Sleutelbloem"
j Volants
kantjes
ruches
ONTWIKKELING EN ONTSPANNING
biedt
werkende
meisjes
wit Leiden
en omgeeing
UIT en
i THUIS
Eieren als toetje
MENU VAN DE WEEK
ff vitamine
Zaterdag 24 maart 1962
Pagina 3
LUIDE twistmuziek in de eerbiedwaardig oude omgeving van de Boerhaave-
zalen aan de Lange VrouwenkerksteegIn een van die zaaltjes doen jonge meis
jes de bijbehorende gymnastiekdie ze „dansen" noemenDat dansen valt dan
onder de ontspanning, die de stichting „De Sleutelbloem" de werkende meisjes
uit Leiden en omgeving wil bieden. Belangrijker dan ontspanning is voor de
stichting echter de verdere ontwikkeling van de meisjes, die geheel op de praktijk
is gericht met koken en naaien als hoofdvakken.
Dc lessen worden gegeven
in de Vakschool voor Meisjes
aan het Rapenburg en in het
gezellige clubhuis aan de Lan
ge Vrouwenkerksteeg, waar
ook de „ontspanning" ijverig
wordt beoefend.
Begin 1948 kwam het gesprek in de commissie voor vrouwen
bemiddeling van het G.A.B. te Leiden op het werk van de stichting
„De Zonnebloem" in Rotterdam, die meisjes uit de bedrijven in de
gelegenheid stelde in bedrijfstijd een middag per week een cursus
op de huishoudschool te volgen. Het resultaat van deze en andere
besprekingen was, dat hetzelfde jaar nog „De Sleutelbloem" in het
leven werd geroepen. De oprichters, de heren D. van Eek en mr.
C. J. Leembruggen, hebben ook nu nog zitting in het bestuur van
„De Sleutelbloem", die in 1950 werd omgezet in een stichting. In
het begin werd het werkr financieel in stand gehouden door de Leidse
industrie, maar al gauw kreeg de stichting subsidie van Rijk,
provincie en gemeenten.
„De Sleutelbloem", die in 1948 begon met twee cursussen, geeft nu
lessen aan:
a. Dispensanten: meisjes van veertien jaar, die van de arbeids
inspectie speciale toestemming om te werken moeten hebben.
Als deze toestemming worden gegeven, wordt als voorwaarde
gesteld, dat de meisjes in werktijd acht uur per week naar „De
Sleutelbloem" gaan. Daarvan brengen ze vier uur op de vak
school door en vier uur in het clubhuis. In principe is het
programma van de dispensanten hetzelfde als dat van de vrij
willige groepen.
b. Groepen bedrijfsmeisjes, voor wie de bedrijven betalen. Sommigen
komen in bedrijfstijd, maar soms is dat niet mogelijk (lopende
band) en dan komen de meisjes om kwart voor zes. Deze meisjes
krijgen vier uur les achter elkaar per week.
c. Avondgroepen: de cursisten komen op een advertentie, die in
september in de dagbladen wordt gezet. Deze werkende meisjes
uit Leiden en omgeving betalen zelf het cursusgeld.
Ook zijn er groepen bedrijfsmeisjes, die twee keer per week een
avond komen. Haar cursusgeld wordt door de bedrfjven betaald.
De leeftjjd van de meisjes varieert van 14 (dispensanten) tot en met
21 jaar.
Nu de eieren weer goedkoper
worden, kunnen ze in onze
menu's een grotere plaats in
nemen, want ze bevatten niet al
leen eiwitten en vetten, maar zyn
ook rjjk aan vitamines.
Eieren kunnen dienst doen als
vervangingsmiddel voor vlees, maar
ze zijn ook heerlik als smakelijk
nagerecht. De zoete omelette is een
heel bekend toetje, maar ook de
minder gebruikelijke elergelei is een
variant, die er gezellig en feeste
lijk uitziet en bijzonder smakelijk
is.
ZONDAG:
kopje kaassoep, roastbeef, andij
vie, aardappelen, eiergelei met
vruchtensapsaus.
MAANDAG:
rest roastbeef, knolraap met ge
bakken aardappelen, broodscho
teltje met appelmoes.
DINSDAG:
oeufs k la Suisse, aardappelen,
spinazie, fruit.
WOENSDAG:
uien gevuld met gehakt, rijst, to
matensaus, schuimige
pudding met roomsaus.
DONDERDAG:
Italiaanse eieren, knolselderijsla,
aardappelen, botersaus, rijst met
krenten en rozijnen.
