Oostenrijkse
„Wonderteam" op voetbalgebied is
voorbij, maar men vindt er nog
altijd de beste skilopers en berg
beklimmers.
Protocol
Het komende staatsiebezoek
draagt uitsluitend een officieel ka
rakter, aangezien de Koningin
daarmee gevolg geeft aan de uit
nodigingen van president Scharf,
die vorig jaar als staatshoofd in
ons land vertoefde. Daarom zal het
Weense bezoek niet zo ongedwongen
kunnen zijn, want het moet be
antwoorden aan alle regels van
het protocol en aan de onderdelen
van een programma, dat tot in de
kleinste bijzonderheden en op de
minuut af is geregeld.
Onmiddellijk na aankomst zul
len de gasten zich begeven naar de
Hof burg, het vroegere keizerlijke
stadspaleis, waar zij door presi
dent Scharf zullen worden ontvan.
gen en waar een maaltijd zal wor
den aangeboden in de smalle, maar
zeer elegante eetzaal van het zo
genaamde Alexanderappartement.
Dit gedeelte draagt deze naam,
omdat de Russische Keizer Alex
ander hier tijdens het Weens Con
gres na de val van Napoleon
zijn intrek had genomen. Tot het
complex van de Hofburg behoren
ook de schatkamer en de Spaanse
rijschool, die eveneens bezocht
worden.
De dressuurkunst van de witte
Lipizzaner paarden zal de aan
dacht trekken, omdat de konink
lijke familie een voorliefde heeft
voor de ruitersport. In de schat
kamer zal de belangstelling uit
gaan niet alleen naar de oudste
Europese keizerskroon, maar ook
naar de Bourgondische schat, be
staande o.a. uit het oorspronkelijke
Gulden Vlies en de prachtige ge
waden van deze orde, die in de
zuidelijke Nederlanden werden ge-
Burgtheater,
nog altijd ,,de eerste Duitse schouwburg"
Land en muziek
In de wereldopinie is Oostenrijk
een land van muziek, de bakermat
van Haydn, Mozart, Schubert, Hugo
kostbare toiletten, juwelen en hoge
onderscheidingen.
De koninklijke familie zal in de
ereloge tegenover het toneel plaats
nemen en alleen een uitgelezen ge
zelschap zal deze voorstelling bij
wonen. Het Weense Philharmo-
nisch Orkest, dat zo juist onder
Von Karajan een wereldtournee
heeft afgesloten, zal musiceren en
eerst op 't einde van de voorstel
ling zullen alle aanwezigen opstaan
- en volgens gewoonte de koninklijke
gasten met applaus begroeten.
De verbinding van eerbied voor
de oude cultuur met de eisen van
een moderne industriestaat is hier
zo gelukkig opgelost, dat de Eras
musprijs voor de eerste keer in
1958 door Prins Bernhard als voor
zitter van het comité niet aan één
afzonderlijke persoonlijkheid werd
toegekend, maar aan het gehele
Oostenrijkse volk, omdat dit land
en dit volk een voorbeeld hadden
gegeven „vah Europese moed. van
Europees elan, van Europese ge
zindheid en vertrouwen", zoals het
in de motivering stond uitgedrukt.
Het valt niet te ontkennen, dat
vooral Wenen op het eerste ge
zicht nog altijd een barok-karak-
ter vertoont met zijn pompeuze
gebouwen en paleizen, maar wie
nauwkeurig toeziet, ontdekt nergens
meer sporen van de oorlog. Boven
dien tonen zelfs de oude woonwij
ken in de binnenstad grote moder
ne gebouwen en vooral aan de rand
zijn hele satellietsteden ontstaan,
waar het gros van de mensen in
welvaart leeft.
Het is niet uitgesloten, dat er ook
een voorstelling in het Burgtheater
misschien op wens van de Prin
sessen wordt ingeschakeld, want
hier worden de klassieke werken
van Goethe, Schiller, Shakespeare
en Grillparzer in de grootste per
fectie opgevoerd. Bovendien maakt
deze schouwburg architectonisch
meer indruk zelfs dan de opera en
zij draagt, nog altijd, gelijk twee
honderd jaar geleden, de naam
„eerste Duitse schouwburg".
Het hoogtepunt vormt dan een
avondreceptie in het Slot Schön-
brunn, het Oostenrijkse Versailles
met de kostbare en intieme kabi
netten en de grote spiegelzaal,
waar het Philharmonische Orkest
opnieuw zal optreden en later op
de avond beslist Weense walsen zal
intoneren, waarop dan de gasten
over het spiegelende parket zullen
zweven.
