Wat trekt spreeuwenvluchten
naar de grote steden? i
Kom er
ACHT-er
Si St St 81 IS
OOK ZIJ ZIJN GELUKKIG
Charmant avontuur en
„grillige" schoppens
m a a w'a
(alleen in
februari
en maart)
WERKT
HET!
KIJKJES IN DE NATUUR
Onze (lamrubriek
UITSLAG OPLOSWEDSTRIJD
Onze bridgernbriek
a o 1
a a
Kom er ACHT-er
zware
mcVa-
Jerv
Sterk
spiererv
houden
De spreeuwen zyn er! Nu is de winter voorby. Dat hadden we al lang
vernomen van de zanglijster, die al geruime tud geleden op een nacht was
gearriveerd en uit het topje van een hoge populier zyn plotselinge aan
wezigheid had bekend gemaakt.
Er waren ook in januari reeds, een paar spreeuwen in onze tuin op het
voer neergestreken, even maar en op de aan spreeuwen eigen manier, vlug,
vlug even pikken, links en rechts en dan roetsi als een wervelwind er van
door. Maar dat waren dwalende wintergasten, armoedzaaiers, die om welke
duistere reden dan ook, in de herfst niet met de grote trek waren mee
gegaan.
Maar nu is het anders. Nu zyn ze binnengevallen bij duizenden, bij tien
duizenden, niet slechts op de uitgestrekte landerjjen, in de polders, of de
rietvelden, nee, ze hebben de stad gevonden.
Vreemd is dat, ieder voorjaar opnieuw. De hele zomer en tot laat in de
herfst bezetten de spreeuwen hun plaats in het Nederlandse vogelleven,
tot wanhoop van de bezitters van kersenboomgaarden, tot gepoegen van
de vogelvrienden, die de zang van de bedrijvige spikkeljasjes toch niet
zouden willen missen, ondanks de nadelen, die de mens van deze vogels
ontegenzeggelijk kan ondervinden.
Niet zodra echter is oktober in
het land, of ze zijn verdwe
nen, met achterlating dan
van die enkele zwervertjes, die zo
te hooi en te gras op een voederta
feltje verschijnen.
Maar is februari in het land.
goed weer of slecht weer, dan
verschijnen ze even plotseling en
dan kan 'tons overkomen, dat van
verschillende zijden de berichten
binnenkomen: Hebt u de spreeu
wen al gezien? Spreeuwen bij dui
zenden, wolken van spreeuwen!
Wie dan tegen zonsondergang toe
vallig een park passeert, het doet
er niet toe, of dat in het hartje
van de stad ligt, die kijkt verrast
op. Want boven zijn roofd zwer
men de rusteloze legerscharen in
het rode avondlicht en boven en
rondom de kruinen der bomen „tot
de nok" gevuld met de kwetteren
de vogels, die de anders zo kale
bomen hebben omgetoverd tot le
vende boeketten met takken als
reusachtige pluimen.
Uit alle windstreken, die als
overvolle arsenalen hun levende
inhoud schijnen leeg te gieten, ko
men ze aanschieten, cirkelen om
de overvolle boomkruinen, zwenken
af als door de wind gedreven
sneeuwvlokken en dwarrelen om
hoog naar alle kanten stuivend als
vonken uit een laaiend vuur.
Ik kan me heel goed indenken,
dat deze massale vogelverplaat
singen op vele voorbijgangers
indruk maken. Ik kan er zelf ook
heel lang naar staan kijken, waar
bij ik natuurlijk zorgvuldig mijn
plaats uitzoek, want uit een boom
zo volgeladen, vallen de zegenin
gen als hagelkorrels naar beneden.
En wee de argeloze wandelaar, die
niet op de hoogte is van de snelle
spijsvertering van vogels in het
algemeen en van deze rondschooi-
erende spreeuwen in het bijzonder.
Ik zou willen weten: Wat is de
zin van dit rusteloos af en aan
golven van die onvermoeibare die
ren? Waarom zoeken ze de stad
op, terwijl er daarbuiten zoveel
ruimere en rustiger slaapplaats-
sen zijn te vinden? Ik stond kort
geleden nog in het hartje van het
oude Amsterdam op een brug over
een van de stille binnengrachten.
