Zij die hier komt heeft extra zorg nodig 3 Een kind verongelukt vrouw in (haar) nopjes UIT en I THUIS j ej. II. R. A. Palache van afdeling Vrouwenbemiddeling GAB: Boekweit: voedzaam en heel smakelijk MENU VAN DE WEEK erdag 5 mei 1962 Pagina 3 nbeze weck is mcj. R. H. p;\, Palache het middel punt geweest van een sjdein feestje op het darbeidsbureau. Zij was dinsdag n.l. 25 jaar in trioverheidsdienst. Palache is met haar "Jrerk in Leiden begonnen v in de jaren na de oorlog. OD,Troepen meisjes willen kin- f. (verzorgster worden, maar "Villen na zes uur klaar zijn". ?de afdeling vrouwenbemid- erjng van het Gewestelijk peidsbureau aan de Doeza- iat in Leiden wordt deze t.sjes duidelijk gemaakt, dat 'e$eren ook 's avonds en jondags verzorging nodig )oH- i (etgelijke gevallen vormen Vigens maar een klein deel taak van mej. R. H. A. •nache. leidster van deze af- bpg en van haar twee mede- eksters. ..De mensen denken steens: hoe breng je de tijd ,ffk, terwijl er zo weinig aan- van personeel is, maar ze [eten dat de mensen die komen, extra vorg nodig zegt mej. Palache. Fen meisje, dat wol wil spinnen ons niet nodig. Ze komen iets leuks, iets bijzonders of Willen van kantoor veranderen ?e hogerop te komen. En vooral s'werkende getrouwde vrouwen ,-ien met probleempjes over •nelijke en persoonlijke omstan- Lieden. Die spélen bij vrouwen gelijk een veel grotere ról dan lit" óp de mannenafdeling. Voordat een vrouw naar haar werk kan gaan, moet ze soms eerst de kin deren naar school helpen, een oude moeder verzorgen of nog gauw- gauw iets aan het huishouden doen. Ook de omgeving, waarin ze wer ken is voor vrouwen belangrijker. „Het is er niet leuk" zeggen ze en je moet soms uren met ze praten voor je weet, wat er niet leuk is. Op het ogenblik komen er ook veel oudere vrouwen, die willen gaan werken. Je moet je dan af vragen: wat hebben ze geleerd en wat is er van blijven hangen. De mogelijkheden zijn natuurlijk enigszins beperkt. Kijk, bemidde ling houdt in, dat je iemands „ar beidsverleden" kent. Je moet dus met elkaar praten over opleiding, misschien over religieuze richting of andere persoonlijke dingen. Vooral bij oudere mensen moet je dan twee paar handschoenen over elkaar aantrekken, voor hen is het een beetje pijnlijk een instantie te moeten raadplegen. En soms, Ja, dan staat er een vrouw met een koffertje voor de deur. Weggelopen. En of we maar meteen kunnen zorgen voor een betrekking voor dag-en- nacht. Het komt niet zoveel voor, maar als het gebeurt, zitten we met de handen in het haar. Als ik een koffertje zie, ben ik als de dood. Dan voel je je juist, hoe ongelukkig het is, dat de gemeente Leiden geen enkel tehuis heeft, niets, niets niets. Er wordt veel huishoudelijk personeel gevraagd, maar er is zo weinig aanbod. De huishouding is eigenlijk jarenlang een achterge bleven gebied geweest, nu wordt het een beetje beter, hoewel men in het buitenland geloof ik verder is dan wij. Maar het is nu ten minste gewoonte geworden om va kantie te geven, doorbetaald na tuurlijk, want als je bijvoorbeeld een werkster wilt houden, moet je vakantie uitbetalen. Momenteel krijg je gemakkelijker een inwo nend meisje dan een los. Een be langrijk punt bij bemiddeling voor huishoudelijk personeel is ook, dat wij weten waar we de meisjes fjlaatsen. Is dat niet het geval, dan aten we de moeder er heengaan om kennis te maken. Grij ze haren Het arbeidsbureau bemiddelt ook in kwesties over ontslagen. Dat be zorgt