KUSTVAART biedt KANSEN voor KNAPEN met KARAKTER Onderwijs in Amerika Ontoereikendtragedieschandaal Schip en schoolbank maken de (leidsch dagblad (zee)man DUITSE JEUGD DOL OP LEZEN „HET WORDT DE JEUGD TE MAKKELIJK GEMAAKT" Zo kun je ook hogerop komen Zaterdag 10 maart 1962 (Van onze correspondent in Washington) „Wat het onderwijs aan onze jeugd betreft, staan we voor een gewetenscrisis. \Ve staan met z n allen voor de ervaring van een gevoel van nationale schuld", aldus sprak nog niet zo lang geleden de heer Sterling M. McMurrin, hoofd van de afdeling onderwijs van het Amerikaanse departement van Gezondheid, Opvoeding en Sociale Zorg. En hij wees er daarbij onder meer op, dat het Amerikaanse onderwijs zich kenmerkt door te weinig hard werk en discipline en dat het de opgroeien de jeugd veel te makkelijk wordt gemaakt. En wat de leerkrachten betreft: „Het is een nationale tragedie dat ze in het algemeen niet volledig in staat zijn de last van de verant woordelijkheid te dragen die we in de naaste toekomst op hun schou ders zullen moeten leggen". En als klap op de vuurpijl: „Het is een nationaal schandaal, dat een groot aantal van onze leraren en onder wijzers onvoldoende voorbereid zijn ln het vak dat ze moeten onderwij zen". Deze hoge autoriteit staat ln zijn klacht niet alleen. De bekende vice- admiraal Hyman Rickover heeft er de laatste jaren herhaaldelijk en met klem op gewezen, dat het Ame rikaanse onderwijs de jeugd veel te veel met zachte handschoenen aan pakt. dat zij niet onder voldoende dwang staat om essentiële vakken te bestuderen en dat de Verenigde Staten mede daardoor de concur rentie met de Russen op weten schappelijk en technologisch terrein dreigen te verliezen. dat zich voor ingenieur bekwaamt, steeds afneemt. Hij gaf daarbij de volgende cijfers: in 1951 studeer den 19.600 studenten aan Ameri kaanse universiteiten af in de na tuurwetenschappen en in 1961 slechts 17.100, hoewel de bevolking in die tien jaar enorm gegroeid was en de vraag naar op dat terrein on derlegde mensen was toegenomen. Het aantal studenten in biologi sche wetenschappen daalde van 22.500 In 1951 tot 16.700 in 1961. Het Teveel studenten kiezen zich de vakken die blijkbaar, naar ze ver wachten, wat minder geestelijke in spanning en tijd vergen en melden zich bij de letterkundige en histo rische faculteiten. Meer beurzen Tegen deze achtergrond moet men de onderwijsvoorstellen zien die de president bij de Amerikaan se volksvertegenwoordiging heeft ingediend. In de toelichting op zijn voorstellen, die o.a. de instelling van meer studiebeurzen en finan ciering van een betere onderwij zersopleiding inhouden, wijst de president op de volgende verschijn selen: Naar schatting verlaten een mil joen jongens en meisjes de mid delbare school voordat ze hun stu die daar voltooid hebben. Ongeveer een vijfde deel van alle onderwij zers aan lagere middelbare scholen zijn niet volledig bevoegd. Rond 400.000 jongens en meisjes die met goed gevolg de middelbare school lllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllll^ llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Niemand minder dan president John F. Kennedy gewaagde zeer kort geleden in een persconferentie van het feit dat het aantal studen ten dat zich wijdt aan de natuur- en biologische wetenschappen en aantal jonge mannen en vrouwen dat voor ingenieur studeerde nam Cijfers aanvankelijk van 1951 tot 1957 toe (van 232.000 op 269.000) maar is sindsdien weer gedaald tot 240.000, nota bene in de jaren die in de technologische wedyver met de Russen zo belangrijk werden (een periode die