H el vaart
Eetzaal in de Hofburg
borduurd. Aan de overkant van de
Ring ligt het kunsthistorische mu
seum. waar een tiental prachtige
Rembrandts daaronder vijf zelf
portretten en de kostbaarste
Breughelcollectie bezichtigd zullen
worden. Ook is een bezoek aan de
Stefansdom in het programma op
genomen. een van de sierlijkste
Gothische kathedralen, gebouwd
door meester Pilgram, die zich
onder de preekstoel in steen liet
uitbeelden en zodoende de middel
eeuwse anonimiteit doorbrak.
Wolf. Bruckner, Gustav Mahler.
Het land ook van de operette, van
Johann Strauss. Lehar en Weisse
Rössl. Daarom behoort een bezoek
aan de opera tot het vaste pro
gramma. De pracht en praal van
het trappenhuis vormen de juiste
entourage voor zulk een staatsie-
bezoek, waar alles flonkert van
Daar de Koningin Wenen sinds
25 jaar niet meer heeft bezocht, zal
zij nu kunnen constateren, dat
deze metropool zich toch ook aan
de moderne tijd heeft weten aan
te passen. Oostenrijk is niet alleen
een land van muziek en van oude
cultuur, maar tevens een voorbeeld
van economisch herstel. Terwijl
men het in de periode tussen 1920
en 1938 een land zonder levensvat
baarheid noemde, blijkt het nu een
algemene welvaart te hebben be
reikt, die het sinds 1914 niet meer
heeft gekend.
Deze ongekende bloei openbaart
zich alleen al in de handelsrelaties
met ons land. In 1938 bedroeg het
totale handelsvolume tussen de
twee landen dus invoer en uit
voer tezamen ongeveer 10 mil
joen gulden. Na 1945 kon het we
derzijdse handelsverkeer zo sterk
worden opgevoerd, dat het geza
menlijke bedrag van import en
export alleen in 1961 een hoogte
bereikte van 306 miljoen gulden. De
grote industriecentra, zoals de
Voest-fabrieken in Linz, de hout
industrieën in Karinthië en Stier
marken of ook de indrukwekkende
stuwdammen van Kaprun hoog in
de bergen zullen door de konink
lijke familie niet worden bezich
tigd, maar toch liggen hier en
overal elders grote natuurlijke
rijkdommen van dit kleine land.
dat met inspanning van alle krach
ten geen tijd en offers heeft ge
spaard om deze bronnen van wel
vaart aan te boren en uit te buiten.
Oost en ir est
Oostenrijk ligt in een gevaarlijke
uithoek van Europa, op de grens
Trappenhuis van de Opera
„Waar je mee omgaat, daar
wordt je mee besmet", luidt een
veel gebezigd gezegde en daarbij
denken we niet alleen aan „pek"
maar aan bepaalde eigenschap
pen en gewoonten, (meestal niet
de beste), die zo gemakkelijk
overgenomen worden in de re
gelmatige omgang van mensen
met elkaar. Daarin vinden som
mige ouders dan ook aanleiding
om hun kinderen de omgang
met minder gewenste vriendjes
soms te verbieden.
Hoewel het gezegde meestal
gebezigd wordt wanneer het
gaat om verkeerde eigenschap-
aan een goede vriend je leven
verrrijkt. En wat is er al niet ge
beurd sinds de kerken weer om
gang met elkaar gezocht hebben
en christenen elkaar ontmoeten.
Het is goed om eens stil te
staan bij de onvervangbare
waarde van die omgang met el-
en kerk, in bijbellezing en ge
bed, die ons leven vormen en
'omvormen naar het beeld, dat
God bedoelt en ons in Christus
gegeven heeft.
Misschien zijn wij ons er wel
onvoldoende van bewust, wat er
op het spel staat, als wij de ont
moeting met de Heilige tot een
minimum beperken en de om
gang met het heilige laten af
hangen van de ruimte, die het
verkeren met andere dingen ons
laat.
De heilbrengende en leven
wekkende invloeden op ons le
ven gaan verloren, wanneer wij
pen, geldt het evenzeer in de
gunstige zin. Juist door de om
gang met elkaar, ondergaan wij
invloeden, die ons leven gaan
stempelen. Dat merk je in huwe
lijk en gezin, waar in het da
delijks verkeren met. elkaar ons
leven een vorming ontvangt.
Meer dan ..omgangsvormen"
zijn hier aan de orde: het gaat
om een hele levensvorming.
