Sleutelbloem" j Volants kantjes ruches ONTWIKKELING EN ONTSPANNING biedt werkende meisjes wit Leiden en omgeeing UIT en i THUIS Eieren als toetje MENU VAN DE WEEK ff vitamine Zaterdag 24 maart 1962 Pagina 3 LUIDE twistmuziek in de eerbiedwaardig oude omgeving van de Boerhaave- zalen aan de Lange VrouwenkerksteegIn een van die zaaltjes doen jonge meis jes de bijbehorende gymnastiekdie ze „dansen" noemenDat dansen valt dan onder de ontspanning, die de stichting „De Sleutelbloem" de werkende meisjes uit Leiden en omgeving wil bieden. Belangrijker dan ontspanning is voor de stichting echter de verdere ontwikkeling van de meisjes, die geheel op de praktijk is gericht met koken en naaien als hoofdvakken. Dc lessen worden gegeven in de Vakschool voor Meisjes aan het Rapenburg en in het gezellige clubhuis aan de Lan ge Vrouwenkerksteeg, waar ook de „ontspanning" ijverig wordt beoefend. Begin 1948 kwam het gesprek in de commissie voor vrouwen bemiddeling van het G.A.B. te Leiden op het werk van de stichting „De Zonnebloem" in Rotterdam, die meisjes uit de bedrijven in de gelegenheid stelde in bedrijfstijd een middag per week een cursus op de huishoudschool te volgen. Het resultaat van deze en andere besprekingen was, dat hetzelfde jaar nog „De Sleutelbloem" in het leven werd geroepen. De oprichters, de heren D. van Eek en mr. C. J. Leembruggen, hebben ook nu nog zitting in het bestuur van „De Sleutelbloem", die in 1950 werd omgezet in een stichting. In het begin werd het werkr financieel in stand gehouden door de Leidse industrie, maar al gauw kreeg de stichting subsidie van Rijk, provincie en gemeenten. „De Sleutelbloem", die in 1948 begon met twee cursussen, geeft nu lessen aan: a. Dispensanten: meisjes van veertien jaar, die van de arbeids inspectie speciale toestemming om te werken moeten hebben. Als deze toestemming worden gegeven, wordt als voorwaarde gesteld, dat de meisjes in werktijd acht uur per week naar „De Sleutelbloem" gaan. Daarvan brengen ze vier uur op de vak school door en vier uur in het clubhuis. In principe is het programma van de dispensanten hetzelfde als dat van de vrij willige groepen. b. Groepen bedrijfsmeisjes, voor wie de bedrijven betalen. Sommigen komen in bedrijfstijd, maar soms is dat niet mogelijk (lopende band) en dan komen de meisjes om kwart voor zes. Deze meisjes krijgen vier uur les achter elkaar per week. c. Avondgroepen: de cursisten komen op een advertentie, die in september in de dagbladen wordt gezet. Deze werkende meisjes uit Leiden en omgeving betalen zelf het cursusgeld. Ook zijn er groepen bedrijfsmeisjes, die twee keer per week een avond komen. Haar cursusgeld wordt door de bedrfjven betaald. De leeftjjd van de meisjes varieert van 14 (dispensanten) tot en met 21 jaar. Nu de eieren weer goedkoper worden, kunnen ze in onze menu's een grotere plaats in nemen, want ze bevatten niet al leen eiwitten en vetten, maar zyn ook rjjk aan vitamines. Eieren kunnen dienst doen als vervangingsmiddel voor vlees, maar ze zijn ook heerlik als smakelijk nagerecht. De zoete omelette is een heel bekend toetje, maar ook de minder gebruikelijke elergelei is een variant, die er gezellig en feeste lijk uitziet en bijzonder smakelijk is. ZONDAG: kopje kaassoep, roastbeef, andij vie, aardappelen, eiergelei met vruchtensapsaus. MAANDAG: rest roastbeef, knolraap met ge bakken aardappelen, broodscho teltje met appelmoes. DINSDAG: oeufs k la Suisse, aardappelen, spinazie, fruit. WOENSDAG: uien gevuld met gehakt, rijst, to matensaus, schuimige pudding met roomsaus. DONDERDAG: Italiaanse eieren, knolselderijsla, aardappelen, botersaus, rijst met krenten en rozijnen. VRIJDAG: gebakken filets of gehakte bief