Rusk vermaant Gromiko:
„Geen streken in Berlijn"
Frankrijk woedend
over laffe aanslag
Nieuwe Westelijke
voorstellen over
staken
kemp
roeven
AAN VOORAVOND VAN ONTWAPENINGSGESPREK
WEERBERICHT
Amerika lieeft tegen raketten
geen waterdichte verdediging
Drie doden en 47 gewonden in Parijs
Eugène Black
bemiddelaar?
TWEE doden
op overwegen
Trèveszaal
bijeen
@ud GJiie.
teitws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 12 MAART 1962
No. 30601
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur. E. A E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
r 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0 59 per week
Witte Singel 1. Leiden Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
een akkoord met doeltreffende in
spectie ondertekent, eind april ook
nieuwe wapens in de atmosfeer zul
len testen. Het obstakel is, dat de
Sowjet-Unie iedere inspectie als spio
nage wenst te beschouwen.
Lagere eisen
De Britten proberen nu alles om de
Amerikaanse inspectieeisen omlaag te
schroeven. Hoewel er tussen Britten
Amerikanen nog geen overeen
stemming is bereikt over de minima
le controle-eisen, ziet het er toch
maar uit, dat het Westen zeer bin
nenkort met geheel nieuwe voorstel
len zal komen. Nieuwe wetenschap-
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean Rusk, S*!f£*„d_e ont
heeft gisteravond zijn Sowjetrussische collega Gromiko vriende
lijk, maar duidelijk te verstaan gegeven, dat ieder vijandelijk
initiatief van de Russen in Berlijn de komende Oost-West-onder-
handelingen in Genève in gevaar zal brengen. Rusk gaf die waar
schuwing op een door hem aangeboden diner, waar de
plaatsvervangers van de grote drie (Gromiko, Lord Home en
hijzelf) het vooroverleg van de nieuwe Oost-West-confrontatie in
het diepste geheim openden. Rusk, gesecondeerd door de Britse
minister Lord Home, doelde met zijn waarschuwing uiteraard op
het storen van de Westelijke vliegtuigradar in de luchtcorridor
naar Berlijn en de schoten die Oostduitse strijdkrachten in de
nacht van zaterdag op zondag op een Britse militaire auto losten.
Met deze waarschuwing werd het kelijk, dat het onhandelbare appa-
accent van het Geneefse overleg, dat
woensdag officieel zal beginnen met
de ontwapeningsconferentie der 17
landen, onmiddellijk verschoven naar
het onvermijdelijke onderwerp Ber
lijn. Rusk heeft hier al te verstaan
gegeven, dat Berlijn en Duitsland de
werkelijke onderwerpen zullen zijn
waar de Grote Drie hun tanden in
zullen zetten. Niemand gelooft wer-
Bewapening kost
120 miljard dollar
per jaar
Ontwapening zal de wereld
niet voor onoplosbare problemen
plaatsen, aldus de conclusie van
deskundigen uit tien landen, die
door de Algemene Vergadering
van de V.N. belast waren met
de bestudering van de economi
sche en sociale gevolgen van
algemene ontwapening. Er zijn
thans ongeveer twintig miljoen
man onder de wapenen en er
zijn meer dan vijftig miljoen
mensen, wier werk rechtstreeks
afhankelijk is van de tegenwoor
dige militaire programma's. De
bedragen, die jaarlijks over de
gehele wereld voor militaire
doeleinden worden uitgegeven,
worden op ongeveer 120 mil
jard dollar geraamd, een bedrag
dat ongeveer acht a negen pro
cent uitmaakt van het totale
nationale inkomen in de gehele
wereld. Van deze 120 miljard
dollar wordt 85 procent uitgege
ven door zeven landen: de
Sowjet-Unie, Rood-China en, in
de vrije wereld: de Verenigde
Staten, Canada, Engeland,
Frankrijk en West-Duitsland.
Ontwapening zou de weg vrijma
ken voor gezamenlijke internatio
nale ondernemingen, als het gebruik
van kerneniergie voor vreedzame
doeleinden het ruimte-onderzoek,
exploratie van Noord- en Zuidpool
gebied, en klimaatveranderingen in
grote gebieden der aarde. In het
rapport wordt er verder op gewezen,
dat na de tweede wereldoorlog- zeer
grote legers onmiddellijk gedemobi
liseerd werden zonder dat er werk
loosheid van betekenis door ontstond
en dat integendeel het tempo van de
industriële overschakeling „indruk
wekkend" was door *z(jn snelheid.