ingezet werd met de Spoetnik I). doorlopen hadden, meldden zich in 1961 niet voor toelating op een uni versiteit aan. Een kwart deel van hen behoorden tot de beste leerlin gen, maar konden om financiële redenen niet verder studeren. Handelen En de president merkt op: „Ons onderwijssysteem is vandaag on toereikend en zal morgen nóg slech_ ter zijn, tenzy we nu handelen om het te verbeteren". Wat nodig is: nieuwe onderwijsfaciliteiten voor 14 miljoen meer scholieren en stu denten tussen vandaag en 1970, een toeneming van 30 procent van wat nu beschikbaar is. Het geld moet gevonden worden voor een verho ging van de totale kosten van het onderwijs met 75 procent, 20 mil jard dollar per jaar voor uitbrei ding en verbetering der faciliteiten. De vraag of iemand universitair onderwijs zal volgen moet, aldus president Kennedy, alleen afhan kelijk zijn van zyn verstandelijke vermogens, niet van de financiële toestand van zijn ouders. Hij wijst er daarbij op dat 40 procent van alle medische studenten komen uit gezinnen met inkomens van meer dan 10.000 dollar per jaar. (12 pro. cent van alle gezinnen), terwijl slechts 14 procent van de studenten komen uit gezinnen met een inko men beneden 5.000 dollar en die vormen de helft van het totale aantal Amerikaanse gezinnen. Er is ook schreeuwend gebrek aan artsen en tandartsen. Met dit alles voor ogen doet het wat vreemd aan in dezelfde toe lichting te lezen: „Amerikanen zyn nog steeds de best opgeleide en best getrainde mensen ter wereld". Een stelling die, in haar alge meenheid, zelfs door vele onder wijsdeskundigen in de Verenigde Staten bestreden wordt. En op goede gronden. Liever stooimcals dan sportivagen De meeste tieners mogen er dan van dromen eens in een roomwitte sportwagen rond te rijden, Martin Waldron (16) in Winchester heeft altijd al een echte tientons-stoom- wals willen hebben. Onlangs kocht hij voor 250 gul den zo'n transportmiddel, dat hij in de achtertuin opknapte tot een bruikbaar geheel. Nu heeft Martin nog maar één klacht: de wet staat aan jongens van 16 jaar niet toe een voertuig te besturen zonder dat een volwas sene naast hem zit. „Dit is een onzinnig gebrek in de wetgeving", vindt Martin. „Tie ners mogen wel met hun zeventien de jaar op een motorfiets rond snorren, maar ik mag niet eens met mijn stoomwals de weg op en het ding haalt slechts negen kilo meter per uur". De Slowaakse jongerenkrant „Smena" heeft haar lezers het ver haal voorgezet van een Tsjechische versie van „The Rake's Progress", of „hoe er te komen zonder er moei te voor te zoen". Een jonge onderwijzer, genaamd Kwitsjala. werd betrapt toen hij in een denker hoekje van de school een meisje zoende Straf: overplaat sing naar een hoger instituut. Na daar zesmaal beschonken te zyn aangekomen, een incident te hebben verwekt op een schoolfeestje en zich de woede van de ouders van zyn leerlingen op de hals te hebben gehaald, werd Kwitsjala op nieuw overgeplaatst nu als leraar op een kostschool. Kwitsjala werkte hier hard, nooit te beroerd om zijn leerlingen na schooltijd een handje te helpen» Maar het kwam uit, dat hij zich hierbij beperkte tot de meisjes. Kwitsjala, door zijn chef betiteld als „een onverbeterlijke nul", werd overgeplaatst naar een tuchtschool als leraar daar. De coaster Admiraal Nelson" van G. de Ruiters Kustvaart en Rederij bed rijf te Schevenin- gen. Illlltllllllllllllillllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliilllllllllllllllilll gens die de handen uit de mouwen willen steken en die gaan varen om iets in het leven te bereiken. En iets bereiken kunnen handige Jongens. Ze