ons grijze haren, vooral het seizoenwerk, h otelbedrijven, kap pers en zo. Het is zo jammer, dat de mensen, die na het seizoen, in het najaar dus, bij ons komen, niet ondergebracht kunnen worden bij de wolind"-'rie, die ook in de zo mer haar tijd heeft. Langzamerhand gaan steeds meer bedrijven over op part-time werk en hier liggen natuurlijk mo gelijkheden voor de gehuwde vrouw. Maar er is veel meer te ver sleren als het zover komt, dat deze vrouwen kunnen werken tijdens de schooluren, dus van 9-12 en van 2-5. Een getrouwde vrouw wil vaak wel werken, maar ze wil thuis zijn als de kinderen komen. Op 't ogenblik bestaat alleen de mo gelijkheid een volle halve dag te werken. Sloverij We weten eigenlijk ook geen raad met mensen, die thuis willen werken. Thuiswerk ontaardt ge- Mej. Palache met een van haar bezoek sters. (Foto L.D./Holvast) woonlijk in een sloverij, waar het hele gezin onder gebukt gaat. Er wordt enorm veel materiaal ge stuurd, moeder kan het niet af in haar vrije uren en de familie helpt mee. De gezelligheid is de deur uit en de kineren komen niet meer aan bod. Thuiswerk, dat in een paar uur afgemaakt kan worden, is er niet. Aan de ene kant zijn we dus blij, dat er geen thuiswerk is. Aan de andere kant: in Bra bant hebben de vrouwen in de wollen stoffen-industrie altijd thuiswerk gedaan. Maar de Leidse vrouwen hebben het nooit willen doen. Als je het vak in het bedrijf leert, kun je thuis stopwerk doen. Je leert het natuurlijk niet in veer tien dagen, mooi stopwerk in pa troon. Ik heb we! eens gedacht, dat de vrouwen het hier niet doen om dat de woningtoestanden zo slecht zijn (je hebt goed licht nodig), maar het is geloof ik gewoon, om dat ze hier nooit in de fabriek hebben gewerkt". Service Mej. Palache houdt zich ook be zig met de plaatsing van minder validen, wier prestaties vaak niet minder zijn dan die van valide werknemers, maar voor wie aan passing een groot probleem is. Het arbeidsbureau geeft inlich tingen „daar zijn we eigenlijk niet voor, maar dat is onze ser-* vice' en er worden functie- schetsen en analyses gemaakt (eisen en verplichtingen, daar heb ben we voorgoed wat aan). Op scholen wordt collectieve voorlich ting gegeven en 's winters dwaalt een beroepententoontelling door het land- deze winter vermoedelijk in Leiden. De „omstreken" van het O.A.B. voor Leiden en Omstreken omvat ten Voorschoten, Warmond, Leider dorp, Oegstgeest, Alkemade en Zoe- terwoude. Er bestaat een wijd verbreid misverstand over arbeids bureaus: een Schiedammer die werkt zoekt in Leiden, hoeft niet naar de Doezastraat te gaan, maar kan in zijn eigen woonplaats te recht. Het Leidse G.A.B. kan bij voorbeeld zorgen voor werk in Gro ningen of Utrecht of Schiedam. S- Londen, mei 1962. Iloppen komen van tijd tot tod terug in het modebeeld. Na °rilijke seizoenen afwezigheid, )eJ ze er dit jaar weer volop, e jijden weefsels vooral, maar fr4 in katoen. Ze zijn bijna e klassiek: een witte nog op rïlrineblauw of zwart fond of speldeknop tot flikjes- nnnaat op een gekleurde bruin, turquoise. L)uve, beige, eigenlijk alle meuren. noppen worden gebruikt voor - bij mantelpak, rok of over- voor japonnen en deux-piè- voor hoedjes, hoofddoekjes, "Arbanden, strikken en andere zo- mtse garneringen. Gl\) de Illustraties: J). Niet meer dan een grote, ge- a!pte strik voor een modieus tintje, •ui strik, marineblauw of bruin met kjte noppen, is losse garnering op i f effen wit linnen jurkje zonder ^tPwen. Een andgr modieus cachet "jt iets meer dan een grote strik, i kjnelijk een complete blouse, met „ophemdmouwen en een kraag met ivtt. De blouse is van marineblau- mousseline met witte noppen en iwijop bepaalde tijden van het jaar er.jessoire bij een mouwloze japon el^dlto deux-pièces die dank zij de l0I)use als overgooier fungeren. 