Het was al tamelijk donker, maar
door
Sjouke van der Zee
van de richting IJ en Centraal
Station schoten de spreeuwen als
snelle pijlen het grachtenkwartier
binnen, waar het in de reeds duis
ter gehulde iepebomen bruiste
van het duizendvoudige vogelge
luid. Het was een merkwaardige
belevenis, dat eindeloos aanvliegen
en zich storten in volgepropte bo
men. Deze diertjes moeten zich
toch gedreven voelen door voor ons
mensen, onbegrepen krachten.
Heel sterk vind ik dat als ik
buiten in het veld een spreeuwen
volkje zijn vreemde figuren zie be
schrijven. Nu eens torent zo'n vo
gelmassa als een bal omhoog, dan
weer zwermen de flarden alle kan
ten uit en tekenen wonderlijke pa
tronen in de lucht, die elkaar in
bliksemsnelle variaties afwisselen.
Maar waarom scheiden zich van
de hoofdmacht plotseling honderd
tallen af, die enige ogenblikken
zelfstandig blyven opereren en
rondzwieren, om dan als by toeval
weer op de massa te stuiten, waar
in ze zich onnaspeurlijk verliezen?
Is het alleen maar uit louter ple
zier om eens lekker uit de band te
springen, plezier om vry je weg te
kunnen zoeken zo duizelingwek
kend hoog boven de aarde met zijn
akkers, zijn rietzomen en water
vlakten?
Als ik spreeuw was, zou ik me
ook losmaken uit de spreeuwen
wolk, zou ik ook m'n eigen vlucht
gaan. Maar wy zijn geen spreeu
wen. wij moeten rustig op de grond
blijven, waar we ons alleen maar
mogen verbazen.
Er zit trouwens aan die eigen
gereide alleenvliegerij een ge
vaarlijke kant en dat weten
die duizenden nauwaangesloten vo
gels instinctief heel best. Zie maar,
hoe ze zich tot een bal aaneenslui
ten, zodra er een kaper op de kust
verschijnt in de gedaante van een
slechtvalk, een wintertrekker in
ons land. die van een spreeuwen-
zwerm vaak zijn tol heft. Hij ziet
geen kans, uit die vogeldwarreling
een slachtoffer te grijpen. Daarom
laat hij zich er middenin vallen,
zodat de diertjes verschrikt uiteen
stuiven. alle kanten uit.
Uit die wegschietende eenlingen
kiest de valk en 't moest al heel
raar lopen, als hij dan mist. De
trefzekerheid van een roofvogel-
klauw is onbegrijpelijk. Moeder na
tuur laat geen traan om zo'n on
fortuinlijke spreeuw, die het ver
broken verband met de veilige
massa met z'n leven moet betalen.
De valk moet ook leven.
Het spreekt vanzelf, dat deze ge
varen in het hartje van de stad
tot 'n minimum worden terugge-
bracrt. Zouden die dieren dit in
bracht. Zouden die dieren dit in
tuïtief weten en zouden ze daar-
dan alleen nu in februari en
maart? Ik zie geen kans, een re
delijk antwoord hierop te geven en
houd me dus liever aan voorzich
tige gissingen. Het doet er ook
weinig toe, de spreeuwen zijn er
weer, het weer is bezig in gunstige
zin om te slaan, dus ze zullen de
zwaarste tyd wel achter de rug
hebben. En wij met hen!
Als u dit leest, is het misschien
mooi zacht lenteweer. Dan zitten
uw spreeuwen op de nok van een
dak of op een antenne en schieten
ze hun zeldzaam welluidende fluit
tonen de lucht in.
Op het ogenblik echter is het
nog voorjaarsachtig guur in de at
mosfeer.
Toch hoor ik de spreeuwen hun
toonladdertjes oefenen.
En de merel studeert zijn mooi
ste gebroken drieklanken Dit zyn
toch maar heerlijke voortekenen.
Daarom houden we van de spreeu
wen, ondanks nou ja!
IV
Auteur?
12 3
Bridgevraag dezer weekt
Zuid Sch. A V B 10 8 6 5,
Ha. 6, Ru. H B 3, KI. 7 4.
West gever, ow kwetsbaar, pa
renwedstrijd. Bieden: west pas
noord pas - oost 1 harten -
zuid 2 schoppen - west pas -
noord 2 Sansatout - oost 4 har
ten - zuid pas- west pas - noord
pas.
Vragen: Is het juist, dat zuid
over 4 harten past? En waarmee
moet zuid thans tegen 4 harten
uitkomen?
Antwoorden elders op deze pa
gina.