Vooral de economische ontwikkeling
in de Westerse landen zou versneld
kunnen worden door gebruik te ma
ken van de vrijgekomen arbeids
krachten. De economisch minder
ontwikkelde landen zouden kunnen
profiteren van de groei van het han
delsverkeer tussen Oost en West
en van de vermindering van de in
ternationale spanning.
OPKLARINGEN
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: Opklaringen maar ook
enkele lokale sneeuwbuien. Overwe
gend maige wind tussen noord en
noordwest. In de nacht en vroege
ochtend op de meeste plaatsen lichte
vorst, overdag temperatuur enkele
graden boven het vriespunt.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
13 MAART
Zon op: 7.01 uur; onder: 18.40 uur.
Maan op: 11.12 uur; onder: 2.21 uur
Hoogwaier te Katwijk te 8.29 en
21.01 uur; laag water te 3.58 en 16.28
uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
raat van de commissie van 17 mo
gendheden waarin landen zetelen
wier ervaring met bewapening zich
voornamelijk tot pijl en boog beperkt!
het vredesrijk werkelijk naderbij
kan brengen. Het gaat erom over
beperkter onderwerpen, beperkter
overeenstemming vermoedelijk slechts
enige toenadering teweeg te brengen.
Nu zijn de Duitse en Berlijnse
kwesties wel met het ontwapenings
probleem verbonden. Daar is bijvoor
beeld het plan tot het scheppen van
een atoomwapenvrije zone in cen-
traal-Europa, die de beide Duitslan-
den, Polen en Tsjecho-Slowakije zou
omvatten. De auteur van dat plan, de
Poolse minister van Buitenlandse Za
ken Adam Rapaeki kwam vanoch
tend in Genève aan. De komst van
hem en zijn Tsjechische ambtgenoot
doet vermoeden dat het Oostblok dit
plan in Genève in oorspronkelijke
of een nieuwe versie weer op tafel
zal brengen.
Gesprek in Lausanne
Het plan was ook een van de on
derwerpen van het gesprek dat Rusk
gistermiddag in Lausanne voerde met
de Westduitse minister van Buiten
landse Zaken, die door de Oost
duitse correspondenten hier steevast
wordt aangeduid als „S.A.-mann
Schroder". Zo'n Amerikaans-Duits
gesprek voor een Oost-West-confe-
rentie verloopt altijd volgens hetzelf
de schema. De Westduitsers zijn bang
dat men over hun hoofd heen com
promissen sluit, de Amerikanen zijn
geïrriteerd dat de Duitsers bang zijn.
Gisteren praatten de vertegenwoor
digers van de vrees en de ergernis
tweeënhalf uur lang tegen elkaar
aan. Daarna verschenen ztf samen
stralend op het bordes en verzeker
den dat er „volledige overeenstem
ming" heerst. Maar ook daaraan is
men gewend.
De twee werkelijk trouwe bondge
noten van de Westelijke alliantie, de
Angelsaksische landen, behoeven
vanwege die trouw hun meningsver
schillen minder te maskeren. Gis
termiddag confereerden Rusk en
Lord Home tevergeefs met elkaar om
tot een gezamenlijk uitgangspunt te
komen over een ander onderwerp
van gesprek met Gromiko: het sta
ken van de proeven met kernwapens.
De Russen hebben in september de
jarenlange pauze van het atomische
vuurwerk doorbroken met een nieuwe
serie proeven. De Amerikanen heb
ben nu doen weten, dat zij, als
Chroesjtsjow niet zeer binnenkort
dekking van atoomproeven op grote
afstand veel gemakkelijker. Het Wes
ten zou nu het accent verschuiven
van de permanente internationale
observatieposten (spionagecentra,
menen de Russen) naar „vliegende
inspectiebrigades" die ter plaatse ver
schijnen als er gerechtvaardigde ver
denking van clandestiene atoomproe
ven bestaat.
Als de Russen deze minimale inspec
tie niet slikken, behoeft men over
conventionele ontwapening nauwe
lijks te praten, zo meent het Westen.
Dit zijn maar een paar van de on
derwerpen uit de gigantische hoe
veelheid nauw met elkaar verbonden
wereldproblemen waar de Grote Drie
vandaag hun overleg over hebben
voortgezet. In Zuidoost-Azië liggen
er nog een paar, Laos bijvoorbeeld,
waar de neutraal geachte koning het
uiterst labiele driehoeksevenwicht
tussen communisten, neutralisten en
pro-Westelüken heeft verbroken door
een appél aan het volk ten behoeve
van ae pro-Westelijke Prins Boen
Oem. Het Westen is daar ogen
schijnlijk tegenstrijdig genoeg vol
strekt niet mee in zijn sas. Oost en
West waren immers overeengekomen
Laos af te schrijven door het te neu
traliseren.
