Dr. J. H. van Roijen voor
overleg naar Nederland
Nieuwe OAS-terreur
in Algerije: 40 doelen
Ketel ontploft: één
dode en 4 gewonden
Frontale botsing eist drie levens
latsfe nieuws
Den Haag: „Valse
propaganda Djakarta"
ONDER DRUK VAN AMERIKA?
In Algiers en in de hergen
37 extremisten aangehouden
In Rotterdam
INDONESIË
(in beginsel)
AKKOORD
Antara: Sorong omsingeld
MIJNENVELD
BANANEN
WEERBERICHT
ORGELS en PIANO'S
(9ud
teitws
^gericht 1 maart 1860
ÏUW I
ZATERDAG 7 APRIL 1962
No. 30624
fLEIDSCH
DAGBLAD
11G k »recLe UI A van i-hsnoeck
te o
Jofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOO* i-EIDEN EN OMSTREKEN
18.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week.
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
time
en c
kei
t zii
:e ki
SS
(Van onze Amerikaanse correspondent)
De Nederlandse ambassadeur in Washington, dr. J. H. van
oijen, is vandaag op Schiphol aangekomen voor een consultatie
et de Nederlandse regering. Hij weigerde op vragen van ver-
kggevers te antwoorden.
kijn reis wijst erop, dat men zich in Den Haag serieus zal moeten
jraden over de mogelijkheid om de twee elementen te combineren, die
mpectievelijk door Indonesië en Nederland op de voorgrond zijn gesteld,
[weten een overdracht van het bestuur van Nieuw-Guinea aan Indonesië
krzijds en een garantie voor de zelfbeschikking der Papoea's ander-
pe bemiddelaars in het conflict over Nieuw-Guinea schijnen zoals
sieren al gemeld deze twee elementen tezamen te hebben gebracht
I een suggestie, die aan Djakarta en Den Haag is voorgelegd.
Het woord zou dus aan Den Haag
zijn. Dr. Van Roijen, die uiteraard
alles afweet van Amerika's streven,
zal een belangrijke rol kunnen ver
vullen in zijn consult met de rege
ring. Hoe deze gesprekken zullen uit
vallen is op het moment nog onzeker,
al wordt er van verschillende zijden
reeds op gewezen, dat de Nederlandse
regering streeft naar een vorm van
interim beheer, welke voor de Pa
poea's onder internationale garanties
waarborgen geeft op het stuk van de
zelfbeschikking. De Nederlandse rege
ring zou daarbij inderdaad denken
aan een aangepaste versie van het
plan Luns. Een periode van twee
jaar, gedurende welke het Nederland
se bestuur door een Indonesisch ap
paraat zou worden vervangen, acht
men gezien de ontwikkeling van Nw-
Guinea, echter te kort. Den Haag
heeft zich tot nu toe echter van elk
commentaar onthouden.
tekent, dat er thans een zekere pres
sie op Nederland wordt uitgeoefend.
Wat er over de suggesties van Bun
ker tot dusverre bekend is geworden,
is niet volledig genoeg om na te gaan
of in de praktijk zijn voorstellen
kunnen worden verwezenlijkt.
Eind vorige maand schreven wij
reeds, dat Soekarno door zijn ant
woord aan Kennedy zou kunnen pro-
I beren de schuld van de stagnatie op
Nederland te schuiven, terwijl hij te
vens zou kunnen hopen dat Amerika
j ook enige druk op Nederland zou
gaan uitoefenen.
Het een zowel als het ander lijkt
thans te zijn geschied, te oordelen
naar de indruk die men te Washing
ton van de stand van zaken kan op
doen.
jakarta reageert
„vrij goed" op het
oorstel-Oe Thant
ijn
ils bemiddelaars in het dispuut
men globaal aanduiden Oe
ant, de waarnemend secretaris-
ïeraal der Verenigde Naties, Bun-
de Amerikaanse bijzitter tijdens
vooroverleg, en niet te vergeten
Amerikaanse regering,
'oen president Kennedy eind
art bij Soekarno erop aangedron-
had zijn onderhandelaar wederom
ar Amerika te zenden, kon men
wachten, dat de Indonesische pre-
ent zich in principe bereid zou
klaren om Malik te doen terug-
en. doch tevens kon men voorzien,
Soekarno zou betogen dat een
rvatting van het overleg alleen zin
hebben indien er klaarheid zou
arseen gebracht in de kwestie van
overdracht van het bestuur.