stuk, veldsla, aardappelpuree, ra barber met vanillevla (erwten ln de week zetten). ZATERDAG: erwtensoep, drie in de pan. schotel leggen. Van roomboter, bloem en melk een mooie gladde saus maken, de geraspte kaas en zo nodig wat zout erdoor doen en de saus dan over de eieren gieten. Wat gehakte peterselie erover strooien. Mej. Lucie Huijsman, leidstei van de Sleutelbloem „ik vind het heerlijk werk") zwaait daar samen met haar assistentemej. Magda de Nietmet vaste hand de scepter. En die vaste hand is niet overbo dig, want de meisjes zijn bepaald geen gedweeë lammetjes. Vooral de dispensanten, de enigen, die- verplicht aan de cursus deelne men, zijn zeer kritisch gestemd. Niet alleen ten opzichte van Juin plichten en de mate van vrijheid, die ze genieten en die nogal groot is), maar ook ten opzichte van elkaar. tDe kooklessen worden gegeven in de vakschool aan het Rapen burg. De meisjes koken hier de „dagelijkse pot", die ze voor de leidsters, de an dere cursusten en zichzelf opdienen. Dat er wel eens aangebrand vlees op tafel komt, wordt hun groot moedig vergeven. De kooklessen Leerlingetjes van de dispensanten-cursus dansen de twist zijn niet alleen voor de meisjes pret tig, maar ook voor de jongens bui ten, die kennelijk genieten van de kook- en braadgeuren en van hun waardering blijk geven door sneeuwballen naar binnen te gooien. De kooklerares sluit dan resoluut de ramen, roepend: „Zet het gas la ger!" („Dat kan ik wel achter el kaar blijven zeggen".) Naast de kook- en naailessen krijgen de meisjes medische voor lichting (o.a. E.H.B.O.)lessen in bloemenschikken, handenarbeid, het opknappen van elektrische karweit jes (stekkei's repareren en zo), ver ven en schoonheidsverzorging (een trekpleister) Mej. Huijsman geeft zelf les in kinderverzorging en -opvoeding met hehulp van de pop „Elvis", die pre cies op een baby lijkt, hetzelfde slappe hoofdje, hetzelfde gewicht. Verder onderwijst zij maatschappij leer. Dat doet denken aan moeilijke verhandelingen over staatsinrich ting of omroepbestel, maar bij de Sleutelbloem betekent het iets hee; anders. „Ik vertel ze wat over de Unesco, het Rode Kruis of de krant, we bezoeken een modeshow, ze leren advertenties lezen, natuurlijk te be ginnen bij de huwelijksadvertenties, en we gaan naar musea. („Juf, we gaan naar de mummies?" en als ze er dan zijn, zeggen ze: „Juf, 't stinkt hier zo".) Advertentie Een huid die leeft is mooi Een jonge, levensfrisse huid - hoe kunt u die behouden ofherwinnen? Hier is het wetenschappelijke antwoord dat miljoenen vrouwen dankbaar stemt: Vitamol. Vitamine-cosmetica die het tekort aan opbouwstoffen in uw huid weer aanvullen. Nieuwe levenskracht door reddende vitaminen nieuwe charme door Vitamol Vitamol crèmes in tuben en potten: 4.25 - 5.90 Vitamol lait, tonic, komkommermelk, massage-olie: 5.50 voor uw huid BESLIST OVER UW SCHOONHEID Advertentie Italiaanse eieren 2 eieren, 2 dl melk, 16 g bloem, 16 g roomboter, 50 g geraspte kaas, zout, peterselie. De eieren hard koken, pellen, overlangs doorsnijden en met de platte kant naar beneden op een Londen, maart 1962 RUCHES, volants en kan tjes zijn een nieuwtje in de Parijse voorjaarscollecties. Misschien is dat beetje frou frou het begin van een nieuwe mode, maar het kan ook over een half jaar weer verdwenen zijn. Veel vrouwen hebben een zwak voor ruches en jabots. Ze hebben het al jaren zonder moeten stellen en ze zullen zich zeker geen twee keer bedenker en dit modieus detail sne'1 adopteren, voordat het weei tot de verleden tijd behoort. Ook oudere dames voelen zich met een zwierige volant soms in eens veel vlotter en „minder kaal". Als u in uw hart altijd terug heb. verlangd naar die uiterst vrouwe lijke