VRIJDAG:
gebakken filets of gehakte bief
stuk, veldsla, aardappelpuree, ra
barber met vanillevla (erwten ln
de week zetten).
ZATERDAG:
erwtensoep, drie in de pan.
schotel leggen. Van roomboter,
bloem en melk een mooie gladde
saus maken, de geraspte kaas en zo
nodig wat zout erdoor doen en de
saus dan over de eieren gieten. Wat
gehakte peterselie erover strooien.
Mej. Lucie Huijsman, leidstei
van de Sleutelbloem „ik vind het
heerlijk werk") zwaait daar samen
met haar assistentemej. Magda
de Nietmet vaste hand de scepter.
En die vaste hand is niet overbo
dig, want de meisjes zijn bepaald
geen gedweeë lammetjes. Vooral
de dispensanten, de enigen, die-
verplicht aan de cursus deelne
men, zijn zeer kritisch gestemd.
Niet alleen ten opzichte van Juin
plichten en de mate van vrijheid,
die ze genieten en die nogal groot
is), maar ook ten opzichte van
elkaar.
tDe kooklessen
worden gegeven
in de vakschool
aan het Rapen
burg. De meisjes
koken hier de
„dagelijkse pot",
die ze voor de
leidsters, de an
dere cursusten en
zichzelf opdienen.
Dat er wel eens
aangebrand vlees
op tafel komt, wordt hun groot
moedig vergeven. De kooklessen
Leerlingetjes
van de dispensanten-cursus
dansen de twist
zijn niet alleen voor de meisjes pret
tig, maar ook voor de jongens bui
ten, die kennelijk genieten van de
kook- en braadgeuren en van hun
waardering blijk geven door
sneeuwballen naar binnen te gooien.
De kooklerares sluit dan resoluut de
ramen, roepend: „Zet het gas la
ger!" („Dat kan ik wel achter el
kaar blijven zeggen".)
Naast de kook- en naailessen
krijgen de meisjes medische voor
lichting (o.a. E.H.B.O.)lessen in
bloemenschikken, handenarbeid, het
opknappen van elektrische karweit
jes (stekkei's repareren en zo), ver
ven en schoonheidsverzorging (een
trekpleister)
Mej. Huijsman geeft zelf les in
kinderverzorging en -opvoeding met
hehulp van de pop „Elvis", die pre
cies op een baby lijkt, hetzelfde
slappe hoofdje, hetzelfde gewicht.
Verder onderwijst zij maatschappij
leer. Dat doet denken aan moeilijke
verhandelingen over staatsinrich
ting of omroepbestel, maar bij de
Sleutelbloem betekent het iets hee;
anders. „Ik vertel ze wat over de
Unesco, het Rode Kruis of de krant,
we bezoeken een modeshow, ze leren
advertenties lezen, natuurlijk te be
ginnen bij de huwelijksadvertenties,
en we gaan naar musea. („Juf,
we gaan naar de mummies?" en als
ze er dan zijn, zeggen ze: „Juf, 't
stinkt hier zo".)
Advertentie
Een huid die leeft
is mooi
Een jonge, levensfrisse huid - hoe kunt u die
behouden ofherwinnen? Hier is het
wetenschappelijke antwoord dat miljoenen
vrouwen dankbaar stemt: Vitamol.
Vitamine-cosmetica die het tekort aan
opbouwstoffen in uw huid weer aanvullen.
Nieuwe levenskracht door reddende vitaminen
nieuwe charme door Vitamol
Vitamol crèmes
in tuben en potten:
4.25 - 5.90
Vitamol lait, tonic,
komkommermelk,
massage-olie: 5.50
voor uw huid
BESLIST OVER UW SCHOONHEID
Advertentie
Italiaanse eieren
2 eieren, 2 dl melk, 16 g bloem,
16 g roomboter, 50 g geraspte
kaas, zout, peterselie.
De eieren hard koken, pellen,
overlangs doorsnijden en met de
platte kant naar beneden op een
Londen, maart 1962
RUCHES, volants en kan
tjes zijn een nieuwtje in de
Parijse voorjaarscollecties.
Misschien is dat beetje frou
frou het begin van een nieuwe
mode, maar het kan ook over
een half jaar weer verdwenen
zijn.
Veel vrouwen hebben een
zwak voor ruches en jabots.
Ze hebben het al jaren zonder
moeten stellen en ze zullen zich
zeker geen twee keer bedenker
en dit modieus detail sne'1
adopteren, voordat het weei
tot de verleden tijd behoort.