(tr#e suggestie, die Bunker thans aan
derland en Indonesië moet hebben
jorgelegd, lijkt een geleidelijke over-
er acht van het bestuur in het voor
licht te stellen, doch tevens
pr Wjnt tegemoet te zijn gekomen aan
Nederlandse wens om de zelfbe-
ikking der Papoea's te garande-
Bunker opereert stellig niet op
n gelegenheid doch werkt nauw
en met het State Department en
Thant.
:eeds tijdens de eerste fase van het
iroverleg moet Bunker hebben ge-
[gereerd de Nederlandse ambtena-
geleidelijk terug te trekken uit
uw-Guinea en gaandeweg door
lonesische ambtenaren te vervan-
Deze procedure schijnt opnieuw
belangrijk element te zijn in de
igste suggestie, gekoppeld wel te
•staan aan het voorstel om aan de
irenigde Naties tijdelijk het opper-
toe te kennen. Dit laatste ele-
;nt vond men reeds in het plan
en in de daaraan verwante
izzaville-resolutie, die in de Alge-
me Vergadering van de V.N. wel
simpele meerderheid kreeg, doch
inzienlijk tekortschoot om de ver
ste meerderheid van tweederde te
len. Naar verluidt zou het V.N.-
:ag tevens moeten garanderen, dat
Papoea's te zijnertyd gebruik kon-
in maken van het recht tot zelf-
ihikking.
Goed ontvangen
De suggesties schijnen in Djakarta
goed te zfjn ontvangen. Hoewel
minister van Buitenlandse Zaken,
ebandrio, officieel geweigerd heeft
mmentaar te geven over het voor-
;1 van Oe Thant, zou hy zich te-
nover de Amerikanase ambassadeur
ines vrij optimistisch hebben uitge-
ten over de hervatting van het
oroverleg. Trouwens, ook in krin-
n in de omgeving van de Indone-
Bche regering wordt thans melding
maakt van het nieuwe bemidde-
igsvoorstel. President Soekarno, zo
irdt in deze kringen gezegd, zou het
lorstel, dat dus om er meer een in-
rnationaal beheer over Westelijke
euw-Guinea van twee jaar zou in-
luden, hebben goedgekeurd.
Officieel weet ook het Amerikaanse
inisterie van Buitenlandse Zaken
ets. Woordvoerder Lincoln White
irklaarde gisteren, dat hij niets kon
eedelen. ..Onze positie blijft onver-
iderd. wij hopen dat de twee par
en weer tot een hervatting van de
spreking zullen overgaan en dat
t zal leiden tot een vreedzame op-
ssing van de kwestie", zei hij
echts. Waarnemers zijn echter van
ening, dat het State Department
>1 goede moed' is.
Maar het simpele feit, dat het
woord thans aan Den Haag is, be-
De Gaulle riep op
tot ja-stemmen
bij referendum
V1
Gisteren zijn in Algerije veer
tig doden gevallen, 31 moslims
en 9 Europeanen. Het aantal
gewonden bedroeg resp. 21 en
3. Gisteravond deelde het Fran
Eén dode en vier gewonden
waren er gistermiddag te be
treuren bij een ontploffing, die
zich om even over half vier
voordeed in het ketelhuis van
de N.V. Chefaro aan de Keile-
weg in Rotterdam. Een verwar
mingsketel sprong uit elkaar.