De Amerikaanse minister van De
fensie, Robert S. McNamara, heeft
zondag in een televisiegesprek met
de Republikeinse senator Kenneth
Keating verklaard dat „redelijkerwijs
niet kan worden aangenomen dat
het thans mogelijk is een waterdichte
verdediging tegen aanvallen door
vijandelijke raketten op te bouwen".
De minister zei ook dat nu nog
niet kon worden uitgemaakt of de
Verenigde Staten voor hun verdedi
ging voldoende hadden aan hun ra
ketten op hun eigen gebied.
McNamara verzekerde voorts dat
het hem „noodzakelijk noch wense
lijk" voorkwam de vervaardiging van
de sneller dan het geluid vliegende
bommenwerper van het type, B-70 te
versnellen.
McNamara zei verder dat het hem
thans niet mogelijk was te zeggen
wanneer de Verenigde Staten over
een doelmatig anti-raketwapen zou
den beschikken. Hij zette nader uit
een dat de anti-raket-raket N ke-
Zeus nog bepaalde tekortkomingen
bezit, ,.die het thans niet aanbeve
lenswaardig maken dit projectiel in
serie te doen vervaardigen". Hij
voegde hieraan toe: „Wjj weten thans
geen betere oplossing voor dit vraag
stuk".
Baby gestikt
Een baby van een half jaar, een
dochtertje van het gezin Lubbers uit
Bornerbroek (Overijssel), is zaterdag,
nadat het kindje zich had om
gedraaid, in een deken gestikt.
In de Parijse voorstad Issy-
les-Moulineaux ontplofte een
auto met dynamiet voor het ge
bouw, waarin een nationaal
vredescongres zou worden ge
houden. Drie mensen kwamen
om het leven en 25 werden ge
wond. Politie-ambtenaren bij het
wrak van de ontplofte auto.
Vliegende treiler
Er is in Engeland een ontwerp ge
maakt voor een vliegende treiler vol
gens het Hover-principe. Dit zweef-
tuig zou een snelheid kunnen ontwik
kelen van 90 knopen en zich drie
meter boven zware golven kunnen
verheffen. Dit door middel van ver
ticaal gerichte straalmotoren. Het is
rechthoekig en zal de grootste tijd,
dat het op zee is voor de visserij
kunnen worden gebruikt.
In Frankrijk heerst grote verontwaardiging over de zware bom
aanslag die het Geheime Leger zaterdagmiddag in de Parijse
voorstad Issy-les-Moulineaux heeft gepleegd. Door het ontploffen
van een met explosieven geladen bestelauto, die voor een verga
derzaal stond waar een pro-communistische vredesconferentie
zou worden gehouden, kwamen twee politie-agenten en een voor
bijganger om het leven, terwijl 47 mensen werden gewond.
Meer dan twintig gewonden moes
ten in ziekenhuizen worden opgeno
men. Onder hen bevinden zich ver
scheidene personen voor wier leven
vanmorgen nog werd gevreesd. Van
andere slachtoffers moesten ledema
ten worden geamputeerd. Twee kin
deren hebben voor hun hele leven
het gezichtsvermogen verloren.
Zowel kardinaal Feltin als de mi
nister van Binnenlandse Zaken.
Frey, hebben deze aanslag van de
OAS in scherpte bewoordingen ver
oordeeld. Zaterdagavond hielden dui
zenden mensen een protestdemon
stratie in Issy-les-Moulineaux, waar
bij kreten als „schiet de plastiqueurs
dood", „OAS-moordenaars" en „naar
de guillotine" werden gehoord. Vak
bonden hebben opgeroepen vanmid
dag om vijf uur een half uur te sta
ken uit protest tegen de aanslag.
De Frans-Algerijnse vredesbespre
kingen in Evian vorderen snel in d^
richting van een slotakkoord, zo heb
ben leden van de Algerijnse delega
tie zondag verklaard. Ook in Franse
regeringskringen verwacht men niet,
dat zich nog moeilijkheden zullen
voordoen. Van Algerijnse zjjde werd
gezegd, dat het overleg waarschijn
lijk binnen de komende drie d-.gen
zou worden afgesloten.