behoeven daarvoor heus niet een ulo of een hbs doorlopen te hebben. Jongens die op de lagere school een behoorlijk figuur hebben geslagen en tenminste 15 jaar zijn, kunnen, mits zij natuurlijk toe stemming krijgen van hun ouders, monsteren bij de kleine handels vaart. Niet makkelijk Dat monsteren geschiedt voor on bepaalde tijd. Het is de eerste maanden heus niet makkelijk op een kustvaarder. Wanneer men aan boord stapt begint men als lichtma troos, na een maand of acht volgt de bevordering tot matroos-onder- de-gage en een jaar later wordt men matroos. Wanneer men drie Jaar gevaren heeft en daarbij blijk heeft gegeven van doorzet tingsvermogen, kan men aan een van de zeevaartscholen gaan stu deren voor het diploma stuurman, eventueel met de aanvulling voor het kapiteinsdiploma. Die studie duurt ongeveer vijftien maanden. Er zijn echter nog andere moge lijkheden voor pientere knapen. Een daarvan is om te monsteren als koksmaatje. Doet men dit, dan moet men liefde hebben voor ko ken en brood bakken. Na drie jaar van ijverige studie kan men dan gaan varen als volwaardige kok. Machinisten Wanneer men wil gaan studeren voor het motor-machinistendiplo- ma, maakt de reder begrijpelijk onderscheid tussen jongelui met een lagere schoolopleiding en hen, die een lagere technische school hebben doorlopen. De jongen die uitsluitend lager onderwijs heeft gevolgd, moet eerst een jaar vaar- tijd hebben en een jaar walprak- tijk in een machinefabriek of een daaraan gelijkgesteld bedrijf. Tij dens dat jaar walpraktijk is het verstandig als men een avond school bezoekt voor het MM.-diplo ma. Ook is het aan te bevelen na (Van een onzer redacteuren) HIJ stond, nu al weer twee jaar geleden, op de brug van het m.s. „Flardinga": de 16-jarige Tinus van Dijk uit Zierikzee. Z'n stevige knuisten hielden het roer van het slingerende Scheepje vast omklemd. Er liep een flinke zee windkracht 8 f- en het 215 ton metende kustvaardertje maakte, vooral voor ten niet-zeeman, de vreemste capriolen. Moeizaam tornde het Botedopje met de wind op kop tegen de storm op. Meer dan een Bijl of drie, vier per uur haalde het niet. De kustvaarder of roals de vijf koppen tellende bemanning het schip noemde 't potje, danste „swing" op de golven van het Kanaal. We moesten aan deze Jonge zee man denken toen we een gesprek hadden met kapitein J. Postma van het Koninklijk Zeemanscollege „De Groninger Eendracht" te Gronin gen. Deze vijftiger heeft zelf ja renlang gevaren en weet dus wel het een en ander van de kustvaart af. Af en toe maakt hij nog wel eens een reisje, doch zijn hoofd taak is nu jongeren en ook oude ren enthousiast te maken voor de kustvaart. Hij reist het hele land door met een filmprojector en ver telt op boeiende wijze over de klei ne handelsvaart en wat daarin te bereiken valt. Avontuur Kapitein Postma somt heus niet alleen de geneugten van het varen op. Hij wijst de jongeren ook op de minder prettige kanten van dit be roep. Hij zei het zo: „Flinke jon gens, die iets van het avontuur in hun bloed hebben, maar die dit avontuur ook de baas kunnen blij ven, omdat er boven dit verlangen naar avontuur een wil moet zijn om in het kustvaartbedrijf een goede positie te veroveren, kunnen het heel ver brengen!" Dat is klare taal. Aan jongens die het zeemansberoep alleen maar willen kiezen omdat ze dan in vreemde landen komen en in de havensteden eens heerlijk aan de zwier kunnen gaan, heeft men heus geen behoefte. De kustvaarders moeten bemand worden met jon- Tinus, een man usje-van-alles en ynder andere ook een voorttreffe- mke kok, hield de ogen niet af van ïet