VEERTIG JAAR
KANTKLOSSEN
BRABANT BAKERMAT™
BARBARA'S „uilvinding"
in het
Leidsche
m Volkshuis
Zonder BLOUSE is
geen garderobe compleet
Parfumerie !uringar
GEHOORBEENTJES
ALS OORBELLEN
Ingemaakte groente
Moeilijker
Trofeeën
LUIERS ALS
GORDIJN
Gezellig
STOPT!
Uit gerust
Hoed voor hem
beauty
products
TOMADO HAARDROGER tafelmodei
Zaterdag 17 maart 1962
Pagina 3
FOTO'S HOLVAST
4 LS u een kantklosster aan het werk zag, hebt u dan
ook wel eens gedacht: dat zou mij nooit lukken?
Het zou u erg meevalleniedere vrouw kan het leren,
je hebt er alleen wat geduld voor nodig". Mevrouw
C. M. A. SwaanDe Bruin weet waarover ze praat:
al veertig jaar geeft ze lessen in kantklossen in het
I Leidsche Volkshuis.
Twaalf leerlingen zitten daar elke maandagavond om haar
1 heen, vlijtig klossend en pratend. Mevrouw Swaan is er een
beetje trots op. dat er in Leiden nog zoveel belangstelling bestaat
i voor de „koningin der handwerken". Vroeger, toen een huis-
vrouw nog niet zoveel afleiding had, waren er natuurlijk nog
meer cursisten.
I Vroeger, dat is voor mevrouw
Swaan de t(jd na de eerste wereld
oorlog. Daaraan zijn jaren van
studie voorafgegaan, want zo vlot
als mevrouw Swaan haar leerlingen
nu. onderwijst, heeft zij zelf het
kantklossen niet geleerd.
Het is een doe-het-zelf-verhaal
uit de jaren twintig, zoals mevrouw
Swaan vertelt: „Myn man, die in
een boekhandel werkte, bracht op
een dag een boekje over kantklos
sen mee naar huis. „Dat kan ik niet",
zei ik, „maar toen ik later ergens in
een serre een kantkussen zag staan,
ben ik naar binnen gestapt en heb
gevraagd of ik het zonder lerares
zou kunnen leren".
„De eigenares van het kussen
ried mij aan een boekje te ko
pen, maar dat had ik al. Klos
jes kon ik nergens krijgen en
toen heeft mijn man ze voor me
laten draaien. Ik heb vreselijk
zitten prutsen, maar ik heb net
zo lang gesukkeld, tot ik het
een beetje kon. Dat is nu onge
veer even zienzo'n
46 jaar geleden".
„Vlak voor mijn dochter werd ge
boren, kwam er een dame in Leiden,
die een paar lessen in kantklossen
gaf in het Volkshuis. Zij vroeg mijn
klosjes te leen en in ruil daarvoor
heb ik haar een paar lessen ge
vraagd, want ik wist niet of ik het
goed deed, Zy heeft mij toen ge
leerd duchesse-kant te maken; dat
is eigenlijk nog moeilijker dan ge
wone kant".
„Voor die tijd had ik naailessen
gegeven, ook in het Leidscjie Volks
huis, waar mijn man voor de biblio
theek zorgde. Na die korte duchesse-
cursus was ik wel zover dat ik kant-
haar handwerk demonstreerde. Z
heeft dan ook mappen vol krante
knipsels en andere herinneringe;
bewaard.
„De meeste mensen op zo'n ten
toonstelling zijn aardig, maar er ziji
ook öngename, zoals die man, d'
tegen me zei: „Zo Opoe!" Ik ant
woordde: Ik kan me niet herinne
ren, dat u een kleinzoon van m-
bent". (Mevrouw Swaan is Amster
damse van geboorte).
De kamer aan het Utrechtse Veer,
waar mevrouw Swaan woont, hangt
niet vol met kleedjes en kantwerk
jes, zoals we eigenlijk hadden ver
wacht. Een rand langs de vitrages
is het enige kant, dat te zien is.
Maar in een la liggen de trofeeën
van veertig jaren geduldwerk: kleed
jes met grote en met kleine kantjes,
het eerste kleedje en het laatste,
kragen van prachtige duchesse-
kant en een lief geklost kleedje van
natuurzijde.
Mevrouw Swaan is bereid het
kantklossen tegen iedereen te
verdedigen: „Het is beslist geen
priegelwerk, zoals vaak wordt
gedacht. Je wordt er niet zenuw
achtig van, het werk eerder kal
merend. Maar wat je in de eerste
plaats nodig hebt, is geduld",
zegt mevrouw Swaan. Ze lacht
i vriendelijk en klost verder.