Intussen worden de veiligheids
maatregelen in en rond Parijs nog
steeds uitgebreid. Onder meer is met
ingang van vanmiddag 12 uur het
luchtruim boven Frankrijk gesloten
voor alle burgervliegtuigen met uit
zondering van lijntoestellen.
Volgens het Zwitserse persbureau
ATS is zondagmiddag een klein En
gels vliegtuig, dat tengevolge van de
mist terecht was gekomen boven
Signal-de-Bougy, waar de Algerijnse
delegatie verblijft, met mitrailleurs
door de Zwitserse bewakingsdienst
beschoten. Het sportvliegtuig werd
niet geraakt. Een Zwitserse gen
darme die een der versperringen ronr'
om de verblijfplaats van de Alge
rijnse afvaardiging bewaakte is zon
dag per ongeluk dejr een colleg3
doodgeschoten
In het afgelopen weekeinde zijn in
geheel Algerije 35 personen, onder
wie 21 Europeanen, door geweldda
den om het leven gekomen. Er werden
59 personen gewond.
In Lausanne hebben de Ame
rikaanse minister van Buiten
landse Zaken Dean Rusk (links)
en zijn Westduitse ambtgenoot
Gerhard Schroder besprekingen
gevoerd.
In doorgaans zeer goed inge
lichte kringen te Washington
verluidt, dat de Amerikaanse
regering van mening is, dat
Eugène Black, de president van
de Wereldbank een geschikte
bemiddelaar zou zijn voor de
onderhandelingen tussen Neder
land en Indonesië over Nieuw-
Guinea.
Voorts wordt de naam genoemd
van Frank W. Boland, de Ierse am
bassadeur bjj de V.N.
Men herinnerde er aan, dat noch
s'ederland, noch Indonesië voorstel
en hebben gedaan inzake een bemid
delaar.
Zowel Black als Boland zjjn be
trokken bjj het werk van de V.N.,
hetgeen noodzakelijk geacht wordt
om de kandidaat voor beide partjjen
aanvaardbaar te doen zjjn.
Er is intussen noch geen keus ge
maakt.
Op de met automatische knipper
lichten beveiligde overweg aan de
Zwarteweg bij Gouda is zaterdag de
11-jarige Janna M. Nyboer door de
trein van de lijn Utrechtr—Rotterdam
gegrepen en gedood. Het meisje had
staan wachten voor de met knipper
lichten beveiligde overweg tot een
olietrein gepasseerd was. Vermoede
lijk heeft het kind er geen erg in ge
had, dat na het passeren van de olie-
trein de lichten bleven knipperen ten
teken dat er nog een trein zou komen.
Het kind stapte op de fiets en reed
de overweg op en werd bijna onmid
dellijk gegrepen door de sneltrein
uit Utrecht, die met hoge snelheid
naderde.
•fa De 25-jarige bromfietser G. W.
Rolvers uit Vogelenzang is zaterdag
bij het oversteken van de met knip
perlichten beveiligde spoorwegover
gang aan de Manpadslaan te Heem
stede door een trein, komende uit
Leiden, gegrepen. Hij was op slag
dood.
ie Op de overweg in de Hofstraat
in Eindhoven is gisteravond een per
sonenauto, die vermoedelijk door
slippen op de spoorbaan was geraagt,
gegrepen door een personentrein, die
uit de richting Venlo kwam. De wa
gen werd over een afstand van onge
veer 300 meter door de trein meege
sleurd en totaal vernield. De bestuur
der, de 43-jarige A. J. Hol, uit Meer-
veldhoven, die zijn voertuig tevoren
had kunnen verlaten, kwam met de
schrik vrij. De trein kreeg lichte
schade en had een aanzienlijke ver
traging.
Kiezersleeftijd van
23 naar 21 jaar?
(Van onze parlementaire redacteur)
De ministerraad heeft een begin
selbesluit genomen zijn goedkeuring
te hechten aan een complex van
grondwetswijzigingen, waartoe o.m.
behoort een voorstel van minister
Toxopeus om de kiesgerechtigde leef
tijd te verlagen van 23 jaar tot 21
jaar. De regering wil dit voorstel nog
vóór de Tweede-Kamerverkiezingen
van 1963 doen behandelen. Indien het
wordt aangenomen, zullen in 1967 I
mannen en vrouwen van 21 jaar van
het stemrecht gebruik kunnen ma
ken. De mogelijkheid bestaat natuur
lijk, dat er tussen 1963 en 1967 twee
de-Kamerverkiezingen nodig blijken.
De dan 21-jarlgen kunnen bij die ge
legenheid, dus nog vóór 1967, hun
stemrecht uitoefenen.