kompas en de zee voor hem. Bet was druk op deze vaarroute. Baast hem stond kapitein Jan westers. Deze rasechte, uit Gro- mgen afkomstige zeeman, knikte Goedkeurend. „Een jongen %oaar pit in zit", zei hij. „Als hij wil Ieren en het doorzettingsvermogen yieet op te brengen, kan hij het Kog ver brengen". Tinus,, de matroos-onder-de-gage ran toen, is bezig zich een plaats e veroveren bij de kleine handels- raart. Hij heeft nu drie jaar ge- faren en de „Flardinga" en de zee rerwisseld voor de schoolbank. Aan Ie Gemeentelijke Zeevaartschool te lotterdam studeert hij voor het di- rtoma stuurman K.H.V. Het is zijn iedoeling direct de aanvulling op lit diploma te behalen, want dan is Üj ook klaar om later te kunnen iptreden als kapitein op een kust- raarder. Het zal nog wel even duren voor Mj zich kapitein mag noemen. Het namelijk gebruikelijk, dat men ken jaar of zes als stuurman vaart koor men gezagvoerder wordt. Wanneer alles goed gaat, heeft Ti- bus over anderhalf jaar het diplo ma KHV met aanvulling in zijn lak. En dan blinkt een goede toe komst deze nu nog Jeugdige zee man tegemoet. afloop van deze walpraktijk een dagschool te volgen, want om als machinist aan boord van kustvaar tuigen te mogen optreden moet men 18 jaar zijn. De jongeren dienen echter goed te beseffen, dat het aantal plaat sen op de kustvaart voor leerling machinisten zeer beperkt is. Daar om is het verstandig aan te mon steren als lichtmatroos of matroos- onder-de-gage. Na het beëindigen van de LTS- opleiding machinebankwerken kan men met een jaar vaartijd gaan studeren voor het M.M.-diploma, welke studie ongeveer zes maanden vergt. Is men 18 jaar, dan mag de diplomabezitter optreden als tweede machinist en na een jaar of vier, vijf wordt men eerste „meester". Skiërs zijn „rijke luiaards De Dominicaner broeder Regi- naldo Francisco heeft in het on officiële weekblad van Vaticaan stad „Osservatore della Demenica" kritiek geoefend op „snobs en rijke luiaards" in de internationale win- tersportcentra en gewaarschuwd voor „de omgang met deze gewoon te-verkwisters". Het skiën op zondag brengt het gevaar van ontheiliging van de zon dag mee, maar „wanneer het met mate en de nodige achtzaamheid wordt toegepast, moet het niet worden afgeraden". De „luxe skiërs' zijn in staat een wekenlang ver blijf in de grote centra te bekosti gen. Deze centra zijn „tegenwoor dig internationale trefpunten voor het gezelschap van ryke snobs en luiaards geworden'. Enige uren ski ën wordt afgewisseld met „leeglo pen, drinken, dansen, lichte avon turen, gokken en zonnebaden, waar bij het exhibitionisme groter wordt naar gelang het aantal kledings stukken dat verdwjjnt". Een Jaar geleden heeft broeder Francisco het dansen in balzalen van moreel standpunt bezien. On langs schreef hij een artikel tegen horoscopen en gaf hij een over zicht van de vloekgewoonte der Italianen. HlllllüiHllttHimiilHilllllllHtllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIlil By meerderheid van stemmen is door lezers van „Een tien vooi- tieners" de Tienersprijs 1960— 1961 toegewezen aan Peter Wem- pe, leerling van het Haags Mon- tessorilyceum voor zyn verhaal „Oog om oog en de rest ook sa men delen", „Een tien voor tie ners" is een bundel in pocket- vorm, die jaarlijks t.g.v. de Boe kenweek versohijnt en waarin de beste artikelen en gedichten uit de Nederlandse schooipers zijn opgenomen. Studiefonds De reders doen heel veel om het studeren aan te moedigen. Zy heb ben de Stichting „Studiefonds voor de Kleine Handelsvaart" in het leven geroepen. Dat studiefonds geldt voor die jongeren, die min stens twee