1). Geen blouse, maar een Ja- PtIBlijfje in figuur 3. Witte nopjes i-iceen marineblauw fond constras- ïTpn met het effen wit van de ja- - krok. Een genopt minimum dat ïum effect geeft: de lange, pi gesneden stropdas van wit- fopte twill. Een dergelijke das bij een simpel zomerjurkje kraag) en wordt onder de ïismtuur doorgehaald. rf). Een complete deux-piéces, ge nept van hals tot zoom. Een model ^[moderne stijl met bloesend lijfje, rit heupstuk en een rok die rond- k l geplooid is. Altijd flatteus, altijd op zijn lats en aan geen leeftijd gebon- i" ji: de blouse van genopte zijde, ook gedragen kan worden bij n mantel- of mantelpakvoering i» hetzelfde materiaal. J.V. iefa no 10.^505 1 i fier, De winter is voorbij en de droe ve balans kan worden opge maakt. Drie kinderen, in leef tijd variërend van tien tot acht tien jaar zijn in de afgelopen maanden ons dorp ontvallen ten gevolge van verkeersongelukken. Op weg naar school, of van school op weg naar huis. Elke winter gebeuren die dingen en een enkele maal ook 's zomers. Maar de koude maanden zijn het gevaarlijkst. Het dorp telt geen enkele school voor voortgezet onderwijs. Dus zijn honderden kinderen tussen twaalf en achttien jaar genoodzaakt de onontbeerlijke kennis op te doen buit-en de gemeentegrenzen: in de stad of in het volgende dorp; vijf tien kilometer verder. De busverbindingen zijn allesbe halve ideaal, de tarieven hoog, de wachttijden op koude donkere da gen te lang. Dus grijpt de jeugd naar de fiets s ochtends om een uur of acht, als het nog pikdonker is, een fijne sneeuw dwarrelt, een gure noord ooster waait of een storm uit het zuidwesten over de kale velden giert. Zij stuiven weg, stevig gepakt in jassen en poncho's, een dikke boe kentas op de bagagedrager, een pakje brood en een flesje melk in de zijtas, met kleumende handen en steenkoude voeten. De helft van die kinderen draagt 'n bril waar van de glazen beslaan. T iet alle rijwielen verkeren in I in de beste staat. Soms is een achterlichtje defect, soms een voorband te hard opgepompt; de tas op de bagagedrager kan scheefzakken, de ketting kan plot seling loslopen. De donkere weg is smal, niet voorzien van een fietspad er zijn een paar kuiltjes of er slingert een baksteen op het asfalt. En dan gebeurt het. Een kind valt op de weg, vlak voor een auto. Remmen knarsen, andere kinderen gillen, een fiets wordt verbrijzeld een kind sterft. Op weg naar school, op weg naar huis twee seconden tevoren nog vrolijk, vervuld van schoolpro blemen en plannen-voor-de-vrije- middag, levendig, gezond, een tikje roekeloos. Het blinde noodlot heeft toegeslagen, het dorp rouwt collec tief. Ook in de grote stad verongeluk ken elke winter kinderen op weg naar school. Maar een stad is an ders. Het leed voor de ouders is niet minder hevig, de stadgenoten daarentegen merken het nauwe lijks op. <~Yt\oe.cL<zrlijlz<z overpeinzing In een dorp van een paar dui zend zielen, waar iedereen ieders kinderen kent, van naam, gezicht of intiem, maakt zo'n tragisch ongeval een veel diepere indruk. Want terwijl je je deelneming be tuigt aan het getroffen gezin weet je: het had ook