Hedenochtend is in de Trèves
zaal te Den Haag de minister
raad in aanwezigheid van minis
ter Luns bijeen gekomen. Over
de besprekingen zijn geen mede
delingen gedaan.
Brits vorstenpaar Ministerraad in
komt enige dagen
in ons land
(Van onze Londense correspondent)
Volgens onze informaties zullen
Koningin Elizabeth en Prins Philip
wier komst ter gelegenheid van het
zilveren huwelijksfeest van Koningin
juliana en Prins Bernhard wy reeds
aankondigden waarschijnlijk en
kele dagen in ons land blijven. Het
is mogelijk, dat het Engelse konink
lijke paar in het paleis op de Dam
zal logeren.
Uit de invitatie blijkt opnieuw, dat
ons Koninklijk gezin nauwe persoon
lijke betrekkingen met de Britse Ko
ninklijke familie onderhoudt en dat
Koningin Elizabeth en Prins Philip
zijn opgenomen in hun vriendenkring.
Dit is niet te verwonderen.
Koningin Juliana en Koningin Eli
zabeth zijn immers de enige rege
rende vorstinnen ter wereld. Prins
Bernhard en Prins Philip bezitten
een in vele opzichten gelijkgerichte
belangstelling en zij werken wat
hun internationale activiteiten be
treft soms samen.
In maart 1958 kwamen Koningin
Elizabeth en Prins Philip by hun
staatsbezoek voor het eerst naar Ne
derland. Koningin Juliana en Prins
Bernhard hadden reeds in november
1950 een staatsbezoek aan Engeland
gebracht. Zij waren toen de gasten
van Koning George VI.
Grote meerderheid
voor Faiifani
(Van onze Romeinse correspondent)
Met een grotere meerderheid dan
na de oorlog ooit enige Italiaanse
regering heeft behaald, werd zater
dagavond het programma van het
vierde kabinet-Fanfani goedgekeurd.
In werkelijkheid is de meerderheid
veel groter dan de cijfers aantonen.
Van de 490 aanwezigen stemden 295
voor en 195 tegen, maar van de 83
Kamerleden, die zich van stemming
onthielden, zijn er tachtig socialis
ten, op wier steun Fanfani bij de
tenuitvoerlegging van het program
ma rekenen kan. De andere drie
waren de vertegenwoordigers van de
Süd-Tiroler Volkspartei, die uit wrok
tegen de christen-democraten wei
gerden hun stem aan deze partij te
geven. De discussie, die een week
lang heeft geduurd, stond in het al
gemeen op een zeer hoog peil. Nooit
in het verleden is een regeringspro
gramma in Italië zó door alle par
tijen gewikt en gewogen, aangevallen
en verdedigd.
Von Kara jan weer
aan Staatsopera
„De dirigent Herbert von Karajan,
die op 7 februari als artistiek leider
van de VVeense Staatsopera aftrad zal
deze functie volgende week weer op
vatten", aldus is officieel bekendge
maakt. Dit spruit voort uit onder
handelingen die de afgelopen weken
zjjn gevoerd tussen de dirigent en een
vertegenwoordiger van het Oosten
rijkse ministerie van Onderwijs.
De basis voor de bereikte overeen
komst is het voorstel van V'on Kara
jan. dat prof. Walter Erich Schafer,
algemeen directeur van het Württem-
berg-Badense Staatstheater, directeur
wordt van de Weense Staatsopera,
aldus de bekendmaking.
Het is intussen nog niet bekend of
prof. Schafer het aanbod reeds aan
vaard heeft.
Von Karajan was gelijk bekend
een maand geleden afgetreden om
dat, naar hij zei, een loongeschil met
de technische staf van de Weense
Opera buiten hem en de directie
van de opera om was geregeld. Maar
volgens dr. Heinrich Drimmel, de
Oostenrijkse minister van Onderwijs,
was de hoofdoorzaak „volkomen ver
schil van mening" tussen hemzelf en
de dirigent over belangrijke organi
satorische vraagstukken.
Uit het Leidsch Dagblad van
12 Maart 1862:
1 Maandag avond overleed
te Leiden de Edel-Achtbare
1 Heer Mr. C. G. Razac, kan-
1 tonrechter te Woerden.
(Advertentie) L. van Raalte,
i Breedestraat. Berigt de ont-
vangst van eene schone col-
i lectie voorjaarsstofjes, als-
i mede eene partij echte zwarte
Lyonsche Zijde 4/4 van f 1.40
de El.