jaar als stuurman of als machinist met dispensatie hebben gevaren. Om dispensatie te verkrij gen moet men ten overstaan van een ambtenaar van de Scheep vaartinspectie een praktisch exa mentje, meer in de vorm van een test, afleggen. De kleine handelsvaart is voor jongens met karakter een beroep met veel mogelijkheden. Men kan wat bereiken en ziet veel van de wereld, want de kustvaarders be zoeken heus niet alleen de grote en kleine havens op de westkust van Europa, de Oostzee en de plaatsen rond de kusten van Engeland en Ierland. Neen, ze gaan veel verder: de Middellandse Zee. de oost- en westkust van Afrika, ze steken de Atlantische Oceaan over en maken reizen naar West-Indië, de Cana dese Meren, de Philippijnen en Nieuw-Guinea. Wanneer er jongeren zijn die iets meer over de kleine handelsvaart willen weten, dan is het Koninklijk Zeemanscollege „De Groninger Een dracht", A-Kerkhof 32a te Gronin gen, zeker bereid uitvoerige inlich tingen te verstrekken. Duitse jongens en meisjes zijn dol op lezen. Als we tenminste het resultaat van een enquête als maatstaf mogen aanleggen (want Duitse volwassenen schij nen dol te zijn op enquêtes). Uit het onderzoek in de Bondsrepu bliek bleek, dat bijna de helft van de ondervraagde jonge mensen lezen als voornaamste vrijetijdsbesteding had. Niet het doorkijken van tijdschriften, maar het ernstig en bedaard Lezen van Boeken. De rest van de vrije tijd wordt dan besteed aan sport (33 pro cent), werken in huis of tuin (10 procent), dansen en jongeren- clubs. Opvallend is het feit, zeggen de heren-van-de-enquête, dat er zo weinig belangstelling bestaat voor jeugdorganisaties. Sport clubs hebben de meeste leden en kerkelijke verenigingen komen op de tweede plaats. Voor de meeste jongeren tus sen de twaalf en de twintig be tekent het beroep meer dan het hebben van een baan alleen. De opgroeiende jeugd schijnt kri tiek te hebben op het eigen kun nen,aldus de onderzoekers, een opmerkelijk feit, dat echter verre overtrof f en wordt door dit: ,JMen heeft geconstateerd dat de nozems slechts een klein per centage van de jeugd uitmaken en dat de normale jeugd niet veel met hen op heeft". Een psycholoog heeft 35.000 jonge mensen, die een beroep leren, gevraagd naar hun pro blemen. Conclusie: school en be roep spelen de grootste rol in het zieleleven van de Duitse tiener- tjes. Dan volgen de algemene wereldbeschouwing, de houding tegenover het andere geslacht, tegenover de collega's, de fami lieleden en in de laatste plaats de gezondheid. Driekwart van de onder vraagde jonge mensen tenslotte geeft de voorkeur aan het wer ken in een groot bedrijf (onze smaak zou het niet zijn). De psychologen denken, dat deze bedrijven misschien op weg zijn de dorpsgemeenschap te ver vangen. Binnenkort debuteert de zan ger Filp Mokum", een ontdek- ger Flip Mokum", een ontdek- in Scheveningen. Flip Mo kum", die in het dagelijks leven Martin Kaf er heet, werkt op het ogenblik nog op een hei stelling in Amsterdam, waar hij bij zijn collega's een gewillig oor vindt. Laten we voor hem hopen, dat hij ook als zanger een „geheid" succes boekt. De Engels-Chlnese actrice Nancy Kwam is dol op koken, zoals f imeer vrouwen die het niet dagelyks hoeven te doen. Hier zien we haar tydens een spaghetti-operatie in haar Londense fiat. Nancy, f wijd en zijd bekend geworden als het Chinese meisje-van-plezier Suzie Wong, is aan een nieuwe film bezig: „The main attraction", f waarin zy voor de afwisseling een Italiaans meisje zal uitbeelden, f Haar tegenspeler is ditmaal Pat Boone. f

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 15