Ook oudere dames voelen zich
met een zwierige volant soms in
eens veel vlotter en „minder kaal".
Als u in uw hart altijd terug heb.
verlangd naar die uiterst vrouwe
lijke garnering, is uw kans nu ge
komen.
In de Franse voorjaarscreaties
komen weliswaar de meeste „flad-
dereffecten" voor bij de meer ge
klede modellen, maar binnenkort
kunnen heel wat ruches en volants
worden verwerkt in gezellige zo
merjurkjes, die ondanks deze gar-
nex-ing beslist niet te gekleed zyn
U kunt inspiraties zoeken in de
zwarte grosgrain deux-pièces met
witte mousseline blouse van het
huis Dior. (figuur 1). Een weel
derige volantkraag plus een grote
kunnen al heel gemakkelijk eer
niet meer nieuw toiletje metamor-
taillestrik met mousseline roo
foseren.
Het origineel is een echte „da
mesjapon" en damesjaponnei.
bedoeld voor de niet meer zo jeug
digen onder ons zijn in de mode
van de laatste jaren schaars gt
weest. Een ander model dat ge
knipt is voor haar die te vroe;
geboren z(jn voor de cha-cha ei
de twist, is de maiskleurige, crêpe-
zijde creatie van Fierre Gardin
(figuur 2)een rechte japon met
aanvullend, los jasje, en langs het
jasje rondom een gepiisseerde ru
che. Een detail dat de geest van
een nieuwe (of lang voorbije) mo
de ademt is de decoratieve gesp:
een driehoek van rode stenen.
De volgende vier modellen zijn
wat jeugdiger van allure het
geen allerminst, betekent dat ze
taboe zouden zijn voor wie de 35
is gepasseerd op voorwaarde al
thans dat ze een goed figuur om
hullen. Figuur 3 geeft een Dior-
schepping weer: een combinatie
van zwarte organza, smalle plooi
tjes, een massa dubbele volants
een strik en een cox-sage. Het ïno-
del is een broertje van het vijfde
waarmee het meerdere karakteris
tieke familieti-ekken gemeen heefi
Model 4 is even flatteus en lie:
Us jeugdig en aan geen leeftijd
;ebonden. Het is een creatie var
3ob Bugnand: bij een pakje van
iwarte organza en blouse van lou
ter witte kantruches. Een simpel
liet gloednieuw gegeven, dat a
heel gemakkelijk te adopteren is
en in menige garderobe onver
wachte mogelijkheden zal openen
J.V.
De Sleutelbloem
is geen school, er
worden cursussen
gegeven, maar de
toon is los; de
meisjes zijn er
vrij. Elk jaar stu
deren ze met el
kaar een kerstspel
in en ouders, do
centen, bedrijfs
leiders en mede-
•ursisten komen
er kjjken. Vorig jaar is er, zoals al
tijd een feestavond gehouden, maar
het plan voor dit jaar staat op losse
schroeven. De meisjes willen niet
repeteren, ze willen liever een hele
avond dansen. Maar dan komen de
ouders niet en het is juist zo pret
tig ze bjj elkaar te hebben.
De jaarlijkse boottocht aan het
eind van de cursus gaat wel door.
Op 7 juli gaan de cursisten naar
Alphen.
In die tyd valt ook de „werving"
van de Sleutelbloem. In de bedrij
ven worden zo mogelijk inlichtingen
en matei-iaal opgehangen en wordt
soms een kleine uiteenzetting gege
ven. De meisjes kunnen zich opge
ven bij de personeelschef. „We heb
ben wel de medewerking van de be
drijven, maar niet altijd het en
thousiasme van het meisje", zegt
mej. Huijsman, maar we hebben wel
de indruk gekregen, dat het met dat
laatste wel meevalt, als de meisjes
eenmaal de cursussen volgen.
Het clubhuis in de Boerhaaveza-
len, gehuurd van de Leidse Jeugd-
actie, is behangen met maskers en
andere werkstukken van de cursis
ten. Er is een keukentje en er staat
een pick-up, maar koffie zetten is
niet zo leuk als twisten. De twist
Foto uiterst links:
De pop Elvis
in het middelpunt
Foto hiernaast:
Kookles in de vakschool
wordt met overgave beoefend en h: i
draaien van een „saai" rock-'n-rcü-
plaatje lokt luide protesten uit.
meisjes mogen een vriendinnetje Is
dat in Leiden werkt, meenemen,
maar dat doen ze niet.