Het verrassend element bij
het bieden kan het grootst zijn,
wanneer de spelers over zéér
grillig verdeelde spellen be
schikken. Het onderstaande
spel, dat onlangs gespeeld
werd tijdens de eerste ronde
van de competitie voor ge
mengde paren, bevatte alle
elementen die het een plaats
in de krant waardig maakt:
Sch. 10 6 5 3
Ha. 7 4 2
Ru. V 6 4
KI. 6 5
Sch. Sch. 9 8 7 2
Ha. B 10 9 8 6 n Ha. H
5 3 wo Ru. A 10
Ru. B z KI. H10 8 7
KI. A V B 9 4 3 2
Sch. A H V B 4
Ha. H V
Ru. H 9 8 7 5 3
KI.
West was gever, niemand kwets
baar.
West, een charmante Haagse
speelster, begon de strijd met één
harten - noord paste - oost bood
twee klaveren - waarop ik als zuid
voor een biedprobleempje stond. De
normale actie is b.v. 3 klaveren te
bieden, waarna er weer heel wat
kan gebeuren - doch in elk geval zal
noord dan wel een keertje aan bie
den meedoen. In werkelijkheid leek
twee ruiten mij een tactisch juist
bod - vertrouwende de tegenpartij
verder te horen en daarna beter te
kunren beslissen.
Nu - dat ho-rde ik. Charmante
west bood twee schoppend), noord
paste en oost maakte er vier schop
pen van, die ik met het zuidspel wel
dorst te doubleren. Natuurlijk bood
*vest hierna vijf klaveren, waarop
noord en oost pasten.
Het was duidelijk, dat west schop
pen had geboden op een renonce of
singleton - maar even duidelijk was
het, dat oost vier of vyf schoppen
had. Weinig twijfel kon er ook over
bestaan, dat tegen enig schoppen
contract door zuid, de westspeelster
met klaveren uit zou komen - waar
door zuid al gedwongen kon worden
de eerste slag in te troeven. Daar het
zeker was, dat de tegenpartij nog
met ruitenaas aan slag zou komen
en wéér klaveren zou spelen, leek
vijf schoppen mij een weinig aan
lokkelijk contract.
Na nog eens over de situatie na
gedacht te hebben, kwam ik tot de
slotsom dat de tegenpartij vermoe
delijk zes klaveren zou kunnen ma
ken. Deze analyse bleek volkomen
juist, want er is géén tegenspel te
vinden dat ow in dat contract kan
doen downgaan. Om die reden paste
zuid dan ook.
Minder plezierig
Wat echter op dat ogenblik min
der plezierig pas voor mijn partner
en mij - was dat nz 6 ruiten konden
maken (mits zuid het speelt), ter
wijl 6 schoppen slechts één down
moet als oost het goed tegenspeelt
(uitkomst klaveren die zuid troeft -
dan ruitenheer, die oost moet wei
geren) Natuurlijk was voor 6 ruiten
een serie mirakels nodig - west had
slechts één troef en kon dus nooit
schoppen introeven, oost had slechts
één harten doch kon west niet aan
slag krijgen om daarvan tijdig te
profiteren, terwijl tenslotte tegen
alle verwachtingen in de hartenheer
bij oost zat. waar west met één
harten had geopend!
Aan diverse tafels hadden nz rus
tig 4 schoppen mogen spelen en
waren ow zich niet bewust geweest
van de mogelijkheden die er voor
hen in klaveren aanwezig waren.
De les die ik (met U) uit dit ge
val mag trekken is, ten eerste dat
men zeer sterke spellen toch maar
beter zéér sterk kan bieden - en
ten tweede, dat men niet teveel
mag afgaan op de bridge-onschuld
van charmante speelsters.
Maar alles bijeen, was dit toch
wel een héél geestig spel!
H. W. Filarskl
Goede oplossingen van de wed
strijdproblemen ontvingen wij van J.
Pauw, C. J. Hakemulder, H. Barend-
se, A. Mulder, en J. van den Berg, al
len te Leiden: M. D. Bergman. War
mond en L. van der Meer, Noordwyk
aan Zee. W. van der Blom te Leiden
behaalde 3 punten.
Na de gebruikelijke loting viel de
prijs van f 5.toe aan J. Pauw,
Hooigracht 34, Leiden; de prijs van
f. 2,50 ging naar H. Barendse, Mary-
kestraat 24, Leiden.