Een groot geluk bij dit ongeluk was
dat men doende was het ketelhuis te
verbouwen, waardoor een van de zij
muren was weggebroken. De lucht
druk. die door de ontploffing ont
stond, vond dus een weg naar buiten
en de vloer van de verpakkingsafde
ling boven het ketelhuis heeft het
daardoor kunnen houden. Op die ver
pakkingsafdeling werkten op het mo
ment van de ontploffing een dertig
tal meisjes
De klap, waarmede de ontploffing
gepaard ging, was enorm en tot ver
in de omtrek te horen. Twee andere
muren van het ketelhuis, waarvan
een de afscheiding vormde met een
werkruimte, werden vernield. De ra
vage was groot. Uit die chaos van
steenhopen werden vijf slachtoffers
gehaald. Zij allen waren op het mo
ment van de exploisie in het ketel
huis werkzaam geweest. Een van hen
overleed tijdens het transport naar
het ziekenhuis. Het was de 31-jarige
Rotterdamse machinist W. Slink.
Verder werden gewond: de 23-
jarige A. Ram uit Schiedam, zijn 23-
jarige stadgenoot P. de Jager, de 57-
jarge W. Schermer uit Rotterdam
en de 25-jarige J. Berkelbach, even
eens uit de Maasstad. Zij kregen al
len min of meer ernstige brandwon
den en een shock.
Merkwaardig goed is de heer J. J.
M. Sluijter, die in een kantoor van
een brouwerij op ongeveer 15 meter
afstand van het ketelhuis werkte, er
af gekomen. De stukken puin sloegen
dwars door zijn kantoor met glazen
wanden en beschadigden een auto in
een daar weer achter gelegen gara
ge. De heer Sluijter kreeg geen
schram. Een sjaal daarentegen, die
naast hem op een stoel hing, ver
se hoofdkwartier in Algiers
mede, dat in de loop van de dag
in het gebergte van Ouersenir
ten zuiden van Orleansville
twintig leden van een OAS-
groep van ex-kolonel Gardes
gevangen zijn genomen, onder
wie één vrouw, die de secreta
resse van Gardes zou zijn. Vei
ligheidstroepen voerden gister
ochtend een razzia uit in het
gebouw van de universiteit van
Algiers. Volgens welingelichte
zijde werden daarbij tenminste
zeventien van de OAS aange
houden, die zich daar schuil
hielden. Vijf van hen waren
deserteurs uit het Vreemdelin
genlegioen. Ook werd een grote
hoeveelheid wapens gevonden.
Europeanen in Algiers, vooral in
de wyk Bab-el-Oued, hadden giste
ren hun balkons met de Franse drie
kleur behangen als protest tegen het
referendum van zondag a.s. in
Frankrijk. Tot deze vlagcampagne
is opgeroepen door de „Je suis Fran-
?ais"-beweging.
De voorzitter en twee ondervoor
zitters van de defensiecommissie van
de Franse Kamer hebben hun ont
slag Ingediend als protest tegen de
weigering van de regering een dele
gatie uit deze commissie naar Alge
rije te laten gaan voor een onder
zoek naar het incident van 26 maart,
toen militairen geschoten hebben op
mensen die ten gunste van de O.A.S.
betoogden. Drie leden van de com
missie voor staatsrecht hebben om
dezelfde reden ontslag genomen.
In een toespraak voor radio en te
levisie heeft president De Gaulle het
volk gisteren aangespoord bij de
van Algerije. De president verdedig
de krachtig de manier om belang
rijke besluiten door het volk zelf te
laten nemen. Hij noemde het de
meest democratische gang van za
ken die er bestaat.
In Algiers kwam het beeld van
De Gaulle goed op de tv-schermen.
maar het geluid werd door een OAS
uitzending gestoord. Men gaf jazz
muziek en een nieuwsbulletin. De
stem van de president was op de
achtergrond nog hoorbaar.
De Fransen kunnen zich morgen
met „ja" of „neen" uitspreken over
de Frans-Algerijnse overeenkomst
van Evian en het verzoek van De
Gaulle hem speciale bevoegdheden
te verlenen. De politieke campagne,
die aan dit referendum is vooraf
gegaan, is de rustigste geweest die
men in Frankrijk ooit heeft meege
maakt. Er zijn bijna geen openbare
bijeenkomsten geweest en het aantal
aanplakbiljetten was bijzonder klein.