mijn kind kun nen zijn. En misschien is het morgen mijn kind, of volgende week, of volgend jaar. Ook mijn kinderen stappen om acht uur op de fiets en rijden naar school: over een gladde of bemodderde weg, in het donker, geteisterd door koude, door een harde wind, door hagelbuien of mist. Ook mijn kinderen kunnen slip pen, plotseling de macht over het Een graansoort die zeker de aandacht verdient is boekweit. De eiwitten die boekweit bevat zijn name lijk van een heel hoogwaardig soort, terwijl het B- vitaminegehalte ook belangrijk is. In de vorm van grutten en meel kan boekweit bij de bereiding van smakelijke gerechten dienst doen. Grutten kunnen op dezelfde wijze en in dezelfde hoeveelheid als gries- meel worden gebruikt en boekweit kan in combinatie met bloem heel goed voor het bakken an pannekoe ken, drie in de pan of trommelkoek worden genomen. Ook hartige gerechten kunnen met behulp van boek weit worden gemaakt bijvoorbeeld kaaskoekjes. nylons naar maat volmaakte pasvorm - uiterst sterk dus voordelig door lange levensduur stuur verliezen, een lekke band krijgen. Ook mijn kinderen zijn roekoloos te zeer vervuld van andere dingen dan het snelverkeer. Met dit verschrikkelijke besef, zo'n voortdurende angst kan een mens niet leven, dus verdring je het. Je laat de kinderen 's morgens uit, helpt hen nog even met het oppompen van de banden, het con troleren van de verlichting. Je geeft hun automatisch de no dige waarschuweingen mee. Voor zichtig hoor, niet hard rijden. En denk om de bermen, die zijn ver raderlijk. Zij horen het nauweli>k, ze trap pen weg de duisternis in. Daar na ga Je aan je werk en vergeet het. Je verdringt de herinnering aan het laatste ongeluk, je durft zelfs niet denken aan wat zal kunnen gebeuren. Tot op een boze dag de schrik wekkende mare de ronde doet. Heb je het al gehoord, het dochtertje van de familie X. die in Y op school gaat, is vanmorgen veron gelukt. Zij slipte en kwam pre cies voor een zware vrachtauto te recht. Ontzettend toch. Dat ver keer ook tegenwoordig, Dan kruip je weg als een ge wond dier en huilt. Je huilt om die andere ouders, om het dode kind en om je eigen angst, die eensklaps levensgroot is opgelaaid. Je kinderen hebben het bericht op weg naar huis vernomen en ko men bedrukt binnenstappen. Het. was juist zo'n aardig meis je, zegt Henkie met trillende stem. Ze was de beste van de klas. fluistert Adriaan. Ze kijken mij aan. beseffend hoe gevaarlijk hun leven is. Hoe alle plannen, toekomstverwachtin gen en levensvreugde plotseling kunnen worden weggemaaid door één rampzalige manoeuvre. Drie dagen lang zijn ze opval lend voorzichtig. Dan geloven ze het wel weer. Zoiets kan hun im mers niet overkomen. Kinderen geloven niet in de dood, in verdriet en Pijn. Zij zijn te gezond, te levendig, diep in hun hart voelen ze zich onkwestbaar en onsterfelijk. grapefruit, kalfsfricandeau, dop erwten, aardappelen, koffievla, (witte bonen in de week zetten). MAANDAG: rest koud vlees, witte bonen, to matensaus, aardappelcroquetten, broodschoteltje met appelmoes. Franse baconschotel, karnemelk- vla. WOENSDAG: speklappen, andijvie, aardappe len, boekweitepap. DONDERDAG: kaaskoekjes, bloemkool, aardap pelpuree, yoghurt met' geraspte appel. VRIJDAG: kaaspudding met garnalen of vleesragoüt, veldsla, paprika roomsaus, aardappelen, vanille- vla met bitterkoekjes. ZATERDAG: risotto, fruit. Boekweitepap 1 liter melk, 100 g grutten, onge veer 4 eetlepels suiker, zout (aun stukje citroenschil of een weinig kaneel) De melk met een weinig zout (en citroenschil of kaneel) aan de kook brengen. De grutten erin strooien en in ongeveer 10 minuten zachtjes gaar koken. De citroenschil verwij deren en de pap op smaak afma ken met suiker. Een zeer smakelijke variatie ver krijgen we door 100 150 gr ge- weexte gedroogde abrikozen of pruimen door de pap te scheppen. Ook gestoofde peertjes smaken er uitstekend bij. Kaaskoekjes 2,5 dl (bijna 2 kopjes melk, 60 g (7 eetlepels) grutten, zout. een klei ne ui, 100 g geraspte oude kaas, aroma, roomboc-er, bloem. De melk aan de kook brengen met een weinig zout. De gruttên erin strooien en in ongeveer 10 mi nuten zachtjes gaar koken. De ui schoonmaken, snipperen en in roomboter gaar maar niet bruin bakken. Ui en geraspte kaas (en desgewenst aroma) door de grutten mengen. De massa uitstrijden op een met water omgespoelde platte schaal of op twee platte borden, en laten afkoelen. Kort voor het ge- Sedert een half jaar breng ik Marian weer naar school en ga haar na enige uren afhalen. Ik durf het niet meer aan, haar al leen te laten gaan. Goedwillende mensen zeggen: Je moet het over geven leer het kind zelfstandig worden. Marian is zelfstandig genoeg, ze weet hoe ze moet uitkijken en oversteken. Maar ze kan het één keer vergeten, één keer kan mist of stroom of een geparkeerde auto haar het uitzicht belemmeren en die ene keer kan juist fataal zijn. Halen en brengen het is tijd rovend en vervelend, maar het kan een kind het leven doen behouden. En ik wil mijn kinderen niet verliezen. De bestuurder van de auto trof geen schuld, staat er 's avonds in het krantebericht. Dat wisten we al, we geloven het ook. Maar toch zou ik alle automo bilisten willen smeken: als voor u op de weg schoolkinderen fietsen, altijd herkenbaar aan hun tas, hun branie houdt uw voet dan dicht bij de rem, gebruikt uw claxon, mindert vaart, geeft ze de ruimte, weest op alles voorbereid. Wij houden zoveel van onze kinde ren! THEA BECKMAN bruik gelijke stukken ervan snijden. Deze door bloem wentelen en in hete roomboter aan weerszijden lichtbruin bakken. Franse baconschotel 250 g rijst wordt in Vz 1 water met wat zout gaar en droog ge kookt. 250 g mager rookspek wordt in kleine stukjes gesneden. 1 blik spinazie of 1 kg verse gekookte spi nazie laat men goed uitlekken en dan vermengen met wat zout, peper en noot. De rijst wordt dan met de spinazie, het spek en met 150 g ge raspte kaas en 3 losgeklopte eieren vermengd. Het mengsel wordt in een vuurvaste schotel overgedaan, dik met geraspte kaas en met een paar kluitjes boter belegd en in de oven gegratineerd. Men kan dit gerecht ook zonder oven bereiden, maar moet dan wel, zodra de eieren zijn toegevoegd, de massa op een zacht vuur omschep pen, totdat de eieren gaar zijn (on geveer vijf minuten). Kaaspudding Garnalenragoüt Van 35 g boter, 35 g bloem en anderhalve dl melk en wat zout wordt een dikke saus bereid, die iets moet afkoelen en dan wordt ver mengd met twee eierdooiers en 100 g geraspte kaas. Dan worden de twee stijf geslagen eiwitten er door gewerkt en wordt het mengsel in een beboterde warme puddingvorm overgebracht (niet meer dan voor driekwart vullen). De vorm wordt goed gesloten en ongeveer dertig mi nuten in een waterbad gekookt. Ondertussen maakt men een gar nalenragoüt door aan een melksaus van 25 g boter, 25 g bloem en 2 V» dl melk. 100 g garnalen en wat zout en peper toe te voegen. Zodra