De oplossingen van de problemen
waren:
No. 1: 27—22 26—21 en 36x19!,
waarna het eigenaardige motief van
de Doetinchemmer S. van der Meer
ontstaat is dat niet zonder dam mo
gelijk bleek te zyn, welke gecompli
ceerde pogingen men ook heeft aan
gewend. Op het motief is nog vrij
veel gemaakt doch Gortmans bewer
king is wel een van de beste.
No 2: 2722 en nu is 18x49 gedw.,
48—43. 49 of 16x46, 29—24 49 of 16x18,
30—25. 46x30. 25x14, 10x19. 35x2 wint.
Een probleem met grillige wendingen
die er een zekere moeilijkheid aan
verlenen.
No. 3: De reden dat de beroemde
Belinfante dit stukje publiceerde,
was niet zozeer de stand als totaal,
doch het gegeven idee, dat hij waar
schijnlijk op geen enkele andere ma
nier wist te bewerken. De slag zelf
heeft bekoring genoeg om los te
staan van de pairtij positie. Let op:
28—23, 19x26 A; 27—21 17x28, 33x22,
26x28, 39—33. 28x30. 40x34, 24x42.
48x37, 46x40. 44x2 wint!
Op A 17x26 gaat het 2721, 26x17,
40—35. 19x28, 33x22, 24x42, 48x37,
46x40, 45x34. 17x28, 39—33, 28x30,
35x2. wint.
No. 4: Dit is maar een eenvoudig
stukje van Weiss doch in al zijn een
voud is het toch een goede oefening
voor het nog zo ongeoefende eind
speloog van velen: 3530, merkwaar
dig dat een offer vooraf moet gaan,
341, dat is de zet waarop alles be
rust op 4450 nu 16 etc. wint, of
op 35—2, 49—16 en 1—7. of op 35—19
(bv.) 1—740, en wit wint.
m m
9 et
7'
a a a a
SS a
f ,f g§ f) o
O
Z 3 7. 9 13. 15 20 23. 25
W.: 26 30, 32/34. 36/38 40, 42 44 48.
Verrassende dam op bezet veld.
Kunt U de acht afwijkingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt U elders in dit nummer.
Z.: 3. 8/16, 18. 19. 23/26,
W.: 27 28 30 32, 33. 35/40, 42 43, 45,
48. 49.
Wit behaalt winnend voordeel.
II
P. Sonier
1 2 3 4 6
Z.: 2. 3, 6. 11/15, 19, 21 23 24. 29.
W.: 27. 28. 32. 35/40, 42, 43. 45, 48, 49.
Wit speelt én wint.
III
H de Jongh
1 2 3 4 6
Belangstelling
Er bestaat nog altijd grote belang
stelling voor de partijcombinatie en
dat is ook vrij logisch, want de moge
lijkheden die het spel kent zijn zo tal
rijk en vaak zo gecompliceerd dat
men er nimmer op uitgestudeerd
.raakt. Een man als Sonier heeft
prachtige stukjes aan combinatie
werk getoond, een veelzijdiger geest
zal men niet gemakkelijk vinden.
Va.n De Jong vonden wij in een blad
van voor de oorlog een combinatie,
die iedereen behoort te kennen. Van
wie de vierde stand is is ons niet be
kend doch wat er gedemonstreerd
wordt is verbazingwekkend. Wij wen
sen U enige genoeglijke puzzel
uurtjes toe
Antwoord op bridgevraag dezer
week: Daar zuid met zijn twee
schoppenbod zijn spel voldoende
en duidelijk omschreven heeft, is
het passen op vier harten vol
komen juist - daar dit de be
slissing aan noord overlaat, die
wellicht beter beoordelen kan
wat er moet gebeuren. Noord,
met een 2-4-3-4 verdeling waar
bij hartenheer, ruitenvrouw en
klavervrouw-boer past - of dou
bleert misschien. Hoe het zij -
zuid moet niet verder bieden,
maar moet óók goed uitkomen!
Het Is wel duidelijk, dat niet
oost de schoppenheer heeft, ver
moedelijk zit die kaart bij west.
Uitkomen met schoppenaas zou
het contract cadeau gegeven
hebben, daar oost op wests
schoppenheer later een ruitentje
kan weggooien. In de praktijk
zou de uitkomst met ruiten één
down opgeleverd hebben. Had U
dat aangedurfd? Oosts spel had
een 1-6-2-4 verdeling, terwijl
west schoppenheer, hartenvrouw
en klaverheer had.