De regering schijnt hoofdzakelijk te
vertrouwen op de overredingskracht
van De Gaulle. Regeringsdeskundi
gen verwachten rond 17 m iljoen
„ja"-stemmen (het aantal kiesge
rechtigden bedraagt 27 miljoen). Bij
de volksstemming in januari 1961
bedroeg dit aantal iets meer dan 15
miljoen. Men vroeg de Fransen toen
de politiek van zelfbeschikking voor
Algerije goed te keuren. De commu
nisten hebben hun aanhangers
aangeraden „ja" te stemmen (hun
slagzin is: ja tot de vrede maar niet
tegen De Gaulle).
Een peiling van de openbare me
ning de vorige week verricht, toon
de aan, dat 76 procent van de on
dervraagden De Gaulles politiek in
Algerije steunt en dat ruim de helft
van mening Is dat de OAS terrein
verliest.
Russen lanceren
nieuwe kunstmaan
KOSMOS - 2
Gisteren is een nieuwe Rus
sische kunstmaan, de „Kosmos-
2" in een baan om de aarde
gebracht. De Spoetnik is gelan
ceerd in het kader van het pro
gram tot verkenning van de
hoogste lagen van de damp
kring en de kosmische ruimte.
De baan van de „Kosmos 2"
wijkt slechts in geringe mate af
van die welke berekend werd.
Behalve wetenschappelijke ap
paratuur is onder meer een
korte-golfzender ingebouwd die
uitzendt op 20.005 megaherz en
90.0225 megaherz.
De Spoetnik draait in 105.5 minu
ten om de aarde. Haar baan maakt
een hoek van 49 graden met de
evenaar en de grootste afstand tot
de aarde is 1.560 kilometer en de
kleinste 213.
De „Kosmos 1" werd op 16 maart
gelanceerd.
Het doel van beide kunstmanen is
o.m. gegevens te verzamelen over de
concentratie van geladen deeltjes in
de ionosfeer, de stralingsgordel
rondom de aarde, de oorspronkelijke
samenstelling van de kosmische
stralen en de veranderingen in hun
intensiteit en het magnetisch veld
van de aarde.
Gistermiddag arriveerde het
echtpaar Armand en Michaela
Denis bij miljoenen mensen
bekend door hun tv-filmserie
Luipaard op schoot" op
SchipholHaarlemse bloemen
meisjes begroetten het echtpaar
dat vandaag is doorgereisd naar
Paramaribo.
toonde flinke brandgaten! Er moet volksstemming van morgen „ja" te
dus ook een steekvlam geweest zyn. zeggen op zijn politiek ten aanzien
'e Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken, dr. Soebandrio,
heeft vandaag verklaard, dat Indo
nesië in beginsel akkoord kan gaan
met het nieuwe voorstel, dat af
komstig zou zijn van de waar
nemend secretaris-generaal der
Verenigde Naties, Oe Thant, voor
een regeling van de kwestie-Nieuw-
t Guinea.
Pet voorstel zou een V.N.-beheer
over westelijk Nieuw-Guinea ge
durende enkele jaren inhouden,
j waarin de Nederlandse autoriteiten
zouden worden vervangen door In-
donesiërs. Later zou een volksstem
ming worden gehouden.
Jongetje (6) oiuler
vrachtauto gelopen
Een verkeersongeval op de
Rijksweg 33 tussen Emmen en
Gieten heeft gistermiddag nabij
het Drentse stadje Gieten het
leven gekost aan drie personen.
Drie andere personen werden
zwaar en een vierde werd licht
gewond.
By dit ongeval kwam een perso
nenauto, waarin vier personen zaten,
frontaal in botsing met een bestel
auto, met twee inzittenden. Omtrent
de oorzaak van de botsing staat nog
niets vast. Vermoedelijk is de bestel
auto op de linkerweghelft terecht ge
komen.
Om het leven kwamen mevr. J. van
Woerden-Schakel (44) uit Veendam
de heer J. Batting (67 jaar) eveneens
uit Veendam en de 64-jarige vishan
delaar H Meskendorp uit Groningen.