Maar ook buiten die verbanden
om hebben we allemaal wel
eens ervaren hoe een werkkring
een stempel op iemands leven
drukt, hoe de omgang van het
ene echtpaar met het andere
een heilzame invloed kan uit
oefenen, hoe het bezoek van of
kaar. Het zijn niet alleen de
kwade, maar ook de heilzame
invloeden, die geen kans meer
krijgen, als wij die omgang om
de een of andere reden verbre
ken of verwaarlozen. Een oude
oosterse spreuk zegt dan ook:
..Wanneer gij een vriend hebt,
bezoek hem dan vaak, want niet
jegane paden worden snel door
toornen en struikgewas over
woekerd".
Vaak denk ik, dat het met
>ns geloofsleven ook zo gaat:
ons geloof wordt gewekt en ge
voed door de omgang met God
en met onze medegelovigen. Het
zijn juist die momenten van de
levende ontmoeting in eredienst
de levende omgang verwaarlo
zen en doornen en distels gaan
het pad overwoekeren, dat leidt
naar die tijden en plaatsen,
waar wij God en onze me
degelovigen ontmoeten.
Wie deze omgang volhardend
en oprecht zoekt, is bezig met
een levensbeslissing. Wie deze
omgang, om welke reden dan
ook. verbreekt of verwaarloost,
moge beseffen dat ook dat een
beslissing van verstrekkende be
tekenis is.
A. J. Glazemaker,
oud-katholiek pastoor te
Leiden.
Zaterdag 12 mei 1962 Pagina 1
Avondreceptie in Schönbrunn. het Weense Versailles.
tussen Oost en West, als laatste
barrière tussen democratische vrij
heid en dictatuur.
Daar het land militair niet te
verdedigen valt, zag de regering
zich gedwongen om het voorbeeld
van Zwitserland te volgen en in
1955 een permanente neutraliteit
af te kondigen. Dit wil echter
geenszins zeggen, dat het land ook
ideologisch neutraal zou zijn en
zijn toevlucht zou hebben genomen
tot een karakterloos en kleurloos
neutralisme. Van ideologisch stand
punt voelt zich Oostenrijk in te
gendeel met het vrije democratische
Westen verbonden en kent het zijn
plichten.
Met onmiskenbare elegantie en
met een zekere charme heeft de
Oostenrijkse regering de kunst ver
staan om de lastige en achterdoch
tige Russen niet te prikkelen en
zelfs de indruk te wekken, dat zij
met Moskou vriendschappelijke be
trekkingen onderhoudt. Aan deze
politiek van vriendelijkheid zijn
tenslotte voor een gedeelte het
staatsverdrag en de soevereiniteit
te danken geweest. Maar in de ge
hele wereld en vooral in de Ver
enigde Staten weet men, dat de
sympathieën van Oostenrijk naar
het Westen uitgaan.
Dit blijkt niet alleen uit de sterke
culturele contacten, maar ook uit
de handelsbetrekkingen, want bijna
90 procent van de Oostenrijkse
handel wordt met het Westen af
gewikkeld en zelfs 50 procent met
landen van de E.E.G., ofschoon
Oostenrijk zelf niet eens lid is van
deze gemeenschap. Het land kan
op grond van zijn neutraliteit geen
volledig lidmaatschap van de EEG
nastreven, maar wel zoekt het naar
een uitweg om tot een associatie
verdrag te komen. De grote tegen
stander van dit plan is voorlopig
nóg de regering van de Verenigde
Staten, maar na het bezoek van de
koninklijke familie zal de Oosten
rijkse kanselier Gorbach met de
minister van Buitenlandse Zaken
Kreisky naar Amerika vertrekken
om misschien toch een meer ge
nuanceerde oplossing te vinden.
Nederland en Oostenrijk liggen
meer dan duizend kilometer van
elkaar verwijderd en zijn aangeslo
ten bij geheel verschillende econo
mische organisaties.
Er zijn nog veel meer opzichten
en facetten, waardoor deze twee
landen en volkeren veel van elkaar
verschillen, maar er blijven veel
meer punten van overeenkomst
over, contacten van persoonlijke en
menselijke aard, van sympathie en
wederzijds begrip, van waardering
en bewondering.
Deze goede betrekkingen werden
vooral na 1945 versterkt en daar
om begroet het Oostenrijkse volk
het bezoek van onze koninklijke
familie: als symbool van oprechte
vriendschap en als onderpand voor
een blijvende sympathie, die zich
uiten zal in een onafgebroken di
plomatieke, culturele en econo
mische samenwerking.
Meester Pilgram,
architect van de Stefansdom.
uitgebeeld onder de preekstoel.