Toerr W.C.Röntgen in 1885 het doordringend
vermogen van kortgolvige elektromagnetische
golven ontdekte, stond nij nog voor een raad
sel. Hij sprak dan ook van X-stralen.
bctr. ri
stralen
weinig
Tegen.
Eenvoudige röntgen schaduwen
zijn voldoende om een beenbreuk
te onderzoeken
Nu weet men dat een stof straling
tegenhoudt, als deeltjes daarvan
door meetrillen energie aan de stra
ling onttrekken.
maar om bijv. een maag
zweer te ontdekken moet de
patient een straling-tegenhou
dende pap eten.
veraf
Om een beeld van een bepaald
vlak te krijgen,werkt men met
een korte focus-afstand. Verder
van de plaat gelegen delen geven
dan een-vaag beeld.
vlak van
voorwerp opname
Maar met de tomografie kan
men een röntgenopname ma
ken van een willekeurige
(denkbeeldige) snede door
een voorwerp.
Men bereikt dat door stralenbron en plaat
gelijktijdig te verplaatsen. Alle punten uit
het gekozen vlak blijven op de plaat afgete
kend, maar punten daar buiten (bijv. niet.
Ondanks de massificatie van
de huizenbouw, culminerend
in torenhoge flat-complexen,
waarin, men mannetje-aan-manne-
tje, vrouwtje-aam-vrouwtje en kind-
je-aan-kmdje bijeen geregen zit,
blijft tóch het verlangen naar de
„eigen" woning bij menigeen sterk
verankerd.
Dat mag volgens de moderne ar
chitecten een totaal verouderd be
grip zijn, waarbij ik graag wil aan
nemen, dat de mensheid op den
duur geen enkel uitzicht meer heeft
op enig „persoonlijk bezit", tóch
doet 't prettig aan te horen en te
zien hoe velen dat eigen en veilig
bezit nog met liefde willen en
mogen koesteren.
Dat kan een gezapig en burger
lijk idee zijn in deze door
stuwende progressiviteit be
zeten maatschappij, maar er lopen
gelukkig nog genoeg mensen rond,
die voor geen geld ter wereld het
huis waaraan zij gehecht zijn,
willen verlaten om het te verruilen
voor hetgeen als „ultra-medern"
hevig wordt aangeprezen.
Met voorzeker alle lofwaardige
gemakken, maar ook met alle be
nauwende ongemakken, die de
grondslag vormen voor de meest
uiteenlopende neurosen.
De gelijkvormigheid, de geluids
hinder en het trappenlopen zijn
daarvan enkele naargeestige oor
zaken.
Allen dezelfde balkonnetjes, de
zelfde drie, vier of vijf ka
mers tot op de meter pre-
ces afgepast om in het grandioze
schema te harmoniëren hyper
modern tot in het kleinste detail,
zó zijn die flatjes.
En werkelijk, het buitenaanzicht
Is indrukwekkend groots, speciaal
voor de estisch minder-ontwik-
kelde.
Men woont er bij duizenden
naast elkaar.
Maar dan zijn er ook degenen, die
dat nog willen eren en met toe
wijding verzorgen wat hun ver
trouwd is, een onderdeel van hen
zelf geworden, misschien als erf
deel van ouder op ouder.
Zij zien minzaam en misschien
bewonderend op naar wat de ge
civiliseerde maatschappij aan won
derschone heerlijkheden voortovert,
maar passen er voor ervan gebruik
te maken.
Ze blijven zitten waar zij zitten
en zyn er gelukkig mee.
Ze verzorgen wat hun in de
loop der jaren lief geworden is, ook
al staan de woninkjes op kraken...
Zij zijn tevreden met de eigen
gekweekte planten, waarvoor zij
een „goede hand" hebben en die
fleur geven aan hun misschien wat
donkere binnenkamer.
Ze mogen dan niet „bij-de-tijd"
zijn, zij bevinden er zich desondanks
wél bij en zijn blij dat het ook bij
hen wil groeien, omdat alles wat
„leeft en bloeit, altijd weer boeit!"
Waè,r dan ook
FANTASIO
1. linker arm man links.
2 groter glas linker man
3. langere mouw rechter man
4. grotere plas op de grond rechts
5. blad van plant anders van vorm
6. leuning bank
7. linker broekspijp jongetje
8. oor theekopje
Zaterdag 31 maart 1962 Pagina 4