garnering, is uw kans nu ge komen. In de Franse voorjaarscreaties komen weliswaar de meeste „flad- dereffecten" voor bij de meer ge klede modellen, maar binnenkort kunnen heel wat ruches en volants worden verwerkt in gezellige zo merjurkjes, die ondanks deze gar- nex-ing beslist niet te gekleed zyn U kunt inspiraties zoeken in de zwarte grosgrain deux-pièces met witte mousseline blouse van het huis Dior. (figuur 1). Een weel derige volantkraag plus een grote kunnen al heel gemakkelijk eer niet meer nieuw toiletje metamor- taillestrik met mousseline roo foseren. Het origineel is een echte „da mesjapon" en damesjaponnei. bedoeld voor de niet meer zo jeug digen onder ons zijn in de mode van de laatste jaren schaars gt weest. Een ander model dat ge knipt is voor haar die te vroe; geboren z(jn voor de cha-cha ei de twist, is de maiskleurige, crêpe- zijde creatie van Fierre Gardin (figuur 2)een rechte japon met aanvullend, los jasje, en langs het jasje rondom een gepiisseerde ru che. Een detail dat de geest van een nieuwe (of lang voorbije) mo de ademt is de decoratieve gesp: een driehoek van rode stenen. De volgende vier modellen zijn wat jeugdiger van allure het geen allerminst, betekent dat ze taboe zouden zijn voor wie de 35 is gepasseerd op voorwaarde al thans dat ze een goed figuur om hullen. Figuur 3 geeft een Dior- schepping weer: een combinatie van zwarte organza, smalle plooi tjes, een massa dubbele volants een strik en een cox-sage. Het ïno- del is een broertje van het vijfde waarmee het meerdere karakteris tieke familieti-ekken gemeen heefi Model 4 is even flatteus en lie: Us jeugdig en aan geen leeftijd ;ebonden. Het is een creatie var 3ob Bugnand: bij een pakje van iwarte organza en blouse van lou ter witte kantruches. Een simpel liet gloednieuw gegeven, dat a heel gemakkelijk te adopteren is en in menige garderobe onver wachte mogelijkheden zal openen J.V. De Sleutelbloem is geen school, er worden cursussen gegeven, maar de toon is los; de meisjes zijn er vrij. Elk jaar stu deren ze met el kaar een kerstspel in en ouders, do centen, bedrijfs leiders en mede- •ursisten komen er kjjken. Vorig jaar is er, zoals al tijd een feestavond gehouden, maar het plan voor dit jaar staat op losse schroeven. De meisjes willen niet repeteren, ze willen liever een hele avond dansen. Maar dan komen de ouders niet en het is juist zo pret tig ze bjj elkaar te hebben. De jaarlijkse boottocht aan het eind van de cursus gaat wel door. Op 7 juli gaan de cursisten naar Alphen. In die tyd valt ook de „werving" van de Sleutelbloem. In de bedrij ven worden zo mogelijk inlichtingen en matei-iaal opgehangen en wordt soms een kleine uiteenzetting gege ven. De meisjes kunnen zich opge ven bij de personeelschef. „We heb ben wel de medewerking van de be drijven, maar niet altijd het en thousiasme van het meisje", zegt mej. Huijsman, maar we hebben wel de indruk gekregen, dat het met dat laatste wel meevalt, als de meisjes eenmaal de cursussen volgen. Het clubhuis in de Boerhaaveza- len, gehuurd van de Leidse Jeugd- actie, is behangen met maskers en andere werkstukken van de cursis ten. Er is een keukentje en er staat een pick-up, maar koffie zetten is niet zo leuk als twisten. De twist Foto uiterst links: De pop Elvis in het middelpunt Foto hiernaast: Kookles in de vakschool wordt met overgave beoefend en h: i draaien van een „saai" rock-'n-rcü- plaatje lokt luide protesten uit. meisjes mogen een vriendinnetje Is dat in Leiden werkt, meenemen, maar dat doen ze niet. Op maandag-, donderdag- e:i vrijdagavond is het clubhuis ge opend, Misschien wordt er dan ge danst. vaak ook zullen de me s zoet zitten werken. Maar de kor van een fotograaf is genoeg om