Volgens een Oostduits blad
is er in Oost-Duitsland een
groot tekort aan luiers. De
vrouwen gebruiken ze name
lijk niet alleen voor de baby's,
maar maken er ook hoofd
doeken en gordijnen van. Om
dit tegen te gaan zijn de
luiers nu alleen nog te koop
voor vrouwen, die kunnen be
wijzen, dat zij kleine kinderen
hebben.
Advertentie
WAARSCHIJNLIJK, vertelt mevrouw Swaan, vindt het
kantklossen zijn oorsprong in het knopen van visnetten.
Sporen van dit werk zijn het eerst gevonden in Venetië en Genua,
maar toch is men van mening, dat de Vlaamse en Brabantse kan
ten van vroegere datum zijn. Het kantklossen zou naar Italië zijn
gebracht door een Brabantse.
lessen kon geven en daar ben ik
toen dus mee begonnen".
Veertig jaar heeft mevrouw Swaan
dat volgehouden, met uitzondering
van de oorlogsjaren, toen er geen
materiaal te krijgen was. Ze is nu
81 en nog niet van plan er mee op
te houden.
Het is gezellig op die maan
dagavond-club. „Er komen vrou
wen van zestig en meisjes van
zestien" zegt mevrouw Swaan.
„Als U een beetje gevoel hebt
voor handwerken, hebt U aan
twaalf lessen genoeg. U kent
dan de beginselen van het kant
klossen en kunt zelf verder stu
deren. Want dat laatste hoort er
echt jvel bij. Niemand is ooit vol
leerd". Zelf gaat mevrouw
Swaan vaak naar musea om
kantiverk op beroemde schilde
rijen te bekijken.
Heel prettige herinneringen heeft
ze aan tentoonstellingen, waar zij
EEN dergelijke opvatting vindt
men ook terug in de geschie
denis van Barbara Ullman, die
in 1514 te Annaberg in het Ertsge
bergte werd geboren. Zij wordt in
die streek beschouwd als de uit
vindster van het kantklossen. Ruim
250 jaar na haar dood werd een
steen op haar graf geplaatst, waar
op stond te lezen: „Een werkzame
geest, een vaardige hand, zij brengen
de zegen in 't vaderland".
De kroniekschrijvers menen ech
ter, dat zy niet de uitvindster is
Advertentie
Altijd
wéér
Mevrouw Swaan in een
zelf gekloste blouse van
Duchesse-kant.
Natte wegen en verblin
dende koplampen I Als
Bij opbelt om u te ver
tellen, dat het laatwordt,
zeg hem dan, dat hij een
rustig hotel zoekt waar
Bem een goede maal
tijd en een goede nacht-
rustwachten. Dat is véél
verstandiger!
Ongezellig voor u, me
vrouw, maar wat het
Zwaarst is, moet het
zwaarst wegen. En zijn
veiligheid en gezond
heid wegen héél zwaar.
LONDEN, maart 1962
Zonder blouse is dit jaar geen garderobe compleet. En met
blouse bedoelen we niet zomaar een bloesje, in de lingeriezaak
gekocht omdat het leuk en voordelig was en wel bij die Schotse
en die grijze rok zal passen, maar een echte, modieuze blouse die
deel is van een ensemble. Het blousegegeven is namelijk een
belangrijk punt in de Franse voorjaars- en zomermode.
Het gevolg daarvan is: blouses in
alle soorten ter aanvulling van
het mantelpak en ter vervanging
van het tailleurjasje maar ook
heeft het (zoals trouwens in vroe
gere fases van de vergankelijke
mode) menige lijn, menig silhouet
gekarakteriseerd: bloezende Japon-
lijfjes. zelfs bloezende rokken en
tuniekeffecten zijn er te over. De
simpele japon van Guy Laroche
(figuur 1) en de hoogst elegante
van Yves St.-Laurent (figuur 2)
zijn voorbeelden van die laatste.
Het bloezende lijfje in Laroches
uiterst simpele creatie (1) is een
verre van revolutionair detail in een
allesbehalve revolutionair model
Het geheel echter (hier uitgevoerd
in een diagonaal gestreepte, pastel-
kleurige zijde) is alleszins draag
baar, aantrekkelijk enkopieer-
baar, terwijl het helemaal niet uit
gesloten is, dat u momenteel in de
confectiewinkel iets vindt dat er
heel veel op lijkt, al was het dan
ook niet op dit jurkje, maar op een
ander van verleden jaar geïnspi
reerd.
