acmillan: standvastig en (geduldig jegens Moskou Pleidooi van mr. Luns voor N.-Guineabeleid Vier nieuwe kunstmanen „U.K.-I." GRANDIOZE TELEVISIEWEEK Inschakeling van Oostduitsers hij het verkeer naar Berlijn? Woensdag stemming over begroting (Dmc/ QCteuws jGeen erkenning evenwel van liet regime in Oost—Duitsland In Eerste Kamer: WEERBERICHT Eerste internationaletivee van VSeen van Rusland ROCOCO iedere dag een topprogramma Ipgericht 1 maart 1860 VRIJDAG 27 APRIL 1962 Wo. 30639 LEIDSCH DAGBLAD lirecteur. E A E. van Dishoeck ^Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week. Witte Singel 1, Leiden Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507 Het is de plicht van het Westen in zijn politiek ten opzichte van le Sowjet-Unie standvastig en geduldig te zijn. Er wordt thans en soort vrede door wederzijdse vrees gewaarborgd, maar dit kan •oor de waardigheid van de beschaafde mens op de lange duur liet aanvaardbaar zijn, aldus de Britse premier, Harold Macmillan, n een rede aan het jaarlijkse banket in New York van de Ver- niging van Amerikaanse dagbladuitgevers. Macmillans pleidooi voor standvastigheid en geduld werd van- laag in praktijk gebracht door de Amerikaanse minister van Bui- enlandse Zaken. Dean Rusk die voor de derde maal een ont- noeting had met de Sowjetrussische ambassadeur in Washington, I )obrinin. Onderwerp van gesprek was weer de kwestie-Berlijn. Commandanten nader tot elkaar De Sowjetrussische commandant j$|n Berlijn, kolonel Solowjew, heeft rajiet initiatief genomen tot heling BBian de breuk met zijn Amerikaanse Pnollega generaal Watson. Deze zou binnenkort een bezoek brengen aan v iolowjew, waarna deze een tegenbc- iioek zou afleggen. Vorig jaar decem- |er verbood Watson aan Solowjew pi diens plaatsvervanger de Ameri- aanse sector van Berlijn te betre- jen omdat Oostduitse grensbeamb ten tevoren de Amerikaanse com- nandant slechts in Oost-Berlijn rilden toelaten wanneer diens in i urger geklede medepassagiers zich ^Identificeerden. Er zouden tussen de hoofdkwartieren van beide comman. Prof. Roinme lid Raad van State danten reeds enige weken onderhan delingen zijn gevoerd. Onze correspondent in Washington telefoneerde hedenochtend: Er bleek gisteren op de perscon ferentie van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean Rusk, grote belangstelling te bestaan voor Amerika's suggesties inzake Berlijn. Hierop had zijn Sowjetrussische col lega Gromiko in het openbaar ge reageerd, hoewel die suggesties niet aan het publiek bekend zijn ge maakt. Rusk wees erop, dat Gromiko een toespeling had gemaakt op de bestaande obstakels, die, aldus Rusk, inderdaad aanwezig zijn. De Russen maken bezwaar tegen de Westelijke troepen in Berlijn, doch voor het Westen is dit geen punt, waarover onderhandeld kan worden. Dat Amerika wel Oostduitsers wil gebruiken voor het toezicht op het verkeer naar Berlijn, bleek duidelijk, toen Rusk zei: „Wij zien geen tegen spraak in een vrije toegang tot Ber lijn en de uitoefening van plaatse lijke verantwoordelijkheid in het ge bied waar het verkeer doorheen gaat". De Amerikanen schijnen de Oostduitsers te willen doen optreden als functionarissen van een interna tionaal toegangsbestuur voor Ber lijn. Maar dat betekent geenszins de erkenning van 't Oostduitse regime. Met het oog op berichten, als zou toezicht op het vervoer per trein en per schip niet onder in internatio nale autoriteit vallen, zei Rusk, dat het van het allergrootste belang is, dat de autoweg en de luchtwegen onbelemmerd functioneren en dat het ook van groot belang is dat scheeps- en spoorwegverkeer nor maal voortgang vinden. Het voor naamste punt is het steunen van de levensvatbaarheid van West-Berlijn door onbelemmerde toegangswegen, welke dan ook, aldus Rusk. Minister Rusk constateerde met voldoening, dat thans in alle be trokken hoofdsteden de opvatting overheerst, dat de kwestie-Berlijn op een verantwoordelijke manier moet worden aangepakt. Over geen enkel punt werd echter overeenstemming bereikt, weliswaar lijkt een akkoord mogelijk over sommige aspecten, zo als een non-agressiepact tussen