In het Stads- en Academisch zie
kenhuis in Groningen werden opge
nomen de heer P. van Woerden, di
recteur van de Dienst Gemeente
werken uit Veendam, zijn veertien
jarige zoon H. C. van Woerden en
mevr. G. Meskendorp, een schoon
dochter van de overleden heer Mes
kendorp. Zyn zoon, de heer G. Mes
kendorp uit Groningen kon. na in
het ziekenhuis behandeld te zijn,
naar huis terugkeren.
De beide auto's werden totaal ver
nield. Het verkeer over de weg was
twee uur gestremd.
Het totaal vernielde wrak van
de Volkswagen.
Op de hoek van de Damstraat
en de Kanaalstraat te Utrecht is gis
termiddag de 6-jarige Edwin M. Up-
hoff tegen een betonmixervrachtauto
opgelopen. Zyn hoofd kwam onder
één der achterwielen terecht. Hij was
op slag dood. Het ongeluk gebeurde
op een zebrapad. De chauffeur van
de betonmixer had enkele voetgan
ger?: laten oversteken. Op het mo
ment dat hy optrok, kwam Edwin
aanhollen. Hij liep pardoes tegen de
zijkant van de vrachtauto aan.
In het Stads- en Academisch
Ziekenhuis in Groningen is gisteren
overleden de 38-jarige H. Arends uit
Valthermond, die een dag tevoren
betrokken was bij een verkeersonge
val in zijn woonplaats, toen hij met
zijn rywiel in botsing kwam met een
vrachtauto.
Het Indonesische persbureau „An
tara" heeft de wereld verkondigd, dat
„bataljons guerrillastrijders, be
staande uit Papoea's uit Nederlands
Nieuw-Guinea, op het vasteland van
Nieuw-Guinea het petroleumcentrum
Sorong vrijwel omsingeld hebben."
Officiële woordvoerders in Den
Haag hebben er nog eens met nadruk
op gewezen dat ook dit bericht past
in het kader van de huidige mislei
dende propaganda van de zijde der
Indonesiërs met de vooropgezette be
doeling om ook in Nederland ver
warring te stichten.
„Antara" weet het echter smeuiïg
op te dienen: „De guerrillastrijders
hebben een grootscheepse aanval ge_
daan op de Nederlandse troepen, die
Nieuw-Guinea verdedigen en die gro
tendeels bestaan uit soldaten zonder
gevechtservaring, die pas zijn aange
komen in Nieuw-Guinea."
Verder juicht „Antara", dat „het
eiland Waigeo praktisch in handen
van de guerrilla's is en dat op het
langs zonegrens
De Oostduitse regering heeft langs
de zonegrens met West-Duitsland
een vijfentwintig meter breed mij
nenveld laten aanleggen, aldus me
dedelingen van twee in Mtinchen
aangekomen onderluitenants, die uit
het Oostduitse volksleger zijn gede
serteerd.
Volgens het tweetal, de 24-jarige
Joachim Fischer en de 21-jarige
Giinther Klein van de grenstroepen
van het ..volksleger", staat nu vlak
aan de zonegrens een ruim een me
ter hoge heining met daarachter een
tien meter brede omgeploegde strook
grond. Daarachter komt een 25 me-
terbreed mijnenveld, aan beide kan
ten met prikkeldraad afgezet. Hier
sluit een 130 meter brede strook bij
aan waarin alle bomen zijn geveld en
huizen afgebroken. Op een strook
van 500 meter breed daarachter mag
slechts laag gewas groeien en daarop
volgt, het vijf kilometer brede gebied
dat slechts met speciale vergunning
betreden mag worden.
Bovendien zouden na augustus jl.
nog elektrische waarschuwingsinstal
laties en hinderlagen zijn aangelegd.
eiland Gag heftige gevechten gaande
zijn tussen hen en de Nederlandse
troepen. Deze laatsten leden hevige
verliezen en een aantal Nederlandse
militairen is gevangen genomen". In
Den Haag weet men van niets!
Radio-Djakarta heeft gemeld, dat
president Soekarno bij het Indone
sische parlement het wetsontwerp be
treffende algemene mobilisatie heeft
ingediend.