Yves Saint-Laurent, D.ors jeug
dige ex-opvolger, die dit jaar een
huis onder eigen naam geopend
heeft, geeft tweemaal een bloezend
detail aan de prachtige zwarte
cloquc japon van figuur 2, één keer
in het lijfje en één keer laag in de
rok. Een zwart satijnen lint cein
tuur eindigt aan de voorkant in een
vrij grote strik. Zwarte handschoe
nen en een grote zwarte hoed zijn
de accessoires bij deze mooie gele
genheidsjapon.
De mantelpakblouse is in de jong
ste haute-couture creaties het jasje
vaak ontgroeid; hy wil, zelfs onder
dat jasje, zichtbaar zijn en kruipt
er dus van boven èn van onderen
uit.
Bijvoorbeeld in een zwart pakje
van Maggy Rouff figuur 3 Welis
waar is de blouse hier niet in de
ruime halsopening van de tailleur
zichtbaar, doch het gefronste
schootje, dat over de gehele lengte
onder een bolero-achtig jasje te zien
De kantklos-club in het
Leidsche Volkshuis nijver
aan het werk. mevrouw
Swaan zit aan het hoofd
van de tafel. Aan de lin- -
kerkant van de tafel ziet
u naast het gewone ronde
kantkussen, twee Saksi
sche modellen. Hierbij Ts
het patroon op een rol
gespeld, zodat het niet
steeds behoeft te worden
verlegd.
van het kantklossen, maar van de
kanthandel.
Er wordt n.l. verteld, dat een
Brabantse vluchtelinge in het huis
van Barbara's vader onderdak vond
en dat deze vrouw het meisje kant
klossen leerde.
IN Barbara's jeugd was Annaberg
een welvarende stad met een
bloeiende mijnindustrie. Lang
zamerhand echter raakten de mij
nen uitgeput. Door haar huwelijk
met Ullman was Barbara welgesteld
geworden. Zy verbond zich met
andere gegoede dames uit het stadje
en kocht materiaal voor het klossen
van kant, dat aan de arme mijn
werkersvrouwen werd uitgereikt.
Dezen maakten de kantwerken, die
door de zakelijke dames tegen een
goede prijs werden verkocht.
Soms hadden zij 900 passement-
werksters in dienst, Ook wordt ver
teld, dat Barbara Brabantse kant
werksters naar Annaberg liet komen
als leraressen aan de door haar ge
stichte kantschool. Ook hier wordt
dus Brabant als bakermat van kant
genoemd.
Advertentie
Verkrijgbaar bij:
BREESTRAAT 108 LEADEN
TELEFOON 23401
Verpleegsters van het Nottingham
Ziekenhuis in Londen zien er geer,
been in om menselijk been als
sieraad te gebruiken. In het zie
kenhuis is grote vraag naar ge-
hoorbeentjes uit het menselijk
oor. „Je kunt er mooie oorbellen
van maken" zei een verpleegster,
„de beentjes hebben zo'n fascine
rende vorm".
Een der chirurgen van de oorheel
kundige afdeling vertelde, dat een
van zijn collega's de beentjes
placht te geven aan de verpleeg
sters van de operatiezaal. „Het
verwondert me niet te horen, dat
ze later gedragen worden als oor
bellen, want ze zijn lelijk noch
griezelig".
De mogelijkheid, dat de een of
andere patiënt in een sieraad een
deel van zichzelf herkent, is uit
gesloten, want, zo zeggen de ver
pleegsters, „wij mogen geen oor
bellen dragen als wij dienst heb
ben".
komt, maakt dit „tekort" ruim
schoots goed. De blouse is, even
als het bijbehorende, gedrapeerde
hoedje, van een wit en zwart Zijden
imprimé. Van Saint-Laurents olijf
groene blouse (figuur 4) is onder
het mantelpakjasje veel minder te
zien en de lijn van de blouse breekt
het silhouet van de tailleur niet.
Het pakje is van grys en wit geruite
stof en de kraagloze halsopening
wordt opgevuld met de kraag van
de groene, zijden blouse.
IN Nederland werd het kantklos
sen ingevoerd door vrouwen, die
na de val van Antwerpen in 1585
waren uitgeweken.
Op de eerste kantwerken waren
voorstellingen van de Blijde Bood
schap aangebracht: deengel Gabriël
naast de lelietak in een vaas, staan
de voor de maagd Maria. Lang
zamerhand verdwenen engel, maagd
en lelietak en behield men alleen
de vaas als symbool voor de Annun
ciatie. In verscheidene oude kerken
in Brabant bewaart men nog altijd
zeer kostbare kantwerken, o.a. uit
de tijd van de Bourgondische vor
sten.
i 100% nylon-2onder rubber j <g
'l
MENU VAN DE WEEK
w jOOP.AL nu de schoonmaaktijd
y aanbreekt, komen we nog wel
eens in de verleiding een
blikje open te trekken of een pak
diepvriesgroente te halen.