de NAVO en het Warschaublok of over een afspraak de kernwapenen niet aan anderen te geven, maar het gaat tenslotte om de centrale kwesties, zoals de troepenmacht in Berlijn en in laatste instantie de hereniging van Duitsland door vrije verkiezin gen. Zowel de Amerikanen als de Russen zijn in Duitsland op grond van het bezettingsrecht. Zolang geen definitieve oplossing voor Duitsland is bereikt, is Rusk er afkerig van die basis voor de aanwezigheid van troe pen in Duitsland te veranderen. (Van onze parlementaire redacteur) Het lot van de begroting van Buitenlandse Zaken hangt nog in de lucht. Pas volgende week woensdag zal de Eerste Kamer er over stemmen. Of de KVP'er mr. Regout dan met enkele geest verwanten alsmede de socialisten en communisten wegens het Nieuw-Guineabeleid van minister Luns zijn stem tegen de be groting zal uitbrengen moet nog worden afgewacht. Over het plan-Bunker kon de mi nister geen nadere mededelingen doen. omdat het landsbelang en het geheime karakter van het plan zich daartegen verzetten. Bij K. B. is met ingang van 1 mei 982 benoemd tot lid van de Raad an State, prof. mr. C. P. M. Romme e Bloemendaal. Hoge onderscheiding voor luit. gen. Gips Bij K. B. is benoemd tot comman- leur in de Orde van Oranje-Nassau, aet de zwaarden, de luitenant-gene- aal P. Gips, van het wapen der in- anterie. Tsjombe opnieuw naar Leopoldstad De vertegenwoordiger der Verenig- e Naties in Elisabethstad. Roltz- lennnett, heeft meegedeeld, dat pre- ident Tsjombe van Katanga voor nemens is op 3 mei a.s. naar Leo- jioldstad terug te keren om zijn on- erbroken besprekingen met premier ndoela van de centrale Kongolese re dering te hervatten. De destijds door ie V.N. aan Tsjombe gegeven garan- ies voor zijn veiligheid zijn nog steeds van kracht .aldus Roltz-Ben- nett. Tsjombe vertrok gisteren uit Elisa bethstad voor een bezoek aan cen traal- en west-Katanga. Maandag i;eert hij in de Katangese hoofdstad terug. KOUD WEER De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond Over het algemeen veel bewolking, maar droog weer. Matige wind tussen noord en noordwest. Aanhoudend koud weer. (Opgemaakt te 11-15 uur) 28 APRIL Zon op: 5.18 uur: onder: 19.58 uur. Maan op: 2.56 uur; onder: 12.23 uur. Hoogwater te Katwijk te 9.20 en 22.07 uur; laagwater te 4.33 en 17.22 uur. Dit blad bestaat uit 24 pagina's Contra mr. Regout Minister Luns keerde zich in de verdediging van zijn begroting te gen zjjn geestverwant mr. Regout (KVP) en de communistische me vrouw Ommeren. „Merkwaardiger wijze", zo zei de bewindsman, was het juist de heer Regout die het scherpst de troepenzendingen naar Nieuw-Guinea veroordeelde. „Is de heer Regout zo'n vreemdeling in het politieke Jeruzalem, dat hij onbe kend is met de Indonesische dreige menten en gewelddadigheden? zo vroeg Luns. Een bescheiden Nederlandse ver sterking van de defensie op Nieuw Guinea was nodig. Wij hadden de plicht de daar wonende mensen op redelijke wijze te beschermen. An ders dan de heer Regout meende mr. Luns dat hierdoor het gevaar voor een gewapend conflict wordt De regering heeft één doel voor ogen: het gestand doen van de plechtige beloften die onzerzijds zijn gedaan betreffende een eigen lotsbepaling van de Papoea's. Twijfel repliek Mr. Regout sprak in over de wenselijkheid van een „per soonsaanvulling" van het Kabinet, zonder dat hij een Kabinetscrisis wilde riskeren. De rede van de mi nister had de heer Regout niet be vredigd, maar op een uitdrukkelijke vraag van de liberale fractieleider mr. Van Riel: „Stemt u nu tegen verminderd. De toestand wordt ge- de begroting?" antwoordde hij, dat stabiliseerd. Het is onjuist te zeggen, dit op het ogenblik niet aan de orde dat de regering het verloop van de j was. Deze reactie wekte verbazing, Nieuw-Guinea kwestie zou pogen tc i omdat de heer Regout woensdag in bedekken door zoveel mogelijk ge- eerste instantie dit dreigement wel heimhouding. I degelijk had gebezigd. Ir. Kraaijvanger. een der andere KVP'ers die twijfelden aan het be leid van hun geestverwant Luns. zei dat zijn opmerkingen waren bedoeld als oriëntering voor het Kabinet