de kaaspudding is gekeerd wordt de opening met ragout opgevuld en de rest om de pudding heen gegoten. De schotel wordt met een paar takjes peterselie en partjes citroen gegarneerd. iiuiiiiiiiiiniiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiinnriiiiiniiiiiiiiiiin Eert officiële receptie is wel een van de vervelendste aange legenheden, die men zich voor kan stellen. Meestal bestaat zo iets toch eigenlijk alleen maar uit een aaneenschakeling van toespraken, waarvan de een soms wel iets originelere en geestigere weet te maken dan de ander, maar die verder allemaal op elkaar lijken. Eén keer ech ter 't was een jaar of tien geleden hoor! héb ik een der gelijk feest meegemaakt dat zó sprankelend was, en waar zoveel spanning in zat, dat het terecht beroemd is geworden in de be treffende kringen. Het was de afscheidsreceptie ter ere van een zeer bekende, leidende figuur uit een vrou wenorganisatie en het staat in de annalen vermeld als een van de grote hoogtepunten. Hoe kwam dat nu? Dat is niet eens zo makkelijk te zeggen. In ieder geval was alle plechtige stijfheid vermeden. Er werd een ingewikkelde, heel joyeuse polo naise gehouden en de onvermij delijke toespraken hadden zo'n verscheidenheid van vorm en inhoud dat er van 't begin tot 't eind intense aandacht, span ning en zelfs ontroering ivas. En het glanspunt van 't feest was de aanwezigheid van de Koningin die vrolijk mee slin gerde en draaide in de figuren van de polonaise en zich enorm amuseerde tijdens de dichter lijke en gedramatiseerde huide betogingen. Achteraf is bekend geworden dat zij het „een dólle middag" had gevonden. En daar moest ik aan terug denken toen ik op de t.v. de rij dende en varende receptie van het Koninklijke Zilveren Bruids paar meebeleefde, speciaal tij dens de episode in het RAI- gebouw. Heeft u 't ook gezien en heeft u ook zo'n plezier ge had om dat prachtige feestlied van de tulpen uit Amsterdam? Een variatie op het overbeken de schlagerliedje, gezongen door de hele bonte menigte van amb tenaren, ouden van dagen, ad vocaten, kinderen en weet ik wie allemaal meer. O, o al die akelige liederen die er zo voor en na gezongen zijn, in de stijl van „Heil U o Koninginne" die dergelijke plechtstatige kunstprodukten van gelegenheidsdichters! Wat was. daarbij vergeleken, dit een énig moment. Het was vrolijk, hartelijk en warm. Het had stijl en allure en het was oer-Amsterdams. De woorden héb ik niet pre cies kunnen volgen op 't refrein na: Hu U in de hoofdstad kwam Krijgt U tulpen uit Amsterdam. Maar 't was stellig helemaal een leuk liedje, dat was duide lijk te zien aan de gezichten van het bruidspaar, dat kennelijk de neiging had, om mee te gaan zingen (en zelfs een heel klein beetje mee te deinen!). Als u dit leest zijn de feeste lijkheden in Amsterdam alweer voorbij. Er staat nog een hele boel luisterrijks op het pro gramma maar maandag was het één groot gezellig familiefeest. In hoop, en ik weet haast zeker, dat onze Koninklijke Zil veren Bruid achteraf tegen Haar Bruidegom gezegd zal hebben: „Het was een dólle middag Hermine O. Katoen is een heerlijk estof. Niet alleen voor zomerjurkjes en strandensem- bles, maar ook voor fraaie avondtoiletten. De jonge Haag se mode-ont werper Ernst Jan Beeuwkes maakte deze elegante japon van katoenen broderie in de kleur écru. Naar achteren loopt de rok uit in een soort queu, die overgaat in een sierlijke sleep.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 19