ze weer te veranderen in uitgelat;.» kinderen: „O, ik kom in de ki dan knip ik me uit en hang me naast Cliff Richard". iiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiii]. Ik moet vrezen, dat er twe hevige ziektes onder ons zijn uit gebroken: we zijn aan de schoonmaak en we gaan naar modeshows. Geen bed, dat bij de buren op een balkon, of waar da nook, staat te luchten, geen gordijn dat aan een lijn hangt te wapperen, ontsnapt aan ons spiedend oog en dat bezorgt ons een vreemde onrust. De eerste vraag die we elkaar stellen bij de kruidenier of op een verjaarsvi site is: „Hoe ver ben jij al?". „Ben jij boven al klaar!!??" De tweede epidemie dus: we gaan naar modeshows, gezellig allemaal, en tijdens het kijken eten we taartjes en andere heer lijkheden, die er hun steentje too bijdragen dat we de modellen nog minder zullen kunnen dra gen dan te voren loellicht al het geval was. Ja overdag halen we ver woed onze kasten leeg en han gen onze spulletjes in de zon en 's avonds kijken w emet ver rukte of bedenkelijke blik naar de langs ons zwevende manne quins en dromen dat we de zelfde kasten weer vol hangen met „Zwitserse import" en met japonnen van Nina Ricci, want in onze dromen staan al die plooien op de rug ons net zo beeldig als de mannequin. We binden overdag doeken om onze uit elkaar gezakte water golven en staren 's avonds met bewonderende en een tikje bege rige blikken naar de hoofddek sels, die met bijzonder raffine ment zijn gekozen bij de model len. Maar in gedachten zien we het gezicht van onze man al als wij met zo'n vervaarlijk ding op ons hoofd thuis zouden komen. Och laten we het deken luchten en gordijnen wassen ook maar even vergeten en ons ver meien in al het fraais, wat de voorjaarsmode ons voortoveren wil. De mannequins glimlachen verleidelijk zoals het hun uit za kelijke overwegingen betaamt. Ze wenden en keren en we zien het effect van voren, van ach teren en op zij en het is uit iedere gezichtshoek even mooi en elegant. Maar van de week heb ik ont dekt dat er nog een dimensie is, die in acht genomen moet wor den, n.l. de aanblik van boven af! Ik was getuige van een gala première (ja inderdaad kermis in de regen) en keek in de pauze vanaf een galerij neer op de wriemelende menigte be neden. En die menigte bestond bepaald niet alleen uit potlood- slanke, sierlijk bewegende man nequins. Daar boven heb ik be grepen dat een japon en zeker een avondjapon pas „zit", als we er ook vanbovenaf in gezien" mogen worden. Want nietwaar de meeste theaters, concert zalen en restaurants hebben ga lerijen en balkons waar zich een hele massa mensen bevinden die in de pauzes niets anders fc doen hebben, dan hun blikken te laten loeiden! Een en ander hangt natuurlijk wel min of meer samen met de diepte va i het decolleté, maar toch niet daarmee alléén. Het is verba zingwekkend te zien, hoe n vreemde indruk sommige to ten maken, als je er vanuil e hoogte op neer kijkt. Ook de kapsels bieden in dit verband stof tot overpeinzing. Ik was altijd van ontzag ver vuld als ik de torenhoog or er- kamde haardossen van 'veel jonge meisjep zag. „Waar hi cn ze al dat haar vandaan en krijgen ze het zo voor elkaar", dacht ik dan. Daar op mijn galerij zijn vi\j ergste vermoedens bewaarheid en heb ik pas goed ge: ien ha griezelig die gevaartes in elkaar zitten. Ik zag er een, dat op oog hoogte zeer solide leek; van bo venaf bleek het praktisch alleen maar lucht te zijn, met een diep gat in 't midden, waar een mie zerig, ordinair touwtje de boel bij elkaar hield. Zo zie je maar: dat je nooit een al te verheven standpunt moet innemen, want dan t er vele illusies verloren! Hermine

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 17