Op maandag-, donderdag- e:i
vrijdagavond is het clubhuis ge
opend, Misschien wordt er dan ge
danst. vaak ook zullen de me s
zoet zitten werken. Maar de kor
van een fotograaf is genoeg om ze
weer te veranderen in uitgelat;.»
kinderen: „O, ik kom in de ki
dan knip ik me uit en hang me
naast Cliff Richard".
iiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiii].
Ik moet vrezen, dat er twe
hevige ziektes onder ons zijn uit
gebroken: we zijn aan de
schoonmaak en we gaan naar
modeshows. Geen bed, dat bij de
buren op een balkon, of waar
da nook, staat te luchten, geen
gordijn dat aan een lijn hangt
te wapperen, ontsnapt aan ons
spiedend oog en dat bezorgt ons
een vreemde onrust. De eerste
vraag die we elkaar stellen bij de
kruidenier of op een verjaarsvi
site is: „Hoe ver ben jij al?".
„Ben jij boven al klaar!!??"
De tweede epidemie dus: we
gaan naar modeshows, gezellig
allemaal, en tijdens het kijken
eten we taartjes en andere heer
lijkheden, die er hun steentje too
bijdragen dat we de modellen
nog minder zullen kunnen dra
gen dan te voren loellicht al het
geval was.
Ja overdag halen we ver
woed onze kasten leeg en han
gen onze spulletjes in de zon
en 's avonds kijken w emet ver
rukte of bedenkelijke blik naar
de langs ons zwevende manne
quins en dromen dat we de
zelfde kasten weer vol hangen
met „Zwitserse import" en met
japonnen van Nina Ricci, want
in onze dromen staan al die
plooien op de rug ons net zo
beeldig als de mannequin.
We binden overdag doeken om
onze uit elkaar gezakte water
golven en staren 's avonds met
bewonderende en een tikje bege
rige blikken naar de hoofddek
sels, die met bijzonder raffine
ment zijn gekozen bij de model
len. Maar in gedachten zien we
het gezicht van onze man al als
wij met zo'n vervaarlijk ding op
ons hoofd thuis zouden komen.
Och laten we het deken
luchten en gordijnen wassen ook
maar even vergeten en ons ver
meien in al het fraais, wat de
voorjaarsmode ons voortoveren
wil. De mannequins glimlachen
verleidelijk zoals het hun uit za
kelijke overwegingen betaamt.
Ze wenden en keren en we zien
het effect van voren, van ach
teren en op zij en het is uit
iedere gezichtshoek even mooi
en elegant.
Maar van de week heb ik ont
dekt dat er nog een dimensie is,
die in acht genomen moet wor
den, n.l. de aanblik van boven
af! Ik was getuige van een gala
première (ja inderdaad
kermis in de regen) en keek in
de pauze vanaf een galerij neer
op de wriemelende menigte be
neden. En die menigte bestond
bepaald niet alleen uit potlood-
slanke, sierlijk bewegende man
nequins. Daar boven heb ik be
grepen dat een japon en zeker
een avondjapon pas „zit", als we
er ook vanbovenaf in gezien"
mogen worden. Want nietwaar
de meeste theaters, concert
zalen en restaurants hebben ga
lerijen en balkons waar zich een
hele massa mensen bevinden
die in de pauzes niets anders fc
doen hebben, dan hun blikken
te laten loeiden! Een en ander
hangt natuurlijk wel min of
meer samen met de diepte va i
het decolleté, maar toch niet
daarmee alléén. Het is verba
zingwekkend te zien, hoe n
vreemde indruk sommige to
ten maken, als je er vanuil e
hoogte op neer kijkt. Ook de
kapsels bieden in dit verband
stof tot overpeinzing.
Ik was altijd van ontzag ver
vuld als ik de torenhoog or er-
kamde haardossen van 'veel
jonge meisjep zag. „Waar hi cn
ze al dat haar vandaan en
krijgen ze het zo voor elkaar",
dacht ik dan.
Daar op mijn galerij zijn vi\j
ergste vermoedens bewaarheid
en heb ik pas goed ge: ien ha
griezelig die gevaartes in elkaar
zitten. Ik zag er een, dat op oog
hoogte zeer solide leek; van bo
venaf bleek het praktisch alleen
maar lucht te zijn, met een diep
gat in 't midden, waar een mie
zerig, ordinair touwtje de boel
bij elkaar hield.
Zo zie je maar: dat je nooit
een al te verheven standpunt
moet innemen, want dan t
er vele illusies verloren!
Hermine