op dat het zou kunnen aanvoelen hoe de zaak-Nieuw-Guinea in de Kamer ligt. „Vertrouwen" of „wantrouwen" waren volgens de heer Kraaijvanger „grote woorden" die hij liever niet wilde gebruiken. Hoe het ook zij, de mogelijkheid bestaat dat de verdeeldheid in de Eerste-Kamerfractie van de KVP, die zoveel opzien heeft gebaard, geen al te zware gevolgen zal hebben. Geen „slimheidjes" De heer Regout, die dus eigenlijk de benoeming naast minister Luns van een aparte bewindsman voor het Nieuw-Guinea-beleid wenste, vroeg de toezegging dat geen mid delen onbeproefd worden gelaten om te komen tot een oplossing van het probleem, dat langzamerhand voor iedereen een obsessie is geworden. Hij twijfelde aan de door Neder land gebruikte onderhandelingstac tiek. We moeten volgens hun niet onze kracht zoeken in „boerenslim- heidjes". Als we het onderste uit de kan willen hebben krijgen we het lid op de neus. Ir. Kraaijvanger vroeg van minister Luns een soepe ler houding, ook al had hij er be grip voor dat dit voor de bewinds man een zelfoverwinning moest be tekenen. De socialisten mr. De Niet en ir. Vos hekelden nogmaals de wijze waarop de regering het parlement op de hoogte houdt. Van socialisti sche zijde werd gevraagd of mr. Luns aan Oe Thant en Bunker zou willen verzoeken, de Nederland se volksvertegenwoordiging opening van zaken te geven. Slot png. 2 Gisteren zijn niet minder dan vier kunstmanen met succes ge lanceerd: de eerste „internationale" satelliet van Engeland en Amerika gezamenlijk twee Amerikaanse kunstmanen met militaire doeleinden waarover weinig bekend is gemaakt, en een Russische kunstmaan in de „kosmos-serie" waarover zoals gebruikelijk even min veel gegevens zijn verstrekt. Zoals gemeld is een ander ruimtevartuig gisteren uit de inter planetaire ruimte verdwenen: de Ranger IV sloeg te pletter op de achterkant van de maan zonder wetenschappelijke gegevens van enige waarde te hebben uitgezonden en zonder instrumenten op de maan te hebben gedeponeerd zoals in de bedoeling heeft gelegen. Van Cape Canaveral werd een kunstmaan van Britse makeljj door een Amerikaanse Thor-Delta-raket gelanceerd. Deze kunstmaan, die de naam U.K.-I (United Kingdom I) heeft gekregen, werd wat betreft het instrumentarium vervaardigd door vele Britse wetenschappelijke insti tuten. Het omhulsel werd in overleg met Engeland in Amerika vervaar digd. Deze kunstmaan weegt ongeveer 60 kg, en behoort daarmee tot de kleinere kunstsatellieten. Maar het instrumentarium is zeer gecompli ceerd en bedoeld voor een reeks tingen van uiteenlopende aard. Voor al worden metingen beoogd over de gesteldheid van en verschijnselen in de ionosfeer en met betrekking tot de primaire kosmische straling. De lancering, die om 19 uur Ne derlandse tijd plaats vond, was een uur uitgesteld vanwege een op het laatste moment ontdekt defect in een van de elektronische systemen. De kunstmaan is in een baan ge- Het type van de draagraket doet vermoeden, dat het hier niet om een zware kunstmaap gaat, dus waar schijnlijk niet een van de serie Mi- das. en Samos-satellieten, die voor waarnemingen op militair gebied bestemd zijn. Een tweede geheime Amerikaanse kunstmaan, die gisteren werd gelan ceerd van dezelfde basis, behoort wel tot het Samos-Midas-project. Enige ttfd geleden heeft Amerika bekend gemaakt, over militaire ruim tevaartuigen geen bijzonderheden meer te zullen verstrekken. Ranger op maan Inmiddels is zoals gisteren reeds in het kort vermeld een ander ruimtevaartuig aan zijn einde geko men. De maandagavond gelanceerde Ranger, die Amerika de primeur had kunnen bezorgen van het deponeren van wetenschappelijke meetinstru menten op de maan, is op de „ach terkant" van de maan te pletter ge slagen. De afstand van aarde naar maan van 370.375 kilometer werd afgelegd in 63 uur en 57 minuten. De Ranger is met een snelheid van bijna tienduizend kilometer per uur komen waarvan het hoogste punt op de maan te pletter gevallen, btfna duizend kilometer en het laag-De instrumenten van de Ranger hebben niet gefunctioneerd doordat ste ruim driehonderd kilometer bo ven het aardoppervlak