Het hangt echter van allerlei
omstandigheden af, hoe de voe
dingswaarde van deze ingemaakte
groente is.
Fabrieksconserven van goede
kwaliteit in blik of glas. waaraan
voor en tydens het inmaken de
nodige zorg Is besteed, kunnen vrij
wel gelijk staan met verse gekookte
groenten. Huishoudelijke inmaak in
glas of blik is minder waard. Voor
een keer is eten uit blik niet erg,
maar in de regel kunnen we beter
de voorkeur geven aan verse groen
ten.
De inmaak in zout, die ook nog
wel wordt toegepast, kunnen we uit
voedingsoogpunt in geen geval aan
bevelen. Door het zouten en afko
ken gaan n.l. de belangrijkste voe-
dingszouten en vitamines uit de
groente verloren. Dit is niet het ge
val met zuurkool, daar deze in veel
minder zout wordt ingemaakt en
niet ontzouten behoeft te worden
De voedingswaarde van zuurkool is
dan ook bijna gelijk aan die van
verse kool.
Voor bevroren en gedroogde
groente geldt hetzelfde als voor de
in de industrie in blik of glas in
gemaakte. Ook hier hebben we te
maken met verschil in behandeling
en dus in voedingswaarde. In het
algemeen kan men zeggen, dat hier
bij een goede kwaliteit, goed ver
zorgd uiterlijk en een goede smaak
samengaan met een hoge voedings
waarde.
MAANDAG: x
aardappelen, savooiekool, rest
vlees, wentelteefjes.
DINSDAG:
aardappelpuree, knolsederij, ei,
watergruwel.
WOENSDAG:
aardappelen, bieten, bruine-bonen-
hachee, appel of ander fruit.
DONDERDAG:v
aardappelen, andijviesla, gehakt,
rijst met boter of margarine en
suiker.
VRIJDAG:
aardappelen, wortelen, gestoofde
vis, griesmeelpudding.
ZATERDAG:
stoofschotel van aardappelen,
knolraap en blokjes kaas, appel
of ander fruit.
ZONDAG:
groentesoep, aardappelen, witlof,
stoofperen, vlees, custardvla met
bitterkoekjes.
OesinoorJ witlof
VA kg witlof, zout, ongeveer 50 g
boter of margarine, 15 g (2A eet
lepel) bloem (nootmuskaat).
Het witlof schoonmaken door do
buitenste bladeren zo nodig af te
schrappen of weg te snijden, het
uiteinde van de stronk af te snyden
en het merg er uit te verwijderen.
De groente wassen in ongeveer
2 cm. lange stukken snijden. De
boter of margarine laten smelten
en het lof met wat zout er door
roeren. Daarna de pan sluiten en
onder af en toe omleggen de grocnie
zachtjes gaarsmoren in ongeveer 20
minuten. De bloem over het :>f
stroo.en en even laten doorkoc^n
strooien en even laten doorkoken
met nootmuskaat.
De nieuwe manier van haardrogen
Van de laatste twee blouses is de
eerste (figuur 5) bestemd om het
tailleurjasje te vervangen, terwijl de
andere (figuur 6) op meer klassieke
wijze een mantelpak completeert.
De eerste is een creatie van Dior en
gemaakt van dunne, grijs en wit ge
streepte wollen stofhet model
bloest over een laag geplaatste cein
tuur en heeft een plat schootje. Bij
de korte mouwen: handschoenen tot
boven de elleboog. Maggy Rouff's
blouse (6) Is van zwart zijde, voor
zien van korte mouwtjes en een
gedrapeerde, sjaalachtige kraag; hij
is het klassieke complement van een
bleekróze, wollen pakje, dat voorts
gecompleteerd wordt met zwarte
handschoenen en een tamelijk om
vangrijke zwarte hoed.
J. V.
Nu rustig achter uw toilettafel uw haar
drogen en tegelijkertijd uw uiterlijk
verzorgen dat is de nieuwe, ideale
manier, die het u veel makkelijker
maakt. En uw man of verloofde hoeft
niet meer zo lang te wachten dus...
hij ook blij!
warme en matig warme lucht
geen onderhoud
kan ook worden opgehangen
(vaste plaats)
haardroogkap wasbaar In
lauw water
een jaar schriftelijke garantie