De Indonesische minister van Voor
lichting en voorzitter van de Natio
nale Planraad, Mahommed Jamin,
heeft verklaard, dat krachtige uit
voering van president Soekarno's be
vel tot „bevrijding" van westelfj k-
Nieuw-Guinea voorrang wordt gege
ven boven diplomatie. Het belangrijk,
ste is nu de bezetting van het vaste
land van Nieuw-Guinea, zo zei hij.
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft bekendge.
maakt, dat Indonesië de verantwoor
delijkheid voor de beschieting van
een uit Okinawa afkomstig Japans
vissersvaartuig by Morotal door een
Indonesisch vliegtuig dinsdag j.l. op
zich heeft genomen.
Vijf 'dodenwegen'
in West-Duitsland
(Van onze correspondent in Bonn)
Het hoofd van de Amerikaanse
militaire politie in West-Duitsland
heeft een waarschuwing laten horen,
die ook voor Nederlandse reizigers
interessant is. Volgens hem bestaan
er in de Bondsrepubliek vyf „doden
wegen" en wel: het stuk autobahn
FrankfurtMannheimHeidelberg;
de weg no. 40 tussen Kaiserslautern
en Landstuhl: de weg no 6 van Lam-
hausen bij Bremerhaven tot de op
gang naar de autobahn by Bremen;
de weg no 19 van Ulm naar Obers-
dorf en tenslotte de weg no 2 van
München naar Garmisch - Parten-
kirchen
De Westduit.se minister van Justi
tie, dr. Wolfgang Stammberger, is
gisteren op de autoweg bij Stuttgart
bij een meervoudige autobotsing ge
wond. Hy is met een hersenschud
ding naar het ziekenhuis overge
bracht.
De Westberlynse burgemeester Wil
ly Brandt is donderdag ternauwer
nood aan een ernstig ongeluk op de
autoweg tussen Frankfort en Darm
stadt ontsnapt. Hij was op weg naar
een vergadering in Esslingen. Toen
de chauffeur van de dienstauto,
waarin hij gereden werd, wilde rem
men om zich in een file bij een weg
versmalling te voegen, brak de rem
leiding en de wagen raasde met een
snelheid van 130 km per uur op de
file af. De chauffeur wist echter met
een slalom-manoeuvre de auto ora
de file heen te krygen en met een
ruk naar rechts in een parkeerhaven
terecht te komen waar de auto al
leen maar een Amerikaanse vracht
wagen schampte.
WISSELVALLIG
Blykens het weeroverzicht. dat het
KNMI vanmorgen om 10 uur ver
strekte, zal vannacht een koufront
ons land met regen passeren, waarna
onstabiele polaire lucht met weste
lijke winden zal binnenstromen. De
temperaturen zullen dan weer dalen.
De koude lucht is minder vochtig,
zodat morgen enkele opklaringen mo
gen worden verwacht. Er zullen ech
ter ook plaatselijk enkele buien val
len. Het weer blijft dus wisselvallig.
8 APRIL
Zon op: 6.01 uur; onder: 19.24 uur.
Maan op: 8.26 uur; onder: u.
Hoogwater te Katwijk te 5.38 en
18 01 uur.
Laagwater te 1.27 en 13.56 uur.
(9/4 hoogwater te 6.23 en 18.48 u.
laagwater te 2 08 en 14.33 uur).
Dit nummer bestaat uit 18 pagina's
en een Bijvoegsel
pnnT bqdegraven
UUU I Tel. 01726-2541
Vraagt geïllustreerde prijslijst
ELEKTRONISCHE ORGELS
Uit het Leidsch Dagblad van
1 8 April 1862:
Algemeene staat der be-
volking in het Koningr. d.
Nederl. naar de jongste volks-
telling op 31 Dec. 1859. O.a.
I Prov. Z-Holland 619.380. Lei-
i den 17.361 mannen en 19.713
i vrouwen, tesamen 37.074 per-
i sonen.
- Een commissie van studen-
i ten der Utrechtsche Hooge-
i school heeft zich begeven tot
i Prof. Miquel, met het verzoek
om te bedanken voor de be-
trekking van directeur van
I 's Rijks Herbarium te Leiden
i De Hoogleeraar zou dit ver-
i zoek in ernstige overweging
i nemen.