ligt. De om looptijd bedraag 99 minuten. Vierde „Kosmos" Rusland heeft gisteren de kunst maan „Kosmos IV" met succes ge lanceerd. De vorige satelliet in de serie voor wetenschappelijk onder zoek van de ruimte direct om de aarde werd dinsdag j.l. in een baan om de aarde gebracht. Zoals gebruikelijk heeft Rusland weinig gegevens omtrent de nieuwe kunstmaan verstrekt. Gezegd werd slechts, dat de baan (tussen 298 en 330 km van het aardoppervlak en met een hoek van 65 graden met de evenaar» „niet veel" afwijkt van de beoogde baan. De omwentelings snelheid bedraagt volgens Tass iets meer dan anderhalf uur. Prins Bernhard en Prinses Beatrix hebben gisteren in Brus sel het congres bijgewoond over de „opvoeding van de Euro peaan van morgen", dat ge houden wordt door de Fonda- tion Européenne de la Culture. De Prins en Prinses in gesprek met Prins Albert van België, die het congres eveneens bijwoont de wieken met zonnebatteryen niet zi>n uitgeklapt waardoor de elektri citeitsvoorziening haperde. Men kon het ruimtevaartuig slechts volgen door de signalen van een zwak zen dertje dat op conventionele batte rijen werkte. Men had uit deze sig nalen opgemaakt, dat de Ranger wel de maan zou raken. Het ruimtevaar tuig verdween gisteren op een ge geven moment achter de maan, zo dat geen radiosignalen meer werden opgevangen. Korte tijd later had het weer achter de maan om tevoor schijn moeten komen, maar toen liet het verstek gaan, zodat aangenomen is dat de Ranger op de van de aar de afgekeerde zijde van de maan neergekomen is. De Russen hebben de maan „geraakt" met de Loenik. II in september 1959, maar het heeft toen niet in de bedoeling gelegen, instrumenten op de maan te landen, zoals wel het geval was met de Ranger IV. De directeur van het Amerikaan bureau voor lucht- en ruimte vaart NASA, dr. Pickering, heeft verklaard dat het volgende Ranger experiment met de maan als doel pas tegen het einde van dit jaar kan worden verwacht. V.S.-JAPAN Van het eiland Wollops in de Ame rikaanse staat Virginia is gisteren een Amerikaanse raket gelanceerd met een apparaat van Japanse ma kelij aan boord. Onderzoek van de ionosfeer was het doel van de proef, die goed is verlopen. De raket be reikte een hoogte van 120 km. De Amerikanen zullen in samen werking met de Japanners nog twee ruimte-proeven doen. Advertentie DONKERSTEE» ja LEIDEN RïJUSJIiïïS w23nfss dinsdag HET GOED V.S.: geheim De derde en vierde nieuwe kunst manen, die gisteren werden gelan ceerd. waren vry geheime Ameri kaanse aangelegenheden. Met een Blue Scout raket werd een qunst- maan voor militaire doeleinden ge lanceerd vanaf de basis Point Ar- guello in Californië. Luitenant-generaal G. J. le Fèvre de Montigny heeft giste ren afscheid genomen als bevel hebber der landstrijdkrachten om het voorzitterschap over te temen van het comité van ver enigde chefs van staven. De scheidende bevelhebber die benoemd werd tot adjudant in buitengewone dienst van H.M. de Koningin tijdens de af- scheidsinspectie op het kasteel plein voor de Koninklijke Mili taire Academie te Breda. 30 april: Nationaal programma 1 meiAnders dan anderen woensdag 2 mei Real Madrid - Benfica donderdag 3 mei De Bezetting vrijdag 4 mei Dagboek van Anne Frank zaterdag 5 meiEurovisie: Cup Final Tijdelijke militaire regering in Guatemala President Ydigoras van Guatemala heeft gisteravond de vorming van een tijdelijke militaire regering bekend gemaakt, als poging om een einde te maken aan de huidige onrust. De regering en de oppositiepartijen hebben in de loop van deze week ver scheidene malen vergeefs getracht een compromis tot stand te brengen. Het was niet mogelijk tot overeen stemming te komen, omdat de oppo sitie het aftreden van president Ydi goras eist als eerste voorwaarde voor een regeling. J Uit het Leidsch Dagblad van J 28 April 1862: f H.M. de Koningin is Don- d derdag avond te 8 ure te t Parijs aangekomen en door j keizer Napoleon aan het j spoorwegstation ontvangen, nadat het personeel der Ne- J derl. ambassade te Parijs f H.M. aan de grenzen reeds f had begroet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 1